Opracowanie pytań 2013 - psychiatria - oshumerus

advertisement
Opracowanie pytań 2013.doc
(4262 KB) Pobierz
Opracowanie pytań
do egzaminu ustnego
z psychiatrii
u prof. Florkowskiego
2013
1. Dysfunkcje seksualne.
Prawidłowe funkcjonowanie seksualne
•
•
•
Zarówno u mężczyzn, jak i u kobiet reakcja seksualna przebiega w trzech fazach:
Faza pożądania
Faza pobudzenia erotycznego
Orgazm
W wyniku dysfunkcji seksualnej w każdej z nich może dochodzić do zaburzeń
uniemożliwiających odbycie prawidłowego stosunku seksualnego.
Dysfunkcja seksualna może wystąpić:
•
W fazie pożądania (obniżony poziom fantazji i zainteresowań w zakresie aktywności
seksualnej lub ma miejsce zupełny ich brak)
•
W fazie podniecenia (mężczyzna nie może osiągnąć lub utrzymać wzwodu, a u kobiet nie
dochodzi do zwilżenia i nabrzmienia narządów płciowych mimo adekwatności sytuacji seksualnej)
•
W fazie orgazmu (u kobiet może wystąpić zupełny jego brak, u mężczyzn zaś może wystąpić
przedwczesny wytrysk)
Dysfunkcje seksualne
Funkcje seksualne uwarunkowane są czynnikami:
•
Biologicznymi
•
Psychologicznymi
•
Społecznymi
•
Na zachowania seksualne człowieka wpływają:
Zewnętrzne i wewnętrzne narządy płciowe
•
Hormony
•
Neurohormony
•
Dynamiczne czynniki intrapsychiczne
•
Relacje interpersonalne
•
Warunki społeczno-ekonomiczne
•
Czynniki kulturowe
Zakłócenie któregokolwiek z tych czynników może prowadzić do zaburzenia funkcji seksualnych.
Powtarzające się epizody dysfunkcji seksualnej stają się źródłem niepokoju i obaw co do
własnej wydolności seksualnej, które nasilają i podtrzymują tę dysfunkcję.
Dysfunkcje seksualne dzielimy na:
•
•
•
Pierwotne (t. j. utrzymujące się od początku aktywności seksualnej)
Wtórne (t. j. pojawiające się po okresie prawidłowego funkcjonowania)
Sytuacyjne (tzn. ograniczone do określonego partnera lub sytuacji)
Dysfunkcje w zakresie wzwodu u mężczyzn
Polega na powtarzającej się niezdolności do osiągnięcia lub utrzymania wzwodu w celu odbycia
stosunku seksualnego. Stan ten bywa nieraz przyczyną upokorzeń i frustracji, bowiem w większości
kultur sprawność seksualna jest wyznacznikiem samooceny. Brak wzwodu może doprowadzić do
poczucia braku własnej wartości i depresji. W takich przypadkach mężczyzna myśli, czy i tym razem
nie uda mu się osiągnąć wzwodu, co pomyśli partnerka. Te obawy jeszcze bardziej utrudniają
utrzymanie wzwodu.
Dysfunkcje w zakresie wzwodu mogą być:
•
Pierwotne (nigdy nie mieli wzwodu lub nie mogli go przedłużyć na tyle aby odbyć
stosunek)
•
Wtórne (utracili tę zdolność)
•
Sytuacyjne (mężczyzna osiąga wzwód tylko z wybranymi partnerkami)
•
Globalna (brak erekcji niezależnie od partnerki i okoliczności)
Jednorazowe niepowodzenie w żadnym wypadku nie świadczy o dysfunkcji wzwodu. Może się to
przytrafić w chwilach zdenerwowania lub zmęczenia. O dysfunkcji mówimy tylko wtedy, gdy brak
wzwodu powtarza się. Każdy mężczyzna od czasu do czasu może cierpieć na brak wzwodu lub jego
zanik przed odbyciem stosunku.
Większość mężczyzn okresowo miewa wytrysk przedwczesny, czyli wcześniej niż życzyłaby sobie
partnerka. Nie nazywamy tego jednak wytryskiem przedwczesnym. O przedwczesnym wytrysku
mówimy wtedy, gdy mężczyzna przejawia stałą niezdolność do kontroli wytrysku. Jest to najczęstszy
problem seksualny u mężczyzn.
