XVI edycja Międzynarodowego Konkursu Matematycznego „PIKOMAT” rok szkolny 2007/2008 Etap II Klasa IV Zadanie 1 Podczas ostatnich wakacji kolega Tomka przebył łącznie 486 km. Część drogi przejechał koleją. Autobusem przejechał 5 razy tyle co koleją. Resztę drogi przebył promem. Droga wodna była 2 razy krótsza od lądowej. Ile czasu kolega Tomka podróżował promem, jeżeli wiadomo, że prom w ciągu każdej godziny pokonywał odległość 18 km? Zadanie 2 Marta miała do dyspozycji jedenaście kwadratów o bokach długości: 1, 1, 2, 2, 2, 3, 3, 4, 6, 6, 7 [cm]. Ze wszystkich ułożyła jeden kwadrat. Jak to zrobiła? Zadanie 3 Zapisz liczby od 1 do 10 za pomocą czterech dwójek, znaków działań arytmetycznych oraz być może nawiasów. Zadanie 4 W puste pola należy wpisać liczby od 1 do 16 (niektóre liczby zostały już wpisane) tak, aby suma liczb w każdym z zaznaczonych kwadratów 2 × 2 oraz w wierszach i kolumnach dużego kwadratu 4 × 4 była równa 34. 3 13 9 15 14 Klasa V Zadanie 1 Czterech chłopców: Mirek, Tomek, Piotrek i Sylwek wzięło udział w pierwszym etapie konkursu „Pikomat”. Dwóch z nich zdobyło tę samą liczbę punktów. Mirek uzyskałby więcej punktów od Tomka, gdyby nie uzyskał mniej punktów od Sylwka. Piotr uzyskałby mniej punktów od Tomka, gdyby nie uzyskał więcej od Sylwka. Który z chłopców zdobył tyle samo punktów co Tomek? Zadanie 2 Plan mieszkania Jasia ma kształt sześciokąta, w którym każde dwa kolejne boki są prostopadłe. Długości tych boków, uporządkowane malejąco, są równe 16, 10, 8, 6, 5, 3 [m]. Oblicz pole powierzchni mieszkania Jasia. Zadanie 3 Na poniższej planszy 6 × 6 część kwadracików jest szarych, a część białych. Postaraj się utworzyć kwadraty z pełnych kwadracików, w których liczba pól szarych i białych są równe. Ile jest takich kwadratów? Przedstaw rozwiązanie na rysunkach. Zadanie 4 Liczba czterocyfrowa AABB dzieli się przez 36. Jaka to liczba? Klasa VI Zadanie 1 Załóżmy, że przygotowując się do drugiego etapu konkursu „Pikomat” rozwiązałeś 26 zadań w ciągu 4 dni, przy czym każdego dnia zwiększałeś liczbę rozwiązanych zadań. Ponadto czwartego dnia rozwiązałeś trzy razy więcej zadań niż pierwszego dnia. Ile zadań rozwiązałeś trzeciego dnia? Zadanie 2 Kubuś sporządził sobie parę sześciennych kostek do gry i oznaczył ich ścianki oczkami. Najmniejsza liczba oczek na jednej ściance to jedno oczko, największa – sześć. Wyniki jednak, które można uzyskać rzucając kostkami Kubusia, znacznie różnią się od wyników uzyskanych przy rzucie tradycyjnymi kostkami do gry. Przeanalizuj poniższe zestawienie i określ, jakimi liczbami oczek oznaczył Kubuś ścianki swoich dwóch kostek? Liczba oczek wyrzuconych 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 Liczba sposobów wyrzucenia 0 1 4 5 6 8 3 6 1 2 0 Zadanie 3 Prostokąt ABCD został podzielony na 6 kwadratów, jak wskazuje rysunek.Wiedząc, że pole zacieniowanego kwadratu równa się 1, oblicz pole prostokąta ABCD. D C A B Zadanie 4 Wiedząc, że różnym literom odpowiadają różne cyfry, zastąp litery cyframi tak, aby tworzyły poprawne działania. ABAC – DDB = ADEB : · + FA + EB = DDG = = = BDA + AGHC = ABAB Klasa I Zadanie 1 W klasie Marka w ciągu roku liczba uczniów(dziewcząt i chłopców) zmniejszyła się o 10 %, zaś liczba uczennic zwiększyła się z 50 % do 55 % wszystkich uczniów. Czy liczba dziewcząt zwiększyła się czy zmniejszyła w porównaniu do stanu początkowego i o ile %? Zadanie 2 Poniższy kwadrat 6 × 6 złożony z 36 pól podziel wzdłuż linii kratek na 2 części jednakowej wielkości i kształtu. Zadanie 3 Marek ułożył na stole dziesięć jednakowych monet 10 