Tlen hiperbaryczny (HBO)

HIPERBARIA
I
HIPOBARIA
Aleksandra Kusińska
Katarzyna Mitręga
Magdalena Pałka
Katarzyna Orszulik
HIPOBARIA
warunki obniżonego (stałego) ciśnienia barycznego
Występuje w czasie:
 wyprawy wysokogórskich,
 podróży samolotem(lotnicy) lub innymi pojazdami na
dużych wysokościach,
 oddychania mieszanina gazową o
zmniejszonej zawartości tlenu.
HIPOKSJA HIPBARYCZNA
Wczesne objawy:









zaburzenia OUN
zmniejszona ostrość widzenia
uczucie ociężałości
obnizona zdolność wykonywania pracy fizycznej
zmęczenie fizyczne i umysłowe
bóle głowy
stan euforii na przemian z przygnębieniem
bezsenność
okresowe oddychanie typu Cheyne’a-Stokesa
HIPOKSJA HIPBARYCZNA
Objawy późne
 wysokości ok. 5500m - zab.mózgowe (obrzęki mózgu i
płuc)
 wysokość ok. 6000m - utrata przytomności, śpiączka
Obrzęk mózgu można zahamować, stosują acetazolamid i
glikokortykosteroidy.
UŻYTECZNA PRZYTOMNOŚĆ
(REZERWA CZASU)
Okres od chwili odcięcia dopływu O2 do
utraty przytomności
8000m - 60s
11000m - 30s.
DZIAŁANIE MECHANICZNE
OBNIZONEGO CIŚNIENIA
Obniżone ciśnienie powoduje rozprężenie gazów
zawartych w :
 przewodzie pokarmowym (doprowadzając do wzdęć,
kolki jelitowej)
 uchu środkowym (bóle)
 niedokładnie wypełnionych ubytkach zębów (bóle)
 płucach (uszkodzenie tkanki)
 zatokach obocznych nosa (ból)
AKLIMATYZACJA DO NISKIEGO
CIŚNIENIA PARCJALNEGO TLENU
1) wzrost wentylacji płuc i zwiekszenie pojemności dyfuzyjnej
błony płucnej
2) wzrost zawartości :
erytrocytów (6-7mln/mm3) hemoglobiny (15g%—22g%),
objętości krwi (o 20-30%) hematokrytu (40-45%—60-63%)
3) zwiększenie objętość wyrzutowej serca o 20-30%
4) zwiększenie waskularyzacji i przepływu krwi przez niektóre
tkanki (serce, mózg, mięśnie)
AKLIMATYZACJA DO NISKIEGO
CIŚNIENIA PARCJALNEGO TLENU
5) zwiększenie liczby mitochondriów połączone z lepszym
wykorzystaniem O2 przez komórki
6) lepszy rozwój klatki piersiowej
7) zwiększona pojemnością wentylacji płuc w stosunku do
masy całego ciała
8) przerost mięśnia sercowego( szczególnie prawej
komory) co prowadzi do zwiększonego wyrzutu
prawokomorowego i zwiększenia cisnienia w tętnicy
płucnej
ATMOSFERA POJAZDÓW
KOSMICZNYCH
1) zmniejszenia objętości krwi
2) zmniejszenia masy erytrocytów
3) zmniejszenia wydolności do pracy fizycznej
4) zmniejszenia maksymalnego wyrzutu sercowego
5) utraty wapnia z kości
HIPERBARIA
warunki podwyższonego ciśnienia barycznego
Występuje u:
 nurków
 pracowników kesonów
 pracowników tuneli
podziemnych
WPŁYW WYSOKIEGO PN2
50m – wzmożone samopoczucie i obniżony krytycyzm
(przypominają upojenie alkoholowe)
50-70m – senność, trudności w
wykonywaniu pracy fizycznej
ok. 100m – utrata zdolności wykonywania
pracy
120-130m – utrata przytomności
WPŁYW WYSOKIEGO
CIŚNIENIA PARCJALNEGO O2
 25-50% redukcja przepływu krwi przez tkanki (zwłaszcza
mózg)
 drażnienie błony śluzowej dróg oddechowych
 hamowanie czynność makrofagów w płucach
 zmniejszenie wytwarzania surfaktantu
 uszkodzenia płuc
DEKOMPRESJA – CHOROBA
KESENOWA
Czynniki ryzyka:





głębokość
czas nurkowania
wysiłek fizyczny
hipotermia
wiek
 odwodnienie
 adaptacje
 kondycje fizyczną
 nadwagę
 profil nurkowania
PODZIAŁ CHOROBY
DEKOMPRESYJNEJ
1) Ostra choroba ciśnieniowa
2) Dysbaryczna martwica kości
TLEN HIPERBARYCZNY
(HBO)
(HBO) to tlen o podwyższonym ciśnieniu.
Ciśnienie wdychanego tlenu w HBO zwykle przekracza 1.5
razy (a może nawet przewyższać 3 krotnie) ciśnienie
atmosferyczne.
Poprzez HBO można dostarczyć pacjentowi prawie piętnaście
razy więcej tlenu niż znajduje się pod „normalnym ciśnieniem¨
w atmosferze.
WYKORZYSTANIE HBO














Zatorowość powietrzna lub inna gazowa
Choroba dekompresyjna ('The Bends')
Zatrucie CO
Zgorzel gazowa (Clostridial myonecrosis)
Inne agresywne zakażenia
Uraz wypadkowy
Oparzenia
Nagły niedosłuch
Ostra krwotoczna niedokrwistość
Podduszenie
Niedokrwienne ubytki skóry oraz przeszczepy skórne
Zapalenie kości oporne na leczenie
Popromienne uszkodzenie kości i tkanek miękkich.
Rany trudnogojące się
DZIAŁANIA UBOCZNE HBO






klaustrofobia
problemy uszne
płuca
mózg
oczy
pożar
TERAPIA HIPERBARYCZNA
W POLSCE
W ramach NFZ terapia taka wykonywana jest w Klinice Medycyny
Hiperbarycznej i Ratownictwa Morskiego AMG w Gdyni
Warunkiem przyjęcia do leczenia jest kwalifikacja chorego na
podstawie skierowania RUM (wystawionego przez lekarza
rodzinnego, poradnie specjalistyczne, oddziały szpitalne) oraz
dokumentacji medycznej (badania dodatkowe np. bakteriologia, rtg,
scyntygrafia, audiogram
W Polsce działają tylko cztery komory hiperbaryczne. Jedną z barier
jest ich cena - jednoosobowa komora kosztuje ok. 150 tys. dolarów,
a wieloosobowa jest 10-krotnie droższa.
WSKAZANIA DO LECZENIA
HBO W WARUNKACH
SZPITALNYCH





zgorzel gazowa klostridialną i nieklostridialną
infekcje beztlenowcowe tkanek miękkich
zatrucie tlenkiem węgla (średnio ciężkie i ciężkie)
chorobę dekompresyjną (wypadki nurkowe)
zatory gazowe
WSKAZANIA DO LECZENIA HBO
W WARUNKACH
AMULATORYJNYCH






zespół stopy cukrzycowej
przewlekłe, trudno gojące się rany
uszkodzenia popromienne tkanek miękkich i kości
zapalenie kości
niestabilność i zapalenie mostka (pooperacyjne)
nagła głuchota (idiopatyczna, uraz akustyczny)
DZIĘKUJEMY
ZA
UWAGĘ