Wyróżnia się następujące rodzaje zaburzeń wytrysku:
Zbyt przedwczesny wytrysk
Aby zdefiniować przedwczesny lub opóźniony
Przedwczesny wytrysk
wytrysk, nie zależy kierować się określonym
Zbyt wczesny wytrysk
przedziałem czasowym i mówić, że wytrysk przed
Wytrysk opóźniony
upływem 30 sek. jest przedwczesny, a po 30 min.
Brak wytrysku
- opóźniony.
Przedwczesny wytrysk nieleczony może prowadzić do wtórnej dysfunkcji w zakresie
wzwodu.
Zaburzenia wytrysku mogą prowadzić do nieudanego współżycia seksualnego ze wszystkimi
tego konsekwencjami.
Mężczyzna, który zakłada i boi się, że dozna wytrysku przy pierwszym pobudzeniu
seksualnym, zazwyczaj doprowadzi do tego.
Wytrysk opóźniony jest problemem niż wytrysk przedwczesny i mówimy wówczas, gdy
mężczyzna ma znaczne trudności w osiągnięciu orgazmu podczas stosunku. Odroczenie orgazmu u
mężczyzn nie stawia ich w uprzywilejowanej pozycji, bo partnerka może czuć się odrzucona lub
nieatrakcyjna seksualnie.
Dysfunkcje w zakresie orgazmu u kobiet
Są kobiety, którym nie udaje się osiągnąć trzeciej fazy reakcji seksualnej, jaką jest orgazm.
Łatwość z jaką poszczególne kobiety przeżywają orgazm układa się na kontinuum. Na jednym końcu
mieszczą się kobiety, którym do osiągnięcia orgazmu wystarczy silna fantazja erotyczna i nie
potrzebują żadnej fizycznej stymulacji. Inne kobiety szczytują podczas intensywnej gry miłosnej, a
jeszcze inne dochodzą do orgazmu podczas stosunku seksualnego. Wreszcie są kobiety, które nie są
w stanie osiągnąć orgazmu bez długotrwałego i intensywnego drażnienia łechtaczki.
Ocenia się, że około 10% dorosłych kobiet, nigdy nie osiągnęło orgazmu, mimo licznych
sytuacji, podczas których doznawały stymulacji seksualnej – anorgazmia.
Wg Andersona kobiety, które nie przeżywają orgazmu często odczuwają silny popęd
seksualny, a gra miłosna sprawia im przyjemność.
Brak orgazmu ma charakter:
•
•
Pierwotny (nigdy nie miała orgazmu)
•
Wtórny (utraciła zdolność przeżywania orgazmu)
Sytuacyjny (osiąganie orgazmu podczas masturbacji, a nie występuje podczas stosunku
seksualnego).
Jest to jedna z najczęstszych dysfunkcji seksualnych u kobiet oceniana na około 30-80% populacji,
aczkolwiek w ostatnich latach zauważa się wyraźną poprawę w wyniku wzrostu poziomu
uświadomienia seksualnego.
Najczęstsze przyczyny: zaburzenia nerwicowe, depresyjne, hormonalne, choroby somatyczne, leki,
stres, zaburzenia seksualne partnera.
Leczenie dysfunkcji seksualnych
Szacuje się, że około 80% mężczyzn wykazuje różnego rodzaju dysfunkcje seksualne. Około 50%
małżeństw cierpi z powodu jakiegoś problemu seksualnego. Przeważnie tłem problemów seksualnych
jest całościowy kontekst relacji pomiędzy dwojgiem osób. Kiedy pojawiają się problemy we
współżyciu seksualnym, wiele innych aspektów wzajemnego związku dwojga ludzi zaczyna się
rozpadać i szwankować (i na odwrót).
Seksuolodzy często obserwują, że kryją się za nimi bardzo zasadnicze komplikacje we wzajemnych
relacjach: trudności związane z miłością, czułością, szacunkiem, uczciwością i.t.p.
Rozwiązanie tych problemów pozwala na pełniejszy rozkwit więzi seksualnej.
