Kresomózgowie i międzymózgowie
advertisement
Zarys budowy układu nerwowego Biologiczne podstawy zachowania KFZiE PŁ 2009/10 Zarys budowy układu nerwowego I. Sprawdzian z lab. 6. II. Konwersatorium z zagadnień bieżących: 1/ struktura układu nerwowego – główne podziały; 2/ neuron - budowa i funkcje; 3/ mielina i typy włókien nerwowych - funkcjonalne konsekwencje zróżnicowania; 4/ zwoje, sploty, jądra, drogi nerwowe; 5/ nerwy rdzeniowe i czaszkowe - budowa odcinka przyrdzeniowego nerwu obwodowego; 6/ sploty nerwowe; 7/ tkanka glejowa, płyn mózgowo-rdzeniowy, opony rdzeniowe i mózgowe; 8/ budowa zewnętrzna rdzenia kręgowego. III. Ćwiczenia tablicowe – przegląd foliogramów (slajdów/. IV. Ćwiczenia praktyczne: 1/ przegląd preparatów mokrych i mikroskopowych; 2/ historia badań UN – film (opcjonalnie). Układy nerwowe Zwoje (parzyste) Połączenia: • wzdłużne - konektywy • poprzeczne - komisury Zwojowe typu drabinkowatego Zwój nerwowy Aplysii Można policzyć na palcach neurony i każdemu nadać imię Kandel: The Brain. Sci. Amer. Mózgowie: kręgowce Cewkowaty układ nerwowy Sci.Amer. 1977 Mózgowie: kot, ptak, żaba www.uoguelph.ca Neurony Typowy neuron – taki jaki nie istnieje http://www2.cedarcrest.edu/academic/bio/hale/bioT_EID/ Neurony czyli podstawowe typy neuronów http://static.howstuffworks.com/gif/brain-neuron-typ... / Neurony Typowe neurony spośród kilku tysięcy typowych neuronów http://www.mind.ilstu.edu/curriculum/neurons_intro/imgs/neuron_types.gif Neurony w kolumnach korowych http://www.alzheimer.ca/english/alzheimer_brain_mini_site/ http://domino.watson.ibm.com/comm/pr.nsf/pages/rscd.neurons_picb.html/ /NeuronsInAColumn1.bmp Glej Podstawowe typy komórek glejowych w OUN A jeszcze jest glej obwodowy http://www.dmacc.edu/instructors/rbwollaston/Nervous_system/neuroglia_of_CNS.gif Mielina Mielina ośrodkowa i obwodowa Zarzycki: Histologia zw. domowych i człow. oraz Duus:Diagnostyka topograficzna w neurologii Włókna nerwowe i mielina Typy aksonów (włókien nerwowych) w zależności od budowy osłonek Przewodzenie pobudzenia w komórce zależności od budowy aksonu bez osłonki nagie osłonięte komórką glejową lub jej wytworami - mieliną bezrdzenne rdzenne ośrodkowe rdzenne obwodowe bezmielinowe mielinowe przewodzą wolno, w sposób ciągły, z dekrementem - stratami zanikaniem przewodzą szybko, w sposób skokowy, bez strat Włókna nerwowe - typy wg E-G i L-H Klasyfikacja i własności aksonów w zależnośći od budowy i funkcji za to też Nobel dla Erlangera i Gassera (1944) Neurylemma -1m; Mielina - 3 m, Międzywęźle - 50-1000 m, Osłonka/Akson - 0,6-1,0 Typ E-G Erlanger Gasser Typ L-H Lloyd Hunt Średnica [m] Szybkość [m/s] Mielina Wrażliwość na hipoksję Wrażliwość na znieczulenie Funkcja czuciowa Funkcja ruchowa Specyfika A I a, b 12-20 70120 + +++ - + + motoneuron alfa, wrzecionka A II 5-12 30-70 + +++ - + A - 3-6 15-30 + +++ - + motoneuron gamma A III 2-3 12-30 + ++ + + ciepło, zimno, ból B - 1-3 3-15 + ++ ++ + przedzwoj. autonom. Cs - 0,31,3 0,72,3 - + +++ + zazwojowe sympat. Cdr IV 0,41,2 0,52,0 - - +++ korzonek grzbiet + somatosensoryczne Synapsa Neuronalny matrix albo Miliony krosien wg Sherigtona Często wylicza się, że możliwości połączeń miedzy neuronami jest więcej niż atomów we wszechświecie. Na szczęście nie wszystkie się realizują Mózgowie człowieka ułożone precyzyjnie z: • 10111012 neuronów • i 50 więcej