Warszawa, 19 marca 2017 r. Publiczne Przedszkole „Kwiatki Świętego Franciszka” ul. Rabsztyńska 5 01-140 Warszawa Jury Konkursu „Bezpieczne Dziecko – Bezpieczne Przedszkole” Al. Jerozolimskie 151, kl. I, piętro 2, lok 2222 02-326 Warszawa Zbiorcza informacja o wykonaniu zadań konkursowych Poczucie bezpieczeństwa to jedna z podstawowych potrzeb, której zaspokojenie daje możliwość prawidłowego i zdrowego funkcjonowania we współczesnym świecie. Każdy człowiek – zarówno dziecko, jak i dorosły – powinien czuć się bezpiecznie w społeczeństwie. Obecne czasy stawiają nas jednak w obliczu wielu zagrożeń płynących z różnych stron i dlatego należy już od najwcześniejszych lat rozpoczynać systematyczne działania zmierzające do uświadomienia dzieciom grożących im niebezpieczeństw. Bardzo ważne jest uwrażliwienie najmłodszych na zagrożenia dla zdrowia i życia, które mogą pojawić się w czasie zabawy w domu i przedszkolu, podczas poruszania się po ulicy i przechodzenia przez nią, w kontaktach z obcymi, a także na niebezpieczeństwa związane z żywiołami i anomaliami pogody. Przedszkole ma duży wpływ na kształtowanie osobowości dziecka i jako jedna z pierwszych instytucji, z którymi styka się dziecko, ma możliwość wyrobienia określonych postaw i umiejętności. Rolą nauczyciela jest takie pokierowanie rozwojem dziecka, aby w pełni wykorzystując jego naturalne predyspozycje – ciekawość świata, aktywność, łatwość czerpania wiedzy z otoczenia – wyposażyć je w wiedzę dotyczącą ochrony swojego zdrowia i życia. Aby to osiągnąć, należy w sposób systematyczny i zaplanowany organizować zajęcia dotyczące bezpieczeństwa i zdrowia. Celem konkursu Bezpieczne dziecko – bezpieczne przedszkole jest wykształcenie u najmłodszych umiejętności i nawyków unikania zagrożeń oraz przyswojenia sobie określonych norm pozytywnych zachowań. Myślą przewodnią konkursu jest zorganizowanie sytuacji, zajęć i zadań, aby dzieci poprzez aktywny udział mogły poznać sposoby radzenia sobie w sytuacjach zagrożenia, a także ludzi, którzy im w tym pomogą. Ponieważ zagadnienie zapewnienia bezpieczeństwa dzieciom uczęszczającym do naszej placówki podczas całodziennego pobytu w przedszkolu jest nam bliskie, pani dyrektor zdecydowała się zgłosić naszą placówkę do programu Bezpieczne dziecko – bezpieczne przedszkole. 1 Do naszego przedszkola uczęszcza 172 dzieci w ramach siedmiu grup. Aby dobrze przygotować się do zapewnienia im oraz pracownikom bezpiecznych i higienicznych warunków przebywania w placówce, rozpoczęliśmy od przeszkolenia personelu – wszyscy pracownicy przeszli szkolenie z zakresu zasad udzielania pierwszej pomocy (30 sierpnia 2016 roku) oraz bezpieczeństwa i higieny pracy (22 września 2016 roku). W dalszej części roku szkolnego (9 lutego 2017 roku) pracownicy wzięli także udział w szkoleniu dotyczącym zasad przeciwdziałania zagrożeniom pożarowym oraz zasad ewakuacji w przypadku powstania zagrożenia w budynku przedszkola. Dodatkowo dwie nauczycielki wzięły udział w kompleksowym szkoleniu e-learningowym Bezpieczne dziecko – bezpieczne przedszkole 2016/2017. Na podstawie tej wiedzy został w przedszkolu stworzony program profilaktyczny Bezpieczny przedszkolak, obejmujący zadania dla dyrektora, nauczycieli, uczniów i rodziców. Rodzice byli zachęcani do wykonywania zadań przewidzianych w programie poprzez ogłoszenie na tablicy w szatni oraz podczas zebrań grupowych. Zadania dla nauczycieli i uczniów były realizowane w ramach odbywających się w przedszkolu oraz poza nim zajęć dydaktycznych i rekreacyjnych. Informujemy, że nasze przedszkole w okresie od 19 października 2016 roku do 17 marca 2017 roku wykonywało zadania przewidziane regulaminem konkursu Bezpieczna Dziecko – Bezpieczne Przedszkole w sposób następujący: ZADANIE 1 Przeprowadzenie przeglądu technicznego obiektów przedszkolnych, w tym dróg komunikacyjnych, placów zabaw, urządzeń elektrycznych Aby upewnić się, że przedszkole jest przygotowane na przyjęcie dzieci, przed rozpoczęciem roku szkolnego (31.08.2016) został przeprowadzony przegląd techniczny budynku przedszkola oraz jego wyposażenia. W trakcie przeglądu uzupełniono brakujące w niektórych miejscach oznaczenia kierunków ewakuacji (zob. zdjęcie nr 1). Szczegółowy opis przeglądu zawiera Załącznik nr 1 – Protokół kontroli obiektu przedszkola pod kątem zapewnienia bezpiecznych i higienicznych warunków korzystania z w/w obiektu. Co miesiąc w trakcie roku szkolnego jest także Zdjęcie 1: Pani woźna uzupełnia brakujące przeprowadzana kontrola techniczna placu zabaw. oznaczenia drogi ewakuacyjnej W trakcie bieżącego roku szkolnego nie stwierdzono żadnych zagrożeń dla zdrowia i życia osób korzystających z terenu placu zabaw, o czym świadczy dokumentacja przedszkolna (Zeszyt kontroli placu zabaw). W celu dalszego utrzymania bezpiecznych warunków pracy i zabawy w naszym przedszkolu obowiązują następujące dokumenty: Księga protokołów z przeglądu okresowego pięcioletniego obiektu budowlanego; Zeszyt kontroli stanu technicznego placu zabaw; wykazy przeglądów instalacji: elektrycznej, kominiarskiej, piorunochronowej, gazowej, urządzeń ppoż.; 2 umowa z firmą ochroniarską Juwentus; raport z audytu w zakresie ochrony danych osobowych. Ponadto przedszkole posiada wewnętrzne regulaminy dotyczące bezpieczeństwa: Regulamin korzystania z sali gimnastycznej; Regulamin korzystania z placu zabaw; Regulamin spacerów i wycieczek. W naszym przedszkolu obowiązują także poniższe procedury bezpieczeństwa: Procedura bezpieczeństwa dziecka w Publicznym Przedszkolu „Kwiatki Świętego Franciszka”; Procedura przyprowadzania i odprowadzania dziecka do/z przedszkola; Procedura Bezpieczeństwo zabaw w ogrodzie, spacerów i wycieczek organizowanych poza teren przedszkola; Instrukcja bezpieczeństwa pożarowego. Zdjęcie 2: Zabezpieczenia przeciwpożarowe na klatce schodowej Jak zostało to już zaznaczone we wstępie sprawozdania, wszyscy pracownicy zostali przeszkoleni z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy (22 września 2016 roku) oraz zasad przeciwdziałania zagrożeniom pożarowym oraz zasad ewakuacji w przypadku powstania zagrożenia w budynku przedszkola (9 lutego 2017 roku). W pomieszczeniach, w których przebywają dzieci (sale zajęć, klatka schodowa, szatnia) są zainstalowane kamery. Zdjęcie 3: W każdej sali zajęć znajduje się kamera. Wykonanie: Ocena na podstawie sprawozdania przesłanego do jury konkursu pocztą elektroniczną. ...................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................... Liczba dzieci w przedszkolu: 172 Liczba grup: 7 3 ZADANIE 2 Przeprowadzenie przy udziale dzieci ćwiczeń pozorujących zagrożenie pożarem, awarią urządzeń wodociągowych i elektrycznych Po uprzednim przeszkoleniu personelu oraz przeprowadzeniu rozmów instruktażowych z dziećmi w grupach 9 lutego 2017 roku o godzinie 14.00 odbyła się akcja ewakuacyjna przedszkola pod nadzorem pani dyrektor oraz specjalisty ze Straży Pożarnej, pana Roberta Baryłko. Po ustnym ogłoszeniu zagrożenia dzieci oraz pracownicy bezpiecznie ewakuowali się w ustalone miejsce w czasie niecałych 3 minut. Nauczycielki sprawdziły obecność dzieci z poszczególnych grup na miejscu zbiórki przy pomocy zabranych z sali dzienników. Zdjęcie 4: Nauczycielki sprawdziły obecność dzieci na miejscu zbiórki Po sprawdzeniu obiektu i stwierdzeniu braku zagrożenia dzieci wróciły do sal, gdzie nastąpiło omówienie w grupach zaobserwowanych przez nauczycieli właściwych i niewłaściwych zachowań dzieci zaobserwowanych podczas ewakuacji. Planujemy kolejną akcję ewakuacyjną późną wiosną, aby przećwiczyć zbieranie się w ustalonym miejscu poza terenem przedszkola oraz poprawić drobne błędy, które pojawiły się podczas pierwszej ewakuacji (szczegółowy opis i ocena eksperta dotycząca ewakuacji – zob. Załącznik nr 2: Protokół z próbnej ewakuacji przedszkola). Zdjęcie 5: Po ogłoszeniu braku zagrożenia dzieci wróciły do swoich sal Wykonanie. Ocena na podstawie sprawozdania przesłanego do jury konkursu pocztą elektroniczną. ...................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................... ZADANIE 3 Przeprowadzenie gawęd – konwersatoriów na temat zagrożeń w kontaktach z przyrodą w układzie pór roku (zabawa nad rzeką, niebezpieczne rośliny, groźba zabłądzenia, dzikie zwierzęta, w tym jadowite, kąpiele, ślizgawki na lodzie etc. - w układach tematycznych i formach dostosowanych do grup wiekowych). Jak zostało to wspomniane we wstępie sprawozdania, na początku roku szkolnego 2016/2017 w naszym przedszkolu został stworzony program profilaktyczny Bezpieczny 4 przedszkolak. Na jego podstawie przez cały rok szkolny w przedszkolu były organizowanie różnorodne działania promujące bezpieczne zachowania wśród dzieci. W ramach poznawania zasad bezpieczeństwa w kontaktach z przyrodą zaprosiliśmy do