Untitled - Płodna Polka
advertisement
Polki o płodności - na podstawie ogólnopolskiego badania opinii przeprowadzonego na potrzeby kampanii “Płodna Polka” Warszawa, 2015 4. O badaniu 6. Kiedy Polki planują zajść w ciążę 8. Przyczyny planowania ciąży po 30. roku życia 10. Polki wobec badania płodności 12. Polki a wiedza o płodności 15. Kiedy seks, kończy się ciążą 16. Gdy ciąży nie ma 18. Walka Polek z niepłodnością 20. Wnioski 22. CO TO JEST„PAKIET KOBIECY”? 24. O badaniach 26. Badanie poziomu hormonu AMH 27. Badanie poziomu hormonu FSH 28. Badanie ultrasonografem (USG) 28. Konsultacja z lekarzem specjalistą z dziedziny niepłodności 30. Kontroluj poziom hormonów 32. Żyj spokojnie 34. Nie rezygnuj z ruchu 37. Ćwicz z umiarem 39. Jedz zdrowo 40. Odstaw używki 41. Pamiętaj o suplementacji 42. Bądź w stałym kontakcie z lekarzem 44. Kontroluj stan swojego zdrowia 46. Cukrzyca nie przekreśla szansy na powiększenie rodziny 47. Onkofertility – planowanie rodziny w obliczu nowotworów 48. Zabezpiecz się na przyszłość 50. Przyczyny niepłodności 51. Częstotliwość występowania niepłodności 52. METODY LECZENIA NIEPŁODNOŚCI 54. Stymulacja owulacj 54. Monitorowanie owulacji 54. Histeroskopia 55. Inseminacja 56. Zapłodnienie pozaustrojowe 56. O kampanii społecznej „Płodna Polka” O badaniu Badanie zostało przeprowadzone na potrzeby kampanii „Płodna Polka”, aby lepiej zrozumieć opinie i argumenty, którymi kierują się kobiety przy podejmowaniu decyzji o poczęciu dziecka, a także poznać postawy Polek związane z diagnozowaniem ich zdolności rozrodczych. 4. Projekt został zrealizowany przez Interaktywny Instytut Badań Rynkowych na zlecenie Kliniki Leczenia Niepłodności „Bocian” w terminie 28-31.01.2014 z wykorzystaniem ankiety internetowej techniką RTS. Analizą objęto reprezentatywną grupę kobiet w wieku 18-35 lat. 5. Kiedy Polki planują zajść w ciążę? Jednym z czynników wpływających na płodność kobiety jest wiek. Jak wskazuje badanie, ponad ¼ kobiet planuje poczęcie pierwszego dziecka dopiero po 30. roku życia, a w tym, co 20. Polka odkłada założenie rodziny na okres powyżej 36 lat. W czasie największej płodności, czyli między 18. a 25. rokiem życia, ciążę planuje jedynie 17% Polek. Wiek jest bardzo ważnym czynnikiem w kwestii planowania dziecka. Z medycznego puntu widzenia w pierwszą ciążę najlepiej zajść około 25. roku życia. Szanse na poczęcie dziecka z upływem czasu maleją, a w wieku 33 lat często pojawiają się już poważne problemy związane z zajściem w ciążę. 6. Kwestia zbyt późnego planowania poczęcia pierwszego dziecka i związane z nią problemy z płodnością to szerszy problem społeczny. Według danych Światowej Organizacji Zdrowia, w krajach wysokorozwiniętych problem z założeniem rodziny dotyczy od 10 do 15% par w wieku prokreacyjnym. Szacuje się, że w Polsce około 1,2-1,3 mln par może mieć problemy z poczęciem dziecka, z czego część wymaga leczenia metodą wspomaganego rozrodu. 7. Przyczyny planowania ciąży po 30. roku życia 8. Istnieje kilka głównych przyczyn odwlekania w czasie pierwszej ciąży. Na pytanie „Co skłania Panią do planowania ciąży po 30. roku życia?”, najwięcej Polek, bo aż 40%, uznało, że sytuacja finansowa, w jakiej się znajdują, nie jest wystarczająco dobra, aby myśleć o dziecku. Z kolei dla 17% kobiet rozwój kariery zawodowej jest w danej chwili ważniejszy niż założenie rodziny. Obydwie odpowiedzi wskazują, że Polki zdają sobie sprawę, jak istotna jest sytuacja materialna, kiedy planuje się założenie rodziny. Równie ważnym aspektem w kwestii zakładania rodziny okazało się dla Polek posiadanie stałego partnera. Jego brak, za główną przyczynę planowania ciąży po 30. roku życia, uznało aż 38% respondentek. Możliwe, że kobiety mają problem ze znalezieniem mężczyzn szukających stabilizacji, gotowych na założenie rodziny, którzy wsparliby je emocjonalnie (20% Polek uznało, że nie czuje się gotowa emocjonalnie na poczęcie dziecka). W praktyce trudno wskazać idealny moment na zajście w ciążę. Decyzja o macierzyństwie nie jest łatwa do podjęcia. Jest to wybór pomiędzy najodpowiedniejszym momentem na poczęcie (przypadającym na 25. rok życia kobiety) a rozwojem kariery zawodowej, która zapewni przyszłemu dziecku odpowiedni byt. Warto pamiętać, że Polki coraz częściej niechętnie myślą o przerwie w karierze, zmianie trybu życia, czy wyglądu spowodowanych ciążą. Zbyt późne planowanie dziecka jest niebezpieczne. Po 33. roku życia szanse na zajście w ciążę często są już bardzo małe. Należy zwrócić uwagę, że nawet kiedy kobieta jest gotowa na macierzyństwo i ma zapewnione odpowiednie ku temu warunki, może okazać się, że zbyt późno podjęła decyzję o ciąży i jej uzyskanie staje się niemożliwe. Dlatego warto odpowiednio wcześnie skorzystać z badań „Pakietu kobiecego”, który da kobietom nie tylko poczucie pewności, że kiedyś zostaną mamami, ale także szansę na bezpieczne planowanie przyszłości związanej z założeniem rodziny. 