„Przedszkolaków wkład w zrównoważony świat” Bezpłatne warsztaty dla przedszkoli (maj-październik 2014) Czwarta część warsztatów pt. „4 żywioły” – Powietrze. Warsztat ma na celu zapoznanie dzieci z kwestią zależności środowiska naturalnego od zasobów wodnych oraz z bardzo istotną w kontekście zrównoważonego rozwoju kwestią ograniczenia zużycia tych zasobów. Warsztaty są przygotowane w ten sposób, aby dzieci mogły aktywnie w nich uczestniczyć i uczyć się poprzez zabawę. Po warsztatach dzieci: wiedzą, że dobrej jakości powietrze jest niezbędne do życia znają sposoby na ograniczenie zanieczyszczeń powietrza uświadamiają sobie, jakie zagrożenia niesie nadmierna konsumpcja lepiej pracują w grupie, potrafią współdziałać i współorganizować, wykształcają empatię Scenariusz warsztatu: Rodzaj zajęcia Temat Wykonanie Rozmowa Przywitanie Trenerzy witają się z dziećmi. Przypominamy, czegoś dowiedzieliśmy się na poprzednich zajęciach. Zabawa ruchowa Rodzaje wiatru Aktywizujemy wyobraźnię dzieci oraz dajemy im nieco ruchu przed całością zajęć. Wprowadzamy w temat warsztatów. Dzieci stoją z zamkniętymi oczami w różnych miejscach sali. Reagują na hasła podawane przez trenera wizualizacją zachowań wybranych przez siebie roślin/kwiatów. Hasła: bezwietrznie, lekki wiaterek, wiatr, wicher, wichura, huragan, trąba powietrzna. Rozmowa „Po co komu powietrze?” Dzieci uświadamiają sobie, że prawie wszystkim organizmom potrzebne jest do życia powietrze oraz że bardzo ważna jest jego jakość. Pod kierunkiem trenera dzieci wymieniają organizmy, które potrzebują powietrza do życia. Następnie zastanawiają się nad organizmami, które powietrza nie potrzebują. Tych będzie zdecydowanie mniej (o ile będą w ogóle). Dzieci dochodzą do wniosku, że ważne jest oddychanie czystym powietrzem. Wizualizujemy dzieciom, jak ważne jest powietrze: zatykają nos i starają się wytrzymać, jak najdłużej. Rozmowa Co możemy zrobić, aby powietrze było czyste? Dzieci uświadamiają sobie, że ich działania również przyczyniają się do zanieczyszczenia powietrza oraz że mają różną wagę. Dochodzą do wniosku, że warto ograniczyć pewne rodzaje działalności, które są najbardziej szkodliwe. Pod kierunkiem trenera dzieci wymyślają różne działania, które czasami są ich udziałem (bądź ich rodzin), a które zanieczyszczają powietrze. Wymieniają palenie ognisk, śmieci, papierosów, jazda samochodem, palenie w piecu, itd.. Trener akcentuje, że nie wszystkie takie działania mają taki sam skutek. Dla przykładu zapala kawałek drewna/zapałkę i szybko je gasi. Każe powiedzieć, czy powietrze w sali jest bardzo zanieczyszczone. Następnie pyta dzieci, co się stanie, jeśli zapaliłby taki sam kawałek plastiku. Dzieci dochodzą do wniosku, że palenie śmieci/plastiku jest dużo bardziej szkodliwe niż palenie drewna. Czytanie bajki „Bajka o kominie, który zachorował” Czytanie dzieciom bajki, następnie wspólne omówienie oraz ułożenie obrazków dołączonych do bajki. O kominie, który przestał dymić. W pewnym mieście stał fabryczny komin. Od lat jego dym kłębił się nad miastem i snuł się po ulicach. Przedzierał się przez okna do domów, szkodząc mieszkańcom a zwłaszcza dzieciom. Zdarzały się takie dni, że czarne chmury wisiały nad miastem i nawet wiatr nie miał siły ich przegonić. Pewnego dnia stało się coś dziwnego. Komin zaczął kasłać, krztusić się, nie mógł oddychać. Wyrzucał snopy iskier i kłęby sadzy. Chwiał się i bez przerwy trzęsły nim dreszcze. Wszystko wskazywało na to, że komin jest chory. Poszedł do najbliższego lekarza. Pan doktor troskliwie go zbadał, opukał, osłuchał: - Oj , pan chyba dużo dymi i kurzy. - To prawda. Przez całe życie nic innego nie robię tylko wypuszczam z siebie dym, panie doktorze. Co mogę robić skoro, jestem fabrycznym kominem. - Proszę zakasłać. Komin nie dał się dwa razy prosić i zakasłał tak, że aż zadrżały szyby w oknach. -Stwierdzam ostre zapalenie oskrzeli i zalecam natychmiastowe zaprzestanie dymienia, wypuszczania iskier i sadzy. -To co mam robić, panie doktorze? -Co pan ma robić? Na początek płukanie gardła . To przyniesie pewną ulgę. Nade wszystko jednak potrzebuje pan świeżego powietrza! Radzę przenieść się tam , gdzie pola , łąki i lasy zielone. Gdzie się swobodnie oddycha czystym powietrzem. Musi pan całkowicie zapomnieć o zatruwaniu powietrza sobie i innym. Komin fabryczny wziął sobie do serca rady lekarza. Bez żalu opuścił miasto i przeniósł się na wieś. Tam zapomniał o chorobie i z przyjemnością wciągał w płuca pachnące lasem i łąką powietrze. A i mieszkańcy miasta mogli nareszcie spokojnie odetchnąć. Rysowanie „Zakaz dymienia!” Chwila odpoczynku i relaksu dla dzieci. Potem krótkie omówienie rysunków. Dzieci dostają plansze ze znakiem zakazu – mają je pokolorować i w wolnych miejscach narysować działania szkodliwe dla czystości powietrza. Zabawa ruchowa „Nasze powietrze” Krótka zabawa ruchowa ma wprowadzić w dalszy etap zajęć i rozbudzić dzieci. Dzieci stoją z zamkniętymi oczami w różnych miejscach sali. Reagują na hasła podawane przez trenera wizualizacją zachowań wybranych przez siebie roślin/kwiatów. Hasła: powietrze świeże/czyste, lekko zadymione, zanieczyszczone przez dużo samochodów, smog, zanieczyszczone oparami z fabryki, ciemno od dymu, itd.. Rozmowa „Skąd jeszcze zanieczyszczenia ?” Dzieci uświadamiają sobie, że wielkie zakłady przemysłowe, które kojarzą się z zanieczyszczeniami powietrza, produkują dla każdego człowieka. Jeśli się nie oszczędza – zanieczyszczenia wzrastają. Pod kierunkiem trenera, dzieci zastanawiają się, co jeszcze powoduje zanieczyszczenia. Koncentrujemy się na dużych zakładach przemysłowych. Drogą pytań skłaniamy dzieci do zastanowienia, co produkują takie zakłady i kto wykorzystuje produkowane przez nie dobra? Z elektrowni – prąd i ciepło, z wytwórni zabawek – zabawki, itd.. Skłaniamy dzieci do zastanowienia się, co spowoduje, że fabryki te będą produkować mniejsze zanieczyszczenia. Odpowiedzią jest: oszczędność i ograniczenie konsumpcji. Zabawa ruchowa Nie daj spalinom! się Krótka zabawa ruchowa ma za zadanie sprawić, aby dzieci zapamiętały warsztat. Używamy urządzenia produkującego bańki mydlane, bądź kilku. Dzieci są ustawione w grupie po jednej stronie sali. Ich zadaniem jest przedostanie się (pojedynczo) na drugi koniec i „uratowanie” maskotki, która jest otoczona „spalinami”. Trener trzyma urządzenie do tworzenia baniek mydlanych, które symbolicują tutaj zanieczyszczenia. Jeśli bańka/zanieczyszczenie dotknie zawodnika, musi wrócić na koniec sali. Ewaluacja Rozmowa podsumowująca Podczas rozmowy staramy się przypomnieć dzieciom, o czym mówiliśmy. Dzieci aktywnie uczestniczą i odpowiadają na zadane przez trenera pytania. Dzieci przypominają czego się nauczyły.