przedszkola osobę z certyfikowanym psem-ratownikiem, podczas którego dzieci poznały i ćwiczyły bezpieczne zachowania wobec dzikich zwierząt (szczegółowy opis spotkania – zob. zadanie 9). Podczas wycieczki do parku dzieci dowiedziały się, jak bezpiecznie zachowywać się w parku oraz nad wodą (w parku jest jezioro). Po napotkaniu wiewiórki rozmawialiśmy także o bezpieczeństwie w kontak-tach z dzikimi zwierzętami. Mówiliśmy także o zaka-zie samodzielnego zrywania roślin oraz jedzenia grzybów i owoców z parku lub z lasu bez konsultacji z dorosłym. W młodszych grupach, w których nauczycielki nie zdecydowały się na zorganizowanie wycieczki, powyższe zagadnienia zostały zrealizowane w ramach pogadanek. Podczas zajęć dydaktycznych w przedszkolu w ramach rozmów i pogadanek na podstawie opowiadań, wierszy, ilustracji, filmów i kart pracy realizowane były także zagadnienia z zakresu zasad bezpiecznego zachowania się w lesie, bezpiecznych zabaw zimowych oraz zasady bezpiecznego zachowania się poza domem (w tym groźba zagubienia się). W naszym przedszkolu jest także żółw, dzięki czemu dzieci mają okazję doświadczyć kontaktu ze zwierzętami w praktyce i poczuć się odpowiedzialne za opiekę nad nimi. Dzieci z grupy Stokrotek, w których sali mieszka żółw, stały się ekspertami w dziedzinie upodobań i potrzeb swojego podopiecznego, a dla dzieci z innych grup obserwowanie go jest główną atrakcją podczas okazjonalnych wizyt w grupie Stokrotek. Zdjęcie 6: Wycieczka do parku jednej z grup starszaków Zdjęcie 7: Bezpieczne zabawy zimowe Zdjęcie 8: Terrarium z żółwiem w grupie Stokrotek Konkursy rysunkowe dla dzieci w konwencji „dobrze” - „źle” Zwieńczeniem realizacji wszystkich tematów realizowanych w ramach działań konkursowych był konkurs plastyczny Jestem bezpieczny przeprowadzony w naszym przedszkolu na przełomie lutego i marca br., w którym dzieci miały za zadanie przedstawić bezpieczne i niebezpieczne zachowanie w dowolnie wybranej przez siebie sytuacji. Największą popularnością cieszyły się zasady ruchu drogowego, ale nie zabrakło też prac dotyczących relacji międzyludzkich (przemoc/pomoc innym) oraz bezpieczeństwa i zdrowia w kontekście zanieczyszczenia środowiska oraz zdrowego żywienia. Po rozstrzygnięciu konkursu odbyło się wręczenie nagród oraz specjalnie na tę okazję zaprojektowanych dyplomów. 5 Zdjęcie 9: Wystawa prac konkursowych Zdjęcie 10: Przykładowa praca konkursowa Zdjęcie 11: Rozdanie uczestnikom z każdej grupy dyplomów i nagród Wykonanie Ocena na podstawie sprawozdania, prac plastycznych przesłanych do jury konkursu pocztą elektroniczną/tradycyjną. ...................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................... ZADANIE 4 Pierwsza pomoc – jak pomóc sobie lub koledze w przypadku zranienia czy urazu, jak wezwać pomoc – ćwiczenia 26 października 2016 roku dzieci miały okazję spotkać się z ratownikiem medycznym, panem Maciejem Traczem. Pan ratownik nauczył dzieci, jak powinny się zachowywać i co robić w sytuacji zagrożenia. Podczas zabawy przypomniał dzieciom alarmowy numer telefonu, ale także wyjaśnił, kiedy powinny zadzwonić pod ten numer oraz co należy powiedzieć, jeśli dzwonimy po pomoc. Podczas spotkania dzieci dowiedziały się też, jak się bronić i jak skutecznie wzywać pomocy, w sytuacji, gdy ktoś chce porwać dziecko. Ciekawą i niosącą cenną wiedzę zabawą była również zabawa z pluszowym pieskiem. Dzięki niej przedszkolaki dowiedziały się jak się zachować, gdy dzieciom zagraża prawdziwy i niebezpieczny pies. Zdjęcie 12: Ćwiczenia udzielania pierwszej pomocy Zdjęcie 13: Przyjmowanie bezpiecznej pozycji w sytuacji ataku zwierzęcia 6 Oprócz spotkania z ratownikiem, dzieci ćwiczyły także z nauczycielkami, jak zachować się w nagłych wypadkach. W starszakach dzieci przedstawiały scenki sytuacyjne, jak przeprowadzić rozmowę telefoniczną z pogotowiem, strażą pożarną lub policją. Dzieciom bardzo spodobały się te zajęcia, o czym świadczy fakt, że chętnie powtarzały takie scenki z zabawach swobodnych. Wykonanie Ocena na podstawie sprawozdania, prac plastycznych przesłanych do jury konkursu pocztą elektroniczną/tradycyjną: ...................