9. Polki wobec badania płodności 10. Jednym z najważniejszych aspektów świadomego planowania zajścia w ciążę jest wiedza na temat stanu swojego zdrowia. Nowoczesna medycyna daje kobietom możliwość sprawdzenia swojej płodności. W tym celu mogą skorzystać z zestawu specjalnie dobranych badań - „Pakietu kobiecego”. Pierwszym etapem diagnozy jest zmierzenie rezerwy jajnikowej (poziom AMH), a więc pośrednio ilości pozostałych komórek jajowych. Pozwala to zapobiec sytuacji, w której kobieta zaplanowała pierwszą ciążę zbyt późno w stosunku do rezerwy komórek jajowych, pozbawiając się w ten sposób szansy na dziecko. Później sprawdzany jest poziom hormonu FSH. Pobudza on pęcherzyki jajnikowe i stymuluje wydzielanie estrogenu w pierwszej fazie cyklu miesiączkowego. Wykonanie tego badania jest kluczowe do ustalenia, czy kobieta nie ma zaburzeń płodności związanych na przykład ze zbyt wczesnym pojawieniem się menopauzy. Ostatnia część „Pakietu kobiecego” to USG, które pozwala ocenić strukturę jajników, jajowodów i macicy oraz grubość endometrium (błony śluzowej macicy). Całe badanie podsumowuje konsultacja z lekarzem specjalistą z dziedziny niepłodności. Jest ona niezbędna do interpretacji uzyskanych wyników oraz daje pacjentce możliwość uzyskania odpowiedzi na wszystkie nurtujące pytania. Należy jednak pamiętać, że dobre wyniki badania „Pakietu kobiecego” nie gwarantują, że w przyszłości nie pojawią się problemy z zajściem w ciążę, dlatego kobiety powinny systematycznie badać swoją płodność. Wyniki pozwalają natomiast na wczesne wykrycie czynników ryzyka, mogących utrudnić lub uniemożliwić poczęcie. Jednocześnie, przy planowaniu rodziny nie wolno zapominać o mężczyznach, którzy także powinni poddawać się profilaktycznym badaniom. Skorzystanie z „Pakietu kobiecego” daje Polkom szansę na świadome planowanie założenia rodziny. Z tego powodu zapytaliśmy kobiety, czy kiedykolwiek diagnozowały się pod kątem swojej płodności. Wyniki są alarmujące – aż 82% kobiet nie wykonało podstawowych badań diagnozujących gospodarkę hormonalną i możliwości zajścia w ciążę. To niebezpieczne zjawisko, które świadczy o braku świadomości Polek dotyczącej powagi badań diagnostycznych. Nie ulega wątpliwości, że kobiety coraz częściej zwracają uwagę na stan swojego zdrowia: uprawiają sport, zdrowo się odżywiają. Niestety, jednocześnie zapominają o konieczności wykonywania badań diagnostycznych, które pozwalają lepiej i bezpieczniej planować przyszłość. 11. Polki a wiedza o płodności Jak wynika z badania tylko 19% młodych, nieposiadających jeszcze dzieci kobiet wie, jak długo trwają dni płodne. Czas w miesiącu, kiedy współżycie może zakończyć się ciążą, to od 7-9 dni. Tymczasem niemal połowa respondentek uważa, że dni płodne trwają od 4-6 dni. W rzeczywistości do zapłodnienia dochodzi tylko w czasie owulacji, inaczej jajeczkowania, które utrzymuje się przez 24 godziny. Czasem może się ona opóźniać, dlatego przy obliczaniu dni płodnych przyjmuje się, że trwa dwa dni. Jednak kluczową rolę w szacowaniu czasu możliwego zapłodnienia odgrywa długość życia plemników, które mogą przetrwać w organizmie kobiety nawet 7 dni. W czasie owulacji komórka jajowa zostaje uwolniona i przemieszcza się po drogach rodnych kobiety. Występuje zazwyczaj na dokładnie 14 dni przed kolejnym okresem. Oznacza to, że przy 28-dniowym cyklu dni płodne będą występować między 8. a 16. dniem cyklu, przy 29-dniowym między 9. a 17. itd. 12. Długość życia plemników nie jest stała i zależy od jakości nasienia partnera, stopnia nawilżenia pochwy i jej odczynu. Im staje się on bardziej zasadowy – co dzieje się np. w trakcie orgazmu partnerki – tym przeżywalność plemników będzie większa. Zazwyczaj przyjmuje się, że są w stanie przetrwać w organizmie kobiety około 5 dni, jednak są przypadki, gdy ten czas wynosi aż 7 dni. 13. 14. Kiedy seks kończy się ciążą Czy seks oralny ma wpływ na jakość spermy? 86% Polek uważa, że nie. Tymczasem seks oralny może stać się przeszkodą w zajściu w ciążę. Z uwagi na zawarte w ślinie enzymy trawienne, jest ona jednym z płynów, które mają najbardziej szkodliwy wpływ na spermę. Ten mało znany fakt, został upubliczniony już w 1982 roku w jednym z prestiżowych pism ginekologicznych „Fertility and Sterility”. Grupa naukowców dodała do pojemnika ze spermą dużą ilość śliny, a ta zabiła 12% plemników. Natomiast w przypadku zmieszania spermy z małą ilością śliny zaobserwowano spadek ruchliwości plemników. W naturalnych warunkach ślina może zmieszać się ze spermą, gdy przed stosunkiem dochodzi do seksu oralnego lub gdy używana jest ona w celach nawilżających. W 1998 roku magazyn „Human reproduciton” opublikował badanie, w którym badano wpływ różnych lubrykantów na spermę. Większość z nich zmniejszała aktywność plemników, a ślina okazała się najbardziej toksyczna. Z tego powodu pary, planujące poczęcie, nie powinny wcale stosować lubrykantów. Dla partnerów starających się o dziecko, negatywne działanie śliny na spermę nie musi oznaczać całkowitej rezygnacji z seksu oralnego. Liczy się przede wszystkim komfort i odczuwana przyjemność, które pozytywnie wpływają na zapłodnienie. Nie mniej, fakt ten może okazać się istotny w przypadku, gdy partner ma niską liczbę plemników w spermie. Jeśli więc para bezskutecznie stara się o dziecko od kilku cykli, warto, by w czasie owulacji zrezygnowała z seksu oralnego. 15. Gdy ciąży nie ma Z badania wynika, że ponad połowa młodych, planujących macierzyństwo kobiet nie wie, po jakim czasie bezowocnych prób zajścia w ciążę zasięgnąć porady lekarza. Wiele przyszłych matek przedwcześnie wpada w niepokój, inne zwlekają z wizytą w gabinecie zbyt długo. Wykonanie odpowiednich badań pozwoli określić zdolność rozrodczą obu partnerów i wyznaczyć ścieżkę dalszego postępowania. Pierwszym krokiem jest eliminacja czynnika męskiego, ponieważ zdarza się, że przyczyna trudności z zajściem w ciążę tkwi w partnerze. Jeśli jednak mężczyzna jest zdrowy, lekarz oceni płodność kobiety przeprowadzając szeroką diagnostykę, w tym badania „Pakietu kobiecego”. 