treści,obow,5,rok

1. Wydział Farmaceutyczny
2. Kierunek farmacja
3. Ekonomika i zarządzanie w farmacji
4. Nazwy przedmiotów, które muszą być zaliczone przed rozpoczęciem zajęć z ekonomiki i
zarządzania w farmacji: etyka zawodowa.
5. Liczba godzin – 30 (wykłady – 10; ćwiczenia – 20).
6. ECTS – 2
7. Założenia i cele przedmiotu
Rozumienie i stosowanie podstawowych pojęć i metod ekonomii w kontekście racjonalizacji
kosztów farmakoterapii.
Umiejętność przeprowadzania i oceny analiz farmakoekonomicznych.
8. Metody dydaktyczne
Wykład. Ćwiczenia.
9. Sposób i warunki zaliczenia przedmiotu
Zaliczenie pisemne obejmuje materiał omawiany na wykładach i ćwiczeniach.
10. Treści programowe
Wykłady:
Polski i światowy rynek leków. Model rynku leków. Polityka lekowa państwa. Podstawy
farmakoekonomiki. Marketing w farmacji: kodeks farmaceutycznej etyki marketingowej. Promocja
leków. Podstawy farmakoepidemiologii.
Ćwiczenia:
Elementy ekonomiki farmacji. Zasady refundacji leków w Polsce. Marże w aptece. Apteka jako
podmiot gospodarczy. Apteki ogólnodostępne i apteki szpitalne – zróżnicowane role na rynku
leków. Farmakoekonomika w opiece zdrowotnej. Analiza farmakoekonomiczna. Racjonalizacja
ekonomiczna farmakoterapii (EBM). Metody oceny użytkowania leków. Rola leków generycznych
(odtwórczych).
11. Efekty kształcenia (umiejętności praktyczne i kompetencje)
Umiejętność opracowania modelu farmakoekonomicznego. Umiejętność interpretacji wyników
badań klinicznych w oparciu o parametry EBM.
Znajomość metod oceny użytkowania leków. Znajomość zasad prowadzenia działalności
gospodarczej i spółek handlowych.
12. Wykaz literatury podstawowej i uzupełniającej
– Orlewska E., Nowakowska E. Farmakoekonomika dla studentów i absolwentów Akademii
Medycznych Poznań, wyd. AM, 2004.
– Czech M. Farmakoekonomika Oficyna wydawnicza.
– Ustawa – Kodeks spółek handlowych.
– Ustawa o swobodzie działalności gospodarczej.
13.Kierownik przedmiotu – prof. dr hab. Daria Orszulak-Michalak
osoby prowadzące:
– wykład – prof. dr hab. Daria Orszulak-Michalak;
– seminaria – prof. dr hab. D. Orszulak-Michalak; dr J. Szuszkiewicz; dr I. Wejman; dr M.
Jasińska; dr U. Kurczewska; dr B. Karwowski; dr J. Owczarek; dr A. Kamińska; dr P. Szcześniak.
1. Wydział: Farmaceutyczny
2. Kierunek farmacja
3. Farmacja praktyczna w aptece
4. Nazwy przedmiotów, które muszą być zaliczone przed rozpoczęciem zajęć z farmacji
praktycznej w aptece: technologia postaci leku I i II
5. Liczba godzin – 60 [ćwiczenia – 60; w tym: 15 godz. w Katedrze Farmacji Stosowanej; 15 godz.
w aptekach szkoleniowych ogólnodostępnych; 15 godz. w aptekach szkoleniowych szpitalnych i 15
godz. w Katedrze Biofarmacji (opieka farmaceutyczna)].
6. ECTS – 4
7. Założenia i cele przedmiotu
Przygotowanie studenta V roku do pracy w aptece ogólnodostępnej i szpitalnej.
Uzyskanie wiedzy merytorycznej i umiejętności praktycznych dotyczących:
– zasad dobrej praktyki aptecznej,
– zasad prowadzenia opieki farmaceutycznej,
– zasad realizacji recept w aptece,
– ekspedycji leków w sprzedaży odręcznej,
– gospodarka lekiem w aptece szpitalnej,
– obsługi aptecznych programów komputerowych.
8. Metody dydaktyczne
Seminaria i ćwiczenia przy komputerach prowadzone w Katedrze Farmacji Stosowanej i
Biofarmacji przygotowujące studentów do ćwiczeń w aptekach szkoleniowych.
Pokaz (program komputerowy KS-Apteka, przykłady recept i faktur).
Dyskusja (zasady realizacji recept, zamawianie leków w hurtowniach.)
Praca z książką (Wykaz Leków Refundowanych).
9. Sposób i warunki zaliczenia przedmiotu
Praktyczne zaliczenie ćwiczeń w aptece szkoleniowej przez specjalistów z zakresu farmacji
aptecznej. Ostateczne zaliczenie przedmiotu – wpis do indeksu po przedstawieniu zeszytu
podpisanego przez opiekuna ćwiczeń, który poświadcza pieczątką odbycie ćwiczeń w aptece
szkoleniowej.
