Mówienie, że horoskopy są oczywistym oszukaństwem ma taki sam skutek, jak powtarzanie społeczeństwu, że palenie szkodzi zdrowiu. Niekiedy głupota, zwycięża zdrowy rozsądek i mądrość. Takim przypadkiem są horoskopy. Bzdurność i kłamstwo horoskopów można wykazać na płaszczyźnie: naukowej i religijnej. Andrzej Wronka, O bzdurze horoskopów ŹRÓDŁOSŁÓW SŁOWA HOROSKOP gr. „hora” godzina gr. „skopein” – zaglądać, podglądać, podpatrywać PODGLĄDANIE GODZINY W ASTROLOGII PRZEPOWIEDNIA SPORZĄDZONA NA PODSTAWIE UKŁADU CIAŁ NIEBIESKICH. PRZYKŁADY ABSURDÓW ASTROLOGICZNYCH KĄCIKÓW PRASOWYCH - „Wenus przyniesie ci miłość, za którą tak długo tęskniłaś”; - „Wpływ Saturna da się odczuć w poprawie twojej sytuacji finansowej”; -„Mars w kwadraturze do drastycznie działającego Urana zwiastuje ci kłopoty rodzinne”. Takie i wiele innych absurdów można wyczytać w astrologicznych kącikach prasowych pt.: „Gwiazdy mówią”, „Sprawdź, co cię czeka”. WYNIKI BADAŃ CBOS - 2006 WYNIKI BADAŃ CBOS - 2006 WYNIKI BADAŃ CBOS - 2006 UZALEŻNIENIE OD WIARY W HOROSKOPY I PRZEZNACZENIE Często dochodzi tu do chorobliwego uzależnienia się od wiary w horoskopy, przeznaczenie i zabobony. Niejednokrotnie nawet ludzie wierzący szukają pociechy, odpowiedzi na nurtujące ich pytania nie u Boga i w zdrowym rozsądku ale w horoskopach i u wróżek. Osoby te są zniewolone przez przesądy. Podejmując jakąś decyzję sprawdzają najpierw horoskop na dany dzień, czy układają karty Tarota. Zawierając nową znajomość, pytają spod jakiego jest ktoś znaku itp. MODA NA WRÓŻBITÓW I ASTROLOGÓW Według C. Sagana w USA jest 10 razy więcej astrologów niż astronomów. W krajach zachodnich działa współcześnie wielu astrologów i wróżbitów. W Niemczech jeszcze w 1988 r. pracowało 90 tys. wróżbitów, astrologów i jasnowidzów. W tym samym czasie zaś działało jedynie 35 tys. duchownych katolickich i ewangelickich. Każdy z nich oddziaływuje na setki lub tysiące osób, z czego wynika, że miliony ludzi zetknęło się z okultyzmem poprzez astrologię. W niektórych miastach w Polsce np. w Warszawie jest więcej zarejestrowanych wróżek niż księży. ZAWÓD ASTROLOG? Astrolog i wróżbita to profesje jakie można dziś znaleźć w oficjalnym spisie zawodów Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej. Urzędowy dokument stwierdza, że astrolog: „bada wpływ poszczególnych planet układu słonecznego i gwiazd stałych na środowisko ziemskie; określa i analizuje zarówno fizyczną, jak i psychiczną sferę zjawisk wywoływanych przez oddziaływanie określonych konfiguracji planetarnych i gwiezdnych w celu uzyskania informacji dotyczących najczęściej człowieka – jego zdrowia, psychiki i losu oraz danych przydatnych w innych dziedzinach życia, takich jak meteorologia czy uprawa roślin”. ZADANIA ZAWODOWEGO ASTROLOGA Do zadań zawodowego astrologa należy „sporządzanie horoskopu urodzeniowego, stanowiącego psychofizyczny portret człowieka w celu samopoznania, określenia pola możliwości i ukierunkowania w życiu, opracowywanie prognozy w zakresie wybranych spraw, problemów, predyspozycji i zdarzeń odnoszących się do jednostki bądź ogółu, danej chwili, roku lub wieku; udzielanie porad dotyczących konkretnych zagadnień, takich jak: stan zdrowia, wybór partnera w miłości i małżeństwie bądź interesach, korzystny moment na zawarcie transakcji, wykorzystanie uzdolnień lub możliwości zawodowych”. PTOLOMEUSZ SIĘ POMYLIŁ Podstawowe zasady astrologiczne nie zmieniły się od przeszło 2000 lat, czyli od czasów, kiedy Klaudiusz Ptolomeusz z Aleksandrii napisał podręcznik astrologii pt. „Tetrabiblos”. Jego prace do dziś stanowią niepodważalny dogmat dla wszystkich astrologów, choć ich autor był twórcą błednej geocentrycznej teorii budowy Układu Słonecznego, a swoje wyjaśnienia oparł o niepoprawne założenia astronomiczne. Nie przeszkadza to jednak współczesnym astrologom czerpać wiedzę z tych wątpliwych naukowo źródeł i stawiać rzekomo „dokładne” horoskopy. GWIAZDY NAD KOŁYSKĄ Zdaniem astrologów na temperament i cechy charakteru człowieka ma wpływ układ gwiazd w momencie jego narodzin. Takie myślenie wiąże się z błędną koncepcją, według której początek życia biologicznego następowałby z chwilą porodu. Naukowcy są innego zdania. To, jaki będzie nasz wygląd zewnętrzny, a także temperament, zdolności, predyspozycje osobowościowe, rozstrzyga się już w momencie poczęcia i w pierwszych sekundach po zapłodnieniu. Powstaje wtedy konstrukcja genetyczna człowieka. Nawet gdybyśmy przyjęli, że gwiazdy rzeczywiście mają wpływ na naszą osobowość, bardziej logiczne byłoby badanie ich konstelacji w momencie poczęcia, a nie narodzin. GDZIE JEST DRUGI MOZART? W ciągu sekundy na kuli ziemskiej rodzi się ok. 250 osób. Jeśliby ufać astrologii, osoby te powinny mieć podobną osobowość i losy życiowe. Dlaczego więc był tylko jeden Einstein, Bach czy Picasso? BARAN CZY RYBA? KONSEKWENCJE PRECESJI PUNKÓW RÓWNONOCY Ustalona w starożytności pozycja znaków zodiaku względem gwiazdozbiorów uległa znacznemu przesunięciu. Wynika to z faktu obrotowego ruchu Ziemi wokół własnej osi, przypominającego wirowanie bąka – dziecięcej zabawki. Jego następstwem jest zjawisko precesji punków równonocy, którego konsekwencją jest przesunięcie pozycji znaków zodiaku o 1/12 koła, a więc o wartość jednego znaku. Oznacza to, że obecnie znaki zodiaku wypadają nie w swoich pierwotnych gwiazdozbiorach. POMIJANIE WĘŻOWNIKA TRZYNASTEGO ZNAKU ZODIAKU Astrologowie pomijają na drodze wędrówki Słońca trzynasty gwiazdozbiór – Wężownika, choć Słońce przebywa w nim dłużej niż w Skorpionie. Czy można wobec tego mówić o wiarygodności astrologii? CORAZ ZWIĘCEJ PLANET Prawdziwy horoskop – zdaniem astrologów – bierze pod uwagę położenie wszystkich planet w dniu narodzin człowieka. „Wszystkich” – w średniowieczu oznaczało – 5, w XVIII w. – 6, a w XXI w. – 9, choć ostatecznie od 2006 r. mówi się o 8 planetach układu Słonecznego, ponieważ odkryty w 1930 r. Pluton został zaliczony do nowej kategorii planet karłowatych. WSPÓŁCZESNA NAUKA PRZECIW ASTROLOGII Astronomowie nieustannie badają Wszechświat i dokonują nowych odkryć, których astrologowie często nie biorą pod uwagę. To, że przy analizie obrazu nieba uwzględniają tylko niektóre ciała niebieskie, pomijając te, które z racji rozmiarów i bliższej odległości od Ziemi mogłyby mieć większy wpływ na człowieka, zdecydowanie podważa wiarygodność ich przewidywań. W 1975 r. 182 uczonych, w tym 18 laureatów Nagrody Nobla, podpisało antyastrologiczny manifest pt. Zastrzeżenia pod adresem astrologii, dowodząc jej bezużyteczności i bezzasadności. NIETRAFIONY HOROSKOP I SAMOBÓJSTWO GIROLAMO CARDANO Wybitny matematyk i wynalazca włoski Girolamo Cardano (15011576), wynalazca zawieszenia i przegubu, wału, który nosi