Nazwa skały: PIROKSENIT - UPeL

Nazwa skały: PIROKSENIT
Rys. 1. Makroskopowy widok piroksenitu (http://www.redbor.pl/skaly/0_skaly_magmowe.htm)
Typ skały1: Głębinowa (plutoniczna), Ultrazasadowa
Barwa: Czarna, czarno-brunatna
Struktura2: pełnokrystaliczna, drobno - średniokrystaliczna
Tekstura2: zbita, bezładna
Skład mineralny3: > 50% pirokseny, amfibole, oliwiny
1
Środowisko powstawania skały (strefa głębokościowa), chemizm skały (zawartość krzemionki)
Opisano najczęściej występujące struktury i tekstury w skale (wg podziału Grubenmana)
3
Określono minerały występujące w skale zaczynając od tych, których jest najwięcej a kończąc na minerałach,
których jest najmniej. Podany skład mineralny jest uśredniony – możliwe są pewne odstępstwa lub inne
proporcje składników
2
1
Pozycja skały na diagramach klasyfikacyjnych:
Rys. 2. Pozycja systematyczna piroksenitu, załącznik do diagramu QAPF dla skał plutonicznych o
indeksie M>90 Oznaczenia: px – pirokseny, ho – hornblenda (amfibol) ol – oliwiny
(http://home.agh.edu.pl/~szydlak)
Dodatkowe zdjęcia:
Rys. 3. Makroskopowy widok piroksenitu (http://yunus.hacettepe.edu.tr)
2
Opis skały:
Skała magmowa plutoniczna z grupy skał ultramaficznych. Ogniwo pośrednie pomiędzy skałami
ultramaficznymi i gabroidami. Składa się w 60-100% z ortopiroksenów (bronzyt, enstatyt, hipersten
i inne) i klinopitoksenów (diallag, diopsyd i inne) oraz 0-40% z oliwinów. W podrzędnych ilościach
mogą występować apatyty, amfibole (hornblenda), biotyty, chromity, enstatyt, granaty, jadeit, ilmenit,
magnetyt, melanit, serpentyny, siarczki i spinele. Niekiedy wykazują budowę porfirową. Barwa
brunatno-czarna.
Nazwa skały: HORNBLENDYT
Rys. 4. Makroskopowy widok hornblendytu (http://www.redbor.pl/skaly/0_skaly_magmowe.htm)
Typ skały4: Głębinowa (plutoniczna), Ultrazasadowa
Barwa: Czarna, czarno-brunatna
Struktura5: pełnokrystaliczna, drobno - średniokrystaliczna
Tekstura2: zbita, bezładna
Skład mineralny6: > 50% amfibole (hornblenda), pirokseny, oliwiny
4
Środowisko powstawania skały (strefa głębokościowa), chemizm skały (zawartość krzemionki)
Opisano najczęściej występujące struktury i tekstury w skale (wg podziału Grubenmana)
6
Określono minerały występujące w skale zaczynając od tych, których jest najwięcej a kończąc na minerałach,
których jest najmniej. Podany skład mineralny jest uśredniony – możliwe są pewne odstępstwa lub inne
proporcje składników
5
3
Rys. 5. Pozycja systematyczna hornblendytu, załącznik do diagramu QAPF dla skał plutonicznych o
indeksie M>90
Oznaczenia: px – pirokseny, ho – hornblenda (amfibol) ol – oliwiny
(http://home.agh.edu.pl/~szydlak)
Opis skały:
Skała magmowa plutoniczna z grupy skał ultramaficznych. Składa się głównie hornblendy (90-100%).
Może również zawierać oliwiny, pirokseny. W podrzędnych ilościach występuje apatyty, biotyty,
magnetyt, pirop i inne. Tworzy strefy w intruzjach piroksenitów i perydotytów (dunit, harzburgit,
lherzolit i wehrlit) lub współwystępuje z nimi tworząc własne ale nieco młodsze od nich intruzje.
Makroskopowe rozpoznawanie skał
Obie skały przynależą do tej samej grupy skał (klasa perydotytu), wykazują podobny chemizm
(ultrazasadowe), genezę powstawania (plutoniczne) oraz cechują się podobną barwą (czarną lub
brunatno- czarną). Dlatego ich wzajemne
rozróżnienie może być trudne. Jedną z cech
diagnostycznych umożliwiających odróżnienie piroksenitu od hornblendytu jest pokrój głównych
minerałów tworzących skały. Pirokseny charakteryzują się pokrojem krótkosłupkowym lub
izometrycznym natomiast amfibole posiadają pokrój długosłupowy. Obserwując różne powierzchnie
skały można ocenić orientacyjną proporcję piroksenów i amfiboli i na tej podstawie za pomocą
diagramu ol-px-ho ustalić pozycję skały. Prawidłowa ocena jest możliwa jedynie w przypadku
równoległego ułożenia minerałów wzdłuż obserwowanej powierzchni skały. Minerały zorientowane w
płaszczyźnie pionowej do skały (obserwowane w przekroju) mogą być trudne do identyfikacji.
4