Inwestycje w sektorze elektroenergetycznym – czyli „wielka niemoc“? NIE – wielka szansa! Vladimír Černý Warszawa CEZ Polska 02.06.2008 AGENDA • Obecna sytuacja w Europie • Deficyt podaży • Możliwości likwidacji nadwyżki popytu nad podażą • Przyszłość energii jądrowej 1 DO 2020 W EUROPIE POPYT PRZEKROCZY PODAŻ Obciążenie szczytowe Szacowana zmiana stosunku popytu do podaży* w EU-25 Węgiel kamienny Węgiel brunatny 800 Olej/gaz Inne 600 Woda Energia jądrowa 400 200 0 2005 2010 2015 2020 2025 2030 * maksymalna dostępna pojemność 2 LIKWIDACJA ISTNIEJĄCYCH MOCY ORAZ WZROST KONSUMPCJI POWODUJĄ DEFICYT PODAŻY Krajowe zużycie (bez oszczędności) Krajowe zużycie (z oszczędnościami) Przykład Czech 120 Deficyt podaży 100 80 Renowacja elektrowni węglowych 60 Istniejące elektrownie węglowe 40 Gaz i inne źródła odnawialne 20 0 2005 Elektrownie jądrowe Elektrownie wodne 2010 2015 2020 2025 2030 2035 2040 3 DEFICYT ENERGII W EUROPIE ŚRODKOWEJ… • Jest wysoce • Wyłączenie elektrowni jądrowych (27% obecnego zużycia) z powodu decyzji politycznych • Pomimo trwającego boomu inwestycyjnego, Niemcy będą w stanie pokryć wyłącznie własne potrzeby Polska Niemcy Republika Czeska Słowacja Austria • 9% zużycia w 2006 z importu • Austria jest coraz bardziej zależna od importu pomimo uruchamiania nowych źródeł odnawialnych prawdopodobne, że 3 500 MW pochodzących z elektrowni węglowych będzie wyłączone w 2015 z powodu limitów ekologicznych (NOX), wyłączenie kolejnych 7000 MW jest możliwe • Wyłączenie mocy uzależni Polskę od importu energii • Wyłączenie 1 600 MW do2008* • Słowacja będzie importerem netto Węgry • Największy importer w Europie Środkowej (18% zużycia) • Ograniczone źródła paliwa *Nováky, Vojany, Jaslovské Bohunice 4 … STWARZA ZARÓWNO ZAGROŻENIA, JAK I MOŻLIWOŚCI • Nie będzie ani wiarygodnie ani rozsądnie polegać na imporcie z krajów ościennych; • Do 2020 w Europie Środkowej dojdzie do likwidacji ponad 30 GW mocy; • Ogółem zabraknie do 15 GW mocy 5 GRUPA ČEZ REAGUJE NA PRZEWIDYWANY ROZWÓJ CEN UPRAWNIEŃ DO EMISJI CO2 ORAZ SYSTEMU ICH ROZDZIAŁU POPRZEZ SZEREG STRATEGICZNYCH DZIAŁAŃ 1 poszerzenie portfela produkcyjnego o elektrownie gazowe 2 zwiększenie mocy produkcyjnych istniejących elektrowni jądrowych oraz budowa nowych 3 stworzenie znaczącego portfela certyfikatów emisyjnych z projektów JI/CDM 4 rozwój źródeł odnawialnych – technicznie w dalszym ciągu jako źródła uzupełniające (1 000 MW w elektrowniach wiatrowych do 2020 roku) Celem jest Celem jest obniżenie względnych emisji CO2 o 50 procent (z 0,65 do 0,30 t CO2/MWh dostarczonej energii elektrycznej) w 2020 roku źródło: ČEZ 66 EKONOMIA – CENA ENERGII 800 720 700 € - EUR/MWh 600 Słoneczne Wodne Wiatrowe Gazowe Węglowe Jądrowe 500 400 300 200 100 Energia Jądrowa -najtańsze źródło energii! 