jego imię, bez których dziś trudno wyobrazić sobie rozwój motoryzacji, zapoczątkował także teorię liczb urojonych, był też zwolennikiem astrologii. Postawił sobie horoskop, w którym przewidział datę swej śmierci. Gdy wyznaczony dzień nadszedł a nic nie wskazywało na śmierć Cardano popełnił samobójstwo! HOROSKOPY NOSTRADAMUSA Francuski Żyd – Nostradamus, czyli Michel de Nostre-Dame (1503-1566) w 1550 r. wydał kalendarze astrologiczne zwane Centuries Astriologiques. Zawarte w nich czterowiersze dzięki swej wieloznaczności, ogólnikowości i nieokreśloności można w każdej epoce dopasować do wielu wydarzeń i zjawisk twierdząc, iż Nostradamus miał na myśli akurat to, co nam pasuje. ODKRYCIE PSYCHOLOGII - EFEKT HOROSKOPOWY (EFEKT FORERA LUB EFEKT BARNUMA) To obserwacja, że ludzie uznają za bardzo trafne opisy ich własnej osobowości, które w rzeczywistości są jedynie ogólnymi zestawami danych odnoszącymi się do znacznej grupy ludzi. Efekt ten może wyjaśniać rozpowszechnienie wiary w pseudonaukowe teorie takie jak astrologia, numerologia czy wróżenie. EKSPERYMENT FORERA W 1948 r. psycholog Bertram R. Forer dał studentom do wypełnienia test osobowości, a następnie przedstawił im analizę ich osobowości rzekomo bazującą na wynikach tego testu. Studenci mieli ocenić trafność tej analizy w skali od 0 do 5. Średnia ocen wyniosła 4.26. Później Forer ujawnił że w rzeczywistości wszyscy studenci otrzymali tę samą analizę, która została złożona z fragmentów horoskopów, a jej treść była następująca: „Masz potrzebę by ludzie cię lubili i podziwiali, jednak jesteś osobą krytyczną wobec siebie. Masz pewne wady osobowości, ale potrafisz je kompensować tym, co jest w tobie dobre. Masz duże możliwości, które wciąż pozostają niewykorzystane. O ile na zewnątrz możesz wyglądać na osobę zdyscyplinowaną i opanowaną, wewnątrz często trapi cię niepewność i martwisz się o wiele spraw. Niekiedy masz poważne wątpliwości, czy twoja decyzja była dobra albo czy twoje czyny były właściwe. Lubisz pewną ilość zmian i różnorodności, a kiedy osaczają cię ograniczenia odczuwasz niezadowolenie. Cenisz sobie własną niezależność myślenia i nie przyjmujesz cudzych twierdzeń bez przekonujących dowodów. Życie nauczyło cię, aby nie przesadzać ze szczerością kiedy się przed kimś otwierasz. Czasem bywasz osobą otwartą na ludzi, przystępną i towarzyską, ale innym razem zamkniętą, ostrożną i zdystansowaną. Niektóre z twoich marzeń wydają się być nierealistyczne”. WIERZĘ HORSOKOPOM CZY WIERZĘ BOGU? Chrystus zapewnia nas, że nawet włosy na naszej głowie są policzone (por. Mt 10,30) i nic bez woli kochającego Boga nie może się nam stać. ALBO wierzę, że jest Boża Opatrzność, że poprzez modlitwę, pracę nad sobą mogę i powinienem wypraszać dla siebie i innych łaski ALBO wierzę, że Pan Bóg tu nie ma nic do powiedzenia, a to co mnie spotkać w przyszłym tygodniu, z kim się pogodzę, a z kim pokłócę zależy od ułożenia bezrozumnych planet na tle bezdusznych gwiazd w momencie mego urodzenia. Wiara w horoskopy jest grzechem przeciw wierze. CO Z WOLNĄ WOLĄ CZŁOWIEKA I MOŻLIWOŚCIĄ ZASŁUGIWANIA PRZED BOGIEM? Zwróćmy uwagę na ważny astrologicznych przepowiedni, iż naruszają one prawdę o wolnej woli człowieka i możliwości zasługiwania przed Bogiem. Co więcej wiara w horoskopy jest po części zrzuceniem odpowiedzialności za własne grzechy, słabości