INFORMACJE DLA PACJENTÓW W TRAKCIE RADIOTERAPII na obszar jamy brzusznej i miednicy Centrum Radioterapii i Usprawniania 82 - 300 Elbląg, ul. Królewiecka 146 tel. 55 23 58 900/901 Ordynator: dr n. med. Andrzej Badzio www.radioterapia-elblag.pl Informacje dla pacjentów w trakcie radioterapii na obszar jamy brzusznej i miednicy Produkty, które należy ograniczyć: Napromienianiom na obszar jamy brzusznej oraz miednicy mogą towarzyszyć różnorodne objawy niepożądane związane z podrażnieniem układu pokarmowego i moczowego. • twaróg, mięso smażone, warzywa gotowane: marchew, buraczki. Do najczęstszych z nich zalicza się: nudności, wymioty, biegunkę, puste parcia na stolec, a także ból i trudności związane z oddawaniem moczu. Są to typowe objawy towarzyszące leczeniu. Niemniej jednak ich wystąpienie należy niezwłocznie zgłosić lekarzowi prowadzącemu lub dyżurnemu, który zaleci odpowiednie środki łagodzące. Biegunka jest najczęstszym objawem niepożądanym napromieniań jamy brzusznej. Pojawia się zazwyczaj w trzecim tygodniu po rozpoczęciu leczenia i trwać może nawet do jednego miesiąca po zakończeniu. Wcześniejsze wystąpienie tych objawów związane być może z jednoczasowym zastosowaniem chemioterapii podczas napromieniań (z wrażliwością osobniczą), ale najczęściej jest skutkiem nieprzestrzegania prawidłowej diety. Biegunka podczas radioterapii występuje u większości chorych, ale można zmniejszyć jej nasilenie lub opóźnić wystąpienie poprzez stosowanie poniższych zaleceń. Ważne jest, aby dietę stosować już od pierwszego dnia radioterapii, a nie dopiero po wystąpieniu objawów. Produkty, których należy unikać: • produkty mleczne (mleko, jogurt naturalny, jogurt owocowy, maślanka, kefir, śmietana, twarożek homogenizowany, serek wiejski, majonez, desery mleczne, ciasta z kremem, bita śmietana), • mięso duszone (z cebulą, gulasz), • soki owocowe i warzywne, • owoce: jabłka, gruszki, winogrona, śliwki, brzoskwinie, morele, • warzywa świeże: pomidory, ogórki, papryka, cebula, • warzywa gotowane: kapusta, kalafior, brokuły, brukselka, groch, fasola, fasola szparagowa, • alkohol: wino, wódka, piwo, • pieczywo z dużą zawartością błonnika: chleb razowy, wieloziarnisty, • ostre przyprawy: pieprz, ostra papryka. Produkty, które można jeść bez ograniczeń: • • • • • • • masło, margaryna, jajka, ser żółty, mięso gotowane lub pieczone, ryby gotowane lub pieczone, ziemniaki gotowane, produkty mączne: białe pieczywo, makaron, biały ryż, kasza, banany, pieczone jabłka, desery bezmleczne: ciasta, biszkopty, herbatniki, kisiel, galaretka. Ważne jest też aby unikać posiłków z produktów nieświeżych, podejrzanie wyglądających lub z nieznanego pochodzenia. Dodatkowo w trakcie radioterapii na obszar jamy brzusznej lub miednicy zaleca się unikać drażniącej skórę odzieży, a także nosić luźną, najlepiej bawełnianą bieliznę. Napromienianą skórę należy myć opłukując małą ilością letniej wody oraz delikatnie osuszyć ręcznikiem. Nie wolno stosować mydeł, kremów, balsamów, preparatów z alkoholem (woda kolońska) itp. Podrażnionej skóry nie należy trzeć, drapać, opalać, tatuować ani nagrzewać. W trakcie leczenia przeciwwskazane są kąpiele parowe, sauna i zabiegi kosmetyczne. Zaleca się noszenie luźnych bawełnianych ubrań tak, aby nie obcierały one napromienianej okolicy. Bez konsultacji z lekarzem nie stosuj żadnych kremów. Pamiętaj, że napromieniana skóra jest wrażliwa jeszcze kilka tygodni po leczeniu. Staraj się zachowywać wyżej wymienione zalecenia jeszcze 1 – 2 tyg. po zakończeniu radioterapii. Opalania słonecznego czy solarium skóry poddawanej radioterapią należy unikać już zawsze.