Prognoza oddziaływania na środowisko
advertisement
WÓJT GMINY RADZYŃ PODLASKI AUTOR OPRACOWANIA mgr inż. Inga Kulicka Radzyń Podlaski 2016 SPIS TREŚCI 1.WPROWADZENIE .............................................................................................................................................. 5 1.1. PODSTAWA PRAWNA OPRACOWANIA ............................................................................................. 5 1.2. CEL I ZAKRES OPRACOWANIA ........................................................................................................... 5 1.3. MATERIAŁY WYJŚCIOWE ................................................................................................................... 6 1.4. METODY BADAWCZE ZASTOSOWANE PRZY SPORZĄDZANIU PROGNOZY ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO ............................................................................................... 7 2. INFORMACJA O ZAWARTOŚCI, GŁÓWNYCH CELACH MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO ORAZ JEGO POWIĄZANIACH Z INNYMI DOKUMENTAMI ........................................................................................................................................... 7 2.1. CEL I ZAKRES MIEJSCOWEGO PLANU ............................................................................................. 7 2.2. POWIĄZANIA PROJEKTU PLANU Z INNYMI DOKUMENTAMI ..................................................... 7 3. OGÓLNA CHARAKTERYSTYKA STANU ZASOBÓW ŚRODOWISKA NATURALNEGO I KULTUROWEGO TERENU OBJĘTEGO PROJEKTEM ZMIANY MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO ........................................................................................... 9 3.1. POŁOŻENIE, UŻYTKOWANIE I ZAGOSPODAROWANIE TERENU ................................................ 9 3.2. POŁOŻENIE FIZYCZNOGEOGRAFICZNE I RZEŹBA TERENU ..................................................... 10 3.3. BUDOWA GEOLOGICZNA I WARUNKI GRUNTOWE .................................................................... 10 3.4. ZŁOŻA UDOKUMENTOWANYCH KOPALIN ORAZ OBSZARY I TERENY GÓRNICZE ................ 11 3.5. WODY POWIERZCHNIOWE .............................................................................................................. 12 3.6. WODY PODZIEMNE ............................................................................................................................ 13 3.7. GLEBY ................................................................................................................................................... 14 3.8. WARUNKI KLIMATYCZNE ................................................................................................................. 14 3.9. RUCHY MASOWE ................................................................................................................................ 14 3.10.SZATA ROŚLINNA .............................................................................................................................. 14 3.11.FAUNA .................................................................................................................................................. 15 3.12. POWIĄZANIA PRZYRODNICZE ........................................................................................................ 15 3.13. WALORY PRZYRODNICZE, KRAJOBRAZOWE I KULTUROWE ................................................... 15 3.13.1.WALORY KRAJOBRAZU PRZYRODNICZEGO I KRAJOBRAZOWEGO ............................. 16 3.13.2.OCHRONA PRZYRODY ........................................................................................................... 16 3.13.3.OBSZARY WSKAZANE DO OBJĘCIA OCHRONĄ PRAWNĄ ............................................... 18 3.13.4.WALORY KRAJOBRAZU KULTUROWEGO .......................................................................... 18 4. NATURALNA ODPORNOŚĆ ŚRODOWISKA NA DEGRADACJĘ ORAZ JEGO ZDOLNOŚĆ DO REGENRACJI ............................................................................................................................................... 18 4.1. ODPORNOŚĆ LITOSFERY .................................................................................................................. 18 4.2. ODPORNOŚĆ BIOSFERY .................................................................................................................... 19 4.3. ODPORNOŚĆ PEDOFERY ................................................................................................................... 19 4.4. ODPORNOŚĆ HYDROSFERY ............................................................................................................ 20 4.5. ODPORNOŚĆ ATMOSFERY ............................................................................................................... 20 5. JAKOŚĆ ŚRODOWISKA ............................................................................................................................. 20 Strona 2 z 72 6. POTENCJALNE ZMIANY STANU ŚRODOWISKA W PRZYPADKU BRAKU REALIZACJI USTALEŃ ZAWARTYCH W PROJEKCIE ZMIANY PLANU .................................................................... 22 7. ISTNIEJĄCE PROBLEMY OCHRONY ŚRODOWISKA ISTOTNE Z PUNKTU WIDZENIA REALIZACJI PROJEKTU PLANU .............................................................................................................. 23 7.1. PROBLEMY OCHRONY ŚRODOWISKA, W SZCZEGÓLNOŚCI DOTYCZĄCE OBSZARÓW CHRONIONYCH .................................................................................................................................. 23 7.2. OCHRONA PRZYRODY ....................................................................................................................... 23 7.3. OCHRONA ZASOBÓW WODNYCH.................................................................................................... 25 7.4. TERENY ZAGROŻONE RUCHAMI MASOWYMI ZIEMI ................................................................. 26 7.5. OCHRONA GRUNTÓW ROLNYCH I LEŚNYCH ............................................................................... 26 7.6. OCHRONA ZABYTKÓW I DÓBR MATERIALNYCH ......................................................................... 26 7.7. PODSUMOWANIE ............................................................................................................................... 27 8. CELE OCHRONY ŚRODOWISKA SZCZEBLA MIĘDZYNARODOWEGO, WSPÓLNOTOWEGO I KRAJOWEGO UWZGLĘDNIONE W OPRACOWYWANYM DOKUMENCIE ...................................... 27 9. PROGNOZA WPŁYWU PROJEKTU ZMIANY PLANU NA FUNKCJONOWANIE I JAKOŚĆ ŚRODOWISKA ............................................................................................................................................. 29 9.1. IDENTYFIKACJA ODDZIAŁYWAŃ NA ŚRODOWISKO WYNIKAJĄCYCH Z PROJEKTOWANEGO PRZEZNACZENIA ...................................................................................... 29 9.2. PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA REALIZACJI PROJEKTU PLANU NA POSZCZEGÓLNE ELEMENTY ŚRODOWISKA NATURALNEGO .................................................................................30 10. RYZYKO WYSTĄPIENIA POWAŻNEJ AWARII........................................................................................ 43 11. ZMIANY W FUNKCJONOWANIU ŚRODOWISKA ................................................................................... 55 12. PRZEWIDYWANE ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU ZMIANY PLANU .................. 55 12.1.DEFINICJE I KRYTERIA ODDZIAŁYWAŃ ....................................................................................... 55 12.2. PROGNOZA ODDZIAŁYWAŃ ............................................................................................................ 55 13. OBSZARY OBJĘTE PRZEWIDYWANYM ZNACZĄCYM ODDZIAŁYWANIEM, W TYM NA OBSZARY NATURA 2000 ........................................................................................................................... 57 13.1.DEFINICJE ........................................................................................................................................... 57 13.2. PROGNOZA ODDZIAŁYWAŃ ............................................................................................................ 57 13.3. ODDZIAŁYWANIE NA SIEDLISKA I GATUNKI .............................................................................. 58 13.4. ODDZIAŁYWANIE NA FAUNĘ .......................................................................................................... 58 13.5. ODDZIAŁYWANIE NA RÓŻNORODNOŚĆ BIOLOGICZNĄ ............................................................ 58 13.6. ODDZIAŁYWANIE NA INTEGRALNOŚĆ OBSZARU NATURA 2000 ............................................ 58 14. OCENA ROZWIĄZAŃ FUNKCJONALNO – PRZESTRZENNYCH W ASPEKTACH ŚRODOWISKOWYCH ................................................................................................................................. 59 14.1.OCENA ZGODNOŚCI PROJEKTU PLANU Z UWARUNKOWANIAMI EKOFIZJOGRAFICZNYMI ................................................................................................................. 59 14.2. OCENA ZGODNOŚCI PROJEKTU PLANU W ASPEKCIE ZGODNOŚCI Z PRZEPISAMI PRAWA DOTYCZĄCYMI OCHRONY ŚRODOWISKA ...................................................................... 59 14.3. OCENA PROJEKTU ZMIANY PLANU W ASPEKCIE JEGO WPŁYWU NA OBSZARY OBJĘTE OCHRONĄ PRAWNĄ NA PODSTAWIE USTAWY O OCHRONIE PRZYRODY ............................ 60 Strona 3 z 72 15. PROPOZYCJE ROZWIĄZAŃ MAJĄCYCH NA CELU ZAPOBIEGANIE, OGRANICZANIE LUB KOMPENSACJĘ PRZYRODNICZĄ NEGATYWNYCH ODDZIAŁYWAŃ NA ŚRODOWISKO MOGĄCYCH BYĆ REZULTATEM REALIZACJI PROJEKTU PLANU ................................................... 60 15.1. ROZWIĄZANIA MAJĄCE NA CELU ZAPOBIEGANIE NEGATYWNYM ODDZIAŁYWANIOM NA ŚRODOWISKO.............................................................................................................................. 60 15.2. ROZWIĄZANIA MAJĄCE NA CELU OGRANICZANIE NEGATYWNYCH ODDZIAŁYWAŃ NA ŚRODOWISKO .................................................................................................................................... 60 15.3. ROZWIĄZANIA O CHARAKTERZE KOMPENSACYJNYM ............................................................. 62 16. ROZWIAZANIA ALTERNATYWNE DO ROZWIĄZAŃ ZAWARTYCH W PROJEKTOWANYM DOKUMENCIE............................................................................................................................................. 63 17. WSKAZANIE TRUDNOŚCI PRZY OPRACOWYWANIU PROGNOZY WYNIKAJĄCYCH Z CHARAKTERU PODLEGAJĄCEGO ZMIANIE ......................................................................................... 63 18. PRZEWIDYWANE METODY ANALIZY SKUTKÓW REALIZACJI POSTANOWIEŃ DOKUMENTU .............................................................................................................................................. 63 19. TRANSGRANICZNE ODDZIAŁYWANIE NA ŚRODOWISKO ................................................................. 64 20. PODSUMOWANIE I WNIOSKI .................................................................................................................. 64 21. STRESZCZENIE W JĘZYKU NIESPECJALISTYCZNYM ......................................................................... 65 AKTY PRAWNE .................................................................................................................................................. 69 BIBLIOGRAFIA ................................................................................................................................................. 71 SPIS TABEL .......................................................................................................................................................... 72 SPIS RYCIN .......................................................................................................................................................... 72 Załączniki graficzne – Prognoza oddziaływania na środowisko terenów objętych opracowaniem miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego w skali 1:25 000. Strona 4 z 72 1. WPROWADZENIE Przedmiotem opracowania jest prognoza oddziaływania na środowisko dotycząca terenów objętych opracowaniem miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego gminy Radzyń Podlaski. Projekt Planu sporządzany został na podstawie uchwały Nr XV/69/2015 Rady Gminy Radzyń Podlaski z dnia 27 października 2015 roku w sprawie przystąpienia do sporządzenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego gminy Radzyń Podlaski oraz uchwały nr XXX/145/2017 Rady Gminy Radzyń Podlaski z dnia 17 lutego 2017 roku w sprawie sposobu wykonania uchwały Nr XV/69/2015 Rady Gminy Radzyń Podlaski z dnia 27 października 2015 roku w sprawie przystąpienia do sporządzenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego gminy Radzyń Podlaski. Zakres opracowania Planu obejmuje obszary zurbanizowane sołectw: Główne, Jaśki, Płudy, Radowiec, Siedlanów, Ustrzesz, Stasinów, Marynin, Zbulitów Duży, Kolonia Branica Radzyńska, Branica Radzyńska, Paszki Duże, Paszki Małe, Zabiele, Bedlno, Żabików, Brzostówiec, planowany przebieg drogi krajowej S19 i nowe obejście miejscowości Biała w ciągu drogi krajowej nr 63, istniejącą i projektowaną rozbudowę Zakładu Zagospodarowania Odpadami Komunalnymi w miejscowości Biała, istniejące i projektowane tereny obiektów produkcyjnych, składów i magazynów w miejscowości Bedlno Radzyńskie, istniejący teren zabudowy rezydencjonalnej w miejscowości Białka wraz z projektowaną strefą widokową miejscowości Białka. 1.1. PODSTAWA PRAWNA OPRACOWANIA Podstawę prawną sporządzenia prognozy oddziaływania na środowisko dla projektu miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego stanowi art. 46 pkt 1 ustawy o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (tekst jednolity z dnia 9 lutego 2016 roku Dz. U. poz. 353). Prognoza oddziaływania na środowisko jest elementem strategicznej oceny oddziaływania na środowisko. Przez strategiczną ocenę oddziaływania na środowisko rozumie się, zgodnie z art. 3 ust. 1 pkt 14 cytowanej ustawy, postępowanie w sprawie oceny oddziaływania na środowisko skutków realizacji polityki, strategii, planu, studium i programu, obejmujące w szczególności: uzgodnienie stopnia szczegółowości informacji zawartych w prognozie oddziaływania na środowisko, sporządzenie prognozy oddziaływania na środowisko, uzyskanie wymaganych ustawą opinii oraz zapewnienie możliwości udziału społeczeństwa w postępowaniu. Przepisy ustawy o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie (…) korespondują z wymaganiami Unii Europejskiej, zawartymi w dyrektywach Parlamentu Europejskiego i Rady: 2001/42/WE z dnia 27 czerwca 2001 r. w sprawie oceny wpływu niektórych planów i programów na środowisko; 2003/4/WE z dnia 28 stycznia 2003 r. w sprawie publicznego dostępu do informacji dotyczących środowiska i uchylającej dyrektywę Rady 90/313/EWG; 2003/35/WE z dnia 26 maja 2003 r. przewidująca udział społeczeństwa w odniesieniu do sporządzania niektórych planów i programów w zakresie środowiska oraz zmieniającej w odniesieniu do udziału społeczeństwa i dostępu do wymiaru sprawiedliwości dyrektywy Rady 85/337/EWG i 96/61/WE (obowiązuje od 25 czerwca 2003 r.). Na obowiązek sporządzenia prognozy oddziaływania na środowisko, dotyczącej projektu planu miejscowego, wskazuje również art. 17, pkt. 4 ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (tj. Dz. U. 2016, poz.778), zgodnie z którym wójt, burmistrz albo prezydent miasta „sporządza projekt planu miejscowego (...), wraz z prognozą oddziaływania na środowisko”. Stosownie do tej ustawy projekt Planu wraz z prognozą oddziaływania na środowisko przedkładane są instytucjom i organom właściwym do zaopiniowania i uzgodnienia projektu planu, a także są przedmiotem społecznej oceny – podlegają wyłożeniu do publicznego wglądu. 1.2. CEL I ZAKRES OPRACOWANIA Prognoza oddziaływania na środowisko stanowi element procesu sporządzania miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. Jej głównym celem jest wskazanie przewidywanego wpływu na środowisko przyrodnicze, jaki może mieć miejsce na skutek realizacji dopuszczonych w projekcie planu różnych form zagospodarowania przestrzennego. W tym celu w prognozie ocenia się relacje pomiędzy przyjętymi w projekcie planu rozwiązaniami planistycznymi, a uwarunkowaniami środowiska przyrodniczego. W prognozie oddziaływania na środowisko analizie i ocenie podlega projekt uchwały miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego dla gminy Radzyń Podlaski wraz z rysunkiem, Strona 5 z 72 stanowiącym załącznik graficzny uchwały. Podkreśla się, iż prognoza dotyczy nie tylko oddziaływania na środowisko, ale także wpływu otoczenia na teren, który przeznacza się pod określoną funkcję. Dlatego też niezbędnym elementem kompleksowej prognozy, odnoszącej się do konkretnego ustalenia Planu jest ocena charakteru wpływu naturalnych (fizjograficznych) oraz antropogenicznych (głównie związanych z uciążliwą działalnością człowieka) czynników lokalizacyjnych na warunki zamieszkania i pracy. Zakres i treść Prognozy określa art. 51 ust. 2 ustawy o udostępnianiu informacji o środowisku (…), zgodnie z którym prognoza zawiera: informacje o zawartości, głównych celach projektowanego dokumentu oraz jego powiązaniach z innymi dokumentami; informacje o metodach zastosowanych przy sporządzaniu prognozy; propozycje dotyczące przewidywanych metod analizy skutków realizacji postanowień projektowanego dokumentu oraz częstotliwości jego przeprowadzania; informacje o możliwym transgranicznym oddziaływaniu na środowisko; streszczenie sporządzone w języku niespecjalistycznym; określa, analizuje i ocenia: istniejący stan środowiska w tym na obszarach objętych przewidywanym znaczącym oddziaływaniem; istniejące problemy oraz cele ochrony środowiska istotne z punktu widzenia projektowanego dokumentu; przewidywane znaczące oddziaływania; przedstawia: rozwiązania mające na celu zapobieganie, ograniczanie lub kompensację przyrodniczą negatywnych oddziaływań na środowisko; rozwiązania alternatywne, o ile zostanie wykazane, że istnieją możliwości ich wprowadzenia. Zgodnie z art. 52 ust. 1 ustawy ooś informacje zawarte w prognozie oddziaływania na środowisko muszą być opracowane stosownie do stanu współczesnej wiedzy i metod oceny, a także dostosowane do zawartości i stopnia szczegółowości informacji zawartych w projekcie planu miejscowego. Stosownie do zaleceń Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Lublinie oraz Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Lublinie, Prognoza opracowana została zgodnie z zakresem problemowym wynikającym z art. 51 ustawy o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie…, który to precyzuje schemat formalnej i merytorycznej zawartości prognozy oddziaływania na środowisko oraz wymagany zakres analiz i ocen. 1.3. MATERIAŁY WYJŚCIOWE Prognozę dotyczącą projektu Planu sporządzono w oparciu o dostępne materiały archiwalne, publikacje mapowe, literaturę oraz własne obserwacje terenowe. Opracowanie wykonano na podstawie: wizji terenu; analizy obowiązującego miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego gminy Radzyń Podlaski, zatwierdzonego Uchwałą Rady Gminy Radzyń Podlaski Nr XXXVIII/228/10 z dnia 28 października 2010 roku; analizy ustaleń projektu miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego gminy Radzyń Podlaski; analizy mapy sozologicznej i hydrogeologicznej w skali 1:50 000; analizy archiwalnych materiałów fizjograficznych i geologicznych; analizy opracowania ekofizjograficznego gminy Radzyń Podlaski z 2003 roku; analizy Programu Ochrony Środowiska dla gminy Radzyń Podlaski na lata 2012 – 2015 z perspektywą do 2019 roku; analizy dokumentów o charakterze regionalnym, w tym w szczególności Planu Zagospodarowania Przestrzennego Województwa Lubelskiego oraz Strategii Rozwoju Województwa Lubelskiego na lata 2006 -2020; analizy Raportu o stanie środowiska województwa lubelskiego w 2014r.; literatury przedmiotu i obowiązujących w dniu podjęcia uchwały o przystąpieniu do opracowania projektu Planu, aktów prawnych (spis w załączeniu), o ile tak stanowią przepisy szczególne. Ilekroć w przedmiotowym dokumencie jest mowa o „projekcie Planu”, bądź „projekcie dokumentu”, Strona 6 z 72 należy przez to rozumieć „projekt miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego gminy Radzyń Podlaski”. Analogicznie, poprzez określenie „prognoza” należy rozumieć „prognozę oddziaływania na środowisko projektu miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego gminy Radzyń Podlaski”. 1.4. METODY BADAWCZE ZASTOSOWANE PRZY SPORZĄDZANIU PROGNOZY ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO Informacje uzyskane z materiałów wymienionych powyżej oraz podczas wizji terenowych pozwoliły na opracowanie ogólnej charakterystyki środowiska przyrodniczego omawianego obszaru w podziale na jego poszczególne komponenty, w tym: rzeźbę terenu, budowę geologiczną i warunki podłoża, warunki wodne, szatę roślinną, świat zwierzęcy, gleby, klimat lokalny. Na ich podstawie określono również stan środowiska przyrodniczego w zakresie jakości powietrza, wód i klimatu akustycznego oraz wskazano obecny sposób i stan zagospodarowania obszaru objętego projektem Planu oraz jego najbliższego otoczenia. Ponadto, w prognozie dokonano analizy i oceny ustaleń projektu Planu oraz skutków ich realizacji dla środowiska przyrodniczego, z uwzględnieniem wpływu na jego podstawowe elementy, podatności poszczególnych terenów na degradację oraz konieczności przeprowadzenia przekształceń funkcjonalnoprzestrzennych omawianego obszaru. Prognozę oddziaływania na środowisko sporządzono przy zastosowaniu metody indukcyjno-opisowej, polegającej na charakterystyce istniejących zasobów środowiska oraz łączeniu w całość posiadanych informacji o dotychczasowych mechanizmach funkcjonowania środowiska i wskazaniu, jakie potencjalne skutki mogą wystąpić w środowisku w wyniku realizacji ustaleń planu. Posłużono się również metodą porównawczą, wykorzystując wiedzę o funkcjonowaniu środowiska jako całości. Skonfrontowano zaproponowane rozwiązania planistyczne z istniejącymi uwarunkowaniami środowiskowymi. Prognozę oddziaływania na środowisko przedstawiono w zakresie, jaki umożliwia obecny stan dostępnej informacji o środowisku oraz w tym kontekście – stopień ogólności ustaleń planu. 2. INFORMACJA O ZAWARTOŚCI, GŁÓWNYCH CELACH MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPDOAROWANIA PRZESTRZENNEGO ORAZ JEGO POWIĄZANIACH Z INNYMI DOKUMENTAMI 2.1. CEL I ZAKRES MIEJSCOWEGO PLANU Zgodnie z art. 4 ust. 1 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, celem opracowania miejscowego planu jest ustalenie przeznaczenia terenu, rozmieszczenia inwestycji celu publicznego oraz określenie sposobów zagospodarowania i warunków zabudowy terenu. Celem opracowania miejscowego planu jest zmiana przeznaczenia funkcji terenów rozmieszczonych na terenie objętym opracowaniem, które dotyczą w zdecydowanej większości możliwości wprowadzenia zabudowy zagrodowej; wprowadzenia zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej; wprowadzenia zabudowy przemysłowej, składów i magazynów w Bedlnie Radzyńskim, wprowadzenia usług sportu i rekreacji w miejscowościach Płudy, Białka, wprowadzenia terenów usług publicznych i komercyjnych, budowy obwodnicy drogi krajowej Nr 63; rozbudowy i budowy drogi S19. Ustalenia projektu miejscowego adaptują obecne zagospodarowanie terenu (w tym powierzchniową eksploatację kopalin) oraz wprowadzają nowe funkcje głównie na terenach upraw polowych. 2.2. POWIĄZANIA PROJEKTU PLANU Z INNYMI DOKUMENTAMI Opracowanie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego gminy Radzyń Podlaski w zakresie zmiany przeznaczenia funkcji terenów, wykonane zostało zgodnie z ustaleniami zmiany Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Radzyń Podlaski (Uchwała Nr VII/38/2015 z dnia 30 kwietnia 2015 roku Rady Gminy Radzyń Podlaski w sprawie uchwalenia zmiany Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Radzyń Podlaski). Zapisy projektu Planu są także zgodne z ustaleniami dokumentów rangi regionalnej i lokalnej: Plan Zagospodarowania Przestrzennego Województwa Lubelskiego, priorytetami odnoszącymi się do gminy Radzyń Podlaski są: w zakresie poprawy funkcjonowania środowiska naturalnego: ochrona obszarów podlegających ochronie prawnej: obszar specjalnej ochrony ptaków „Dolina Tyśmienicy” – południowe obrzeża gminy oraz rezerwat przyrody „Czapliniec” – południowo – zachodnia cześć obszaru analizy; Strona 7 z 72 objęcie ochroną prawną obszarów chronionego krajobrazu – Radzyński Obszar Chronionego Krajobrazu (północna część gminy) oraz Tyśmienicki Obszar Chronionego krajobrazu – południowo – zachodnia część gminy; ochrona planistyczna korytarzy ekologicznych, które stanowią doliny rzek Białka oraz Piwonia; ochrona ostoi przyrody oraz korytarzy ekologicznych w ramach Koncepcji Lubelskiej Regionalnej Sieci Ekologicznej; racjonalne gospodarowanie zasobami naturalnymi – kompleksy użytków rolnych na terenie gminy Radzyń Podlaski wskazane do pilnych nawodnień; lasy Radzyńskie, kluczowe w skali krajowej i regionalnej, wskazuje się jako wymagające szczególnej ochrony integralności; zlewnię górnej Białki obejmuje się ochroną planistyczną, jako projektowany obszar ochronny zlewni wód powierzchniowych; w zakresie kształtowania stref pozarolniczej działalności gospodarczej: rozwój podstawowego pasma aktywności gospodarczej związanej z przebiegiem drogi krajowej nr 19 na kierunku północ – południe, w oparciu o usługi związane z obsługą transportu (handel, hotele, stacje obsługi oraz usługi finansowe); w zakresie rozwoju systemów infrastruktury technicznej: w zakresie turystyki: urządzenie drogi krajowej nr 19 jako drogi ekspresowej S19; modernizacja oraz budowa obwodnicy drogi krajowej nr 63; projektowana droga wojewódzka, łącząca drogę wojewódzką nr 807 z drogą krajową nr 63; projektowana linia energetyczna 110 kV (Radzyń Podlaski – Międzyrzec Podlaski) wraz z rozbudową stacji 110/15 kV; projektowana sieć gazowa wysokiego ciśnienia wraz ze stacją redukcyjną gazu w pobliżu miejscowości Ustrzesz; uporządkowanie gospodarki wodno – ściekowej oraz gospodarki odpadami; kształtowanie warunków przestrzennych dla rozwoju turystyki w strefie zrównoważonego rozwoju turystyki obejmującej projektowane w północnej i południowo – zachodniej części gminy obszary chronionego krajobrazu; Lasy Radzyńskie wskazuje się jako obszar predestynowany do rozwoju turystyki konnej. Strategia Rozwoju Województwa Lubelskiego na lata 2014-2020 (z perspektywą do 2030 roku). Wśród strategicznych celów rozwoju województwa lubelskiego wskazuję się Restrukturyzację rolnictwa oraz rozwój obszarów wiejskich. Realizacja tego celu zakłada osiąganie celów operacyjnych dotyczących m.in.: wspieranie przedsiębiorczości na wsi i tworzenie pozarolniczych miejsc pracy na obszarach wiejskich, wyposażanie obszarów wiejskich w infrastrukturę transportową, komunalną i energetyczną, które w gminie Radzyń Podlaski zostaną osiągnięte przez realizację ustaleń zmiany Planu. Program ochrony środowiska z perspektywą do roku 2019 województwa lubelskiego na lata 2012 – 2015 W rozdziale Aspekty ekologiczne w planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym cel do 2019 roku został zdefiniowany następująco: Kształtowanie harmonijnej struktury funkcjonalno-przestrzennej województwa, sprzyjającej równoważeniu wykorzystania walorów przestrzeni z rozwojem gospodarczym, wzrostem jakości życia i trwałym zachowaniem wartości środowiska. Kierunki działań do 2015 roku przyjęte w Programie dotyczą: uwzględniania w planach zagospodarowania przestrzennego wymagań przepisów ochrony środowiska i gospodarki wodnej, wyników monitoringu środowiska, identyfikacje konfliktów środowiskowych i przestrzennych oraz sposobów zarządzania nimi, uwzględniania progów tzw. „chłonności” środowiskowej i „pojemności” przestrzennej wraz z systemem monitorowania zmian, zachowania korzystnych warunków w zakresie stanu środowiska na istniejących terenach o wysokich walorach przyrodniczych, wdrożenie koncepcji korytarzy ekologicznych, uwzględnienie obszarów narażonych na niebezpieczeństwo powodzi, Strona 8 z 72 W zakresie możliwym do realizacji na poziomie gminy, w/w działania uwzględnione zostały w zapisach projektu Planu gminy Radzyń Podlaski poprzez ustalenia w zakresie: ochrony obszarów chronionych, udokumentowanych złóż kopalin oraz szczegółowych zasad zagospodarowania terenów. Plan Gospodarki Odpadami dla Województwa Lubelskiego 2017 – realizacja ustaleń projektu Planu jest zgodna z dokumentem, który wyznacza dla istniejącego Zakładu Zagospodarowania Odpadów Komunalnych w ,,Adamkach” status Regionalnej Instalacji Przetwarzania Odpadów Komunalnych celem większego zintegrowania działań w zakresie gospodarki odpadami minimalizując przy tym wpływ na środowisko w skali całego województwa. Dodatkowo w dokumencie Planu istotny jest zapis dotyczący wprowadzenia kompleksowej gospodarki odpadami komunalnymi na terenie gminy Radzyń Podlaski w oparciu o Zakład Zagospodarowania Odpadów w miejscowości Adamki. Program ochrony środowiska dla gminy Radzyń Podlaski na lata 2012 – 2015 z perspektywą do 2019 roku (2012). W zakresie planowania przestrzennego określono następujące zadania: poprawa jakości środowiska i bezpieczeństwa ekologicznego, wzmacnianie systemu zarządzania środowiskiem oraz podniesienie świadomości ekologicznej społeczeństwa; ochrona dziedzictwa przyrodniczego i racjonalne wykorzystanie zasobów przyrody; zrównoważone wykorzystanie materiałów, wody i energii. Strategia rozwoju lokalnego gminy Radzyń Podlaski (2008). W dokumencie wśród wskazanych wizji oraz strategicznych kierunków rozwoju gminy wymienia się: poprawę stanu infrastruktury technicznej i ochrony środowiska, wzrost poziomu życia mieszkańców gminy poprzez rozwój infrastruktury turystycznej, oświatowej oraz kulturalnej, poprawa warunków żucia mieszkańców poprzez modernizację infrastruktury bezpieczeństwa. Zapisy Planu miejscowego uwzględniają także inne istotne z punktu widzenia ochrony środowiska naturalnego dokumenty programowe, w tym: Program Rozwoju Odnawialnych Źródeł Energii dla Województwa Lubelskiego określający cel nadrzędny i cele szczegółowe rozwoju energetyki ze źródeł odnawialnych na terenie województwa lubelskiego oraz kierunki działań dla osiągnięcia określonych celów; Program Rozwoju Energetyki dla Województwa Lubelskiego; Program Gospodarki Wodnej Województwa Lubelskiego; Program usuwania wyrobów zawierających azbest dla terenu województwa lubelskiego na lata 2009 – 2032; Program ochrony i rozwoju zasobów wodnych województwa lubelskiego w zakresie udrożnienia rzek dla ryb dwuśrodowiskowych; Program ochrony przed suszą w województwie lubelskim; Regionalny Program Operacyjny dla Województwa Lubelskiego na lata 2014 – 2020 (RPO WL 2014 – 2020). 3. OGÓLNA CHARAKTERYSTYKA STANU ZASOBÓW ŚRODOWISKA NATURALNEGO I KULTUROWEGO TERENU OBJĘTEGO PROJEKTEM MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO Obszar objęty ustaleniami projektu Planu obejmuje obszary zurbanizowane sołectw: Główne, Jaśki, Płudy, Radowiec, Siedlanów, Ustrzesz, Stasinów, Marynin, Zbulitów Duży, Kolonia Branica Radzyńska, Branica Radzyńska, Paszki Duże, Paszki Małe, Zabiele, Bedlno, Żabików, Brzostówiec, planowany przebieg drogi krajowej S19 i nowe obejście miejscowości Biała w ciągu drogi krajowej nr 63, istniejącą i projektowaną rozbudowę Zakładu Zagospodarowania Odpadami Komunalnymi w miejscowości Biała, istniejące i projektowane tereny obiektów produkcyjnych, składów i magazynów w miejscowości Bedlno Radzyńskie, istniejący teren zabudowy rezydencjonalnej w miejscowości Białka wraz z projektowaną strefą widokową miejscowości Białka. Charakterystyka stanu zasobów środowiska naturalnego odnosi się do obszaru całej gminy Radzyń Podlaski. 3.1. POŁOŻENIE, UŻYTKOWANIE I ZAGOSPODAROWANIE TERENU Gmina Radzyń Podlaski jest gminą wiejską, położoną w centralnej części powiatu radzyńskiego. Od północy graniczy z gminą Kąkolewnica od wschodu z gminą Wohyń, od południa z gminą Czemierniki, od zachodu z gminami: Borki oraz Ulan – Majorat. Gmina zajmuje powierzchnię 155 km2, (0,6% powierzchni Strona 9 z 72 województwa lubelskiego) i liczy – 8 031 mieszkańców (0,5% ludności województwa). Gmina otacza miasto powiatowe Radzyń Podlaski w promieniu około 15 km. Dodatkowo jest usytuowana w odległości ok. 70 km od Lublina centralnego ośrodka administracyjno – usługowego województwa, ok. 56 km od Białej Podlaskiej oraz ok. 56 km od Siedlec. Cechuje się korzystnym położeniem w układzie powiązań komunikacyjnych, gdyż znajduje się w obrębie głównego systemu powiązań komunikacyjnych o znaczeniu krajowym. System komunikacyjny gminy Radzyń Podlaski tworzą: droga krajowa nr 19 (relacji: granica państwa – Kuźnica Białostocka – Białystok – Radzyń Podlaski – Lublin – Rzeszów); droga krajowa nr 63 (relacji: granica państwa – Węgorzewo – Siedlce – Radzyń Podlaski – Sławatycze – granica państwa); droga wojewódzka nr 814 (relacji: Radzyń Podlaski – Żminne); linia kolejowa Łuków – Parczew, obecnie nieużytkowana, biegnąca w północno – wschodniej części gminy. Istniejący sposób zagospodarowania obszaru gminy stanowią głównie tereny rolne. Krajobraz rolniczy uzupełniają: dolina rzeki Białka przepływająca przez gminę z kierunku północno – wschodniego w kierunku południowym wraz z zadrzewieniami, doliny rzek przepływających po granicy gminy, a mianowicie: Piwonia (wschodnia granica), Bystrzyca (zachodnia granica) oraz rowy melioracyjne. Mniejszą powierzchnię zajmują kompleksy leśne. Największe znajdują się w północnej i południowej części gminy i są to odpowiednio: Las Białka i Las Paszkowski. Dodatkowo występują niewielkie kompleksy leśne i są to: Las Białeczka oraz Las Ustrzesz. Użytki zielone koncentrują się głównie wzdłuż dolin rzecznych rzeki Białka oraz Piwonia. W miejscowościach gminy przeważa zabudowa jednokondygnacyjna, z układem osadniczym ulicówek. 3.2. POŁOŻENIE FIZYCZNOGEOGRAFICZNE I RZEŹBA TERENU Według regionalizacji fizyczno – geograficznej Polski (J. Kondracki, 1988r.), gmina Radzyń Podlaski znajduje się w na granicy dwóch podprowincji fizyczno – geograficznych. Zdecydowana większość gminy w północnej i zachodniej część gminy położona jest w mezoregionie: Równina Łukowska, zaś w południowej część gminy położona jest ona w mezoregionie Pradolina Wieprza. Oba mezoregiony należą do subregionu Niziny Środkowopolskie. Północno – wschodnie obrzeża gminy położone są w mezoregionie Zaklęsłość Łomaska, która przynależy do subregiony Polesie. Krajobrazem naturalnym Równiny Łukowskiej jest krajobraz równinny, miejscami przechodzący w falisty i wzgórzowy, będący jednym z gatunków krajobrazu peryglacjalnego (A. Richling i A. Dąbrowski 1995). Cechami charakterystycznymi tego krajobrazu są: w hydrosferze – zróżnicowana głębokość wód podziemnych i rzadka sieć wód powierzchniowych (na obszarach wzgórzowych – wody są głębokie, często piętrowe), w pedosferze – dominacja gleb rdzawych i bielicowych, zaś w roślinności potencjalnej – przewaga siedlisk tj.: bory mieszane i sosnowe oraz grądy. Krajobrazem naturalnym Pradoliny Wieprz jest równina zalewowa będąca gatunkiem krajobrazu zalewowych den dolin akumulacyjnego. Cechami wyróżniającymi ten typ krajobrazu są: w hydrosferze – wody płytkie i okresowe zalewy, w pedosferze – dominacja mad, natomiast w roślinności potencjalnej – przewaga siedlisk łęgowych. Powierzchnia gminy pochyla się w kierunku południowo – wschodnim, a wysokości wahają się w granicach od 140 -170 m n.p.m. Na terenie Gminy najwyższe wzniesienia znajdują się na północ od miejscowości Główne – 160,5 m n. p. m. i na wschód od miejscowości Paszki Duże – 160,1 m n.p.m., najniższe zaś w dolinie rzeki Tyśmienicy i Białki – 137,0 m n.p.m. Deniwelacja terenu wynosi 23,5 m. Najbardziej charakterystycznym elementem w morfologii jest wysoczyzna morenowa zajmująca znaczne obszary na północ i na południe od Radzynia Podlaskiego. Jest to forma pochodzenia lodowcowego o falistej silnie zdenudowanej powierzchni urozmaicona piaszczysto - żwirowymi pagórkami i zagłębieniami wypełnionymi mułkami, namułami i torfami. W kierunku dolnej Białki i Piwonii oraz Tyśmienicy opada długimi stokami. W rejonie Radzynia łagodne przejście od wzniesień wysoczyzny do doliny Białki tworzą pokrywy wodnolodowcowe i równiny jeziorne. W części północnej w krajobrazie Gminy można wyróżnić wydmy. Mają one najczęściej kształt paraboliczny lub wąskich wałów o długości 400 – 2 000 m i szerokości około 100 m. Ważnym elementem w ukształtowaniu powierzchni są doliny rzek, zwłaszcza rzeki Białki stosunkowo głęboko wciętej na południu oraz płaskiej i szerokiej na pozostałym obszarze. 