Zał. nr 4 do ZW WYDZIAŁ INŻYNIERII ŚRODOWISKA KARTA PRZEDMIOTU nr Nazwa w języku polskim Chemia organiczna Nazwa w języku angielskim Organic chemistry Kierunek studiów : Ochrona Środowiska Stopień studiów i forma: I stopień, stacjonarna, 1 rok, 2 semestr Rodzaj przedmiotu: obowiązkowy Kod przedmiotu OSS101050 Grupa kursów nie Wykład Liczba godzin zajęć zorganizowanych w Uczelni (ZZU) Liczba godzin całkowitego nakładu pracy studenta (CNPS) Forma zaliczenia Liczba punktów ECTS w tym liczba punktów odpowiadająca zajęciom o charakterze praktycznym (P) w tym liczba punktów ECTS odpowiadająca zajęciom wymagającym bezpośredniego kontaktu (BK) Ćwiczenia 30 15 60 30 egzamin na ocenę zaliczenie na ocenę 3 0 2 2 1,5 1 Laboratorium Projekt Seminarium WYMAGANIA WSTĘPNE W ZAKRESIE WIEDZY, UMIEJĘTNOŚCI I INNYCH KOMPETENCJI 1. Chemia nieorganiczna i fizyka. \ CELE PRZEDMIOTU C1. Dostarczenie wiedzy na temat zasad dotyczących podziału, nazewnictwa i właściwości fizyczno-chemicznych podstawowych grup związków organicznych. Zapoznanie z podstawowymi rodzajami reakcji chemicznych związków organicznych i metodami ich otrzymywania. C2. Umiejętność nazywania związków organicznych oraz zapisywania charakterystycznych reakcji chemicznych PRZEDMIOTOWE EFEKTY KSZTAŁCENIA Z zakresu wiedzy: PEK_W01 Student ma wiedzę na temat obowiązujących reguł nazewnictwa, klasyfikacji, otrzymywania i właściwości związków organicznych wynikających ze struktury chemicznej. PEK_W02 Zna sposoby otrzymywania i mechanizmy reakcji poszczególnych grup związków organicznych. Z zakresu umiejętności: PEK_U01 Potrafi nazwać związek organiczny zgodnie z zasadami IUPAC oraz zapisać jego strukturę chemiczną. PEK_U02 Potrafi przedstawić sposoby otrzymywania i mechanizmy reakcji określonych grup związków organicznych ze wskazaniem prekursora syntezy. Z zakresu kompetencji społecznych: PEK_K01 Jest świadomy występowania zagrożeń dla środowiska wynikających z oddziaływania poszczególnych grup związków organicznych ekologiczne skutki działalności człowieka i ich wpływ na środowisko. PEK_K02 Rozumie konieczność uzupełniania wiedzy w oparciu o aktualną literaturę. TREŚCI PROGRAMOWE Wy1 Wy2 Wy3 Wy4 Wy5 Wy6 Wy7 Wy8 Wy9 Forma zajęć – wykład Teoria orbitali, hybrydyzacja, izomeria konformacyjna. Teorie kwasów i zasad. Wiązanie kowalencyjne. Oddziaływania międzycząsteczkowe w związkach organicznych. Moment dipolowy. Teoria rezonansu. Alkany i cykloalkany: budowa, nazewnictwo, izomeria konstytucyjna. Właściwości fizyczne węglowodorów nasyconych. Izomeria przestrzenna: optyczna i geometryczna. Otrzymywanie i właściwości chemiczne węglowodorów nasyconych. Mechanizm substytucji rodnikowej. Alkeny, alkadieny: budowa, nazewnictwo, izomeria geometryczna. Właściwości chemiczne. Mechanizm addycji elektrofilowej i polimeryzacji addycyjnej. Metody otrzymywania. Reguły Miarkownikowa i Zajcewa. Alkiny: budowa, nazewnictwo. Metody otrzymywania. Reakcje charakterystyczne. Zastosowania alkinów. Areny: budowa cząsteczki benzenu, nazewnictwo, izomeria. Metody otrzymywania. Właściwości fizyczne i chemiczne arenów. Właściwości homologów benzenu i wielopierścieniowych pochodnych benzenu. Reakcje substytucji elektrofilowej. Halogenki alkilowe. Reakcje eliminacji (E1 i E2) i substytucji nukleofilowej (SN1 i SN2). Alkohole jednowodorotlenowe: budowa, nazewnictwo, izomeria, właściwości i otrzymywanie. Wiązania wodorowe. Alkohole wielowodorotlenowe. Fenole: budowa , nazewnictwo, właściwości