– trująca chmura nad Polską
advertisement
Styczeñ 2017 EKOCIEP£O Kwartalnik o nowoczesnych systemach ogrzewania SMOG – trująca chmura nad Polską W ostatnich latach na całym świecie odnotowywane jest stałe pogarszanie jakości powietrza. Przyczyny zanieczyszczeń są często naturalne, takie jak erupcje wulkanów czy pożary, jednak głównym czynnikiem obniżającym jego jakość jest działalność człowieka. Kluczowym źródłem są emisje pochodzące ze spalania niskiej jakości paliw stałych w domowych instalacjach grzewczych oraz transportu drogowego i morskiego. W dużej mierze problemem jest również polska energetyka, która opiera się na węglu. Wskutek przedostawania się do atmosfery szkodliwych związków chemicznych oraz pyłów zawieszonych powstaje zanieczyszczenie powietrza, potocznie zwane smogiem. Nazwa tego nienaturalnego zjawiska atmosferycznego powstała z połączenia z słów smoke (dym) oraz fog (mgła) i objawia się w postaci ,,chmury’’ unoszącej się nad miastem. Proces jego tworzenia ściśle związany jest z bezwietrzną pogodą oraz dużą wilgotnością powietrza. Niestety również w Polsce, zwłaszcza w dużych miastach, powietrze atmosfe- ryczne wykazuje silne zanieczyszczenie, a wzmianki o tym problemie pojawiają się nawet na łamach zagranicznej prasy. Według Europejskiej Agencji Ochrony Środowiska w pierwszej dziesiątce rankingu najbardziej zanieczyszczonych miast w Europie aż 6 znajduje się w Polsce. Potwierdzają to zatrważające dane pochodzące ze stacji mierzących poziom stężenia zanieczyszczeń, a najgorzej jest w województwach południowych i w centrum kraju. Na co dzień zwraca się głównie uwagę na walory powietrza takie jak przejrzystość czy zapach, jednak rzadko łączy się je z ryzykiem dla zdrowia. Niestety Polska zajmuje pierwsze miejsce wśród krajów Unii Europejskiej pod względem zanieczyszczenia powietrza benzo(a)pirenem. Jest to substancja silnie rakoDokończenie na str. 2 fot. SOFATH Według danych Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) aż 90% ludności całego świata żyje w miejscach, gdzie poziom zanieczyszczenia powietrza przekracza normy dopuszczalne. Czy faktycznie powietrze w Polsce jest aż tak zanieczyszczone, jak donosi prasa i media? Dane ze stacji pomiarowych nie pozostawiają złudzeń, a w wielu miastach alarm smogowy trwa niemal nieprzerwanie. Konieczne jest poszukiwanie rozwiązań poprawy dramatycznej sytuacji, a jednym z nich jest wykorzystanie czystego źródła energii – geotermii. twórcza i mutagenna, a jej nośnikiem jest pył pochodzący ze spalania paliw w domowych piecach i kominkach. Największy udział w składzie smogu i jednocześnie największe zagrożenie stanowią pyły zawieszone PM2,5 oraz PM10. Są to drobne, niewidoczne dla oka, cząsteczki o średnicy mniejszej niż 2,5 μm oraz 10 μm (mikrometrów), które przedostają się do górnych dróg oddechowych i krwioobiegu. W Polsce aż 97% ludności miejskiej oddycha powietrzem, w którym natomiast w ciągu doby maksymalnie 50 μg/m3. Przekroczenie tej granicy poważnie zagraża ludzkiemu zdrowiu. Obecnie w wielu miastach zdarza się, że w związku z dramatycznym stanem powietrza ogłaszany jest najwyższy stopień zagrożenia czyli tzw. alarm smogowy. Oznacza to, że średniodobowe stężenie pyłu PM10 przekracza 300 μg/m3, czyli 6-krotność normy. Jak można walczyć ze smogiem i