czy też niepowodzenia na przyrodę nieożywioną. Orygenes stanowczo bronił „wolności chrześcijańskiej, silnie zakorzenionej w nauce Kościoła, przeciwko tym, którzy twierdzą, jakoby ruch gwiazd miał być sprawcą wydarzeń i czynów ludzkich, czynów dobrowolnych, będących w naszej mocy". BIBLIA WOBEC ASTROLOGII Astrologia niesie ponadto zagrożenie duchowe dla człowieka. Światopogląd astrologii pojmuje Bóstwo jako cały Kosmos ze wszelkimi jego siłami i możliwościami, dla którego gwiazdy, ziemia, człowiek i wszelkie siły kosmiczne stanowią majestatyczną całość, ściśle z sobą związaną i wzajemnie na siebie oddziaływającą". Gwiazdy posiadają władzę kreowania wydarzeń i charakterów ludzkich, są im przypisane cechy osobowe i boskie. Tak panteistycznie rozumiany Bóg niewiele ma wspólnego z Bogiem Biblii, który świat stworzył i nim rządzi. PROROK IZAJASZ „Niechaj się stawią, by cię ocalić, owi opisywacze nieba, którzy badają gwiazdy, przepowiadają na każdy miesiąc, co ma się z tobą wydarzyć. Oto będą jak źdźbła słomiane, ogień ich spali. Nie uratują własnego życia z mocy płomieni”. Iz 47, 13-14 MOJŻESZ (PRZYWÓDCA IZRAELITÓW) „Gdy podniesiesz oczy ku niebu i ujrzysz słońce, księżyc i gwiazdy, i wszystkie zastępy niebios, obyś nie pozwolił się zwieść, nie oddawał im pokłonu i nie służył, bo Pan, Bóg twój, przydzielił je wszystkim narodom pod niebem”. Pwt 4, 19 ŚW. PAWEŁ – APOSTOŁ NARODÓW „Baczcie, aby kto was nie zagarnął w niewolę przez tę filozofię będącą czczym oszustwem, opartą na ludzkiej tylko tradycji, na żywiołach świata, a nie na Chrystusie”. Kol 2, 8-9 POTĘPIENIE GRZECHU ASTROLOGÓW U ŚW. AUGUSTYNA „Ci, którzy od woli Bożej uzależniają układ gwiazd, w jakiś sposób rozstrzygających o charakterze człowieka o tym, co dobrego ma go spotkać, lub co złego ma się mu przydarzyć, dopuszczają się wielkiej zniewagi w stosunku do Nieba, jeśli sądzą, że gwiazdy te otrzymały od Najwyższej mocy Bożej taką władzę, i że o losach ludzkich stanowią wedle własnego uznania. Siedzą i liczą gwiazdy, przestrzenie, bieg, obroty, badają ruchy, opisują, wyciągają wnioski. Wydają się wielkimi uczonymi. Ta cała wielkość i uczoność, to obrona grzechu. Będziesz cudzołożnikiem, bo taka jest twoja Wenus; będziesz zabójcą, bo taki jest twój Mars. Zatem zabójcą jest twój Mars, a nie ty. Wenus jest cudzołożna, a nie ty. Bacz, żebyś ty nie został potępiony zamiast Marsa czy Wenus”. św. Augustyn, „Enarrationes in Psalmos” 140, 9 ŚW. BAZYLI Z CEZAREI I KŁAMSTWO „SZTUKI STAWIANIA HOROSKOPÓW” „Jeśli niemożliwe jest ustalenie dokładnego momentu (poczęcia lub narodzin z dokładnością do jednej sekundy) i jeżeli najmniejsza różnica obala wszystkie wyliczenia, ci, którzy tracą swój czas, zajmując się urojoną sztuką, są tak samo śmieszni jak ci, którzy patrzą na nich z podziwem jako na ludzi zdolnych poznać nasze losy”. św. Bazyli z Cezarei ŚW. TOMASZ Z AKWINU O OBECNOŚCI ZŁEGO DUCHA W ASTROLOGII „Skoro bowiem nie można z jakichś cielesnych pierwiastków utworzyć rozumu, jest więc niemożliwe, by moc ciał niebieskich powodowała skutki, które są właściwymi skutkami natury rozumnej. W dziełach czarnoksięskich są bowiem także takie czynności, które są właściwością natury rozumnej; dają bowiem odpowiedzi w sprawie dóbr skradzionych, i tym podobne, a to może się dziać tylko przy pomocy rozumu. Nie jest zatem prawdą, by wszystkie tego rodzaju skutki były powodowane samą tylko mocą ciał niebieskich”. św. Tomasz z Akwinu Summa contra gentiles, ks. III, rozdz. 