Korupcja jako naruszenie sprawiedliwości społeczno
advertisement
Problemy zarządzania, vol. 8, nr 2 (28): 139 – 147 ISSN 1644-9584, © Wydział Zarządzania UW Korupcja jako naruszenie sprawiedliwości społeczno-gospodarczej oraz zagrożenie dla moralnych podstaw społeczeństwa Krzysztof Kietliński Zachowania korupcyjne najczęściej dotyczą pracowników instytucji rządowych, społecznych i ekonomicznych, którzy przyjmują korzyści w zamian za podjęcie działań naruszających prawo. Korupcja zagraża prawu, porządkowi, demokracji, a także prawom człowieka i kłóci się z ideami dobrego rządzenia, prawości i sprawiedliwości społecznej. W ten sposób może spowolnić rozwój gospodarczy i zagrozić stabilności instytucji demokratycznych, a także zachwiać moralnymi podstawami społeczności. Korupcja rozprzestrzenia się w społeczeństwie szybko wtedy, gdy w instytucjach rządowych i społecznych nie przestrzega się prawa oraz gdy normy życia gospodarczego i społecznego są naruszane (prawość, sprawiedliwość, wiarygodność, zaufanie itd.). Środki mające na celu przeciwdziałanie korupcji obejmują nie tylko zmiany w porządku prawnym, ale nade wszystko przyjęcie odpowiedniej postawy moralnej przez członków danej społeczności. 1. Wprowadzenie „Sprytny łajdak może sobie w pewnych okolicznościach myśleć, że niegodziwy lub nielojalny postępek w poważnym stopniu pomnoży jego majątek, nie powodując znaczniejszego wyłomu w społecznej wspólnocie” (Hume 1975: 137). Korupcja czy łapówkarstwo są zjawiskami dobrze znanymi – od zarania dziejów ludzie ulegali takim zachowaniom. Już w starożytności urzędnicy siedzący na cle dorabiali się pokaźnych majątków, zawyżając wysokość pobieranych opłat. Dlatego poborcy podatkowi nie cieszyli się dobrą sławą, gdyż takie postępowanie uważane było za zdzierstwo wynikające z ich chciwości. W pouczeniach urzędnika egipskiego Amen-em-opego z około 1100 r. przed Chrystusem, skierowanego do młodszego kolegi czytamy między innymi: „Nie ciesz się bogactwami zdobytymi kradzieżą i nie narzekaj z powodu ubóstwa. Nie rozmawiaj fałszywie z ludźmi – to jest obrzydliwością dla boga. Nie odcinaj twego serca od twego języka, by wszystkie twoje sprawy mogły układać się pomyślnie” (Mity sumeryjskie 2000: 64). Także obecnie zachowania korupcyjne najczęściej dotyczą pracowników instytucji państwowych, społecznych i gospodarczych, którzy przyjmują lub vol. 8, nr 2 (28), 2010 139
