1 SCENARIUSZ ZAJĘĆ „BALKONOWI OGRODNICY” PRZYRODA, II ETAP EDUKACYJNY Temat: Balkonowi ogrodnicy. Treści kształcenia Podstawa programowa: Punkt (3.1) [uczeń] obserwuje wszystkie fazy rozwoju rośliny, dokumentuje obserwacje. Cele zoperacjonalizowane wie z jakich elementów zbudowana jest roślina; rozumie termin - przemiana pokoleń; UCZEŃ zna fazy wzrostu rośliny; rozumie proces fotosyntezy; wie co jest potrzebne do wzrostu roślin; zna zasady hodowli roślin. Nabywane umiejętności: UCZEŃ potrafi wymienić fazy wzrostu rośliny; potrafi wytłumaczyć na czym polega proces fotosyntezy; potrafi pracować samodzielnie jak i w grupie. Materiał edukacyjny wytworzony w ramach projektu „Scholaris - portal wiedzy dla nauczycieli” współfinansowanego przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 2 Kompetencje kluczowe: Kompetencje naukowe Porozumiewanie się w języku ojczystym Umiejętność uczenia się Etapy lekcji: 1) Wstęp: Powitanie uczniów przez nauczyciela Czynności organizacyjne (sprawdzenie obecności). 2) Przebieg zajęć: Pogadanka – zapoznanie uczniów z tematem lekcji - Balkonowi ogrodnicy. Inicjuje rozmowę. Rozpoczęcie rozmowy - Nauczyciel zadaje pytanie: Czy wiecie jakie rośliny występują w naszej okolicy? Uczniowie udzielają odpowiedzi. Nauczyciel kontynuuje rozmowę, zadaje pytanie: Czy potraficie wymienić nazwy kwiatów rosnących w waszym domu? Nauczyciel pokazuje uczniom na podstawie rośliny doniczkowej budowę rośliny kwiatowej. Obserwacja: 1. Opis teoretyczny omawianego zjawiska: Rośliny nasienne składają się z korzenia, łodygi, liści i kwiatów. 2. Ustalenie celu i obiektu prowadzonych badań: Celem obserwacji jest zapoznanie uczniów z budową rośliny nasiennej. 3. Sposób przygotowania obserwacji (czas, miejsce itd.): Obserwacja prowadzona Materiał edukacyjny wytworzony w ramach projektu „Scholaris - portal wiedzy dla nauczycieli” współfinansowanego przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 3 jest podczas zajęć lekcyjnych w klasie przez uczniów. 4. Sposób przeprowadzenia obserwacji: Nauczyciel pokazuje uczniom roślinę nasienną (doniczkową). 5.Inne informacje, np. analiza obserwacji, sposób wyciągania wniosków, karta pracy, drzewka decyzyjne, formularze itd.: Uczniowie zapisują notatki, wykonują szczegółowe rysunki. Opisują części rośliny zgodnie z wiadomościami przekazywanymi przez nauczyciela. Porównują zapiski z informacjami zawartymi w podręczniku. Czy wiecie jaki wpływ ma światło na wzrost roślin? (pogawędka/obserwacja). Nauczyciel omawia proces fotosyntezy. Proponuje uczniom przeprowadzenie doświadczenia polegającego na położeniu przy oknie doniczkowej rośliny, kwiatostanem i liśćmi odwróconymi od światła, następnie obserwowanie w ciągu następnych dni jak liście będą zwracać się do okna, ku światłu. Nauczyciel za pomocą komputera i rzutnika prezentuje uczniom fazy wzrostu rośliny, szczegółowo opisuje temat każdego slajdu. Nauczyciel prezentuje uczniom slajdy, na których znajdują się ilustracje przedstawiające fazy wzrostu roślin. Nauczyciel przeprowadza uczniów przez wszystkie etapy hodowli rośliny – od momentu kiełkowania po jej obumarcie. Każdy slajd jest omawiany przez nauczyciela: Kiełkowanie to inaczej procesy, wewnątrz nasiona, które prowadzą do pojawienia się siewki. Kiełkowaniu rośliny muszą towarzyszyć odpowiednie warunki, są to min. odpowiednia temperatura, wilgotność. Pojawienie się korzenia – siewki kończy etap kiełkowania. Rośliny na tym etapie w bardzo szybkim tempie osiągają swoją wysokość. Okres w którym wytwarzają się kwiaty. Materiał edukacyjny wytworzony w ramach projektu „Scholaris - portal wiedzy dla nauczycieli” współfinansowanego przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 4 Ciekawostka: Istnieją rośliny, które wytwarzają kwiaty tylko raz w życiu. Takie rośliny noszą nazwę: monokarpicznych. . Służy podtrzymaniu gatunku jak i jego rozprzestrzenieniu się. Możemy wyróżnić rozmnażanie: Bezpłciowe - czyli bez pomocy zarodników. Płciowe - za pomocą komórek męskich i żeńskich. Skutkiem połączenia się komórek jest zygota. Kolejnym etapem jest powstanie zarodka z którego wyrasta nowy organizm. Wegetatywne - nowe osobniki wykształcają się w bardzo dobrych warunkach środowiskowych. Są to rośliny hodowlane. Polega na oddzieleniu części (rozłogu, kłączy, cebul) rośliny, z której następnie wyrasta nowa. W jaki sposób może odbywać się rozsiewanie? Rozsiewanie odbywa się przez: wiatr, wodę, zwierzęta, ludzi, same. Fotosynteza odbywa się w zielonych częściach rośliny. Są to głównie liście, łodyga. Fotosynteza dostarcza środowisku tlen oraz związki organiczne. Rośliny, w których tworzy się proces fotosyntezy nazywane są fotoautotrofami. Fotosynteza to nic innego jak sposób odżywiania się roślin. Jest to synteza słabo złożonych związków organicznych z wody i Materiał edukacyjny wytworzony w ramach projektu „Scholaris - portal wiedzy dla nauczycieli” współfinansowanego przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 5 dwutlenku węgla przy udziale światła. Następnie nauczyciel pokazuje uczniom film przedstawiający fazy wzrostu rośliny. Na koniec lekcji uczniowie wykonują ćwiczenie interaktywne: z rozrzuconych obrazków przedstawiających fazy życia rośliny, muszą ułożyć je w odpowiedniej kolejności- od kiełkowania po obumarcie. 3) Podsumowanie: Powtórzenie wiadomości omawianych na lekcji. Ocena zaangażowania uczniów, ich aktywności na lekcji. Uporządkowanie miejsca pracy. Zadanie domowe Przygotuj szkic rośliny (korzeń, łodyga, liście, kwiatostan) nazywając poszczególne elementy rośliny. Opisz funkcje korzenia. Środki dydaktyczne Podręcznik Encyklopedia Komputer Tablica interaktywna Specjalny pisak Roślina doniczkowa Metody nauczania Pogawędka Ćwiczenie Rozmowa kierowana Materiał edukacyjny wytworzony w ramach projektu „Scholaris - portal wiedzy dla nauczycieli” współfinansowanego przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 6 Obserwacja Formy pracy Praca indywidualna Praca w grupie Rozmowa kierowana Zadanie dla chętnych: Stwórz własną kolekcję roślin - zielnik. Uważaj przy kolekcjonowaniu, aby do zielnika nie trafiły rośliny objęte ochroną! Materiał edukacyjny wytworzony w ramach projektu „Scholaris - portal wiedzy dla nauczycieli” współfinansowanego przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego.