ŻYWIOŁY

ŻYWIOŁY
Ogień
Powietrze
Ziemia
Woda
OGIEŃ
Ogień – informacje ogólne
Ogień – suma obserwowanych zjawisk towarzyszących na ogół procesowi spalania
czyli szybkiego utleniania.
•W całej historii cywilizacji ogień odegrał niezwykle ważną rolę jako źródło
światła i ciepła. Dzięki obecności ognia zmieniło się nie tylko życie w każdym
domu, ale powstały też zawody, które istnieją tylko dzięki ogniowi:
•Ceramika - tworzywa i wyroby otrzymywane w wyniku wypalenia odpowiednio
uformowanej gliny.
•Wyrób szkła - wytwarzanie szkła poprzez
•przetapianie w ogniu krzemionki
•Metalurgia – stop metali z rud kopalnych
Ogień przybiera różne barwy
w zależności od temperatury
•Czerwony: od 525 °C do 1000 °C
•Pomarańczowy: od 1100 °C do 1200 °C
•Biały (niebieskawy): od 1300 °C do 1500 °C
Fazy rozwoju pożaru
•Faza I charakteryzuje się rozszerzaniem
ognia od źródła zapalenia, w tej fazie
następuje gwałtowny wzrost temperatury.
Pożar jest w tej fazie kontrolowany przez
ilość paliwa.
•Faza II pożar osiąga pełny rozwój przez
objęcie płomieniem całego pomieszczenia, lub
przez wniknięcie w głąb materiału palnego.
Podczas przejścia pożaru do tej fazy może
nastąpić rozgorzenie lub wsteczny ciąg
płomienia. Następuje gwałtowny wzrost
temperatury do ok. 800-1200°C w górnej
strefie gazów pożarowych. Pożar jest
kontrolowany przez wentylację.
•Faza III następuje dopalanie się resztek
materiału palnego, w fazie tej temperatura
stopniowo zaczyna spadać
•Faza IV jest to faza, w której następuje
stygnięcie pogorzeliska, a temperatura osiąga
wartość sprzed zapaleniem.
Ogień bywa bardzo niebezpieczny. Nie
umiejętne korzystanie sprawia, że w ciągu chwili
dom staje się popiołem, a stary, długoletni las
czarnym, płaskim terenem.
Wulkan– miejsce na powierzchni
Ziemi, z którego wydobywa się lawa,
gazy wulkaniczne (solfatary, mofety,
fumarole) i materiał piroklastyczny.
Wielkie erupcje wulkaniczne
•Toba – 73.000 ± 4.000 lat temu
•Santorini (Thira) – ok. 1450 r. p.n.e.
•Wezuwiusz – 24 sierpnia 79 r.
•Huaynaputina (Peru) – 19 lutego 1600 r.
•Orizaba (Meksyk) - 26 grudnia 1687 r.
•Tambora – 11 kwietnia 1815 r.
•Krakatau – 27 sierpnia 1883 r.
•Montagne Pelée - 8 maja 1902 r.
•Mount St. Helens – 18 maja 1980 r.
•Pinatubo – czerwiec 1991 r.
BUDOWA WULKANU
ŻYWIOŁY
Ogień
Powietrze
Ziemia
Woda
POWIETRZE
Powietrze – informacje ogólne
• Powietrze - jednorodna mieszanina gazów stanowiąca atmosferę
ziemską.
• Powietrze jest bezbarwne, bezwonne, bez smaku, słabo
rozpuszczalne w wodzie. Skroplone powietrze jest
bladoniebieskie. Temperatura topnienia powietrza wynosi około 213°C, a temperatura wrzenia około -191°C.
• Zawartość głównych składników powietrza
nie zmienia się, zwane są one
składnikami stałymi. Są nimi :
• azot - 78,08%
• tlen - 20,95%
• argon - 0,934%
• neon - 18,18 ppm
• hel - 5,24 ppm
Powietrze bywa także zagrożeniem
wiedzą o tym najlepiej mieszkańcy
Stanów Zjednoczonych, gdzie w ciągu
roku zaobserwowano największą ilość
tornad.
Tornado – gwałtownie wirująca kolumna powietrza, będąca
jednocześnie w kontakcie z powierzchnią ziemi i podstawą
wypiętrzonego cumulusa (rodzaj chmury). Tornada osiągają różne
wielkości, jednak zwykle przyjmują postać widzialnego leja,
węższym końcem dotykającego ziemi.
Jego dolna część jest często otoczona chmurą odłamków i pyłu.
