HOMEOPATIA – czym jest i jak działa? Homeopatia jest integralną częścią medycyny, uznaną przez Światową Organizację Zdrowia (WHO) oraz kraje Unii Europejskiej. Ponad 200 000 lekarzy na świecie zaleca leki homeopatyczne w codziennej praktyce, a stosuje je 400 milionów pacjentów w blisko stu krajach. Co to jest homeopatia? Homeopatia jest jedną z dziedzin medycyny, praktykowaną przez lekarzy na całym świecie i może być zalecana jako jedyna terapia lub jako uzupełnienie leczenia konwencjonalnego. Jest zindywidualizowaną metodą leczenia, co w praktyce oznacza, że lekarz przepisując lek bierze pod uwagę charakterystyczne objawy schorzenia zgłaszanego przez pacjenta oraz indywidualne objawy występujące u pacjenta. Dwie osoby chorujące na tę samą chorobę mogą inaczej ją „przechodzić”, mieć inne objawy, inaczej się czuć, a zatem różne leki będą u nich skuteczne. Leczenie homeopatyczne jest leczeniem farmakologicznym i polega na stosowaniu leków, które są przepisywane w oparciu o określoną farmakologię homeopatyczną, tak jak stosowanie leków chemicznych opiera się o określoną farmakologię chemiczną. Podstawy homeopatii Leczenie homeopatyczne opiera się na zasadzie podobieństwa i polega na stosowaniu leków zawierających bardzo małe dawki substancji aktywnych, które w dawkach większych wywołują u osoby zdrowej objawy podobne do objawów chorobowych obserwowanych u pacjenta. Oznacza to, że ta sama substancja aktywna podana w dużych dawkach, wywołuje u człowieka zdrowego objawy choroby, zaś podana w minimalnych dawkach, może tę chorobę wyleczyć. Wysokie rozcieńczenia leków homeopatycznych w naturalny sposób pobudzają organizm do walki z chorobą, wzmacniając jego wewnętrzne siły odpornościowe. Leki homeopatyczne Homeopatia od początku rozwijała się w oparciu o doświadczenie kliniczne, a wskazania lecznicze leków homeopatycznych zostały ustalone na podstawie kryteriów przyjętych w farmakologii, to jest w oparciu o: • • • dane toksykologiczne i farmakologiczne użytych do ich produkcji substancji wyniki badań doświadczalnych obserwacje kliniczne lekarzy stosujących te leki w codziennej praktyce. Zalety leków homeopatycznych • skuteczność – potwierdzona w prowadzonych od kilkudziesięciu lat badaniach klinicznych publikowanych w czasopismach medycznych oraz przez obserwacje lekarzy praktyków • wysokie bezpieczeństwo – leki homeopatyczne nie wywołują znanych działań niepożądanych i dlatego mogą być stosowane przez osoby w różnym wieku; podawanie ich kobietom w ciąży i małym dzieciom wymaga konsultacji z lekarzem • szybkość działania – w ciągu kilku dni, a nawet godzin leczą objawy ostrych stanów chorobowych • komplementarność – leki homeopatyczne mogą być stosowane jako jedyne leczenie lub w połączeniu z terapią konwencjonalną, łagodząc objawy działań ubocznych silnych środków, na przykład sterydów i antybiotyków lub chemioterapii. Błędem jest utożsamianie homeopatii z ziołolecznictwem, gdyż leki homeopatyczne są produkowane nie tylko z roślin! Jedynie połowa leków homeopatycznych jest wytwarzana z substancji pochodzenia roślinnego. Pozostałe są pochodzenia zwierzęcego (jady, hormony, naturalne wydzieliny takie jak piżmo oraz całe owady – na przykład pszczoły) i mineralnego (metale, związki chemiczne, sole naturalne itp.). O specyfice leków homeopatycznych decyduje także sposób ich wytwarzania – różny od sposobu przygotowywania leków ziołowych. Jak powstają leki homeopatyczne? Z substancji wyjściowych sporządzane są wyciągi