3.3. BUDOWA GEOLOGICZNA I WARUNKI GRUNTOWE Obszar gminy Radzyń Podlaski położony jest na południowo - zachodnim skłonie platformy wschodnioeuropejskiej, stanowiącej część prekambryjskiej struktury tektonicznej pokrytej osadami z okresów od najmłodszego proterozoiku do czwartorzędu. Platforma prekambryjska charakteryzuje się płytko leżącymi skałami podłoża krystalicznego i tektoniką blokową utworów starszych od karbonu. Gmina leży na jednym z podniesionych bloków tzw. zrębie łukowskim. Powierzchnię podczwartorzędową budują utwory kredy i trzeciorzędu. Osady górnej kredy – mastrychtu wykształcone są na ogół w postaci szarych i Strona 10 z 72 jasnoszarych margli, rzadziej kredy piszącej z wkładkami wapieni, gez i opok. Powierzchnia stropu utworów kredowych ma charakter erozyjny i obniża się w kierunku północno – wschodnim. Osady trzeciorzędu reprezentowane są przez utwory paleocenu, eocenu, oligocenu i miocenu. Morskie utwory eoceńsko – oligoceńskie wykształcone są w postaci bezwęglanowych, zielonych i szarych piasków glaukonitowych, drobnoziarnistych i pylastych, z konkrecjami fosforytów w części spągowej. Maksymalna miąższość tych osadów na północ od Radzynia Podlaskiego dochodzi do 23 m. Lądowe osady miocenu wykształcone są w facji limniczno – bagiennej lub rzecznej. Są to przeważnie piaski drobno- i średnioziarniste, jasno i ciemnoszare, niekiedy szaro – zielonkawe, rzadziej mułki ciemnoszare i brunatne oraz szare iły. Spotyka się wśród nich detrytus roślinny, pył węglowy oraz kawałki drewna. Brak utworów trzeciorzędowych stwierdzono w rejonie Paszek, Zbulitowa, Radzynia Podlaskiego i Siedlanowa. Osady czwartorzędu występują na całej powierzchni opracowania. Miąższość ich rośnie w kierunku północnym i zmienia się od 12 m w Branicy do 52 m w Bedlnie. Leżą one na urozmaiconej powierzchni podczwartorzędowej, która ścina utwory mastrychtu, eocenu, oligocenu i miocenu. Reprezentowane są przez różne ogniwa stratygraficzne od peryglacjału po holocen. Utwory starsze od zlodowacenia Sanu są silnie zredukowane i występują fragmentarycznie. Holoceńskie osady to przede wszystkim piaski i mułki jeziorno – rzeczne, namuły zagłębień bezodpływowych, namuły torfiaste i torfy. Osady jeziorno – rzeczne występują w dnach wszystkich większych dolin i obniżeń, często pod przykryciem torfów i namułów torfiastych. Wykształcone są jako piaski drobnoziarniste i pylaste lub ilaste oraz mułki piaszczyste i mułki z substancją organiczną. Namuły zagłębień bezodpływowych jest to osad mineralno – organiczny, pylasty, piaszczysty lub ilasty osadzony w zagłębieniach powytopiskowych lub pojeziornych. Torfy i namuły torfiaste występują w obniżeniach morfologicznych, głównie w dolinach rzecznych. Duże obszary torfowiskowe występują w rejonie Siedlanowa. Przeważają torfy turzycowo – trzcinowe o różnym stopniu rozkładu substancji organicznej i miąższości do 4 m. Wszystkie torfowiska są typu niskiego. O warunkach geologiczno – inżynierskich decydują: skład litologiczny skał i gruntów, ukształtowanie powierzchni terenu, a także położenie zwierciadła wód gruntowych i ewentualne zagrożenie procesami geodynamicznymi. Uwzględniając te kryteria na terenie gminy wydzielono rejony korzystne i niekorzystne (utrudniające) dla budownictwa, gdzie planowanie obiektów budowlanych wiązałoby się z nadmiernym wzrostem kosztów inwestycji. Z analizy wyłączono obszary kompleksów leśnych, gleb chronionych, łąk na gruntach organicznych, obszary i tereny górnicze oraz tereny zwartej zabudowy. Obszary występowania gruntów spoistych zwartych, półzwartych, twardoplastycznych, gruntów sypkich średniozagęszczonych, w obrębie których zwierciadło wód gruntowych leży poniżej 2 m p.p.t. zakwalifikować można do rejonów o korzystnych warunkach budowlanych i są one zlokalizowane w przeważającej części gminy. Rejony o warunkach geologiczno-inżynierskich niekorzystnych dla budownictwa związane są przede wszystkim z występowaniem gruntów słabonośnych, gruntów antropogenicznych, obszarów podmokłych, zabagnionych, narażonych na zalewanie, a także obszarów, na których poziom wód gruntowych występuje nie głębiej niż 2 m od powierzchni terenu. Zlokalizować je można głównie wzdłuż dolin rzecznych Białki, Piwonii, Bystrzycy. 3.4. ZŁOŻA UDOKUMENTOWANYCH KOPALIN ORAZ OBSZARY I TERENY GÓRNICZE W granicach obszaru objętego projektem Planu udokumentowano 17 rejonów występowania udokumentowanych złóż kopalin, co przedstawia tabela 1 oraz rycina 1. Wszystkie złoża rozpoznane są szczegółowo w kategorii C1. Złoża Ustrzesz I – p.B-2/A-B,p.B-4 oraz Ustrzesz VIII, zostały skreślone z bilansu zasobów w roku sprawozdawczym. Tabela 1. Udokumentowane złoża kopalin w gminie Radzyń Podlaski L.p. Nazwa złoża Miejscowość Nazwa kopaliny 1. Brzostówiec piaski i żwiry 2. Brzostówiec I piaski i żwiry 3. Krasew I torfy 4. 5. 6. Olszewnica Zasoby (w tys. ton) geologiczne bilansowe przemysło Wydobycie Powierzchnia we 8 - - Stan zagospodarowania 0,21 R – złoże rozpoznane wstępnie 26 - - 1,09 R – złoże rozpoznane wstępnie 13.09 tys.ton m3 - - 0,90 Z – złoże zaniechane piaski i żwiry 2 088 - - 0,93 Z – złoże zaniechane Olszewnica 1 piaski i żwiry 4 055 3 707 35,15 E- złoże eksploatowane 7. Płudy piaski i żwiry 43 5,06 Z – złoże zaniechane 8. Płudy I piaski i żwiry 56 1,97 Z – złoże zaniechane 9. Płudy II piaski i żwiry 25 4 0,98 E- złoże eksploatowane 9 0,65 E- złoże eksploatowane 10. Ustrzesz I piaski i żwiry 11. Ustrzesz I – piaski i żwiry 101 72 139 M - złoże skreślone z bilansu zasobów Strona 11 z 72 12. 13. 14. 15. 16. 17. p.B-2/AB,p.B-4 Ustrzesz II piaski i żwiry 1 198 Ustrzesz III piaski i żwiry 138 Ustrzesz VII piaski i żwiry 878 287 5 10,39 E- złoże eksploatowane Ustrzesz VIII piaski i żwiry - - - 0,93 M - złoże skreślone z bilansu zasobów 711 9 5,00 brak danych E- złoże eksploatowane Z – złoże zaniechane Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych z Bilansu zasobów złóż kopalin w Polsce wg stanu na 31.XII.2014r, PIG.PIB, Warszawa 2015; Rycina 1. Udokumentowane złoża kopalin w gminie Radzyń Podlaski Źródło: Prognoza oddziaływania na środowisko projektu Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Radzyń Podlaski Według rejestru obszarów górniczych, wszystkie udokumentowane złoża piasków i żwirów, za wyjątkiem złóż Brzostówiec oraz Brzostówiec I mają wyznaczone tereny i obszary górnicze. Aktualny status obszaru górniczego na dzień 01.06.2016 roku posiadają następujące złoża: Ustrzesz I, Ustrzesz VII, Płudy II, Olszewnica 1, Ustrzesz II, które w 2014roku były eksploatowane. 3.5. WODY POWIERZCHNIOWE Obszar opracowania projektu mpzp w całości należy do dorzecza Wieprza, prawostronnego dopływu Wisły, położony jest w zlewni rzeki Białki oraz Bystrzycy i Piwonii. Na analizowanym terenie wody powierzchniowe reprezentowane są przede wszystkim przez rzekę Białka, która przepływa z kierunku północnego – wschodu w kierunku południowym. Pozostałe cieki wodne mają marginalne znaczenie, z uwagi na ich peryferyjny charakter. Wzdłuż zachodniej granicy omawianego terenu, na odcinku ok. 2 km przepływa rzeka Bystrzyca. Dodatkowo wzdłuż wschodniej granicy na odcinku ok. 8 km przepływa rzeka Piwonia. Dodatkowo sieć wód powierzchniowych przedmiotowego terenu uzupełniają małe, bezimienne naturalne cieki i kanały, oraz rowy melioracyjne. Rzeki przepływają dolinami często zabagnionymi, przeważnie płaskimi i szerokimi. Koryta ich są na ogół uregulowane, wąskie i niezbyt głębokie. Ilość prowadzonej wody zależy od pór roku i ilości opadów. Wschodnia część gminy znajduje się w rejonie oddziaływania Kanału Wieprz – Krzna. Jest to obszar priorytetowy w działaniach na rzecz poprawy warunków wodnych gleb. Kompleksy użytków rolnych wskazane są do pilnych nawodnień. Deficytowa zlewnia rzeki Białka należy do zlewni priorytetowych w likwidacji niedoborów wody. Zgodnie z nowym podziałem kraju na jednolite części wód powierzchniowych (JCWP) obszar opracowania znajduje się w obrębie 10 JCWP, granice których pokrywają się z granicami naturalnymi zlewni cieków powierzchniowych. Są to: Strona 12 z 72 PLRW20002324852569 – Białka od źródeł do dopływu spod Niwek Turów - zagrożona nieosiągnięciem celów środowiskowych (stopień zanieczyszczenia wód spowodowanego rodzajem użytkowania gruntów w zlewni, uniemożliwia osiągnięcie założonych celów środowiskowych w wymaganym czasie. Brak jest środków technicznych umożliwiających przywrócenie odpowiedniego stanu wód), we wschodniej i północno – wschodniej części obszaru analizy; PLRW200019248529 – Białka od dopływu spod Niwek Turów do ujścia - zagrożona nieosiągnięciem celów środowiskowych (wpływ działalności antropogenicznej na stan JCW generuje konieczność przesunięcia w czasie osiągnięcia celów środowiskowych z uwagi na brak rozwiązań technicznych możliwych do zastosowania w celu poprawy stanu JCW), obejmuje południowo – zachodnią część obszaru analizy; PLRW2000172485272 - dopływ spod Niewęgłosza – niezagrożona nieosiągnięciem celów środowiskowych, w południowo – wschodniej części obszaru analizy; PLRW200017248694 - dopływ spod Sitna - niezagrożona nieosiągnięciem celów środowiskowych, w południowo - zachodniej części obszaru analizy; PLRW20001724849 Stara Piwonia - zagrożona nieosiągnięciem celów środowiskowych (wpływ działalności antropogenicznej na stan JCW generuje konieczność przesunięcia w czasie osiągnięcia celów środowiskowych z uwagi na brak rozwiązań technicznych możliwych do zastosowania w celu poprawy stanu JCW), obejmuje wschodnią i południowo – wschodnią część obszaru gminy; PLRW200024248699 – Bystrzyca od Samicy do ujścia - zagrożona nieosiągnięciem celów środowiskowych (wpływ działalności antropogenicznej na stan JCW generuje konieczność przesunięcia w czasie osiągnięcia celów środowiskowych z uwagi na brak rozwiązań technicznych możliwych do zastosowania w celu poprawy stanu JCW), obejmuje obrzeża gminy w zachodniej jej części; PLRW2000172485289- dopływ spod Bedlna - niezagrożona nieosiągnięciem celów środowiskowych, w północno - zachodniej części obszaru analizy; PLRW200017248669 - Stanówka - zagrożona nieosiągnięciem celów środowiskowych (wpływ działalności antropogenicznej na stan JCW generuje konieczność przesunięcia w czasie osiągnięcia celów środowiskowych z uwagi na brak rozwiązań technicznych możliwych do zastosowania w celu poprawy stanu JCW), obejmuje obrzeża gminy w północno - zachodniej jej części, na północ od miejscowości Kolonia Żabików; PLRW2000172485269 - dopływ spod Kol. Zakrzew - niezagrożona nieosiągnięciem celów środowiskowych, w północnej części obszaru analizy; PLRW20002326642829 - dopływ z Zosinowa - niezagrożona nieosiągnięciem celów środowiskowych, obrzeża gminy w północnej jej części. 3.6. WODY PODZIEMNE Zgodnie z podziałem hydroregionalnym (wg Paczyński, Sadurski), obszar opracowania położony jest w obrębie VII regionu hydrogeologicznego lubelsko – radomskiego. Według podziału na jednolite części wód podziemnych, analizowany teren położony jest w granicach jednostek subregionu nizinnego środkowej Wisły o nr 84 (PLGW230084), która nie jest zagrożona nieosiągnięciem celów środowiskowych. Na terenie Gminy wody podziemne występują w utworach czwartorzędowych, trzeciorzędowych i kredowych. Poziom czwartorzędowy związany jest z osadami piaszczystymi różnej miąższości występującymi w kilku poziomach i zalegającymi bezpośrednio od powierzchni terenu lub pod warstwą glin zwałowych. W dolinach rzek i zagłębieniach terenu wody gruntowe występują płytko, na ogół powyżej 2 m p.p.t. Na obszarach bardziej wyniesionych wody gruntowe występują głębiej. Wody poziomu czwartorzędowego mają na ogół zwierciadło swobodne, lokalnie napięte. Poziom ten zasilany jest wodami opadowymi, infiltrującymi i jest szczególnie narażony na wszelkie zanieczyszczenia z powierzchni terenu. Wody tego poziomu ujmuje studnia nr 1 w ujęciu dla wodociągu wiejskiego w miejscowości Biała. Zwierciadło wody nawiercono na głębokości 24,0 m. Poziom trzeciorzędowy występuje w osadach piaszczystych miocenu i oligocenu. Miąższość tych utworów na ogół nie przekracza 20 m. Zwierciadło ma charakter naporowy. Wody zawierają znaczne ilości żelaza i manganu. Gmina Radzyń Podlaski znajduje się w obrębie zbiornika trzeciorzędowego GZWP 215 – Subniecka Warszawska. Zbiornik ten, ze względu na jego strategiczny charakter i występowanie na obszarze o powierzchni około 51 000 km2, charakteryzujący się wodami wgłębnymi w przeważającej części dobrze izolowanymi od zagrożeń z powierzchni terenu, lecz lokalnie pozbawionymi tej izolacji w obrębie słabo rozpoznanych struktur kopalnych w nadkładzie, wykazuje znaczne zróżnicowanie przestrzenne własności hydrogeologicznych i jakości wód i wymaga zrealizowania dokumentacji hydrogeologicznej, która jest planowana do wykonania po 2015 roku. Strona 13 z 72 3.7. GLEBY Teren objęty analizą charakteryzuje się przewagą średnich i słabych gleb gruntów ornych. Generalnie dominują tu gleby bielicowe i pseudobielicowe wykształcone na piaskach i piaskach gliniastych, rzadziej na glinach oraz gleby brunatne wytworzone na glinach i piaskach gliniastych. W obszarze analizy występują gleby kompleksu pszennego niższych klas, żytniego lub zbożowo - pastewnego, wytworzone przeważnie z piasków gliniastych lekkich lub mocnych średnio głębokich na glinie, odznaczające się średnio korzystnymi warunkami do intensyfikacji rolnictwa. Przydatne są głównie dla roślin z grupy żytnio – ziemniaczanych, a w warunkach poprawy kultury gleb do uprawy pszenicy. Około 70% stanowią gleby kwaśne i bardzo kwaśne, wymagające wapnowania. Ponadto gleby te są na ogół ubogie w przyswajalny magnez. Ponad połowa gruntów ornych stanowią gleby IV (ok. 51%). Największy udział gleb dobrych notuje się w Branicy Radzyńskiej i Branicy Radzyńskiej - Kolonii oraz w Paszkach Dużych i Paszkach Małych. Największy odsetek gleb słabych i bardzo słabych znajduje się we wsi Brzostówiec, Główne, Jaski oraz Płudy. W dolinach rzek i zagłębieniach bezodpływowych występują najczęściej gleby torfowe i torfowo – murszowe, zajęte przeważnie przez kompleksy użytków zielonych tj.: łąki i pastwiska. 3.8. WARUNKI KLIMATYCZNE Obszar stanowiący przedmiot analizy należy do regionu klimatycznego wschodnio - małopolskiego, krainy klimatycznej chełmsko – podlaskiej. Średnia roczna temperatura powietrza kształtuje się na poziomie 7,2oC – 7,3oC. Najcieplejszym miesiącem w roku jest lipiec ze średnią temperaturą 18oC a najchłodniejszym – styczeń ze średnią temperaturą 4,6oC. Średnie roczne sumy opadów kształtują się na poziomie 530 – 545 mm. Najwięcej opadów występuje w miesiącach letnich (lipiec, sierpień), mniej – w styczniu, lutym i marcu. Wiatry najczęściej wieją z sektora zachodniego i południowo - zachodniego. Dość częste są również wiatry północnej i północno - zachodnie Średnia prędkość wiatrów wynosi 3,0m/s. Najsilniejsze (5 m/s i więcej) występują zimą, najsłabsze o prędkościach ok. 2 m/s – latem.. 3.9. RUCHY MASOWE Na terenie Gminy znajdują się obszary predestynowane do występowania ruchów masowych ziemi. Skoncentrowane są one wzdłuż doliny rzeki Białka w pobliżu miejscowości Zabiele oraz wzdłuż doliny rzeki Bystrzyca w zachodniej części gminy. Aktualnie dostępne dane, to jedynie wstępne informacje o możliwej predyspozycji tych obszarów do ruchów masowych, wynikających z budowy geologicznej i morfologii terenu. Rozpoznanie i udokumentowanie osuwisk oraz terenów zagrożonych ruchami na obszarze objętym opracowaniem, planowane jest na lata 2019 – 2022 w ramach realizowanego projektu p.n. „System Ochrony Przeciwosuwiskowej”. 3.10. SZATA ROŚLINNA Roślinność potencjalna Występujące na terenie analizowanego obszaru siedliska wskazują, iż panującym typem roślinności potencjalnej, jaka mogłaby zapanować w warunkach nieskrępowanej sukcesji ekologicznej, jest grąd subkontynentalny lipowo – dębowo – grabowy (Tilio Carpinetum) w odmianie środkowopolskiej i serii ubogiej. W roślinności potencjalnej w południowo – zachodniej oraz fragmentami w północnej części przedmiotowego terenu znaczne powierzchnie zajmują siedliska borów mieszanych sosnowo-dębowych (Querco Pinetum). Z piaszczysto – żwirowymi obszarami związane są siedliska dąbrowy świetlistej (Potentillo albae – Quercetum typicum). Z dolinami rzek Białka, Bystrzyca, Piwonia i pozostałych mniejszych cieków wodnych związane są niżowe łęgi olszowe (Circaeo – Alnetum). Roślinność rzeczywista Na terenie objętym opracowaniem występują 1: zbiorowiska leśne i zaroślowe (skoncentrowane głównie północnej oraz południowo – zachodniej części gminy. Dodatkowo występują fragmentarycznie na terenie całej gminy). Kompleksy leśne w obszarze analizy zajmują 4 498,1 ha (wskaźnik lesistości ok. 29%). Dominującym typem 1 na podstawie opracowania „Ekofizjografia podstawowa gminy Radzyń Podlaski”, Lublin 2003 Strona 14 z 72 siedliskowym lasu jest bór mieszany świeży (BMśw), zajmujący ok 41% powierzchni leśnej. Dodatkowo występują tu: las mieszany świeży (LMśw- 22,7%), bór świeży (Bśw – 20,2%), las świeży (Lśw – 5,4%). Radzyńskie lasy tworzy sosna zwyczajna wraz z gatunkami domieszkowymi takimi jak: dąb, brzoza, olcha); zbiorowiska łąkowe i pastwiskowe – reprezentują głównie fitocenozy łąk świeżych i pastwisk, są one w znacznym stopniu przekształcone wskutek nawożenie i przeprowadzenia melioracji. Na terenach z wysokim poziomem wód gruntowych wykształciły się łąki wilgotne; zbiorowiska synantropijne - związane są z siedliskami przekształconymi antropogenicznie. Wyróżnia się w nich zespoły roślin towarzyszące budynkom mieszkalnym, brzegom lasów i pól uprawnych. Zaliczane są one do klas: Epilobietea angustifolii, Artemisietea, Chenopodietea, Plantagietea maioris i bidentetea tripartiti. 3.11. FAUNA Analizowany teren cechuje się przewagą ubogich przyrodniczo siedlisk polnych, niewielkich obszarowo powierzchni siedlisk łąkowych oraz ekosystemów wodnych, co decyduje o stosunkowo niewielkim bogactwie i zróżnicowaniu świata zwierząt. Najcenniejsze zoocenozy związane są niewątpliwie z dolinami rzecznymi Białki, Bystrzycy i Tyśmienicy w bezpośrednim ich sąsiedztwie, a także z kompleksami leśnymi, które graniczą bezpośrednio zarówno z terenami pól uprawnych jak i z terenami łąk. W lasach tych można spotkać następujące gatunki ptaków: turkawkę, puszczyka, zimorodka krętogłowa i dzięcioły (czarny, średni i mały). Awifauna agrocenoz jest uboga. Najliczniej obserwowana jest tu pliszka żółta, skowronek, z mniej licznych: kuropatwa, świergotek polny, potrzeszcz i inne. W zadrzewieniach i zakrzewieniach śródpolnych oraz przy drogach spotyka się łozówkę, cierniówkę, srokę, trznadla i inne. 3.12. POWIĄZANIA PRZYRODNICZE Sposób zagospodarowania przestrzennego gminy ma ogromne znaczenie dla funkcjonowania ekosystemów i różnorodności biologicznej środowiska przedmiotowego terenu. Na równowagę ekologiczną fizjocenoz, stabilizująco wpływa system ekologiczny. Im bardziej jest on rozwinięty (liczba powiązań przyrodniczych oraz węzłów ekologicznych), tym większa ich spójność ekologiczno – przestrzenna, a co za tym idzie silniejsze wzajemne związki, co ma swoje przełożenie na większą odporność środowiska na zakłócenia zarówno zewnętrze jak i wewnętrzne. Bezkolizyjnie funkcjonujący system umożliwia zasilanie ubogich pod względem przyrodniczym obszarów nagromadzoną w węzłach ekologicznych biomasą. W systemie przyrodniczym gminy wyróżnia się podstawowe ogniwa systemu, którymi są: węzły, ciągi i korytarze ekologiczne. Wprawdzie powierzchnia węzłów ekologicznych w przedmiotowym terenie jest niewielka, to odgrywają one bardzo ważną rolę. W obszarze analizy wyróżniono leśne obszary węzłowe tj.: Las Białka, Las Paszkowski, Las Białeczka oraz Las Ustrzesz. Z uwagi na walory i zdolność zasilania, 2 uznano za węzły o randze ponadlokalnej, t.j.: Las Białka, Las Paszkowski, z uwagi na wielkość kompleksu, zwartość i zróżnicowanie siedliskowe. Pozostałe to węzły o randze lokalnej. Węzły te są skomunikowane ciągami, bądź korytarzami ekologicznymi. Za ciągi ekologiczne uznaje się „kanały przepływu materii, energii i informacji biologicznej w obrębie poszczególnych stref ekologicznych” (Chmielewski 1998). W obszarze analizy występują ciągi: rzeczno – łąkowe oraz leśne. W utrzymaniu stabilności środowiska kluczową rolę przypisuje się dolinom rzek Białka (główny rejon komunikacji ekologicznej obszaru analizy, łączący obszar węzłowy Las Białka z węzłem ekologicznym Las Białeczka), Piwonia (łączący węzeł Las Ustrzesz z doliną Piwonii, jednocześnie korzystnie oddziaływując na wschodnie obszary gminy) oraz Bystrzycy (łączący obszar węzłowy Las Paszkowski z resztą systemu). Wszystkie w/w korytarze ekologiczne charakteryzują się dobrą drożnością przestrzenną. Analiza istniejących i potencjalnych zagrożeń związanych z rozwojem układów osadniczych pozwala stwierdzić, iż funkcjonowanie systemu ekologicznego omawianego obszaru w istotnym stopniu uzależniona będzie od rozwinięcia tego systemu, o czym świadczy obecność potencjalnych powiązań przyrodniczych, zarysowujących się mniej lub bardziej w krajobrazie gminy. 3.13. WALORY PRZYRODNICZE, KRAJOBRAZOWE I KULTUROWE O walorach przyrodniczych, krajobrazowych i kulturowych decydują czynniki naturalne w postaci rzeźby tereny, elementy pokrycia naturalnego (lasy i inne formy zieleni) oraz czynniki antropogeniczne, mające swój wyraz w historycznym, a także współczesnym zagospodarowaniu terenu. Strona 15 z 72 3.13.1. WALORY KRAJOBRAZU PRZYRODNICZEGO I KRAJOBRAZOWEGO Pod względem geomorfologicznym, obszar objęty opracowaniem nie zalicza się do atrakcyjnych, z uwagi na dominację terenów równinnych z nielicznymi pagórkami piaszczysto – żwirowymi. Elementem urozmaicającym monotonną rzeźbę terenu, jest dolina rzeki Białka, przebiegająca z kierunku północno – wschodniego w kierunku południowo – zachodnim. Istotnym elementem krajobrazu gminy są lasy, najbardziej wyraziste i najcenniejsze kompleksy stanowią: Las Białka, Las Paszkowski, Las Białeczka oraz Las Ustrzesz. Wnętrza krajobrazowe związane są z przecinkami oraz dukatami leśnymi. Pozostała część gminy charakteryzuje się krajobrazem kulturowym z zabudową zagrodową oraz roślinnością pól uprawnych. Monotonii tego krajobrazu zapobiegają takie elementy przyrodnicze jak: zadrzewienia śródpolne, a także pasma łąk i pastwisk w dolinkach cieków wodnych. 3.13.2. OCHRONA PRZYRODY Najcenniejsze przyrodniczo i krajobrazowo obszary objęte zostały ochroną prawną. Na terenie Gminy formami ochrony przyrody w myśl Ustawy o ochronie przyrody z dnia 16 kwietnia 2004 r. (Dz. U. Nr 92, poz. 880 z późn. zm.) są: rezerwat przyrody „Czapliniec” – rezerwat faunistyczny w leśnictwie Feliksówka o powierzchni 15,67ha utworzony Zarządzeniem Ministra Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego z dnia 23 stycznia 1973 roku w sprawie uznania za rezerwaty przyrody (MP Nr 5, poz.38 z dnia 25 stycznia 1973 r.) w celu ochrony kolonii lęgowej czapli siwej. Ze względu na brak występowania celu ochrony dla którego powołano rezerwat przyrody, w 1995 r. zaproponowano zmianę głównego przedmiotu ochrony rezerwatu. Ochroną objęto istniejący w obszarze rezerwatu drzewostan. Drzewostan w granicach rezerwatu tworzą: sosna, dąb szypułkowy, grab zwyczajny i lipa drobnolistna z domieszką topoli, osiki i brzozy. Do gatunków chronionych należą: lilia złotogłów, kopytnik pospolity, kalina koralowa i konwalia majowa. Obszar Specjalnej Ochrony Ptaków „Dolina Tyśmienicy”, o kodzie PLB 060004 obejmujący Dolinę Tyśmienicy. W obszarze gminy ostoja zajmuje powierzchnię 131 ha w południowej jej części. Potwierdzeniem wysokiej rangi walorów przyrodniczych tego obszaru, jest fakt nadania dolinie Tyśmienicy statusu ostoi ptasiej o znaczeniu europejskim (IBA) (Gromadzki i in. 1994), a także statusu ostoi ochrony przyrody (CORINE) również o znaczeniu europejskim. Obecność obszaru NATURA 2000 w przedmiotowym terenie oznacza duże prawdopodobieństwo, iż w procedurach uzgadniania przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko, konieczne będzie sporządzenie ocen oddziaływania tychże inwestycji na obszar NATURA 2000. gatunki roślin objęte ochroną prawną, w grupie której wymienia się: brzozę niską, kruszynę pospolitą, bagno zwyczajne, grążela żółtego, grzybienia białego. pomniki przyrody, wykaz których przedstawia poniższa tabela: zarządzenie powołujące pomnik przyrody oddział leśnictwo rodzaj Orzeczenie nr 5 z dnia 08.03.1983r. Wojewody Bialskopodlaskiego 298b Feliksówka Sosna pospolita Rozporządzenie Nr 27 Wojewody Bialskopodlaskiego z dnia 28.12.1995r 276c Turów Buk pospolity (3szt) 168a Turów Świerk pospolity 169f Turów Świerk pospolity 168h Turów Dąb szypułkowy 169h Turów Dąb szypułkowy (3 szt) Rozporządzenie Nr 27 Wojewody Bialskopodlaskiego z dnia 28.12.1995r Rozporządzenie Nr 27 Wojewody Bialskopodlaskiego z dnia 28.12.1995r Rozporządzenie Nr 27 Wojewody Bialskopodlaskiego z dnia 28.12.1995r Rozporządzenie Nr 20 Wojewody Bialskopodlaskiego z dnia 20.12.1986r Strona 16 z 72 Rozporządzenie Nr 22 Wojewody Bialskopodlaskiego z dnia 30.12.1994r 171d Turów Sosna pospolita użytki ekologiczne wykaz których przedstawia poniższa tabela: zarządzenie powołujące użytek ekologiczny oddział leśnictwo powierzchnia Główne Rozporządzenie Nr 42 Wojewody Lubelskiego z dnia 4 sierpnia 2003 roku 142d 139d 158f 159h 159i 167b 176a 0,53 0,64 3,96 1,31 0,61 2,09 0,57 Turów Rycina 2 Obszary objęte ochroną w gminie Radzyń Podlaski Źródło: Prognoza oddziaływania na środowisko projektu Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania Przestrzennego w gminie Radzyń Podlaski Strona 17 z 72 3.13.3. OBSZARY WSKAZANE DO OBJĘCIA OCHRONĄ PRAWNĄ W północnej części analizowanego obszaru planowane jest powiększenie istniejącego Radzyńskiego Obszaru Chronionego Krajobrazu, obejmując swym zasięgiem najcenniejsze elementy przyrody, w tym zwarty kompleks leśny. Południowo – zachodnia część gminy Radzyń Podlaski, cechuje się wybitnymi walorami krajobrazowymi i przyrodniczymi, predestynującymi ten obszar do objęcia go ochroną prawną w formie Tyśmienickiego Obszaru Chronionego Krajobrazu. Obszar ten obejmuje zwarty kompleks leśny Olszewnika - Feliksówka, stanowiący ostoje wielu gatunków ptaków, w tym rzadkich i zagrożonych wyginięciem oraz dolinę rzeki Tyśmienicy. Ochrona awifauny może być skuteczna jedynie poprzez ochronę ich naturalnych siedlisk, co jest możliwe poprzez wprowadzenie ochrony obszarowej w proponowanej formie. 3.13.4. WALORY KRAJOBRAZU KULTUROWEGO Na podstawie ustawy z dnia 23 lipca 2003r o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami (tekst jednolity Dz. U. 2014 poz. 1446) na terenie gminy ochroną objęte są obiekty wpisane do rejestru zabytków oraz obiekty umieszczone w wojewódzkiej i gminnej ewidencji dóbr kultury. Są to: obiekty wpisane do rejestru zabytków: zespół pałacowo – parkowy w Białce składa się z: klasycystycznego pałacu zbudowanego w 1843 r. z tarasem z 1880 r. czworaka, stajni z wozownią i parku krajobrazowego z XIX w., zespół pałacowo – parkowy w Branicy Radzyńskiej: pałac z 1884 r., oficyna stróżówka, czworaki, kuchnia, stelmacharnia i park krajobrazowy, zespół dworsko – parkowy w Żabikowie: dwór renesansowy, zbudowany w XVI lub na początku XVII w. z elementami natury obronnej i pozostałościami parku z XIX w., leśne sanktuarium pw. Św. Antoniego na północ od Turowa znajduje się składające się z drewnianej kaplicy z 1830 r., kaplicy murowanej i dwóch kapliczek z 1908 r.; obiekty wpisane w wojewódzkiej i gminnej ewidencji dóbr kultury: zespół pałacowy w Zbulitowie Dużym (pałac murowany z XVI lub początku XVII w, rządcówka, spichlerz, magazyn, pozostałości parku), budynek dworca kolejowego murowany z końca XIX w. w Bedlnie, wiatrak koźlak z 1895 r. w Branicy Radzyńskiej, czworaki w Ustrzeszy, karczma drewniana z 1 poł. XIX w. w Zabielu. W krajobraz prawie każdej wsi wpisana jest drobna architektura sakralna: kapliczki i krzyże przydrożne. W obszarze Gminy znajdują się stanowiska archeologiczne, datowane od epoki kamienia po okres nowożytny. Są to głównie ślady osadnictwa oraz cmentarzyska, obozowiska, osady i fortyfikacje. 4. NATURALNA ODPORNOŚĆ ŚRODOWISKA NA DEGRADACJĘ ORAZ JEGO ZDOLNOŚĆ DO REGENRACJI Pod pojęciem odporność środowiska przyrodniczego na degradację należy rozumieć jako zdolność do zachowania wewnętrznej równowagi, mimo naruszenia jej przez czynniki zarówno pochodzenia naturalnego jak i sztucznego. O ogólnej odporności na degradację decydują takie elementy środowiska naturalnego jak: rzeźba terenu, biosfera, hydrosfera oraz pedosfera. Ocena odporności środowiska przyrodniczego na degradację umożliwia uchwycenie tych komponentów, które cechują się najmniejszą odpornością na czynniki niszczące, dzięki czemu możliwe będzie podjęcie odpowiednich środków ochrony tychże elementów, determinując tym samym sposób zagospodarowania i użytkowania tych obszarów. 4.1. ODPORNOŚĆ LITOSFERY Rzeźba terenu stanowi jeden z najtrwalszych elementów środowiska. W granicach obszaru objętego opracowaniem posiada ona charakter równinny bez większych spadków terenu. Z punktu widzenia potrzeb planowania przestrzennego istotne znaczenie posiada odporność podłoża skalnego na procesy denudacyjne typu ruchów masowych i procesów spłukiwania (erozji wodnej). Ruchy masowe (ruchy grawitacyjne) polegają na przemieszczaniu się zwietrzeliny, gleby w dół stoku na Strona 18 z 72 wskutek działania siły ciężkości. Ze względu na charakter i tempo procesu, wyróżnia się zjawiska: osuwania, spełzywania, odpadania, osiadania i ześlizgiwania się skał. Warunkami sprzyjającymi występowaniu ruchów masowych są: nachylenie stoku - największy wpływ na odporność podłoża; rodzaj i ułożenie skał; klimat – decyduje m.in. o obecności wody w podłożu, co może zwiększyć ciężar zwietrzeliny i przyspieszyć jej ruch. W granicach obszaru objętego opracowaniem występują obszary predestynowane do rozwoju ruchów masowych, przy czym są to wstępne informacje, niepotwierdzone dokładniejszymi badaniami. Skoncentrowane są one wzdłuż doliny rzeki Białka w pobliżu miejscowości Zabiele oraz wzdłuż doliny rzeki Bystrzyca w zachodniej części gminy.. Na odpadanie i obrywanie narażone są ściany wyrobisk poeksploatacyjnych piasków i żwirów. W 2014 roku 4 spośród 11 udokumentowanych złóż, znajdujących się w obszarze badań były eksploatowane. Dodatkowo w grupie antropogenicznych przekształceń wymienia się te wynikające z ciągłego wyrównywania terenu w wyniku zabiegów agrotechnicznych. 4.2. ODPORNOŚĆ BIOSFERY Istotnym elementem przyrodniczym analizowanego obszaru są lasy. Odporność szaty roślinnej na degradację zależy od odporności na degradujące działania czynników pochodzenia naturalnego (szkodniki, choroby) oraz od odporności na degradujące działania czynników pochodzenia antropogenicznego, które w znacznym stopniu uzależnione są od stanu oraz od wielkości zasobów leśnych. W granicach obszaru opracowania największe kompleksy leśne położone są w północnej i północno – zachodniej części analizy, gdzie przeważają ubogie siedliska borowe, głównie bór mieszany świeży, cechujący się niską odpornością na degradację. Skład gatunkowy drzewostanów, a zwłaszcza zawartość gatunków liściastych jest istotnym wskaźnikiem opisującym wrażliwość ekosystemu na degradację. Dominujący udział sosny w kompleksach leśnych występujących w obrębie gminy, sprzyja występowaniu wielu szkodników owadzich (brudnica mniszka, borecznik). W obszarze analizy brak jest dobrze rozwiniętego przemysłu, który bezpośrednio powodowałby degradację lasów poprzez emisję zanieczyszczeń. W grupie czynników antropogenicznych, zjawiskiem zagrażającym lasom są pożary. Pożarem wielkoprzestrzennym zagrożone są kompleksy leśne na w północnej i południowo – zachodniej części gminy. 4.3. ODPORNOŚĆ PEDOFERY Odporność pokrywy glebowej analizuje się dla potrzeb planowania przestrzennego głównie pod kątem jej podatności na erozję wodną, erozję wietrzną, degradację chemiczną oraz zmiany stosunków wodnych. Są to zagrożenia typu obszarowego, mogące istotnie determinować sposób zagospodarowania oraz użytkowania terenu. Potencjalne zagrożenie erozją wodną zależy od nachylenia terenu, właściwości fizycznych gleb, częstotliwości i intensywności opadów, a także od sposobu użytkowania gruntów. Obszar objęty projektem Planu jest w niewielkim stopniu narażona na występowanie erozji wodnej. Obszar Planu narażony jest na występowanie erozji wietrznej. Czynnikami kształtującymi nasilenie tej erozji są: podatność materiału glebowego na wywiewanie, wilgotność gleby, prędkość wiatru, położenie w terenie, czas i sposób prowadzenia zabiegów uprawowych oraz stopień pokrycia roślinnością. W opracowywanym obszarze natężenie erozji jest zróżnicowane. Na obszarach łąkowych, położonych w dolinach rzek występuje słaba deflacja, nieprzekraczająca 15 t/ha/rok. Południowo – wschodnia część gminy narażona jest na średnią deflację, która kształtuje się na poziomie 15 – 30 t/ha/rok. Pozostała część obszaru analizy (głównie jest to północna część) z uwagi na koncentrację przesuszonych gleb piaszczystych narażona jest na silną deflację, kształtującą się na poziomie powyżej 30 t/ha/rok. Istotnym zagrożeniem dla gleb, jest ich silne zakwaszenie, co znacznie ogranicza możliwości produkcyjne tego obszaru. Gleby o odczynie kwaśnym stanowią utrudnienie w pobieraniu przez rośliny składników pokarmowych oraz ułatwiają przyswajanie metali ciężkich, przez co tego typu gleby w praktyce rolniczej należy traktować jako zdegradowane. Zabiegiem niezbędnym do zrównoważenia zakwaszenia gleb wywołanego stosowaniem nawozów jest ich wapnowanie. W obszarze Planu dominują gleby bielicowe i pseudobielicowe wykształcone na piaskach i piaskach gliniastych w 5 i 6 kompleksie glebowo – rolniczym. W przeważającej części są to gleby o małych zasobach wody potencjalnie dostępnej (90 – 125 mm). W północno – wschodniej części omawianego obszaru, w pobliżu miejscowości Ustrzesz, Białka, Siedlanów występują gleby o małych zasobach wody potencjalnie Strona 19 z 72 dostępnej (90 – 125 mm). W pobliżu miejscowości Kol Branica Radzyńska, Zbulitów Duży. Gleby o średnich zasobach wody potencjalnie dostępnej (125 – 150 mm) koncentrują się głównie w okolicy miejscowości Stasinów. Oznacza to odpowiednio małe i średnie możliwości retencjonowania wody w glebie, a jednocześnie małą i średnią odporność na modyfikację stosunków wodnych w gminie Radzyń Podlaski. Najbardziej wrażliwe na zmiany stosunków wodnych są gleby hydrogeniczne: torfowe i mułowo – torfowe, pod użytkami zielonymi, koncentrujące się głównie w dolinach rzek Białka, Piwonia i Bystrzyca. Odwodnione tracą nie tylko wartości produkcyjne, ale także ekologiczne. 4.4. ODPORNOŚĆ HYDROSFERY Hydrosfera stanowi geokomponent najbardziej wrażliwy i najbardziej narażony na przekształcenia i degradację. O odporności środowiska wodnego na zanieczyszczenia w głównej mierze decydują takie czynniki jak: wielkość przepływu wód płynących, spadek podłużny koryta, roczna i wieloletnia amplituda przepływów, stan obudowy biologicznej koryt rzecznych oraz wielkość ładunku zanieczyszczeń dopływających do odbiornika. Największą zdolnością do samooczyszczania się cechują się rzeki: Białka, Bystrzyca i Piwonia. Niewielkie fragmenty lasów nadrzecznych stanowią naturalny filtr, który ogranicza spływ nawozów sztucznych z okolicznych gruntów rolnych, ograniczając w ten sposób proces eutrofizacji rzeki. Istotnym problemem są niekontrolowane zrzuty ścieków nieczyszczonych. Gmina nie posiada oczyszczalni ścieków. Ścieki wywożone są do miejskiej oczyszczalni ścieków w Radzyniu Podlaskim. Pozostałe cieki wodne, z uwagi na minimalne przepływy, są bardzo podatne na zanieczyszczenia. Wielkość zagrożenia jakości wód podziemnych zależy od głębokości ich występowania, stopnia izolacji od powierzchni terenu przez utwory słaboprzepuszczalne, sposobu użytkowania terenu i położenia ognisk zanieczyszczeń. O skali potencjalnego zagrożenia pierwszego poziomu wodonośnego, decyduje stopień przepuszczalności utworów powierzchniowych. 4.5. ODPORNOŚĆ ATMOSFERY Na terenie Gminy nie występują większe przeszkody terenowe, za wyjątkiem zwartych kompleksów leśnych na północy i południowym – zachodzie gminy. Rzeźba terenu jest monotonna, brak jest wyraźnych zagłębień terenowych, dlatego istnieje małe prawdopodobieństwo zalegania zanieczyszczeń w przyziemnej warstwie atmosfery. W związku z powyższym obszar gminy uznaje się jako korzystny pod względem parametrów przewietrzania, co sprzyja szybkiemu usuwaniu zanieczyszczeń pyłowych i gazowych w atmosferze. 