Przewodzenie, podobnie jak piękno, trudno zdefiniować, lecz łatwo dostrzec. Warner Bennis dr Katarzyna Kulig-Moskwa Kierownik Zespołu Dydaktycznego Zarządzania Zasobami Ludzkimi Adiunkt w Instytucie Zarządzania i Marketingu Trener i konsultant biznesu [email protected] Współczesny lider: samotny rekin czy wilk na czele watahy? Rekin • Poluje samotnie • Szybki i zdeterminowany na cel • W ciągłym ruchu • Nieustannie głodny • Doskonały myśliwy • Bezwzględny (zdarza się, że pożera swoje młode) Wilk • Poluje w grupie • Nigdy nie stawia korzyści krótkookresowej przed strategiczną. • Potrafi się szybko dostosować i, co o wiele ważniejsze, jest gotowy do natychmiastowych zmian. • Komunikuje się w sposób rozbudowany ale jasny i prosty. Świat przyrody Nauka przywództwa organizacyjnego Przywództwo a badania naukowe B. Bassa i B. Avolio R.R. Blake’a i J.S. Mouton K. Blanchard Przywództwo a badania naukowe B. Bassa i B. Avolio Rodzaje przywódców (badania Bernarda Bassa i Brusse’a Avolio) Przywódca Transakcyjny : Dynamiczny, wie czego chce -autorytarny, Egoista, skupiony na sobie, ma wysoką potrzebę osiągnięć, uznania; Uznaje zasadę cel uświęca środki (idzie do przodu po trupach, niechętny do współpracy, zatrzymuje cenne informacje, woli by to jego zawsze słuchano, ma trudności w respektowaniu norm i zasad) Relacje opiera na zasadzie wymiany, oferuje coś w zamian za zgodę lub uległość Ma szczególną tendencję do przypisywania sukcesów sobie, nawet gdy praca była zespołowa Dąży do doskonałości, jest wymagający dla siebie i innych Mówi to co myśli Lubi zwracać na siebie uwagę W przywództwie używa twardych narzędzi: kary, działania manipulacyjne Przywódca Transformacyjny Aktywista, lubiący wyzwania ale przede wszystkim cenni sobie towarzystwo i prace grupową, współpracę. Jest empatyczny, otwarty, komunikatywny. Wzbudza ufność i jest wiarygodny. Elastyczny w poszukiwaniu rozwiązańszuka rozwiązań typu wygrana – wygrana, umie słuchać, cenni sobie dobre relacje Typ społecznika, przypisuje duże znaczenie do norm społecznych Pobudza ludzi do działania swoim zapałem i entuzjazmem Stosują głownie narzędzia miękkie: docenianie pracowników, umiejętne udzielanie informacji zwrotnej Rodzaje przywódców (badania Bernarda Bassa i Brusse’a Avolio) Przywódca Transakcyjny Przywódca Transformacyjny Przywództwo a badania naukowe R.R. Blake’a i J.S. Mouton Siatka stylów kierowania wg R.R. Blake’a i J.S. Mouton TOWARZYSKI Najważniejszy jest człowiek Kładzie nacisk na rozwój osobisty Potrafi długo rozmawiać ORIENTACJA NA LUDZI Współczujący/wyrozumiały/ życzliwy Daje innym poczucie bezpieczeństwa KONSULTATYWNY (preferuje wspólne cele i prace zespołową) Integruje pracowników Pragnie współpracy Interesuje się technikami motywacyjnymi Preferuje pracę w zespole DYREKTYWNY NIEZAANGAŻOWANY Zdeterminowany/napastliwy/ pewny siebie nie dąży do zmian Unika innowacji, zmian Zabiegany/ władczy/ z inicjatywą Polega na sobie/ niezależny/ ambitny Stosuje nagrody, kary, nadzór Najważniejsze dla niego jest zadanie ORIENTACJA NA ZADANIA Siatka stylów kierowania wg R.R. Blake’a i J.S. Mouton WILK ORIENTACJA NA LUDZI (KL) TOWARZYSKI OPTYMALNY http://www.backyardchickens.com/a/banished-a-wolf-rpcharacter-page NIEZAANGAŻOWANY WYIZOLOWANY DYREKTYWNY http://zwierzofotka.pl/1015 ORIENTACJA NA ZADANIA (KC) Czego można się nauczyć od wilka? • Samiec alfa stoi na czele watahy i stara się mieć wzgląd na wszystko • Samiec alfa inicjuje zgromadzenia watahy, powitania, eliminuje agresję. • Wilki akceptują przywódcę, ponieważ ciągle przekonują się, że ma najlepsze cechy by nim być • Wilk przywódca inicjuje akcje ale ma swoich specjalistów, którzy są odpowiedzialni za różne obszary. • Wilk zawsze jest w środku swojej