Radioterapia dr n. med. Jolanta Meller Radioterapia leczenie prowadzone przy użyciu promieni jonizujących, które ma na celu zniszczenie jak największej liczby komórek nowotworowych Rodzaje radioterapii • Brachyterapia – badanie przy użyciu źródła promieniowania będącego w bezpośrednim kontakcie z guzem • Teleradioterapia - badanie przy użyciu źródła promieniowania będącego w pewnej odległości od guza • Leczenie izotopami promieniotwórczymi – podawanymi dożylnie i gromadzącymi się w tkanki docelowej (np. nowotwory układu kostnego i tarczycy) 1 Lecznicze działanie promieniowania jonizującego • leczenie nowotworów wrażliwych na napromienianie • uszkodzenie komórek nowotworowych • zmniejszenie masy guz • krótki czas leczenia (1-3 zabiegi) Warunki radioterapii • • • • Guz jest promienioczuły Ustalona lokalizacja guza Chory jest w dobrym stanie ogólnym W części zmian nowotworowych napromieniaanie guza może przejściowo nasilać objawy choroby, zwykle dolegliwości zmniejszają się po kilku dniach lub tygodniach (efekt nie jest natychmiastowy) Objawy uboczne radioterapii • Wczesne – występują podczas leczenia • Późne – ujawniają się po zakończeniu leczenia, z reguły są nieodwracalne i oporne na leczenie 2 Objawy uboczne radioterapii • Ogólne – złe samopoczucie, brak łaknienia, zmęczenie • Miejscowe – występują w obszarze napromieniania Najczęściej występujące objawy uboczne • skóra- zaczerwienienie, złuszczanie się, świąd, pieczenie • jama brzuszna, miednica- nudności, wymioty, biegunka, trudności w oddawaniu moczu • głowa i szyja- zapalenie błony śluzowej przełyku, zaburzenia smaku, utrata włosów • szpik kostny- leukopenia, niedokrwistość, trombocytopenia Urządzenia lecznicze Do celów leczniczych używa się kobaltu (60 Co) i cezu (137 Cs) • bomba kobaltowa • aplikatory radioizotpowe ( zamknięte źródło promieniowania) - radowe lub kobaltowe - plakietki (90Sr, 32 P) • radiofarmaceutyki np. promieniotwórczy izotop jodu do leczenia raka tarczycy 3 Radioterapia • Radykalna- napromienianie jako jedyna samodzielna metoda leczenia • Paliatywna- ma na celu łagodzenie bólu, minimalizację objawów, przedłużanie życia pacjenta • W połączeniu z leczeniem chirurgicznym i chemioterapią Symulator Ximatron C Varian - aparat służący do planowania radioterapii Przyspieszacz liniowy Clinac 2300 CD Silhouette służący do prowadzenia napromieniania 4