16. Istnieje szereg potencjalnych przyczyn wystąpienia trudności z zajściem w ciążę. Nie zawsze jednak musi być to poważna choroba czy nieodwracalna wada anatomiczna. Ogromny wpływ na obniżenie płodności kobiety ma niewłaściwy styl życia, między innymi: stosowanie używek, brak aktywności fizycznej, zła dieta, stres. Niekiedy napięcie związane z kolejnymi nieudanymi próbami poczęcia dziecka jest tak duże, że uniemożliwia zajście w ciążę. Nie należy zatem wpadać w niepokój zbyt wcześnie. Warto dać sobie i swojemu organizmowi trochę czasu. Jeżeli jednak bezskuteczne próby uzyskania ciąży trwają powyżej 12. miesięcy, konieczna jest konsultacja lekarska. Niektóre pary zbyt długo zwlekają z wizytą w gabinecie, narażając się tym samym na dodatkowy stres. Wieloletnie bezowocne starania o dziecko bywają przyczyną frustracji, obniżenia poczucia własnej wartości, a także problemów małżeńskich. Pary, unikające wizyty u specjalisty, narażają się nie tylko na problemy emocjonalne. Należy pamiętać, iż szanse na uzyskanie ciąży maleją wraz z rosnącym wiekiem partnerów. Odpowiednio wczesne zdiagnozowanie czynników utrudniających zajście w ciążę pozwala skutecznie skorzystać z dostępnych metod leczenia niepłodności, takich jak monitorowanie i stymulacja owulacji, inseminacja, histeroskopia czy zapłodnienie pozaustrojowe. 17. Walka Polek z niepłodnością Co trzecia młoda kobieta w Polsce w przypadku problemów z zajściem w ciążę zdecydowałaby się w pierwszej kolejności na skorzystanie z zaawansowanych metod wspomaganego rozrodu, np. in vitro. Niemal połowa Polek w przypadku problemów z zajściem w ciążę zastosowałaby w pierwszej kolejności metody naturalne, czyli tzw. kalendarzyk małżeński. Wspomagają poczęcie, jednak nie są w stanie rozwiązać problemu niepłodności. Dlatego, jeśli przez pół roku współżycia w czasie owulacji nie udaje się uzyskać ciąży, para powinna zgłosić się do lekarza specjalisty z dziedziny niepłodności. Natomiast co piąta Polka zdecydowałaby się w takiej sytuacji na naprotechnologię. Metoda ta, akceptowana i popierana przez Kościół katolicki, polega na diagnozowaniu i leczeniu niepłodności poprzez prowadzenie dokładnych obserwacji kobiecego organizmu. Dopuszcza mi.in. stosowanie histeroskopii oraz interwencje chirurgiczne w obrębie narządów rodnych kobiety, rezygnując z zaawansowanych metod wspomaganego rozrodu. 18. Każdy lekarz specjalizujący się w leczeniu niepłodności jest w rzeczywistości naprotechnologiem. Od lat środowisko stosuje te same metody diagnostyki i leczenia. Różnica polega na tym, że po ich wyczerpaniu informuje się pacjentkę, że tymi sposobami nie uda się jej uzyskać ciąży i proponuje bardziej zaawansowane metody, na które oczywiście nie musi się zgadzać, jeśli jest to sprzeczne z jej sumieniem. 19. Wnioski Wyniki przeprowadzonego badania wyraźnie wskazują, że Polki nie są świadome tego, jak istotne jest badanie płodności w kwestii planowania zajścia w ciążę. Aż 82% kobiet nigdy nie wykonywało takich badań. Oznacza to, że Polki nie mają świadomości, że ich płodność może być zaburzona. Jej brak sprawia, że ponad ¼ respondentek, mimo niediagnozowania swojej płodności, planuje zajście w ciążę dopiero po 30. roku życia. To bardzo niebezpieczne zjawisko, które sprawia, że coraz więcej par w Polsce ma problem z założeniem rodziny. Z badania wynika również, że Polki charakteryzują się dużą świadomością w kwestii potrzeb finansowych związanych z posiadaniem dziecka. Wiele z nich odwleka ciążę, ponieważ zdaje sobie sprawę, że ich aktualna sytuacja finansowa nie jest wystarczająco dobra. Natomiast część Polek stawia na rozwój kariery zawodowej – poświęca temu celowi większość swojego czasu i energii. Taka postawa sprawia, że mimo osiągania odpowiednich dochodów, kobiety później decydują się na poczęcie pierwszego potomka. 20. Duża świadomość sytuacji w jakiej znajdują się kobiety, dotyczy kwestii związanych z pieniędzmi, miejscem zamieszkania, wykształceniem czy chęcią rozwijania kariery. Polki zapominają o istotnych kwestiach związanych z diagnostyką w zakresie płodności. Co więcej, duża część Polek nie ma podstawowej wiedzy na temat płodności – co 4. z nich nie potrafi wskazać, jak długo trwają dni płodne. Nie są w stanie również oszacować, po jakim czasie bezskutecznych starań o dziecko należy zgłosić się do specjalisty z dziedziny leczenia niepłodności. Odkładanie macierzyństwa może nieść za sobą poważne konsekwencje w postaci niepłodności. Celem kampanii społecznej „Płodna Polka” jest zwrócenie na nie uwagi młodych kobiet, które nie posiadają jeszcze dzieci. Pozytywna edukacja społeczeństwa w zakresie konieczności wykonywania badań diagnozujących gospodarkę hormonalną kobiety i jej możliwość zajścia w ciążę jest w obecnej sytuacji niezwykle potrzebna. Przewidziane w ramach kampanii działania mają na celu propagowanie świadomego planowania pierwszej ciąży, poprzez kontrolę drożności jajników – wykonywania badań „Pakietu kobiecego”. Ponadto mogą one skutecznie ograniczyć problem niepłodności, który dotyka już 15% par w Polsce. Odpowiednie projekty informacyjno-edukacyjne mają zmienić postawy Polek w kwestii diagnozowania płodności i świadomego planowania macierzyństwa. Poziom płodności kobiety jest niezwykle ważny w kwestii planowania rodziny. Wpływa na niego wiele czynników, takich jak zdrowa dieta - bogata w niezbędne składniki odżywcze – mikroelementy oraz witaminy, czy aktywny tryb życia. Jednak jednym z najważniejszych czynników jest wiek. Z medycznego puntu widzenia najlepiej zajść w pierwszą ciążę około 25. roku życia. Szanse na poczęcie dziecka maleją z upływem czasu, natomiast po przekroczeniu wieku 33. roku zdecydowanie spadają. Należy pamiętać, że problemy z płodnością mogą dotyczyć także młodych kobiet. Z tego powodu warto odpowiednio wcześnie wykonać z badania z „Pakietu kobiecego”, który daje kobietom nie tylko poczucie pewności, że będą mogły zostać matkami, ale także szansę na bezpieczne planowanie przyszłości związanej z założeniem rodziny. 21. 22. CO TO JEST „PAKIET KOBIECY”? „Pakiet kobiecy” to zestaw specjalnie dobranych badań, które mają na celu zdiagnozowanie płodności kobiety. Ich wykonanie pozwala ocenić rezerwę jajników, która jest głównym wskaźnikiem płodności. Wiele Polek decyduje skupić się na karierze i odłożyć założenie rodziny na dogodny dla niej moment. Jednak czasem niektóre zmiany w organizmie zachodzą szybciej niż zazwyczaj, co może stanąć na przeszkodzie w zajściu w ciążę. Wykonanie „Pakietu Kobiecego” pozwala przeciwdziałać ewentualnym komplikacjom. 