Pytania testowe finału centralnego XX Olimpiady Wiedzy Ekologicznej Tuchola 4 czerwca 2005 r. 1. Synekologia człowieka to dział: a. antropologii, badający rolę Homo sapiens jako gatunku w ekosystemie, b. nauki, zajmujący się rasami ludzkimi, c. anatomii, zajmujący się ewolucją Homo sapiens. 2. Storczyki epifityczne to przykład: a. pasożytnictwa, b. helotyzmu, c. komensalizmu. 3. Mianem organizmów synantropijnych określamy: a. introdukowane przez człowieka poza ich naturalne zasięgi, b. żyjące w środowiskach antropogenicznych, c. reintrodukowane przez człowieka. 4. Destruenci: a. prowadzą do destrukcji ekosystemów, b. przywracają związki nieorganiczne ekosystemom i mogą być pokarmem dla konsumentów, c. przekształcają materię nieorganiczną w organiczną. 5. Różnica między produkcją pierwotną netto a produkcją pierwotną brutto wynika z: a. zapotrzebowania katabolicznego organizmu i rozproszenia energii, b. konieczności przetwarzania około 50% energii słonecznej na energię transportu wody z gleby do liści wbrew siłom grawitacji, c. wykorzystywania przez konsumentów tylko części materii organicznej niższego poziomu troficznego. 6. Aktualnie w Polsce występuje 160 gatunków tych gatunków roślin, z czego ponad jedna trzecia należy do wymarłych lub ustępujących. Mowa tu o: a. archeofitach, b. sklerofitach, c. paprotnikach. 7. Podaj nazwy drzew, których sylwetki zostały przedstawione poniżej: 8. Określ właścicieli M-3, których wizerunki „mieszkań” przedstawiono poniżej: 9. Rasą rodzimą wyhodowaną w naszym kraju bez udziału ras obcych, wywodzącą się bezpośrednio od tarpanów jest: a. kucyk suwalski, b. koń Przewalskiego, c. konik polski. 10. Stosownie do przepisów unijnych w Polsce w zakresie wód powierzchniowych: a. wyróżnia się pięć klas czystości wód, b. zasada zapisana w punkcie „a” nas obowiązywać a na przygotowania Polska ma jeszcze 2 lata, c. stan ich warunkowany jest i nadal będzie, zgodnie z normami unijnymi wyłącznie przez badania miana coli. 11. Fenol zanieczyszczający wody powierzchniowe w najwyższym stopniu kumuluje się u zwierząt wodnych w: a. wątrobie, b. mięśniach, c. ościach i kościach. 12. W połowach ryb słodkowodnych pierwsze miejsce zajmuj : a. karp, b. płoć, c. szczupak. 13. Najdłuższym kanałem wybudowanym w Polsce jest: a. Wieprz-Krzna, b. Gliwicki( Kłodawa – Odra), c. Bydgoski( Noteć). 14. Jaki procent ogólnych przewozów ładunków w Polsce stanowi śródlądowy transport wodny?: a. ok. 10%, b. ok. 5%, c. poniżej 1%. 15. Jaki procent ludności w Polsce „obsługiwany” jest przez komunalne oczyszczalnie ścieków?: a. ok. 50%, b. ok. 70%, c. ponad 80%. 16. W ostatnich latach gatunkiem obcym, zasiedlającym brzegi naszych wód jest: a. norka amerykańska, b. piżmak, c. wydra. 17. Największy małż w faunie słodkowodnej Polski to: a. szczeżuja wielka, b. skójka malarska, c. szczeżuja chińska. 18. Jedną z głównych przyczyn skażenia wód przez nawozy mineralne w Polsce jest obok stosowania ich nadmiernych dawek: a. dominacja czarnoziemów, b. przewaga lekkich gleb, c. duża zawartość żelaza w glebach. 19. Melioracja pochodzi od łacińskiego słowa meliolare, co oznacza: a. nawadnianie, b. odwadnianie, c. ulepszanie. 20. Ziemniaki zostały sprowadzone do Polski w wieku: a. XVI, b. XIII, c. XVII. 21. Króliki sprowadzone z Europy do Australii, stały się groźnymi szkodnikami pastwisk. Plaga ta została opanowana przez: a. chorobę wirusową (myksomatozę) i działalność drapieżców, b. budowę płotów przeciwkróliczych i stosowanie ultradźwięków, c. trucizny i ochronę pastwisk. 22. Insektycyd DDT, którego stosowanie jest od wielu lat zabronione, był produkowany w Polsce pod nazwą: a. azotoks, b. Lidl, c. dioksylen. 23. Głównymi producentami w europejskich lasach liściastych klimatu umiarkowanego są: a. daglezja, buk, grab, b. dąb, lipa, grochodrzew, c. grab, lipa, dąb. 24. Ostatnio powołanym Leśnym Kompleksem Promocyjnym jest: a. Mazowiecki LKP, b. Warszawski LKP, c. Kampinoski LKP. 25. Który z niżej wymienionych ptaków na stałe zamieszkuje w naszym kraju?: a. kukułka, b. cietrzew, c. gołąb grzywacz. 26. Wśród niżej wymienionych tzw. „zagniazdownikiem” jest: a. kuropatwa, b. skowronek, c. dzięcioł. 27. Status prawny bobra w Polsce to: a. gatunek chroniony, z możliwością redukcji liczebności jego populacji za zgodą wojewódzkiego konserwatora przyrody, b. gatunek objęty całkowitą ochroną, c. zwierzyna łowna, można na niego polować tylko na stawach hodowlanych przez cały rok. 28. Żywność specjalnego żywieniowego przeznaczenia to żywność: a. dietetyczna, b. ekologiczna, c. wegetariańska. 29. Opakowanie produktów spożywczych nietrwałych mikrobiologicznie, łatwo psujących się powinno być oznakowane: a. datą minimalnej trwałości, b. terminem przydatności do spożycia, c. nie wymaga specjalnego oznakowania. 30. Zgodnie z obowiązującymi przepisami prawnymi, do wielu środków spożywczych stosowane są substancje dodatkowe. Produkty, do których dodatek takich substancji jest zabroniony to: a. lody, dżemy, koncentraty zup, b. wędliny, cukierki, ciasta cukiernicze, c. miód pszczeli, mleko pasteryzowane, wody mineralne. 31. Wąglik to zakaźna, ostra choroba odzwierzęca powodowana przez zarodnikującą laseczkę wąglika (Bacillus anthracis). Zarodniki tej bakterii o pełnej zdolności do zakażenia mogą przetrwać w glebie: a. rok, b. kilka lat, c. kilkadziesiąt lat. 32. Opakowania wykonane z materiałów korzystnych ekologicznie, zgodnie z obowiązującym rozporządzeniem Ministra Środowiska z 2004r, powinny być specjalnie oznakowane. Co oznacza poniższy znak?: a. nadaje się do wielokrotnego użytku, b. przydatne do recyklingu materiałowego, c. biodegradowalne. 33. Które z niżej wymienionych pierwiastków zaliczane są do grupy biogennych, wchodzą w skład substancji metabolicznych?: a. węgiel, wodór, tlen, b. sód, potas, wapń, c. magnez, azot, siarka. 34. Już w epoce średniowiecza zostało wydane rozporządzenie chroniące ptactwo, bo... ”swym miłym śpiewem raduje serca ludzkie”. Było to w: a. Austrii, b. Szwajcarii, c. Anglii. 35. Który z niżej wymienionych krajów ma największą powierzchnię objętą ochroną, w stosunku do swej powierzchni całkowitej?: a. Dania, b. Hiszpania, c. Słowacja. 36. IUCN to skrót: a. Światowej Unii Ochrony Przyrody i jej Zasobów, b. Międzynarodowej Organizacji Ochrony Przyrody, c. Międzynarodowego Centrum Informacji Obszarów Chronionych. 37. W Polsce wizerunek żaby na ostrzegawczych znakach drogowych można już spotkać w: a. Wigierskim PN, Górach Stołowych, b. Świętokrzyskim i Tatrzańskim PN, c. całej części północno-wschodniej naszego kraju. 