Schizma

Kościół podzielony
Wielka Schizma Wschodnia
Schizma
(od gr. σχίζω, σχίσμα)
rozdarcie, rozszczepienie
Schizma
(od gr. σχίζω, σχίσμα)
rozdarcie, rozszczepienie
PRZYCZYNY POŚREDNIE
•różnice religijne
•różnice organizacyjne
•niemożność zarządzania tak ogromnym organizmem
•różnice kulturowe (zachód był światem łaciny i kultury rzymskiej, zaś na
wschodzie dominowała greka i wpływy kultury śródziemnomorskiej)
•Absolutystyczny charakter władzy cesarza
•Kosciól "wschodni" był bardziej otwarty na dysputy teologiczne
•BRAK FUNDAMENTALNEJ KOMUNIKACJI I TOLERANCJI
•Najazdy barbarzyńców
•Schizma akacjańska
•spór o prymat w świecie chrześcijańskim
•ZASZŁOŚCI HISTORYCZNE: m.in. konflikty pomiędzy papieżami
Grzegorzem II i Grzegorzem III oraz cesarzem Leonem III Izauryjskim
•Koronacja na cesarz Karola Wielkiego w 800r.
•rywalizacja pomiędzy Kościołem Bizantyjskim a Rzymskim o strefy wpływów
w Europie, szczególnie na Słowiańszczyźnie
•SCHIZMA FOCJAŃSKA
•sprawa filioque
Filioque
Wierzę w Ducha Świętego,
Pana i Ożywiciela, który od
Ojca i Syna pochodzi, który
z Ojcem i Synem odbiera
uwielbienie i chwałę który
mówił przez proroków.
Synod w Toledo III (589) – wprowadzenie
formuły
Synody niemieckie (791, 794) – prośba
wsparta przez Karola Wielkiego do Leona
III o wprowadzenie formuły
Koronacja cesarska w Rzymie Henryka II
(1014) – pierwszy raz odśpiewano Credo z
formułą
Sobór Lyoński II (1274) – zatwierdzenie
formuły
Chleb kwaszony
Prosfora
Chleb przaśny
Azyma
opłatek
Kościół wzrastający (590-715)
Papież Grzegorz I Wielki
(590-604)
•Sojusz a Merowingami
•Umowy pokojowe z Longobardami
•Servus servorum Dei
•Działalność dobroczynna
•Praefectus Urbi
•Działalność liturgiczna
•Liber regulae pasoralis
Papież Marcin I (649-655)
•Walka z monoteletami
•Śmierć na wygnaniu na Krymie
.
Donacja (Darowizna) Pepina (756)
Patrimonium S. Petri
Egzarchat Rawenny
Pentapolis : Ankona, Senigallia, Fano, Pasaro,
Rimini)
Powstanie Państwa Kościelnego
Patrimonium S. Petrii
Darowizna Pepina Krótkiego 754-56
757/774
Darowizna i Obietnice Pepina
Krótkiego i Karola Wielkiego 757/
774/787
Ancona - 757/774
787/817
Papież św. Paweł I
(757-767)
Narni 757/774
Papież Hadrian I
(772-795)
Papież Sylwester I (314-335)
Donatio Constantini
Cesarz Konstantyn
(na podstawie tzw. Legendy Sylwestra, powstała ok. 750-800)
•Papież uznany zostaje za ważniejszego od
wszystkich biskupów w tym: Antiochii,
Aleksandrii, Konstantynopola, Jerozolimy
•Wzniesiona przez Konstantyna Bazylika św.
Jana na Lateranie zostaje uznana
najważniejszą świątynią chrześcijańską,
•Kościoły św. Piotra i św. Pawła otrzymują
liczne bogactwa,
•Najważniejsi duchowni Rzymu otrzymują te
same przywileje i insygnia, co rzymscy
senatorowie
•Papież otrzymuje te same insygnia i odbiera
te same honory, co cesarz, wśród nich prawo
do noszenia korony cesarskiej, purpurowego
płaszcza i tuniki; Sylwester miał jednak
odmówić noszenia korony, w związku z czym
cesarz przyznał mu prawo do noszenia
wysokiej białej czapki,
•Papież i jego następcy otrzymują Pałac
Laterański, Rzym z jego prowincjami,
dystryktami i miastami Italii oraz wszystkie
regiony Zachodu.
Donatio Constantini
Boże Narodzenie 800 r.