poprawić jakość powietrza? Odpowiedź jest Emisja pyłów z domowych urządzeń grzewczych mg/m3 Typ ogrzewania Niskosprawny kocioł węglowy 420 Kocioł węglowy (klasa 5) 40 Kocioł na pelet drzewny (klasa 5) 20 Kocioł gazowy 0,008 Pompa ciepła 0 źródło: Polska Izba Ekologii zawartość tych cząstek przekracza poziom uznawany przez WHO za bezpieczny dla zdrowia. Obowiązujące w Polsce europejskie normy zanieczyszczeń dopuszczają, aby na danym obszarze w ciągu roku średnie stężenie tej substancji wynosiło 40 μg/m3 (mikrogram/metr sześcienny), prosta, a rozwiązania w zasięgu każdego człowieka. Myśląc o energii nie wolno zapominać przede wszystkim o zdrowiu. Ponad 80% emisji benzo(a)pirenu i 50% emisji pyłu PM10 pochodzi ze spalania w domowych instalacjach grzewczych śmieci i paliw niskiej jakości. Wiele gospo- darstw wykorzystuje przestarzałe i nieefektywne kotły, emitujące duże ilości pyłów i substancji rakotwórczych. Wielu Polaków podjęło już kroki wymieniając swoje dotychczasowe urządzenia grzewcze na te bardziej ekologiczne i energooszczędne. Idealnym rozwiązaniem są pompy ciepła, które jako jedne z nielicznych nie przyczyniają się do powstawania niskiej emisji zanieczyszczeń w miejscu zainstalowania. Warto również wspomnieć, że należą one do grupy najbardziej efektywnych energetycznie urządzeń grzewczych. Wykorzystanie tej technologii mogłoby przyczynić się do wyraźnej redukcji stężenia pyłu PM10, PM2,5 oraz benzo(a)pirenu, zwłaszcza na obszarach wiejskich i w dużych miastach. Co więcej, w skali kraju transport emituje ponad 25% tlenków i 15% pyłu PM10. W Polskich aglomeracjach na mieszkańca przypada znacznie więcej samochodów niż w innych miastach Europy Zachodniej. Wybór komunikacji publicznej czy roweru, zamiast samochodu, znacznie ograniczy emisję zanieczyszczeń pochodzącą z tego źródła. Duże znaczenie dla środowiska ma również świadomość ludzi. Każda aktywność jest ważna i warto podzielić się wiedzą o smogu z rodziną czy znajomymi. Walcząc o czyste powietrze nie wolno bać się interwencji. Palenie śmieciami jest karalne, a palący nimi zatruwają nie tylko siebie, ale też całe otoczenie. Ogrody SOFATH Lantana pospolita Lantana to zawsze zielony krzew liściasty należący do rodziny werbenowatych. W środowisku naturalnym występuje w Ameryce Południowej i Środkowej, Meksyku oraz na Wyspach Karaibskich, a do innych części świata został sprowadzony jako roślina ozdobna. Od niedawna Lantana zagościła również na naszych balkonach i tarasach jako roślina wieloletnia sadzona w pojemnikach. Sprawdzi się również jako roślina jednoroczna sadzona do gruntu, lecz na okres zimowy powinna być przeniesiona do widnego pomieszczenia o temp. 8-14°C. Poza wrażliwością na niskie temperatury oraz odpowiednią dawką słońca Lantana nie ma innych, specjalnych wymagań. Preferuje żyzną, dość wilgotną, ale przepuszczalną ziemię o lekko kwaśnym odczynie. Toleruje różne rodzaje gleby i znosi jej zasolenie, zatem dobrze sprawdzi się na terenach nadmorskich. Lantany są odporne na susze, więc do obfitego kwitnienia najlepsza jest upalna pogoda, a w lata deszczowe i chłodne rozwija się słabiej. Lantana kwitnie od wiosny do późnej jesieni. Drobne, różniące się średnicą kwiaty osadzone są na główkowatych kwiatostanach i zmieniają barwę z żółtej, przez pomarańczową