5. JAKOŚĆ ŚRODOWISKA Stan czystości powietrza atmosferycznego Powietrze atmosferyczne jest czynnikiem, który w sposób bezpośredni decyduje o warunkach życia człowieka. Na terenie Gminy tło zanieczyszczeń powietrza kształtują źródła naturalne i antropogeniczne. Źródła naturalne mają główny udział w opadzie pyłu. Są nimi: pola uprawne (z których wywiewany jest pył), roślinność (źródło pyłków roślinnych, których stężenie w powietrzu nasila się w porze kwitnienia traw i drzew) oraz drogi (z których wskutek ruchu samochodowego jest porywany pył). Dodatkowo gmina Radzyń Podlaski znajduje się pod wpływem dominującej zachodniej cyrkulacji mas powietrza, co sprzyja napływowi zanieczyszczeń z dalszych odległości, w tym z terenów uprzemysłowionych zachodniej i południowej Polski. Napływ mas powietrza z zachodu ma duży udział w ładunkach wnoszonych z opadami do podłoża na terenie gminy. Wśród antropogenicznych źródeł zagrożenia powietrza wymienia się: lokalne punktowe źródła zanieczyszczeń (paleniska domowe, małe kotłownie), emitujące pył, tlenki azotu, dwutlenek siarki, tlenek węgla; transport wzdłuż dróg krajowych nr 19 i 63 oraz drogi wojewódzkiej nr 814, emitujący tlenek węgla, tlenki azotu, węglowodory oraz metale ciężkie. Od 2010 roku, ocena jakości powietrza w regionie lubelskim przeprowadzana jest w 2 strefach: Aglomeracji Lubelskiej oraz strefie lubelskiej. Strefa lubelska, do której w całości przynależy obszar zmiany Planu, wyodrębniona w ramach transpozycji Dyrektywy 2008/50/WE w sprawie jakości powietrza i czystszego powietrza dla Europy zaliczona została do klasy C ze względu na zanieczyszczenie powietrza pyłem PM10 określonego dla stężeń 24-godzinnych. Najbliższe stanowisko pomiarowe służące do badań powietrza znajduje się w Radzyniu Podlaskim. Standard jakości powietrza dla pyłu PM10, skutkujący zaliczeniem strefy do klasy C, w Radzyniu Podlaskim nie był dotrzymany w 2014 roku, co skutkuje koniecznością prowadzenia Strona 20 z 72 działań naprawczych mających na celu obniżenie stężeń przynajmniej do poziomów dopuszczalnych. Na obszarze strefy lubelskiej stężenia zanieczyszczeń takich jak: benzen, dwutlenek siarki, dwutlenek azotu, tlenek węgla, ołów, arsen, kadm, nikiel i benzo/ά/piren nie przekraczały obowiązujących standardów. Jedynie w przypadku ozonu, strefę lubelską zakwalifikowano do strefy o stężeniach przekraczających poziom celu długoterminowego. W związku z powyższym należy uznać, iż obszar objęty projektem Planu charakteryzuje się dobrą jakością powietrza atmosferycznego, na co wpływ ma niewątpliwie rolniczy charakter terenu stanowiącego przedmiot analizy, a także brak większych zakładów przemysłowych, który stanowiłby źródło generowania związków zanieczyszczających powietrze atmosferyczne. Stan czystości hydrosfery Zgodnie z nową metodyką badań jakości wód wynikającą z założeń Ramowej Dyrektywy Wodnej, ocenę stanu ekologicznego jednolitych części rzek województwa lubelskiego sporządzono w oparciu o Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 15 listopada 2011 roku w sprawie form i sposobu prowadzenia monitoringu jednolitych części wód powierzchniowych i podziemnych (Dz. U. Nr 258, poz. 1550 z późn. zm). Na obszarze objętym analizą, rzeką objętą stałym monitoringiem jakości wody jest rzeka Białka, podzielona na 2 jednolite części wód powierzchniowych, Stara Piwonia oraz Bystrzyca: PLRW20002324852569 – Białka od źródeł do dopływu spod Niwek Turów - zagrożona nieosiągnięciem celów środowiskowych, we wschodniej i północno – wschodniej części obszaru analizy; PLRW200019248529 – Białka od dopływu spod Niwek Turów do ujścia - zagrożona nieosiągnięciem celów środowiskowych, obejmuje południowo – zachodnią część obszaru analizy; PLRW20001724849 Stara Piwonia - zagrożona nieosiągnięciem celów środowiskowych, obejmuje wschodnią i południowo – wschodnią część obszaru gminy; PLRW200024248699 – Bystrzyca od Samicy do ujścia - zagrożona nieosiągnięciem celów środowiskowych, obejmuje obrzeża gminy w zachodniej jej części obszaru analizy. Z uwagi na fakt, iż w 2014 roku nie były prowadzone badania JCWP na terenie gminy Radzyń Podlaski, posłużono się wynikami badań z roku 2013. W obrębie JCWP Białka od źródeł do dopływu spod Niwek Turów (PLRW20002324852569) w 2013 roku jakość wód badana była w punkcie pomiarowo – kontrolnym Białka – Ustrzesz (gm. Radzyń Podlaski). Jakość wód oceniona została następująco: ocena stanu elementów biologicznych - umiarkowany, ocena stanu elementów fizykochemicznych - dobry, ocena stanu/potencjału ekologicznego – dobry, ocena stanu/potencjału ekologicznego jednolitej części wód – umiarkowany. W obrębie JCWP Białka od dopływu spod Niwek Turów do ujścia (PLRW200019248529) jakość wód badana była w punkcie pomiarowo – kontrolnym Białka – Paszki (gm. Radzyń Podlaski). Jakość wód oceniona została następująco: ocena stanu elementów biologicznych - dobry, ocena stanu elementów fizykochemicznych - dobry, ocena stanu/potencjału ekologicznego – dobry, ocena stanu/potencjału ekologicznego jednolitej części wód – dobry. W obrębie JCWP Stara Piwonia (PLRW20001724849) jakość wód badana była w punkcie pomiarowo – kontrolnym Stara Piwonia - Branica (gm. Radzyń Podlaski). Jakość wód oceniona została następująco: ocena stanu elementów biologicznych - dobry, ocena stanu elementów fizykochemicznych - dobry, ocena stanu/potencjału ekologicznego – poniżej stanu dobrego, ocena stanu/potencjału ekologicznego jednolitej części wód – umiarkowany. W obrębie JCWP Bystrzyca od Samicy do Ujścia (PLRW200024248699) jakość wód badana była w punkcie pomiarowo – kontrolnym Bystrzyca - Borki. Jakość wód oceniona została następująco: ocena stanu elementów biologicznych - umiarkowany, ocena stanu elementów fizykochemicznych - dobry, ocena stanu/potencjału ekologicznego – dobry, ocena stanu/potencjału ekologicznego jednolitej części wód – dobry. Gmina Radzyń Podlaski, położona jest w obrębie jednolitej części wód podziemnych (JCWPd) o nr 84. Na terenie gminy nie prowadzi się monitoringu wód podziemnych. Najbliższy punkt pomiarowo – kontrolny znajduje się w Kocku. Badaniami objęto wody gruntowe, nawiercone na głębokości 20 m ppt. Wody zaliczone Strona 21 z 72 zostały do III klasy (wody zadawalającej jakości), zadecydowało o tym ponadnormatywne stężenie żelaza. Stan czystości pedosfery Na terenie objętym analizą, największe zagrożenie dla jakości gleb, stwarza nadmierne stosowanie nawozów sztucznych i środków ochrony roślin. Dodatkowo gleby w pasach drogowych tras komunikacyjnych o dużym natężeniu ruchu, znajdują się pod wpływem zanieczyszczeń komunikacyjnych tj.: metale ciężkie, chlorki i fenole. Do takich tras zaliczyć należy: drogi krajowe: nr 19 oraz 63, dodatkowo drogę wojewódzką nr 814. Wyniki badań gleby przy drodze krajowej nr 19 przeprowadzone w2004 roku wskazały, że stężenie metali ciężkich mieszczą się w zakresie dopuszczalnych. Na terenie objętym projektem Planu obserwuje się dominację gleb kwaśnych. Nadmierne zakwaszenie gleb jest czynnikiem zmniejszającym efektywność stosowania większości zabiegów agrotechnicznych, a zwłaszcza nawożenia mineralnego, co powoduje znaczne zmniejszenie plonów. Jakość klimatu akustycznego Hałas stanowi uciążliwość środowiskową uznawaną za jeden z ważniejszych powodów pogarszania się standardów życia mieszkańców. Głównym źródłem hałasu na przedmiotowym terenie jest ruch komunikacyjny odbywający się drogami krajowymi, drogą wojewódzką, drogami powiatowymi oraz gminnymi. Do tras o największym natężeniu ruchu, a tym samym emitujących największe poziomy hałasu zalicza się drogi krajowe nr 19 oraz 63. W ramach monitoringu hałasu WIOŚ w Lublinie wykonuje badania hałasu komunikacyjnego w większych miastach województwa. W mieście Radzyń Podlaski przy ulicy Warszawskiej (wyniki badań za 2010 rok), zostały przeprowadzone długookresowe oraz krótkookresowe pomiary hałasu drogowego. Średnie przekroczenia normy w dzień wyniosły tam 6,8 dB, a w nocy 7,2, dB. Najbardziej uciążliwe są pojazdy ciężkie, z których 80% emituje hałas o poziomie większym niż 80 dB, z czego 40% o poziomie większym do 85 dB. Z uwagi na fakt, iż na przedmiotowym terenie nie ma zlokalizowanych uciążliwych zakładów przemysłowych nie występują tu większe zanieczyszczenia klimatu akustycznego związane z działalnością tego sektora gospodarczego. Promieniowanie elektroenergetyczne Najpowszechniejszymi sztucznymi źródłami pól elektromagnetycznych występującymi w środowisku są: linie i stacje elektroenergetyczne – źródła pól elektrycznych i magnetycznych o częstotliwości 50 Hz; instalacje radiokomunikacyjne, radionawigacyjne i radiolokacyjne – urządzenia wytwarzające pola elektromagnetyczne o częstotliwości od ok. 0,1 MHz do ok. 100 GHz. Wprawdzie obszar gminy Radzyń Podlaski nie został objęty badaniami promieniowania elektromagnetycznego (PEM), to w sąsiedztwie w 2014 roku przeprowadzono badania w Radzyniu Podlaskim. Średnia arytmetyczna zmierzonych wartości skutecznych natężeń pól elektrycznych promieniowania elektromagnetycznego dla zakresu częstotliwości co najmniej od 3 MHz do 3 000 MHz uzyskanych dla punktu pomiarowego wyniosła 0,05 V/m i była zdecydowanie niższa od wartości dopuszczalnej wynoszącej 7 V/m. 6. POTENCJALNE ZMIANY STANU ŚRODOWISKA W PRZYPADKU BRAKU REALIZACJI USTALEŃ ZAWARTYCH W PROJEKCIE PLANU W przypadku odstąpienia realizacji ustaleń zawartych w projekcie Planu, będącego przedmiotem niniejszej prognozy, zagospodarowanie terenu odbywać się będzie na podstawie ustaleń obowiązującego Planu. Projekt Planu adaptuje istniejące zagospodarowanie terenu, ale również wyznacza nowe funkcje terenu, na obszarach użytkowanych rolniczo o glebach w których dominuje IV kl. bonitacji, sporadycznie występuje III i VI. Przewiduje się, że przy braku realizacji planowanych inwestycji grunty te pozostaną w dalszym ciągu w użytkowaniu rolniczym, przy czym te o słabszej jakości gleb mogą wypadać z produkcji rolniczej i w sposób naturalny pokrywać się drzewostanem właściwym dla danego siedliska, bądź mogą być systemowo zalesiane. Odstąpienie od realizacji rozbudowy Zakładu Zagospodarowania Odpadami w Adamkach, byłoby sprzeczne z Planem gospodarki odpadami województwa lubelskiego 2017, który wyznacza dla istniejącego Zakładu Zagospodarowania Odpadów Komunalnych w ,,Adamkach” status Regionalnej Instalacji Przetwarzania Odpadów Komunalnych celem większego zintegrowania działań w zakresie gospodarki odpadami minimalizując przy tym wpływ na środowisko w skali całego województwa. Zrekultywowane dawne wysypisko śmieci oraz zmodernizowany nowy Zakład nie stwarzają już uciążliwości dla otoczenia. Mając rezerwy terenowe ZZOK może poprzez rozbudowę powiększyć swoją wydajność. W jego sąsiedztwie mogą się znaleźć inne przedsięwzięcia mogące potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko, zajmujące się recyklingiem odpadów, o ile nie będą powodować uciążliwości dla środowiska i mieszkańców. Wybór Strona 22 z 72 odpowiednich technologii instalacji do przetwarzania odpadów oraz ich ocena pod względem środowiskowym będzie się dokonywała w raporcie opracowywanym na bardziej zaawansowanym etapie realizacyjnym przedmiotowej inwestycji. W przypadku braku realizacji ustaleń dotyczących drogi ekspresowej S-19, teren przeznaczony pod tą inwestycję będzie obejmował obszar wskazany w obowiązującym planie miejscowym. 7. ISTNIEJĄCE PROBLEMY OCHRONY ŚRODOWISKA ISTOTNE Z PUNKTU WIDZENIA REALIZACJI PROJEKTU PLANU 7.1. PROBLEMY OCHRONY ŚRODOWISKA, OBSZARÓW CHRONIONYCH W SZCZEGÓLNOŚCI DOTYCZĄCE W procesie planistycznym, dotyczącym możliwości realizacji inwestycji komercyjnych, mieszkaniowych i infrastrukturalnych, przeanalizowano szereg zagadnień, które mogłyby stanowić kwestie problematyczne z punktu widzenia realizacji projektowanych ustaleń projektu Planu. Biorąc pod uwagę uwarunkowania środowiskowe, aktualny stan zagospodarowania oraz przewidywane kierunki rozwoju i charakter projektowanych funkcji, skoncentrowano się na zagadnieniach opisanych poniżej, które mogą stać się potencjalnym źródłem problemów w zakresie ochrony środowiska. 7.2. OCHRONA PRZYRODY W obszarze analizy najważniejsze cele ochrony przyrody o wymiarze ponadlokalnym dotyczą doliny rzeki Tyśmienicy. Jako obszar NATURA 2000, została wyznaczona na podstawie Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 13 kwietnia 2010 roku w sprawie siedlisk przyrodniczych oraz gatunków będących przedmiotem zainteresowania Wspólnoty, a także kryteriów wyboru obszarów kwalifikujących się do uznania lub wyznaczenia jako obszar NATURA 20oo (tj. Dz. U. 2014, poz.1713) oraz Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 12 stycznia 2011 roku w sprawie obszarów specjalnej ochrony ptaków (Dz. U. Nr 25, poz. 133 z późn. zm.). W rozumieniu art. 33 ustawy o ochronie przyrody zabrania się podejmowania działań mogących znacząco negatywnie oddziaływać na cele ochrony tych obszarów, w szczególności mogących: pogorszyć stan siedlisk przyrodniczych lub siedlisk gatunków roślin i zwierząt, dla których ochrony wyznaczono obszar Natura 2000 lub wpływać negatywnie na gatunki, dla których ochrony został wyznaczony obszar Natura 2000, lub pogorszyć integralność obszaru Natura 2000 lub jego powiązania z innymi obszarami. W przypadku nadrzędnego interesu publicznego i braku rozwiązań alternatywnych, realizacja inwestycji mogącej znacząco negatywnie oddziaływać na cele ochrony obszaru NATURA 2000 jest możliwa na tych obszarach, przy zapewnieniu kompensacji przyrodniczej niezbędnej do zapewnienia spójności i właściwego funkcjonowania sieci obszarów NATURA 2000, o czym mówi itp. 34 ust. 1 ustawy o ochronie przyrody. Cenne dla Europy siedliska i gatunki uznane za „szczególnie ważne” określane są jako siedliska i gatunki priorytetowe. Na podstawie Rozporządzenia Ministra Środowiska w sprawie siedlisk przyrodniczych oraz gatunków będących przedmiotem zainteresowania Wspólnoty (…) w dolinie rzeki Tyśmienica stwierdzono występowanie siedlisk priorytetowych takich jak: łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe oraz gatunki priorytetowe takie jak: strzebla błotna. W przypadku siedlisk i gatunków priorytetowych, realizacja inwestycji może być możliwa wyłącznie w celu: zapewnienia bezpieczeństwa powszechnego; wynikającym z koniecznych wymogów nadrzędnego interesu publicznego, po uzyskaniu opinii Komisji Europejskiej, o czym mówi itp. 34 ust. 2 ustawy o ochronie przyrody. Zgodnie z regulacjami ustawowymi, prowadzenie jakiejkolwiek działalności gospodarczej w obrębie ostoi ptasiej wymagać będzie wypracowania niezbędnych rozwiązań technicznych, technologicznych lub organizacyjnych minimalizujących negatywne oddziaływania na przedmiot i cel ochrony tego obszaru, po zastosowaniu których integralność obszaru i jego powiązani a z innymi obszarami nie zostanie zakłócone. Okolicznością utrudniającą spełnienie tego warunku jest niewątpliwie brak opracowanego dla przedmiotowego obszaru NATURA 2000 planu zadań ochronnych. W obrębie gminy Radzyń Podlaski znajduje się rezerwat przyrody „Czapliniec”. Realizacja ustaleń projektu Planu powinna uwzględniać zakazy w stosunku do rezerwatu przyrody, w grupie której jako główne wymienia się m.in.: budowę lub przebudowę obiektów budowlanych i urządzeń technicznych, z wyjątkiem służących celom rezerwatu przyrody; Strona 23 z 72 pozyskiwanie, niszczenie lub umyślne uszkadzanie roślin oraz grzybów; użytkowanie, niszczenie, umyślne uszkadzanie, zanieczyszczanie i dokonywanie zmian obiektów przyrodniczych, obszarów oraz zasobów, tworów i składników przyrody; niszczenia gleby lub zmiany przeznaczenia i użytkowania gruntów. W przedmiotowym obszarze ochroną pomnikową objęto 10 drzew oraz 2 grupy drzew. Realizacja ustaleń projektu Planu powinna uwzględniać zakazy w stosunku do pomników przyrody, a mianowicie: niszczenia, uszkadzania lub przekształcania obiektów; wykonywania prac ziemnych trwale zniekształcających rzeźbę terenu; uszkadzania i zanieczyszczania gleb; dokonywania zmian stosunków wodnych, jeżeli zmiany te nie służą ochronie przyrody albo racjonalnej gospodarce rolnej, leśnej lub wodnej; wylewania gnojowicy, z wyjątkiem nawożenia użytkowanych gruntów rolnych; zmiany sposoby użytkowania ziemi. W obszarze analizy utworzono użytki ekologiczne. Realizacja ustaleń projektu Planu powinna uwzględniać zakazy w stosunku do użytków ekologicznych, które są takie same jak w przypadku pomników przyrody. Na obszarze gminy Radzyń Podlaski, występują gatunki roślin i zwierząt objęte ochroną prawną. Ochrona gatunkowa ma na celu zapewnienie przetrwania i właściwego stanu ochrony dziko występujących na terenie kraju lub innych państw członkowskich Unii Europejskiej rzadkich, endemicznych, podatnych na zagrożenia i zagrożonych wyginięciem oraz objętych ochroną na podstawie przepisów umów międzynarodowych, których Rzeczpospolita Polska jest stroną, gatunków roślin, zwierząt i grzybów oraz ich siedlisk i ostoi, a także zachowanie różnorodności gatunkowej i genetycznej. Na terenie objętym opracowaniem spotkać można: brzozę niską, kruszynę pospolitą, bagno zwyczajne, grążela żółtego, grzybienia białego. Realizacja ustaleń Planu musi uwzględniać zakazy, ustanowione w stosunku do chronionych roślin i zwierząt w przepisach odrębnych, w tym w ustawie o ochronie przyrody oraz w rozporządzeniach w sprawie ochrony gatunkowej roślin oraz zwierząt. W przypadku gatunków roślin niezbędne jest podjęcie działań chroniących te stanowiska poprzez wprowadzenie zakazów tj.: zrywania, niszczenia i uszkadzania; niszczenia ich siedlisk; dokonywania zmian stosunków wodnych, stosowania środków chemicznych oraz niszczenia ściółki leśnej i gleby w ostojach; pozyskiwania, zbioru, przetrzymywania, posiadania, preparowania i przetwarzania okazów gatunków. W stosunku do zwierząt wprowadza się zakazy: umyślnego zabijania; umyślnego okaleczania i chwytania; transportu, pozyskiwania, przetrzymywania, a także posiadania żywych zwierząt; umyślnego niszczenia ich jaj; niszczenia ich siedlisk i ostoi; niszczenia ich gniazd; niszczenia ich mrowisk, nor, lęgowisk, tarlisk, zimowisk i innych schronień; wybierania, posiadania i przechowywania ich jaj. Północna i południowo – zachodnia część Gminy, cechuje się wybitnymi walorami krajobrazowymi i przyrodniczymi, predestynującymi ten obszar do objęcia go ochroną prawną w formie obszarów chronionego krajobrazu. Na północy planowane jest powiększenie istniejącego Radzyńskiego Obszaru Chronionego Krajobrazu, zaś na południowym – zachodzie utworzenie Tyśmienickiego Obszaru Chronionego Krajobrazu. Obszar ten obejmuje zwarty kompleks leśny oraz dolinę rzeki Tyśmienica, stanowiące ostoje wielu gatunków ptaków, w tym rzadkich i zagrożonych wyginięciem. Ochrona awifauny może być skuteczna jedynie poprzez ochronę ich naturalnych siedlisk, co jest możliwe poprzez wprowadzenie ochrony obszarowej w proponowanej formie. Do czasu ustanowienia obszaru chronionego krajobrazu, tereny przewidziane do objęcia tą formą ochrony, obejmuje się ochroną planistyczną, polegającą w szczególności na: szczególnej dbałości o estetykę krajobrazu, w tym: ochronie panoram i punktów widokowych; ochronie naturalnego krajobrazu dolin rzecznych i zbiorników wodnych; ochronie krajobrazu naturalnych ekosystemów; Strona 24 z 72 szczególnej dbałości krajobrazowymi; o harmonię użytkowania gospodarczego z wartościami przyrodniczo- wymogu zachowania przestrzennej wartości oraz przestrzennych powiązań pomiędzy obszarami o wysokiej aktywności biologicznej. Przez gminę z północnego – wschodu przepływa w kierunku południowo – zachodnim rzeka Białka. Dodatkowo wzdłuż wschodniej granicy gminy płynie rzeka Piwonia, zaś wzdłuż zachodniej – rzeka Bystrzyca. Doliny rzek stanowią korytarze ekologiczne, które obejmuje się ochroną planistyczną ustanawiając wymóg zachowania i kształtowania ich drożności ekologiczno-przestrzennej, poprzez: wykluczeniu inwestowania kubaturowego w strefie korytarzy dolinnych; zakazu szczelnej obudowy korytarzy pasmami osadniczymi; zakazu tworzenia barier przegradzających pasmo korytarza z wyjątkiem niezbędnych inwestycji infrastruktury komunikacyjnej i technicznej; zakaz przekształcania terenów łąk w grunty orne; obowiązek prowadzenia fitomelioracji terenów rolnych (zadrzewień i zakrzewień); obowiązek wykaszania łąk dla ochrony przed sukcesją leśną. 7.3. OCHRONA ZASOBÓW WODNYCH Zlewnie wód powierzchniowych chronione są prawnie poprzez objęcie ich statusem obszarów ochronnych zbiorników wód śródlądowych. Ochrona wód według Prawo ochrony środowiska (tekst jednolity z dnia 19 kwietnia 2016 roku, Dz. U. 2016, poz. 672.) polega na zapewnieniu ich jak najlepszej jakości, w tym utrzymywanie ilości wody na poziomie zapewniającym ochronę równowagi biologicznej, w szczególności przez utrzymywanie jakości wód powyżej albo co najmniej na poziomie wymaganym w przepisach oraz doprowadzanie jakości wód co najmniej do wymaganego przepisami poziomu, gdy nie jest on osiągnięty. Wody podziemne i obszary ich zasilania podlegają ochronie, polegającej w szczególności na zmniejszaniu ryzyka zanieczyszczenia tych wód poprzez ograniczenie oddziaływania na obszary ich zasilania oraz utrzymywaniu równowagi zasobów tych wód, o czym mówi art. 98 pkt 1 ustawy Prawo ochrony środowiska. W celu zapewnienia odpowiedniej jakości wody ujmowanej do zaopatrzenia ludności w wodę przeznaczoną do spożycia oraz zaopatrzenia zakładów wymagających wody wysokiej jakości, a także ze względu na ochronę zasobów wodnych, ustawa Prawo wodne przewiduje możliwość ustanowienia stref ochronnych ujęć wody oraz obszarów ochronnych zbiorników wód śródlądowych, w których obowiązują zakazy, nakazy i ograniczenia w zakresie użytkowania gruntów oraz korzystania z wody w celu ochrony zasobów tych wód przed degradacją. W obrębie przedmiotowego terenu znajdują się 2 ujęcia wody, a mianowicie w miejscowości Kol. Branica Radzyńska. Z uwagi na fakt, iż wokół ujęcia warstwę wodonośną pokrywa nieprzepuszczalna warstwa gruntu, nie było konieczności wyznaczania strefy ochrony pośredniej. Wokół ujęcia ustanowiono jedynie strefę ochrony bezpośredniej, w obrębie której zabronione jest użytkowanie gruntów do celów niezwiązanych z eksploatacją ujęcia wody. Naczelnym celem w zakresie ochrony zasobów wodnych, jest utrzymanie lub osiągnięcie dobrego stanu wszystkich wód, w tym również zachowanie i przywracanie ciągłości ekologicznej cieków. Cel ten jest realizowany m. in. przez opracowanie dla każdego wydzielonego w Polsce obszaru dorzecza planu gospodarowania wodami. Jednym z narzędzi mającym na celu usprawnienie procesu osiągania celów środowiskowych jest realizacja ustaleń Planu gospodarowania wodami w obszarze dorzecza Wisły" (MP 2011 Nr 49, poz. 549), który jest podstawowym dokumentem planistycznym w zakresie gospodarowania wodami na obszarze dorzecza Wisły. Głównym celem jest osiągnięcie dobrego stanu wszystkich wód do 2015 roku, co wynika z Ramowej Dyrektywy Wodnej, zapisy której transponowane zostały do prawodawstwa krajowego, m.in. do ustawy Prawo wodne. Osiągnięciu dobrego stanu wszystkich wód mają służyć cele środowiskowe. Celem środowiskowym dla jednolitych części wód powierzchniowych jest ochrona, poprawa oraz przywracanie stanu jednolitych części wód powierzchniowych, aby osiągnąć dobry stan tych wód. Wśród celów środowiskowych dla wód podziemnych wymienia się: zapobieganie dopływowi lub ograniczenie dopływu zanieczyszczeń do wód podziemnych; zapobieganie pogarszaniu się stanu wszystkich części wód podziemnych; zapewnienie równowagi pomiędzy poborem a zasilaniem wód podziemnych oraz wdrożenie działań niezbędnych dla odwrócenia znaczącego i utrzymującego się rosnącego trendu stężenia każdego zanieczyszczenia powstałego wskutek działalności człowieka. W myśl art. 38j ustawy Prawo wodne, dopuszczalne jest nieosiągnięcie dobrego stanu ekologicznego oraz niezapobieżenie pogorszeniu stanu ekologicznego jednolitych części wód powierzchniowych i podziemnych jeżeli: Strona 25 z 72 podejmowane są wszelkie działania, aby łagodzić skutki negatywnych oddziaływań na stan jednolitych części wód; przyczyny zmian i działań, są uzasadnione nadrzędnym interesem publicznym, a pozytywne efekty dla środowiska i społeczeństwa związane z ochroną zdrowia, utrzymaniem bezpieczeństwa oraz zrównoważonym rozwojem przeważają nad korzyściami utraconymi w następstwie tych zmian i działań; zakładane korzyści wynikające ze zmian i działań, nie mogą zostać osiągnięte przy zastosowaniu innych działań, korzystniejszych z punktu widzenia interesów środowiska, ze względu na negatywne uwarunkowania wykonalności technicznej lub nieproporcjonalnie wysokie koszty w stosunku do spodziewanych korzyści. Jednolitymi częściami wód powierzchniowych, wskazanymi w Planie gospodarowania wodami dorzecza Wisły, jako zagrożone niespełnieniem celów środowiskowych i znajdującymi się w granicach przedmiotowego obszaru, są jednostki o symbolach: PLRW20002324852569 – Białka od źródeł do dopływu spod Niwek Turów, PLRW200019248529 – Białka od dopływu spod Niwek Turów do ujścia, PLRW20001724849 Stara Piwonia oraz PLRW200024248699 – Bystrzyca od Samicy do ujścia. Ocenia się, iż realizacja ustaleń projektu Planu, pod warunkiem zastosowania rozwiązań technicznych, technologicznych oraz organizacyjnych nie powinna wpłynąć niekorzystnie na stan tych części wód. 7.4. TERENY ZAGROŻONE RUCHAMI MASOWYMI ZIEMI Na obszarze objętym analizą, występują obszary pretendowane do występowania ruchów masowych ziemi. Na obszarach zagrożonych osuwaniem się mas ziemnych obowiązuje zakaz zabudowy oraz wszelkiego zainwestowania i działalności mogącej być przyczyną wystąpienia osuwiska, w tym niszczenia darń i krzewów występujących na stromiznach narażonych na erozję. 7.5. OCHRONA GRUNTÓW ROLNYCH I LEŚNYCH Grunty rolne i leśne podlegają ochronie przed nierolniczym i nieleśnym użytkowaniem na podstawie ustawy o ochronie gruntów rolnych i leśnych (t. j. Dz. U. 2015, poz. 909 z późn. zm.). Na obszarze gminy występują gleby II i III klasy. Największy udział gleb dobrych koncentruje się w obrębach: Branica Radzyńska, Kol. Branica Radzyńska, Radowiec, Paszki Duże oraz Paszki Małe. Nowelizacja ustawy o ochronie gruntów rolnych i leśnych z dnia 10 lipca 2015 r. (Dz.U. 2015, poz. 1338) wprowadziła zapis o braku konieczności uzyskania zgody na zmianę przeznaczenia gruntów rolnych klas I - III i leśnych na cele nierolnicze i nieleśne, jedynie w przypadku łącznego spełnienia warunków o których mówi art. 7, ust. 2a. ustawy o ochronie gruntów rolnych i leśnych. W pozostałych przypadkach zmiana przeznaczenia gruntów rolnych o wysokich klasach bonitacyjnych I–III oraz leśnych na cele nierolnicze i nieleśne, będzie mogła zostać dokonana wyłącznie w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego (nie dotyczy zabudowy zagrodowej, Zakładu Zagospodarowania Odpadami). W myśl zapisów art. 3 ust. 1 ww. ustawy, ochrona gruntów rolnych polega na: ograniczaniu przeznaczania ich na cele nierolnicze lub nieleśne; zapobieganiu procesom degradacji i dewastacji gruntów rolnych oraz szkodom w produkcji rolniczej, powstającym wskutek działalności nierolniczej i ruchów masowych ziemi; rekultywacji i zagospodarowaniu gruntów na cele rolnicze; zachowaniu torfowisk i oczek wodnych jako naturalnych zbiorników wodnych; ograniczaniu zmian naturalnego ukształtowania powierzchni ziemi. Realizacja ustaleń projektu Planu, nie wymaga wyrażenia zgody Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi na zmianę przeznaczenia gruntów rolnych na cele nierolnicze. Ustawa dnia 28 września 1991 r. o lasach (t.j. Dz. U. z 2015 r. poz. 2100) określa zasady zachowania, ochrony i powiększania zasobów leśnych oraz zasady gospodarki leśnej w powiązaniu z innymi elementami środowiska i z gospodarką narodową. 7.6. OCHRONA ZABYTKÓW I DÓBR MATERIALNYCH Na mocy ustawy z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami (tekst jednolity Dz. U. 2014 r., poz.1446) ochrona zabytków polega m.in. na zapobieganiu zagrożeniom mogącym spowodować uszczerbek dla wartości zabytków i uwzględnieniu zadań ochronnych w planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym oraz przy kształtowaniu środowiska (art. 4 pkt 2 i 6), a opieka nad zabytkami polega m.in. na zabezpieczeniu i utrzymaniu zabytku oraz jego otoczenia w jak najlepszym stanie, a także korzystaniu z zabytku w sposób zapewniający trwałe zachowanie jego wartości (art. 5 pkt 3 i 4). Realizacja ustaleń projektu Planu może generować problemy związane z wprowadzeniem zabudowy zagrodowej w obrębie strefy pośredniej wokół założenia dworsko – pałacowego w Żabikowie. W związku z powyższym, wszelkie zmiany funkcjonalne projektowane w tym obszarze, powinny przyczyniać się Strona 26 z 72 do zachowania zabytku w stanie umożliwiającym jego funkcjonowanie w strukturze przestrzennej, a więc przy zachowaniu formy i gabarytów oraz innych elementów świadczących o zabytkowym charakterze. Prace inwestycyjne w obrębie w/w obiektów, w zakresie zmiany w jego bryle i układzie przestrzennym, wymagają uzgodnienia z Lubelskim Wojewódzkim Konserwatorem Zabytków (LWKZ) zgodnie z przepisami prawa. Dodatkowo w obszarze Planu znajdują się stanowiska archeologiczne, zaewidencjonowane podczas badań powierzchniowych. Prace ziemne prowadzone w obrębie wyznaczonych stanowisk archeologicznych wymagają przeprowadzenia badań archeologicznych, na które należy uzyskać pozwolenie LWKZ. Planowane w obrębie stanowisk archeologicznych zamierzenia inwestycyjne m.in.: związane z budową nowych budynków i inwestycji liniowych (tj.: drogi, sieci, melioracje, infrastruktura techniczna), którym towarzyszą prace ziemne i przekształcenia naturalne ukształtowania, wymagają wcześniejszego uzgodnienia w celu uzyskania zaleceń konserwatorskich dla przedmiotowej inwestycji. W wyniku realizacji ustaleń projektu Planu, możliwe jest wystąpienie stanowisk archeologicznych niezewidencjonowanych. 7.7. PODSUMOWANIE Reasumując, na omawianym obszarze występują pewne ograniczenia w realizacji ustaleń projektu Planu, wynikające z występowania obszarów chronionych oraz wskazanych do ochrony, w grupie której wymienia się: obszary przyrodnicze objęte ochroną prawną: obszar specjalnej ochrony ptaków „Dolina Tyśmienicy”, rezerwat „Czapliniec”, pomniki przyrody oraz użytki ekologiczne, gatunki roślin objęte ochroną gatunkową; projektowane obszary chronionego krajobrazu, tj: planowane powiększenie istniejącego Radzyńskiego Obszaru Chronionego Krajobrazu oraz utworzenie Tyśmienickiego Obszaru Chronionego Krajobrazu; dolina rzeki Białka, Piwonia oraz Bystrzyca, stanowiące korytarze ekologiczne; jednolite części wód powierzchniowych (JCWP) o symbolach : PLRW20002324852569 – Białka od źródeł do dopływu spod Niwek Turów, PLRW200019248529 – Białka od dopływu spod Niwek Turów do ujścia, PLRW20001724849 Stara Piwonia, PLRW200024248699 – Bystrzyca od Samicy do ujścia, zagrożone niespełnieniem celów środowiskowych; obszary pretendowane do występowania ruchów masowych; gleby wysokich klas bonitacyjnych II-III obszary leśne; obiekty zabytkowe, figurujące w rejestrze zabytków oraz w ewidencji zabytków; stanowiska archeologiczne. Na obszarach objętych ochroną prawną i planistyczną występują pewne ograniczenia w użytkowaniu terenów. Natomiast sposób użytkowania terenów objętych projektem planu może wpływać w sposób negatywny lub pozytywny na poszczególne elementy środowiska, co zostanie przeanalizowane i ocenione w dalszej części dokumentu Prognozy. 8. CELE OCHRONY ŚRODOWISKA SZCZEBLA MIĘDZYNARODOWEGO, WSPÓLNOTOWEGO I KRAJOWEGO UWZGLĘDNIONE W OPRACOWYWANYM DOKUMENCIE Opracowanie projektu Planu, wymaga uwzględnienia zasad, priorytetów i celów wyznaczonych przez dokumenty o charakterze międzynarodowym, wspólnotowym i krajowym. Istotne jest to, iż wymagania krajowe w znacznej mierze są spójne z wymaganiami ustanowionymi przez Unię Europejską, czy też organizacje międzynarodowe. Strona 27 z 72 Tabela 2. Ocena spójności projektu Planu z celami społeczno – gospodarczymi i ochrony środowiska w dokumentach strategicznych rangi międzynarodowej, wspólnotowej i krajowej Europejska Perspektywa Rozwoju Przestrzennego Cele/zadania/problemy istotne dla projektu Planu Rozwiązania projektu Planu znaczące dla realizacji celów EPRP stanowi ramy dla politycznych strategii sektorowych mających wpływ na rozwój przestrzenny państw członkowskich, a jej głównym celem jest przyczynianie się do zrównoważonego i trwałego rozwoju terytorium europejskiego. Projekt Planu pozytywnie odpowiada na jeden z trzech celów EPRP, tj. ostrożne zarządzanie zasobami przyrodniczymi i dziedzictwem kulturowym poprzez ustalenia dotyczące: zasad ochrony przyrody (uwzględnienie obszarów przyrodniczych objętych ochroną, OSO „Dolina Tyśmienicy”, rezerwat przyrody „Czapliniec”, pomniki przyrody, użytki ekologiczne, korytarz ekologiczny doliny rzeki Białka, Piwonia, Bystrzyca, projektowane Radzyński OCK oraz Tyśmienicki OCK) zasad ochrony dziedzictwa kulturowego, zabytków i dóbr kultury współczesnej (objęcie ochroną obiektów znajdujących się w rejestrze zabytków oraz wpisanych do wojewódzkiej ewidencji zabytków, a także stanowisk archeologicznych) zasad ochrony środowiska (nakaz oszczędnego korzystania z terenu). Strategia Lizbońska oraz Strategia Goeteborska Cele/zadania/problemy istotne dla projektu Planu Rozwiązania projektu Planu znaczące dla realizacji celów Odpowiedzialne gospodarowanie zasobami naturalnymi, w tym glebami i przestrzenią Do projektu Planu można odnieść w pozytywnym sensie jeden z celów strategicznych obu strategii (Lizbońskiej i Goeteborskiej), jakim jest odpowiedzialne gospodarowanie zasobami naturalnymi, w tym glebami i przestrzenią, ponieważ koncentrowanie zabudowy w miejscowościach gminy, co ustala projekt Planu, sprzyja realizacji tego celu. Decyzja 1600/2002/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 22 lipca 2002 r. ustanawiająca szósty wspólnotowy program działań w zakresie środowiska naturalnego Cele/zadania/problemy istotne dla projektu Planu Decyzja nr 1600/2002 WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 22 lipca 2002 r. ustala przede wszystkim zadania i obszary priorytetowe w zakresie: przeciwdziałania zmianie klimatu, działania w sprawie przyrody i różnorodności biologicznej, działania w sprawie środowiska naturalnego, zdrowia i jakości życia, działania w sprawie zrównoważonego wykorzystania i gospodarowania zasobami naturalnymi i odpadami, działania w sprawie zagadnień międzynarodowych. Rozwiązania projektu Planu znaczące dla realizacji celów Spójność obu dokumentów przejawia się: w odniesieniu do przyrody – uwzględnienie obszarów objętych ochroną: OSO :Dolina Tyśmienicy, rezerwat przyrody „Czapliniec”, pomniki przyrody, użytki ekologiczne, korytarz ekologiczny doliny rzeki Białka, Piwonia, Bystrzyca, projektowane Radzyński OCK oraz Tyśmienicki OCK; w odniesieniu do środowiska naturalnego - dążeniem do wysokiego poziomu ochrony wód powierzchniowych i gruntowych poprzez rozwój kanalizacji sanitarnej; w sprawie zrównoważonego gospodarowania zasobami naturalnymi i odpadami - dążeniem do stosowania właściwych technologii recyklingu i przetwarzania odpadów (zgodnie z „Planem gospodarki odpadami dla województwa lubelskiego 2017", którego ustalenia projekt Planu uwzględnia). Ponadto rozbudowa Zakładu Zagospodarowania Odpadów Komunalnych w miejscowości Biała, co zakłada projekt Planu, sprzyja realizacji tego celu. Konwencja o ochronie wędrownych gatunków dzikich zwierząt (Konwecja Bońska) Cele/zadania/problemy istotne dla projektu Planu Rozwiązania projektu Planu znaczące dla realizacji celów Celem Konwencji jest ochrona gatunków wędrownych zwierząt. W grupie istotnych zagrożeń dla tych gatunków jest utrata siedlisk niezbędnych do tego, aby mogły one przeżyć na różnych etapach ich wędrówki i bezpośrednia ich eksterminacja. Projekt Planu może stworzyć pewne zagrożenia dla wypełnienia postanowień Konwencji, z uwagi na fakt budowy i rozbudowy drogi S19, co może stanowić barierę dla migracji gatunków. Europejska Konwencja o ochronie dziedzictwa archeologicznego Cele/zadania/problemy istotne dla projektu Planu Rozwiązania projektu Planu znaczące dla realizacji celów Celem Konwencji jest ochrona dziedzictwa archeologicznego, obejmującego struktury, konstrukcje, zespoły budowlane, eksploatowane tereny, przedmioty, zabytki innego rodzaju, jak również ich otoczenie znajdujące się na ziemi lub pod wodą. Spójność dokumentu przejawia się oznaczeniem stanowisk archeologicznych oraz ich ochroną zgodnie z przepisami ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami. Europejska Konwencja Krajobrazowa Cele/zadania/problemy istotne dla projektu Planu Rozwiązania projektu Planu znaczące dla realizacji celów Głównym celem jest współpraca państw na rzecz propagowania ochrony, zarządzania i planowania krajobrazu, którego charakter jest wynikiem działań i interakcji czynników naturalnych i ludzkich. Zapisy projektu Planu są spójne z tym dokumentem, co przejawia się ograniczeniem zmian w zagospodarowaniu na obszarach objętych ochroną prawną (gleby chronione, lasy, złoża kopalin). Realizacja ustaleń Planu przyczyni się do zintegrowania krajobrazu z lokalną polityką środowiskową, gospodarczą oraz w zakresie planowania urbanistycznego. Strona 28 z 72 Konwencja o różnorodności biologicznej Cele/zadania/problemy istotne dla projektu Planu Rozwiązania projektu Planu znaczące dla realizacji celów Celem Konwencji jest ochrona różnorodności, zrównoważone użytkowanie jej elementów oraz uczciwy i sprawiedliwy podział korzyści wynikających z wykorzystania zasobów genetycznych. Zapisy projektu Planu są spójne z tym dokumentem dzięki: zachowaniu leśnego użytkowania obszarów leśnych oraz ochrona zasobów leśnych. Polityka Ekologiczna Państwa na lata 2009 – 2012 z perspektywą do roku 2016 Cele/zadania/problemy istotne dla projektu Planu Kierunki działań systemowych: udział społeczeństwa w działaniach na rzecz ochrony środowiska; aspekt ekologiczny w planowaniu przestrzennym. Do najważniejszych wyzwań zalicza się: ochronę zasobów naturalnych; ochrona przyrody; racjonalne gospodarowanie zasobami wodnymi; poprawę jakości środowiska i bezpieczeństwa ekologicznego Rozwiązania projektu Planu znaczące dla realizacji celów Procedura tworzenia dokumentu planistycznego, jakim jest miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego, wpisuje się w realizację dwóch spośród siedmiu kierunków działań systemowych przyjętych w PEP, jakimi są: udział społeczeństwa w działaniach na rzecz ochrony środowiska oraz ekologizacja planowania przestrzennego (wdrożenie przepisów umożliwiających przeprowadzenie strategicznej oceny oddziaływania na środowisko na etapie sporządzania miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego). Spójność dokumentu przejawia się: w odniesieniu do przyrody – OSO Dolina Tyśmienicy, rezerwat przyrody „Czapliniec”, pomniki przyrody, użytki ekologiczne, korytarz ekologiczny doliny rzeki Białka, Piwonia, Bystrzyca, projektowane Radzyński OCK oraz Tyśmienicki OCK; w odniesieniu do środowiska wodnego - dążeniem do wysokiego poziomu ochrony wód powierzchniowych i gruntowych poprzez rozwój kanalizacji sanitarnej, w odniesieniu do jakości środowiska - dążenie do osiągnięcia wyższej jakości powietrza poprzez rozwój gazyfikacji, dążenie do stosowania właściwych technologii recyklingu i przetwarzania odpadów. ll 9. PROGNOZA WPŁYWU PROJEKTU PLANU NA FUNKCJONOWANIE I JAKOŚĆ ŚRODOWISKA 9.1. IDENTYFIKACJA ODDZIAŁYWAŃ NA Z PROJEKTOWANEGO PRZEZNACZENIA ŚRODOWISKO WYNIKAJĄCYCH Realizacja ustaleń projektu Planu dotycząca lokalizacji nowych funkcji (przede wszystkim rozbudowy Zakładu Zagospodarowania Odpadami, budowy zabudowy mieszkaniowej i usługowej, budowy obwodnicy drogi krajowej Nr 63, rozbudowy i budowy drogi S19) na obszarze objętym projektem Planu, wiązać się będzie z pewnym oddziaływaniem na środowisko. Z uwagi na fakt, iż na obecnym etapie sporządzania projektu Planu, brak jest precyzyjnych informacji odnośnie parametrów przedsięwzięć (instalacji) dot. głównie Zakładu Zagospodarowania Odpadów, terenów produkcyjnych, budowy obwodnicy drogi krajowej Nr 63, budowy drogi S19 omówione zostaną prawdopodobne oddziaływania i potencjalny wpływ na środowisko naturalne. Na potrzeby identyfikacji potencjalnego wpływu na środowisko przyjęto, iż projektowane funkcje wiązać się będą z zajęciem terenu pod zabudowę kubaturową i niezbędny dla jej obsługi układ komunikacyjny oraz z oddziaływaniem na etapie funkcjonowania. Projekt Planu nie wyklucza lokalizacji przedsięwzięć zaliczanych do mogących znacząco oddziaływać na środowisko na podstawie Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 9 listopada 2010 roku w sprawie przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko (Dz. U. Nr 213, poz. 1397 z późn. zm.). Do grupy takowych inwestycji zalicza się: składowiska odpadów, inne niż wymienione w pkt 41, mogące przyjmować odpady w ilości nie mniejszej niż 10 t na dobę lub o całkowitej pojemności nie mniejszej niż 25 000 t (§ 2 ust. 1 pkt 47); autostrady i drogi ekspresowe; drogi inne niż wymienione wyżej, o nie mniej niż czterech pasach ruchu i długości nie mniejszej niż 10 km w jednym odcinku oraz zmiana przebiegu lub rozbudowa istniejącej drogi o dwóch pasach ruchu do co najmniej czterech pasów ruchu na długości nie mniejszej niż 10 km w jednym odcinku; W grupie przedsięwzięć mogących potencjalnie znacząco negatywnie oddziaływać na środowisko na podstawie w/w Rozporządzenia wymienia się: instalacje do produkcji paliw z produktów roślinnych, z wyłączeniem instalacji do wytwarzania biogazu rolniczego o zainstalowanej mocy elektrycznej nie większej niż 0,5 MW; Strona 29 z 72 instalacje związane z odzyskiem lub unieszkodliwianiem odpadów, z wyłączeniem instalacji do wytwarzania biogazu rolniczego o zainstalowanej mocy elektrycznej nie większej niż 0,5 MW; zabudowa przemysłowa, w tym zabudowa systemami fotowoltaicznymi, lub magazynowa, wraz z towarzyszącą jej infrastrukturą, o powierzchni zabudowy nie mniejszej niż 1 ha. Realizacja tego typu przedsięwzięć nie oznacza jednak wystąpienia znaczących oddziaływań na środowisko, lecz kwalifikuje tego typu przedsięwzięcia do przeprowadzenia oceny oddziaływania na środowisko [w myśl art. 59 ustawy o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie… w ramach postępowania w sprawie wydania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach. Ocena na tym etapie będzie miała charakter bardziej szczegółowy, ponieważ znane będą wtedy dokładne parametry przedsięwzięcia. Na etapie strategicznej oceny przeprowadzanej na potrzeby projektu Planu, możliwe jest jedynie wstępne oszacowanie wpływu na środowisko, w tym na obszary chronione (obszar NATURA 2000), potwierdzenie lub wykluczenie potencjalnego znaczącego negatywnego oddziaływania. 