Koronacja Karola Wielkiego
przez papieża Leona III (795-816)
Boże Narodzenie 800 r.
Wznowienie Cesarstwa zachodniego
Koronacja Karola Wielkiego
przez papieża Leona III
Schizma
Focjusza I Wielkiego
vel
Mikołaja I Wielkiego
867- 879
Św. Focjusz I Wielki
810-893
Św. Ignacy I
797-877
Papież
Mikołaj I Wielki
(858-867)
•Prymat papieża
•Dekrety pseudoizydoriańskie
•Zastępca Chrystusa
•Prymat jurysdykcyjny
•Oddzielenie wł. świeckiej i duchownej
•Prymat nad Wschodem i Zachodem
•Spór z patriarcha Focjuszem
(863-867)
Sobór Konstantynopolitański IV
869-870
Uważany jest przez Kościół Katolicki za ósmy Sobór Powszechny, dla Kościoła
Prawosławnego ma charakter soboru lokalnego
•przywrócenie porządku kanonicznego za cenę
publicznego upokorzenia większości episkopatu
bizantyńskiego :(sprawa
patriarchy Focjusza
•Prymat Rzymu ) Libellum satisfactionis
•Pentarchia jako pięć zmysłów Kościoła
•Zakaz mieszania się władzy święckiej w sprawy
kościoła
Jan VIII
Papież
(872-882)
•Zapobiegł najazdowi Saracenów
•Walki z rzymską arystokracją
(Spoletańczykami i bp Formuzosem)
•Walka z niewolnictwem
•Zakończenie schizmy focjańskiej
•Papież początku saeculum obscurum
Cluny
Papież Leon
IX
(OSB)
(1049-1054)
•Rozpoczęcie reform na wzór Cluny
•Liczne synody reformatorskie
•Walka z symonia i nikolaizmem
Po jego śmierci nastąpiła Wielka Schizma
Wschodnia (za sprawą m. in. jego legata
Humberta z Moyenmoutier)
Normanowie w XII wieku
Przyczyny bezpośrednia
•Problemy z obrządkami w Italii i
Konstantynopolu
•Problemy liturgiczne i
dyscyplinarne
•Problem z Normanami na PD
Włoch
•Sprawy ambicjonalne
Cesarz Konstantyn IX
Patriarcha
Michała Cerulariusz
(1043-1058)
POCZĄTEK WIELKIEJ SCHIZMY: Legat pp. Leona IX
Humbert z Moyenmoutier (kard. de Silva Candida) złożył na ołtarzu w
bazylice Hagia Sophia bullę wyklinającą patriarchę Michała Cerulariusza i
innych. Synod w Konstantynopolu ekskomunikuje legatów papieskich (24
lipca 1054)
Cesarz
Aleksy Komnen
(1048-1118)
Zjazd w Clermont
(27 XI 1095)
I
Krucjata 1096-1099
IV
Krucjata 1202-1204
Zdobycie Konstantynopola
17 lipca 1203
Sobór Lyoński II
1274
•Pierwsze próby ekumeniczne: unia z Kościołem
bizantyńskim: unia lyońska, zawarta przez ustną
przysięgę wyrzeczenia się schizmy, którą złożyli
wysłannicy cesarza Michała VIII Paleologa, nie
została poparta przez duchowieństwo na
Wschodzie i ostatecznie zerwana w 1282 r.
•Potwierdzenie nauki o czyśćcu
•Kościół po raz pierwszy mocą najwyższego
autorytetu określił prawdę o łącznym
pochodzeniu Ducha Świętego – od Ojca i Syna –
Filioque
Śmierć
Św. Tomasza z Akwinu
św. Bonawentury
*Jedyny nieomylny dokument wydany przez Sobór Florencki (Zob. B. Sesboue, Poza Kościołem…, Poznań 2007, s. 104)
UNIA FLORENCKA
6 VII
1439
Bulla Laetentur coeli*
Główne zagadnienia :
Filioque , Czyściec , Eucharystiia,
Prymat
Unia z Ormianami: bulla Exultate Deo (1439)
Unia z Koptami: bullaCantate Domino (1442)
*Jedyny nieomylny dokument wydany przez Sobór Florencki (Zob. B. Sesboue, Poza Kościołem…, Poznań 2007, s. 104)
29 maja 1453
Upadek Konstantynopola
Wjazd Mehmeda II Zdobywcy
do Konstantynopola
Koniec