38. Który z wymienionych malarzy popularyzował kulturę łowiecką? a. Stanisław Chełmoński, b. Juliusz Kossak, c. Jan Matejko. 39. Duży problem dla środowiska stanowią jednorazowe butelki tzw. ”PET-y”. Co oznacza ten skrót? a. ”Petrochemia”, czyli źródło ich wytwarzania, b. pierwsze litery wyrazów składających się na pełną ich nazwę handlową, czyli „Tworzywo Ekologicznie Przystosowane”, c. tworzywo, z którego są wykonane –politereftalan etylenu. 40. W Polsce do substancji stwarzających szczególne zagrożenie dla środowiska zaliczono oprócz PCB również azbest. Został określony termin prawny, do kiedy zarówno azbest jak i wyroby zawierające ten minerał muszą całkowicie zostać usunięte ze wszystkich miejsc w obszarze całego kraju. Kiedy mija ten termin? a. w połowie 2009 r., b. na początku 2017 r., c. do końca 2032 r. 41. W przypadku wystąpienia tzw. „dzikiego wysypiska odpadów”, organ kontrolny nakłada obowiązek jego likwidacji. Kto jest adresatem tego obowiązku? a. właściciel (posiadacz) tych odpadów, b. właściciel terenu na którym są one składowane, c. organ administracji samorządowej. 42. Co mówią przepisy obowiązujące u nas w kraju w odniesieniu do monitoringu składowisk odpadów komunalnych? a. jest obligatoryjny, b. w zasadzie jest fakultatywny; obowiązkowe jest tylko badanie jakości tzw. „wód opaskowych”, c. przepisy w tym względzie obecnie nie obowiązują, bowiem nałożono 10-cio letni okres przejściowy. 43. Ile opakowań jednostkowych można wyróżnić w przypadku butelki zamkniętej zakrętką z polietylenu i posiadającej naklejoną papierową etykietę? a. jest jedno opakowanie-sama butelka, b. są trzy, bo oprócz butelki, nakrętka i etykieta zaliczane są do opakowań jednostkowych, c. nie ma wcale, bowiem opakowaniem jednostkowym jest dopiero karton zawierający butelki lub paleta drewniana. 44. Jakim symbolem oznaczone jest tworzywo powszechnie stosowane do opakowań noszące nazwę polichlorek winylu ? a. PV, b. PC, c. PVC. 45. Pozwolenie wodno-prawne nie jest wymagane w przypadku: a. wykonywania urządzeń wodnych, b. wprowadzania do kanalizacji ścieków zwierających substancje szkodliwe, c. rybackiego korzystania ze śródlądowych wód powierzchniowych. 46. Czy wolno w Polsce stosować halony, zaliczanych do substancji zubażających warstwę ozonową?: a. tak, bez ograniczeń, b. w zasadzie nie, lecz występuje możliwość tzw. ”zastosowania krytycznego”, c. w żadnych okolicznościach nie można ich stosować. 47. Wieloletnim sponsorem Olimpiady Wiedzy Ekologicznej jest Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, który istnieje od: a. 10 lat, b. 15 lat, c. 25 lat. 48. Najbardziej popularnym miesięcznikiem, poświęconym tematyce ochrony środowiska jest „Aura”. Ukazuje się ona w Polsce od: a. 1968r, b. 1973r, c. 1980r. 49. W marcu bieżącego roku nastąpiło w Japonii otwarcie Wystawy Światowej EXPO 2005. Jej ideą przewodnią było hasło: a. Natura 2005, b. Mądrość Natury, c. Nauka na Rzecz Natury. 50. Organizacja, która rozpoczęła edycje Olimpiady Wiedzy Ekologicznej to: a. ZSMP, b. ZMW, c. ZSP. Klucz odpowiedzi: 1a 2c 3b 4b 5a 6a 7 dąb, jałowiec, świerk 8 bóbr, kaczka krzyżówka, szerszeń 9c 10a 11b 12a 13a 14c 15a 16a 17c 18b 19c 20a 21a 22a 23c 24b 25b 26a 27a 28a 29b 30c 31c 32b 33a 34b 35a 36a 37a 38b 39c 40c 41a 42a 43b 44c 45c 46c 47b 48b 49b 50a