23. O BADANIACH Badanie poziomu hormonu AMH 26. Hormon AMH, czyli hormon antymüllerowski, produkowany jest u kobiet w najdrobniejszych pęcherzykach jajnikowych. Badanie jego poziomu pozwala określić zdolność rozrodczą kobiety. To najbardziej czuły, dotychczas poznany i dostępny miernik do powszechnego zastosowania. Bada rezerwę jajnikową, a więc pośrednio ilość pozostałych komórek jajowych. Kobieta rodzi się z ich określoną ilością, a jej styl życia (np. palenie papierosów) może negatywnie wpłynąć na rezerwę jajnikową. Z tego powodu, wbrew powszechnej opinii, niepłodność może wystąpić nawet do 10. lat przed menopauzą. Badanie poziomu hormonu AMH jest istotne z punktu widzenia planowania macierzyństwa. Pozwala zapobiec sytuacji, w której kobieta zaplanowała pierwszą ciążę zbyt późno w stosunku do rezerwy komórek jajowych, tym samym pozbawiając się szansy na dziecko. Badanie wykonuje się poprzez pobranie krwi pacjentki, niezależnie od dnia cyklu, ponieważ poziom hormonu jest stały dla cyklu miesiączkowego. Badanie poziomu hormonu FSH Hormon FSH, czyli hormon folikulotropowy, wydzielany jest przez przysadkę mózgową. Pobudza pęcherzyki jajnikowe i stymuluje wydzielanie estrogenu w pierwszej fazie cyklu miesiączkowego. W czasie menopauzy ustaje czynność jajników, a poziom FSH wzrasta. Wykonanie badania jest kluczowe do ustalenia, czy kobieta nie ma zaburzeń płodności związanych na przykład ze zbyt wczesnym pojawieniem się menopauzy. Poziom FSH określa się zazwyczaj między 3. a 5. dniem cyklu poprzez analizę krwi. 27. Badanie ultrasonografem (USG) Badanie USG pozwala ocenić strukturę jajników, jajowodów i macicy oraz grubość endometrium (błony śluzowej macicy). Lekarz wykonujący badanie, analizuje budowę narządów rodnych kobiety pod kątem wystąpienia ewentualnych wad anatomicznych i nieprawidłowych zmian w jej obrębie jak np. mięśniaki, polipy. Konsultacja z lekarzem specjalistą z dziedziny niepłodności 28. Po wykonaniu badań niezbędna jest konsultacja lekarska, podczas której dokonuje się interpretacji uzyskanych wyników. Lekarz specjalista z dziedziny niepłodności odpowie na wszystkie nurtujące pytania, a w przypadku stwierdzenia nieprawidłowości, przeprowadzi dokładniejsze badania diagnostyczne oraz zaproponuje leczenie. Należy jednak pamiętać, że dobre wyniki badania „Pakietu kobiecego” nie gwarantują, że w przyszłości nie pojawią się problemy. Dlatego kobiety powinny systematycznie badać swoją płodność. Wyniki pozwalają natomiast na wczesne wykrycie czynników ryzyka związanych z zajściem w ciążę. Decyzja o poczęciu dziecka oraz cały proces planowania zakładania rodziny to jedna z najważniejszych decyzji w życiu kobiety, która musi stawić czoła wielu wyzwaniom. Pytań, wątpliwości i problemów na pewno jest dużo. Począwszy od kwestii związanych z płodnością i możliwością zajścia w ciążę, przez odpowiednie przygotowanie do niej, a skończywszy na problemach z nią związanych. Cały proces może znacznie ułatwić zdobycie odpowiedniej wiedzy, która zapewni kobiecie poczucie komfortu i większą pewność siebie w zakresie podejmowanych decyzji. W sytuacji, w której stale rośnie liczba problemów związanych z zajściem w ciążę – szacuje się, że w Polsce około 1,2-1,3 mln par może mieć problemy z poczęciem dziecka – zdobycie wiedzy, która pozwoli kobiecie stosować dobre praktyki, jest niezbędne. Dlatego warto zapoznać się ze specjalnie przygotowanymi w tym celu „Płodnymi radami”. Stanowią one niezbędny pakiet informacji dotyczący zdolności rozrodczych kobiety oraz kwestii związanych z planowaniem ciąży. 29. Kontroluj poziom hormonów Układ hormonalny odpowiedzialny jest za prawidłowe funkcjonowanie całego organizmu. Dzięki hormonom, produkowanym przez jajniki, kontroluje przemianę materii, wzrost i rozwój człowieka, a także reguluje płodność kobiety. Estradiol oraz progesteron umożliwiają pracę cyklu płciowego oraz wpływają na rozwój komórek jajowych i ich prawidłowe uwalnianie. Wszelkie zaburzenia wydzielania tych hormonów mogą powodować między innymi zatrzymanie owulacji lub uniemożliwić zagnieżdżenie się zarodka. Do problemów z płodnością prowadzą także zaburzenia związane z wydzielaniem hormonów tarczycy. Mogą być one spowodowane jej niedoczynnością lub nadczynnością. Często są również wywoływane chorobami autoimmunologicznymi tarczycy, np. chorobą Hashimoto. Niebezpieczny jest też zbyt wysoki poziom testosteronu - działa szkodliwie na komórkę jajową i endometrium (błonę śluzową macicy), hamując właściwą owulację. Nie ulega wątpliwości, że odpowiednia praca układu hormonalnego jest niezbędna dla prawidłowego funkcjonowania całego organizmu. Dlatego warto systematycznie kontrolować jego pracę poprzez odpowiednie badania. W celu sprawdzenia swojej płodności kobiety mogą skorzystać z „Pakietu kobiecego”, który pomaga wcześnie wykryć ewentualne nieprawidłowości oraz określić zdolność rozrodczą kobiety, pozwalając skuteczniej zaplanować macierzyństwo. 30. Do badania wykorzystywane są markery płodności, czyli hormony pozwalające diagnozować płodność kobiety. Najdoskonalszym z nich jest hormon AMH (inaczej antymüllerowski). Badanie jego poziomu pozwala zmierzyć rezerwę jajnikową, a więc pośrednio ilość komórek jajowych, które kobieta jeszcze posiada. Ilość ta określona jest na całe życie, a, wbrew powszechnej opinii, komórki jajowe mogą się skończyć jeszcze przed okresem menopauzy. Innym markerem jest hormon FSH (inaczej folikulotropowy), który pobudza pęcherzyki jajnikowe i stymuluje wydzielanie estrogenu w pierwszej fazie cyklu miesiączkowego. Oba badania, w zestawieniu z USG oraz konsultacją lekarską, wchodzą w skład „Pakietu kobiecego”. 