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................... ZADANIE 5 Zorganizowanie spotkania z policjantem, policjantem drogowym, strażnikiem miejskim. Dotyczy zagadnień – bezpieczeństwa poruszania się po mieście i drodze, kontaktów z nieznajomymi, podstawowych zagadnień ruchu drogowego i przechodzenia przez jezdnię, znajomości znaków oznaczających niebezpieczne substancje i miejsca. Znajomość podstawowych numerów alarmowych W bieżącym roku szkolnym w naszym przedszkolu dużo uwagi poświęciliśmy zagadnieniom bezpieczeństwa na drodze. Już we wrześniu dwie grupy odwiedził policjant, pan Szczudło. Zaprezentował dzieciom mundur policyjny i inne atrybuty zawodu policjanta oraz omówił zasady bezpiecznego poruszania się po drogach, a także przedstawił różne rodzaje pojazdów uprzywilejowanych i przypomniał telefony alarmowe do poszczególnych służb. Dzieci wzięły udział w zabawie symulacyjnej dotyczącej bezpiecznego przekraczania jezdni. Na koniec spotkania w każdej z grup odbył się Zdjęcie 14: Nauka bezpiecznego przechodzequiz dotyczący przepisów ruchu drogowego. W nagrodę nia przez jezdnię za świetny wynik quizu dzieci otrzymały pamiątkowe medale. Kolejne spotkanie z policją dotyczące bezpieczeństwa na drodze odbyło się 10 października 2016 roku. Tym razem państwo z policji (pan policjant oraz policjantka przebrana za borsuka) także opowiadali dzieciom o swojej pracy, oraz przypomnieli podstawowe zasady bezpiecznego uczestniczenia w ruchu drogowym. Dzieci uzyskały także informację na temat prawidłowego korzystania ze ścieżek rowerowych oraz o zachowaniu się w środkach komunikacji miejskiej. Policjanci nie tylko opowiedzieli dzieciom o tym, jak bezpiecznie Zdjęcie 15: Wizyta policji z „borsukiem” podróżować, ale również przypomnieli zasady prawidłowego zachowania się w miejscach publicznych, o ustępowaniu miejsca starszym 7 i potrzebującym osobom. Przedszkolaki doskonale wiedziały, że podczas podróżowania samochodem każde dziecko powinno mieć zapięte pasy i siedzieć w foteliku. Spotkanie z panem policjantem i borsukiem bardzo spodobało się dzieciom. W tym spotkaniu brały udział wszystkie grupy z naszego przedszkola. Oprócz spotkań z gośćmi w grupach odbyło się też wiele zajęć dotyczących bezpieczeństwa na drodze, w kilku grupach był to tygodniowy temat przewodni zajęć dydaktycznych. Właściwe postawy były kształtowane podczas zajęć z nauczycielkami poprzez: wycieczki, rozmowy kierowane, scenki sytuacyjne, naukę piosenek tematycznych, rozmowy na podstawie wierszy, opowiadań, zagadek, ilustracji, filmów itp. Zdobytą wiedzę utrwalano wykonując karty pracy i prace plastyczno-techniczne (modele, wycinanki, Zdjęcie 16: Jedna z grup czterolatków kolorowanki). Poruszone zostały takie zagadnienia jak podczas wycieczki na pocztę zasady bezpiecznego poruszania się po drogach (sygnalizacja świetlna, znaki drogowe, zasady przekraczania jezdni itp., w starszych grupach nauka własnego adresu) oraz poznanie numerów alarmowych (grupy starsze), dopasowywanie numerów do pojazdów uprzywilejowanych, rozpoznawanie atrybutów poszczególnych służb ratowniczych. Przed każdą wycieczką nauczycielki przypominały zasady bezpieczeństwa obowiązujące w trakcie wyjść poza teren przedszkola, a podczas wycieczek dzieci miały możliwość ćwiczyć w praktyce stosowanie tych przepisów. Wykonanie: Ocena na podstawie sprawozdania, zdjęć/nagrań/prac plastycznych przesłanych do jury konkursu pocztą elektroniczną/tradycyjną. Liczba spotkań: 2 W spotkaniach uczestniczyli przedstawiciele: policji Liczba uczestników spotkań: wszystkie dzieci obecne w dniu spotkań w poszczególnych grupach, w tym: spotkanie wrześniowe: dwie grupy (4- i 5-latki) spotkanie październikowe: wszystkie grupy w przedszkolu (7 grup) ZADANIE 6 Wycieczka do siedziby straży pożarnej. Po prezentacji, rozmowa ze strażakiem nt. bezpiecznych zasad zachowania w domu i przedszkolu oraz postępowania w wypadku zagrożenia Ze względu na niskie temperatury zdecydowaliśmy się przełożyć wycieczkę do siedziby straży pożarnej na późną wiosnę (chcielibyśmy obejrzeć pokaz działania węży strażackich). Aby jednak dzieci miały szansę wcześniej zdobyć konieczne informacje związane z bezpieczeństwem, 9 listopada 2016 roku zostało zorganizowane spotkanie z przedstawicielem Straży Pożarnej na terenie przedszkola. Pan Robert Baryłko spotkał się z każdą z grup. Dzieci powitały go z dużym entuzjazmem. Podczas spotkania nasz gość opowiedział przedszkolakom, na czym polega praca strażaków. Wyjaśnił dzieciom, że codzienna praca strażaków to nie tylko gaszenie pożarów, wplatając informacje dotyczące 8 różnych zagrożeń, z których skutkami