Skala zniszczeń oraz mocy tornad:
EF0 – wiatr o prędkości od 105 do 137
km/h (uszkodzenia dachów domów)
EF1 – wiatr o prędkości od 138 do 178
km/h (zerwane dachy)
EF2 – wiatr o prędkości od 179 do 218
km/h (zerwane dachy z solidnych
konstrukcji, duże drzewa wyrywane z
korzeniami, podnoszone lekkie
samochody)
EF3 – wiatr o prędkości od 219 do 266
km/h (niszczone całe piętra solidnych
domów, uszkodzenia dużych budynków,,
podnoszone cięższe samochody)
EF4 – wiatr o prędkości od 267 do 322
km/h (solidne domy zrównane z ziemią,
samochody wyrzucane w powietrze)
EF5 – wiatr o prędkości powyżej 322
km/h (domy o silnym szkielecie zrównane
z ziemią do fundamentów, samochody
stają się pociskami przelatującymi do
100 metrów, wieżowce ze zdeformowaną
konstrukcją)
ŻYWIOŁY
Ogień
Powietrze
Ziemia
Woda
ZIEMIA
- GLEBA
Ziemia – informacje ogólne
Ziemię ze względu na wiele znaczeń ludzie nazywają obecnie glebą. Gleba to warstwa
litosfery, powstała ze skały macierzystej pod wpływem głównie organizmów żywych,
klimatu i wody.
Gleba składa się z trzech faz:
•stałej
•ciekłej
•gazowej
Składniki gleby
mineralne: Si, Al, Fe, Ca, Na, K,
Mg, P
organiczne: próchnica
Budowa gleby:
-lużna
-gliniasta
- właściwa-gruzełkowata
Wielkim zagrożeniem związany
bezpośrednio z glebą są lawiny.
Rodzaje lawin
•lawina kamienna
•Lawina gruzowa
•lawina wulkaniczna
•lawina błotna
•lawina lodowa
•lawina śnieżna
•lawina pyłowa
Czynniki warunkujące powstawanie
lawin
rzeźba terenu i nachylenie stoku –
stoki o nachyl. 25–50°; stoki gładkie,
porośnięte trawą, strome żleby, rynny,
depresje, kotły oraz gładkie zbocza;
opady – jednorazowy opad śniegu
powyżej 20 cm; opady deszczu w ciągu
całego roku;
odwilż;
wiatr – lokalne warunki śniegu, nawis
śnieżny – duże zagrożenie lawinowe;
mróz – od –5 do –10 °C – czynnik
korzystny, zmniejszający zagrożenie;
długotrwałe mrozy od –10 do –30 °C
powodują lawiny (Duże dobowe wahania
temperatur również sprzyjają
powstawaniu lawin, co związane jest z
cieplnym współczynnikiem
rozszerzalności skał.
ŻYWIOŁY
Ogień
Powietrze
Ziemia
Woda
WODA
Woda – informacje ogólne
Woda, - H2O, występuje w stanie
ciekłym jako woda, w stanie gazowym
jako para wodna, i w stałym stanie
skupienia jako lód.
Najważniejszym zastosowaniem
jest woda pitna, w
gospodarstwach domowych jest
używana woda do celów sanitarnobytowych, w rolnictwie zaś do
nawadniania pól. Znaczne ilości
wody zużywają zakłady
przemysłowe. Woda przemysłowa
może służyć jako substancja
będąca przekaźnikiem ciepła,
magazynująca ciepło lub je
odbierająca (substancja
chłodząca).
Woda jest na Ziemi bardzo
rozpowszechniona. Występuje głównie w
oceanach, które pokrywają 70,8% jej
powierzchni, ale także w rzekach,
jeziorach i w lodowcach. Część wody
znajduje się pod powierzchnią ziemi
(rzeki podziemne, wody gruntowe) lub w
atmosferze (chmury, para wodna).
Wielkość powodzi określa się w 3-stopniowej
skali:
małe - o zasięgu lokalnym,
średnie - o zasięgu regionalnym, nie mają
wpływu na funkcjonowanie państwa,
duże - o zasięgu krajowym, mają charakter
klęski żywiołowej, zakłócają normalne
funkcjonowanie państwa lub jego dużej części,
istnieje wtedy konieczność pomocy
międzynarodowej.
Powodzie w Polsce ze względu na proces
powstawania, wezbrania można podzielić na
typy:
opadowe – których przyczyną są silne opady
naturalne czyli o dużym natężeniu lub
rozlewne na dużym obszarze zlewnym.
roztopowe – których przyczyną jest gwałtowne
topnienie śniegu
zimowe – których przyczyną jest nasilenie
niektórych zjawisk lodowych
sztormowe – których przyczyną są silne wiatry,
sztormy występujące na zalewach i wybrzeżach
Największym zagrożeniem związanym
z wodą są powodzie oraz susze. W
niektórych państwach brakuje wody,
w innych jest jej zbyt mało.