9.2. PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA REALIZACJI PROJEKTU POSZCZEGÓLNE ELEMENTY ŚRODOWISKA NATURALNEGO PLANU NA Środowisko przyrodnicze podlega nieustannym przemianom w wyniku procesów naturalnych oraz działalności gospodarczej, z których te pierwsze są niezależne od człowieka, ale mogą być przez niego przyśpieszane lub modyfikowane. Również proces antropogenicznych zmian środowiska jest nieuchronny; najczęściej jest związany z eksploatacją zasobów naturalnych użytecznych dla człowieka i przysposabianiem środowiska dla jego potrzeb, ale bywa również uruchamiany na skutek zaniechania bądź osłabienia antropopresji (dotyczy to zwłaszcza produkcji roślinnej). Poprzez zmiany w środowisku można bowiem również rozumieć ubytek zasobów naturalnych w wyniku ich marnotrawstwa, dewastacji ekologicznej i obniżenia ich jakości. Prognozowane zmiany w środowisku opisywane poniżej dotyczą stanu, jaki zaistnieje w wyniku wprowadzenia i realizacji ustaleń projektu Planu. Poniżej przedstawiono analizę i ocenę przewidywanych skutków oddziaływania na poszczególne elementy środowiska oraz zdrowie i życie ludzi, będących rezultatem realizacji ustaleń projektu Planu. Zabudowa zagrodowa i mieszkaniowa jednorodzinna oznaczone na rysunku Planu symbolem RM i MN Wpływ na poszczególne komponenty środowiska przyrodniczego czy to zabudowy zagrodowej, czy też mieszkaniowej jednorodzinnej będzie porównywalny we wszystkich miejscowościach. Projekt Planu częściowo obejmuje tereny już zabudowane, a zatem tereny o już trwale przekształconej powierzchni ziemi. Są to tereny zwartej zabudowy zagrodowej i mieszkaniowej jednorodzinnej położone wzdłuż istniejących dróg powiatowych oraz gminnych. Projekt Planu adaptuje istniejące zagospodarowanie, w związku z powyższym wpływ ustaleń projektu Planu na środowisko naturalne, będzie miało charakter neutralny. W przypadku realizacji nowej zabudowy zagrodowej oraz mieszkaniowej jednorodzinnej, są to tereny niezabudowane i stanowią je tereny użytkowane rolniczo oraz nieużytki, a więc tereny o dominującym udziale powierzchni biologicznie czynnych. Geologia i morfologia Pod względem morfologicznym tereny lokalizacji zabudowy leżą w obrębie równiny akumulacji wodnej. Powierzchnia obszaru jest najczęściej płaska. Rzeźba terenu nie będzie wpływać ograniczająco na rozwój budownictwa. Pod względem geologicznym powierzchnię terenu budują piaski i żwiry wodnolodowcowe. Wody powierzchniowe i podziemne Ustalenia dopuszczające realizację zabudowy mieszkaniowej nie powinny mieć niekorzystnego wpływu na wody powierzchniowe. Z uwagi na wysoki poziom wód gruntowych planowane obiekty budowlane powinny być budowane bez podpiwniczeń. Na etapie eksploatacji, realizacja zabudowy nie będzie miała wpływu na wody podziemne. Obszary podłączone będą do wodociągów grupowych, biegnących najczęściej wzdłuż dróg publicznych. Docelowo przedmiotowe tereny będą miały możliwość podłączenia się do sieci kanalizacji sanitarnej. Do czasu powstania sieci kanalizacji sanitarnej, ścieki bytowe gromadzone będą w bezodpływowych zbiornikach (bezwzględnie szczelnych), a następnie wywożone wozami asenizacyjnymi do oczyszczalni komunalnej w Radzyniu Podlaskim. Korzystnym rozwiązaniem może być budowa przydomowych oczyszczalni ścieków. Ocenia się, iż ustalenia polityki projektu Planu w zakresie ochrony środowiska, w tym ochrony wód, nie pozostają w sprzeczności z celami środowiskowymi dotyczącymi osiągnięcia dobrego stanu wód, określonymi w Planie gospodarowania wodami na obszarze dorzecza Wisły. Realizacja projektu Planu z wykorzystaniem istniejącej i planowanej do rozbudowy infrastruktury technicznej w zakresie ochrony wód, przy Strona 30 z 72 respektowaniu obowiązującego prawa, nie spowoduje pogorszenia stanu wód i nie będzie kolidować z procesem osiągnięcia celów środowiskowych. Gleby Obszary, na których dopuszcza się realizację zabudowy zagrodowej są w użytkowaniu rolnym. W niektórych przypadkach są to grunty chronione, a więc w klasach bonitacyjnych I – III. Ustawa o ochronie gruntów rolnych i leśnych nie powoduje ograniczeń, co do lokalizacji nowej i rozbudowy zabudowy zagrodowej, w związku z powyższym nie jest wymagane uzyskanie zgody na zmianę przeznaczenia gruntów rolnych na cele nierolnicze. W związku z prowadzonymi robotami ziemnymi, nastąpi likwidacja pokrywy glebowej i przekształcenia w powierzchniowych strukturach geologicznych. Funkcjonowanie nowych obiektów sprawi, iż wytwarzane będą odpady komunalne. W celu eliminacji negatywnego oddziaływania nowego zainwestowania na środowisko, istotne będzie zapewnienie realizacji zapisów projektu Planu dotyczących unieszkodliwiania odpadów komunalnych zgodnie z obowiązującymi przepisami oraz z Planem gospodarki odpadami dla województwa lubelskiego 2012, który zakłada gromadzenie odpadów w kontenerach, z jednoczesną ich selekcją i wywożeniu na składowisko odpadów komunalnych w miejscowości Biała, gdzie planowana jest rozbudowa Zakładu Zagospodarowania Odpadów „Adamki”. Na etapie funkcjonowania nowych obiektów, przy zachowaniu zasad ochrony środowiska określonych w projekcie Planu, nie przewiduje się ich negatywnego wpływu na gleby. Zanieczyszczenie gleby na terenie przeznaczonym pod zabudowę może wystąpić na skutek nieuporządkowanego, tymczasowego, składowania odpadów stałych. Dodatkowo, na jakość gleb może mieć wpływ wzmożony ruch komunikacyjny związany z prowadzonymi pracami budowlanymi. Warunki klimatyczne. Warunki klimatyczne omawianego rejonu są korzystne. Realizacja ustaleń projektu Planu, ze względu na swój lokalny charakter nie będzie miała wpływu na czynniki kształtujące warunki meteorologiczne oraz nie wpłynie na warunki bioklimatyczne tego obszaru. Lokalizacja nowej zabudowy nie będzie stanowić bariery utrudniającej naturalne przewietrzanie obszaru. Powietrze atmosferyczne. Główne źródła zanieczyszczeń powietrza atmosferycznego w obszarze objętym analizą, to ruch komunikacyjny oraz tzw. „niska emisja”. Są to oddziaływania niewielkie. Oddziaływanie ustaleń projektu Planu na środowisko, podczas jej realizacji, nie będzie miało większego wpływu na teren poza granicami placu budowy i tras komunikacyjnych. Ponadto będzie to oddziaływanie o charakterze czasowym, ograniczone do okresu budowy obiektów zabudowy zagrodowej i mieszkaniowej jednorodzinnej. Realizacja ustaleń projektu Planu w niewielkim stopniu wpłynie na wzrost natężenia ruchu komunikacyjnego, a tym samym wzrost ilości zanieczyszczeń wprowadzanych do powietrza. Wzrost natężenia ruchu nie spowoduje przekroczenia dopuszczalnych norm zanieczyszczenia powietrza. Hałas Tereny zabudowy zagrodowej oraz mieszkaniowej jednorodzinnej podlegają ochronie akustycznej w środowisku na mocy przepisów ustawy Prawo ochrony środowiska i wymagają zapewnienia odpowiednich standardów akustycznych w środowisku – zgodnie z przepisami Rozporządzenia w sprawie dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku. Realizacja ustaleń projektu Planu przyczyni się do podwyższenia poziomu hałasu. Podczas wykonywania robót budowlanych wzrośnie poziom hałasu związanego z ruchem pojazdów i pracą urządzeń budowlanych. Będzie to oddziaływanie o charakterze czasowym, ograniczone do okresu budowy. Planowane zmiany będą nieznacznie oddziaływać na etapie eksploatacji. Do najważniejszych źródeł emisji hałasu występujących na tych terenach będzie należał hałas komunikacyjny. Krajobraz Krajobraz występujący w najbliższym otoczeniu obszarów objętych ustaleniami Planu, jest typowym krajobrazem kulturowym. Są to tereny z powierzchniową dominacją roślinności pól uprawnych nad innymi zbiorowiskami. Głównymi elementami antropogenicznymi są osady wiejskie, a wyjściowa sytuacja ekologiczna utrzymywana jest przez człowieka w sposób sztuczny. W wyniku realizacji założeń przedstawionych w projekcie Planu nastąpi częściowe przekształcenie powierzchni ziemi. Przekształcenia nie będą w istotny sposób naruszać charakteru rzeźby, w której brak jest naturalnych elementów kształtujących krajobraz. Zmiany ukształtowania terenu spowodowane wybudowaniem obiektów kubaturowych będą trwałe, częściowo odwracalne, tj. malejące przy zastosowaniu odpowiednich środków zabezpieczających środowisko, tj. zachowaniu odpowiedniej powierzchni biologicznie czynnej, czy wprowadzenie osłabiającej Strona 31 z 72 dysharmonię krajobrazu zieleni średniej i wysokiej. Nowopowstałe obiekty powinny być harmonijnie wpisane w krajobraz naturalny otoczenia, należy zachować tradycje architektoniczne i korzystać z lokalnych materiałów budowlanych. Flora i fauna Realizacja ustaleń projektu Planu spowoduje zniszczenie szaty roślinnej, z uwagi na fakt, iż jest to teren niezainwestowany. Zauważa się jednak, iż zniszczona zieleń nieurządzona, przynajmniej częściowo, zastąpiona zostanie zielenią urządzoną i izolacyjną, towarzyszącą budynkom mieszkalnym. Podczas realizacji planowanych inwestycji zniszczeniu ulegną porośnięte przez roślinność tereny, na których przy użyciu ciężkiego sprzętu prowadzone będą prace budowlane. Oddziaływanie to będzie miało jednak charakter lokalny i ograniczony czasowo. Realizacja ustaleń projektu Planu może spowodować niewielkie przekształcenia funkcjonalne w środowisku. Pozostające dotychczas w rolniczym użytkowaniu tereny, zostaną zastąpione nowymi terenami zabudowy zagrodowej i zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej, co może spowodować ograniczenie liczebności gatunków fauny, żerujących na terenach rolniczych. Należy się spodziewać, iż przekształcony krajobraz stanie się miejscem występowania nowych gatunków fauny, przystosowanych do życia w takim środowisku. Najprawdopodobniej pojawią się nowe gatunki zwierząt, odporne na bliskie sąsiedztwo ludzi i związane z tym zanieczyszczenia, a także odporne na hałas komunikacyjny. Wprowadzenie w projekcie mpzp zapisów ograniczających intensywność planowanej zabudowy oraz wymagających zapewnienia odpowiedniego udziału powierzchni biologicznie czynnej, pozwoli na zminimalizowanie strat poniesionych w wyniku przekształceń tych terenów. Czasowy oraz ograniczony przestrzennie, niekorzystny wpływ na organizmy żywe, w tym na zwierzęta, wystąpi na etapie realizacji inwestycji, wymagających prowadzenia prac budowlanych z wykorzystaniem ciężkiego sprzętu. Działania te mogą się wiązać z generowaniem hałasu (silniki pracujących maszyn) oraz zniszczeniem pokrywy roślinnej w obrębie części terenu, co skutkować może czasowym wycofywaniem się z tych terenów poszczególnych gatunków zwierząt. Przewiduje się jednak, że niekorzystne oddziaływania ustąpią po zakończeniu prac budowlanych i nie będą wpływać w sposób długofalowy na kształtowanie charakteru lokalnej fauny. Ochrona przyrody Realizacja zabudowy zagrodowej i mieszkaniowej jednorodzinnej znajduje się poza obszarami objętymi ochroną, a także predestynowanymi do objęcia nią. Ustalenia projektu Planu będą realizowane poza Systemem Przyrodniczym Gminy. W pojedynczych przypadkach w granicach SPG realizowana będzie zabudowa zagrodowa kolonijna. Nowe zainwestowanie będzie miało miejsce głównie na terenach rolniczych, których wykorzystanie pod zabudowę nie spowoduje poważnych zagrożeń dla ekologicznego funkcjonowania obszaru objętego opracowaniem. Realizacja zapisów projektu Planu dotyczy terenów pokrytych roślinnością trawiastą. Są to obszary charakteryzujące się niewielkimi walorami przyrodniczymi. Nie stwierdzono tu cennych gatunków roślin. Dodatkowo tereny te charakteryzuje się stosunkowo ubogą florą. Obszar ten nie stanowi również siedlisk cennych gatunków zwierząt. W związku z powyższym ocenia się, iż planowany sposób zagospodarowania tego terenu, w niewielkim stopniu wpłynie na kształtowanie lokalnej różnorodności biologicznej. Ochrona zabytków Projekt Planu dopuszcza realizację zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej w miejscowości Branica Radzyńska obszary oznaczone na rysunku projektu Planu symbolami N9MN, N10 MN oraz N11 MN. Tereny te znajdują się w obrębie pośredniej strefy ochrony konserwatorskiej założenia pałacowo – ogrodowego w Branicy Radzyńskiej. Przedmiotowy obszar znajduje się także w strefie widokowej ekspozycji założenia pałacowo – ogrodowego, dla której Plan definiuje sposób zagospodarowania, w grupie ustaleń których wymienia się m.in.: zakaz wznoszenia obiektów kubaturowych powyżej 2 kondygnacji, zakaz wznoszenia obiektów kubaturowych, które przesłaniałyby widok na obiekt oraz zakaz wznoszenia obiektów wieżowych telefonii komórkowej bądź radiowej. Projekt Planu definiując sposób zagospodarowania na tym terenie wpisuje się w te ustalenia wprowadzając na przedmiotowy teren zabudowę mieszkaniową jednorodzinną o wysokości do 2 kondygnacji. Ustalenie projektu Planu dopuszczające realizację zabudowy zagrodowej w miejscowości Żabików, oznaczone na rysunku projektu Planu symbolem U14 RM, znajduje się w sąsiedztwie zabytkowego założenia pałacowo – parkowego, w strefie pośredniej ochrony konserwatorskiej. Przedmiotowy teren bezpośrednio przylega do zabytkowego założenia od strony zachodniej, prawdopodobnie jest to teren dawnego parku. Obecnie jest Strona 32 z 72 wolną przestrzenią bez pozostałości parku i bez nowych nasadzeń. Projekt Planu określa zasady, obowiązujące w strefie ochrony pośredniej, a mianowicie: zachowanie zasadniczych elementów historycznego rozplanowania, tj. utrzymania istniejących dróg, alej, szpalerów zieleni, osi widokowych i kompozycyjnych, kształtowanie zabudowy nawiązujące do form tradycyjnych, zakaz wznoszenia obiektów wieżowych telefonii komórkowej lub radiowej. Wszelkie zmiany zagospodarowania oraz prace prowadzone przy obiektach (w tym również rozbiórka) wymagają uzgodnienia z Wojewódzkim Konserwatorem Zabytków na zasadach określonych przepisami szczególnymi. W związku z powyższym realizacja zabudowy jednorodzinnej w przedmiotowych strefach powinna być poprzedzona uzgodnieniem służb konserwatorskich celem wyeliminowania dysharmonijnych rozwiązań projektowych. Środowisko ludzi Projekt Planu wprowadza nowe zainwestowanie na terenach dotychczas pozostających w użytkowaniu rolniczym. Na skutek prowadzonych prac budowlanych należy okresowo spodziewać się zwiększonej emisji hałasu, której źródłem będą pracujące maszyny, a także zwiększonej emisji zanieczyszczeń gazowych i pyłowych pochodzących ze źródeł komunikacyjnych. Może to spowodować pewien dyskomfort dla okolicznych mieszkańców. Należy jednak zakładać, że prace prowadzone będą w ciągu dnia i nie będą stanowiły uciążliwości w godzinach nocnych. Poza tym, będzie to oddziaływanie krótkoterminowe i chwilowe, które powinno ustać po zakończeniu prac budowlanych. Wzmożony ruch pojazdów obsługujących plac budowy powodować może również utrudnienia komunikacyjne w rejonie prowadzenia inwestycji. Docelowa realizacja ustaleń projektu Planu pozwoli na zapewnienie odpowiedniego standardu funkcjonowania nowych terenów mieszkaniowych, a także na zapewnienie bezpieczeństwa użytkownikom tych terenów. Warunki przebywania ludzi w związku z realizacją ustaleń projektu Planu nie ulegną pogorszeniu. Po zakończeniu robót budowlanych teren zostanie uporządkowany. W projekcie Planu zostały określone nieprzekraczalne linie zabudowy liczone od krawędzi jezdni. Przestrzeganie tego zapisu znacznie zmniejszy odczuwanie uciążliwości, których źródłem jest komunikacja samochodowa (hałas, emisja spalin). Odpady W zakresie gospodarki odpadami na obszarze gminy obowiązywać będą następujące ustalenia Planu Gospodarki Odpadami dla gminy Radzyń Podlaski, a mianowicie: obowiązek selektywnej zbiórki odpadów komunalnych przez każdą posesję; odpady komunalne powinny być wywożone przez wyspecjalizowane firmy. Podsumowanie Wielkość oddziaływania ustaleń projektu planu na środowisko (dotyczy zabudowy zagrodowej i mieszkaniowej jednorodzinnej) określa się jako nieistotne. Pomimo zmian w sposobie zagospodarowania i użytkowania przedmiotowych terenów, zapisy projektu Planu umożliwiają utworzenie nowej przestrzeni, uporządkowanej w zakresie kształtowania zabudowy i zieleni. W celu uzyskania wspomnianego efektu wprowadzono szereg rozwiązań wpływających korzystnie na ograniczenie negatywnych skutków, jakie mogłyby się pojawić w związku ze zmianą dotychczasowego sposobu zagospodarowania i użytkowania tego obszaru. Analizowany projekt Planu wprowadza ustalenia, których realizacja wpływać będzie na kształtowanie lokalnych walorów krajobrazowych na terenach przeznaczonych pod zabudowę zagrodową i mieszkaniową jednorodzinną. Przy zachowaniu wskazań zawartych w projekcie Planu, realizacja ustaleń projektu Planu nie będzie niekorzystnie wpływać na jakość poszczególnych komponentów środowiska. W oparciu o przedstawione opracowanie i miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego można przystąpić do planowanej inwestycji. Rozbudowa Zakładu Zagospodarowania Odpadami oznaczone na rysunku projektu Planu symbolami S56O w miejscowości Adamki w obrębie Biała oraz R10 w obrębie Zabiele. Projekt Planu adaptuje istniejące zagospodarowanie w postaci Zakładu Zagospodarowania Odpadami w obrębie Zabiele (R12O, R13O). Projekt Planu dopuszcza rozbudowę Zakładu Zagospodarowania Odpadami w miejscowości Adamki, w obrębie Biała (S56O) oraz w obrębie Zabiele (R10O), w południowo - zachodniej części gminy Radzyń Podlaski. Zmiana użytkowania obejmuje działki położone na wschód od drogi krajowej Nr 19. Przez wschodnią część terenu przebiega droga gminna Nr 101904 L. Najbliższe otoczenie obszaru objętego analizą stanowią: od północy, wschodu i południa tereny upraw rolniczych, od południowego – zachodu tereny leśne, od zachodu w bezpośrednim sąsiedztwie znajduje się istniejący Zakład Zagospodarowania Odpadami, oznaczony na rysunku Planu symbolami R12O oraz R13O. Najbliżej położona zabudowa mieszkaniowa występuje w odległości niespełna 500 m w kierunku północnym. Planowana zmiana dotyczy możliwości Strona 33 z 72 rozbudowy istniejącego Zakładu Zagospodarowania Odpadami. W obowiązującym miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego przedmiotowy obszar stanowią tereny upraw polowych. Przedsięwzięcie polegające na rozbudowie ZZO, według § 2 ust. 1 pkt 47 Rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko zalicza się do przedsięwzięć mogących zawsze znacząco oddziaływać na środowisko. Realizacja tego typu przedsięwzięcia nie oznacza jednak wystąpienia znaczących negatywnych oddziaływań na środowisko, lecz kwalifikuje tego typu przedsięwzięcie do przeprowadzenia oceny oddziaływania na środowisko [w myśl art. 59 ustawy o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko w ramach postępowania w sprawie wydania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach. Ocena na tym etapie będzie miała charakter bardziej szczegółowy, ponieważ znane będą wtedy dokładne parametry przedsięwzięcia. Na etapie strategicznej oceny przeprowadzanej na potrzeby projektu Planu, możliwe jest jedynie wstępne oszacowanie wpływu na środowisko, w tym na obszary chronione (obszar NATURA 2000), potwierdzenie lub wykluczenie potencjalnego znaczącego negatywnego oddziaływania. Jako funkcję uzupełniającą projekt Planu dopuszcza na tym terenie realizację farm fotowoltaicznych o mocy powyżej 100kV. W myśl przepisów w/w Rozporządzenia zabudowa przemysłowa, w tym zabudowa systemami fotowoltaicznymi, lub magazynowa, wraz z towarzyszącą jej infrastrukturą o powierzchni nie mniejszej niż 1 ha na obszarach nieobjętych żadną formą ochrony przyrody zalicza się do inwestycji mogących potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko. Dodatkowo dopuszcza realizację innych przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko pod warunkiem, że uciążliwość tych przedsięwzięć nie będzie miała negatywnego wpływu na użytkowanie sąsiednich nieruchomości, w tym na stan środowiska naturalnego. Geologia i morfologia. Według regionalizacji fizycznogeograficznej, obszar objęty analizą znajduje się w obrębie Równiny Łukowskiej, na płacie wysoczyzny morenowej. Jest to teren usytuowany na naturalnie ukształtowanej powierzchni terenu, o rzędnych terenu w granicach 148,0 – 150,0 m npm. Rzeźba terenu lekko opada w kierunku południowo – wschodnim, w związku z powyższym należy sadzić, iż nie będzie wpływać ograniczająco na rozwój budownictwa. Analizowany obszar znajduje się w obrębie wschodniego skrzydła mezozoicznej niecki Lubelskiej. W budowie geologicznej występują utwory kredowe oraz czwartorzędowe. Podczas realizacji instalacji składowiska „Adamki” w latach 2011/2012, wykonano otwory obserwacyjne, które mówią, iż w profilu geologicznym od powierzchni terenu wystąpiły piaski średnioziarniste, drobnoziarniste i gliniaste, o miąższości od 5,0 – 12,0 m. Pod nimi wystąpiły gliny zwałowe o miąższości 1-2 m. Na podstawie materiałów archiwalnych studni wierconych, stwierdzono, iż czwartorzędowe utwory piaszczyste występują od stropu kredy. W obszarze analizy nie stwierdzono występowania utworów trzeciorzędowych. Strop utworów kredowych występuje na głębokości 40 – 45 m p.p.t. Z uwagi na bezpośrednie sąsiedztwo obszaru, objętego projektem Planu, należy sądzić, iż warunki geologiczne tego terenu są zbliżone do wyżej przedstawionych i nie będą stanowić ograniczenia, dla realizacji przedmiotowej inwestycji. Potwierdzeniem tego, jest mapa przedstawiająca preferowane obszary lokalizacji składowisk odpadów według mapy Geośrodowiskowej Polski, z analizy której wynika, iż obszar przeznaczony pod rozbudowę ZZO w przeważającej większości spełnia kryteria izolacyjności dla realizacji składowiska odpadów. Strona 34 z 72 Rycina 3. Zasięg terenów korzystnych do realizacji składowiska odpadów Źródło: Mapa Geośrodowiskowa Polski 1:50 000, Plansza B Strona 35 z 72 Wody powierzchniowe i podziemne. W obszarze objętym projektem Planu, nie znajdują się wody powierzchniowe. Najbliższe cieki wodne znajdują się: w odległości nieco ponad 600 m ma wschód przepływa rzeka Białka oraz w odległości ok. 500 m na północny – wschód przepływa dopływ spod Adamek, który wpada do rzeki Białki. Należy sądzić, iż planowana zmiana nie powinna mieć niekorzystnego wpływu na wody powierzchniowe, z uwagi na znaczne odległości. Dodatkowo pozytywnie w tym aspekcie ocenia się ustalenie projektu Planu, mówiące o zachowaniu planistycznej strefy ochronnej od granicy doliny rzeki Białka, która ma wynosić minimum 300 m. Specyfika inwestycji sprawia, iż może ona nieść pewne zagrożenie dla wód podziemnych. Na obszarze objętym zmianą, wody podziemne występują w utworach kredowych (który jest głównym poziomem użytkowym miasta Radzyń Podlaski i jego okolic) oraz w utworach czwartorzędowych. Z materiałów archiwalnych wynika, iż strop kredowej warstwy wodonośnej występuje na głębokości ok. 40 – 45 m p.p.t, w związku z czym jest małe prawdopodobieństwo, aby realizacja ustaleń Planu niosła zagrożenia dla tych wód. Na podstawie danych, uzyskanych podczas realizacji instalacji składowiska „Adamki” w latach 2011/2012, wynika, iż w piaszczystych utworach czwartorzędowych, występują 2 poziomy wodonośne: poziom podglinowy oraz poziom nadglinowy. Pierwszy z nich wystąpił na głębokości 17 – 18 m p.p.t., warstwę wodonośną stanowiły głównie piaski średnioziarniste, ustabilizowane zwierciadło wody wystąpiło na głębokości 5,35 – 6,3 m p.p.t., zaś spływ wód podziemnych odbywa się w kierunku wschodnim do rzeki Białka. Poziom ten izolowany jest od powierzchni nieprzepuszczalną warstwą iłów o głębokości 6-9 m, co jest korzystnym uwarunkowaniem dla realizacji przedmiotowej inwestycji. Poziom nadglinowy występuje w piaskach drobnoziarnistych, średnioziarnistych bądź piaskach gliniastych. Zwierciadło wody ma charakter swobodny i występuje na głębokości 2,58 – 4,62 m p.p.t. Spływ wód podziemnych odbywa się w kierunku północno – wschodnim oraz wschodnim. Obszar objęty projektem Planu znajduje się w granicach GZWP 215 Subniecka Warszawska – zbiornik trzeciorzędowy. W okolicach Radzynia Podlaskiego, utwory trzeciorzędowy nie tworzą ciągłej warstwy. Wykonane badania wykazują, iż w okolicach obszaru objętego projektem Planu, w ogóle nie występują utwory trzeciorzędowe, co może świadczyć, iż wody podziemne Zbiornika GZWP 215 także tu nie występują. Woda dla potrzeb instalacji, pobierana będzie z ujęcia komunalnego w Radzyniu Podlaskim, z którego pobiera wodę istniejąca instalacja w Adamkach. W trakcie realizacji prac budowlanych, wpływ inwestycji na wody gruntowe ograniczy się do zmian wynikających z konieczności wykonania robót ziemnych. Prace ziemne, jak wykazała charakterystyka powyżej), będą wykonywane w obszarze głębokiego występowania wód podziemnych, w związku z czym inwestycja nie powinna stanowić zagrożenia dla środowiska wodnego. Dodatkowo, projekt Planu wskazuje na konieczność wykonania odpowiedniego uszczelnienia dna i skarp niecki, a także wyposażenie w niezbędne urządzenia zabezpieczające (studnie odgazowania, zbiorniki na odcieki oraz piezometry), co z uwagi na konieczność ochrony jakości wód podziemnych, jest ustaleniem pozytywnym. W czasie eksploatacji ZZO, będą powstawały ścieki, w grupie której wymienia się: wody odciekowe – należy odprowadzić je do uszczelnionego zbiornika, posadowionego powyżej zwierciadła wód podziemnych. Ścieki te będą wywożone taborem asenizacyjnym do oczyszczalni ścieków; ścieki bytowo – sanitarne – gromadzone w szczelnym zbiorniku bezodpływowym i wywożone na oczyszczalnię ścieków. Reasumując, zastosowanie sprawdzonych rozwiązań technicznych sprawi, iż potencjalne oddziaływania inwestycji na środowisko wodno – gruntowe, a przede wszystkim na wody podziemne będzie ograniczone jedynie do zagrożenia wystąpienia nieprzewidywalnych przypadków awaryjnych o małym prawdopodobieństwie wystąpienia. Jako funkcję uzupełniającą projekt Planu dopuszcza na tym terenie realizację farm fotowoltaicznych o mocy powyżej 100kV. Tego typu inwestycje nie oddziaływają negatywnie na wody powierzchniowe i podziemne. Ponadto dopuszcza się realizację innych przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko pod warunkiem, że uciążliwość tych przedsięwzięć nie będzie miała negatywnego wpływu na użytkowanie sąsiednich nieruchomości, w tym na stan środowiska naturalnego, czyli m. in. na wody powierzchniowe i podziemne. Charakter inwestycji sprawia, iż realizacja ustalenia projektu Planu dotyczącego rozbudowy Zakładu Zagospodarowania Odpadami może nieść ze sobą pewne zagrożenie dla wód podziemnych. Analizowany teren znajduje się w jednostce planistycznej PLGW230084. Stan ilościowy i chemiczny tej JCWPd oceniono jako dobry. Rozpatrywana Jednolita część wód podziemnych nie jest zagrożona nieosiągnięciem celów Strona 36 z 72 środowiskowych. Z materiałów archiwalnych wynika, iż w obszarze na którym jest planowana rozbudowa ZZO, strop kredowej warstwy wodonośnej występuje na głębokości ok. 40 – 45 m p.p.t. Należy sądzić, iż przy zastosowaniu rozwiązań minimalizujących negatywne oddziaływanie na środowisko wodne, dzięki korzystnym warunkom geologicznym, jest małe prawdopodobieństwo dopływu zanieczyszczeń do wód podziemnych, przez co ocenia się, iż przedsięwzięcie nie powinno wpłynąć na pogorszenie stanu chemicznego jednolitej części wód podziemnych, a co się z tym wiąże nie będzie miało negatywnego wpływu na cele środowiskowe dotyczące stanu ilościowego wód podziemnych. Inwestycja znajduje się w obszarze jednolitej części wód powierzchniowych oznaczonej PLRW200019248529 o nazwie Biała od Dopływu spod Turowa Niwek do ujścia, dla której stan tej naturalnej części wód, oceniono jako zły. Rozpatrywana JCWP jest zagrożona ryzykiem nieosiągnięcia celów środowiskowych, tj. osiągnięcia co najmniej dobrego stanu ekologicznego i chemicznego wód powierzchniowych. Wpływ działalności antropogenicznej na stan JCWP generuje konieczność przesunięcia w czasie osiągnięcia celów środowiskowych, z uwagi na brak rozwiązań technicznych możliwych do zastosowania w celu poprawy stanu JCWP. Pozwolenie zintegrowane wydane dla istniejącego Zakładu Zagospodarowania Odpadami określa sposób postępowania z wodami opadowymi i roztopowymi z terenu Zakładu. Mając to na uwadze należy sądzić, iż sposób postępowania z wodami roztopowymi i opadowymi w przypadku rozbudowy ZZO będzie identyczny. Wody opadowe i roztopowe z powierzchni dachowych, dróg wewnętrznych i placów na terenie sortowni i kompostowni, a także wody ze skarp wyrobiska, będą zbierane systemem kanalizacji deszczowej i odprowadzane do szczelnego bezodpływowego zbiornika. Wody opadowe, zanim trafią do zbiornika będą podczyszczone za pomocą separatora substancji ropopochodnych. Ścieki socjalno – bytowe będą odprowadzane do oczyszczalni ścieków. Mając to na uwadze ocenia się, iż projektowany obiekt będzie miał bardzo mały wpływ na wody powierzchniowe. Z uwagi na rodzaj, zakres i lokalizację oraz już przyjęte rozwiązania techniczne i technologiczne istniejącej instalacji ZZO, należy sądzić, iż realizacja ustalenia projektu Planu dotycząca rozbudowy ZZO nie wpłynie na ryzyko nieosiągnięcia celów środowiskowych zawartych w Planie gospodarowania wodami na obszarze dorzecza Wisły. Gleby Działki objęte analizą pozostają w użytkowaniu rolnym. W przeważającej większości stanowią je grunty orne klasy IVa (gleby orne średniej jakości, lepsze), klasy IVb (gleby orne średniej jakości, gorsze) oraz klasy V (gleby orne słabe). W północnej i północno – wschodniej części przedmiotowego terenu, występują grunty orne klasy IIIb (gleby orne średnio dobre). Zgodnie z ustawą o ochronie gruntów rolnych i leśnych realizacja ustaleń Planu nie wymaga uzyskania zgody na wyłączenie gruntów z użytkowania rolnego. Grunty pod urządzeniami do utylizacji odpadów traktowane są jako grunty rolne. Realizacja planowanej inwestycji polegająca m.in. na budowie nowej niecki do składowania odpadów oraz budowie obiektów, urządzeń oraz instalacji do gromadzenia i przetwarzania odpadów komunalnych, w tym powiększenie terenów o powierzchni utwardzonej, będzie istotnie dokonywać przekształceń rzeźby terenu dostosowując ją do wymagań technologicznych i produkcyjnych niezbędnych dla prawidłowej eksploatacji przedsięwzięcia. Przekształcenia rzeźby terenu będą istotne podczas realizacji nowej niecki (kwatery) składowania odpadów. Projekt Planu zakłada maksymalną rzędną składowania wynoszącą 5,5 m. Dodatkowo jednym z ustaleń projektu Planu jest to, iż kształt geometryczny niecki ma być dostosowany do konfiguracji terenu. Biorąc pod uwagę fakt, iż składowisko odpadów działa degradująco na powierzchnię terenu, to niezbędne jest wykonanie po zakończeniu eksploatacji odpowiednich prac rekultywacyjnych, co jest także jednym z ustaleń projektu Planu. Warunki klimatyczne. Warunki klimatyczne omawianego rejonu są korzystne. Realizacja ustalenia projektu Planu, nie powinna mieć wpływu na czynniki kształtujące warunki meteorologiczne, a także nie powinna stanowić bariery utrudniającej naturalne przewietrzanie tego obszaru. Powietrze atmosferyczne. W okresie realizacji inwestycji wystąpią uciążliwości typowe dla placu budowy, spowodowane pracą maszyn budowlanych, zwiększonym natężeniem ruchu pojazdów i wykonawstwem robót ziemnych. Emitowane będą zanieczyszczenia gazowe (wchodzące w skład spalin emitowanych przez silniki spalinowe pojazdów i maszyn roboczych) i pyły. Emisja zachodzić będzie w godzinach pracy, a ilość emitowanych zanieczyszczeń zależeć będzie od czasu pracy urządzeń. Biorąc pod uwagę zakres przewidywanych prac można stwierdzić, że emisja zanieczyszczeń do powietrza nie spowoduje istotnych zmian w stanie powietrza. Oddziaływanie inwestycji w trakcie budowy będzie bezpośrednie, chwilowe i krótkotrwałe. Niewłaściwa eksploatacja składowiska stanowi zagrożenie dla czystości powietrza atmosferycznego. Wydostający się do atmosfery biogaz może być przyczyną wielu zagrożeń, w tym wybuchów i pożarów. Dodatkowo wpływa na rozwój efektu cieplarnianego. Zmniejszeniu zagrożenia zanieczyszczenia atmosfery służy ustalenie Planu o konieczności wyposażenia składowiska w urządzenia zabezpieczające, w tym studnie odgazowania. Strona 37 z 72 Prawidłowa eksploatacja składowiska, poprzez odpowiednie wyposażenie w urządzenia zabezpieczające sprawi, iż inwestycja podczas eksploatacji nie powinna być źródłem negatywnych oddziaływań na powietrze atmosferyczne. Dodatkowo, jednym z ustaleń Planu jest konieczność wyznaczenia na obrzeżach zakładu strefy zieleni izolacyjnej o szerokości minimum 15 m, co w celu ochrony terenów sąsiednich przed zanieczyszczeniami powietrza, jest ustaleniem pozytywnym. Wskazane byłoby, nasadzenie zieleni