31. Żyj spokojnie Skorzystanie z „Pakietu kobiecego” daje Polkom szansę na świadome i bardziej komfortowe planowanie założenia rodziny. Jednak gdy kobieta zdecyduje się już na poczęcie dziecka, warto by odpowiednio się do tego przygotowała. Dzięki temu zapewni prawidłowy rozwój swojemu przyszłemu dziecku oraz uniknie problemów z utrzymaniem ciąży. Przygotowania powinny rozpocząć się nawet kilka miesięcy przed planowanym poczęciem. 32. Pierwszym krokiem, zwiększającym szansę na poczęcie dziecka, jest wyeliminowanie stresu, który powoduje zmiany hormonalne w ciele kobiety i może doprowadzić nawet do zatrzymania miesiączki, uniemożliwiając zajście w ciążę. Istotne jest również wyregulowanie trybu życia, ponieważ hormony produkowane są w zależności od pory dnia: część w nocy, część w ciągu dnia. Oznacza to, że zaburzenia gospodarki hormonalnej, a przez to owulacji, mogą być spowodowane np. niedoborami snu. 33. Nie rezygnuj z ruchu Na poprawę płodności zaleca się aktywność fizyczną, by polepszyć ogólną kondycję ciała oraz uregulować wskaźnik BMI (Body Mass Index), który określa stosunek masy ciała do wzrostu. Zbyt wysokie (powyżej 25) lub zbyt niskie (poniżej 17,5) może negatywnie wpływać na zdolności rozrodcze kobiety, poprzez wywoływanie zmian hormonalnych. Waga ciała kobiety jest bardzo ważna – przy zbyt niskiej, często występuje zatrzymanie miesiączki związane z niewystarczającą ilością lipidów, niezbędnych do wytwarzania hormonów. Natomiast u otyłych kobiet zaburzeniu ulega cała gospodarka hormonalna, co przyczynia się do problemów z poczęciem dziecka, a po zajściu w ciążę powoduje trudności z jej utrzymaniem. Panie z nadwagą częściej również cierpią na schorzenia negatywnie wpływające na płód, jak na przykład cukrzyca ciążowa. Co istotne, otyłość może być nie tylko przyczyną zaburzeń hormonalnych, ale również ich skutkiem. Wzrost wagi powodowany jest między innymi przez zespół policystycznych jajników, dlatego kobiety dotknięte otyłością powinny zgłosić się do lekarza, by wykonać niezbędne badania diagnostyczne. 34. Siedzący tryb życia jest jedną z przyczyn podwyższenia poziomu „złego” cholesterolu LDL. Ważne jest, aby jego poziom nie przekraczał zalecanej normy, ponieważ zaburza to produkcję hormonów płciowych. Ćwiczenia i wyeliminowanie z pożywienia tłuszczy nasyconych pomogą obniżyć stężenie LDL. Należy jednak pamiętać o dostarczaniu organizmowi dobrych tłuszczy tj. omega 3 i 6, które podwyższają poziom korzystnego cholesterolu HDL, z którego wytwarzane są estrogeny. Hormony te odpowiadają m.in. za popęd seksualny oraz regulację cyklu miesiączkowego. Innym ważnym dla kobiety hormonem, na którego wydzielanie mają wpływ regularne ćwiczenia i zbilansowana dieta, jest insulina. Bierze ona udział w metabolizmie węglowodanów, białek i tłuszczy. Reguluje poziom innych hormonów, a także wpływa na czynność jajników. Wysoki poziom insuliny, niska aktywność fizyczna i otyłość są przyczynami cukrzycy. Choroba ta może przyczynić się do rozwoju zespołu policystycznych jajników, który jest częstym powodem niepłodności. Kobietom planującym dziecko szczególnie zaleca się ćwiczenia gorsetu mięśniowego, które pomagają w stabilizacji postawy, poprawiają mobilność i zmniejszają prawdopodobieństwo wystąpienia bólu kręgosłupa. Dobrą metodą na wzmocnienie tych partii mięśniowych są ćwiczenia ze specjalną piłką „body ball”. Taki rodzaj aktywności fizycznej wzmacnia brzuch, plecy, a także mięśnie dna miednicy. Dodatkowo rozluźnia ciało i odciąża kręgosłup. 35. 36. Ćwicz z umiarem W czasie starania się o dziecko należy zmniejszyć intensywność i długość ćwiczeń. Podczas ciężkich treningów organizm wytwarza zwiększoną ilość kortyzolu, który zatrzymuje sól w organizmie, co może skutkować podwyższonym ciśnieniem. Jego nadmiar przyczynia się również do otyłości brzusznej i powstawania rozstępów. Zbyt intensywne treningi mogą powodować także zaburzenia hormonów tarczycy, a przez to wstrzymać miesiączkowanie. Ważne jest również dostosowanie podaży kalorycznej do poziomu aktywności fizycznej, ponieważ zbyt mała ilość kalorii także może mieć negatywny wpływ na hormony tarczycy. Decydując się na aktywność fizyczną warto skonsultować się z lekarzem, który wykona odpowiednie badania i stwierdzi, czy nie ma co do niej żadnych przeciwskazań. 37. 38. Jedz zdrowo Zwiększenie szans na zajście w ciążę zapewnia także odpowiednia dieta. Prawidłowe żywienie jest jednym z głównych czynników pozytywnie wpływających na płodność, natomiast źle zbilansowane może osłabić odporność organizmu, doprowadzić do niebezpiecznych chorób, a nawet, przy długotrwałym niedostarczaniu odpowiednich składników, negatywnie oddziaływać na psychikę kobiety. Planując ciążę warto zbilansować dietę tak, by była bogata w niezbędne składniki odżywcze, mikroelementy oraz witaminy, co nie tylko pozytywnie wpłynie na płodność oraz zmniejszy ryzyko zaburzeń owulacji, ale także poprawi ogólny stan organizmu. Kobietom starającym się zajść w ciążę zaleca się spożywanie produktów usprawniających działanie układu nerwowego, czyli takich, które dostarczają witamin z grupy B. Znajdują się one w produktach pełnoziarnistych, chudym mięsie, rybach i jajach. Taka dieta wpływa na regularność cyklu miesiączkowego, zapewnia prawidłową produkcję żeńskich hormonów płciowych oraz prawidłowy przebieg owulacji i zagnieżdżania komórek jajowych. Bardzo ważna jest witamina B6, wykazująca działanie obniżające stężenie prolaktyny we krwi, której zbyt wysoki poziom jest jedną z przyczyn niepłodności. Ponadto dietę przyszłej mamy należy poszerzyć o produkty bogate w żelazo. Jego niedobór może zwiększyć ryzyko wystąpienia niepłodności owulacyjnej. Najlepiej je przyjmować w łatwo przyswajalnej formie – postaci hemowej, którą znaleźć można m.in. w wołowinie i cielęcinie. Kobieta planująca ciążę powinna również dostarczać organizmowi produkty zawierające witaminę E, zwaną potocznie witaminą płodności. Jej niedobór zmniejsza wydzielanie hormonu gonadotropowego, przyczyniając się do zaburzeń w przebiegu ciąży. Jej źródłem są przede wszystkim oleje roślinne, orzechy laskowe, warzywa liściaste oraz pietruszka. Bardzo ważne jest także przyswajanie odpowiedniej ilości kwasów tłuszczowych, ponieważ pozytywnie wpływają na śródbłonek naczyń krwionośnych, co warunkuje łatwiejszy przepływ krwi. Mają one bardzo duże znaczenie podczas ciąży, szczególnie kiedy płód zaczyna się kształtować. Znaleźć je można przede wszystkim w rybach. 