W okresie ostatniego ćwierćwiecza poczyniono znaczne postępy w leczeniu problemów w zakresie
orgazmu i pobudzenia seksualnego mających podłoże psychologiczne.
Brak poprawy po krótkoterminowej terapii stwierdza się jedynie u około 25% pacjentów.
Leczenie polega głównie na usunięciu wszystkich przyczyn leżących u podłoża lub podtrzymujących
zahamowanie pożądania seksualnego (konflikty małżeńskie, depresja, zmiana przyjmowanych leków
z powodu innych schorzeń). Niekiedy konieczne jest zastosowanie leczenia hormonalnego.
Bezpośrednia terapia seksualna polegająca na:
Inaczej definiowanym problemie, nie nazywa się ich „nerwicą”, ani „chorobą” lecz „dysfunkcją o
ograniczonym zakresie”.
Osoby poddawane bezpośredniej terapii seksualnej ćwiczą swe zachowania seksualne pod
systematycznym kierunkiem terapeutów.
Otrzymują fachwy przepis, wyjaśniający, jak problem rozwiązać i razem ćwiczą określone
zachowania seksualne.
Podstawową zasadą jest, że pacjentów nie leczy się indywidualnie lecz od początku traktuje się ich
jako parę.
W przypadku braku podniecenia u kobiet i dysfunkcji w zakresie wzwodu u
mężczyzn główną strategią bezpośredniej terapii seksualnej jest koncentracja zmysłowa opierająca
się na założeniu, że lęk podczas stosunku blokuje możliwość osiągnięcia podniecenia i przeżywania
przyjemności.
Wytrysk przedwczesny – wyjaśnia się pacjentowi mechanizm przedwczesnej ejakulacji, a udzielenie
wsparcia i porada niekiedy okazują się wystarczające. Zaleca się zwiększenie częstości współżycia,
co pozwala zmniejszyć napięcie seksualne.
Technika „stop-start” wg Masters i Johnson – polega na stymulacji prącia ręcznie lub w trakcie
stosunku, aż do chwili, gdy pacjent czuje, że za chwilę dojdzie do wytrysku. Sygnalizuje to partnerce,
która przerywa pobudzanie na 20-30 sekund. Partnerzy powtarzają to ćwiczenie początkowo
pobudzając prącie ręką, a następnie podczas współżycia, przerywając trzykrotnie stosunek. Podczas
czwartego pobudzenia może już dojść do orgazmu. Powtarzając ten sposób kilkakrotnie, pacjent uczy
się kontrolować podniecenie seksualne (przez 5-10 minut, a nawet dłużej) w ponad 95% przypadków.
Farmakoterapia:
SSRI – (paroksetyna 20-40 mg) lub (sertralina 50-100 mg) na noc skutecznie zapobiega
przedwczesnemu wytryskowi.
2. Kryteria diagnostyczne schizofrenii.
Kryteria IDC-10 i DSM-IV różnią się przede wszystkim pod względem wymaganego czasu trwania
objawów psychopatologicznych. W DSM-IV od co najmniej 6-ciu miesięcy, natomiast w ICD-10
jednoznaczne objawy muszą być obecne przez „większość czasu w ciągu miesiąca”.
Kryteria diagnostyczne schizofrenii wg ICD-10:
A. Jeden z objawów A1 lub dwa z objawów A2
Muszą występować przez większą część czasu trwania epizodu utrzymującego się przez co najmniej
m-c
A1a. Echo myśli, nasyłanie lub odciąganie myśli, nagłaśnianie (odsłanianie) myśli;
A1b. Urojenia oddziaływania, wpływu, owładnięcia, spostrzeżenia urojeniowe;
A1c. Głosy omamowe na bieżąco komentujące, dyskutujące o chorym lub pochodzące z różnych
części jego ciała;
A1d. Utrwalone urojenia o treści kulturowo niedostosowanej;
A2e. Utrwalone omamy z połowicznie uformowanymi urojeniami, bez wyraźnej treści afektywnej
A2f. Przerwy w toku myślenia, prowadzące do rozkojarzenia lub niespójności wypowiedzi,
neologizmy
A2g. Zachowania katatoniczne
A2h. Objawy negatywne: apatia, zubożenie wypowiedzi, spłycenie lub niespójność afektu nie
będące wynikiem depresji lub podawania leków.