szybkorosnącej, typu topola i brzoza. Jako funkcję uzupełniającą projekt Planu dopuszcza na tym terenie realizację farm fotowoltaicznych o mocy powyżej 100kV. Eksploatacja tego typu inwestycji nie oddziaływuje negatywnie na powietrze atmosferyczne. Ponadto dopuszcza realizację innych przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko pod warunkiem, że uciążliwość tych przedsięwzięć nie będzie miała negatywnego wpływu na użytkowanie sąsiednich nieruchomości, w tym na stan środowiska naturalnego, czyli m. in. na powietrze atmosferyczne. Klimat akustyczny. Realizacja ZZO, będzie miała wpływ na jakość klimatu akustycznego. Ocenia się jednak, iż emisja hałasu będąca efektem budowy inwestycji, a także efektem eksploatacji, nie powinna mieć negatywnego wpływu na środowisko. Teren przeznaczony pod przedmiotową inwestycję oraz jego bezpośrednie otoczenie, zakwalifikowano jako tereny nie podlegające ochronie akustyczne. Najbliższym obszarem podlegającym takiej ochronie, jest zabudowa zagrodowa oddalona o blisko 500m, w obrębie której obowiązują dopuszczalne wartości poziomu hałasu przytoczone w poniższej tabeli zgodnie z Rozporządzeniem Ministra środowiska w sprawie dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku. Tab. 3. Dopuszczalne poziomy hałasu w środowisku powodowanego przez poszczególne grupy źródeł hałasu, wyrażone wskaźnikami LAeqD i LAeqN, które mają zastosowanie do ustalania i kontroli warunków korzystania ze środowiska, w odniesieniu do jednej doby. Klasa standardu akustycznego Przeznaczenie terenu Drogi lub linie kolejowe Pozostałe obiekty, będące źródłem hałasu LAeqD LAeqN LAeqD LAeqN Tereny zabudowy mieszkaniowej, wielorodzinnej i zamieszkania zbiorowego Tereny zabudowy III 65 56 55 45 zagrodowej Tereny rekreacyjno - wypoczynkowe Tereny mieszkaniowo usługowe LAeqD- równoważny poziom hałasu dla pory dnia (rozumianej jako przedział czasu od godz. 6.00-22.00) LAeqN - równoważny poziom hałasu dla pory nocy (rozumianej jako przedział czasu od godz. 22.00 - 6.00) Na terenie ZZO, oprócz źródeł hałasu komunikacyjnego, ważnymi źródłami hałasu, będą urządzenia stanowiące wyposażenie technologiczne. Dodatkowo, jednym z ustaleń Planu jest konieczność wyznaczenia na obrzeżach zakładu strefy zieleni izolacyjnej o szerokości minimum 15 m, co w celu ochrony terenów sąsiednich przed hałasem, jest ustaleniem pozytywnym. Wskazane byłoby, nasadzenie zieleni szybkorosnącej, typu topola i brzoza. Ocenia się, iż emisja hałasu nie będzie miała negatywnego wpływu na środowisko, a więc nie zostaną przekroczone wielkości dopuszczalne poziomów hałasu przy budynkach mieszkalnych. Jako funkcję uzupełniającą projekt Planu dopuszcza na tym terenie realizację farm fotowoltaicznych o mocy powyżej 100kV. Eksploatacja tego typu inwestycji nie oddziaływuje negatywnie na klimat akustyczny. Ponadto dopuszcza realizację innych przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko pod warunkiem, że uciążliwość tych przedsięwzięć nie będzie miała negatywnego wpływu na użytkowanie sąsiednich nieruchomości, w tym na stan środowiska naturalnego, czyli m. in. na klimat akustyczny. Krajobraz Największy, destrukcyjny wpływ na krajobraz, będzie miała nowa niecka składowania odpadów innych niż niebezpieczne i obojętne. Projekt planu dopuszcza maksymalną rzędną składowania odpadów w wysokości 5,5 m. W przyszłości pryzma składowiska może być istotną dominantą w łagodnym i równinnym krajobrazie gminy. Jednym z pozytywnych ustaleń Planu, jest konieczność dostosowania kształtu geometrycznego niecki do konfiguracji terenu, w związku z czym należy sądzić, że wpływ inwestycji na krajobraz będzie maksymalnie zmniejszony do minimum. Przewidywana rekultywacja składowiska ziemią Strona 38 z 72 i niską zielenią, umożliwi eliminację negatywnego oddziaływania niecki do składowania odpadów na krajobraz po zakończeniu jego eksploatacji. Jako funkcję uzupełniającą projekt Planu dopuszcza na tym terenie realizację farm fotowoltaicznych o mocy powyżej 100kV. Eksploatacja tego typu inwestycji również oddziaływuje negatywnie na krajobraz, jednak wydaje się, iż oddziaływanie to jest zdecydowanie mniejsze aniżeli w przypadku składowiska odpadów. Ponadto dopuszcza się realizację innych przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko pod warunkiem, że uciążliwość tych przedsięwzięć nie będzie miała negatywnego wpływu na użytkowanie sąsiednich nieruchomości, w tym na stan środowiska naturalnego. Każda inwestycja oddziaływuje negatywnie na krajobraz, poprzez realizację zabudowy kubaturowej. Ocenia się, iż oddziaływania przedmiotowych inwestycji będą niższe, aniżeli w przypadku składowiska odpadów. Flora i fauna Na terenie objętym analizą, realizacja ustaleń projektu Planu spowoduje zniszczenie szaty roślinnej, z uwagi na fakt, iż jest to teren niezainwestowany. Zauważa się jednak, iż zniszczona zieleń nieurządzona, przynajmniej częściowo, zastąpiona zostanie zielenią urządzoną i izolacyjną. Podczas realizacji planowanych inwestycji zniszczeniu ulegną porośnięte przez roślinność tereny, na których przy użyciu ciężkiego sprzętu prowadzone będą prace budowlane. Oddziaływanie to będzie miało jednak charakter lokalny i ograniczony czasowo. Pozytywnym ustaleniem projektu Planu, z uwagi na wpływ inwestycji na świat roślinny i zwierzęcy, jest konieczność zastosowania strefy zieleni izolacyjnej. Projekt Planu wskazuje, iż od strony doliny rzeki Białka, ma być to zieleń dostosowana do siedliska, a mianowicie zieleń nieregularna i łęgowa. Ochrona przyrody Realizacja projektu Planu nie będzie powodować negatywnych skutków dla obszarów podlegających ochronie. Obszary te położone są w takiej odległości od miejsca inwestycji, że oddziaływanie związane z prowadzeniem prac budowlanych (np. zapylenie, hałas) nie będzie w ich rejonie odczuwalne. Środowisko ludzi Emisje do środowiska, wynikające z dopuszczonej ustaleniami projektu Planu rozbudowy ZZO, które mogą być potencjalnie uciążliwe dla ludzi, to emisje powodujących uciążliwości zapachowe oraz innych substancji zanieczyszczających powietrze, a także emisja hałasu środowiskowego. Najbliższe otoczenie przedmiotowej inwestycji, stanowią tereny otwarte - łąki i pastwiska oraz lasy. Najbliższe tereny mieszkalne zlokalizowane są w odległości ok. 500m. W fazie eksploatacji inwestycji, oddziaływanie ZZO na ludzi zostanie zminimalizowane poprzez zastosowanie odpowiednich rozwiązań technologicznych ograniczających powstawanie hałasu czy emisji potencjalnie szkodliwych substancji do atmosfery. Dodatkowo zastosowanie zieleni izolacyjnej, jest bardzo pozytywnym ustaleniem z uwagi na zdrowie i warunki życia ludzi W związku z powyższym należy sądzić, iż realizacja zmiany Planu nie będzie negatywnie oddziaływać na środowisko i zdrowie ludzi zamieszkałych w pobliskiej okolicy. Odpady Obecnie prowadzącym i zarządzającym instalacją składowiska „Adamki” jest Zakład Zagospodarowania Odpadów Komunalnych w Adamkach, koło Radzynia Podlaskiego. ZZO został powołany do prowadzenia instalacji składowiska przez Związek Komunalny Gmin Powiatu Radzyńskiego. Obecny eksploatator składowiska posiada wymagane pozwolenia na prowadzenie instalacji. Oddanie do użytku rozbudowanej części ZZO, spowoduje konieczność zmiany decyzji zgodnie z charakterystyką odpadów przewidzianych do wytwarzania, odzysku i unieszkodliwiania. Należy sądzić, iż rozbudowa ZZO, w sposób istotny poprawi system gospodarki odpadami regionu północno – zachodniego obejmując w szczególności 22 gminy: Milanów i Siemień (powiat parczewski), m. i gm. Radzyń Podlaski, Borki, Czemierniki, Kąkolewnica, Komarówka Podlaska, Ulan Majorat, Wohyń (powiat radzyński). Jeziorzany i Kock (powiat lubartowski) oraz m. i gm. Łuków, m. i gm Stoczek Łukowski, Adamów, Krzywda, , Serokomla, Stanin, Wojcieszków i Wola Mysłowska (powiat łukowski). Podsumowanie Niekorzystne oddziaływanie inwestycji może zachodzić w okresie jej realizacji. Elementy środowiska, które będą podlegać ujemnemu wpływowi to: stan zanieczyszczania powietrza, klimat akustyczny i krajobraz. Oddziaływanie to będzie miało nieznaczne nasilenie, będzie krótkotrwałe, odwracalne i będzie miało zasięg lokalny; ustąpi ono w pełni po zakończeni prac budowlanych i robót geologicznych. Ze względu na realizację prac budowlanych na obszarze należącym do inwestora uciążliwość placu budowy ograniczy się tylko do najbliższego sąsiedztwa budowy. Ponieważ zabudowa mieszkalna jest znacznie oddalona od terenu realizacji inwestycji należy przyjąć, że prace budowlane nie będą powodowały uciążliwości dla okolicznych mieszkańców. Strona 39 z 72 W uwagi na skalę przedsięwzięcia, konieczne będzie przeprowadzenie oceny oddziaływania na środowisko przedmiotowej inwestycji. Przeprowadza się ją w ramach postępowania o wydanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach zgody na realizację przedsięwzięcia. Przed wydaniem decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach niezbędne jest uzgodnienie warunków realizacji przedsięwzięcia (w drodze postanowienia) z Regionalnym Dyrektorem Ochrony Środowiska oraz zasięgnięcie opinii Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego. Uzyskanie decyzji środowiskowej (decyzji o uwarunkowaniach środowiskowych) jest warunkiem do otrzymania pozwolenia na budowę. Dodatkowo przed wydaniem decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach należy zapewnić możliwość udziału społeczeństwa w postępowaniu, w ramach którego przeprowadza ocenę oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko. Wprowadzenie zabudowy produkcyjnej, składów i magazynów, w tym także możliwość lokalizacji urządzeń wytwarzających energię z odnawialnych źródeł energii o mocy przekraczającej 100kW oraz biogazowni w miejscowości Radowiec (D13P,S; D14P,S). Projekt planu adaptuje istniejące obiekty produkcyjne, składy i magazyny w Bedlnie Radzyńskim (E13P – E21P) oraz w Maryninie – dawne Zakłady „Delta” (K7P). Obszar na terenie którego projekt Planu wprowadza zabudowę produkcyjną, składy i magazyny, w tym możliwość lokalizacji urządzeń wytwarzających energię z odnawialnych źródeł energii oraz biogazowni znajduje się w środkowej części sołectwa Radowiec, w środkowej części gminy Radzyń Podlaski. Zmiana użytkowania obejmuje działki położone po wschodniej stronie drogi gminnej Nr 101923 relacji Radzyń Podlaski (ul. Płudzińska) – Włóczki – Płudy – dr. pow. 1208L. Najbliższe otoczenie obszaru objętego analizą stanowią tereny upraw rolniczych. Obszar od strony zachodniej, sąsiaduje bezpośrednio z projektowanym cmentarzem parafialnym, dla którego wyznaczono strefę ograniczonego użytkowania w odległości 150,0 m. Oznacza to, iż w obrębie 150m od granic cmentarza, nie mogą być lokalizowane zakłady produkujące artykuły żywnościowe, a także zakłady żywienia zbiorowego. Pozostałe zakłady produkcyjne mogą być lokalizowane w obrębie przedmiotowej strefy. Najbliższe pojedyncze zabudowania mieszkalne w formie zabudowy zagrodowej położone są w odległości ponad 1 km w kierunku południowo - zachodnim. Od strony wschodniej, w odległości niespełna 300 m, obszar objęty projektem Planu sąsiaduje z terenami przeznaczonymi pod przemysł, składy i magazyny w mieście Radzyń Podlaski. Planowana zmiana dotyczy możliwości wprowadzenia zabudowy produkcyjnej, składów i magazynów, w tym także możliwość lokalizacji urządzeń wytwarzających energię z odnawialnych źródeł energii o mocy przekraczającej 100kW oraz biogazowni. W obowiązującym miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego przedmiotowy obszar stanowią pola uprawne. Projekt Planu dopuszcza lokalizację urządzeń wytwarzających energię z odnawialnych źródeł energii o mocy przekraczającej 100kW. W myśl przepisów Rozporządzenia Ministra Środowiska w sprawie przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko zakłada się, iż mogą tu być realizowane: zabudowa przemysłowa, w tym zabudowa systemami fotowoltaicznymi, lub magazynowa, wraz z towarzyszącą jej infrastrukturą o powierzchni nie mniejszej niż 1 ha na obszarach nie objętych żadną formą ochrony przyrody; instalacje do produkcji paliw z produktów roślinnych, z wyłączeniem instalacji do wytwarzania biogazu rolniczego w rozumieniu ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. – Prawo energetyczne (Dz.U. z 2006 r. Nr 89, poz.625 z późn. zm) o zainstalowanej mocy elektrycznej nie większej niż 0,5 MW lub wytwarzającej ekwiwalentną ilość biogazu rolniczego wykorzystywanego do innych celów niż produkcja energii elektrycznej (§ 3, ust.1 art.45); instalacje związane z odzyskiem lub unieszkodliwianiem odpadów inne niż wymienione w § 2 ust. 1 pkt 41-47, z wyłączeniem instalacji do wytwarzania biogazu rolniczego w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. Prawo energetyczne o zainstalowanej mocy elektrycznej nie większej niż 0,5 MW lub wytwarzających ekwiwalentną ilość biogazu rolniczego wykorzystywanego do innych celów niż produkcja energii elektrycznej, a także miejsca retencji powierzchniowej odpadów oraz rekultywacja składowisk odpadów (§ 3, ust.1 art.80); które zalicza się do inwestycji mogących potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko. Dodatkowo projekt Planu dopuszcza lokalizację biogazowni. W przypadku inwestycji o zainstalowanej mocy poniżej o,5 MW nie mają zastosowania przepisy w/w Rozporządzenia. Geologia i morfologia. Pod względem morfologicznym działki leżą w obrębie denudowanej wysoczyzny morenowej. Powierzchnia działek jest stosunkowo płaska. Rzędne terenu wahają się między 152,5 m n.p.m. do 155,0 m n.p.m.. Rzeźba terenu nie będzie wpływać ograniczająco na rozwój budownictwa. Pod względem geologicznym powierzchnię działek budują gliny zwałowe. Strona 40 z 72 Wody powierzchniowe i podziemne. Realizacja ustaleń projektu Planu nie powinna mieć niekorzystnego wpływu na wody powierzchniowe. Najbliższy ciek wodny (rów odwadniający), znajduje się w bezpośrednim sąsiedztwie obszaru objętego analizą, od strony wschodniej. Obszar objęty projektem Planu nie jest zwodociągowany. W przypadku realizacji zapisów projektu Planu, zakłada się, iż zostanie on zwodociągowany. Wpływ na wody podziemne, będzie się ograniczał do poboru wody na potrzeby poszczególnych inwestycji. Przedmiotowy obszar nie jest skanalizowany. Docelowo obszary objęte analizą, będą miały możliwość podłączenia się do sieci kanalizacji sanitarnej. Do czasu powstania sieci kanalizacji sanitarnej, ścieki socjalne magazynowane będą w bezodpływowych zbiornikach, a następnie wywożone na oczyszczalnię ścieków. W przypadku działalności gospodarczych podlegających szczególnym przepisom sanitarnym, wskazane byłoby dopuszczenie na tym terenie lokalizacji indywidualnych przemysłowych oczyszczalni ścieków. Zakłada się, iż prawidłowa praca ogniw fotowoltaicznych nie wpłynie negatywnie na wody podziemne. Wody opadowe spływać będą po konstrukcjach i wsiąkać będą w podłoże w ich bezpośrednim sąsiedztwie. W fazie eksploatacji biogazowni, nie przewiduje się negatywnego oddziaływania na wody podziemne. W procesie technologicznym nie będzie zużywana woda, w związku z powyższym praca biogazowni nie będzie się wiązać z powstawaniem ścieków przemysłowych, które mogłyby nieść zagrożenie zarówno dla wód podziemnych jak i powierzchniowych. Ścieki socjalno – bytowe powstające na terenie instalacji, odprowadzane będą do zbiorników bezodpływowych, w związku z czym nie będą stanowić żadnego zagrożenia dla środowiska gruntowo – wodnego. Dodatkowo projekt Planu wprowadza zakaz odprowadzania nieczyszczonych ścieków do wód powierzchniowych i gruntowych. Należy tutaj podkreślić, iż na obszarze objętym planowanym zainwestowaniem przyjęte rozwiązania mają na celu ochronę stanu środowiska gruntowo – wodnego. Ocenia się, iż ustalenia polityki projektu Planu w zakresie ochrony środowiska, w tym ochrony wód, nie pozostają w sprzeczności z celami środowiskowymi dotyczącymi osiągnięcia dobrego stanu wód, określonymi w Planie gospodarowania wodami na obszarze dorzecza Wisły. Realizacja projektu Planu z wykorzystaniem istniejącej i planowanej do rozbudowy infrastruktury technicznej w zakresie ochrony wód, przy respektowaniu obowiązującego prawa, nie spowoduje pogorszenia stanu wód i nie będzie kolidować z procesem osiągnięcia celów środowiskowych. Gleby Działki objęte analizą pozostają w użytkowaniu rolnym. Stanowią je grunty orne klasy IVb (gleby orne średnio słabe), V (gleby orne słabe), VI (gleby orne najsłabsze). Zgodnie z ustawą o ochronie gruntów rolnych i leśnych przedmiotowe tereny nie podlegają ochronie i nie jest wymagane uzyskanie zgody na wyłączenie gruntów z użytkowania rolnego. W trakcie realizacji zapisów projektu Planu nastąpi likwidacja pokrywy glebowej i przekształcenia w powierzchniowych strukturach geologicznych, w związku z prowadzonymi robotami ziemnymi. Funkcjonowanie nowych obiektów sprawi, iż wytwarzane będą odpady komunalne oraz przemysłowe. W celu eliminacji negatywnego oddziaływania nowego zainwestowania na środowisko, istotne będzie zapewnienie realizacji zapisów projektu Planu dotyczących unieszkodliwiania odpadów komunalnych i odpadów pochodzących z działalności przemysłowej zgodnie z obowiązującymi przepisami oraz z Planem gospodarki odpadami dla województwa lubelskiego 2012, który zakłada gromadzenie odpadów w kontenerach, z jednoczesną ich selekcją i wywożeniu na składowisko odpadów komunalnych w miejscowości Biała, gdzie planowana jest rozbudowa Zakładu Zagospodarowania Odpadów „Adamki”. W trakcie funkcjonowania elektrowni słonecznych oraz jej infrastruktury towarzyszącej, nie będą powstawać odpady, z wyjątkiem niewielkich ich ilości związanych z pracami konserwacyjnymi. Odpady te będą zbierane przez służby dozoru technicznego, spełniające wymogi formalno – prawne w zakresie odzysku i unieszkodliwiania oraz zbierania i transportu tego typu odpadów i wywożone będą na składowisko, nie stanowiąc jakiegokolwiek zagrożenia dla pedosfery. Funkcjonowanie biogazowni nie spowoduje zanieczyszczenia gleb. Poprodukcyjny pofermentat będzie stosowany do nawożenia pól zgodnie z wszelkimi wymogami prawa. Na etapie funkcjonowania nowych obiektów, przy zachowaniu zasad ochrony środowiska określonych w projekcie Planu, nie przewiduje się ich negatywnego wpływu na gleby. Zanieczyszczenie gleby na terenie przeznaczonym pod zabudowę może wystąpić na skutek nieuporządkowanego, tymczasowego, składowania odpadów stałych. Dodatkowo na jakość gleb może mieć wpływ wzmożony ruch komunikacyjny związany z prowadzonymi pracami budowlanymi. Warunki klimatyczne Strona 41 z 72 Wydaje się zasadne, iż analizując wpływ na warunki klimatyczne, należy się skupić przede wszystkim na ustaleniu projektu Planu dopuszczającym lokalizację biogazowni. Ocenia się, iż realizacja przedmiotowego zapisu nie spowoduje negatywnego bezpośredniego oddziaływania inwestycji na klimat. W skali lokalnej nie zajdą zmiany w zakresie temperatury, ilości opadów atmosferycznych, czy też wilgotności powietrza. Dodatkowo jak wspomniano wcześniej, podczas zachodzenia procesów fermentacyjnych powstają odpady pofermentacyjne, które mogą być zagospodarowane jako nawóz. Wśród ustaleń projektu Planu wymienia się konieczność zastosowania pełnej hermetyzacji procesów technologicznych na każdym etapie oraz całkowite osuszanie odpadów pofermentacyjnych do postaci stałej, co rozwiązuje problem wydzielania odorów. Powietrze atmosferyczne Na obecnym etapie określenie ilości i rodzaju zanieczyszczeń powstałych w wyniku realizacji ustaleń Planu nie jest możliwe, z uwagi na brak sprecyzowanych informacji odnośnie rodzaju działalności gospodarczej. Na terenach objętych analizą, dopuszcza się przedsięwzięcia zaliczane do mogących potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko, kwalifikujących tego typu inwestycje do przeprowadzenia oceny oddziaływania na środowisko w ramach postępowania w sprawie wydania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach. W decyzjach zostaną określone, wymagające dotrzymania dopuszczalne wielkości emisji zanieczyszczeń dla poszczególnych emitorów. Z uwagi na ochronę powietrza, korzystne jest ustalenie Planu nakazujące stosowanie w gospodarce cieplnej paliw o najmniejszej emisji pyłów i gazów dla eliminowania zanieczyszczeń powietrza. Budowa oraz eksploatacja biogazowni może wpływać na stan zanieczyszczenia powietrza atmosferycznego w zakresie substancji normowanych jak: dwutlenek węgla, dwutlenek siarki, tlenek węgla, pył, węglowodory aromatyczne oraz nienormowanych t.j.: substancje odorowe (siarkowodór). Jednym z ustaleń Planu jest pełna hermetyzacja procesów technologicznych na każdym etapie. W związku z powyższym ocenia się, iż realizacja tego zapisu spowoduje znaczny spadek emisji niepożądanych zapachów. Realizacja inwestycji wymagać będzie właściwego rozwiązania transportu ograniczającego uciążliwości zapachowe. Zaznaczyć jednak należy, iż przy właściwie przeprowadzonym procesie fermentacji, odpady nie powinny generować uciążliwych zapachów. Poprawie warunków aerosanitarnych sprzyjać będzie rozwój ekoenergetyki przejawiającej się budową farm fotowoltaicznych. Jedną z metod ograniczenia ilości emitowanych gazów cieplarnianych jest częściowe zastępowanie stosowanych w produkcji energii elektrycznej i cieplnej paliw kopalnych odnawialnymi źródłami energii, w analizowanym przypadku energią słoneczną. Oddziaływanie na stan zanieczyszczenia powietrza, będzie wynikać głównie z transportu materiałów oraz elementów konstrukcyjnych elektrowni solarnej, który będzie miał charakter niezorganizowany, o zasięgu ograniczonym głównie do terenu budowy. Wobec dobrych warunków przewietrzania, ocenia się, iż realizacja inwestycji jedynie na etapie budowy przedsięwzięcia, może lokalnie pogorszyć warunki aerosanitarne. Hałas Na terenach objętych projektem Planu, można spodziewać się zwiększonej emisji hałasu. Hałas emitowany przez obiekty i urządzenia zlokalizowane w obrębie obszaru zmiany, nie będzie negatywnie wpływał na komfort zamieszkiwania na terenach zabudowy mieszkaniowej oraz innych terenów wrażliwych (związanych ze stałym lub czasowym pobytem dzieci i młodzieży oraz przeznaczonych na cele rekreacyjnowypoczynkowe), z uwagi na znaczne ich oddalenie od przedmiotowego obszaru. Zakłada się, iż emitowany poziom hałasu poza granicami obszaru objętego projektem Planu, nie przekroczy wartości dopuszczalnych określonych w Rozporządzeniu Ministra Środowiska w sprawie dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku dla określonych terenów. Obliguje do tego ustalenie Planu nakazujące, iż projektowane przedsięwzięcia nie mogą powodować przekroczenia standardów jakości środowiska poza granicami działki do której inwestor lub prowadzący instalację ma tytuł prawny. W sytuacji wzrostu zagrożenia ponadnormatywnym hałasem drogowym, projekt Planu dopuszcza wprowadzenie żywopłotów z krzewów i drzew, zwłaszcza liściastych (obligatoryjne stosowanie jest gatunków rodzimych). Na etapie realizacji planowana zmiana przyczyni się do podwyższenia poziomu hałasu. Podczas wykonywania robót budowlanych wzrośnie poziom hałasu związanego z ruchem pojazdów i pracą urządzeń budowlanych. Będzie to oddziaływanie o charakterze czasowym, ograniczone do okresu budowy. Planowana zmiana będzie nieznacznie oddziaływać na etapie eksploatacji. Do najważniejszych źródeł emisji hałasu występujących na tym terenie będzie należał hałas komunikacyjny, który w tym rejonie nie jest szczególnie uciążliwy, ze względu na słabe natężenie ruchu. Krajobraz Zmiany ukształtowania terenu spowodowane wybudowaniem obiektów kubaturowych będą trwałe, częściowo odwracalne, tj. malejące przy zastosowaniu odpowiednich środków zabezpieczających środowisko, Strona 42 z 72 tj. zachowaniu odpowiedniej powierzchni czynnej biologicznie, czy wprowadzenie osłabiającej dysharmonię krajobrazu zieleni średniej i wysokiej. Nowopowstałe obiekty powinny być harmonijnie wpisane w krajobraz naturalny otoczenia. Realizacja farmy fotowoltaicznej, również będzie oddziaływać negatywnie na krajobraz. Flora i fauna Na terenie objętym analizą, realizacja ustaleń projektu Planu spowoduje zniszczenie szaty roślinnej, z uwagi na fakt, iż jest to teren niezainwestowany. Podczas realizacji planowanych inwestycji zniszczeniu ulegną porośnięte przez roślinność tereny, na których przy użyciu ciężkiego sprzętu prowadzone będą prace budowlane. Oddziaływanie to będzie miało jednak charakter lokalny i ograniczony czasowo. Ochrona przyrody Teren objęty zmianą położony jest poza obszarami objętymi ochroną, a także predestynowanymi do objęcia nią. Obszar specjalnej ochrony ptaków „Dolina Tyśmienicy” PLB060004 „Dolina Tyśmienicy” znajduje się w odległości ponad 10 km na południowy - wschód od omawianego terenu. Środowisko ludzi Projekt Planu wprowadza nowe zainwestowanie na terenach dotychczas pozostających w użytkowaniu rolniczym. Ocenia się, iż realizacja ustaleń projektu Planu, z uwagi na znaczne oddalenie obszaru od pojedynczych zabudowań typu zagrodowego (blisko 1 km), nie spowoduje żadnego dyskomfortu dla mieszkańców miejscowości Radowiec. W przypadku lokalizacji biogazowni, wskazane byłoby ograniczenie do minimum transportu surowców i odpadów masy pofermentacyjnej przez tereny zabudowy. Dodatkowo, na skutek prowadzonych prac budowlanych należy okresowo spodziewać się zwiększonej emisji hałasu, której źródłem będą pracujące maszyny, a także zwiększonej emisji zanieczyszczeń gazowych i pyłowych pochodzących ze źródeł komunikacyjnych. Będzie to jednak oddziaływanie krótkoterminowe i chwilowe, które powinno ustać po zakończeniu prac budowlanych. Odpady W zakresie gospodarki odpadami na obszarze objętym zmianą obowiązywać będą następujące ustalenia Planu Gospodarki Odpadami dla gminy Radzyń Podlaski, a mianowicie: obowiązek selektywnej zbiórki odpadów komunalnych i przemysłowych; odpady komunalne powinny być wywożone przez wyspecjalizowane firmy. W przypadku biogazowni, podczas zachodzenia procesów fermentacyjnych powstają odpady pofermentacyjne, które mogą być zagospodarowane jako nawóz. Jednym z ustaleń projektu Planu jest nakaz całkowitego suszenia masy pofermentacyjnej, co rozwiązuje problem ich składowania oraz wydzielania odorów. W trakcie funkcjonowania elektrowni słonecznych oraz jej infrastruktury towarzyszącej, nie będą powstawać odpady, z wyjątkiem niewielkich ich ilości związanych z pracami konserwacyjnymi. Podsumowanie Niekorzystne oddziaływanie inwestycji może zachodzić w okresie jej realizacji. Elementy środowiska, które będą podlegać ujemnemu wpływowi to: stan zanieczyszczania powietrza, klimat akustyczny i krajobraz. Stosowanie przez inwestorów najnowszych rozwiązań technologicznych oraz uwzględnianie zaleceń lokalizacyjnych gwarantuje, iż inwestycje realizowane w ramach przedmiotowej zmiany (zwłaszcza dotyczy lokalizacji biogazowni), nie będą stanowić ponadnormatywnej uciążliwości dla środowiska. Przy zachowaniu wskazań zawartych w projekcie planu, planowana zmiana nie będzie niekorzystnie wpływać na jakość poszczególnych komponentów środowiska. W oparciu o przedstawione opracowanie i miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego można przystąpić do planowanej inwestycji. Zabudowa usługowa publiczna i komercyjna oznaczona na rysunku projektu Planu symbolami U. Projekt Planu adaptuje istniejące zagospodarowanie – tereny zabudowy usługowej (dotyczy wyznaczonych terenów w miejscowościach: Główne, Płudy, Brzostówiec, Bedlno, Biała, Paszki Małe, Branica Radzyńska, Zabiele, Zbulitów, Ustrzesz, Białka oraz Siedlanów). W związku z powyższym wpływ ustaleń projektu Planu na środowisko naturalne, będzie miało charakter neutralny, związany z typowym oddziaływaniem funkcjonowania poszczególnych terenów. Geologia i morfologia. Strona 43 z 72 Tereny zabudowy usługowej realizowane są w już istniejących obiektach, zatem nie ma konieczności rozpatrywania ograniczeń wynikających z morfologii terenu oraz warunków geologiczno – inżynierskich tych obszaru. Wody powierzchniowe i podziemne Na etapie eksploatacji, realizacja zabudowy usługowej nie ma wpływu na wody podziemne. Obszary podłączone są do wodociągów grupowych, biegnących wzdłuż dróg publicznych. Nie wszystkie obszary podłączone są do sieci kanalizacji sanitarnej. Docelowo przedmiotowe tereny będą miały możliwość podłączenia się do sieci kanalizacji sanitarnej. Do czasu powstania sieci kanalizacji sanitarnej, ścieki bytowe gromadzone są w bezodpływowych zbiornikach (bezwzględnie szczelnych), a następnie wywożone wozami asenizacyjnymi do oczyszczalni komunalnej. Korzystnym rozwiązaniem może być budowa przydomowych oczyszczalni ścieków. Ocenia się, iż ustalenia polityki projektu Planu w zakresie ochrony środowiska, w tym ochrony wód, nie pozostają w sprzeczności z celami środowiskowymi dotyczącymi osiągnięcia dobrego stanu wód, określonymi w Planie gospodarowania wodami na obszarze dorzecza Wisły. Realizacja projektu Planu z wykorzystaniem istniejącej i planowanej do rozbudowy infrastruktury technicznej w zakresie ochrony wód, przy respektowaniu obowiązującego prawa, nie spowoduje pogorszenia stanu wód i nie będzie kolidować z procesem osiągnięcia celów środowiskowych. Gleby Tereny zabudowy usługowej realizowane są w już istniejących obiektach, zatem nie ma konieczności rozpatrywania ograniczeń wynikających z konieczności zmiany przeznaczenia gruntów rolnych na cele nierolnicze. Istotne jest zapewnienie realizacji zapisów projektu Planu dotyczących unieszkodliwiania odpadów komunalnych zgodnie z obowiązującymi przepisami oraz z Planem gospodarki odpadami dla województwa lubelskiego 2012, który zakłada gromadzenie odpadów w kontenerach, z jednoczesną ich selekcją i wywożeniu na składowisko odpadów komunalnych w miejscowości Biała, gdzie planowana jest rozbudowa Zakładu Zagospodarowania Odpadów „Adamki”. Na etapie funkcjonowania nowych obiektów, przy zachowaniu zasad ochrony środowiska określonych w projekcie Planu, nie przewiduje się ich negatywnego wpływu na gleby. Warunki klimatyczne. Warunki klimatyczne omawianego rejonu są korzystne. Realizacja ustaleń projektu Planu, ze względu na swój lokalny charakter nie będzie miała wpływu na czynniki kształtujące warunki meteorologiczne oraz nie wpłynie na warunki bioklimatyczne tego obszaru. Powietrze atmosferyczne. Główne źródła zanieczyszczeń powietrza atmosferycznego w obszarze objętym analizą, to ruch komunikacyjny oraz tzw. „niska emisja”. Są to oddziaływania niewielkie. Tereny zabudowy usługowej realizowane są w już istniejących obiektach, zatem nie ma konieczności rozpatrywania wpływu ustaleń projektu Planu na powietrze atmosferyczne. Hałas Do najważniejszych źródeł emisji hałasu występujących na tym terenie będzie należał hałas komunikacyjny. Tereny zabudowy usługowej realizowane są w już istniejących obiektach, zatem nie ma konieczności rozpatrywania wpływu ustaleń projektu Planu na klimat akustyczny. Krajobraz Krajobraz występujący w najbliższym otoczeniu obszarów objętych ustaleniami Planu, jest typowym krajobrazem kulturowym. Są to tereny z powierzchniową dominacją roślinności pól uprawnych nad innymi zbiorowiskami. Głównymi elementami antropogenicznymi są osady wiejskie, a wyjściowa sytuacja ekologiczna utrzymywana jest przez człowieka w sposób sztuczny. Tereny zabudowy usługowej realizowane są w już istniejących obiektach, zatem nie ma konieczności rozpatrywania wpływu ustaleń projektu Planu na krajobraz. Flora i fauna Tereny zabudowy usługowej realizowane są w już istniejących obiektach, zatem nie ma konieczności rozpatrywania wpływu ustaleń projektu Planu na florę i faunę. Ochrona przyrody Zaadaptowane tereny zabudowy usługowej znajdują się poza obszarami objętymi ochroną, a także Strona 44 z 72 predestynowanymi do objęcia nią. Ustalenia projektu Planu są realizowane poza Systemem Przyrodniczym Gminy. Środowisko ludzi Projekt Planu dopuszcza usługi nieuciążliwe na terenach już zagospodarowanych, w związku z powyższym ocenia się, iż realizacja ustaleń projektu Planu nie będzie miała negatywnego wpływu na zdrowie ludzi i ich warunki życia. Warunki przebywania ludzi w związku z realizacją ustaleń projektu Planu nie ulegną pogorszeniu. Realizacja ustaleń projektu Planu w wielu przypadkach, ma pozytywny efekt dla lokalnej społeczności, w zakresie kultury (dotyczy terenów A15U, C9U, T10U, T11/UR, R10U, R11U,L12U, S44U, U16U, F16U, F17U), w zakresie zdrowia (M15U) oraz w zakresie warunków świadczenia usług edukacyjnych dotyczących wychowania fizycznego i dodatkowo udostępni możliwość rozwoju działalności sportowej i rekreacyjnej (S48Uo, R9Uo, G37Uo, U15U/ZP, O13Uo, W30Uo). Realizacja ustaleń należy ocenić jako w pełni korzystne od strony społecznej. W przypadku terenu W22U dodatkową korzyścią będzie zorganizowanie miejsc parkingowych, co ułatwi i uporządkuje ruch w bezpośredniej bliskości obszaru. Odpady W zakresie gospodarki odpadami na obszarze gminy obowiązują następujące ustalenia Planu Gospodarki Odpadami dla gminy Radzyń Podlaski, a mianowicie: obowiązek selektywnej zbiórki odpadów komunalnych przez każdą posesję; odpady komunalne powinny być wywożone przez wyspecjalizowane firmy. Podsumowanie Projekt Planu adaptuje istniejące zagospodarowanie zabudową usługową, w związku z powyższym wielkość oddziaływania ustaleń projektu planu na środowisko określa się jako nieistotne. Podkreśla się, iż projekt Planu dopuszcza realizację usług nieuciążliwych, w związku z powyższym ocenia się, iż są to usługi o charakterze lokalnym, niezaliczane do przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko, których uciążliwość nie będzie przekraczać swoim zasięgiem granic własności terenu. Do pozytywnych aspektów realizacji ustaleń projektu Planu należy zaliczyć zwiększenie możliwości rozwoju usług turystycznych, zarówno poprzez poprawę atrakcyjności obszaru jak i zwiększenie zakresu oraz poprawę warunków świadczenia usług tego typu (C11UT, C12UT – gospodarstwa agroturystyczne, J9UT). Dodatkowo projekt Planu dla terenów zabudowy zagrodowej dopuszcza realizację obiektów i urządzeń związanych z turystyką i agroturystyką. Adaptacja terenu usług służby zdrowia, szczególnie dotyczące rehabilitacji oraz opieki paliatywnej jest korzystne ze względu na istotne zapotrzebowanie na tego rodzaju usługi (M15U). Tereny zabudowy usługowej realizowane są w już istniejących obiektach, zatem realizacja ustaleń projektu Planu na środowisko naturalne, ma charakter neutralny, związany z typowym oddziaływaniem funkcjonowania poszczególnych terenów. Powierzchniowa eksploatacja kopalin oznaczona na rysunku Planu symbolem PE. W granicach obszaru objętego projektem Planu udokumentowano 17 rejonów występowania udokumentowanych złóż kopalin. Wszystkie złoża rozpoznane są szczegółowo w kategorii C1. Złoża Ustrzesz I – p.B-2/A-B,p.B-4 oraz Ustrzesz VIII, zostały skreślone z bilansu zasobów w roku sprawozdawczym (2014). Aktualny status obszaru górniczego na dzień 01.06.2016 roku posiadają następujące złoża: Ustrzesz I, Ustrzesz VII, Płudy II, Olszewnica 1, Ustrzesz II, które w 2014 roku były eksploatowane. Projekt Planu adaptuje istniejące zagospodarowanie terenu, nie wprowadzając nowych terenów powierzchniowej eksploatacji kopalin. W związku z powyższym poniżej opisane zostanie oddziaływanie na komponenty środowiska, jakie wywołuje eksploatacja kopalin. Powierzchnia ziemi. Eksploatacja kopalin powoduje rozległe powierzchniowe zmiany terenu w formie wyrobisk oraz zmiany w pionowym ukształtowaniu rzeźby terenu. W związku z powyższym, bardzo istotne jest odpowiedni proces wydobycia, a także właściwa rekultywacja po zakończonej eksploatacji, zgodnie z ustalonym kierunkiem rekultywacji. Wody powierzchniowe i podziemne. Jak wspomniano wcześniej, projekt Planu adaptuje istniejące zagospodarowanie. A więc eksploatacja kopalin odbywa się na podstawie już udzielonej koncesji na wydobywanie kopaliny. We wniosku przedsiębiorcy o udzielenie koncesji wymagane było przedstawienie sposobu przeciwdziałania ujemnym wpływom zamierzonej działalności na środowisko, zwłaszcza środowisko wodne. Powszechnie wiadomo, iż eksploatacja Strona 45 z 72 złóż kopalin może wywołać zmiany warunków hydrologicznych. Powstanie wyrobiska może spowodować utworzenie leja depresji na obszarze sąsiadującym z obszarem górniczym. Zjawisko leja depresyjnego i z tym związana zmiana warunków hydrologicznych może skutkować pogorszeniem warunków życia ekosystemów. Dodatkowo potencjalne zagrożenie dla jakości wód podziemnych związane jest z przedostawaniem się do podłoża substancji ropopochodnych z silników maszyn wykorzystywanych do wydobycia złoża. Sytuacja taka może zaistnieć w przypadku nieprawidłowej eksploatacji urządzeń i pojazdów pracujących na terenie kopalni oraz w przypadku wystąpienia awarii. Dlatego też, pod warunkiem właściwej organizacji pracy oraz spełnienia warunków zawartych w koncesji minimalizujących negatywne oddziaływanie na środowisko wodne, ocenia się, iż ustalenia polityki projektu Planu w zakresie ochrony środowiska, w tym ochrony wód, nie pozostają w sprzeczności z celami środowiskowymi dotyczącymi osiągnięcia dobrego stanu wód, określonymi w Planie gospodarowania wodami na obszarze dorzecza Wisły. Realizacja projektu Planu, przy