39. Odstaw używki 40. Podstawą właściwego żywienia jest odstawienie używek w postaci papierosów oraz alkoholu. Udowodniono, że mają one negatywny wpływ na płodność. Z diety powinna zostać wyeliminowana także kofeina powyżej 150 mg dziennie (odpowiednik 2 filiżanek kawy). Powoduje ona działania obkurczające naczynia krwionośne, które zmniejszają szybkość z jaką krew płynie do macicy, utrudniając zagnieżdżenie w niej komórki jajowej. Ponadto powinno się rozważyć ograniczenie czerwonego mięsa, ponieważ u kobiet, które spożywały go więcej, częściej spotyka się mięśniaki macicy. Pamiętaj o suplementacji Nawet najlepsza dieta nie jest w stanie dostarczyć organizmowi wszystkich niezbędnych składników. Jednym z nich jest kwas foliowy, który reguluje wzrost i funkcjonowanie komórek, wpływa dodatnio na system nerwowy i mózg oraz decyduje o dobrym samopoczuciu psychicznym. Przede wszystkim jednak ma pozytywny wpływ na wagę i rozwój noworodków, bierze udział w zachowywaniu materiału genetycznego oraz w przekazywaniu cech dziedzicznych komórek. Jego niedobór może skutkować wadami cewy nerwowej u dziecka. Należą do nich: bezmózgowie, przepukliny oponowe, przepukliny oponowo-rdzeniowe. Z tego powodu każda kobieta, która planuje mieć dziecko powinna przyjmować odpowiednie preparaty. Dostarczanie kwasu foliowego do organizmu należy rozpocząć na około 2 miesiące przed planowaną ciążą. 41. Bądź w stałym kontakcie z lekarzem Zdrowy tryb życia, specjalistyczne badania oraz dieta to bardzo ważne czynniki, które mogą pozytywnie wpłynąć na zdrowie i płodność przyszłej mamy. Niestety nawet najlepsze przygotowania nie gwarantują bezproblemowego zajścia w ciążę. Według statystyk po 12. miesiącach prób 85% par uzyska ciąże, a po dwóch latach 95%. Z tego powodu zaleca się, żeby po roku bezskutecznego starania się o dziecko, para zgłosiła się do lekarza w celu wykonania niezbędnych badań, które pozwolą określić zdolność rozrodczą obu partnerów. W przypadku kobiet po 35. roku życia okres ten jest krótszy i wynosi 6 miesięcy. Przyczynami niepłodności mogą być zaburzenia hormonalne, nieprawidłowa anatomia macicy, niedrożność jajowodów, endometrioza lub infekcje przenoszone drogą płciową (jak rzeżączka, hlamedioza). 42. Niepokojącymi sygnałami są trądzik oraz przetłuszczanie się włosów, które mogą świadczyć o nadprodukcji testosteronu. Z kolei wypadanie włosów, problemy z cerą, pocące się ręce i przyspieszone bicie serca mogły zostać spowodowane nieprawidłową pracą tarczycy. Należy zwrócić także uwagę na regularność cyklu. Jeżeli kobieta miesiączkuje to należy przypuszczać, że jest płodna. Zatrzymanie miesiączki będzie świadczyć o niemożności poczęcia dziecka. Brak okresowego krwawienia może być tymczasowy i wynikać ze stresu, a także zbyt niskiej lub wysokiej wagi, jednak nie należy go bagatelizować. W przypadku wystąpienia któregokolwiek z wymienionych symptomów kobieta powinna uważniej przyglądać się swojemu ciału, a jeśli problem nie ustępuje, udać się do lekarza. Nie stwierdzono wpływu antykoncepcji hormonalnej na płodność. Jest to metoda bezpieczna. Długoletnie stosowana antykoncepcja może obniżać płodność, ale jedynie na trzy miesiące po jej odstawieniu. Pierwszym krokiem podczas sprawdzania zdolności rozrodczej partnerów jest eliminacja czynnika męskiego, ponieważ może się zdarzyć, że przyczyna niepłodności leży po stronie mężczyzny. Jeśli jednak partner jest zdrowy, lekarz oceni płodność kobiety wykonując szereg badań, w tym „Pakiet kobiecy”. W jego skład wchodzą: badanie poziomu hormon AMH oraz FSH, badanie ultrasonografem oraz konsultacja lekarska. Po zdiagnozowaniu przyczyn problemów z zajściem w ciążę lekarz specjalista zaproponuje odpowiednie leczenie. Mogą być to metody farmakologiczne lub operacyjne (np. by usunąć mięśniaka), a do najbardziej zaawansowanych należą metody wspomagania rozrodu, wśród których znajduje się inseminacja (wprowadzenie nasienia partnera do macicy za pomocą specjalnego cewnika), czy zabieg zapłodnienia in vitro. 43. 44. Kontroluj stan swojego zdrowia Przeszkodą w planowaniu rodziny może okazać się poważna choroba. Współczesna medycyna daje jednak szanse na zajście w ciążę nawet z chorobami śmiertelnymi czy przewlekłymi. Oczywiście w takich wypadkach przyszła mama musi poddać się odpowiedniej kuracji lub zabiegom, jednak nie traci szansy na dziecko. 