do czerwonej. Owocem jest czarny, kulisty pestkowiec, a łodyga pokryta jest nielicznymi cierniami. W warunkach naturalnych roślina dorasta nawet do 3 metrów wysokości, a w Polsce jest zwykle trzykrotnie niższa. Co ciekawe, atrakcyjne dla owadów i ptaków kolorowe kwiaty są trujące dla ludzi, podobnie jak pozostałe części rośliny. Pomarszczone liście o jajowatym kształcie po roztarciu drażnią skórę, choć w medycynie ludowej wywar z nich używany jest przy obrzękach ciała. Mimo, że Lantany to rośliny niezwykle dekoracyjne, ze względu na dużą ekspansywność bywają uważane za uciążliwy chwast. Więcej informacji o roślinach do ogrodu w poprzednich numerach kwartalnika www.sofath.pl/eko_cieplo/ 2 www.facebook.com/SofathPL fot. Natalia Sitkowska (Lantana camara) Twój koncesjoner Rozmowa z Magdaleną Pędziwiatr, właścicielką firmy EcoStrus – Autoryzowanym Koncesjonerem Sofath na terenie województwa śląskiego. 1. Jak w Państwa opinii kształtuje się świadomość Polaków w zakresie odnawialnych źródeł energii? Uważam, że świadomość Polaków jest coraz większa, aczkolwiek szukanie rozwiązań w zakresie odnawialnych źródeł energii, w większości przypadków, częściej determinują czynniki ekonomiczne niż świadomość ekologiczna. 2. O co zazwyczaj pytają klienci przed podjęciem decyzji o zakupie pompy ciepła? Czy często pojawiają się wątpliwości odnośnie tego rozwiązania grzewczego? Niestety pomimo rosnącej popularności pomp ciepła, wciąż jeszcze wiedza potencjalnych klientów na ich temat nie jest wystarczająca. Pojawiają się pytania i wątpliwości takie jak: „Czy to na pewno wystarczy do ogrzania domu przy dużych mrozach?” lub „Słyszałem, że to dużo prądu bierze...”. Co prawda takie pytania są jeszcze dość częste, aczkolwiek można zaobserwować, że z roku na rok jest ich coraz mniej. Ludzie wcześniej niezdecydowani, wybierając tego typu rozwiązanie, przekonują się na podstawie doświadczeń innych uży tkowników takiego systemu grzewczego. 3. Ostatecznie na wybór której technologii i urządzenia w głównej mierze decydują się inwestorzy? Według danych statystycznych ostatnich lat, w Polsce największym wzrostem sprzedaży oznaczają się powietrzne pompy ciepła. Faktycznie biorąc pod uwagę naszą sprzedaż w ostatnim roku tak właśnie jest. Nie mniej jednak klienci naszej firmy wciąż, w większości, szczególnie w nowych budynkach, decydują się na instalacje gruntowych pomp ciepła. Pomimo większych kosztów inwestycyjnych, niż w przypadku pomp powietrznych, góruje tu argument stabilniejszej pracy bez wspomagania i mniejszych kosztów eksploatacyjnych, w niskich temperaturach zewnętrznych. 4. Czy wymagane jest dostosowanie projektu budowlanego do instalacji z pompą ciepła? Generalnie instalacja pompy ciepła może być zaadoptowana do każdego budynku, jeśli tylko moc grzewcza jest wystarczająca, a wymagana maksymalna temperatura wody w instalacji grzewczej nie przekracza 60°C. Tak czy inaczej, w pompach ciepła bardzo duży wpływ zarówno na moc urządzenia, koszty eksploatacyjne, jak i jego żywotność mają straty ciepła budynku oraz temperatura wody grzewczej. Obiekty budowane w systemie niskoenergetycznym, wraz z niskotemperaturową instalacją grzewczą (ogrzewanie podłogowe, ścienne czy wymienniki z wymuszonym obiegiem powietrza), przełożą się nie tylko na mniejsze