10.Treści programowe
Ćwiczenia:
Zagadnienia dotyczące pracy w aptece. Zasady prawidłowego wystawiania i realizowania recept
prostych i złożonych w aptece. Zasady refundacji, wyceny i odpłatności za leki. Zapoznanie z
zasadami przechowywania, wydawania i kontroli środków odurzających (narkotyków) i substancji
psychotropowych. Zapoznanie z obsługą programu komputerowego KS-Apteka. Praktyczna
obsługa programu komputerowego KS-Apteka przed ćwiczeniami w aptekach szkoleniowych.
Ćwiczenia w aptekach szkoleniowych ogólnodostępnych:
Zapoznanie studenta z obiegiem dokumentów aptecznych (książka kontroli leków, książka
narkotyczna, miesięczne zestawienia środków psychotropowych, faktury, korekty, zwroty).
Zamawianie leków w hurtowniach, sporządzanie raportu kasowo-fiskalnego. Przyjmowanie leków
na stan apteki, naliczanie ceny detalicznej z uwzględnieniem marż i podatku VAT. Edukacja
pacjenta w aptece.
Realizacja recept, ekspediowanie leków w sprzedaży odręcznej (wspólnie z opiekunem ćwiczeń).
Ćwiczenia w aptekach szkoleniowych szpitalnych:
Zapoznanie z ogólnymi zasadami gospodarki lekiem w aptece szpitalnej oraz zasadami tworzenia i
funkcjonowania receptariusza szpitalnego.
Zapoznanie z obiegiem recept szpitalnych i czynnościami związanymi z administracją apteki
(książki apteczne, kartoteki przychód-rozchód).
Ćwiczenia z opieki farmaceutycznej*
Bezpośrednia informacja o leku. Poradnictwo w zakresie samodzielnego stosowania leków.
Interakcje i niebezpieczeństwa związane z terapią wielolekową. Elementy komunikacji
interpersonalnej. Nawiązywanie relacji z pacjentem w celu monitorowania i kontrolowania jego
farmakoterapii.
11. Efekty kształcenia (umiejętności praktyczne i kompetencje)
– ekspedycja leków w sprzedaży odręcznej;
– realizacja recept;
– udzielanie rzetelnej informacji o leku;
– fachowa ocena oraz poradnictwo w warunkach terapii wielolekowej oraz samolecznictwa;
– wykorzystywanie aptecznych programów komputerowych.
12. Wykaz literatury podstawowej i uzupełniającej
– Farmakopea Polska VI, VII, VIII.
– R. Jachowicz (red.) Farmacja Praktyczna Wydawnictwo Lekarskie, PZWL, 2007.
– R. Jachowicz (red.) Receptura Apteczna Wydawnictwo Lekarskie, PZWL, 2007.
– Aktualne ustawy, zarządzenia i przepisy ukazujące się w Dziennikach Ustaw, Monitorach
Rządowych, Informatorach Izby Aptekarskiej.
– Wykaz Leków Refundowanych Wydawnictwo JWC.
– Urzędowy Wykaz Środków Farmaceutycznych.
– Czasopisma, poradniki fachowe dostępne w aptekach.
13. Kierownik przedmiotu – dr hab. n. farm. prof. nadzw. UM Kazimiera H. Bodek.
osoby prowadzące:
– seminarium – dr hab. n. farm. prof. UM Kazimiera H. Bodek; dr n. med. Beata Skibska; dr n.
farm. Artur Redliński; dr n. farm. Aneta Berner-Strzelczyk;
– ćwiczenia – dr hab. n. farm. prof. nadzw. UM Kazimiera H. Bodek; dr n. med. Beata Skibska; dr
n. farm. Artur Redliński; dr n. farm. Anna Kamińska; dr n. farm. Magdalena Jasińska; dr n. farm.
Jacek Owczarek; dr n. farm. Piotr Szcześniak.
– ćwiczenia w aptekach szkoleniowych – kontraktowi nauczyciele zawodu, posiadający prawo do
wykonywania zawodu i specjalizację z zakresu farmacji aptecznej.
*Do dyspozycji Dziekana
1. Wydział Farmaceutyczny
2. Kierunek farmacja
3. Farmakoterapia i informacja o lekach
4. Nazwy przedmiotów, które muszą być zaliczone przed rozpoczęciem zajęć z farmakoterapii i
informacji o lekach: farmakologia i farmakodynamika, biofarmacja, toksykologia, technologia
postaci leku I i II.
5. Liczba godzin – 60 (wykład – 20; ćwiczenia – 40).
6. ECTS – 5
7. Założenia i cele przedmiotu
Uzyskanie wiedzy merytorycznej i umiejętności praktycznych dotyczących farmakoterapii
wybranych schorzeń ze szczególnym uwzględnieniem: chorób cywilizacyjnych oraz chorób
wymagających przewlekłego leczenia, problemów polipragmazji (klinicznie istotne następstwa
interakcji leków), znajomości powikłań polekowych i monitorowania działań niepożądanych,
indywidualizacji farmakoterapii uwarunkowanej wiekiem, stanami patologicznymi, czynnikami
genetycznymi i środowiskowymi.