respektowaniu obowiązującego prawa oraz przy wypracowaniu odpowiednich rozwiązań minimalizujących negatywne oddziaływanie na środowisko wodne oraz przy założeniu bezawaryjnej eksploatacji kopalin, nie spowoduje pogorszenia stanu wód i nie będzie kolidować z procesem osiągnięcia celów środowiskowych. Powietrze atmosferyczne. Eksploatacja złóż kopalin powoduje emisję zanieczyszczeń pyłowych i gazowych. Mają one charakter niezorganizowany i powstają bezpośrednio w toku prac wydobywczych. Emisja ta, zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa, nie wymaga uzyskania odrębnego zezwolenia na wprowadzanie gazów i pyłów do powietrza, pod warunkiem że dotrzymane są standardy jakości powietrza. Wielkość emisji zanieczyszczeń uzależniona będzie od skali eksploatacji. Niemniej jednak ocenia się, iż jest to emisja o wymiarze lokalnym ograniczonym przestrzennie do źródeł emisji i ich najbliższego sąsiedztwa, ustająca z chwilą zaprzestania pracy przez zastosowane urządzenia i środki transportu. Warunki klimatyczne Ewentualne powstanie zbiornika wodnego w wyrobiskach i stopniowe zwiększanie jego powierzchni w konsekwencji doprowadzić może do wzrostu albeda. Zbiornik wodny ma działanie stabilizujące – łagodzi zmiany temperatury i podwyższa wilgotność powietrza. Zmiany klimatu będą więc miały charakter stopniowy i dotyczyć będą miejsca prowadzenia działalności wydobywczej oraz jego najbliższego otoczenia. Gleby Eksploatacja kopalin ma istotny wpływ na jakość gruntów. Zgodnie z przepisami ustawy Prawo geologiczne i górnicze (tekst jednolity z dnia 30 stycznia 2015 roku Dz. U. 2015, poz. 196 z późn. zm.) do wniosku o udzielenie koncesji na wydobycie kopalin dołącza się projekt zagospodarowania złoża, określający wymagania w zakresie racjonalnej gospodarki złożem oraz technologii eksploatacji zapewniającej ograniczenie ujemnych wpływów na środowisko. Flora i fauna Eksploatacja kopalin realizowana jest w obrębie udokumentowanych złóż kopalin, zatem nie ma konieczności rozpatrywania wpływu ustaleń projektu Planu na florę i faunę. Należy jedynie wspomnieć, iż w przypadku rekultywacji (w kierunkach leśnym lub wodnym) przywracającej terenom poeksploatacyjnym wartości przyrodnicze zmiany wywołane eksploatacją będzie można uznać za nie tylko odwracalne, ale również za przyczyniające się do zwiększenia bioróżnorodności. Hałas Źródłami emisji hałasu są maszyny, urządzenia i narzędzia służące do eksploatacji złoża oraz załadunku kopaliny. Ochrona przyrody Eksploatowane złoża kopalin znajdują się poza obszarami objętymi ochroną. Złoże Olszewnica 1 położone jest w obrębie projektowanego Tyśmienickiego Obszaru Chronionego krajobrazu, zaś Ustrzesz I, Ustrzesz II oraz Ustrzesz VII w obrębie Systemu Przyrodniczego Gminy. Środowisko ludzi Eksploatacja kopalin realizowana jest w obrębie udokumentowanych złóż kopalin. Eksploatowane złoża znajdują się w znacznej odległości od terenów zabudowy mieszkaniowej, w związku z czym należy sądzić, iż realizacja ustaleń projektu Planu nie wpłynie negatywnie na zdrowie ludzi. Krajobraz Strona 46 z 72 Eksploatacja kopalin realizowana jest w obrębie udokumentowanych złóż kopalin, zatem nie ma konieczności rozpatrywania wpływu ustaleń projektu Planu na krajobraz. Podsumowanie Projekt Planu adaptuje istniejące zagospodarowanie, nie wprowadzając nowych terenów powierzchniowej eksploatacji kopalin. Eksploatacja kopalin realizowana jest w obrębie udokumentowanych złóż kopalin. Eksploatacja kopalin powoduje rozległe powierzchniowe zmiany terenu w formie wyrobisk oraz zmiany w pionowym ukształtowaniu rzeźby terenu. Dlatego też bardzo istotne jest odpowiedni proces wydobycia, a także właściwa rekultywacja po zakończonej eksploatacji, zgodnie z ustalonym kierunkiem rekultywacji. Budowy obwodnicy drogi krajowej Nr 63 Zmiana dotyczy budowy obwodnicy drogi krajowej Nr 63. Projekt Planu ustala rezerwę terenu o szerokości 40 m pod obejście miejscowości Biała. Geologia i morfologia. Podczas prowadzenia robót ziemnych powstaną szkody w środowisku naturalnym w miejscach wykopów i odkładów, w obrębie pasa drogowego i jego sąsiedztwie, spowodowane koniecznością wykonania np. korpusu drogi i kanalizacji deszczowej. Wpływ prac budowlanych na środowisko gruntowo-wodne będzie krótkotrwały i przemijający (z wyjątkiem trwałego zajęcia pasa terenu pod drogą i obiekty inżynierskie) i nie spowoduje zmiany stosunków wodnych w analizowanym rejonie. Wody powierzchniowe i podziemne Budowa każdej inwestycji w rejonie cieków powierzchniowych, w tym także budowa analizowanej drogi, stanowi potencjalne źródło niekorzystnego oddziaływania na stan wód powierzchniowych. Może ona spowodować zaburzenia spływu powierzchniowego w obszarze sąsiadującym oraz pogorszenie jakości wód powierzchniowych. W fazie budowy oddziaływanie na jakość wód powierzchniowych będzie niewielkie i nie powinno wpłynąć na zasoby wodne. Prace drogowe wykonywane będą w sposób niepowodujący powstawania zanieczyszczeń mogących doprowadzić do wystąpienia skażenia wód powierzchniowych. Inwestycja znajduje się w obszarze jednolitej części wód powierzchniowych oznaczonej PLRW200019248529 o nazwie Biała od Dopływu spod Turowa Niwek do ujścia, dla której stan tej naturalnej części wód, oceniono jako zły. Rozpatrywana JCWP jest zagrożona ryzykiem nieosiągnięcia celów środowiskowych, tj. osiągnięcia co najmniej dobrego stanu ekologicznego i chemicznego wód powierzchniowych. Wpływ działalności antropogenicznej na stan JCWP generuje konieczność przesunięcia w czasie osiągnięcia celów środowiskowych, z uwagi na brak rozwiązań technicznych możliwych do zastosowania w celu poprawy stanu JCWP. Główne cele środowiskowe dla wód powierzchniowych określone w Planie gospodarowania wodami na obszarze dorzecza Wisły zakładają nie pogarszanie ich stanu. Ocenia się, że nie będzie zmiany stanu wód pod względem fizyko-chemicznym, biologicznym i hydromorfologicznym, jeżeli na etapie realizacji inwestycji zostaną zastosowane następujące środki łagodzące oddziaływanie: jak najmniejsza mechaniczna ingerencja w koryta przecinanych cieków, całkowity zakaz zrzutu nie oczyszczonych wód opadowych z drogi do cieków, zakaz lokalizacji zaplecza budowy i baz materiałowych w dolinach rzek teren budowy zostanie doprowadzony do stanu pierwotnego po zakończeniu wznoszenia obiektów inżynierskich. W celu minimalizacji oddziaływania na etapie eksploatacji na stan wód płynących powinny być wykonane urządzenia oczyszczające wody opadowe i roztopowe przed odprowadzeniem do odbiornika do wielkości zapewniających zachowanie standardów jakości środowiska. W związku z wyżej opisanymi zaleceniami ochronnymi, które będą zastosowane w przypadku planowanej trasy stwierdza się, że realizacja planowanej obwodnicy drogi krajowej Nr 63 nie będzie miała negatywnego wpływu na osiągnięcie celów środowiskowych dla jednolitych części wód powierzchniowych (JCWP). Analizowany teren znajduje się w jednostce planistycznej PLGW230084. Ocenę realizacji inwestycji w odniesieniu do celów środowiskowych dla jednolitej części wód podziemnych przedstawiono w tabeli poniżej. Tabela 4. Parametry dla ustalenia celów środowiskowych dla jednolitej części wód podziemnych PLGW230084 na obszarze dorzecza jednostki Nazwa parametru Parametry chemiczne Wskaźniki Wartość progowa dla parametru Etap budowy drogi Etap eksploatacji drogi Określona dla klasy III wg rozporz. MŚ Nie spowoduje przekroczenia wartości Strona 47 z 72 fizykochemiczne Występowanie efektów zasolenia Zmiany PEW świadczące o zasoleniu Zagrożenie dla osiągnięcia celów środowiskowych przez wody powierzchniowe Parametry ilościowe Pobór wód podziemnych Znaczne zmiany położenia zwierciadła wody Zmiana kierunków krążenia wód z dnia 23 lipca 2008 r w sprawie progowej kryteriów i sposobu oceny stanu wód podziemnych (Dz.U. Nr 143, poz. 896) Proponowane w raporcie zalecenia ochronne Nie występuje ograniczą do minimum efekt zasolenia Proponowane w raporcie zalecenia ochronne Nie występuje ograniczą do minimum zmiany PEW Nie spowoduje zagrożenia dla osiągnięcia Nie występuje celów środowiskowych przez wody powierzchniowe Nieprzekraczanie dostępnych zasobów do zagospodarowania Nie występuje Nie występuje Ewentualne odwodnienia wykopów budowlanych będą Nie dotyczy miały charakter krótkotrwały i przemijający Nie spowoduje znacznych zmian położenia zwierciadła wody Nie spowoduje zmian kierunków krążenia wód Stan ilościowy i chemiczny tej JCWPd oceniono jako dobry. Rozpatrywana jednolita część wód podziemnych nie jest zagrożona nieosiągnięciem celów środowiskowych. Należy sądzić, iż jest małe prawdopodobieństwo dopływu zanieczyszczeń do wód podziemnych, przez co ocenia się, iż przedsięwzięcie nie powinno wpłynąć na pogorszenie stanu chemicznego jednolitej części wód podziemnych, a co się z tym wiąże nie będzie miało negatywnego wpływu na cele środowiskowe dotyczące stanu ilościowego wód podziemnych. Gleby Budowa obwodnicy wiązać się będzie z zajęciem gruntów pozostających w użytkowaniu rolnym. Wpływ prac budowlanych na środowisko gruntowe będzie krótkotrwały i przemijający (z wyjątkiem trwałego zajęcia pasa terenu pod drogę i obiekty inżynierskie). Bezpośrednie oddziaływanie w czasie budowy drogi na powierzchnię ziemi i glebę będzie lokalne. Całkowite zniszczenie gleb w fazie budowy wystąpi w nowo zajętych pod drogę miejscach, w szerszym zakresie w rejonie węzłów oraz powierzchniach zajętych pod urządzenia odwodnienia drogi. W efekcie prac budowlanych nieznacznie zmniejszy się powierzchnia upraw rolnych. Podczas prowadzenia robót ziemnych powstaną szkody w środowisku naturalnym w miejscach wykopów i odkładów, w obrębie pasa drogowego i w jego sąsiedztwie, spowodowane koniecznością wykonania np. korpusu drogi. Na etapie realizacji drogi zanieczyszczenie gleb może wystąpić na skutek nieuporządkowanego, tymczasowego, składowania odpadów stałych. Dodatkowo na jakość gleb może mieć wpływ wzmożony ruch komunikacyjny związany z prowadzonymi pracami budowlanymi. Planowana obwodnica stanowi potencjalne źródło zanieczyszczeń gleb. Wskutek emisji spalin w rejonie tras komunikacyjnych może nastąpić obniżenie jakości gleb. Warunki klimatyczne. Warunki klimatyczne omawianego rejonu są korzystne. Na etapie eksploatacji projektowana inwestycja będzie miała nieznaczny wpływ na mikroklimat. W okresie letnim wzdłuż drogi może nastąpić wzrost średniej temperatury dobowej w wyniku nagrzewania się drogi w ciągu dnia, a następnie oddawania ciepła w porze nocnej. Na wzrost temperatury powietrza wpłynie także emisja spalin samochodowych. Powietrze atmosferyczne. W fazie budowy, będą występować emisje bezpośrednio z placu budowy oraz z dróg dojazdowych. Intensywność i rodzaje emisji są związane z etapem prac: podczas robót ziemnych - dominować będzie niezorganizowana emisja pyłów, podczas budowy konstrukcji nawierzchni - emisja tlenków azotu, lotnych związków organicznych. Hałas Na etapie realizacji planowana zmiana przyczyni się do podwyższenia poziomu hałasu. Podczas wykonywania robót budowlanych wzrośnie poziom hałasu związanego z ruchem pojazdów i pracą urządzeń budowlanych. Będzie to oddziaływanie o charakterze czasowym, ograniczone do okresu budowy. Planowana obwodnica stanowić będzie źródło hałasu komunikacyjnego. Krajobraz Strona 48 z 72 Realizacja planowanego przedsięwzięcia będzie wiązała się z trwałym zajęciem terenu. Nastąpi częściowe przekształcenia powierzchni ziemi, nie będą one w istotny sposób naruszać charakteru rzeźby. Flora i fauna Na terenie objętym analizą, realizacja ustaleń projektu Planu spowoduje zniszczenie szaty roślinnej, z uwagi na fakt, iż jest to teren niezainwestowany. Podczas realizacji planowanych inwestycji zniszczeniu ulegną porośnięte przez roślinność tereny, na których przy użyciu ciężkiego sprzętu prowadzone będą prace budowlane. Oddziaływanie to będzie miało jednak charakter lokalny i ograniczony czasowo. Ochrona przyrody Teren objęty zmianą położony jest poza obszarami objętym ochroną. Planowana obwodnica stanowić może barierę ekologiczną utrudniającą swobodną migrację zwierząt. Zastosowanie zabezpieczeń minimalizujących wpływ planowanej obwodnicy na środowisko powinno być przedstawione zostaną w projekcie budowlanym. W miejscu skrzyżowania z drogą krajową S18, obwodnica krzyżuje się z rowem odwadniającym, stanowiącym lokalny korytarz ekologiczny, należący do Systemu Przyrodniczego Gminy. Korytarze ekologiczne obejmują tereny łąkowo – pastwiskowe, na których występują najbardziej cenne zbiorowiska roślinne. Inwestycja nie będzie miała wpływu na siedliska najważniejszych gatunków ptaków wymienionych w Załączniku I Dyrektywy Ptasiej (Standardowy Formularz Danych Obszarów Natura 2000 PLB060004 „Dolina Tyśmienicy”, ani innych ważnych gatunków rzadkich, dla których utworzono Obszary Natura 2000. Nie nastąpi również utrata cennych siedlisk lęgowych awifauny. Środowisko ludzi Prace związane z budową obwodnicy będą oddziaływać na środowisko ludzi. Pracujące na terenie budowy maszyny i sprzęt budowlany będą źródłem wibracji i podwyższonego hałasu, a także w związku z ich pracą zwiększy się zapylenie, zanieczyszczenie powietrza. Zmiany te będą miały wpływ na okolicznych mieszkańców oraz osób chwilowo przebywających w pobliżu realizowanej inwestycji. Planowana zmiana spowoduje zakłócenia wynikające z ruchu pojazdów budowlanych. Należy jednak zaznaczyć, że oddziaływania te mają charakter przejściowy i po zakończeniu budowy ustąpią. Po zakończeniu planowanych robót teren zostanie uporządkowany. Etap eksploatacji obwodnicy może wiązać się z oddziaływaniem na mieszkańców poprzez zwiększony hałas i drgania oraz wzrost zanieczyszczenia powietrza. Odpady Realizacja planowanego zamierzenia inwestycyjnego związana jest z powstawaniem odpadów, zarówno na etapie budowy jak i eksploatacji drogi. Na etapie realizacji obwodnicy będą powstawały odpady związane z robotami budowlanymi. Do odpadów powstających w fazie eksploatacji należą odpady związane z funkcjonowaniem drogi. Gospodarka odpadami, które powstaną w trakcie realizacji i eksploatacji planowanej trasy, podlegać będzie szczegółowym rygorom wynikającym z ustawy o odpadach; zagrożenia dla środowiska będą więc niewielkie. Obowiązek utrzymania czystości i porządku na drogach publicznych, a także zbieranie i pozbywanie się odpadów, należy do Zarządcy drogi. Usuwaniem oraz unieszkodliwianiem odpadów toksycznych, powinny zajmować się wyspecjalizowane jednostki chemiczne. Podsumowanie Do pozytywnych aspektów budowy obwodnicy należy zaliczyć poprawę stanu nawierzchni jezdni, zwiększenie bezpieczeństwa ruchu oraz skrócenie czasu dojazdu. Budowa obwodnicy spowoduje upłynnienie ruchu, co z kolei wpłynie na poprawę klimatu akustycznego w bezpośrednim sąsiedztwie. Ponadto zmniejszy się emisja zanieczyszczeń pyłowych i gazowych, wprowadzanych do powietrza przez pojazdy. W uwagi na skalę przedsięwzięcia oraz znaczące oddziaływanie na środowisko konieczne będzie przeprowadzenie oceny oddziaływania planowanej inwestycji na środowisko. Ocenę oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko przeprowadza się w ramach postępowania o wydanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach zgody na realizację przedsięwzięcia. Przed wydaniem decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach konieczne jest uzgodnienie warunków realizacji przedsięwzięcia z Regionalnym Dyrektorem Ochrony Środowiska oraz zasięgnięcie opinii Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego Uzyskanie decyzji jest niezbędne do otrzymania pozwolenia na budowę. Zgodnie z ustawą w sprawie udostępniania informacji o środowisku i jego ochronie…, przed wydaniem decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach, należy zapewnić możliwość udziału społeczeństwa w postępowaniu, w ramach którego przeprowadza się ocenę oddziaływania na środowisko. Rozbudowa oraz budowa drogi S19. Zmiana dotyczy rozbudowy i budowy drogi S19. Jest to najważniejsza inwestycja drogowa na wschodzie Polski. Droga S19 przebiegać będzie od przejścia granicznego z Białorusią w Kuźnicy Białostockiej do granicy ze Słowacją w Barwinku. Planowana droga S19 przebiega przez Gminę z południowego zachodu na Strona 49 z 72 północny wschód. Na odcinku od południowo – zachodniej granicy Gminy do skrzyżowania obwodnicy Radzynia Podlaskiego z ul. Płudzińską planowana droga nałoży się na obecną drogę krajową relacji Lublin – Białystok. Od tego skrzyżowania obecna 19 przejmie funkcję drogi serwisowej. Zakres planowanych prac na odcinku południowo – zachodnim obejmował będzie poszerzenie pasa drogowego oraz budowie węzła komunikacyjnego na skrzyżowaniu ul. Kockiej (droga Nr 19) i Wisznickiej. Od skrzyżowania obwodnicy miasta z ul. Płudzińską zmiana dotyczy budowy nowej drogi. Planowana droga kierować się będzie w kierunku północno – wschodnim przebiegając poza zachodnią linią zabudowy Białki i Bedlna Radzyńskiego. Za Bedlnem Radzyńskim planowana droga zmienia bieg na północny i poprowadzona jest po wschodniej granicy lasu. Zakres planowanych prac na odcinku północno – wschodnim obejmował będzie budowę drogi wraz z węzłem komunikacyjnym i wiaduktem nad linią kolejową. Geologia i morfologia. Budowa drogi S-19 wymagać będzie przebudowy lub zabezpieczenia urządzeń kolidujących z drogą (np. przepusty, tory kolejowe, itp.), wykonania odwodnienia korpusu drogowego przy pomocy kanalizacji deszczowej, wykonania jezdni. Roboty związane z budową spowodują naruszenie powierzchni ziemi związane z wykonywanymi pracami ziemnymi przy budowie drogi i konstrukcji np: przepustów. Podczas prowadzenia robót ziemnych powstaną szkody w środowisku naturalnym w miejscach wykopów i odkładów, w obrębie pasa drogowego i jego sąsiedztwie, spowodowane koniecznością wykonania np. korpusu drogi i kanalizacji deszczowej. Obszar gminy znajduje się na terenie Mezoregionu Równina Łukowska. Charakterystyka warunków gruntowo – wodnych podłoża drogowego jednostki geomorfologicznej jaką jest Równina Łukowska przedstawia się następująco: warunki gruntowe: piaski i żwiry lodowcowe średnio zagęszczone do zagęszczonych, gliny w stanie twardoplastycznym do zwartego z domieszką żwirów, kamieni i głazów, w lokalnych zagłębieniach terenu piaski luźne do średnio zagęszczonych; warunki wodne: zwierciadło wody gruntowej poniżej strefy robót, lokalnie w zagłębieniach terenu płytkie występowanie zwierciadła wody gruntowej; warunki budowy drogi: dobre, lokalnie na krótkich odcinkach trudne. Wpływ prac budowlanych na środowisko gruntowo-wodne będzie krótkotrwały i przemijający (z wyjątkiem trwałego zajęcia pasa terenu pod drogą i obiekty inżynierskie) i nie spowoduje zmiany stosunków wodnych w analizowanym rejonie. Budowa geologiczna osadów powierzchniowych przedstawiona zostanie szczegółowo w dokumentacji geologiczno-inżynierskiej. W celu ograniczenia wpływu projektowanych prac na środowisko gruntowo-wodne, należy wykonać projekty organizacji i technologii prowadzenia robót ziemnych i fundamentowych, które zawierać powinny bilans mas ziemnych i sposób ich zagospodarowania. W projektowanym pasie drogowym nie występują złoża surowców. Najbliżej znajduje się złoże Płudy I w odległości ok. 130 m. Wody powierzchniowe i podziemne. Budowa każdej inwestycji w rejonie cieków powierzchniowych, w tym także budowa analizowanej drogi, stanowi potencjalne źródło niekorzystnego oddziaływania na stan wód powierzchniowych. Może ona spowodować zaburzenia spływu powierzchniowego w obszarze sąsiadującym oraz pogorszenie jakości wód powierzchniowych. W fazie budowy oddziaływanie na jakość wód powierzchniowych będzie niewielkie i nie powinno wpłynąć na zasoby wodne. Prace drogowe wykonywane będą w sposób niepowodujący powstawania zanieczyszczeń mogących doprowadzić do wystąpienia skażenia wód powierzchniowych. Droga przecinać będzie rowy odwadniające, w tych miejscach wykonane zostaną przepusty. Sposób odwodnienia planowanej S – 19 przedstawiony zostanie w projekcie budowlanym. Planowana droga ekspresowa S19 w fazie eksploatacji nie będzie miała negatywnego wpływu na cele środowiskowe (w rozumieniu jakości wód) dla jednolitych części wód powierzchniowych (JCWP) w zlewniach, w których położona będzie droga. Jak wynika z przeprowadzonych analiz w raporcie o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko, prognozowane stężenia zawiesiny ogólnej w wodach opadowych odprowadzanych do środowiska w większości przypadków nie przekraczają dopuszczalnych norm. Również szacowane stężenia węglowodorów ropopochodnych oznaczane w spływach deszczowych z analizowanej drogi spełniają wymagania prawa. Nie przewiduje się w normalnych warunkach eksploatacji drogi występowania przekroczenia dopuszczalnych stężeń węglowodorów ropopochodnych. W raporcie zalecono zaprojektowanie szczelnego systemu odwodnienia (rowy szczelne, kanalizacja) oraz zestawów: osadnik + separator na odcinkach, gdzie występują niekorzystne warunki hydrogeologiczne oraz zastosowanie na wylotach do odbiorników (w urządzeniach oczyszczających) zamknięcia odpływu (zasuwy), które stanowić powinny zabezpieczenie przed zrzutem substancji niebezpiecznych. Strona 50 z 72 Cele środowiskowe dla wód powierzchniowych oraz obszarów chronionych określone zostały w „Planie gospodarowania wodami na obszarze dorzecza Wisły”. W przypadku JCWP p.n: Białka od dopływu spod Niwek Turów do ujścia, Bystrzyca od Samicy do ujścia, wpływ działalności antropogenicznej na stan JCW generuje konieczność przesunięcia w czasie osiągnięcia celów środowiskowych z uwagi na brak rozwiązań technicznych możliwych do zastosowania w celu poprawy stanu JCW. W przypadku Białki od źródeł do dopływu spod Niwek Turów stopień zanieczyszczenia wód spowodowanego rodzajem użytkowania gruntów w zlewni, uniemożliwia osiągnięcie założonych celów środowiskowych w wymaganym czasie. Brak jest środków technicznych umożliwiających przywrócenie odpowiedniego stanu wód. Główne cele środowiskowe dla wód powierzchniowych określone w Planie gospodarowania wodami na obszarze dorzecza Wisły zakładają nie pogarszanie ich stanu. Ocenia się, że nie będzie zmiany stanu wód pod względem fizyko-chemicznym, biologicznym i hydromorfologicznym, jeżeli na etapie realizacji inwestycji zostaną zastosowane następujące środki łagodzące oddziaływanie: jak najmniejsza mechaniczna ingerencja w koryta przecinanych cieków, całkowity zakaz zrzutu nie oczyszczonych wód opadowych z drogi do cieków, zakaz lokalizacji zaplecza budowy i baz materiałowych w dolinach rzek teren budowy zostanie doprowadzony do stanu pierwotnego po zakończeniu wznoszenia obiektów inżynierskich. W celu minimalizacji oddziaływania na etapie eksploatacji na stan wód płynących powinny być wykonane urządzenia oczyszczające wody opadowe i roztopowe przed odprowadzeniem do odbiornika do wielkości zapewniających zachowanie standardów jakości środowiska. W związku z wyżej opisanymi zaleceniami ochronnymi, które będą zastosowane w przypadku planowanej trasy stwierdza się, że realizacja planowanej drogi ekspresowej S19 nie będzie miała negatywnego wpływu na osiągnięcie celów środowiskowych dla jednolitych części wód powierzchniowych (JCWP). Cele środowiskowe dla wód podziemnych ustalone na mocy Art. 4 RDW, a określone w „Planie gospodarowania wodami na obszarze dorzecza Wisły” są następujące: zapobieganie dopływowi lub ograniczenia dopływu zanieczyszczeń do wód podziemnych, zapobieganie pogarszaniu się stanu wszystkich części wód podziemnych (z zastrzeżeniami wymienionymi w RDW), zapewnienie równowagi pomiędzy poborem a zasilaniem wód podziemnych, wdrożenie działań niezbędnych dla odwrócenia znaczącego i utrzymującego się rosnącego trendu stężenia każdego zanieczyszczenia powstałego w skutek działalności człowieka. Ocenę realizacji inwestycji w odniesieniu do celów środowiskowych dla jednolitej części wód podziemnych przedstawiono w tabeli poniżej. Tabela 5. Parametry dla ustalenia celów środowiskowych dla jednolitej części wód podziemnych PLGW230084 na obszarze dorzecza jednostki Nazwa parametru Wartość progowa dla parametru Etap budowy drogi Etap eksploatacji drogi Parametry chemiczne Wskaźniki fizykochemiczne Występowanie efektów zasolenia Zmiany PEW świadczące o zasoleniu Zagrożenie dla osiągnięcia celów środowiskowych przez wody powierzchniowe Parametry ilościowe Pobór wód podziemnych Znaczne zmiany położenia zwierciadła wody Zmiana kierunków krążenia wód Określona dla klasy III wg rozporz. MŚ z dnia 23 lipca 2008 r w sprawie Nie spowoduje przekroczenia wartości kryteriów i sposobu oceny stanu wód progowej podziemnych (Dz.U. Nr 143, poz. 896) Proponowane w raporcie zalecenia ochronne Nie występuje ograniczą do minimum efekt zasolenia Proponowane w raporcie zalecenia ochronne Nie występuje ograniczą do minimum zmiany PEW Nie spowoduje zagrożenia dla osiągnięcia Nie występuje celów środowiskowych przez wody powierzchniowe Nieprzekraczanie dostępnych zasobów do zagospodarowania Nie występuje Nie występuje Ewentualne odwodnienia wykopów budowlanych będą Nie dotyczy miały charakter krótkotrwały i przemijający Nie spowoduje znacznych zmian położenia zwierciadła wody Nie spowoduje zmian kierunków krążenia wód Strona 51 z 72 Źródło: Raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko Droga ekspresowa S-19 na odcinku od granicy województwa mazowieckiego i lubelskiego do końca I etapu obwodnicy Lubartowa z wyłączeniem obwodnicy Międzyrzeca Podlaskiego oraz obwodnicy Kocka i Woli Skromowskiej Mając na uwadze powyższe ocenia się, iż budowa i eksploatacja analizowanej drogi spełnia wymóg niepogarszania stanu wód podziemnych. Gleby Budowa drogi na północno – wschodnim odcinku wiązać się będzie z zajęciem gruntów pozostających w użytkowaniu rolnym. Wpływ prac budowlanych na środowisko gruntowe będzie krótkotrwały i przemijający (z wyjątkiem trwałego zajęcia pasa terenu pod drogę i obiekty inżynierskie). Bezpośrednie oddziaływanie w czasie budowy drogi na powierzchnię ziemi i glebę będzie lokalne. Całkowite zniszczenie gleb w fazie budowy wystąpi w nowo zajętych pod drogę miejscach, w szerszym zakresie w rejonie węzłów oraz powierzchniach zajętych pod urządzenia odwodnienia drogi. W efekcie prac budowlanych nieznacznie zmniejszy się powierzchnia upraw rolnych. Podczas prowadzenia robót ziemnych powstaną szkody w środowisku naturalnym w miejscach wykopów i odkładów, w obrębie pasa drogowego i w jego sąsiedztwie, spowodowane koniecznością wykonania np. korpusu drogi. Na etapie realizacji drogi zanieczyszczenie gleb może wystąpić na skutek nieuporządkowanego, tymczasowego, składowania odpadów stałych. Dodatkowo na jakość gleb może mieć wpływ wzmożony ruch komunikacyjny związany z prowadzonymi pracami budowlanymi. Planowana droga stanowi potencjalne źródło zanieczyszczeń gleb. Wskutek emisji spalin w rejonie tras komunikacyjnych może nastąpić obniżenie jakości gleb. Zabezpieczenie może stanowić stosowanie barier roślinnych, oddzielających drogę od pól uprawnych. Stosowanie chemicznych środków do zimowego utrzymania dróg, tzw. topików wpływa na zasolenie gleb w pasie przydrożnym. Mając na uwadze powyższe ocenia się, iż emisja zanieczyszczeń z drogi nie będzie powodować przekroczenia stężeń dopuszczalnych. Można więc przewidywać, że wpływ tych zanieczyszczeń na gleby nie będzie wpływał w sposób istotny na pogorszenie ich stanu. Prowadzenie prac wykonawczych zgodnie z obowiązującymi normami i przy poszanowaniu zasad ochrony środowiska (używanie sprawnego technicznie sprzętu, ograniczenie terenu placu budowy do niezbędnego minimum, właściwa organizacja prac) powinno zminimalizować negatywny wpływ inwestycji na środowisko glebowe. Część terenów przeznaczonych pod planowaną inwestycję stanowią grunty III klasy bonitacyjnej. Realizacja ustaleń projektu Planu wymaga uzyskania zgody na wyłączenie gruntów z użytkowania rolnego. Warunki klimatyczne. Warunki klimatyczne omawianego rejonu są korzystne. Na etapie eksploatacji projektowana inwestycja będzie miała nieznaczny wpływ na mikroklimat. W okresie letnim wzdłuż drogi może nastąpić wzrost średniej temperatury dobowej w wyniku nagrzewania się drogi w ciągu dnia, a następnie oddawania ciepła w porze nocnej. Na wzrost temperatury powietrza wpłynie także emisja spalin samochodowych. Powietrze atmosferyczne. W fazie budowy, której czas trwania szacuje się na ok. 3 lata, będą występować emisje bezpośrednio z placu budowy oraz z dróg dojazdowych. Intensywność i rodzaje emisji są związane z etapem prac: podczas robót ziemnych - dominować będzie niezorganizowana emisja pyłów, podczas budowy konstrukcji nawierzchni emisja tlenków azotu, lotnych związków organicznych (VOC). Jak wynika z obliczeń, wielkość emisji z maszyn roboczych nie powinna powodować przekroczeń dopuszczalnych stężeń w powietrzu poza terenem budowy drogi za wyjątkiem stężenia jednogodzinnego dwutlenku azotu. Zasięg prognozowanego przekroczenia może wynieść ok. 20-30 m poza granice pasa drogowego. Stan powietrza atmosferycznego na terenie gminy Radzyń Podlaski można określić jako dobry. Dostępne prognozy w zakresie zmian struktury paliw (benzyny bezołowiowe, paliwa gazowe i inne) i przewidywane zmiany w strukturze eksploatowanego parku samochodowego (jednostki energooszczędne i wyposażone w katalizatory spalin), pozwalają wnioskować, że emisja zanieczyszczeń do powietrza nie będzie miała tendencji wzrostowej. Hałas Na etapie realizacji planowana zmiana przyczyni się do podwyższenia poziomu hałasu. Podczas wykonywania robót budowlanych wzrośnie poziom hałasu związanego z ruchem pojazdów i pracą urządzeń budowlanych. Będzie to oddziaływanie o charakterze czasowym, ograniczone do okresu budowy. Planowana droga stanowić będzie źródło hałasu komunikacyjnego. Najbardziej na hałas narażone będą budynki mieszkalne zlokalizowane wzdłuż pasa drogowego. W projekcie Planu zostały określone nieprzekraczalne linie zabudowy liczone od krawędzi jezdni. Przestrzeganie tego zapisu znacznie zmniejszy odczuwanie uciążliwości, których źródłem jest komunikacja samochodowa (hałas, emisja spalin). Natomiast wzdłuż rozbudowywanego odcinka S19 tereny zabudowy zagrodowej i mieszkaniowo – usługowej mogą być narażone na ponadnormatywne oddziaływania hałasu. W fazie eksploatacji jednym ze sposobów minimalizacji niekorzystnego oddziaływania Strona 52 z 72 akustycznego planowanej drogi ekspresowej S-19 jest zastosowanie ekranów akustycznych wzdłuż trasy. Rozwiązanie to w znaczący sposób ogranicza propagację hałasu. Po zakończeniu rozbudowy drogi zaleca się wykonanie pomiarów hałasu przy budynkach mieszkalnych zlokalizowanych najbliżej drogi. Gdy pomiary wykażą przekroczenia dopuszczalnego równoważnego poziomu dźwięku A należy przeanalizować dodatkowe zabezpieczenia akustyczne lub rozpatrzeć indywidualne sposoby zabezpieczenia poszczególnych budynków. Korzystnym posunięciem może być także wprowadzenie pasa zieleni izolującej w sąsiedztwie drogi ekspresowej, co wpłynie na zmniejszenie hałasu komunikacyjnego. Krajobraz Planowana inwestycja będzie miała wpływ na krajobraz zarówno na odcinku dotyczący rozbudowy jak i budowy drogi. Najbardziej widoczne zmiany spowodowane będą wycinką drzew na terenach leśnych. W części południowo – zachodniej usunięte zostaną drzewa w pasie szerokości około 30 m po obu stronach drogi na łącznej długości około 5 km. Ponadto zachodzi konieczność usunięcia zadrzewień przydrożnych (w południowo – zachodnim odcinku) znajdujących się w obrębie planowanego pasa drogowego. Zmiany stanu wysokiej zieleni przydrożnej szczególne znaczenie mają poza obszarami leśnymi, a więc na terenach rolniczych oraz w obszarze zabudowanym, gdzie ze względu na dobre wyeksponowanie stanowią ważny element krajobrazu. Bardziej widoczne zmiany, wpisujące się na stałe w istniejący krajobraz spowoduje planowana budowa północno – wschodniego odcinka S19. Realizacja planowanego przedsięwzięcia będzie wiązała się z trwałym zajęciem terenu. Nastąpi częściowe przekształcenia powierzchni ziemi, nie będą one w istotny sposób naruszać charakteru rzeźby. Nowymi elementami krajobrazu będzie węzeł komunikacyjny (w sąsiedztwie skrzyżowania obwodnicy Radzynia Podlaskiego z ul. Płudziańską) oraz wiadukt nad torami kolejowymi na północny zachód od Bedlna Radzyńskiego. Istotną zmianą w krajobrazie będzie wycinka terenów leśnych. Na zachód i północny zachód od Bedlna Radzyńskiego planowana S19 poprowadzona będzie przez tereny leśne, konieczne będzie usunięcie drzew na odcinku długości około 2,5 km i szerokości 80 – 100 m. Dalsze zmiany w krajobrazie, pośrednio związane z planowaną zmianą, to obiekty związane z wprowadzeniem usług obsługi ruchu komunikacyjnego. Flora i fauna Jak już wspomniano planowana inwestycja wiązać się będzie z ingerencją w tereny leśne. Konieczna będzie wycinka drzew na terenach znajdujących się w planowanym pasie drogowym. Konieczne będzie również usunięcie pojedynczych drzew rosnących w pasie drogowym. Wcześniej należy przeprowadzić inwentaryzację dendrologiczną i opracować gospodarkę zielenią. Usunięcie drzew starszych niż pięcioletnie będzie możliwe po uzyskaniu zezwolenia wydanego przez Wójta. Zezwolenie nie jest konieczne przy wycince drzew owocowych. W opracowaniu ekofizjograficznym dla gminy Radzyń Podlaski obszary leśne zaliczono do stref o wysokich walorach faunistycznych. Są to stanowiska między innymi: turkawki, puszczyka, zimorodka krętogłowa i dzięciołów (czarny, średni, mały). Potencjalna utrata miejsc lęgowych i żerowisk nie będzie miała oddziaływania znaczącego, ponieważ pod budowę drogi zajęty zostanie niewielki procentowo fragment terenów leśnych. Ponadto w sąsiedztwie znajdują się siedliska o podobnym charakterze. Prace związane z wycinką drzew powinny być prowadzone od sierpnia do marca (z uwagi na okres lęgowy ptaków). Ochrona przyrody Teren objęty zmianą położony jest poza obszarami objętym ochroną. Południowo – zachodnia część S19 (na odcinku około 2 km) znajduje się w obrębie projektowanego Tyśmienickiego Obszaru Chronionego Krajobrazu. Dalej w kierunku północno – wschodnim na odcinku około 750 m granica projektowanego TOChK biegnie po zachodniej stronie drogi. Na tym odcinku, w obrębie TOChK przeważają tereny leśne. Planowana rozbudowa wiązać się będzie z wycinką drzew w pasie szerokości około 30 m. Planowana rozbudowa nie będzie miała znaczącego wpływu na przedmiot ochrony TOChK i jego funkcjonowanie, ponieważ przede wszystkim będzie miał on na celu ochronę doliny rzecznej. Północno – wschodnia część planowanej S19 przecinać będzie południowo – wschodnią część projektowanego Radzyńskiego Obszaru Chronionego Krajobrazu. Droga spowoduje fragmentaryzację terenów leśnych. Od zwartego kompleksu leśnego zostaną oddzielone dwa obszary o powierzchni około 60 ha i 75 ha. Planowana droga stanowić może barierę ekologiczną utrudniającą swobodną migrację zwierząt. Zastosowanie zabezpieczeń minimalizujących wpływ planowanej drogi na środowisko powinno być przedstawione zostaną w projekcie budowlanym. Droga S19 krzyżować się będzie również z rowami odwadniającymi, stanowiącymi lokalne korytarze ekologiczne, należące do Systemu Przyrodniczego Gminy. Korytarze ekologiczne obejmują tereny łąkowo – pastwiskowe, na których występują najbardziej cenne zbiorowiska roślinne. Dotyczy to przede wszystkim modernizowanego (południowo – zachodniego) odcinka S19. Prace budowlane na tym odcinku wiązać się będą z ingerencją w środowiska łąkowe pasem szerokości około 30 m. W północno – wschodniej części planowanej drogi ingerencja w siedliska łąkowo – pastwiskowe dotyczyć będzie odcinka długości około 500 m i szerokości 80 – 100 m (na północ od końca zabudowy miejscowości Białka). Przepusty zlokalizowane w miejscu skrzyżowania drogi z rowami odwadniającymi zostaną zmodernizowane. Powinny być one Strona 53 z 72 wyposażone w półki i płotki naprowadzające, ułatwiające przechodzenie pod drogą gadów, płazów i niewielkich ssaków. Obszar PLB060004 „Dolina Tyśmienicy” położony jest w kierunku południowo – wschodnim od drogi S19, w odległości około 4 km. Inwestycja nie będzie miała wpływu na siedliska najważniejszych gatunków ptaków wymienionych w Załączniku I Dyrektywy Ptasiej (Standardowy Formularz Danych Obszarów Natura 2000 PLB060004 „Dolina Tyśmienicy”, ani innych ważnych gatunków rzadkich, dla których utworzono Obszary Natura 2000. Nie nastąpi również utrata cennych siedlisk lęgowych awifauny. Środowisko ludzi Prace związane z rozbudową i budową drogi będą oddziaływać na środowisko ludzi. Pracujące na terenie budowy maszyny i sprzęt budowlany będą źródłem wibracji i podwyższonego hałasu, a także w związku z ich pracą zwiększy się zapylenie, zanieczyszczenie powietrza. Zmiany te będą miały wpływ na okolicznych mieszkańców oraz osób chwilowo przebywających w pobliżu realizowanej inwestycji. Planowana rozbudowa drogi spowoduje zakłócenia wynikające z ruchu pojazdów budowlanych oraz czasowego wyłączenia z użytkowania modernizowanego odcinka drogi. Należy jednak zaznaczyć, że oddziaływania te mają charakter przejściowy i po zakończeniu budowy ustąpią. Po zakończeniu planowanych robót teren zostanie uporządkowany. Etap eksploatacji drogi S19 może wiązać się z oddziaływaniem na mieszkańców poprzez zwiększony hałas i drgania oraz wzrost zanieczyszczenia powietrza. Odpady Realizacja planowanego zamierzenia inwestycyjnego związana jest z powstawaniem odpadów, zarówno na etapie budowy jak i eksploatacji drogi. Na etapie realizacji drogi S19 będą powstawały odpady związane z robotami budowlanymi. Do odpadów powstających w fazie eksploatacji należą odpady związane z funkcjonowaniem drogi. Gospodarka odpadami, które powstaną w trakcie realizacji i eksploatacji planowanej trasy, podlegać będzie szczegółowym rygorom wynikającym z ustawy o odpadach; zagrożenia dla środowiska będą więc niewielkie. Obowiązek utrzymania czystości i porządku na drogach publicznych, a także zbieranie i pozbywanie się odpadów, należy do Zarządcy drogi. Usuwaniem oraz unieszkodliwianiem odpadów toksycznych, powinny zajmować się wyspecjalizowane jednostki chemiczne. Podsumowanie Do pozytywnych aspektów rozbudowy i budowy drogi S19 należy zaliczyć poprawę stanu nawierzchni jezdni, zwiększenie bezpieczeństwa ruchu oraz skrócenie czasu dojazdu. Wykonanie odpowiedniej nawierzchni może wpłynąć na obniżenie poziomu hałasu nawet o 3 – 4 dB. Budowa drogi spowoduje upłynnienie ruchu, co z kolei wpłynie na poprawę klimatu akustycznego w bezpośrednim sąsiedztwie. Ponadto zmniejszy się emisja zanieczyszczeń pyłowych i gazowych, wprowadzanych do powietrza przez pojazdy. Inwestycja, z uwagi na skalę przedsięwzięcia oraz znaczące oddziaływanie na środowisko wymagała uzyskania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach – decyzja RDOŚ w Lublinie z dnia 19 października 2012 roku o środowiskowych uwarunkowaniach dla przedsięwzięcia pn. „Budowa drogi ekspresowej S19 granica województwa mazowieckiego i lubelskiego – węzeł Lubartów na obwodnicy m. Lublin (bez węzła) z wyłączeniem obwodnicy Międzyrzeca Podlaskiego, kocka i Woli Skromowskiej”. Pismem z dnia 08.07.2015 wprowadzono zmiany określające środowiskowe uwarunkowania dla przedsięwzięcia, nie mniej utrzymano w mocy decyzję z dnia 19 października 2012 roku, znak WOOŚ.4200.2.2011.LP. Uzyskanie decyzji środowiskowej (decyzji o uwarunkowaniach środowiskowych) jest niezbędne do otrzymania pozwolenia na budowę. Zgodnie z Ustawą w sprawie udostępniania informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko przed wydaniem decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach zapewniono możliwość udziału społeczeństwa w postępowaniu, w ramach którego przeprowadzono ocenę oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko. 10. RYZYKO WYSTĄPIENIA POWAŻNEJ AWARII Ustalenia projektu Planu nie będą powodować ryzyka poważnej awarii - zdarzenia w rozumieniu ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 roku Prawo ochrony środowiska. Do grupy zakładów o zwiększonym ryzyku, albo do zakładów o dużym ryzyku wystąpienia poważnej awarii przemysłowej zalicza się zakłady w zależności od występowania jednej lub więcej substancji niebezpiecznych (Rozporządzenie Ministra Rozwoju z dnia 29 stycznia 2016 roku w sprawie rodzajów i ilości znajdujących się w zakładzie substancji niebezpiecznych, decydujących o zaliczeniu zakładu do zakładu o zwiększonym lub dużym ryzyku wystąpienia poważnej awarii przemysłowej – Dz. U. 2016 poz. 138). Na obszarze objętym analizą nie planuje się lokalizacji inwestycji kwalifikujących się do w/w kategorii przedsięwzięć, w związku z powyższym nie przewiduje się wystąpienia poważnych awarii przemysłowych. Mogą co najwyżej zaistnieć incydentalne wycieki produktów ropopochodnych w sytuacji awarii maszyn i urządzeń technologicznych oraz środków transportu lub zanieczyszczenia powietrza atmosferycznego w sytuacji pożaru. W celu zapobieżenia powyższym zaleca się: Strona 54 z 72 uposażyć zakłady w odpowiednie zabezpieczenia przeciwpożarowe; zastosować w maszynach i urządzeniach takie rozwiązania techniczne, który uniemożliwią przenikanie substancji szkodliwych do podłoża gruntowego; przestrzegać przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy. 11. ZMIANY W FUNKCJONOWANIU ŚRODOWISKA Na ekologiczne funkcjonowanie środowiska na poziomie ekosystemów w obrębie i w sąsiedztwie terenów objętych projektem Planu, silnie rzutują procesy biologiczne właściwe agrosystemom i wszędzie tam zmiany w ich przebiegu wskutek przekształceń pokrywy glebowo – roślinnej będą istotne. Funkcjonowanie Systemu Przyrodniczego Gminy (SPG) w wyniku realizacji projektu Planu, nie będzie zmodyfikowane w sposób znaczący. Projektowany dokument wyklucza z lokalizacji nowej zabudowy najcenniejsze przyrodniczo obszary, dopuszczając możliwość ich potencjalnej lokalizacji na terenach rolnych. 