Okrzyn jeleni Informacje ogólne Nazwa taksonomiczna (łacińska): Nazwa taksonomiczna (polska): Nazwa zwyczajowa: Ogólna charakterystyka: Kategoria zagrożenia wg: Kategoria zagrożenia gatunku: Laserpitium archangelica Wulfen Okrzyn jeleni brak danych Opis. Okrzyn jest okazałą rośliną wieloletnią. Bruzdowana, w dole dęta, dochodząca do 2 m wysokości włochato kosmata łodyga, zakończona jest 3-5 dużymi baldachami. Roślina po przejściu cyklu generatywnego ginie (bylina semelparyczna). Rozmnaża sie z nasion. W warunkach ogrodowych okrzyn zakwita ptrzeważnie w 4-tym roku życia; odznacza sie dużą żywotnoscią i płodnością. Jeden osobnik może wyprodukować 4-15 tysięcy dojrzałych nasion. W uprawie, śmiertelność osobników z siewu po pierwszym roku wyniosła 38-76%, a z sadzenia - 11-14% Występowanie. Gatunek górski, występujący w środkowej i południowo-zachodniej Europie, od Jesioników i Karpat po Półwysep Bałkanski. W Polsce osiąga północną granicę zasięgu. Jedyne w Polsce stanowiska okrzynu jeleniowego znajdują sie na północnym stoku Babiej Góry: pod Sokolicą, Kępą, Izdebczyskami, na Borsuczych Skałach i w dolinie Cylowego Potoku. Siedlisko. Okrzyn jeleni na Babiej Górze występuje w strefie górnej granicy lasu, na wysokości 1280-1400 m n.p.m.; wzdłóż Cylowego Potoku schodzi do wysokości 1050 m n.p.m.. Rośnie w miejscach stromych, kamienistych i wilgotnych, pokrytych zaroślami kosodrzewiny Pinetum mughi carpaticum i porzeczki skalnej, laskami jarzębinowymi Athyrio-Sorbetum oraz ziołoroslami z miłosną górską Adenostyletum alliariae i wietlicą alpejską Athyrietum alpestris. Naturalne skupienia okrzynu jeleniego składają sie z kilkunastu do kilkudziesięciu osobników kwitnących (np. pod Izdebczyskami w 1987 roku kwitło 30 roślin) oraz większej liczby osobników wegetatywnych. Zasoby okrzynu polskiej części populacji babiogórskiej nie są dokładnie znane, lecz liczba osobników kwitnących nie przekracza , jak się wydaje , 500 roślin. Zagrożenie i ochrona. Aktualnie okrzyn jeleni nie jest gatunkiem zagrożonym. Występowanie w rezerwatach ścisłych Babiogórskiego Parku Narodowego, w miejscach trudno dostępnych i z dala od szlaków turystycznych, zabezpiecza go przed bezpośrednim niszczeniem przez człowieka. Tylko naturalne procesy ekologiczne mogą powodować zagrożenia dla populacji okrzynu na Babiej Górze, jak sukcesja roślinności krzewiastej i drzewiastej w strefie górnej granicy lasu, przebiegająca jednak w warunkach klimatu górskiego bardzo powoli oraz osuwiska skalne i ziemne, które jednakże przyczyniaja się do powstawawania nowych miejsc do naturalnego odnowienia. Z uwagi na małą liczbę krańcowo na północ położonych stanowisk i dużą izolację, konieczna jest okresowa kontrola liczebnosci populacji, a w razie pojawienia się zagrożeń - rozważanie sposobów przeciwdziałania. Na początku lat 60-tych okrzyn jeleni został wprowadzony do uprawy w Ogrodzie Roślin Babiogórskich przy Muzeum Przyrodniczym BPN w Zawoi-Barańcowej; rośnie tu nadzwyczaj bujnie, obficie kwitnie i owocuje oraz rozprzestrzenia sie poza ogród. Źródło. Polska Czerwona Księga Roślin, K. Zarzycki, R. Kaźmierczakowa, PAN, Kraków 1993 Polska Czerwona Księga Roślin 1.2 CR (critical) Taksonomia Królestwo: Podkrólestwo: Klasa: Rząd: Rodzina: Rodzaj: Gatunek: rośliny naczyniowe okrytonasienne selerowce selerowate okrzyn Okrzyn jeleni Zdjęcia Ikona Plik fot_K_Chwistek.JPG fot_K_Chwistek1.jpg Rozmiar 143,52 kB 172,77 kB 1/2 fot_K_Chwistek2.jpg 172,53 kB fot_K_Chwistek3.JPG 174,77 kB 2/2 Powered by TCPDF (www.tcpdf.org)