wodno-alkoholowe (tak zwane pranalewki), które następnie poddawane są wielokrotnemu rozcieńczaniu. Każde kolejne rozcieńczenie jest energicznie wstrząsane przez aparat zwany dynamizatorem. W ten sposób uzyskuje się substancje czynne do produkcji leków homeopatycznych, które są dostępne w postaci granulek, tabletek, kropli, syropów, maści i innych. Granulki, będące mieszaniną sacharozy i laktozy, a także tabletki, nasączane są substancją leczniczą w odpowiednim rozcieńczeniu homeopatycznym metodą impregnacji. Każdy etap produkcji leku jest poddawany kontroli - zgodnie z przepisami i normami obowiązującymi w całym przemyśle farmaceutycznym - i musi spełniać wymagania GMP (Dobrej Praktyki Wytwarzania). Wyróżniamy dwie grupy leków homeopatycznych • Leki jednoskładnikowe, nazywane też pojedynczymi, czyli wytworzone z jednego surowca oznaczone nazwą łacińską. Są one produkowane przez wszystkie laboratoria homeopatyczne i ich nazwy są takie same jak nazwy substancji zastosowanych do ich produkcji: np. Apis mellifica jest łacińskim określeniem pszczoły miodnej, Gelsemium jaśminu itd. Trzeba przy tym wiedzieć, że leki te – choć wyprodukowane z jednego surowca – tak naprawdę zawierają wiele związków aktywnych decydujących o ich właściwościach leczniczych: alkaloidów, flawonoidów, enzymów, lipidów, olejków eterycznych i innych. • Leki złożone, wieloskładnikowe, produkowane z wielu surowców homeopatycznych, o zastrzeżonej przez producenta nazwie handlowej - na przykład Homeovox, Homeoptic czy Dapis stosowany w celu łagodzenia objawów po ukłuciach przez owady. Mają one określone wskazania lecznicze, gdyż zawierają w swoim składzie pojedyncze leki homeopatyczne dobrane tak, aby likwidowały konkretne objawy i dolegliwości. Dlaczego dla nazw leków pojedynczych stosuje się nazewnictwo łacińskie? Łacińska nazwa leku odpowiada nazwie substancji zastosowanej do jego produkcji (na przykład Nux vomica to po polsku kulczyba). Używanie nazw łacińskich jest przydatne, gdyż są one powszechnie stosowane i zrozumiałe dla lekarzy i farmaceutów we wszystkich krajach. Dlaczego nazwa łacińska opatrzona jest oznaczeniem CH ? To oznaczenie określa stopień rozcieńczenia substancji wyjściowej (pranalewki). Na niektórych lekach widnieje też oznaczenie DH. Litery C i D to skróty łacińskich terminów: C - centum oznacza 100, a D – decem to 10. Gdy na opakowaniu leku widnieją litery CH, oznacza to, że jest to rozcieńczenie setne, czyli połączenie 1 cząstki produktu wyjściowego z 99 cząstkami rozpuszczalnika, a substancja wyjściowa została rozcieńczona i poddana dynamizacjii zgodnie z metodą Hanhemanna (H). Na przykład Nux vomica 5 CH oznacza, że substancja wyjściowa została rozcieńczona pięć razy do jednej setnej (C) i poddana pięć razy dynamizowaniu. Czy rozcieńczenie 30 CH jest silniejsze czy słabsze od roztworu 5 CH? Nie istnieją rozcieńczenia homeopatyczne, które obiektywnie byłyby aktywniejsze od innych. Na ogół niskie (5 CH) i średnie (9 CH) rozcieńczenia są stosowane w leczeniu objawowym czyli w zmianach miejscowych i w ostrych stanach chorobowych. Natomiast wyższe rozcieńczenia (15, 30 CH) zaleca się w przypadku dolegliwości przewlekłych, które wymagają zastosowania tzw. leczenia podłoża chorobowego. Istnieje sporo wyjątków od tej reguły i dlatego gdy chcemy po raz pierwszy zastosować jakiś lek w danej dolegliwości, należy skonsultować to z lekarzem lub farmaceutą. Szeroki zakres stosowania leków homeopatycznych Leki homeopatyczne przynoszą dobre