12. PRZEWIDYWANE ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU PLANU 12.1. DEFINICJE I KRYTERIA ODDZIAŁYWAŃ W zależności od rodzaju przeznaczenia terenu, jego zagospodarowanie może generować oddziaływania na środowisko zarówno pozytywne – (powodujące korzystne zmiany w środowisku, najczęściej wtórne, pojawiające się w dłuższym horyzoncie czasowym, prowadzące do poprawy wybranych elementów środowiska w wymiarze ponadlokalnym) jak i negatywne – (oddziaływanie zauważalne, powodujące odczuwalne skutki środowiskowe, lecz nie powodujące przekroczeń standardów, istotnych zmian ilościowych i jakościowych, możliwe do ograniczenia). Szczególnie istotne jest przewidywanie tych drugich, ponieważ to właśnie one najczęściej powstają w wyniku zmian w zagospodarowaniu (użytkowaniu) terenu i aby im zapobiegać, bądź je minimalizować, istnieje potrzeba identyfikacji tego rodzaju oddziaływań. W obowiązującym ustawodawstwie brak jest definicji negatywnych oddziaływań na środowisko. Dla potrzeb niniejszego dokumentu przyjęto, że jakkolwiek prowadzą one do pogorszenia stanu środowiska bądź zmiany charakterystyki jego konstytutywnych cech, to spodziewana skala zmian nie uprawdopodabnia naruszenia określonych prawem standardów jakości środowiska. Podobnie jak wspomniano wyżej, termin znaczące oddziaływania na środowisko nie jest zdefiniowany w obowiązujących ustawach. Dążąc do możliwie najbardziej precyzyjnego rozróżnienia obu terminów oparto się o literaturę przedmiotu i trwającą już kilkanaście lat praktykę sporządzania prognoz. Zgodnie ze stanowiskami prezentowanymi w publikacjach specjalistycznych, a także z najczęściej stosowanymi w prognozach kryteriami, o znaczącym oddziaływaniu na środowisko można mówić w sytuacji dużego prawdopodobieństwa naruszenia standardów jakości środowiska, bądź degradacji (z nieodwracalną włącznie) szczególnie cennych walorów przyrodniczych lub krajobrazu. Znaczące oddziaływania prowadzą również do deregulacji środowiska, przejawiającej się okresowym lub trwałym zakłóceniem procesów naturalnych, itp. hydrologicznych (podtopienia, przesuszenia), glebotwórczych (jałowienie gleby), rzeźbotwórczych (aktywizacja erozji), ekologicznych (fragmentacja środowiska) itp. Przeznaczenie terenów pod planowane funkcje będzie oddziaływać na poszczególne elementy środowiska. Pomimo bezpośredniego i stałego charakteru niektórych oddziaływań przy zastosowaniu uwag zawartych w prognozie i nowoczesnych rozwiązań technicznych, przekroczenie standardów jakości środowiska określonych prawem wydaje się być mało prawdopodobne. Spośród rodzajów oddziaływań najwięcej trudności w ich identyfikacji powodują oddziaływania skumulowane, które należy rozumieć jako działania, wynikające z łącznego działania skutków realizacji analizowanego przedsięwzięcia, a także skutków spowodowanych przez inne działania, obecnie występujące, dokonane w przeszłości, bądź przewidywane. Trudności w ich identyfikacji wynikają głównie z braku danych dotyczących możliwych przyszłych oddziaływań, ale również niewystarczających informacji o zrealizowanych przedsięwzięciach, będących źródłem oddziaływań. W związku z powyższym ocena ta ma charakter orientacyjny i może służyć przede wszystkim wskazaniu kierunków zagospodarowania, których realizacja pożądana jest ze względu na fakt, iż będzie ona wzmacniać skutki pozytywne lub neutralizować negatywne skutki innych działań albo też nie będzie pożądana z uwagi na możliwość kumulowania się (wzmacniania) negatywnych skutków realizacji różnych działań. 12.2. PROGNOZA ODDZIAŁYWAŃ Zainwestowanie terenów w projektowanym dokumencie będzie oddziaływać na poszczególne elementy środowiska. Projekt Planu wprowadza na obszarze gminy nowe przesądzenia, elementy i obszary pod zainwestowanie, które będą oddziaływały na środowisko poprzez: Strona 55 z 72 wprowadzanie zanieczyszczeń do atmosfery pochodzących głównie z rozbudowy Zakładu Zagospodarowania Odpadami, budowy nowych zakładów przemysłowych, realizacji inwestycji związanych z odnawialnymi źródłami energii, w tym biogazownie, ale także ze wzmożonego ruchu komunikacyjnego na wskutek budowy obwodnicy drogi krajowej Nr 63, budowy i rozbudowy drogi ekspresowej S-19; emitowanie hałasu, którego prawdopodobnym źródłem będą nowe zakłady przemysłowe oraz wzmożony ruch komunikacyjny na wskutek budowy obwodnicy drogi krajowej Nr 63, budowy i rozbudowy drogi ekspresowej S-19, a także na trasach prowadzących do Zakładu Zagospodarowania Odpadami, do terenów górniczych oraz do zakładów produkcyjnych oraz biogazowni; zwiększone ilości wytwarzanych odpadów komunalnych i przemysłowych; przekształcenia naturalnego ukształtowania terenu, największe w przypadku budowy nowej niecki do składowania odpadów w ramach rozbudowy Zakładu Zagospodarowania Odpadami, budowy obwodnicy drogi krajowej Nr 63 oraz budowy i rozbudowy ekspresowej S-19;, zmiany w krajobrazie, dotyczy głównie lokalizacji Zakładu Zagospodarowania Odpadami, ale także na wskutek budowy obwodnicy drogi krajowej Nr 63, budowy i rozbudowy drogi ekspresowej S-19 oraz urządzeń wytwarzających energię z odnawialnych źródeł energii (elektrownia słoneczna); zmiany w szacie roślinnej w przypadku realizacji wszystkich zmian przedstawionych w projekcie dokumentu. Większość oddziaływań na środowisko przyrodnicze i kulturowe (tj. rzeźbę terenu, gleby, florę, faunę, spójność struktury ekologicznej i dobra kultury) będzie miała charakter bezpośredni, ale ich natężenie będzie bardzo zróżnicowane. Negatywne słabe oddziaływania mogą dotknąć gleby, florę i dobra kultury, a umiarkowane – rzeźbę terenu, faunę i spójność struktury ekologicznej i funkcji. Byłyby to oddziaływania odwracalne, które mogą i powinny być ograniczane metodami planistycznymi i działaniami mitygującymi względnie rozwiązaniami alternatywnymi. Najbardziej widocznym oddziaływaniem przekształcającym środowisko jest niewątpliwie ubytek powierzchni biologicznie czynnej poprzez wskazanie terenów pod zabudowę mieszkaniową, przemysłową, rozbudowę Zakładu Zagospodarowania Odpadami oraz budowy urządzeń wytwarzających energię z odnawialnych źródeł energii, budowy obwodnicy drogi krajowej Nr 63 oraz budowa i rozbudowa drogi ekspresowej S-19. Planowana trasa S-19 przecinać będzie drogi powiatowe oraz gminne, a także w okolicach miejscowości Bedlno linię kolejową. Każdy z tych obiektów wpływa obecnie na środowisko poprzez: emisję zanieczyszczeń do powietrza (drogi), hałas (kolej i drogi), stanowiąc barierę dla zwierząt, wpływając na gleby i wody gruntowe. Budowa drogi ekspresowej S-19 – drogi zapewniającej wysoki komfort przemieszczania się – spowoduje nowe emisje (na odcinkach o nowym przebiegu w stosunku do istniejącej drogi krajowej nr 19). Oddziaływania tych obiektów mogą się kumulować. Ponadto należy sądzić, iż kumulować będą się oddziaływania w szczególności, gdy chodzi o istniejącą i planowaną zabudowę. Wiążą się z tym większe niż obecnie emisje zanieczyszczeń, zrzuty ścieków i wytwarzania odpadów komunalnych. W konsekwencji zwiększonych emisji, a także w wyniku ubytku terenów otwartych, wystąpią negatywne oddziaływania na biotyczne i abiotyczne komponenty środowiska naturalnego, których skutek może być większy aniżeli suma konsekwencji funkcjonowania każdego z nich z osobna. Polityka przestrzenna, którą wyznacza projekt dokumentu, zakłada racjonalne wykorzystanie przestrzeni niezainwestowanej, lokalizując nową zabudowę w obrębie już istniejących struktur osadniczych lub też jako ich bezpośrednią kontynuację. Kumulować się będą także skutki lokalizacji Zakładu Zagospodarowania Odpadami, zarówno w sensie pozytywnym jak i negatywnym. Rozbudowa Zakładu Zagospodarowania Odpadami przyczyni się do uporządkowania gospodarki odpadami w gminie i nie tylko, jednocześnie, kumulować się będą skutki negatywne, związane przede wszystkim z oddziaływaniem na krajobraz (powstanie niecki na odpady), a także na jakość powietrza atmosferycznego. Tabela poniżej różnicuje spodziewane skutki ustaleń projektu Planu w zależności od siły i kierunku oddziaływań. 8 9 Zabytki 7 Krajobraz 6 Klimat akustyczny 5 Różnorodność biologiczna Powietrze atmosferyczne 4 Zwierzęta 3 Rośliny 2 Klimat lokalny 1 Hydrosfera Ustalenia projektu Planu Powierzchnia ziemi Tabela 6. Przewidywane oddziaływania na środowisko planowanego zagospodarowania 10 11 Strona 56 z 72 Zwierzęta Krajobraz Zabytki 7 8 9 10 11 Tereny przeznaczone pod zabudowę mieszkaniową jednorodzinną i zagrodową oraz usługową (-)s DNB (-)s DNB (-)s DNB (-)s DNB (-)s DNB (-)s DNB (-)s DNB (-)s DNB (-)s DNB 0 tereny produkcyjne, składy i magazyny (-)i DNB (-)s DNB (-)i DNB (-)s DNB (-)s/i DNB (-)s/i DNB (-)s DNB (-)i DOB (-)s DNB 0 Tereny lokalizacji obiektów wytwarzających energię z odnawialnych źródeł energii, w tym biogazownia (-)i DNB (-)s DNB (-)s DNB (-)s DNB (-)s DNB (-)s DNB (-)s DNB (-)s DOB (-)i DNB 0 Rozbudowa Zakładu Zagospodarowania Odpadami (-)i DNB (-)i DNB (-)i DNB (-)s DNB (-)s/i DNB (-)s/i DNB (-)s DNB (-)i DNB (-)i DNB 0 Budowa obwodnicy drogi krajowej Nr 63, Budowa i rozbudowa drogi S-19 (-)i DNB (-)i DNB (-)i DNB (-)i/s DNB (-)i DNB (-)i DNB (-)i DNB 0(-)i/s DNB (-)i/s DNB 0 Objaśnienia: + oddziaływania pozytywne - oddziaływania negatywne: /s – słabe /i – istotne 0 – brak oddziaływań Klimat akustyczny Rośliny 6 Różnorodność biologiczna Klimat lokalny 5 Powietrze atmosferyczne 4 Hydrosfera 3 1 Powierzchnia ziemi 2 Ustalenia projektu Planu D – oddziaływanie długookresowe N – oddziaływanie nieodwracalne O – oddziaływanie odwracalne B – oddziaływanie bezpośrednie P- oddziaływanie pośrednie 13. OBSZARY OBJĘTE PRZEWIDYWANYM ZNACZĄCYM ODDZIAŁYWANIEM, W TYM NA OBSZARY NATURA 2000 13.1. DEFINICJE Obowiązek przeprowadzenia oceny oddziaływania na obszar NATURA 2000 dokumentów związanych z planowaniem przestrzennym narzuca ustawa o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie (…). W odniesieniu do obszarów NATURA 2000, pojęcie znaczącego negatywnego oddziaływania zostało zdefiniowane w ustawie o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie (…). W myśl art. 3 pkt 17 w/w ustawy przez to pojęcie należy rozumieć oddziaływanie na cele ochrony obszaru NATURA 2000, w tym w szczególności działania mogące: pogorszyć stan siedlisk przyrodniczych lub siedlisk gatunków roślin i zwierząt, dla których ochrony został wyznaczony obszar NATURA 2000, lub wpłynąć negatywnie na gatunki, dla których ochrony został wyznaczony obszar NATURA 2000, lub pogorszyć integralność obszaru NATURA 2000 lub jego powiązania z innymi obszarami. 13.2. PROGNOZA ODDZIAŁYWAŃ Przewidywane znaczące oddziaływanie na środowisko wiąże się z ustaleniem lub dopuszczeniem w projekcie dokumentu przedsięwzięć mogących zawsze znacząco oddziaływać na środowisko oraz przedsięwzięć mogących potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko. O znaczącym oddziaływaniu na środowisko można mówić w sytuacji naruszenia określonych standardów jakości powietrza, wód powierzchniowych, gleb, poziomu hałasu i promieniowania elektromagnetycznego. Rozporządzenie Rady Ministrów w sprawie przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko określa rodzaje przedsięwzięć mogących zawsze znacząco oddziaływać na środowisko oraz rodzaje przedsięwzięć mogących potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko. Ustalenia projektu Planu niosą ze sobą ryzyko lokalizacji przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko. Do inwestycji mogących zawsze znacząco oddziaływać na środowisko, zgodnie z rozporządzeniem należy lokalizacja składowiska odpadów, inne niż wymienione w pkt 41, mogące przyjmować odpady w ilości nie mniejszej niż 10 t na dobę lub o całkowitej pojemności nie mniejszej niż 25 000 t (§ 2 ust. 1 pkt 47 ); autostrady i drogi Strona 57 z 72 ekspresowe oraz drogi inne niż wymienione wyżej, o nie mniej niż czterech pasach ruchu i długości nie mniejszej niż 10 km w jednym odcinku oraz zmiana przebiegu lub rozbudowa istniejącej drogi o dwóch pasach ruchu do co najmniej czterech pasów ruchu na długości nie mniejszej niż 10 km w jednym odcinku. Prawdopodobieństwo realizacji inwestycji zaliczanych do przedsięwzięć mogących potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko istnieje także na terenach przemysłowych. Rzeczywisty wpływ powyżej wymienionych inwestycji będzie możliwy na etapie ich realizacji i określony będzie w raporcie oddziaływania inwestycji na środowisko. Z uwagi na zakres projektu Planu, a także stan ochrony i integralności obszaru NATURA 2000, tj.: ostoi ptasiej „Dolina Tyśmienicy” przypuszcza się, iż realizacja ustaleń projektowanego dokumentu nie będzie generować negatywnych oddziaływań na ten obszar. W Prognozie skupiono się na tych elementach środowiska przyrodniczego, które są bezpośrednio związane z prawidłowym funkcjonowaniem przedmiotowego obszaru NATURA 2000, decydując o jego znaczeniu zarówno dla europejskiego jak i krajowego dziedzictwa przyrodniczego (chodzi tu m.in. o: siedliska, florę, faunę oraz spójność [integralność] obszarów i różnorodność biologiczną). 13.3. ODDZIAŁYWANIE NA SIEDLISKA I GATUNKI W grupie najważniejszych czynników oddziałujących na siedliska i gatunki stanowiące przedmiot ochrony obszaru NATURA 2000 wyróżnia się: stopień ingerencji antropogenicznej w obszar NATURA 2000; stan ochrony (kondycja) siedlisk chronionych; stan ochrony (kondycja) gatunków chronionych. Należy przypuszczać, iż ustalenia projektu Planu nie spowodują takich zmian abiotycznych warunków funkcjonowania siedlisk, które negatywnie wpływałyby na ich kondycję. Ocenia się, iż kondycja siedlisk jest już naruszona zmianami stosunków wodnych, co przejawia się nieustabilizowanym naturalnym zasięgiem siedlisk oraz pogorszonymi warunkami dla zachowania funkcji i struktury siedlisk. Z uwagi na fakt, iż jest to ostoja ptasia, szczególnie ważna jest kondycja gatunków chronionych, zwłaszcza ptaków, dla ochrony których utworzony został obszar NATURA 2000. Ocenia się, iż naturalny zasięg gatunków stanowiących przedmiot ochrony nie ulegnie zmniejszeniu. 13.4. ODDZIAŁYWANIE NA FAUNĘ Nie przewiduje się negatywnego znaczącego oddziaływania projektu Planu na faunę obszaru NATURA 2000. 13.5. ODDZIAŁYWANIE NA RÓŻNORODNOŚĆ BIOLOGICZNĄ Cechą charakteryzującą różnorodność biologiczną ostoi ptasiej, jest występowanie w jej obrębie silnie kontrastowych w stosunku do siebie siedlisk, tzn. z jednej strony siedlisk wodnych i od wody zależnych (oczek wodnych, rozlewisk, terenów źródliskowych, różnego typu torfowisk i łąk o zróżnicowanym stopniu uwilgocenia), z drugiej zaś strony siedlisk suchych (muraw kserotermicznych, ciepłolubnych dąbrów, suchych borów). Ta rozmaitość siedlisk, której konsekwencją jest różnorodność gatunków zwierząt (zwłaszcza wśród owadów i ptaków), w wyniku realizacji ustaleń projektu Planu nie jest zagrożona zubożeniem. Ciągłość korytarzy ekologicznych, zapewniających wymianę i migrację gatunków, może zostać w niewielkim stopniu zakłócona. Jednak ocenia się, iż nie jest to oddziaływanie znacząco negatywne. W aspekcie zróżnicowania ekosystemów i gatunków, projektowane zmiany nie powinny znacząco negatywnie oddziaływać na różnorodność biologiczną obszaru Natura 2000. 13.6. ODDZIAŁYWANIE NA INTEGRALNOŚĆ OBSZARU NATURA 2000 Przewiduje się, iż oddziaływania na cele i przedmiot ochrony obszaru NATURA 2000 „Dolina Tyśmienicy” powinny mieć charakter neutralny, stąd nie należy spodziewać się zagrożeń dla jego integralności, rozumianej jako spójność czynników strukturalnych i funkcjonalnych warunkujących zrównoważone trwanie populacji gatunków i siedlisk przyrodniczych, będących celem ochrony obszaru. Spójność przedmiotowego obszaru z innymi obszarami jest realizowana przede wszystkim poprzez dolinę rzeki Białka. Realizacja projektu Planu w postaci realizacji drogi S19 może stanowić barierę ekologiczną utrudniającą swobodną migrację zwierząt. Niemniej jednak przy zastosowaniu zabezpieczeń minimalizujących wpływ planowanej drogi na środowisko przyrodnicze, realizacja projektu Planu nie powinna spowodować przerywania ciągłości lokalnych powiązań przyrodniczych, ani przegradzania korytarzy ekologicznych, realizujących spójność pomiędzy obszarami. Realizacja projektu Planu nie powinna stanowić bariery dla migracji gatunków. Reasumując, nie przewiduje się znaczących negatywnych oddziaływań dla spójności przedmiotowego obszaru NATURA 2000 z innymi obszarami NATURA 2000. Strona 58 z 72 14. OCENA ROZWIĄZAŃ FUNKCJONALNO – PRZESTRZENNYCH W ASPEKTACH ŚRODOWISKOWYCH 14.1. OCENA ZGODNOŚCI PROJEKTU EKOFIZJOGRAFICZNYMI PLANU Z UWARUNKOWANIAMI Ustalenia projektu Planu uwzględniają uwarunkowania ekofizjograficzne, w tym przydatność terenów dla zagospodarowania przestrzennego. Projekt Planu zachowuje w aktualnym użytkowaniu przeważającą część terenów wyznaczonych w opracowaniu ekofizjograficznym do pełnienia funkcji przyrodniczych, które tworzą System Przyrodniczy Gminy (SPG). Nowe zainwestowanie będzie miało miejsce głównie na terenach rolniczych, których wykorzystanie pod zabudowę nie spowoduje poważnych zagrożeń dla ekologicznego funkcjonowania obszaru objętego opracowaniem. Zmiana użytkowania może spowodować przekształcenie istniejących siedlisk roślinnych, co w niewielkim stopniu może ograniczyć możliwość bytowania i przemieszczania się niektórych grup zwierząt. Znaczna odległość Zakładu Zagospodarowania Odpadów w Adamkach od ośrodków osadniczych minimalizuje negatywne jego oddziaływania na komfort życia ludzi. Tereny przeznaczone do zabudowy w zdecydowanej większości wydzielone zostały na gruntach o niskich klasach bonitacyjnych oraz na gruntach o korzystnych warunkach hydrogeologicznych. W przypadku lokalizacji zabudowy zagrodowej oraz rozbudowy Zakładu Zagospodarowania Odpadami na terenach o wysokiej klasie bonitacji, nie jest wymagane uzyskanie zgody na wyłączenie z produkcji rolnej na cele nierolnicze. Częściowo wydzielono nowe funkcje na gruntach chronionych o III klasie bonitacyjnej, dotyczy to rozbudowy i budowy drogi S19. Dodatkowo w zakresie kształtowania struktury przestrzennej zabudowy kierowano się zasadą oszczędnego gospodarowania przestrzenią. Nowe tereny zabudowy zagrodowej, mieszkaniowej jednorodzinnej i usługowej wyznaczone zostały głównie w istniejących jednostkach osadniczych. Uznaje się, że zachowanie zasad zagospodarowania i kształtowania zabudowy określonych w projekcie Planu będzie dostateczną gwarancją na skuteczną ochronę środowiska przyrodniczego przed negatywnymi skutkami realizacji ustaleń dokumentów. Realizacja drogi S19, może stanowić barierę ekologiczną utrudniającą swobodną migrację zwierząt. Zastosowanie zabezpieczeń minimalizujących wpływ planowanej drogi na środowisko powinno być przedstawione w projekcie budowlanym. Reasumując, przeznaczone pod realizację ustaleń projektu Planu tereny, znajdują się w zdecydowanej większości poza SPG. Jak wykazało opracowanie ekofizjograficzne, charakteryzują się one korzystnymi, dla wprowadzanych funkcji, warunkami ekofizjograficznymi tj.: gruntowo – wodnymi podłoża, morfometrycznymi rzeźby oraz klimatu lokalnego. 14.2. OCENA ZGODNOŚCI PROJEKTU PLANU W ASPEKCIE Z PRZEPISAMI PRAWA DOTYCZĄCYMI OCHRONY ŚRODOWISKA ZGODNOŚCI Ustalenia projektu Planu są zgodne z przepisami ogólnymi skodyfikowanymi w ustawodawstwie ekologicznym. Uwzględniają one podstawowe zasady ochrony środowiska polegające m.in. na racjonalnym kształtowaniu środowiska i gospodarowaniu zasobami środowiska zgodnie z zasadą zrównoważonego rozwoju oraz przeciwdziałaniu zanieczyszczeniom. Projekt Planu jest zgodny z ustawą Prawo ochrony środowiska (t.j. 2016, poz. 672), ustawą Prawo wodne(t.j. Dz. U. 2015, Nr 469 z późn. zm.) oraz z Rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 18 listopada 2014 roku w sprawie warunków jakie należy spełnić przy wprowadzaniu ścieków do wód lub do ziemi oraz w sprawie substancji szczególnie szkodliwych dla środowiska wodnego (Dz. U. 2014, poz. 1800), z uwagi na fakt, iż projektowany dokument zawiera postulaty oraz nakazy dotyczące ochrony wód powierzchniowych i podziemnych. Wprowadza zasady gospodarki wodno – ściekowej polegające na odprowadzeniu ścieków z terenów zwartej zabudowy do zbiorczego systemu kanalizacji sanitarnej, dzięki czemu możliwe będzie utrzymanie jakości wód co najmniej na minimalnym poziomie wymaganym przepisami. Projekt Planu zachowuje i chroni kompleksy leśne, przez co wypełnia wymogi ustawy o ochronie gruntów rolnych i leśnych oraz ustawy o lasach. Sposób postępowania z odpadami komunalnymi ustalony w analizowanym dokumencie, zgodny jest z ustawą z dnia 14 grudnia 2012 roku o odpadach (t.j. 2013, Nr 1136 z późn. zm.) oraz z ustawą o utrzymaniu porządku i czystości w gminach (tekst jednolity z dnia 13 września 2013 roku Dz. U. 1399 z późn. zm.). Możliwość gazyfikacji obszaru Planu, a także preferencje dla wykorzystania odnawialnych źródeł energii jest szansą na utrzymanie jakości powietrza na jak najlepszym poziomie, co jest zgodne z ustawą Prawo ochrony środowiska. Strona 59 z 72 Projekt Planu spełnia wymagania Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 30 października 2003 roku w sprawie dopuszczalnych poziomów pól elektromagnetycznych w środowisku oraz sposobów sprawdzania dotrzymania tych poziomów (Dz. U. Nr 192, poz. 1883) wykluczając lokalizację zabudowy w obrębie stref technicznych linii energetycznych. W zakresie ochrony przed hałasem, projekt dokumentu uwzględnia Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 14 czerwca 2007 roku w sprawie dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku (t.j. Dz. U. 2014, Nr 112), wprowadzając ochronę akustyczną zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej i zagrodowej poprzez określenie dopuszczalnego poziomu hałasu według obowiązujących przepisów szczegółowych. W zakresie ochrony środowiska w zagospodarowaniu przestrzennym i przy realizacji inwestycji, projekt dokumentu jest zgodny z ustawą Prawo ochrony środowiska, ponieważ dopuszcza lokalizację nowych funkcji pod warunkiem, że nie będą one stwarzać uciążliwości dla sąsiednich działek mieszkaniowych. Spełniając powyższe warunki, uznaje się, iż projekt Planu jest zgodny z przepisami prawa dotyczącymi ochrony środowiska. 14.3. OCENA PROJEKTU PLANU W ASPEKCIE JEGO WPŁYWU NA OBSZARY OBJĘTE OCHRONĄ PRAWNĄ NA PODSTAWIE USTAWY O OCHRONIE PRZYRODY Projekt dokumentu adaptuje obszary i obiekty objęte ochroną, tj.: rezerwat przyrody „Czapliniec”, obszar specjalnej ochrony ptaków „Dolina Tyśmienicy”, pomniki przyrody i użytki ekologiczne. Zachowuje się przy tym bez zmian bezpośrednie otoczenie przedmiotowych obszarów i obiektów, co oznacza brak niebezpieczeństwa ich degradacji. 15. PROPOZYCJE ROZWIĄZAŃ MAJĄCYCH NA CELU ZAPOBIEGANIE, OGRANICZANIE LUB KOMPENSACJĘ PRZYRODNICZĄ NEGATYWNYCH ODDZIAŁYWAŃ NA ŚRODOWISKO MOGĄCYCH BYĆ REZULTATEM REALIZACJI PROJEKTU PLANU Przeznaczenie terenu pod funkcje określone w projekcie Planu będzie miało wpływ na komponenty środowiska naturalnego tj.: wody podziemne, wody powierzchniowe, jakość powietrza, klimat, florę oraz faunę, co wynika z przeznaczenia terenów pod zabudowę mieszkaniową jednorodzinną, zagrodową, usługową, przemysłową, pod rozbudowę Zakładu Zagospodarowania Odpadami, lokalizację urządzeń wytwarzających energię z odnawialnych źródeł energii, w tym biogazownie a także budowy obwodnicy drogi krajowej Nr 63, rozbudowę i budowę drogi S 19. Zapobieganie i ograniczanie negatywnego wpływu na środowisko przyrodnicze i warunki życia ludzi powinno dotyczyć zarówno etapu budowy, jak i eksploatacji poszczególnych inwestycji. Prawodawstwo polskie w zakresie ochrony środowiska daje narzędzie zapobiegania i ograniczania przewidywanych negatywnych oddziaływań przedsięwzięć zaliczanych do mogących znacząco negatywnie wpływać na stan środowiska w postaci procedur postępowania w sprawie ocen oddziaływania na środowisko, na etapie lokalizacji poszczególnych przedsięwzięć. Stąd szczególnej uwagi wymagać będą procesy projektowe inwestycji zaliczanych do mogących zawsze i potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko. Przedsięwzięcia te mogą wymagać przeprowadzenia dokładnej analizy oddziaływania na środowisko w trybie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach realizacji przedsięwzięcia, w tym będą wymagać lub mogą wymagać opracowania raportu o oddziaływaniu na środowisko, od wyników których uzależniona będzie możliwość realizacji poszczególnych inwestycji. 15.1. ROZWIĄZANIA MAJĄCE NA CELU ODDZIAŁYWANIOM NA ŚRODOWISKO ZAPOBIEGANIE NEGATYWNYM W kontekście działań zapobiegających negatywnym oddziaływaniom na stan sanitarny środowiska, istotne są zapisy projektu Planu, wykluczające ewentualne uciążliwości projektowanych funkcji poza granicami terenu wyznaczonego na ten cel. W grupie rozwiązań mających na celu zapobieganie negatywnym oddziaływaniom na środowisko istotne znaczenie będzie miała infrastruktura sozotechniczna, w którą projektowane tereny pod zabudowę mieszkaniową, inżynieryjną obligatoryjnie będą musiały być wyposażone. 15.2. ROZWIĄZANIA MAJĄCE NA CELU ODDZIAŁYWAŃ NA ŚRODOWISKO OGRANICZANIE NEGATYWNYCH W grupie najistotniejszych oddziaływań, jakie będą miały miejsce w wyniku projektu Planu, które mimo zastosowania działań zapobiegawczych będą występować, wyróżnia się: wpływ na krajobraz (Zakład Strona 60 z 72 Zagospodarowania Odpadami, droga S19, farma fotowoltaiczna), powietrze (Zakład Zagospodarowania Odpadami, biogazownie), hałas ( droga S19). Ograniczanie negatywnych oddziaływań, które potencjalnie mogą być rezultatem realizacji projektowanych przedsięwzięć zaliczanych do mogących znacząco oraz potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko następować będzie poprzez: wykorzystanie przepisów prawa ochrony środowiska w w/w zakresie; w procesie decyzyjnym wybór przedsięwzięć o znikomej skali oddziaływania na środowisko, w tym nie powodujących pogorszenia stanu wód, zapewniających hermetyzację procesów technologicznych, stosujących odpowiednie rozwiązania technologiczne i materiałowe, w tym technologie spełniające kryteria „najlepszych dostępnych technik” BAT. Rozwiązania w zakresie minimalizacji jednorodzinnej, zagrodowej: oddziaływania zabudowy mieszkaniowej Warunkiem skutecznej ochrony środowiska przyrodniczego i ograniczenia wpływu planowanych przedsięwzięć na środowisko będzie: Rozwiązania w zakresie minimalizacji oddziaływania Zakładu Zagospodarowania Odpadami: realizacja instalacji przetwarzania odpadów zgodna z wymogami ochrony środowiska i technologią, która eliminuje negatywne oddziaływanie na otoczenie. Ewentualna uciążliwość winna być ograniczona do granic działki inwestora; zabezpieczenie strefy zieleni izolacyjnej wokół strefy gospodarowania odpadami min. 10 m; co umożliwi wytracanie się i rozrzedzanie zanieczyszczeń i pyłów; zachowanie odległości min. 200 m od korytarza ekologicznego doliny rzeki Białka; eksploatację składowiska odpadów powinna być prowadzona z jednoczesną jego okrywą rekultywacyjną – proces budowy skarp i kształtowania korony. Rzędna wysokości korony składowiska nie powinna przekraczać 5,5 m; zabezpieczenia dna i skarp składowiska poprzez warstwę uszczelnienia; gromadzenie ścieków w szczelnych, bezodpływowych zbiornikach, skąd taborem asenizacyjnym powinny być wywożone do oczyszczalni ścieków; zastosowanie separatora substancji ropopochodnych w przypadku wód opadowych; wykonanie otworów obserwacyjnych, w których prowadzony powinien być monitoring wód podziemnych; przesypywanie odpadów warstwami izolacyjnymi, zapobiegającymi powstawaniu odorów i ograniczając tym samym powstawanie zanieczyszczeń mikrobiologicznych. Rozwiązania w zakresie minimalizacji oddziaływania fermy drobiu: zminimalizowanie emisji pyłów i gazów przez podstawowy system ogrzewania obiektów oparty na grupowych i indywidualnych źródłach ciepła z zastosowaniem proekologicznych paliw, oszczędne gospodarowanie przestrzenią, wykorzystywanie w realizacji obiektów nowoczesnych technologii, przeznaczenie w obrębie działek znacznych powierzchni pod powierzchnię biologicznie czynną, wyposażenie terenów w infrastrukturę wodno-ściekową, zapewnienie odpowiedniej gospodarki odpadami. niewykorzystany we własnym zakresie nawóz naturalny, powstały podczas eksploatacji fermy drobiu, przekazywać do gospodarczego wykorzystania gospodarstwom nie prowadzącym produkcji zwierzęcej lub posiadającym nadmiar areału rolnego w stosunku do prowadzonej produkcji zwierzęcej. odpady w postaci padłych sztuk drobiu, należy przekazywać do utylizacji wyspecjalizowanej firmie. Rozwiązania w zakresie minimalizacji oddziaływania zabudowy produkcyjnej, składów, magazynów oraz urządzeń i obiektów wytwarzających energię z odnawialnych źródeł energii: zminimalizowanie emisji pyłów i gazów przez podstawowy system ogrzewania obiektów oparty na grupowych i indywidualnych źródłach ciepła z zastosowaniem proekologicznych paliw, oszczędne gospodarowanie przestrzenią, wykorzystywanie w realizacji obiektów nowoczesnych technologii, przeznaczenie w obrębie działek znacznych powierzchni pod powierzchnię biologicznie czynną, Strona 61 z 72 wyposażenie terenów w infrastrukturę wodno-ściekową, zapewnienie odpowiedniej gospodarki odpadami, w trakcie realizacji inwestycji należy ograniczyć hałas emitowany przez sprzęt budowlany i transportowy poprzez zastosowanie odpowiednich technologii i sprzętu, w przypadku zanieczyszczenia gleby substancjami niebezpiecznymi, należy usunąć zanieczyszczoną warstwę gruntu do głębokości, do której przeniknęła substancja niebezpieczna dla środowiska, w przypadku realizacji biogazowni, emisje substancji aktywnych zapachowo powinny być ograniczone poprzez transport surowców pod przykryciem z folii oraz szczelnych cysternach. Zbiorniki biogazowni powinny być hermetycznie szczelne, dzięki czemu istnieje duże prawdopodobieństwo bezodorowej pracy instalacji, zwiększenie uzysku biogazu oraz bezodorowość pofermentatu. Rozwiązania w zakresie minimalizacji z lokalizacją terenów eksploatacji kopalin: niekorzystnych oddziaływań związanych Warunkiem skutecznej ochrony środowiska przyrodniczego i ograniczenia wpływu planowanych przedsięwzięć na środowisko będzie: prowadzenia eksploatacji złóż zgodnie z planami zagospodarowania złóż i planami ruchu kopalni, zachowanie wymaganych szerokości pasów ochronnych, zgodnie z normami obowiązującymi w górnictwie odkrywkowym, zapobieganie niekontrolowanym wyciekom substancji ropopochodnych z maszyn i urządzeń górniczych, rekultywację terenów zmienionych w związku z prowadzoną eksploatacją zgodnie z zasadami ochrony środowiska i obowiązującymi przepisami. Rozwiązania w zakresie minimalizacji oddziaływania budowy obwodnicy drogi krajowej Nr 63, budowy i rozbudowy drogi S 19: stosować ekrany akustyczne wzdłuż trasy S19 i obwodnicy drogi Nr 63; stosować technologie minimalizujące ilość lepiszcza; utrzymywać drogi dojazdowe w stanie ograniczającym pylenie; zaplecza budowy lokalizować poza dolinami rzek oraz w bezpiecznej odległości od rowów, jezior i stawów (ok. 30 m), drogi dojazdowe wytyczyć w miejscach najmniej kolidujących z ciekami i zapewnić swobodny przepływ wód w ciekach pod drogami dojazdowymi, w przypadkach wystąpienia poważnych awarii na terenie budowy, należy postępować ściśle zgodnie z odpowiednimi zarządzeniami i instrukcjami. odprowadzać wody opadowe poprzez kanalizację deszczową oraz przydrożnymi rowami trawiastymi do zespołów oczyszczających, zbiorników retencyjnych i retencyjno-infiltracyjnych; zorganizować zaplecze budowy zgodnie z wymogami środowiska, ograniczyć do niezbędnego minimum zasięg wymiany gruntów, masy ziemne, w jak największym stopniu zagospodarowywać na terenie inwestycji, stosować sprawny technicznie sprzęt, w maksymalny sposób ograniczyć czas prowadzonych odwodnień i stosować metody ograniczające ilość odpompowywanej wody. Uznaje się, że przyjęte w projekcie Planu rozwiązania nie będą powodować negatywnych oddziaływań o charakterze znaczącym na środowisko oraz na jakość życia i zdrowie mieszkańców gminy. Nie przedstawia się zatem dodatkowych rozwiązań mających na celu zapobieganie, ograniczenie lub kompensację przyrodniczą negatywnych oddziaływań na środowisko. Osłabieniu uciążliwości akustycznych może służyć zieleń izolacyjna, która powinna być zakładana w sąsiedztwie punktowych źródeł hałasu zewnętrznego, a także wzdłuż istniejących i projektowanych dróg. Ograniczeniu uciążliwości akustycznych służyć może również odpowiednia organizacja transportu substratów i odpadów eliminująca ruch samochodów przez tereny zabudowy mieszkaniowej, dla której ten ruch może być uciążliwy, a także budowa nowych odcinków dróg. Są to rozwiązania pożądane i opłacalne, szczególnie w kontekście uzyskania akceptacji społecznej w procesie lokalizacji inwestycji. 