105 STANOWISKO KOŚCIOŁA Kościół wielokrotnie publicznie, poprzez oficjalne dokumenty, odrzucał astrologię. Przykłady tego znajdujemy w pismach pierwszego synodu w Orleanie (511 r.), w Braga (561 r.), czwartego synodu w Toledo (633 r.) oraz w nauce papieża Sykstusa V i Urbana VIII. Astrologia została potępiona bullą papieską w 1590 r. NAUKA KATECHIZMU KOŚCIOŁA KATOLICKIEGO „Należy odrzucić wszystkie formy wróżbiarstwa: odwoływanie się do Szatana lub demonów, przywoływanie zmarłych lub inne praktyki mające rzekomo odsłaniać przyszłość. Korzystanie z horoskopów, astrologia, chiromancja, wyjaśnianie przepowiedni i wróżb, zjawiska jasnowidztwa, posługiwanie się medium są przejawami chęci panowania nad czasem, nad historią i wreszcie nad ludźmi, a jednocześnie pragnieniem zjednania sobie ukrytych mocy. Praktyki te są sprzeczne ze czcią i szacunkiem - połączonym z miłującą bojaźnią - które należą się jedynie Bogu”. KKK nr 2116 ZAGROŻENIA DUCHOWE ZWIĄZANE Z OTWIERANIEM SIĘ NA WPŁYW SIŁ POCHDZENIA DEMONICZNEGO Osoba zniewolona pragnieniem poznawania przyszłości i oddająca się praktykom wróżbiarstwa czyni siebie niezdolną do modlitwy i życia sakramentalnego, a tym samym stopniowo ulega wpływom sił pochodzenia demonicznego. Wystawia siebie na niebezpieczeństwo działania złego ducha, którego celem jest zerwanie więzi człowieka z Bogiem i doprowadzenie do duchowej śmierci. GROŹNE ŹRÓDŁA WIEDZY O PRZYSZŁOŚCI Najczęściej wróżący zaczynają od informacji o tym, co już się wydarzyło (o tym zły duch wie, a człowiek nie, bo nie ma zdolności bycia w wielu miejscach jednocześnie). A gdy człowiek nabierze zaufania, że informator jest dobry, wtedy pojawiają się kolejne wiadomości, które mogą w życiu człowieka spowodować wiele zła, zastraszyć go, zniewolić. Jeśli przepowiadanie płynie z innego źródła niż Pan Bóg, mogę być pewien, że jest ono niepewne. BEZRADNOŚĆ HOROSKOPÓW 1. Dlaczego bliźnięta urodzone w tym samym czasie i na tej samej szerokości geograficznej mają tak odmienne losy? 2. Dlaczego do postawienia horoskopu bierze się pod uwagę planety i Księżyc a pomija się np. komety, planetoidy krążące między Marsem a Jowiszem czy też cztery największe księżyce Jowisza (niektóre większe od naszego)? 3. Dlaczego druga planeta ma odpowiadać za powodzenie, miłość czy urodę, podczas gdy jej nazwa jest ustalona z mitologii i z naukowego punktu widzenia Wenus ma taki wpływ na miłość i urodę, jak fazy księżyca na rozwój kolarstwa np. w Mongolii? BEZRADNOŚĆ HOROSKOPÓW 4. Nazwy gwiazdozbiorów są ustalone na podstawie wolnych skojarzeń ludzi, którzy patrzyli na nie przed tysiącami lat. Przy czym wersja egipska - używana obecnie - różni się od chińskiej czy babilońskiej. 5. Skoro wyliczenia astrologów są tak dokładne i pewne, to dlaczego w historii ludzkości miliony horoskopów okazały się zwykłymi niewypałami i kompromitacją? 6. Co zrobią astrologowie gdy się okaże, iż odkryto dziesiątą planetę Układu Słonecznego, której do tej pory nie uwzględniają podobno bardzo dokładne horoskopy? 7. Dlaczego horoskop układa się z datą i godziną urodzenia człowieka a nie np. jego poczęcia? Dziękuję za uwagę Ks. Ryszard Sawicki KATECHEZY DLA DOROSŁYCH W „ROKU WIARY” Parafia NMP Królowej Apostołów w Ełku