Wyróżnia się suszę atmosferyczną, glebową i fizjologiczną.
susza atmosferyczna ma miejsce, gdy przez 20 dni nie występują opady deszczu
susza glebowa oznacza niedobór wody w glebie, powodujący straty w rolnictwie
susza fizjologiczna w środowisku jest woda, ale nie może być pobrana
Susze atmosferyczna i glebowa zanikają stosunkowo szybko.
Zapraszam do udziału
w quizie, który
sprawdzi wiadomości
zdobyte dziś przez
ciebie
WEŹ UDZIAŁ W QUIZIE
OPUŚĆ PREZENTACJE
Pytanie 1
Ile procent Argonu znajduje się w
powietrzu ?
A) 21 %
B) 0.93 %
C) 78 %
Brawo !
Dobra odpowiedź !
Źle !
Zła odpowiedź !
Pytanie 2
Jaką prędkość osiąga tornado o
sile EF4 ?
A) powyżej 322 km/h
B) od 105 do 137 km/h
C) od 267 do 322 km/h
Brawo !
Dobra odpowiedź !
Źle !
Zła odpowiedź !
Pytanie 3
Gdzie wykorzystujemy ogień ?
A) Ceramika, Metalurgia, Wyrób szkła
B) Metalurgia, Księgowość, Informatyka
C)Informatyka, Ceramika, Garncarstwo
Brawo !
Dobra odpowiedź !
Źle !
Zła odpowiedź !
Pytanie 4
Kiedy miała miejsce największa
erupcja wulkanu Wezuwiusz ?
A) czerwiec 1991 r
B) 24 sierpnia 79 r
C) 27 sierpnia 1883 r.
Brawo !
Dobra odpowiedź !
Źle !
Zła odpowiedź !
Pytanie 5
Co to jest gleba ?
A) powierzchnia Marsa
B) ciekła forma drewna
C) warstwa litosfery
Brawo !
Dobra odpowiedź !
Źle !
Zła odpowiedź !
Pytanie 6
Jakie lawiny możemy spotkać w
przyrodzie ?
A) lawina błotna
B) lawina ptasich jaj
C) lawina kóz
Brawo !
Dobra odpowiedź !
Źle !
Zła odpowiedź !
Pytanie 7
Jaki jest wzór chemiczny
wody ?
A) CO2
B) H2O
C) H2SO4
Brawo !
Dobra odpowiedź !
Źle !
Zła odpowiedź !
Pytanie 8
Powódź o zasięgu lokalnym określa się
mianem :
A) dużej
B) średniej
C) małej
Brawo !
Dobra odpowiedź !
Źle !
Zła odpowiedź !
Dziękuję za obejrzenie mojej prezentacji
Pracę przygotowała :
Katarzyna Widzisz
Uczennica klasy IIb w roku szkolnym
2009/2010
Ziemia – informacje ogólne
Ziemię ze względu na wiele znaczeń ludzie nazywają obecnie glebą. Gleba to warstwa
litosfery, powstała ze skały macierzystej pod wpływem głównie organizmów żywych,
klimatu i wody.
Gleba składa się z trzech faz:
•stałej
•ciekłej
•gazowej
Składniki gleby
mineralne: Si, Al, Fe, Ca, Na, K,
Mg, P
organiczne: próchnica
Budowa gleby:
-lużna
-gliniasta
- właściwa-gruzełkowata
Ogień bywa bardzo niebezpieczny. Nie
umiejętne korzystanie sprawia, że w ciągu chwili
dom staje się popiołem, a stary, długoletni las
czarnym, płaskim terenem.
Wulkan– miejsce na powierzchni
Ziemi, z którego wydobywa się lawa,
gazy wulkaniczne (solfatary, mofety,
fumarole) i materiał piroklastyczny.
Wielkie erupcje wulkaniczne
•Toba – 73.000 ± 4.000 lat temu
•Santorini (Thira) – ok. 1450 r. p.n.e.
•Wezuwiusz – 24 sierpnia 79 r.
•Huaynaputina (Peru) – 19 lutego 1600 r.
•Orizaba (Meksyk) - 26 grudnia 1687 r.
•Tambora – 11 kwietnia 1815 r.
•Krakatau – 27 sierpnia 1883 r.
•Montagne Pelée - 8 maja 1902 r.
•Mount St. Helens – 18 maja 1980 r.
•Pinatubo – czerwiec 1991 r.