15.3. ROZWIĄZANIA O CHARAKTERZE KOMPENSACYJNYM Zgodnie z art. 75 ust. 3 ustawy Prawo ochrony środowiska, kompensacja przyrodnicza jest głównym narzędziem działań, których celem jest naprawianie wyrządzonych szkód w środowisku i które podejmuje się wtedy, gdy ochrona elementów przyrodniczych nie jest możliwa. Projekt Planu nie spowoduje szkód Strona 62 z 72 w środowisku rozumianych (zgodnie z ustawą z dnia 13 kwietnia 2007 r. o zapobieganiu szkodom w środowisku i ich naprawie Dz. U. Nr 75, poz. 493) jako negatywną, mierzalną zmianę stanu lub funkcji elementów przyrodniczych, ocenioną w stosunku do stanu początkowego, która została spowodowana bezpośrednio lub pośrednio przez działalność prowadzoną przez podmiot korzystający ze środowiska: w gatunkach chronionych lub chronionych siedliskach przyrodniczych, mającą znaczący negatywny wpływ na osiągnięcie lub utrzymanie właściwego stanu ochrony tych gatunków lub siedlisk przyrodniczych; w wodach, mającą znaczący negatywny wpływ na stan ekologiczny, chemiczny lub ilościowy wód; w powierzchni ziemi, przez co rozumie się zanieczyszczenie gleby lub ziemi, w tym w szczególności zanieczyszczenie mogące stanowić zagrożenie dla zdrowia ludzi. Mając powyższe na uwadze ocenia się, iż w związku z realizacją projektowanego dokumentu nie zajdą okoliczności wymagające zastosowania działań kompensujących utratę wartości przyrodniczych. 16. ROZWIAZANIA ALTERNATYWNE W PROJEKTOWANYM DOKUMENCIE DO ROZWIĄZAŃ ZAWARTYCH Dla przyjętych w projekcie Planu rozwiązań, jeśli chodzi o przebieg drogi S 19, to w fazie prac projektowych w ramach „Studium techniczno – ekonomiczno – środowiskowym – Etap II” opracowano kilka wariantów, z których każdy spełniał podstawowe cele projektu, tzn. budowę drogi ekspresowej o wyznaczonych punktach początkowym i końcowym. Wariant przedstawiony w projekcie Planu jest wariantem najkorzystniejszym dla środowiska, po korekcie trasy w okolicach miejscowości Bedlno, której celem było ominięcie kolizji z siedliskiem priorytetowym o nazwie: ciepłolubna dąbrowa świetlista. W przypadku pozostałych zmian, nie przewiduje się rozwiązań alternatywnych. Dokonane zmiany w dokumencie zostały dostosowane do zaistniałych potrzeb społeczeństwa i ściśle określonych celów dotyczących poszczególnych działek, które wynikają z wniosków samorządu lokalnego, inwestorów oraz właścicieli nieruchomości. Na przyjęte rozwiązania wpływ miały także uwarunkowania wynikające z istniejącego stanu zagospodarowania terenów, uwarunkowań ekofizjograficznych oraz ustaleń studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Radzyń Podlaski. Wskazany w projekcie Planu sposób zagospodarowania terenów pod Zakład Zagospodarowania Odpadami wynikał z Planu gospodarki odpadami komunalnymi województwa lubelskiego 2017. Brak jest zatem alternatywnej lokalizacji dla powyższej inwestycji, a wskazana w projekcie dokumentu jest jedyną słuszną pod względem istniejących uwarunkowań środowiskowych (generalnie niskie klasy bonitacyjne gleb, oddalenie od ośrodków osadniczych funkcji mogących negatywnie oddziaływać na sąsiedztwo, warunki gruntowo – wodne spełniające kryteria dla lokalizacji składowiska odpadów, relatywnie niska szkodliwość dla środowiska gminy) i prawnych (stan własności gruntów, brak ograniczeń wynikających z przepisów prawa). Nowe tereny zabudowy zagrodowej, mieszkaniowej jednorodzinnej oraz usługowej, zostały wyznaczone w obrębie istniejących już jednostek osadniczych, na terenach co do których nie ma przeciwskazań prawnych, ani środowiskowych co do takiego sposobu wykorzystania przestrzeni. 17. WSKAZANIE TRUDNOŚCI PRZY OPRACOWYWANIU WYNIKAJĄCYCH Z CHARAKTERU PODLEGAJĄCEGO ZMIANIE PROGNOZY W czasie sporządzania Prognozy, nie napotkano poważniejszych trudności wynikających z niedostatków techniki lub luk we współczesnej wiedzy, odnoszących się do przedstawionych kierunków oraz charakteru oddziaływania na środowisko realizacji projektu Planu. Po analizie zebranych materiałów ustalono, iż zasadniczym źródłem oddziaływania skutków uchwalenia projektu Planu jest zmiana sposobu zagospodarowania i użytkowana obszaru objętego opracowaniem. Zaproponowane w projekcie Planu ustalenia, są efektem przeprowadzonych analiz, a także wynikają z uwarunkowań przyrodniczych oraz zamierzeń i polityki przestrzennej władz lokalnych. W trakcie opracowywania Prognozy, przeanalizowano w stopniu możliwym na jaki pozwala nam obecna wiedza, wszystkie oddziaływania wynikające z realizacji projektu Planu z uwzględnieniem informacji na temat stanu środowiska obszaru opracowania oraz dostępnej wiedzy dotyczącej kształtowania się zjawisk przyrodniczych. 18. PRZEWIDYWANE METODY POSTANOWIEŃ DOKUMENTU ANALIZY SKUTKÓW REALIZACJI Analiza skutków realizacji postanowień Planu obejmujących obszar całej gminy Radzyń Podlaski prowadzona będzie w oparciu o wyniki pomiarów, ocen i analiz, wykonywanych w ramach Państwowego Strona 63 z 72 Monitoringu Środowiska przez zobligowane do tego instytucje. Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Lublinie, Państwowy Instytut Geologiczny, Wójt Gminy Radzyń Podlaski prowadzą monitoring poszczególnych komponentów środowiska, w zakresie oraz z częstotliwością określoną w przepisach odrębnych, w tym w ustawie Prawo ochrony środowiska oraz ustawie Prawo wodne. Działania w/w instytucji w zakresie monitoringu poszczególnych komponentów środowiska pozwolą na ocenę skutków realizacji ustaleń mpzp i umożliwią reakcję na ewentualne negatywne zjawiska zachodzące w środowisku przyrodniczym. W przypadku ewentualnej realizacji na terenach objętych projektem Planu, przedsięwzięć zaliczanych do mogących zawsze lub potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko według Rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko wymagane będzie uzyskanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach, w której (jeśli wyniknie to z oceny oddziaływania na środowisko dla przedsięwzięcia) nałożony zostanie obowiązek monitorowania oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko, w zakresie adekwatnym do rodzaju inwestycji. Z uwagi na potencjalne zagrożenie hałasem samochodowym w przyszłości, w przypadku wzrostu natężenia ruchu pojazdów oraz wzrostu udziału pojazdów ciężkich w porze nocnej, ale także w związku z przepisami odrębnymi, szczególnie zwraca się uwagę na potrzebę monitorowania warunków akustycznych w zabudowie zagrodowej. System monitorowania zmian zachodzących w omawianej przestrzeni opierać się powinien na okresowej ocenie przeglądu i rejestracji zmian w zagospodarowani przestrzennym gminy, którego obowiązek przeprowadzenia wynika z przepisów ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. 19. TRANSGRANICZNE ODDZIAŁYWANIE NA ŚRODOWISKO Analiza ustaleń projektu Planu wykazała, iż projekt dokumentu nie przewiduje dalekosiężnych, wykraczających poza granice Polski oddziaływań na środowisko. Zgodnie z Konwencją o ocenach oddziaływania na środowisko w kontekście transgranicznym oraz z art. 104-117 o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie (…) nie zachodzą przesłanki do przeprowadzenia transgranicznej oceny oddziaływania na środowisko. 20. PODSUMOWANIE I WNIOSKI Celem niniejszej prognozy oddziaływania na środowisko była ocena skutków realizacji ustaleń zawartych w dokumencie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego gminy Radzyń Podlaski na środowisko naturalne, cele i przedmiot ochrony obszaru NATURA 2000. Jak wykazano w Prognozie, realizacja ustaleń projektu mpzp powodować będzie oddziaływania na środowisko przyrodnicze o zróżnicowanym charakterze, intensywności oraz zasięgu przestrzennym. Oddziaływania te będą skutkiem realizacji w granicy Planu nowych inwestycji budowlanych, związanych z lokalizacją zabudowy mieszkaniowej, zagrodowej, usługowej, produkcyjnej, rozbudową Zakładu Zagospodarowania Odpadami, lokalizacją urządzeń i obiektów wytwarzających energię z odnawialnych źródeł energii, budową obwodnicy drogi krajowej Nr 63, budową i rozbudową drogi S19. Do trwałych lub długoterminowych oddziaływań zaliczyć należy: ingerencję w powierzchnię ziemi i warunki gruntowo-wodne w miejscach realizacji inwestycji budowlanych, trwałe przekształcenie podłoża gruntowego w strefie, w której właściwości gruntów mają znaczenie dla wykonania i eksploatacji budynków i budowli, zmniejszenie powierzchni biologicznie czynnych oraz pogorszenie warunków infiltracyjnych gruntów w miejscach realizacji zabudowy i szlaków komunikacyjnych, zwiększenie odpływu wód opadowych i roztopowych, zmiany wielkości zasilania istniejących cieków i rowów melioracyjnych, przeobrażenia szaty roślinnej, wynikające z usunięcia spontanicznie rozwijającej się zieleni na obecnych nieużytkach z miejsc realizacji zabudowy i szlaków komunikacyjnych oraz wprowadzanie nowych nasadzeń zieleni towarzyszącej zabudowie i trasom komunikacyjnym, przekształcenia świata zwierzęcego – zmniejszenie ilości zwierząt występujących na analizowanych terenach w wyniku likwidacji terenów użytkowanych rolniczo oraz nieużytków porośniętych zielenią, pojawienie się nowych gatunków, wysoce przystosowanych do życia w silnie zurbanizowanych terenach, Strona 64 z 72 zwiększenie emisji (zanieczyszczeń powietrza i hałasu) w związku z funkcjonowaniem nowych terenów zabudowanych oraz komunikacyjnych, zmiana charakteru oraz uwarunkowań krajobrazowych omawianego obszaru, przekształcenie otwartych terenów rolniczych oraz nieużytków w tereny zurbanizowane. Powyższe przeobrażenia środowiska przyrodniczego następować będą najprawdopodobniej w dłuższej perspektywie czasu. Ich tempo uzależnione będzie od tempa realizacji przeobrażeń funkcjonalnoprzestrzennych przewidzianych w projekcie Planu. Należy przypuszczać, iż będą one następowały stopniowo i wieloetapowo. Wprowadzenie ustaleń w zakresie zasad ochrony i kształtowania środowiska i przyrody pozwoli na pewne ograniczenie negatywnych oddziaływań na środowisko, jakie mogłyby się pojawić w konsekwencji wprowadzenia na te tereny nowego sposobu zagospodarowania i użytkowania. Warunkiem niezbędnym dla ograniczania negatywnych skutków będzie jednak precyzyjne wyegzekwowanie ustaleń planu miejscowego i restrykcyjne przestrzeganie przez inwestorów przepisów i wymogów ochrony środowiska, wynikających z przepisów odrębnych, zwłaszcza w zakresie prawidłowego prowadzenia gospodarki wodno-ściekowej, gospodarki odpadami, ochrony przed hałasem, a także ochrony i kształtowania zieleni. Za pozytywne dla środowiska przyrodniczego omawianego obszaru należy uznać ustalenia projektu mpzp dotyczące: zachowanie odległości min. 200 m od korytarza ekologicznego doliny rzeki Białka bezwzględnego zakazu odprowadzania nieczyszczonych ścieków do wód powierzchniowych i podziemnych oraz do gruntu. Wykształcenie nowego układu funkcjonalno-przestrzennego z zachowaniem na terenach nowych inwestycji budowlanych odpowiednio wysokiego udziału powierzchni biologicznie czynnych, zagospodarowanych zielenią, pozwoli na wytworzenie środowiska bardziej przyjaznego dla funkcjonowania człowieka przy jednoczesnym zapewnieniu wysokiej jakości jego zasobów. Wprowadzana zieleń powinna składać się z jak największej ilości drzew i krzewów, złożonych głównie z gatunków rodzimych, dostosowanych do lokalnych warunków siedliskowych. Skład gatunkowy, gęstość nasadzeń i fizjonomia zieleni powinny być dostosowane do pełnienia funkcji zarówno środowiskotwórczych, sanitarnych, jak i estetycznych. 21. STRESZCZENIE W JĘZYKU NIESPECJALISTYCZNYM Projekt Planu sporządzany został na podstawie uchwały Nr XV/69/2015 Rady Gminy Radzyń Podlaski z dnia 27 października 2015 roku w sprawie przystąpienia do sporządzenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego gminy Radzyń Podlaski oraz uchwały nr XXX/145/2017 Rady Gminy Radzyń Podlaski z dnia 17 lutego 2017 roku w sprawie sposobu wykonania uchwały Nr XV/69/2015 Rady Gminy Radzyń Podlaski z dnia 27 października 2015 roku w sprawie przystąpienia do sporządzenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego gminy Radzyń Podlaski. Zakres opracowania Planu obejmuje obszary zurbanizowane sołectw: Główne, Jaśki, Płudy, Radowiec, Siedlanów, Ustrzesz, Stasinów, Marynin, Zbulitów Duży, Kolonia Branica Radzyńska, Branica Radzyńska, Paszki Duże, Paszki Małe, Zabiele, Bedlno, Żabików, Brzostówiec, planowany przebieg drogi krajowej S19 i nowe obejście miejscowości Biała w ciągu drogi krajowej nr 63, istniejącą i projektowaną rozbudowę Zakładu Zagospodarowania Odpadami Komunalnymi w miejscowości Biała, istniejące i projektowane tereny obiektów produkcyjnych, składów i magazynów w miejscowości Bedlno Radzyńskie, istniejący teren zabudowy rezydencjonalnej w miejscowości Białka wraz z projektowaną strefą widokową miejscowości Białka. Prognoza oddziaływania na środowisko projektu miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego gminy Radzyń Podlaski opracowana została zgodnie z zakresem wskazanym w art. 51 ust. 2 ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko. Ustalenia projektu planu charakteryzują się różnym zakresem i skalą możliwości oddziaływania na środowisko. Ustalenia projektu miejscowego adaptują obecne zagospodarowanie terenu (w tym powierzchniową eksploatację kopalin) oraz wprowadzają nowe funkcje głównie na terenach upraw polowych. Opracowanie projektu miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego gminy Radzyń Podlaski wykonane zostało zgodnie z ustaleniami Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Radzyń Podlaski (Uchwała Nr VII/38/2015 z dnia 30 kwietnia 2015 roku Rady Gminy Radzyń Podlaski w sprawie uchwalenia zmiany Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Radzyń Podlaski). Istniejący sposób zagospodarowania obszaru gminy stanowią głównie tereny rolne. Krajobraz rolniczy uzupełniają: dolina rzeki Białka przepływająca przez gminę z kierunku północno – wschodniego w kierunku Strona 65 z 72 południowym wraz z zadrzewieniami, doliny rzek przepływających po granicy gminy, a mianowicie: Piwonia (wschodnia granica), Bystrzyca (zachodnia granica) oraz rowy melioracyjne. Mniejszą powierzchnię zajmują kompleksy leśne. Największe znajdują się w północnej i południowej części gminy i są to odpowiednio: Las Białka i Las Paszkowski. Dodatkowo występują niewielkie kompleksy leśne i są to: Las Białeczka oraz Las Ustrzesz. Użytki zielone koncentrują się głównie wzdłuż dolin rzecznych rzeki Białka oraz Piwonia. W miejscowościach gminy przeważa zabudowa jednokondygnacyjna, z układem osadniczym ulicówek. Zdecydowana większość gminy w północnej i zachodniej część gminy położona jest w mezoregionie: Równina Łukowska, zaś w południowej część gminy położona jest ona w mezoregionie Pradolina Wieprza. Powierzchnia gminy pochyla się w kierunku południowo – wschodnim, a wysokości wahają się w granicach od 140 -170 m n.p.m. Na terenie Gminy najwyższe wzniesienia znajdują się na północ od miejscowości Główne – 160,5 m n. p. m. i na wschód od miejscowości Paszki Duże – 160,1 m n.p.m., najniższe zaś w dolinie rzeki Tyśmienicy i Białki – 137,0 m n.p.m. Deniwelacja terenu wynosi 23,5 m. W podłożu dominują utwory plejstoceńskie z okresu zlodowacenia środkowopolskiego, głównie akumulacji lodowcowej, często podścielone gliną, piaski, żwiry i głazy moreny czołowej oraz glina zwałowa. W obszarze analizy występują 17 rejonów występowania udokumentowanych złóż kopalin, a mianowicie złoża piasków i żwirów oraz torfy. Teren objęty analizą charakteryzuje się przewagą średnich i słabych gleb gruntów ornych. Na terenie objętym projektem Planeu znajdują się obszary predestynowane do występowania ruchów masowych ziemi. Skoncentrowane są one wzdłuż doliny rzeki Białka w pobliżu miejscowości Zabiele oraz wzdłuż doliny rzeki Bystrzyca w zachodniej części gminy. Obszar objęty ustaleniami planu należy do 10 jednolitych części wód powierzchniowych (JCWP), z których 5 jest zagrożona nieosiągnięciem celów środowiskowych. Na terenie Gminy wody podziemne występują w utworach czwartorzędowych, trzeciorzędowych i kredowych. Omawiany teren znajduje się w zdecydowanej większości w obszarze Głównego Zbiornika Wód Podziemnych (GZWP) Nr 215 Subniecka Warszawska. Szatę roślinną omawianego obszaru budują głównie monokultury upraw rolnych, a także powierzchnie nieużytków ze spontanicznie rozwijającą się roślinnością. Z uwagi na wyraźną przewagę ubogich przyrodniczo siedlisk polnych, szczupłości powierzchni łąkowej i wodnej, bardzo małe zróżnicowanie klimatyczne, fauna przeważającej części gminy jest generalnie jednorodna i obfitująca głównie w gatunki synantropijne. Największe predyspozycje do kształtowania powiązań przyrodniczych w obszarze analizy mają niewątpliwie tereny związane z dolinami rzek. Najważniejszą rolę odgrywa niewątpliwie dolina rzeki Biała. Kompleksy leśne w północnej i południowo – zachodniej części badanego terenu spełniają rolę obszarów węzłowych. Na obszarze objętym projektem Planu zlokalizowane są 4 obiekty zabytkowe, figurujące w rejestrze zabytków oraz 5 obiektów wpisanych do wojewódzkiej ewidencji zabytków. Dodatkowo znajdują się stanowiska archeologiczne. O ogólnej odporności środowiska na degradacją decydują takie elementy środowiska naturalnego jak: rzeźba terenu, biosfera, hydrosfera oraz pedosfera. Najbardziej stabilnymi i odpornymi na degradację elementami środowiska naturalnego są: atmosfera oraz rzeźba terenu. Większą podatność na przekształcenia wykazuje biosfera, aczkolwiek zauważa się zróżnicowanie stopnia odporności w zależności od relacji między składem gatunkowym drzewostanu a siedliskiem na jakim dany ekosystem występuje. Uznaje się, iż stan sanitarny środowiska analizowanego obszaru nie odbiega znacząco od przeciętnej jakości środowiska w regionie i ocenia się, iż jest on stosunkowo dobry. Teren objęty analizą to obszar typowo rolniczy, w związku z czym największe zagrożenie dla jakości środowiska stwarzają: emisja liniowa z transportu samochodowego, emisja powierzchniowa z indywidualnego ogrzewania budynków, ścieki bytowe nieczyszczone oraz spływy powierzchniowe z terenów rolniczych. Analizując obecny stan zagospodarowania obszaru projektu planu miejscowego stwierdza się jego zgodność z uwarunkowaniami ekofizjograficznymi: gmina Radzyń Podlaski położona jest na terenach o korzystnych warunkach geologicznoinżynierskich; nie stwierdzono presji zabudowy na tereny cenne przyrodniczo, które są wykluczone z zabudowy w obowiązującym planie miejscowym; przestrzenny układ zabudowy w poszczególnych miejscowościach gminnych wykazuje stosunkową zwartość, pozwala to ograniczyć inwazyjne zagospodarowanie terenów i ogranicza rozczłonkowania funkcji rolniczych i przyrodniczych; obszary pełniące funkcje ekologiczne pozostają wolne od zabudowy (innej niż infrastruktura), korytarze ekologiczne zachowują drożność. Realizacja ustaleń projektu miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego będzie oddziaływała na środowisko przyrodnicze zarówno w sposób negatywny, jak i pozytywny. Główne Strona 66 z 72 oddziaływania będą dotyczyć: wprowadzania zanieczyszczeń do atmosfery pochodzących głównie z rozbudowy Zakładu Zagospodarowania Odpadami, budowy nowych zakładów przemysłowych, realizacji inwestycji związanych z odnawialnymi źródłami energii, w tym biogazownie, ale także ze wzmożonego ruchu komunikacyjnego na wskutek budowy obwodnicy drogi krajowej Nr 63, budowy i rozbudowy drogi ekspresowej S-19; emitowania hałasu, którego prawdopodobnym źródłem będą nowe zakłady przemysłowe oraz wzmożony ruch komunikacyjny na wskutek budowy obwodnicy drogi krajowej Nr 63, budowy i rozbudowy drogi ekspresowej S-19, a także na trasach prowadzących do Zakładu Zagospodarowania Odpadami oraz do zakładów produkcyjnych i biogazowni; zwiększonych ilości wytwarzanych odpadów komunalnych i przemysłowych; przekształceń naturalnego ukształtowania terenu, największe w przypadku budowy nowej niecki do składowania odpadów w ramach rozbudowy Zakładu Zagospodarowania Odpadami, budowy obwodnicy drogi krajowej Nr 63 oraz budowy i rozbudowy ekspresowej S-19; zmian w krajobrazie, dotyczy głównie lokalizacji Zakładu Zagospodarowania Odpadami, ale także na wskutek budowy obwodnicy drogi krajowej Nr 63, budowy i rozbudowy drogi ekspresowej S-19; urządzeń wytwarzających energię z odnawialnych źródeł energii (elektrownia słoneczna); zmian w szacie roślinnej w przypadku realizacji wszystkich zmian przedstawionych w projekcie dokumentu. Realizacja dokumentu będzie wywoływała potencjalne negatywne zmiany w środowisku, tj.: zmiany w powierzchni ziemi, które będą wynikiem rozbudowy Zakładu Zagospodarowania Odpadami, budowy obwodnicy drogi krajowej Nr 63, budowy i rozbudowy drogi S10 oraz prac ziemnych w trakcie realizacji inwestycji oraz funkcjonowaniem nowych obiektów budowlanych, zmiany jakościowe i ilościowe wód podziemnych i powierzchniowych, które będą wynikiem realizacji inwestycji i funkcjonowania nowej zabudowy zagrodowej, mieszkaniowej, usługowej i produkcyjnej; zmiany jakościowe powietrza atmosferycznego, które będą głównie wynikiem funkcjonowania nowych obiektów budowlanych (dotyczy głównie Zakładu Zagospodarowania Odpadami, zakładów produkcyjnych, budowy obwodnicy drogi krajowej Nr 63, budowy i rozbudowy drogi S19) oraz wzmożonego ruchu komunikacyjnego, zmiany jakości gleb i gruntów mogą być wynikiem prac ziemnych w trakcie realizacji inwestycji oraz zanieczyszczenia metalami ciężkimi przy drogach na skutek wzmożonego ruchu komunikacyjnego, wpływ na rośliny, zwierzęta i różnorodność biologiczną w wyniku prac ziemnych przy realizacji inwestycji oraz trwałym zabudowaniu nowych terenów dotychczas użytkowanych rolniczo; praca maszyn przy realizacji inwestycji może powodować płoszenie bytujących w sąsiedztwie zwierząt, zwiększona emisja hałasu, która związana będzie z pracą maszyn budowlanych w trakcie budowy nowych inwestycji, funkcjonowaniem zakładów i budynków mieszkalnych i produkcyjnych, prac eksploatacyjnych oraz wzmożonym ruchem komunikacyjnym, zmiany w krajobrazie, które związane będą z rozbudową Zakładu Zagospodarowania Odpadami oraz obiektów wytwarzania energii z odnawialnych źródeł energii, dotyczy potencjalnej lokalizacji farmy słonecznej. Realizacja ustaleń projektu Planu stwarza prawdopodobieństwo wystąpienia oddziaływania skumulowanego w wyniku zwiększonej emisji zanieczyszczeń, zrzutów ścieków i wytwarzania odpadów komunalnych przez nowe inwestycje. W konsekwencji zwiększonych emisji, a także w wyniku ubytku terenów otwartych, wystąpią negatywne oddziaływania na biotyczne i abiotyczne komponenty środowiska naturalnego, których skutek może być większy aniżeli suma konsekwencji funkcjonowania każdego z nich z osobna. W wyniku przeprowadzonych w Prognozie analiz i ocen, stwierdza się, iż w wyniku realizacji ustaleń Planu, nie wystąpią oddziaływania znacząco negatywne, a mianowicie takie, które mogłyby spowodować zasadniczą zmianę określonych parametrów jakości środowiska, a także stanowić zagrożenie dla liczebności i bioróżnorodności gatunków roślin i zwierząt. Jednak rzeczywiste oddziaływanie inwestycji na środowisko będzie możliwe na etapie przedrealizacyjnym i określone zostanie w raporcie oddziaływania inwestycji na środowisko. Nie przewiduje się także negatywnego oddziaływania planowanych w planie miejscowym Strona 67 z 72 inwestycji na najbliżej położony obszar Natura 2000 - PLB060004 Dolina Tyśmienicy. Realizacja ustaleń projektu dokumentu nie będzie powodowała oddziaływania transgranicznego. W celu zapobiegania i minimalizowania negatywnych oddziaływań na środowisko ustaleń projektu Planu, należy stosować przy jego realizacji najnowsze dostępne technologie i wysokiej jakości urządzenia oraz materiały, a przede wszystkim należy respektować wszystkie proekologiczne ustalenia dokumentu, które regulują szereg ważnych aspektów ochrony środowiska. W grupie rozwiązań mających na celu zapobieganie negatywnym oddziaływaniom na środowisko istotne znaczenie będzie miała infrastruktura sozotechniczna, w którą projektowane tereny przeznaczone do zainwestowania obligatoryjnie będą musiały być wyposażone. Ograniczenia negatywnego oddziaływania skutków realizacji dokumentu zawarte są w szeregu ustaleń, nakazów i zakazów dotyczących terenu objętego zmianą planu. Analizy i ocena ustaleń projektu Planu pod kątem zgodności z warunkami ekofizjograficznymi gminy Radzyń Podlaski nie wykazuje istotnych niezgodności: zaproponowany w planie sposób zagospodarowania terenów zachowuje powiązania obszarów przyrodniczych znajdujących się w granicy planu z obszarami przyrodniczymi w obszarze gminy oraz z ponadlokalnym systemem ekologicznym, zapisy planu uwzględniają ochronę najcenniejszych obszarów i obiektów przyrodniczych, ustalony sposób zagospodarowanie terenu uwzględnia i wykorzystuje lokalne zasoby naturalne do kształtowania kierunku rozwoju gospodarczego, Ustalenia projektu miejscowego planu wykazują zgodność z przepisami ustawy Prawo ochrony środowiska poprzez zapisy dotyczące: rozwiązań w zakresie ochrony: gleb i powierzchni ziemi, wód powierzchniowych i podziemnych, powietrza, przed hałasem i przed szkodliwym polem elektromagnetycznym, rozwiązań w zakresie rozwoju infrastruktury wodno-kanalizacyjnej i gazowej oraz zaopatrzenia w ciepło i gospodarki odpadami, rozwiązań w zakresie ochrony przyrody, rozwiązań w zakresie ochrony krajobrazu kulturowego. Analiza ustaleń projektu Planu wskazuje także na zgodność jego zapisów z przepisami ustawy: Prawo wodne, ustawy o ochronie gruntów rolnych i leśnych, ustawy o lasach, z ustawą o odpadach (oraz z ustawą o utrzymaniu porządku i czystości w gminach i ustawą o ochronie przyrody oraz z zapisami dokumentów europejskich i krajowych, dotyczących ochrony różnorodności biologicznej. Dla przyjętych w projekcie Planu rozwiązań, nie proponuje się rozwiązań alternatywnych. Dokonane zmiany w dokumencie zostały dostosowane do zaistniałych potrzeb społeczeństwa i ściśle określonych celów dotyczących poszczególnych działek, które wynikają z wniosków samorządu lokalnego, inwestorów oraz właścicieli nieruchomości. Wpływ przedmiotowego projektu miejscowego planu na środowisko przyrodnicze należy monitorować w ramach systemu Państwowego Monitoringu Środowiska, którego zasady funkcjonowania określone są w ustawie Prawo ochrony środowiska. Wyniki badań, z uwzględnieniem dokonywanych faktycznych zmian w zagospodarowaniu przestrzennym, powinny być poddawane okresowej analizie i ocenie przez samorząd gminny, którego obowiązek wynika z przepisów ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. Reasumując stwierdza się, że zmiany, które wystąpią w wyniku realizacji ustaleń projektu dokumentu będą miały zarówno charakter negatywny, rozumiany jako oddziaływanie zauważalne lecz niepowodujące istotnego naruszenia standardów środowiskowych, jak i pozytywny. Przeprowadzona prognoza oddziaływania na środowisko wykazała, że realizacja ustaleń projekt Planu nie zagraża bioróżnorodności, zachowaniu ciągłości ekologicznej wyznaczonego na obszarze gminy systemowi przyrodniczemu (SPG) i walorom krajobrazowym. Ponadto nie przewiduje się znaczącego negatywnego oddziaływania na cele, przedmiot ochrony i integralność obszarów NATURA 2000. Warunkiem uzyskania optymalnych efektów w zakresie ochrony środowiska jest uwzględnienie, przy realizacji ustaleń zawartych w projekcie dokumentu, określonych w planie zasad ochrony środowiska i krajobrazu kulturowego i zasad w zakresie infrastruktury technicznej oraz wskazanych w dokumencie prognozy rozwiązań mających na celu zapobieganie i ograniczanie negatywnych oddziaływań na środowisko, mogących być rezultatem projektu dokumentu. Strona 68 z 72 AKTY PRAWNE: 1. Dyrektywa 2001/42/WE w sprawie oceny wpływu niektórych planów i programów na środowisko; 2. Dyrektywa 2004/35/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 21 kwietnia 2004 r. w sprawie odpowiedzialności za środowisko w odniesieniu do zapobiegania i zaradzania szkodom wyrządzonym środowisku naturalnemu; 3. Dyrektywa 85/337/EWG w sprawie oceny wpływu wywieranego przez niektóre przedsięwzięcia publiczne i prywatne na środowisko; 4. Dyrektywa Rady Europy w sprawie ochrony dziko żyjących ptaków (2009/147/EW); 5. Dyrektywa Rady Europy w sprawie ochrony siedlisk przyrodniczych oraz dzikiej fauny i flory (92/43/EWG); 6. Rozporządzenie Ministra Rozwoju z dnia 29 stycznia 2016 r. w sprawie rodzajów i ilości znajdujących się w zakładzie substancji niebezpiecznych, decydujących o zaliczeniu zakładu do zakładu o zwiększonym lub dużym ryzyku wystąpienia poważnej awarii przemysłowej Dz.U. 2016 nr 0 poz. 138 7. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 grudnia 2014 r. w sprawie katalogu odpadów (Dz. U. poz. 1923); 8. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 10 listopada 2005 r. w sprawie substancji szczególnie szkodliwych dla środowiska wodnego, których wprowadzenie w ściekach przemysłowych do urządzeń kanalizacyjnych wymaga uzyskania pozwolenia wodnoprawnego (Dz. U. 2005, nr 233, poz. 1988); 9. Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 26 kwietnia 2013 roku w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać sieci gazowe i ich usytuowanie (Dz. U. poz. 640); 10. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 15 listopada 2011 r. w sprawie form i sposobu prowadzenia monitoringu jednolitych części wód powierzchniowych i podziemnych (Dz. U. Nr 258, poz. 1550 z późn. zm.); 11. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 14.06.2007 r. w sprawie dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku (tj. Dz. U. 2014, poz. 112); 12. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 18 listopada 2014 r. w sprawie warunków, jakie należy spełnić przy wprowadzaniu ścieków do wód lub do ziemi oraz substancji szczególnie szkodliwych dla środowiska wodnego (Dz. U. poz. 1800); 13. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 26 stycznia 2010 r. w sprawie wartości odniesienia dla niektórych substancji w powietrzu (Dz. U. Nr 16, poz.87); 14. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia października 2014 r. w sprawie ochrony gatunkowej roślin (Dz. U z 2014 r., poz. 1409); 15. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 6 października 2014 r. w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt (Dz. U z 2014 r. poz. 1348); 16. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 24 sierpnia 2012 r. w sprawie poziomów niektórych substancji w powietrzu (Dz. U. 2012, poz. 1031); 17. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 30 października 2003 r. w sprawie dopuszczalnych poziomów pól elektromagnetycznych w środowisku oraz sposobów sprawdzania dotrzymania tych poziomów (Dz. U. 2003, Nr 192, poz. 1883); 18. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 4 czerwca 2008 r. w sprawie rodzajów działań naprawczych oraz warunków i sposobu ich prowadzenia (Dz. U. Nr 103, poz.664); 19. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 13 września 2012 r. w sprawie oceny poziomów substancji w powietrzu (Dz. U. poz. 1032); 20. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 września 2002 r. w sprawie standardów jakości gleby oraz standardów jakości ziemi (Dz. U. Nr 165, poz. 1359); 21. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 9 listopada 2010 r. w sprawie przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko (tj. 2016, Dz. U. poz.71); Strona 69 z 72 22. Rozporządzenie w Ministra Środowiska z dnia 9 grudnia 2003 r. w sprawie substancji stwarzających szczególne zagrożenie dla środowiska (Dz. U. Nr 217, poz.2141); 23. Rozporządzenie Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej z dnia 25 kwietnia 2012 roku w sprawie ustalania geotechnicznych warunków posadawiania obiektów budowlanych (Dz. U. 2012, poz. 463); 24. Ustawa o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym z dnia 27 marca 2003 r. (tekst jednolity Dz. U. 2015, poz.199 z późn. zm.); 25. Ustawa o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko z dnia 3 października 2008 r. (tj. 2016, poz. 353); 26. Ustawa Prawo ochrony środowiska z dnia 27 kwietnia 2001 r. (tekst jednolity z dnia 19 kwietnia 2016 roku Dz. U. poz. 672); 27. Ustawa Prawo wodne z dnia 18 lipca 2001 r. (tj. z dnia 27 lutego 2015r. poz. 469 z późn. zm.); 28. Ustawa o odpadach (tj. Dz. U. 2013, poz. 1136 z późn. zm.); 29. Ustawa z dnia 13 kwietnia 2007 r. o zapobieganiu szkodom w środowisku i ich naprawie (tekst jednolity z dnia 27 listopada 2014 roku Dz. U. 2014, poz.1789); 30. Ustawa z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (tekst jednolity z dnia 21 września 2015 roku Dz. U. poz. 1651 z późn. zm.); 31. Ustawa z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami (tekst jednolity z dnia 10 września 2014 roku Dz. U. 2014 poz.1446); 32. Ustawa o lasach (tekst jednolity z dnia 19 listopada 2015 roku Dz. U. 2015 poz.2100); 33. Ustawa o ochronie gruntów rolnych i leśnych (tekst jednolity z dnia 9 czerwca 2015 roku Dz. U. 2015, poz. 909 z późn. zm.); 34. Ustawa z dnia 6 lipca 2001 o zachowaniu narodowego charakteru strategicznych zasobów naturalnych kraju (Dz. U. Z 2001 r., Nr 97 poz. 1051 z późn. zm.); 35. Ustawa o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków (tekst jednolity z dnia 16 stycznia 2015 roku Dz. U. 2015, poz. 139). 36. Ustawa z dnia 9 czerwca 2011 roku Prawo geologiczne i górnicze (tekst jednolity z dnia 30 stycznia 2015 roku Dz. U. 2015, poz. 196); Strona 70 z 72 BIBLIOGRAFIA 1. Bilans zasobów kopalin i wód podziemnych wg stanu na 31.XII.2014 r., Państwowy Instytut Geologiczny, Warszawa 2015; 2. Decyzja 1600/2002/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 22 lipca 2002 r. ustanawiająca szósty wspólnotowy program działań w zakresie środowiska naturalnego; 3. Ekologiczne uwarunkowania rozwoju i zagospodarowania przestrzennego województwa lubelskiego, Biuro Planowania Przestrzennego, Lublin 2000; 4. Europejska Konwencja Krajobrazowa; 5. Europejska Konwencja o ochronie dziedzictwa archeologicznego; 6. Europejska Perspektywa Rozwoju Przestrzennego; 7. Geografia Regionalna Polski, Kondracki J., PWN, Warszawa, 1978; 8. Koncepcja Przestrzennego Zagospodarowania Kraju 2030 r., Ministerstwo Rozwoju Regionalnego, Warszawa 2011; 9. Konwencja o ochronie gatunków dzikiej flory i fauny europejskiej oraz ich siedlisk (Konwencja Berneńska); 10. Konwencja o ochronie wędrownych gatunków dzikich zwierząt (Konwencja Bońska); 11. Konwencja o różnorodności biologicznej; 12. Krajowa Strategia Rozwoju Regionalnego 2010 – 2020 Regiony, Miasta, Obszary Wiejskie, Ministerstwo Rozwoju Regionalnego, Warszawa 2010; 13. Mapa hydrograficzna Polski, Wytyczne techniczne GIS, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, Warszawa 2005; 14. Odnowiona Strategia UE dotycząca trwałego rozwoju, przyjęta przez Radę Europejską dniach 15 – 16 czerwca 2006 r.; 15. Plan gospodarki odpadami dla województwa lubelskiego 2017 – Lublin 2012; 16. Plan gospodarowania wodami na obszarze dorzecza Wisły, Krajowy Zarząd Gospodarki Wodnej, Warszawa 2011, (MP. Nr 49, poz. 549); 17. Plan Zagospodarowania Przestrzennego Województwa Lubelskiego – Lublin 2015; 18. Polityka Ekologiczna Państwa na lata 2009 – 2012 z perspektywą do roku 2016, Ministerstwo Środowiska, Warszawa 2008; 19. Potencjalna roślinność naturalna Polski, Matuszkiewicz J.M., IGiPZ PAN Warszawa 2008; 20. Program ochrony środowiska województwa lubelskiego na lata 2012 – 2015 z perspektywą do roku 2019 – Lublin 2012; 21. Raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko Droga ekspresowa S-19 na odcinku od granicy województwa mazowieckiego i lubelskiego do końca I etapu obwodnicy Lubartowa z wyłączeniem obwodnicy Międzyrzeca Podlaskiego oraz obwodnicy Kocka i Woli Skromowskie 22. Raport o stanie środowiska województwa lubelskiego w 2014 r., Inspekcja Ochrony Środowiska, Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Lublinie, Lublin 2015; 23. Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Radzyń Podlaski 2015; 24. Zaktualizowana „Strategia Rozwoju Województwa Lubelskiego na lata 2006 – 2020”, Zarząd Województwa Lubelskiego, Lublin 2005 – 2009; Strona 71 z 72 SPIS TABEL Tabela 1. Udokumentowane złoża kopalin na terenie gminy Radzyń Podlaski Tabela 2. Ocena spójności projektu Planu z celami społeczno – gospodarczymi i ochrony środowiska w dokumentach strategicznych rangi międzynarodowej i wspólnotowej Tabela 3. Dopuszczalne poziomy hałasu w środowisku powodowanego przez poszczególne grupy źródeł hałasu, wyrażone wskaźnikami LAeqD i LAeqN, które mają zastosowanie do ustalania i kontroli warunków korzystania ze środowiska, w odniesieniu do jednej doby. Tabela 4, Tabela 5. Parametry dla ustalenia celów środowiskowych dla jednolitych części wód podziemnych na obszarze dorzecza jednostki. Tabela6. Przewidywane oddziaływania na środowisko planowanego zagospodarowania SPIS RYCIN Rycina 1. Udokumentowane złoża kopalin w gminie Radzyń Podlaski Rycina 2. Obszary objęte ochroną w gminie Radzyń Podlaski Rycina 3. Zasięg terenów korzystnych do realizacji składowiska odpadów Strona 72 z 72