180 80 45 40 25 0 Źródło: Uniwersytet w Stuttgarcie 7 CENA ENERGII W 2020 koszt CO2 70 63 60 62 53 Węgiel brunatny Węgiel kamienny CCGT Jądrowe € / MWh 50 40 40 30 Energia Jądrowa -najtańsze źródło w przyszłości 20 10 0 * w Europie Zachodniej (WACC 7%) 8 KWESTIA OCHRONY ŚRODOWISKA – WYTWARZANIE CO2 1 0,95 0,9 0,8 CO2 [kg CO2/kWh] 0,7 0,6 0,5 0,4 0,37 0,3 Węglowe Gazowe Słonecznie Wiatrowe Jądrowe Wodne Energia jądrowa znacząco obniża emisję CO2 0,2 0,2 0,1 0,02 0,02 0,004 0 •Bezpośrednie i pośrednie wytwarzanie CO2 Żródło : Öko-Institut, Darmstadt 9 ZALEŻNOŚĆ CENY ZMIENNYCH KOSZTÓW PALIWA Zmiania ceny energii [€ / MWh] 40 Jądrowa Węglowa Gaz 35 30 Cena energii jądrowej najmniej czuła na zmiany cen paliwa 25 20 15 -25% 0% 25% 50% Zmiana ceny paliwa [%] Źródło : TVO, Finlandia 10 ROCZNE ODPADY ELEKTROWNI JĄDROWEJ O MOCY 1000 MW ~ 0 t SO2 (Elektrownie węglowe 900t) ~ 0 t NOX (Elektrownie węglowe 4 500t) ~ 0 t CO2 (Elektrownie węglowe 6 500 000m3) 140t odpadów niskoaktywnych = 120m3 35t wypalonego paliwa (odpad wysokoaktywny)=4m3 Jedynie 1% z tego to rzeczywiście materiał radioaktywny = 0,04m3 (Elektrownia węglowa 1 000 000t odpadów) 92% użytego paliwa uranowego może być ponownie użyta = możliwość recyclingu Użyte paliwo nie jest odpadem! Źródło:: Raport Roczny ČEZ 2006 11 ZASPOKOJENIE OCZEKIWAŃ INWESTORÓW, KWESTIE OCHRONY ŚRODOWISKA I KWESTIE POLITYCZNE POWODY, DLA KTÓRYCH W EUROPEJSKICH KRAJACH DYSKUTUJE SIĘ O ENERGII JĄDROWEJ Szwecja Dyskusja dotycząca przerwania wyłączania Wielka Brytania Dyskusja o nowych elektrowniach jądrowych Niemcy Dyskusja dotycząca przerwania wyłączania Francja Zapowiedziano nowego bloku jądrowego, program EPR – w budowie Finlandia W budowie największy blok jądrowy w Europie Rosja 4 bloki jądrowe w trakcie budowy. 20 nowych bloków do 2020 Litwa Przygotowania Ignaliny 3 Polska Rozpoczęta dyskusja o budowie pierwszego bloku Ukraina 6 nowych bloków do 2020 . Słowacja Zapowiedziana budowa kolejnych mocy VVER w EMO 3&4 Węgry Dyskusja o rozbudowie elektrowni Paks5 Bułgaria i Rumunia Elektrownie Belene i Cernavoda w budowie Portugalia Rząd negocjuje wymagania dotyczące pierwszego bloku Włochy ENEL zakupił słowacką elektrownię jądrową, żeby zdobyć know-how do budowy elektrowni we Włoszech Słowenia Dyskusja o rozbudowei NPP Krško2 12 W CZYM PROBLEM? – PRZYKŁAD CZESKI „Potencjalna elektrownia jądrowa TO NIE problem bezpieczeństwa problem techniczny problem finansowy problem ekonomiczny problem ochrony środowiska To problem polityczny i publicznego postrzegania“ 13 CZAS REALIZACJI NOWEJ ELEKTROWNI JĄDROWEJ TO 11-12 LAT – ABY POKRYĆ EFICYT W ~2020 PIERWSZE DECYZJE POWINNY BYĆ PODJĘTE BARDZO SZYBKO Przykład Finlandii: Analiza możliwego wpływu na środowisko naturalne 1998 Rozpoczęcie dyskusji publicznej Inne niezbędne pozwolenia 2002 Akceptacja i ratyfikacja przez fiński parlament 2003 Realizacja budowy 2005 2006 Ostateczna Początek decyzja budowy odnośnie lokalizacji 2009/10 Commissioning 11-12 LAT 14 PODSUMOWANIE • • Europa BĘDZIE potrzebować nowych źródeł energii • • • Wzrost popytu na elektrownie jądrowe – ale brak dostawców ! 12 lat trwa budowa elektrowni jądrowej – czas zaczynać! Deficyt podaży może mieć głęboki wpływ na krajową gospodarkę Energia jądrowa jest doskonałym sposobem na zniwelowanie nadwyżki popytu nad podażą Ekonomia Środowisko • Wysoce konkurencyjna • Znakomita szansa na realizację 100% zwrotu z inwestycji • Brak efektu cieplarnianego • Stopniowy rozwój zarządzania gospodarką odpadami Stabilność dostaw • Zarządzanie siecią przesyłową • Niezależność paliwowa 15