zmagają się strażacy. Dzieci mogły też obejrzeć różne rodzaje strażackich hełmów, zobaczyły mundur warszawskiej grupy poszukiwawczej oraz emblematy z mundurów strażackich z różnych części świata. Zdjęcie 17: Pan strażak opowiada o oznaczeniach funkcjonariuszy straży pożarnej w różnych krajach Zdjęcie 18: Wielką atrakcją było przymierzanie elementów umundurowania strażackiego W naszym przedszkolu odbył się także szereg innych zajęć dotyczących bezpieczeństwa w domu i w przedszkolu, prowadzonych przez nauczycielki w poszczególnych grupach. Każda z siedmiu grup rozpoczęła rok szkolny omawiając zasady bezpiecznego zachowania w przedszkolu (w salach zajęć, szatni, łazienkach, ogrodzie). W trakcie roku szkolnego często wspólnie z dziećmi przypominamy te zasady. Oprócz tego we wszystkich grupach zostały stworzone kontrakty zasad grupowych, akcentujące między innymi brak przemocy pomiędzy dziećmi. Na innych zajęciach w toku trwania roku szkolnego pojawiały się takie zagadnienia jak zasady bezpiecznego korzystania z urządzeń elektrycznych (w ramach tego zagadnienia zbieramy też zużyte baterie), konieczność używania ognia tylko przez dorosłych lub przez dzieci pod ich opieką, zasady bezpieczeństwa związane z używaniem ognia w domu (zapałki, zapalniczki, świeczki, lampiony). W najstarszej grupie zostało przeprowadzone doświadczenie pokazujące rolę tlenu w spalaniu. Zasady bezpieczeństwa w kuchni (ostre narzędzia, piekarnik, inne urządzenia kuchenne) omawialiśmy przy okazji uwielbianych przez dzieci zajęć kulinarnych, a przy okazji obchodzenia Nowego Roku przypominaliśmy sobie zakaz samodzielnego używania fajerwerków przez dzieci. Zdjęcie 19: Zajęcia kulinarne - bezpiecznie posługujemy się nożem Zdjęcie 20: O zasadach bezpiecznego korzystania z piekarnika rozmawialiśmy przy pieczeniu pierniczków 9 Na co dzień zasady bezpieczeństwa ćwiczymy podczas posiłków – dbając o higienę oraz spokojne spożywanie jedzenia, unikając zachowań mogących spowodować zakrztuszenie. Dbamy o bezpieczeństwo podczas zabaw w sali i na podwórku przedszkolnym, podczas gimnastyki, w czasie korzystania z łazienki, dbając o porządek wokół siebie. Staramy się także uświadamiać dzieciom konsekwencje ich zachowania, rozwijając tym samym poczucie odpowiedzialności za własne działania wobec siebie i otoczenia. Wykonanie: Ocena na podstawie sprawozdania, zdjęć/prac plastycznych przesłanych do jury konkursu pocztą elektroniczną/tradycyjną. ...................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................... ZADANIE 7 Przeprowadzenie zajęć w formie teatrzyku z wykorzystaniem zabawek przedszkolnych lub samodzielnie wykonanych pacynek nt. kontaktów z nieznajomymi. W starszej grupie można wprowadzić elementy dramy. Przedstawione sytuacje mają na celu zachowanie daleko idącej ostrożności w kontaktach z nieznajomymi (a nawet znajomymi), którzy proponują poczęstunek, chcą poznać nasz adres, odprowadzić, coś ciekawego pokazać, wybranie odpowiednich postaw w danej sytuacji 17 marca 2016 roku odbyły się zajęcia dotyczące ostrożności w kontaktach z nieznajomymi w formach zróżnicowanych ze względu na wiek. Starsze dzieci wzięły udział w zajęciach z elementami dramy, które polegały na oglądaniu scenek teatrzyku kukiełkowego, dotyczących sytuacji z życia codziennego, w których dziecko może zostać zaczepione przez dorosłego. W decydującym momencie przedstawienie odgrywane przez nauczyciela było przerywane i w rolę dziecka wcielał się jeden z przedszkolaków. Jego zadaniem było odegranie w teatrzyku właściwej reakcji wobec nieznajomego. Następnie wspólnie z całą grupą omawiano zaprezentowane przez dziecko zachowanie i w razie potrzeby powtarzano scenkę, przedstawiając modelowe zachowanie w danej sytuacji. Po teatrzyku nastąpiła rozmowa na temat bezpieczeństwa w kontaktach z nieznajomymi. Młodsze dzieci natomiast wcieliły się w role znanej doskonale baśni o Czerwonym Kapturku. Zarówno odgrywanie ról, jak i oglądanie przedstawienia cieszyło się wśród dzieci ogromnym zainteresowaniem, a przy okazji utrwalało w świadomości przedszkolaków znany z tej baśni morał, aby nie rozmawiać z nieznajomymi. 