koszty eksploatacyjne czy awaryjność, ale również i na koszty inwestycyjne – możliwość zastosowania urządzenia o mniejszej mocy. Kolejną kwestią dotyczącą projektu budowlanego jest brak konieczności budowy komina spalinowego, natomiast pomieszczenia w których znajduje się pompa ciepła, wolne są od zapachu spalin i pyłu, dzięki czemu można przeznaczyć je na pomieszczenie użytkowe, chociażby takie jak pralnia czy suszarnia. Dziękuję za rozmowę. Życzę Pani dalszych sukcesów we współpracy z marką Sofath. Porady eksperta Dolne źródło ciepła – dobór i wykonanie fot. SOFATH Pompę ciepła należy traktować jako system ogrzewania budynku, który składa się z trzech elementów: dolnego źródła ciepła, pompy ciepła oraz wewnętrznej instalacji grzewczej. Tylko w przypadku, gdy wszystkie trzy składowe są odpowiednio dobrane, zarówno do zapotrzebowania budynku na ciepło jak i względem siebie, system gwarantuje długą i bezproblemową pracę. Zdarzają się jednak sytuacje, w których aspekt dolnego źródła ciepła dla pompy gruntowej jest bagatelizowany, bądź jest ono dobrane niepoprawnie. W przypadku przewymiarowania kolektora gruntowego nie narażamy instalacji na niepoprawne działanie, a jedynie inwestora na większe koszty jego wykonania. Problem pojawia się w momencie kiedy dolne źródło ciepła zostanie dobrane zbyt małe. Ponieważ stanowi ono akumulator energii cieplnej, to w okresie późnej wiosny, lata oraz wczesnej jesieni musi być w stanie zgromadzić tyle energii, aby zimą zapewnić dostateczną jej ilość na potrzeby grzewcze budynku. Jeżeli kolektor gruntowy zostanie wykonany niepoprawnie, bądź jego wielkość nie będzie dobrana odpowiednio do mocy urządzenia, wówczas nie będzie możliwości dostarczenia do budynku wymaganej ilości energii, a budynek pozostanie niedogrzany. Kolejnym następstwem niedowymiarowania dolnego źródła jest jego szybsza eksploatacja, a w następstwie możliwe ,,wymrożenie’’. Skutkiem takiej sytuacji jest spadek wydajności, a nawet zatrzymanie działania pompy ciepła i brak możliwości kontynuowania pracy urządzenia, niezależnie czy sezon grzewczy jeszcze trwa czy nie. Iluzoryczna oszczędność na etapie wykonania instalacji dolnego źródła ciepła może przysporzyć poważnych problemów eksploatacyjnych podczas użytkowania systemu pompy ciepła, a w skrajnych przypadkach doprowadzić nawet do awarii urządzenia. TOMASZ TCHÓRZEWSKI – SOFATH www.facebook.com/SofathPL 3 Kronika instalacji Dom o powierzchni użytkowej: 240 m2 Położenie: Trzciel , woj. Lubuskie Instalacja: pompa ciepła Caliane o mocy 12 kW Montaż: październik 2016 Instalator: Wasser Mann II Inwestor: Pani Ewa i Pan Robert 1. Jakie argumenty wpłynęły na wybór pompy ciepła jako sposobu ogrzewania budynku? Kluczowych argumentów było klika, a pierwszym z nich jest ekologia. Kiedy w 2015 roku podejmowałem decyzję o wyborze sposobu ogrzewania byłem niemal pewny, iż Unia Europejska będzie wymuszać na Polsce dostosowywanie się do dyrektyw Unijnych oraz ogrzewanie EKOlogiczne z powodu zanieczyszczeń środowiska. Okazuje się, że jednak trochę się myliłem, ponieważ to Polska bez kar Unijnych w obecnej sytuacji sama zaczyna zauważać, że przespaliśmy kilka lat dbania o nasze zdrowie. Drugim argumentem był koszt, który powiązany jest z argumentem dotyczącym ekologii. Sądziłem i sądzę