ZŁOTA POLSKA JESIEŃ

ZŁOTA POLSKA
JESIEŃ
Jesień to jedna z czterech
podstawowych pór roku w przyrodzie
Jesień astronomiczna
rozpoczyna się w momencie równonocy jesiennej i trwa do
momentu przesilenia zimowego, co w przybliżeniu oznacza
na półkuli północnej
okres pomiędzy 23 września a 22 grudnia
(czasami daty te wypadają dzień wcześniej lub dzień później, a w
roku przestępnym mogą być dodatkowo cofnięte o jeden
dzień). Podczas jesieni astronomicznej dzienna pora dnia jest
krótsza od pory nocnej, a ponadto z każdą kolejną dobą
dnia ubywa, a nocy przybywa.
Jesień klimatyczna
to okres roku (następujący po lecie), w którym średnie dobowe
temperatury powietrza wahają się pomiędzy 15 a 5 °C
PRZYSŁOWIA O JESIENI
Chodzi wrzesień po rosie, zbiera grzyby we wrzosie
Czym głębiej na jesień grzebią się robaki, tym bardziej zimą daje się we
znaki.
Deszcz w początku listopada mrozy w styczniu zapowiada.
Gdy jesień bez deszczów będzie, w zimie deszczów pełno wszędzie
Gdy jesień zamglona zima zaśnieżona
Gdy łagodna jesień trzyma, będzie krótka, ostra zima.
Gdy październik z wodami, grudzień z wiatrami.
Gdy w listopadzie gawrony gromadnie latają, deszcze albo
śniegi zapowiadają.
Gdy we wrześniu grzybów brak, niezawodny zimy znak.
Jesienią dni są coraz krótsze a
noce wydłużają się
W świecie roślin i zwierząt
jest to okres gromadzenia
zapasów przed kolejną zimą.
Na przełomie lata i jesieni część
zwierząt
przenosi się do cieplejszych stref
klimatycznych.
JESIENNE ZAPASY NA ZIMĘ
- kto co gromadzi?
WIEWIÓRKA
robi po różnych kątach
zapasy orzechów, żołędzi,
bukwi.
NIEDŹWIEDŹ
robi tylko zapas tłuszczu
pod własną skórą.
NORNICA
kopie w ziemi spiżarnię, w której przechowuje
zboże.
MYSZ LEŚNA
znosi do nor w ziemi lub do niskich
dziupli nasiona różnych drzew
np. orzechy, żołędzie, bukiew.
BÓBR
robi zapas kłączy roślin wodnych i
gałęzi, układając je pod wodą
JEŻ
nie robi zapasów,
całą zimę spędza w odrętwieniu,
zagrzebany w suche liście
MRÓWKI
nie robią żadnych zapasów, tylko
przenoszą się do niższych, cieplejszych
pięter swego pomieszczenia
OWADY
Jesień to czas, gdy wiele owadów, takich
jak mszyce, wybiera drzewa, na których
składa jajeczka.
Jesień to czas ptasiego wędrowania. Mnóstwo uskrzydlonych istot
wyrusza w trudną drogę, liczącą czasem tysiące kilometrów.
Jesienią na północy zmniejsza się ilość dostępnego
pokarmu i istotnie skraca się dzień. Czas potrzebny na
znalezienie pokarmu i odbudowanie zapasu energii staje
się krótszy niż czas jej spożytkowania, czyli przetrwania
długiej, mroźnej nocy w oczekiwaniu na dzień, kiedy znowu
będzie można szukać pożywienia. Dlatego ptaki udają się
w drogę do miejsc zasobniejszych w pokarm, gdzie dzień
jest wystarczająco długi.
Ptaki żywiące się wyłącznie owadami wędrują
aż do Afryki, nawet na południe tego
kontynentu. Wiele ptaków wodno-błotnych
zatrzymuje się na niezamarzających
wybrzeżach Atlantyku, nad Morzem
Śródziemnym, Kaspijskim, Czarnym i w
dolinie Nilu. Innym ptakom wystarcza
przelot kilkaset kilometrów dalej na
południe lub zachód albo też w pobliże
miast i osiedli ludzkich, gdzie jest cieplej i
łatwiej o pokarm.
KTO ODLECI
NA ZIMĘ
DO CIEPŁYCH KRAJÓW?
W podróż do ciepłych krajów pierwsze
wyruszą czajki.
Za nimi polecą jerzyki, muchołówki i
pokrzewki.