10 Zdjęcie 21: Dziewczynka pokazuje, jak zachowałaby się w sytuacji, gdyby zaczepił ją nieznajomy w parku Zdjęcie 22: Mama przestrzega Czerwonego Kapturka przed rozmową z nieznajomymi W jednej z grup odbyły się także dodatkowo profilaktyczne zajęcia z psychologiem na temat złego dotyku pod tytułem: Dobre tajemnice – złe tajemnice, ukazujące dzieciom zasadność mówienia osobie zaufanej o krzywdzie, jaka dzieje się dziecku, nawet jeśli nakazano mu utrzymanie jej w tajemnicy. Wykonanie: Ocena na podstawie sprawozdania, zdjęć/prac plastycznych/nagrań video przesłanych do jury konkursu pocztą elektroniczną/tradycyjną. ...................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................... ZADANIE 8 Spotkanie ze specjalistą od technik komputerowych. Po ciekawej prezentacji, rozmowa nt. bezpieczeństwa korzystania z Internetu i zakazu kontaktów z nieznajomymi w Sieci (szczególne uczulenie na przekazanie swoich danych, adresu, zachęty do spotkania). W grudniu odwiedził nas zaprzyjaźniony tatainformatyk, pan Janukowicz. Towarzyszyła mu córka Dominika, absolwentka naszego przedszkola. Wspólnie przedstawili kilka krótkich, ale bardzo czytelnych scenek na temat zagrożeń płynących z mediów i Internetu, dzięki którym dzieci dowiedziały się, że nie należy podawać swoich danych nieznajomym, a z Internetu należy korzystać tylko pod opieką dorosłych. Dzieci były bardzo zainteresowane, miały też dużo pytań, na które nasi goście chętnie i cierpliwie odpowiadali. Zdjęcie 23: Goście odpowiadają na pytania przedszkolaków Wykonanie: Ocena na podstawie sprawozdania przesłanego do jury konkursu pocztą elektroniczną. ...................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................... ZADANIE 9 Wycieczka do schroniska dla zwierząt, albo wizyta w przedszkolu psa z treserką (lub innego zwierzęcia). Po prezentacji, rozmowa nt. kontaktu z nieznajomymi, obcymi i dzikimi zwierzętami. Uczulenie dzieci na bezpieczeństwo w kontaktach z nieznajomymi zwierzętami, zachowanie ostrożności, zasady postępowania w sytuacji bezpośredniego zagrożenia. W ramach realizacji zagadnień dotyczących kontaktów ze zwierzętami do naszego przedszkola zaprosiliśmy znanego już dzieciom pana Roberta Baryłko – strażaka (zob. realizacja zadania 6), tym razem wraz z suczką o imieniu Szari – certyfikowanym psemratownikiem. Na początku spotkania odbył się pokaz umiejętności suczki – głównym 11 zadaniem było znalezienie schowanej w ogrodzie przedszkolnym osoby, z czym Szari świetnie sobie poradziła. Pan Robert tłumaczył dzieciom, jak należy zachowywać się wobec nieznajomych zwierząt, aby ich nie prowokować. Dzieci ćwiczyły też pozycję „żółwika”, którą należy przyjąć w przypadku ataku zwierzęcia. Na koniec każde dziecko mogło pogłaskać Szari, co było oczywiście jedną z największych atrakcji tego spotkania . (Zdjęcia doślemy w osobnych plikach.) Wykonanie: Ocena na podstawie sprawozdania, zdjęć/prac plastycznych przesłanych do jury konkursu pocztą elektroniczną/tradycyjną. ...................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................... ZADANIE 10 Przeprowadzenie spotkania z lekarzem lub pielęgniarką albo wycieczka do gabinetu lekarskiego. Po prezentacji podstawowych urządzeń i zabiegów, rozmowa o bezwzględnym zakazie korzystania z lekarstw z apteczki domowej. Uświadomienie dzieciom o śmiertelnym niebezpieczeństwie zażywania wszelkich, zwłaszcza nieznanych, medykamentów. W ramach realizacji dziesiątego zadania zaprosiliśmy mamę rodzeństwa z naszego przedszkola, panią Rybakiewicz, która jest lekarzem. Niektóre maluchy z początku nie chciały zbliżyć się do osoby w białym kitlu, ale pani doktor szybko zdobyła ich sympatię. Pani Rybakiewicz opowiadała dzieciom, jak ważne są dla zdrowia witaminy i że najlepiej czerpać je z warzyw i owoców, a nie z pastylek, oraz przestrzegała dzieci przed samodzielnym braniem leków. Pani doktor opowiadała także przedszkolakom, na czym polega praca lekarza i gdzie on pracuje, a także mówiła, kiedy należy iść do lekarza i podkreślała, że lekarz jest po to, aby dzieciom pomóc. Wielką atrakcją była prezentacja akcesoriów związanych z zawodem lekarza (stetoskopu, strzykawek – oczywiście bez igieł, opaski na głowę z reflektorkiem oraz opaski na rękę dla pacjenta). Każde dziecko miało możliwość posłuchania swojego serca przez stetoskop. Wizyta pani doktor wzbudziła wiele emocji i sprowokowała wiele pytań do naszego eksperta. Jako pamiątkę ze spotkania każde z dzieci otrzymało opaskę pacjenta na rączkę. 