i otrzymywanie. Porównanie właściwości alkoholi i fenoli. Liczba godzin 2 2 2 2 2 2 2 2 2 Wy10 Wy11 Wy12 Wy13 Wy14 Wy15 Aldehydy i ketony: budowa, nazewnictwo, otrzymywanie, właściwości, reakcje charakterystyczne. Kwasy karboksylowe: budowa, nazewnictwo, otrzymywanie, właściwości, reakcje charakterystyczne. Ważniejsze kwasy monokarboksylowe i nienasycone kwasy karboksylowe. Etery: budowa, nazewnictwo, otrzymywanie, właściwości, reakcje charakterystyczne. Estry kwasów karboksylowych: budowa, nazewnictwo, otrzymywanie, właściwości, reakcje charakterystyczne (hydroliza estrów). Aminy: budowa, nazewnictwo, otrzymywanie, właściwości kwasowe i zasadowe oraz nukleofilowe. Barwniki azowe. Amidy: budowa, nazewnictwo, otrzymywanie, właściwości, reakcje charakterystyczne. Mocznik: otrzymywanie, właściwości, reakcje charakterystyczne. Aminokwasy: budowa, nazewnictwo, wiązanie peptydowe, reakcje charakterystyczne. Białka proste i złożone: budowa i właściwości, sekwencja aminokwasów, struktura przestrzenna. Cukry proste i dwucukry: struktura cukrów prostych, właściwości. Wiązanie glikozydowi. Polisacharydy. Tłuszcze i kwasy tłuszczowe. Mydła i detergenty. Zmydlanie tłuszczu. Suma godzin TREŚCI PROGRAMOWE Forma zajęć – ćwiczenia Cw 1 Cw 2 Cw 3 Cw 4 Cw 5 Cw 6 Cw 7 Cw 8 Alkany, cykloalkany: nazewnictwo, izomeria, rzędowość atomów węgla, otrzymywanie i reakcje chemiczne. Alkeny, dieny, alkiny: nazewnictwo, izomeria, otrzymywanie i reakcje chemiczne. Areny – nazewnictwo, izomeria, otrzymywanie, reakcje charakterystyczne. Kolokwium 1. (1 godz.) Alkohole, fenole: nazewnictwo, otrzymywanie, reakcje charakterystyczne. Aldehydy i ketony: nazewnictwo, otrzymywanie, reakcje charakterystyczne. Kwasy, estry, etery: nazewnictwo, otrzymywanie, reakcje charakterystyczne. Amidy, aminy: nazewnictwo, otrzymywanie, reakcje charakterystyczne. Kolokwium 2. (1 godz.) Suma godzin STOSOWANE NARZĘDZIA DYDAKTYCZNE N1. Prezentacja multimedialna N2. Tablica klasyczna N3. Konsultacje. N4. Egzamin N5.Kolokwium N6. Praca własna – samodzielne studia literaturowe. 2 2 2 2 2 2 30 Liczba godzin 2 2 2 2 2 2 2 1 15 OCENA OSIĄGNIĘCIA PRZEDMIOTOWYCH EFEKTÓW KSZTAŁCENIA Oceny (F – formująca (w trakcie semestru), P – podsumowująca (na koniec semestru) P1 F1 F2 P2=1/2F1+1/2F2 Numer efektu kształcenia Sposób oceny osiągnięcia efektu kształcenia PEK_W01,PEK_W02 PEK_U01,PEK_U02 PEK_U01,PEK_U02 Egzamin Kolokwium Kolokwium LITERATURA PODSTAWOWA I UZUPEŁNIAJĄCA LITERATURA PODSTAWOWA: [1] McMarry J., Chemia Organiczna t. 1-5, Wyd. PWN, Warszawa 2007 LITERATURA UZUPEŁNIAJĄCA: [1] Morrisom R. T., Boyd R. N., Chemia organiczna t. 1-2, Wyd. PWN, Warszawa 2009 [2] Patric G., Chemia organiczna. Krótkie wykłady, Wyd. PWN, Warszawa 2005 OPIEKUN PRZEDMIOTU (IMIĘ, NAZWISKO, ADRES E-MAIL) Anna Hołtra, [email protected] MACIERZ POWIĄZANIA EFEKTÓW KSZTAŁCENIA DLA PRZEDMIOTU Chemia organiczna Z EFEKTAMI KSZTAŁCENIA NA KIERUNKU Ochrona Środowiska Specjalności dyplomowania Przedmiotowy efekt kształcenia Odniesienie przedmiotowego efektu do efektów kształcenia zdefiniowanych dla kierunku studiów Cele przedmiotu** Treści programowe** Numer narzędzia dydaktycznego** PEK_W01 PEK_W02 PEK_U01 K1OS_W03 K1OS_W03 K1OS_U02, K1OS_U13 C1 C1 C2 Wy1-Wy15 Wy1-Wy15 Cw1-Cw8 N1,N2,N3,N4,N6 N1,N2,N3,N4,N6 N2,N3,N5,N6 PEK_U02 PEK_K01 K1OS_U02, K1OS_U13 K1OS_K02 C2 C1,C2 N2,N3,N5,N6 N1,N2,N3,N6 PEK-K02 K1OS_K02 C1,C2 Cw1-Cw8 Wy1-Wy15 Cw1-Cw8 Wy1-Wy15 Cw1-Cw8 ** - z tabeli powyżej N1,N2,N3,N6