. Odloty ptaków do ciepłych krajów, głównie
do Afryki zaczynają się już u schyłku lata.
Gołębie grzywacze zbierają się na polach w
stada liczące nawet do 150 sztuk i żerują.
W sierpniu na łąkach widać grupy
bocianów, które rozpoczynają sejmiki.
Boćki odlecą pod koniec sierpnia, podobnie
jak kukułki
Bocian
Jaskółka
Czajka
Żuraw
Słowik
Jerzyk
pokrzewka
muchołówka
Szpak
skowronek
Już giną ostatnie grzybki w lesie,
już wiewiórka ostatni orzech niesie.
Już z kaliny ostatni liść opadł...
Już przyszedł miesiąc – listopad!
A ty, panie listopadzie,
gospodarzysz w polu, w sadzie.
Żadnej szkody tam nie będzie,
posprzątane wszystko wszędzie.
CZEMU LIŚCIE ŻÓŁKNĄ?
Nie tylko zwierzęta gromadzą jesienią zapasy.
Na brzozach obok zielonych liści widać żółte. Na
klonach będą żółte i czerwone. To samo na
osinach, dębach. Listki lip też żółkną. Co to się
dzieje? Drzewa ściągają z liści do gałęzi, pni i
korzeni te soki, które będą im potrzebne po
obudzeniu się na wiosnę. A z sokami „chowa
się” też zielony barwnik listków. Pozostają tylko
kolory: żółty, czerwony, rudy i brunatny –
dobrze znane barwy jesieni.
SKARBY JESIENI
A czy wiecie, co to „skarby jesieni”?
Piękne jabłko, co się w sadzie rumieni,
garść orzechów na leszczynie zebranych,
spadające z wysoka kasztany,
pełne maku słodkiego makówki
i czepliwe, łopianowe główki,
strąk fasoli, kapusty łuszczyny
i czerwone jagody kaliny,
i na klonach nasionka skrzydlate,
co z jesiennym ścigają się wiatrem.
GRZYBY
BOROWIK
Znaleźć prawdziwka to jest sztuka.
Jaś się pochyla... patrzy... szuka...
Pod brzozą znalazł dwa koźlaki,
wśród sosen bedłki i maślaki,
a ten prawdziwek, nic dobrego, ciągle się bawi w chowanego.
Jaś już do domu wracać musi,
a wtem spostrzega kapelusik
taki prześliczny i brązowy,
biały od spodu, jędrny, zdrowy...
A to Jasiowi się udało!
To jest borowik z nóżką białą!
Podgrzybek
Koźlarz
Kurka
pieprznik jadalny
Gąska
Rydz
Co znajdziemy pod
drzewami?
Kasztany
żołędzie
Orzechy włoskie i laskowe
bukiew
DARY JESIENI Z SADU
I OGRODU
Jesienne zagadki
Nie las, nie park
choć się zieleni.
Jabłka, gruszki, śliwki
znajdziesz tam w jesieni.
Pod krzakiem w polu,
rośnie ich wiele.
Dzieci je jesienią
pieką w popiele.
Spadają z drzewa
żółte i czerwone.
Wicher je niesie,
w tę i tę stronę.
Jesień to także okres
wytężonej pracy dla rolników
i ogrodników. Nadchodzi
czas przygotowania do zimy.
Trwają wykopki ziemniaków,
buraków, sianie oziminy,
kiszenie warzyw i
przygotowywania wszelkich
przetworów
Zbiory warzyw
Sianie oziminy
Rośliny ozime, oziminy - uprawne rośliny jednoroczne, które do
przejścia całego cyklu rozwojowego potrzebują okresu niskich
temperatur.
Do roślin ozimych należą m.in.: jęczmień, pszenica, pszenżyto,
rzepak, rzepik, żyto, wyka
Kwitnący łan rzepaku ozimego
Wykopki
Pokochaj jesień
Spróbuj pokochać jesień
z niesamowitymi urokami
Spójrz ile piękna niesie
obdarzając cię nowymi dniami.
Kolorowo jak wiosną
barwne liście ostatki zieleni
Dadzą chwilę radosną
twą szarość życia mogą odmienić.
Wieczór szybciej nastaje
słońce też znika wcześniej niż latem
Lecz nowe czy nie daje
chwile spokoju skorzystaj zatem.
Tadeusz Karasiewicz
DZIĘKUJĘ ZA OBEJRZENIE PREZENTACJI
Dziękuje za uwagę
Uczennica kl.6
Patrycja
Lewczuk