12 Zdjęcie 25: Pani doktor prezentuje akcesoria przydatne lekarzowi Zdjęcie 24: Dużą atrakcją było słuchanie bicia serca przez stetoskop Wykonanie: Ocena na podstawie sprawozdania, zdjęć/prac plastycznych przesłanych do jury konkursu pocztą elektroniczną/tradycyjną. ...................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................... ZADANIE 11 Konwersatorium nt. „Szanuj swoją koleżankę i swojego kolegę. Szacunek i wzajemna życzliwość pozwalają żyć w grupie i społeczeństwie” - w formule stosownej do grup wiekowych Temat szacunku w ciągu bieżącego roku szkolnego był we wszystkich naszych grupach poruszany wielokrotnie na różne sposoby, zarówno z powodu wychowania do wartości jako jednego z głównych kierunków polityki oświatowej państwa w roku szkolnym 2016/2017, jak i z powodu bieżących potrzeb wychowawczych grup. Jako przedszkole katolickie czujemy się szczególnie zobowiązani do kształtowania w dzieciach postaw życzliwości i szacunku wobec drugiego człowieka. Zdjęcie 26: (pięciolatki) Kontrakt grupy „Bratki” Na początku roku szkolnego we wszystkich grupach przeprowadzane były rozmowy dotyczące zasad zgodnego przebywania w przedszkolu. Ustalenia z tych dyskusji znalazły swoje odzwierciedlenie w kontraktach grupowych, zawieszonych w poszczególnych salach. Nie zawsze wprost, ale przypominają one o szacunku i trosce o drugiego człowieka – np. w salach naszych najmłodszych grup służy temu sformułowanie „ręce są pomocne”. W trakcie roku szkolnego wielokrotnie powracaliśmy do tematu szacunku, między innymi poprzez: omawianie właściwych i niewłaściwych zachowań na ilustracjach, słuchanie treści i rozmowę na temat takich tekstów jak: książka „Elmer” Davida McKee (docenianie wyjątkowości każdego), opowiadanie „Zdrowa rywalizacja” Olgi Masiuk, baśń „O dwunastu miesiącach” (jedna z bohaterek zostaje nagrodzona za szacunek wobec innych, a druga ukarana za jego brak), opowiadanie „Chcę mieć przyjaciela” Danuty Zdjęcie 27: Kontrakt grupy "Lilie" (trzylatki) Wawiłow (opowiadanie o budowaniu przyjaźni na podstawie piękna charakteru, a nie dóbr materialnych), książka „Przedszkolaki z ulicy Morelowej” Barbary Gawryluk (o wartości przyjaźni i wzajemnej pomocy), opowiadanie „Cudaczek wyśmiewaczek” Julii Duszyńskiej (szacunek i dobre odnoszenie się do innych), 13 wiersz „Ballada o grzecznym rycerzu” Wiery Badalskiej (wiersz o uprzejmości), opowiadanie „Babcia też człowiek” (o szacunku dla starszych) i wiele innych, maluchy uczyły się piosenki „Przepraszam, dziękuję i proszę). 8 listopada 2016 roku w naszym przedszkolu odbył się teatrzyk pt.: Miłosierny Samarytanin. Podczas przedstawienia dzieci miały okazję poznać historię opartą na biblijnej przypowieści i aktywnie w niej uczestniczyć: grały na różnych instrumentach na targu w Jerozolimie, opatrywały rany kupca pobitego przez bandytę, rozmawiały w „obcym języku” z właścicielem gospody, jeździły na pluszowym osiołku i tańczyły z ocalonym kupcem, gdy wrócił do zdrowia. Przede wszystkim jednak dowiedziały się, że każdy człowiek to nasz bliźni i że trzeba mu pomóc w potrzebie, nie oczekując niczego w zamian. Zdjęcie 28: Dzieci pomagają opatrzyć rany poszkodowanego Aby relacje między dziećmi układały się dobrze, nauczycielki wykorzystują też różne metody relaksacyjne. Jedną z nich są elementy programu masaży dziecięcych Dzieci Dzieciom – Dar Dotyku, której dobry wpływ na relacje w grupie został udowodniony w badaniach naukowych. Stosujemy także różne zabawy integracyjne, mające na celu zauważenie i docenienie każdego dziecka w grupie przez kolegów i nauczyciela. Wierzymy, że gdy dzieci nauczą się dostrzegać piękno w każdym człowieku, którego znają, zaczną też zakładać istnienie takiego godnego szacunku piękna w osobach, które dopiero spotkały. Wykonanie: Ocena na podstawie sprawozdania, zdjęć/prac plastycznych przesłanych do jury konkursu pocztą elektroniczną/tradycyjną. ...................