groszowych (rys.). Zadaniem Janka – najlepszego kolegi Marka – było usunąć jak najmniejszą liczbę monet, aby żadne trzy środki pozostałych monet nie były wierzchołkami trójkąta równobocznego. Janek rozwiązał problem oraz wyjaśnił strategię usuwania monet, aby spełnione były warunki zadania. Teraz kolej na ciebie. Jaką najmniejszą liczbę monet należy usunąć? Zilustruj rozwiązanie problemu oraz wyjaśnij strategię usuwania monet. Zadanie 4 W poniższym kwadracie w pustych kratkach umieść symbole: ▲, ■, ○, □, ●w taki sposób, aby wzdłuż żadnej linii pionowej, poziomej czy ukośnej żaden symbol się nie powtórzył. Jaki symbol znajdzie się w kratce oznaczonej (×)? × ▲ ● ■ ○ Klasa II Zadanie 1 W układzie współrzędnych umieszczono ramki do bilarda w sposób pokazany na rysunku. W każdym rogu umieszczono otwór. Kula bilardowa toczy się od punktu P(1; 3) prosto do punktu A(0, 1) i dalej odbija się od ścian lub wpada do otworu. Gdyby przyjąć, że odbija się od ramki w typowy sposób i nie traci prędkości, to przez który z podanych punktów: B(3; 2), C(1; 3), D(1,5; 2), E(5; 4) by nie przeszła? Odpowiedź uzasadnij. Zadanie 2 Rysunek przedstawia prostokąt składający się z 16 jednakowych trójkątów prostokątnych. Cztery takie trójkąty tworzą większy trójkąt prostokątny. Marek wpisał w każdy mały trójkąt jedną z liczb naturalnych od 1 do 16, żadnej nie powtarzając, w taki sposób, że suma liczb w każdym z większych trójkątów wynosiła 34. Jak to zrobił? Zadanie 3 Poniższą figurę rozetnij na 5 takich części, aby można było z nich wszystkich ułożyć kolejno: kwadrat, prostokąt nie będący kwadratem oraz krzyż równoramienny. Zadanie 4 Dawno temu mieszkańcy Wyspy Piko zajmowali się handlem wymiennym. I tak pewnego razu jeden z mieszkańców na targu sprzedał, znaleziony w swojej kopalni, złoty samorodek za pewną liczbę kur i kupił futro z lisów za połowę uzyskanych ze sprzedaży złota kur i pół kury. Za żywność dał połowę pozostałych po zakupie futra kur, również z dodatkiem pół kury. W ten sposób płacił kolejno za niezbędne do pracy w kopalni narzędzia, buty, naftę i lampę. Po ostatnim zakupie pozostała mu jedna kura, z której po powrocie do swojej chaty ugotował rosół. Ile kur dostał ów mieszkaniec Wyspy Piko za zloty samorodek ? Ile kur dał za futro z lisów, ile za żywność, ile za narzędzia, ile za buty, naftę i lampę? Klasa III Zadanie 1 Wyznacz taką liczbę dwucyfrową, której 1 sumy jej cyfr równa jest ilorazowi tej liczby 3 przez sumę swoich cyfr. Zadanie 2 Wiedząc, że jednakowym literom odpowiadają jednakowe cyfry, zastąp litery cyframi tak, aby zachodziły wszystkie równości. AB · AC = DCAD + – + DEFA : GH = FDB = = = DJKD – GF = DEJJ Zadanie 3 Dwa jednakowe przenikajace się graniastosłupy prawidłowe czworokątne tworzą bryłę w kształcie krzyża równoramiennego (rys.), której pole powierzchni równa się 294 dm². Zaprojektuj wymiary tej bryły tak, aby wyrażały się one całkowitymi liczbami decymetrów, a nastepnie oblicz jej objetość. Zadanie 4 Motocyklowy rajd, po bardzo trudnych technicznie bezdrożach Pustyni Piko, podzielono na etapy z punktami kontroli czasu. Na jeden z takich punktów kontroli czasu spóźnił się zawodnik z numerem 16. Jego spóźnienie wynosiło tyle sekund, o ile wcześniej przyjechał na ten punkt zawodnik z numerem 23, jadący ze średnią prędkością 90 km/h. O ile spóźnił się zawodnik z numerem 2, jadący ze średnią prędkością 72 km/h, jeżeli wspomniany wyżej zawodnik z numerem 16 przejechał kontrolny etap ze średnią prędkością 60 km/h? Opracowanie: Jan Domaszewicz, Marek Kawałko, Marta Kądziołka, Katarzyna Sikora