watahy, nigdy się nie izoluje, ani w czasie polowania ani w czasie odpoczynku. • Samiec Alfa traktuje watahę jako całość, czasem nawet kiedy pojedynczym członkom musi zadać ból w ostatecznym rozrachunku jest to korzystne dla całej struktury. http://pl.xyo.net/android-app/wilki-tapety-na-zywo-SyokqWQ/ Na podstawie J. Voss: Wilk-przywódca Dlaczego wilk? • Bo dziś stawia się na zespoły- one dają siłę przetrwania • Bo dziś podwładni potrzebują motywacji wewnętrznej, chcą pracować z misją, • Bo ludzie to istoty społeczne a przynależność to nasza potrzeba • Bo o jakości zarządzania świadczą dziś relacje i wartości niematerialne http://pl.xyo.net/android-app/wilki-tapety-na-zywo-SyokqWQ/ Przywódca REKIN AGRESJA Źródło zdjęcia: http://dinoanimals.pl/zwierzeta/rekin-ludojad-zarlacz-bialy/attachment/rekin-zarlacz-bialy-dinoanimals-pl-17/ „wykolejeni liderzy” Badania nad cechami liderów, dowiodły iż cechy na poniższej liście, które początkowo były silnymi stronami, ostatecznie stały się wadami i wpłynęły na spadek jakości kierowania: 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. Niewrażliwi i szorstcy Przesadnie wymagający Niesłuchający innych Nietolerancyjni wobec odmiennego zdania Przypisujący sobie zasługę za pracę zespołową Winiący innych za niepowodzenie Zimni, utrzymujący dystans, aroganccy Niewiarygodni Dyktatorzy Źródło: R.E.Quinn…: Profesjonalne zarządzanie, 2007s.50 Nieefektywni liderzy: • • • • • • • • • • • • • Źródło zdjęcia: http://dinoanimals.pl/zwierzeta/rekin-ludojadzarlacz-bialy/attachment/rekin-zarlacz-bialy-dinoanimals-pl-17/ nie słuchają nie delegują uprawnień nie interesują się pracownikiem przekazują negatywne informacje o Twoich wynikach innym osobom, nie chwalą krytykują przy innych, kradną pomysły ciągle kontrolują zastraszają nie zapewnią odpowiednich narzędzi do wykonania zadania, nie informują na bieżąco, nie określają jasno celów, faworyzują— inne zasady dla jednych, inne dla drugich, Źródło: Rupert Eales-White: Sprawny lider Koszty nieuprzejmości Pracownicy, którzy byli źle potraktowani : • 48% celowo zmniejszyło nakład pracy; • 47% celowo ograniczyło czas spędzany w pracy; • 38% celowo obniżyło jakość wykonywanej pracy; • 80% straciło czas na analizowaniu przykrego incydentu; • 63% straciło czas, unikając winowajcy; • 66% przyznało się do mniej efektywnej pracy; • 78% stwierdziło, że ich przywiązanie do organizacji osłabło; • 12% oznajmiło, że z powodu złego traktowania odeszli z pracy; • 25% przyznało, że wyładowali swoją frustrację na Źródło zdjęcia: http://dinoanimals.pl/zwierzeta/rekin-ludojad- klientach. zarlacz-bialy/attachment/rekin-zarlacz-bialy-dinoanimals-pl-17/ Christine Pearson, HBR marzec 2014 Przywództwo a badania naukowe K. Blanchard ZACHOWANIA WSPIERAJĄCE- chwal, słuchaj, wyjaśniaj Style kierowania sytuacyjnego WSPIERAJĄCY S3 Dużo zachowań wspierających i mało zachowań dyrektywnych DELEGUJĄCY S4 Mało zachowań wspierających i mało zachowań dyrektywnych TRENERSKI S2 Dużo zachowań dyrektywnych i dużo zachowań wspierających DYREKTYWNY S1 Dużo zachowań dyrektywnych i mało zachowań wspierających ZACHOWANIA DYREKTYWNE- buduj, organizuj, ucz, nadzoruj podsumowanie • przywództwo wymaga niezwykłej elastyczności, • ciągłego dostosowywania się do zmiennego otoczenia, • myślenia długookresowego • zaangażowanego zespołu Tego wszystkiego można nauczyć się obserwując fascynujący świat wilków - zwierząt, które potrafiły przetrwać dzięki znakomitej współpracy w stadzie-watasze, odpowiedniku zespołów. Watasze przewodzi wilk samiec alfa przywódca stada. Jego obserwacja może być niezwykle inspirująca dla współczesnych liderów http://pl.xyo.net/android-app/wilki-tapety-na-zywo-SyokqWQ/ DZIĘKUJE ZA UWAGĘ KATARZYNA KULIG-MOSKWA