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................... ZADANIE 12 Prawa i obowiązki dziecka – konwersatorium Na temat praw i obowiązków dziecka rozmawialiśmy z dziećmi dwukrotnie. Za pierwszym razem miało to miejsce podczas ustanawiania wspomnianych już w punkcie 11 kontraktów zachowania. Dzieci były uświadamiane, że każde z nich ma zarówno obowiązek przestrzegania ustaleń podpisanego kontraktu, jak i ma prawo oczekiwać, że te ustalenia będą respektowane przez innych. W marcu odbyły się też zajęcia poświęcone zapisom Konwencji o Prawach Dziecka. Dzieci bardzo szybko wpadły na trop prawa do odpoczynku, w przypadku innych praw nauczycielka naprowadzała dzieci lub po prostu tłumaczyła im, co w praktyce oznacza takie sformułowanie jak prawo do tożsamości, czy prawo do stowarzyszeń. Na koniec rozmowy powiedzieliśmy, 14 Zdjęcie 29: Wykres stworzony podczas zajęć o prawach dziecka że „ja mam prawo” znaczy także „ty masz prawo”, zaznaczając tym samym obowiązek respektowania tych praw u innych dzieci. W zapamiętywaniu praw pomogła zabawa ruchowa z odzwierciedlaniem ruchem podanego przez nauczycielkę prawa oraz praca plastyczna – każde dziecko rysowało ilustrację do wybranego przez siebie prawa dziecka. Ciekawie było obserwować, że po przeprowadzonych zajęciach dzieci odwoływały się do swoich praw w sytuacjach konfliktowych w czasie zabawy swobodnej. Zdjęcie 30: Prawo do tożsamości Zdjęcie 31: Prawo do stowarzyszeń Zdjęcie 32: Prawo do odpoczynku Niezależnie od przeprowadzonych zajęć, chętne dzieci z naszego przedszkola miały możliwość wzięcia udziału w międzynarodowym konkursie plastycznym o prawach dziecka pt.: Mam swoje prawa – znam swoje prawa. Również w marcu odbyło się rozstrzygnięcie konkursu. Przy okazji odbierania nagród i dyplomów za udział uczestnicy mieli możliwość obejrzenia wystawy wszystkich nadesłanych prac. Zdjęcie 33: Rozdanie nagród i dyplomów Zdjęcie 34: Wystawa prac konkursowych Wykonanie: Ocena na podstawie sprawozdania przesłanego do jury konkursu pocztą elektroniczną. ...................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................... 15 PODSUMOWANIE Refleksje po wykonaniu zadań konkursowych, wnioski na przyszłość Uczestnictwo w konkursie Bezpieczne dziecko – bezpieczne przedszkole było dla nas inspiracją do zorganizowania w przedszkolu wielu ciekawych zajęć. Wiele z nich – jak np. spotkania ze zwierzętami, z lekarzem, z przedstawicielem policji, rozmowy na temat wzajemnego szacunku czy zagrożeń płynących z przyrody – odbywało się już wcześniej w naszym przedszkolu, jednak nie zawsze wszystkie w tym samym roku szkolnym. Jak wiadomo, w pracy z dziećmi najbardziej korzystny jest spiralny układ treści, w którym powraca się do omówionych już treści, dodając do nich nowe informacje. Dzięki uczestnictwu w konkursie starsze dzieci w ciekawy sposób przypomniały sobie to, co wiedziały z poprzednich lat, ale też dowiedziały się wielu nowych rzeczy. Młodsze natomiast zbudowały fundament oparty na emocjach związanych z ciekawymi wydarzeniami w przedszkolu, dzięki czemu wiedza będzie trwalsza i łatwiejsza do przywołania w odpowiednim momencie. Konkurs zainspirował nas także do podjęcia działań, które nie przyszły nam wcześniej do głowy – nowością dla dzieci były ćwiczenia udzielania pierwszej pomocy oraz spotkanie z informatykiem. Cieszymy się, że dzięki konkursowi dzieci zdobyły potrzebną wiedzę w sposób ciekawy i zapadający w pamięć. Te nowe dla nas działania zapewne wpiszą się na stałe w coroczny harmonogram wydarzeń w naszym przedszkolu. Choć czas realizacji zadań konkursowych dobiegł końca, nadal przygotowujemy kolejne związane z tą tematyką wydarzenia – jak to już zostało powiedziane, późną wiosną planujemy wycieczkę do siedziby Straży Pożarnej oraz drugą próbną akcję ewakuacyjną. Coraz cieplejsza pogoda sprzyja także organizowaniu innych wycieczek, szczególnie tych pieszych, podczas których ćwiczymy w praktyce poznane na zajęciach zasady bezpiecznego poruszania się po drogach. Jest też więcej okazji do kontaktu z przyrodą. Oczywiście nadal będą też przeprowadzane wszystkie okresowe kontrole budynku i wyposażenia przedszkola, abyśmy mieli pewność, że dzieci oraz pracownicy przebywają w bezpiecznych i higienicznych warunkach. Konkurs Bezpieczne dziecko – bezpieczne przedszkole kończy się, ale nasze działania zmierzające do zwiększenia bezpieczeństwa naszych podopiecznych są nieodłącznym elementem naszej pracy przez cały rok szkolny. Dzięki uczestnictwu w konkursie otrzymałyśmy nowe narzędzia i inspirację, jak robić to ciekawiej. Na koniec pragniemy zapewnić, że rodzice wszystkich zamieszczonych na zdjęciach dzieci wyrazili pisemną zgodę na publikację przez nas zdjęć dzieci. 16 Załącznik nr 1: Protokół kontroli obiektu przedszkola pod kątem zapewnienia bezpiecznych i higienicznych warunków korzystania z w/w obiektu. 17 Załącznik nr 2: Protokół z próbnej ewakuacji przedszkola „Kwiatki Świętego Franciszka” 18