45. Cukrzyca nie przekreśla szansy na powiększenie rodziny Kobiety ze stwierdzoną cukrzycą nie powinny odkładać decyzji o zajściu w ciążę. Wiele lat leczenia cukrzycy może znacznie utrudnić zajście w ciążę i zwiększyć ryzyko związane z jej donoszeniem. Z tego powodu bardzo ważne jest utrzymanie odpowiedniego stężenia glukozy we krwi. Wartość ta powinna być uregulowana jeszcze przed zapłodnieniem. Kobieta, która choruje na cukrzycę i planuje zajść w ciążę musi być objęta opieką diabetologa. Przygotowanie się do ciąży w przypadku cukrzycy wymaga od kobiety dyscypliny. Aby ciąża przebiegała bezproblemowo należy pamiętać o: 46. • samodzielnym podawaniu insuliny i doborze odpowiednich dawek, • planowaniu posiłków i prawidłowej diecie, • świadomej kontroli glikemii, • eliminacji stresu, • systematycznym wysiłku fizycznym. Kluczowe jest aby kobieta sama odpowiednio i systematycznie obserwowała stan swojego organizmu. Brak kontroli może doprowadzić nawet do przedwczesnego porodu, poronienia czy wad wrodzonych u dziecka. To bardzo rzadkie sytuacje, jednak zawsze należy być pod stałą opieką diabetyka. Onkofertility – planowanie rodziny w obliczu nowotworów Nowotwór stanowi zagrożenie dla zdrowia pacjenta, a chemioterapia oraz radioterapia mogą skutkować niepłodnością zarówno u kobiet, jak i u mężczyzn. Jednak z uwagi na to, że nowotwory leczy się coraz skuteczniej, a długość życia chorych systematycznie rośnie, zmienia się również podejście lekarzy do przyszłości pacjentów. Mówi się wręcz o wyłonieniu nowej gałęzi medycyny – onkofertility, która zajmuje się płodnością ponowotworową. Osoby rozpoczynające chemioterapię oraz radioterapię mogą skorzystać z możliwości zamrożenia gamet, by w przyszłości móc począć dziecko. W przypadku mężczyzn jest to mniej skomplikowane, ponieważ nasienie można łatwo zamrozić i rozmrozić bez znacznego negatywnego wpływu na jego jakość. U kobiet na powodzenie tego procesu ma wpływ wiele dodatkowych czynników, jak na przykład wiek, ponieważ jakość komórek jajowych zmienia się wraz z upływem lat. 47. Zabezpiecz się na przyszłość Mrożenie komórek jajowych może być szansą na przedłużenie płodności kobiety. Z zabiegu powinny skorzystać panie z chorobą nowotworową jeszcze przed rozpoczęciem leczenia. Zaleca się go również pacjentkom z zaawansowaną endometriozą oraz występującą rodzinnie przedwczesną menopauzą. Dla kobiet, które traktują mrożenie komórek jajowych, jako polisę na przyszłość, najistotniejszy będzie wiek, w którym zdecydują się na procedurę. Z biologicznego punktu widzenia najlepszy moment na pierwszą ciążę występuje do 25. roku życia. Potem jakość gamet spada. Z tego powodu zaleca się, by kobiety decydujące się na mrożenie komórek jajowych nie były starsze niż 30 lat. Im wcześniej komórki zostaną zamrożone, tym większe prawdopodobieństwo, że urodzi się z nich zdrowe dziecko. Dużo mniejsze znaczenie ma moment, w którym zostaną rozmrożone i przetransferowane do macicy w formie zarodków. Najważniejsze to jest w jakim wieku komórki zostały zamrożone. By jednak mieć pewność szczęśliwego macierzyństwa, rekomenduje się poczęcie w naturalny sposób w młodszym wieku. Mrożenie komórek jajowych odbywa się za pomocą metody szybkiego mrożenia, zwanej witryfikacją. Pobiera się je poprzez punkcję jajnika po stymulacji hormonalnej, jednorazowo kilka, kilkanaście sztuk. Zabieg przeprowadza się w znieczuleniu ogólnym dożylnym, a ryzyko powikłań jest niewielkie. Komórki jajowe przechowuje się w ciekłym azocie o temperaturze -196 stopni Celsjusza. W teorii można je przetrzymywać przez kilkadziesiąt lat. 48. Część komórek jajowych obumiera jeszcze w procesie witryfikacji, część nie przetrwa rozmrożenia. Nie należy również zapominać, że w in vitro i w naturze tylko 30% zarodków przyniesie pozytywne rozwiązanie ciąży. Z tych powodów konieczne jest pobranie przynajmniej 9., a najlepiej 12. komórek jajowych, by prawdopodobieństwo urodzenia dzięki nim dziecka w przyszłości było wysokie. Nigdy nie ma jednak 100% pewności. Niepłodność to stan, w którym, mimo regularnego współżycia (3-4 razy w tygodniu) przez 12 miesięcy, nie można uzyskać ciąży. Niepłodność należy odróżnić od bezpłodności, która cechuje się całkowitą niemożnością do poczęcia potomka i diagnozuje się ją bardzo rzadko. U kobiet rozróżnia się dwa typy niepłodności: niepłodność pierwotną, gdy kobieta nigdy nie była w ciąży oraz niepłodność wtórną, gdy kobieta na pewno już kiedyś w ciąży była. 49. Przyczyny niepłodności Wśród przyczyn niepłodności pierwotnej najczęściej wskazuje się na zespół policystycznych jajników, hiperprolaktynemie oraz niewydolność ciałka żółtego. Natomiast niepłodność wtórną w większości przypadków powoduje niedrożność jajowodów, zrosty wewnątrzmaciczne, endometrioza, infekcje, zakażenia i przebyte zapalenia narządu rodnego. Za prawidłowe funkcjonowanie całego organizmu w dużej mierze odpowiada układ hormonalny. Hormony, produkowane przez jajniki, kontrolują m.in. przemiana materii, wzrost i rozwój człowieka, a także regulują płodność kobiety. Estradiol oraz progesteron umożliwiają pracę cyklu płciowego, wpływają na rozwój komórek jajowych i ich prawidłowe uwalnianie. Wszelkie zaburzenia wydzielania tych hormonów mogą powodować między innymi zatrzymanie owulacji lub uniemożliwić zagnieżdżenie się zarodka. Do problemów z płodnością mogą także doprowadzić zaburzenia związane z wydzielaniem hormonów tarczycy. Mogą być one spowodowane jej niedoczynnością lub nadczynnością. Często są także wywoływane chorobami autoimmunologicznymi tarczycy, np. chorobą Hashimoto. Niebezpieczny jest także zbyt wysoki poziom testosteronu - działa szkodliwie na komórkę jajową i endometrium (błonę śluzową macicy), hamując właściwą owulację. 