gliocytów Na początek trzy pęcherzyki IVb III IVb IV III II II IVa III IIb IIc IVa II IIb IIa IIa I I I Mózgowie kręgowców Od ryby do konia - jak formowały się pęcherzyki mózgowia Nason, Dehaan: Świat biologii Mózgowie kręgowców Od ryby do kota (dla odmiany) - jak formowały się pęcherzyki mózgowia Encyklopedia szkolna Biologia Komory mózgowia x Duus:Diagnostyka topograficzna w neurologii Komory mózgowia Z zewnątrz trójwarstwowa torebka Opony: • Twarda • Pajęcza • Miękka 5 3 2 1 4 Płyn mózgowordzeniowy Netter: Atlas anatomiic Bariera hematoencefaliczna Netter: Atlas anatomii Mózgowie - najważniejsze części Rdzeń kręgowy Mózgowie Przodomózgowie Śród -mózgowie Kresomózgowie Międzymózgowie Śród -mózgowie Półkule mózgu Wzgórzo -mózgowie Śród -mózgowie Mózg Jądra podstawy mózgu Wzgórze oraz Podwzgórze Tyłomózgowie Wtórne Tyłomózgowie Most Móżdżek Rdzeń kręgowy Rdzeniomózgowie Rdzeń kręgowy Rdzeń przedłużony Rdzeń kręgowy Pień mózgu oraz Móżdżek (w pniu: Pokrywa, Nakrywka, Konary mózgu tu m.in. Twór siatkowaty) Rdzeń kręgowy UN człowieka - karykatura • XX Struktura w krzywym zwierciadle Tylko co najważniejsze Małgorzata Scheiki i Piotr Laszczyca Mózgowie – przekrój strzałkowy • • Rzut boczny i przekrój strzałkowy Mózgowie – przekrój strzałkowy • Części układu limbicznego Rdzeń kręgowy Bruzdy … Szczelina … Sznury … Rogi i słupy … Pola korzonkowe Korzonki … Segmenty = neuromery Koński ogon Nic końcowa Duus:Diagnostyka topograficzna w neurologii Rdzeń kręgowy Netter: Atlas anatomii Rdzeń kręgowy Netter: Atlas anatomii Rdzeń kręgowy Netter: Atlas anatomii Rdzeń kręgowy xxxx Jak się robią nerwy … Dwa korzonki: grzbietowy i brzuszny Wspólny pień nerwu Pięć gałązek: grzbietowa brzuszna dooponowa łącząca szara łącząca biała Dwa zwoje międzykręgowy przykręgowy i bardzo logicznie poukładane neurony (somatotopia, bez zapętleń) Jak się robią nerwy … Dwa korzonki: grzbietowy i brzuszny Wspólny pień nerwu Pięć gałązek: grzbietowa brzuszna dooponowa łącząca szara łącząca biała Dwa zwoje międzykręgowy przykręgowy i bardzo logicznie poukładane neurony (somatotopia, bez zapętleń) Jak się robią nerwy … Dwa korzonki: grzbietowy i brzuszny Wspólny pień nerwu Pięć gałązek: grzbietowa brzuszna dooponowa łącząca szara łącząca biała Dwa zwoje międzykręgowy przykręgowy i bardzo logicznie poukładane neurony (somatotopia, bez zapętleń) Nerwy czaszkowe I „Nerw węchowy” = opuszka mózgu = paleocortex II „Nerw wzrokowy” = odsznurowanie międzymózgowia III Nerw okoruchowy IV Nerw bloczkowy V Nerw trójdzielny VI Nerw odwodzący VII Nerw twarzowy VIII Nerw ślimakowo-przedsionkowy IX Nerw językowo-gardłowy X Nerw błędny XI Nerw dodatkowy XII Nerw podjęzykowy Duus:Diagnostyka topograficzna w neurologii Nerwy czaszkowe CZUCIOWE RUCHOWE PRZYWSPÓLCZULNE I „N. węchowy” = opuszka mózgu = paleocortex II „N. wzrokowy” = odsznurowanie międzymózgowia III N. okoruchowy IV N. bloczkowy VI N. odwodzący ruchy gałki ocznej VII N. twarzowy IX N. językowo-gardłowy X N. błędny pot, śluzy, soki trawienne, krążenie, oddychanie, perystaltyka V V N. trójdzielny VII N. twarzowy XII N. podjęzykowy mimika i mowa żucie III N. okoruchowy tęczówka i soczewka N. trójdzielny dotyk VIII N. ślimakowoprzedsionkowy słuch, równowaga VII N. twarzowy XI N. dodatkowy postawa IX N. językowo-gardłowy X N. błędny smak i czucie trzewne Duus:Diagnostyka topograficzna w neurologii