nadal, że w ciągu kilku lat takie rozwiązania zaczną być uprzywilejowane do jakiś profitów (np. niższe podatki lub niższy koszt za energię elektryczną – o czym już się mówi), a co więcej na paliwa konwencjonalne zostaną nałożone dodatkowe opłaty lub zakazy ich wykorzystywania. Łącząc to wszystko, całkowity koszt instalacji, który jeszcze nie jest taki mały, jak można by było oczekiwać, zwróci się w ciągu kliku lat, a w przyszłości może okaże się najtańszym źródłem ogrzewania domu. 2. Jak z Pana perspektywy przebiegały prace przy montażu instalacji oraz jak układała się współpraca z firmą Wasser Mann II? W dobie nierzetelności czasowej, jak i usługowej, charakteryzującej dzisiejsze firmy, niestety nie obyło się bez małych problemów. Jednak były to rzeczy marginalne, na temat których nie ma potrzeby się rozpisywać. Z pewnością firma Wasser Mann II jest profesjonalna i tak też podchodzi do wykonania swojej umowy. Co zasługuje na słowa uznania to to, iż wykonała zlecone prace w czasie wcześniej uzgodnionym, co w obecnych czasach jest rzadkością. 3. Czy komfort i bezpieczeństwo użytkowania instalacji z pompą ciepła Sofath spełnia Pana oczekiwania? Oczekiwania spełnione są prawie w stu procentach. Dlaczego prawie? Jest to spowodowane niewiedzą moją, jak i pewnie wielu posiadaczy pompy ciepła. Mowa tutaj o temperaturze podłogi, a dokładniej płytek, ponieważ nie jest ona tak wysoka, jak przy tradycyjnym ogrzewaniu podłogowym. Podłoga podgrzewa się i ciepło jest odczuwalne, jednak do następnego załączenia pracy pompy przez sterownik, podłoga wychładza się dość mocno. Jest to spowodowane tym, że domy przystosowane do instalacji z pompą ciepła są mocno zaizolowane i wytracają temperaturę bardzo wolno, natomiast posadzka w tym momencie wychładza się i chodzenie na boso jest mało komfortowe. Nie ma takiego problemu w pomieszczeniach, w których położone są panele. Stanowi to alternatywę dla płytek ponieważ w miejscach, gdzie lubimy chodzić boso, zakładamy panele i jest już inny komfort termiczny. Pompa ciepła jest niewątpliwie rozwiązaniem bardzo wygodnym dla rodzin, które dużo czasu poświęcają pracy, jak i często wyjeżdżają. Obecnie najczęściej DeDietrich Technika Grzewcza Sp. z o.o. Dział SOFATH ul. Północna 15-19 54-105 Wrocław tel. 71 71 27 460 email: [email protected] 4 nie musimy się martwić o to, czy wygaśnie w piecu, a co za tym idzie o ciepło w domu, jak już do niego wrócimy. Wygoda użytkowania łączy się również z kosztem. Znaczącym kosztem jest pomieszczenie na opał i jego przygotowanie do spalenia, a nas to nie dotyczy. Co więcej, dokładanie do pieca oraz jego czyszczenie to czas, którego obecnie nie liczymy, poświęcając go rodzinie lub pracy. 4. Czy pozytywnie ocenia Pan wpływ instalacji pompy ciepła Sofath na wysokość opłat za ogrzewanie domu? Niestety ciężko to określić po tak niedługim czasie użytkowania, jednak na dzień dzisiejszy jest to koszt około 13,50zł za jeden dzień ogrzewania domu oraz przygotowania ciepłej wody. Szacunkowo daje to łącznie 410zł miesięcznie. Biorąc pod uwagę wielkość budynku tj. obiekt o powierzchni mieszkalnej 240m2 i temperaturze 23°C oraz garaż z kotłownią o pow. 40m2 i temperaturze 10°C, uważam, że jest to niski koszt. Redaktor wydania: Natalia Sitkowska – Sofath www.facebook.com/SofathPL