rezultaty w terapii wielu dolegliwości zarówno w fazie ostrego ich przebiegu, jak i w stanach przewlekłych. Można nimi skutecznie leczyć między innymi: - infekcje dróg oddechowych (grypa, zapalenie ucha, zapalenie zatok) dolegliwości ginekologiczne (zaburzenia cyklu miesiączkowego, objawy menopauzy) stany niepokoju i zaburzenia snu związane z codziennym stresem zaburzenia trawienia niektóre choroby skóry objawy alergii oddechowych i skórnych dolegliwości reumatyczne i bóle pourazowe Leki homeopatyczne stosowane komplementarnie Jako leczenie uzupełniające mogą być zalecane w wielu chorobach wymagających zastosowania silnych leków alopatycznych takich jak sterydy czy antybiotyki – w celu złagodzenia wywołanych przez nie objawów ubocznych. U pacjentów leczonych przewlekle pozwalają także stopniowo zmniejszać dawki tych leków, poprawiając znacznie ich komfort życia. Bogata gama leków homeopatycznych daje szerokie możliwości ich stosowania u chorych poddanych leczeniu chirurgicznemu, między innymi mogą one zapobiegać krwotokom w czasie zabiegu chirurgicznego, przyspieszać gojenie się ran po cięciu operacyjnym, łagodzić bóle głowy spowodowane znieczuleniem zewnątrzoponowym. Leczenie homeopatyczne powinno być zalecone przez lekarza, gdyż tylko lekarz dysponuje wiedzą na temat skuteczności i ograniczeń standardowych metod leczenia i homeopatii. Tylko lekarz potrafi właściwie ocenić stan chorego i dokonać wyboru leczenia zalecając leki homeopatyczne wtedy, gdy uzna że będzie to korzystne dla zdrowia pacjenta. Homeopatia w Europie Leki homeopatyczne cieszą się coraz większym zaufaniem lekarzy i pacjentów, którzy coraz częściej wybierają – gdy to jest możliwe - naturalne sposoby leczenia. Homeopatia stale się rozwija. Stosowana jest w ponad 80 krajach świata przez 400 milionów pacjentów. Według Światowej Organizacji Zdrowia (WHO), po leki homeopatyczne sięga 30 proc., czyli ponad 110 mln mieszkańców Europy. • W krajach Unii Europejskiej, od 25 do 40 proc. lekarzy regularnie zaleca swoim pacjentom leki homeopatyczne. • We Francji, leki homeopatyczne przepisuje ponad 25 000 lekarzy i są one refundowane w 35 proc. przez kasy publicznego ubezpieczenia zdrowotnego i w 100 proc. w systemie ubezpieczeń prywatnych • Leki homeopatyczne są także refundowane w Niemczech. W Belgii koszty leczenia homeopatycznego są w 20 proc. pokrywane przez system dodatkowych ubezpieczeń zdrowotnych. • W Wielkiej Brytanii istnieje 6 szpitali homeopatycznych, w tym najbardziej znany Królewski Homeopatyczny Szpital w Londynie; 45 proc. brytyjskich lekarzy uznaje leki homeopatyczne za skuteczne. • W Hiszpanii leki homeopatyczne są stosowane przez około 6 500 lekarzy praktykujących w ośrodkach zdrowia podlegających systemowi ubezpieczeń społecznych lub przepisujących leczenie homeopatyczne w ramach ubezpieczenia prywatnego. • 56% Polaków uważa, że homeopatia jest skuteczną metodę leczenia, słyszało niej ponad 80% Polaków, a stosuje ją 30% Polaków; 77% uważa lekarzy przepisujących leki homeopatyczne za godnych zaufania (badanie TNS OBOP, 2006). Europejski Dzień Homeopatii Parlament Europejski ustalił 2 kwietnia Europejskim Dniem Homeopatii. W roku 2009, dzień ten był obchodzony pod hasłem "Homeopatia dla zdrowszej Europy - bo to na mnie działa!". Podczas seminarium zorganizowanego w Parlamencie Europejskim, lekarze i pacjenci podkreślali potrzebę uznania leków homeopatycznych za element systemu opieki medycznej w Unii Europejskiej. Źródło: Boiron sp. z o.o.