50. Negatywny wpływ na płodność ma zbyt wysoki (powyżej 25.) lub zbyt niski (poniżej 17,5.) poziom BMI, który może obniżać zdolności rozrodcze kobiety, poprzez wywoływanie zmian hormonalnych), a także niewłaściwy styl życia: nadużywanie alkoholu, palenie papierosów, stres, brak aktywności fizycznej, zła dieta, picie nadmiernych ilości kawy. Obniżenie płodności może być również skutkiem przewlekłych chorób, takich jak nadciśnienie, czy cukrzyca oraz przebytej aborcji. Płodność kobiety z każdym rokiem maleje, dlatego przyczyn problemów z zajściem w ciążę należy dopatrywać się również w wieku. Do lekarza specjalisty z dziedziny niepłodności para powinna się zgłosić w przypadku, gdy przez 6-12 miesięcy nieskrępowanego współżycia płciowego nie udaje się uzyskać ciąży. Pierwszym krokiem jest eliminacja czynnika męskiego, ponieważ może się zdarzyć, że przyczyna niepłodności tkwi w partnerze. Jeśli jednak mężczyzna jest zdrowy, lekarz oceni płodność kobiety, przeprowadzając szereg badań, w tym badania „Pakietu kobiecego”. Szacuje się, że niepłodność kobieca występuje w około 35% przypadków, podobnie męska, w 10% problem dotyka obojga partnerów, natomiast 20% przyczyn niepłodności nie udaje się ustalić. Częstotliwość występowania niepłodności Według danych Światowej Organizacji Zdrowia, co najmniej 60-80 mln par na świecie jest dotkniętych problemem bezdzietności. Przyjmuje się, że w krajach wysoko rozwiniętych ten problem dotyczy od 10 do 15% par w wieku prokreacyjnym. Szacuje się, że w Polsce około 1,2-1,3 mln par może być dotkniętych niepłodnością, z czego część wymaga leczenia metodą wspomaganego rozrodu. Ponadto krajowi eksperci szacują, że około 15 tys. par w Polsce wymaga leczenia metodą in vitro. 51. 52. METODY LECZENIA NIEPŁODNOŚCI 53. Stymulacja owulacji Stymulacja owulacji (stymulacja jajeczkowania) jest podstawową metodą leczenia niepłodności za pomocą odpowiednich leków. Polega na kuracji hormonalnej, która ma doprowadzić do dojrzewania komórek jajowych. Kobieta poddawana jest hormonoterapii w celu wywołania rozwoju wielu pęcherzyków Graffa w jajnikach, a co za tym idzie, uzyskania wielu komórek jajowych w czasie jednego cyklu miesiączkowego. Monitorowanie owulacji Metoda polega na poddawaniu pacjentki badaniom USG w odpowiednich dniach cyklu. Pomaga określić jego prawidłowość, ustalić czy i kiedy pękają pęcherzyki, a także zbadać stan błony śluzowej macicy. Wyniki monitorowania mogą odpowiedzieć na wiele pytań pacjentki związanych z niepłodnością. Przede wszystkim pozwalają ocenić, czy należy wspomóc organizm farmakologicznie, a także dopasować leczenie do indywidualnych potrzeb kobiety. Histeroskopia 54. Histeroskopia diagnostyczna wykonywana jest w celu rozpoznania stanów przednowotworowych i nowotworowych oraz innych nieprawidłowości błony śluzowej jamy macicy oraz wnętrza macicy. Badanie wykonuje się za pomocą histeroskopu diagnostycznego, czyli urządzenia optycznego, które umożliwia precyzyjne zbadanie wnętrza macicy w odpowiednim powiększeniu. Jest on w kształcie rurki, poprzez którą dostarczane jest światło do jamy macicy. Obraz uzyskiwany jest za pomocą przyłączonej do aparatu kamery. Inseminacja Inseminacja domaciczna jest zabiegiem, w czasie którego za pośrednictwem specjalnego cewnika – katetera – do jamy macicy wprowadza się odpowiednio spreparowane nasienie. W ten sposób można pominąć śluz szyjkowy oraz przeciwciała, które uniemożliwiają dotarcie plemników do macicy podczas stosunku. Zapłodnienie pozaustrojowe Zapłodnienie pozaustrojowe, czyli in vitro, to najbardziej zaawansowana metoda leczenia niepłodności. W czasie zabiegu komórka jajowa oraz plemnik są łączone w warunkach laboratoryjnych. Następnie podczas procedury transferu zarodki przenoszone są do macicy kobiety. Problemy związane z niepłodnością można wyleczyć. Aby było to możliwe, należy je wykryć jak najwcześniej. Dlatego tak ważne dla kobiet są systematyczne badania płodności. 55. 56. O kampanii społecznej „Płodna Polka” Kampania społeczna „Płodna Polka”, to inicjatywa, której celem jest zachęcenie kobiet do diagnostyki płodności, poprzez wykonywanie badań „Pakietu kobiecego”– serii badań (AMH, FSH oraz USG) zakończonych konsultacją z lekarzem specjalistą z dziedziny niepłodności. Służą one nie tylko określeniu płodności kobiet, ale także określają najlepszy czas na poczęcie dziecka - pozwalają na świadome zaplanowanie macierzyństwa. Działania kampanii zakładają prowadzenie pozytywnej edukacji kobiet na temat dostępnych metod diagnozowania płodności oraz profilaktyki w tym zakresie. W kwestii planowania pierwszego dziecka niezwykle istotny jest wiek. Niestety Polki coraz później decydują się na założenie rodziny, w związku z czym rośnie liczba problemów związanych z poczęciem potomka. Szacuje się, że w Polsce około 1,2-1,3 mln par może mieć problemy z poczęciem dziecka, z czego część wymaga leczenia metodą wspomaganego rozrodu. Oprócz wieku, na płodność negatywnie wpływają czynniki związane ze stylem życia, takie jak przewlekły stres lub zła dieta. Szansą na ograniczenie wspomnianego problemu jest przekonanie Polek do stosowania profilaktyki w zakresie płodności. Polega ona m.in. na wczesnym diagnozowaniu czynników utrudniających zajście w ciążę. Ich wczesne wykrycie pozwala skutecznie skorzystać z dostępnych metod leczenia niepłodności, takich jak monitorowanie i stymulacja owulacji, inseminacja, histeroskopia czy zapłodnienie poza ustrojowe. 57. Organizatorzy Społeczną kampanię informacyjną „Płodna Polka” zainaugurowała Fundacja „Nadzieja dla zdrowia” wraz z Kliniką Leczenia Niepłodności „Bocian”. 58. Ekspertem merytorycznym kampanii jest dr Grzegorz Mrugacz, dyrektor medyczny Kliniki Leczenia Niepłodności „Bocian”, która bierze udział w rządowym Programie Leczenie Niepłodności Metodą Zapłodnienia Pozaustrojowego na lata 2013-2016. Dr Mrugacz to specjalista ginekologii i położnictwa, wiceprezes Polskiego Towarzystwa Medycyny Rozrodu. Patroni honorowi Kampania społeczna „Płodna Polka” została objęta patronatami Polskiego Towarzystwa Medycyny Rozrodu, Polskiego Towarzystwo Położnych, Naczelnej Rady Pielęgniarek i Położnych, Rady Miasta Białystok. 59. Tel.: +48 85 744 77 00 Tel.: +48 602 636 656 (pilne przypadki) Faks: +48 85 744 77 00 (wew. 20) E-mail.: [email protected] www.plodnapolka.pl www.klinikabocian.pl