B. W razie wystąpienia epizodu manii lub depresji kryterium A musi wystąpić zanim
rozwiną się zaburzenia nastroju
C. Nie można przypisać organicznemu uszkodzeniu mózgu (F0) czy niewłaściwym
używaniu substancji (F1). Uwaga: Muszą być spełnione trzy kryteria (A,B,C)
3. Podział leków psychotropowych.
Terminu "leki psychotropowe" tego używa się w znaczeniu wąskim i szerokim.
Lekami psychotropowymi w szerokim sensie nazywa się wszystkie leki mające wpływ na funkcje
psychiczne, także te, których zasadnicze działanie lecznicze nie jest skierowane na psychikę. Pojęcie
to jest jednak wtedy aż nazbyt szerokie; obejmuje także i niektóre preparaty hormonalne, leki
narkotyczne a nawet witaminy. Stąd właściwsze jest znaczenie węższe. Ogranicza ono pojęcie leków
psychotropowych do tych, zresztą dość licznych leków, których głównym leczniczym działaniem jest
wpływ na psychikę; są one stosowane do leczenia zaburzeń psychicznych. W myśl tego istnieje kilka
znacznie różniących się grup leków psychotropowych. Oto one i krótka charakterystyka każdej z nich:
•
Leki neuroleptyczne - zwane też przeciwpsychotycznymi, to leki o dominującym działaniu
przeciwurojeniowym i przeciwomamowym, także uspokajającym, hamującym
psychofizyczne pobudzenie. Stosowane w leczeniu schizofrenii, manii, psychoz
urojeniowych, ale także pomocniczo w depresji, czasem poza psychiatrią. W użyciu w Polsce
kilkanaście substancji.
•
Leki przeciwdepresyjne - wpływające na ośrodki regulujące nastrój, napęd i mechanizmy
stresu oraz różne rodzaje lęku. Stosowane w leczeniu zaburzeń afektywnych zwłaszcza
depresji, ale też zaburzeniu obsesyjno-kompulsywnym, lęku napadowym, zaburzeniach
kontroli impulsów m.in. bulimii i anoreksji. W użyciu około dwudziestu substancji.
•
Leki normotymiczne - leki stabilizujące nastrój i napęd psychoruchowy, z tego powodu
nazywane czasem "stabilizatorami nastroju". Działanie takie wykazują tylko u osób chorych,
głównym wskazaniem jest zaburzenie dwubiegunowe. Należą tu tylko trzy leki: węglan litu,
karbamazepina, sole kwasu walproinowego. Z wyjątkiem litu leki te należą jednocześnie do
grupy leków przeciwpadaczkowych.
•
Leki przeciwlękowe - większość z leków w tej grupie to benzodiazepiny, leki potencjalnie
uzależniające, co uniemożliwia ich dłuższe stosowanie. Jednak w uzasadnionych sytuacjach
klinicznych stanowią one nieocenione uzupełnienie podstawowego leczenia, a nawet są
głównym środkiem leczniczym. Bywają stosowane właściwie w niemal wszystkich
zaburzeniach psychicznych, szczególne znaczenie odgrywają w sytuacjach, gdy lęk występuje
w dużym nasileniu, w ostrym lęku psychotycznym, niektórych postaciach depresji , w
napadach lęku.
•
Leki nasenne.
•
Leki nootropowe i prokognitywne - leki różne od przeciwdepresyjnych i neuroleptyków,
które aktywizują i usprawniają procesy ośrodkowego układu nerwowego w taki sposób, że
korzystnie wpływa to na procesy poznawcze. Leki te czynią to przez pobudzenie procesów
przemiany materii w ośrodkowym układzie nerwowym albo przez usprawnianie transmisji
niektórych układów neuroprzekaźników, zwłaszcza acetylocholinergicznego.
Poza tak zakreślonym pojęciem leków psychotropowych pozostają więc środki pobudzające, leki
przeciwpadaczkowe
(z
wyjątkami
jak
wyżej)
i
przeciwbólowe.