Skala zniszczeń oraz mocy tornad:
EF0 – wiatr o prędkości od 105 do 137
km/h (uszkodzenia dachów domów)
EF1 – wiatr o prędkości od 138 do 178
km/h (zerwane dachy)
EF2 – wiatr o prędkości od 179 do 218
km/h (zerwane dachy z solidnych
konstrukcji, duże drzewa wyrywane z
korzeniami, podnoszone lekkie
samochody)
EF3 – wiatr o prędkości od 219 do 266
km/h (niszczone całe piętra solidnych
domów, uszkodzenia dużych budynków,,
podnoszone cięższe samochody)
EF4 – wiatr o prędkości od 267 do 322
km/h (solidne domy zrównane z ziemią,
samochody wyrzucane w powietrze)
EF5 – wiatr o prędkości powyżej 322
km/h (domy o silnym szkielecie zrównane
z ziemią do fundamentów, samochody
stają się pociskami przelatującymi do
100 metrów, wieżowce ze zdeformowaną
konstrukcją)
Powietrze – informacje ogólne
• Powietrze - jednorodna mieszanina gazów stanowiąca atmosferę
ziemską.
• Powietrze jest bezbarwne, bezwonne, bez smaku, słabo
rozpuszczalne w wodzie. Skroplone powietrze jest
bladoniebieskie. Temperatura topnienia powietrza wynosi około 213°C, a temperatura wrzenia około -191°C.
• Zawartość głównych składników powietrza
nie zmienia się, zwane są one
składnikami stałymi. Są nimi :
• azot - 78,08%
• tlen - 20,95%
• argon - 0,934%
• neon - 18,18 ppm
• hel - 5,24 ppm
Woda – informacje ogólne
Woda, - H2O, występuje w stanie
ciekłym jako woda, w stanie gazowym
jako para wodna, i w stałym stanie
skupienia jako lód.
Najważniejszym zastosowaniem
jest woda pitna, w
gospodarstwach domowych jest
używana woda do celów sanitarnobytowych, w rolnictwie zaś do
nawadniania pól. Znaczne ilości
wody zużywają zakłady
przemysłowe. Woda przemysłowa
może służyć jako substancja
będąca przekaźnikiem ciepła,
magazynująca ciepło lub je
odbierająca (substancja
chłodząca).
Woda jest na Ziemi bardzo
rozpowszechniona. Występuje głównie w
oceanach, które pokrywają 70,8% jej
powierzchni, ale także w rzekach,
jeziorach i w lodowcach. Część wody
znajduje się pod powierzchnią ziemi
(rzeki podziemne, wody gruntowe) lub w
atmosferze (chmury, para wodna).
Ogień – informacje ogólne
Ogień – suma obserwowanych zjawisk towarzyszących na ogół procesowi spalania
czyli szybkiego utleniania.
•W całej historii cywilizacji ogień odegrał niezwykle ważną rolę jako źródło
światła i ciepła. Dzięki obecności ognia zmieniło się nie tylko życie w każdym
domu, ale powstały też zawody, które istnieją tylko dzięki ogniowi:
•Ceramika - tworzywa i wyroby otrzymywane w wyniku wypalenia odpowiednio
uformowanej gliny.
•Wyrób szkła - wytwarzanie szkła poprzez
•przetapianie w ogniu krzemionki
•Metalurgia – stop metali z rud kopalnych
Ogień przybiera różne barwy
w zależności od temperatury
•Czerwony: od 525 °C do 1000 °C
•Pomarańczowy: od 1100 °C do 1200 °C
•Biały (niebieskawy): od 1300 °C do 1500 °C
Wielkim zagrożeniem związany
bezpośrednio z glebą są lawiny.
Rodzaje lawin
•lawina kamienna
•Lawina gruzowa
•lawina wulkaniczna
•lawina błotna
•lawina lodowa
•lawina śnieżna
•lawina pyłowa
Wielkość powodzi określa się w 3-stopniowej
skali:
małe - o zasięgu lokalnym,
średnie - o zasięgu regionalnym, nie mają
wpływu na funkcjonowanie państwa,
duże - o zasięgu krajowym, mają charakter
klęski żywiołowej, zakłócają normalne
funkcjonowanie państwa lub jego dużej części,
istnieje wtedy konieczność pomocy
międzynarodowej.
Powodzie w Polsce ze względu na proces
powstawania, wezbrania można podzielić na
typy:
opadowe – których przyczyną są silne opady
naturalne czyli o dużym natężeniu lub
rozlewne na dużym obszarze zlewnym.
roztopowe – których przyczyną jest gwałtowne
topnienie śniegu
zimowe – których przyczyną jest nasilenie
niektórych zjawisk lodowych
sztormowe – których przyczyną są silne wiatry,
sztormy występujące na zalewach i wybrzeżach
Największym zagrożeniem związanym
z wodą są powodzie oraz susze. W
niektórych państwach brakuje wody,
w innych jest jej zbyt mało.