Współczesna epoka leków psychotropowych datuje się od wczesnych lat powojennych. Pierwszym
nowoczesnym lekiem w psychiatrii był węglan litu (1949), następnie wprowadzono neuroleptyki:
chlorpromazynę i rezerpinę (1952), później chlorprotyksen (1958) i haloperidol (1965). Leki
przeciwdepresyjne wchodziły do użycia niemal równocześnie, wpierw iproniazyd (1954) i niedługo
po tym imipramina (1957). Większość z wymienionych leków (poza rezerpiną i iproniazydem) jest
stosowana do dziś. Zapoczątkowały one jednak całe grupy środków farmakologicznych, do których
obecnie należy ogromna liczba substancji. Powstały też nowe grupy chemiczne o interesujących
właściwościach, tak że mówi się dziś np. o nowych lekach przeciwdepresyjnych i nowych, atypowych
neuroleptykach. Wprowadzenie do psychiatrii leków psychotropowych oznaczało całą rewolucję.
Zwiększyło wydatnie liczbę osób, u których można było złagodzić objawy chorobowe albo
spowodować ich ustąpienie. Zmniejszyła się potrzeba hospitalizacji. Wiele osób chorych może żyć i
pracować jak przed chorobą. Skuteczne leczenie farmakologiczne umożliwiło też w wielu
przypadkach oddziaływania edukacyjne i psychoterapię.
4. Społeczno-ekonomiczne aspekty schizofrenii.
Społeczne i ekonomiczne następstwa choroby są ważnymi aspektami związanymi z byciem
chorym na schizofrenię oraz z jej leczeniem. Schizofrenia jest często chorobą trudną do
zaakceptowania przez społeczeństwo - powodem jest brak wiedzy jak postępować, gdy zmieni się
zachowanie, wyrażanie emocji, sposób komunikowania i funkcjonowanie chorej osoby. Aby móc żyć
z takimi objawami chory na schizofrenię wymaga troskliwej opieki, co ze zrozumiałych względów
związane jest z wysokimi kosztami, zarówno finansowymi jak i osobistymi dla osób sprawujących
opiekę.
Znaczenie społeczne
Interakcje z innymi ludźmi
Osoby ze schizofrenią często mają trudności w integrowaniu się z innymi ludźmi. Może to
być związane z odczuwaniem strachu, lęku lub powodującymi cierpienie przekonaniami (urojeniami).
Mogą do tego prowadzić również takie objawy jak zubożenie mowy, wycofanie, które utrudniają
bycie aktywnym towarzysko. Ponadto wiele objawów pozytywnych może nasilać się w trakcie
sporów, dyskusji związanych z zaangażowaniem emocjonalnym lub gdy pacjent porusza się w tłumie
ludzi. Problemy z komunikacją mogą być szczególną przeszkodą podczas rozmów z lekarzem,
utrudniając pacjentowi wyrażenie swoich potrzeb. Może to utrudniać ocenę ciężkości objawów
choroby.
Praca zarobkowa
Nasilone i nawracające objawy pozytywne mogą sprawiać, że stałe wykonywanie pracy może
stać się praktycznie niemożliwe dla pacjenta ze schizofrenią. Ponadto objawy negatywne takie jak
apatia, niewyraźny i mało dynamiczny sposób wypowiadania się oraz wycofanie często nie pasują do
otoczenia w jakim pracuje pacjent. Wreszcie stres związany z dojazdami do pracy
oraz z samą pracą może nasilać objawy. Z tych powodów schizofrenia często staje się barierą nie
do przebycia w poszukiwaniu zatrudnienia.
Edukacja
Tematem sporów pozos...
Plik z chomika:
oshumerus
Inne pliki z tego folderu:

skrypt - podstawy psychiatrii.pdf (7553 KB)
 badanie psychiatryczne - oficjalny konspekt.pdf (2741 KB)
 schizo0001.pdf (12720 KB)
 giełda całościowa z psychiatrii na ustny.docx.doc (4484 KB)

Zaburzenia afektywne depresje.ppt (6415 KB)
Inne foldery tego chomika:

anestezjologia wszystko
 chirurgia
 Farmakologia kliniczna
 Giełda Ratunki
 ginekologia i położnictwo
Zgłoś jeśli naruszono regulamin





Strona główna
Aktualności
Kontakt
Dział Pomocy
Opinie


Regulamin serwisu
Polityka prywatności
Copyright © 2012 Chomikuj.pl
Download