Zaznajomienie ze źródłami informacji o lekach, dokumentacją oraz formami przekazywania
danych.
Poznanie wymagań stawianych naukowej informacji o lekach..
8. Metody dydaktyczne
Wykład. Dyskusja. Warsztaty.
9. Sposób i warunki zaliczenia przedmiotu
Egzamin z przedmiotu ma formę pisemną i obejmuje treści omawiane podczas wykładów i
ćwiczeń.
10. Treści programowe
Wykłady:
Kliniczne
następstwa
interakcji
leków.
Rodzaje
interakcji
(farmakokinetyczne,
farmakodynamiczne). Interakcje lek-lek i lek-pokarm. Kliniczne metody monitorowania
farmakoterapii. Fazy badań klinicznych nad nowym lekiem. Działania toksyczne i niepożądane
leków w praktyce klinicznej. Powikłana polekowe. Monitorowanie działań niepożądanych. Wpływ
leków na wyniki badań dodatkowych (laboratoryjnych, elektrokardiograficznych, obrazowych i
innych). Problemy farmakoterapii u kobiet w ciąży i okresie laktacji. Kliniczne aspekty
farmakoterapii wieku rozwojowego. Kliniczne aspekty farmakoterapii wieku podeszłego. Leki a
kierowcy.
Ćwiczenia:
Farmakoterapia wybranych schorzeń ze szczególnym uwzględnieniem chorób wymagających
przewlekłego leczenia (np. terapia bólu, choroby wieńcowej, dychawicy oskrzelowej, choroby
wrzodowej żołądka i dwunastnicy, nadciśnienia tętniczego, chorób metabolicznych).
Zapoznanie i ocena krajowych i zagranicznych baz informacji o leku w wersji CD-ROM i sposoby
wyszukiwania informacji. Internet jako źródło informacji o lekach; podział źródeł informacji o
lekach, terminologia używana w Internecie, wyszukiwanie proste i zaawansowane. Polskie i
zagraniczne Internetowe źródła informacji o lekach. Bazy interakcji leków. Bazy patentowe.
Różnice w przygotowaniu informacji o leku dla pacjentów, lekarzy, farmaceutów. Karty
Charakterystyki Produktów Leczniczych jako źródło informacji o leku. Sposoby pozyskania tej
informacji. Porównywanie i ocena informacji o leku na podstawie Kart Charakterystyki Produktu
Leczniczego różnych producentów.
11. Efekty kształcenia (umiejętności praktyczne i kompetencje)
Umiejętność oceny bezpieczeństwa i skuteczności farmakoterapii wybranych chorób,
monitorowania działań niepożądanych, przewidywanie możliwych interakcji. Optymalizacja
farmakoterapii z dążeniem do indywidualizacji. Umiejętność wyszukiwania w Internecie oraz ocena
informacji naukowej preparatów leczniczych różnych producentów na podstawie ich
Charakterystyki Produktu Leczniczego. Ocena pisemna informacji zawartej w ulotce dla pacjenta w
oparciu o Charakterystykę Produktu Leczniczego. Umiejętność udzielania rzetelnej i obiektywnej
informacji w zakresie działania produktów leczniczych.
12. Wykaz literatury podstawowej i uzupełniającej
– Chodera A., Herman Z. Farmakologia kliniczna PZWL, Warszawa, 1999.
– Kostka-Trąbka E., Woroń J. Interakcje leków w praktyce klinicznej PZWL, Warszawa, 2006.
– Kostowski W., Herman Z. S. (red.) Farmakologia. Podstawy farmakoterapii. Podręcznik dla
studentów medycyny i lekarzy PZWL, Warszawa, 2006.
– Janiec W., Krupińska J. Farmakodynamika wyd. V, PZWL, Warszawa, 2002.
– Orzechowska-Juzwenko K. (red.) Farmakologia kliniczna. Znaczenie w praktyce medycznej
Górnicki: Wydawnictwo Medyczne, Wrocław, 2006.
– Podlewski J. K. Leki współczesnej terapii. Medical Tribune Polska Sp. z o.o. Wydanie XVIII.
– Rang H. P., Dale M. M., Ritter J. M. Farmakologia kliniczna red. wyd. polskiego Wielgosz M.,
Wydawnictwo Czelej, Lublin, 2001.
13.Kierownik przedmiotu – prof. dr hab. n. farm. Daria Orszulak-Michalak
osoby prowadzące:
– wykłady - prof. dr hab. n. farm. Daria Orszulak-Michalak
– ćwiczenia – Zakład Biofarmacji: prof. dr hab. Daria Orszulak-Michalak; dr Anna Kamińska; dr
Piotr Szcześniak; dr Bolesław Karwowski; dr Magdalena Jasińska; dr Urszula Kurczewska; dr
Jacek Owczarek; dr Irena Wejman; dr Jan Szuszkiewicz.
– ćwiczenia – Zakład Farmacji Szpitalnej: prof. dr hab. n. farm. Andrzej Stańczak; dr Wiesława
Lewgowd; dr Zbigniew Ochocki.
1. Wydział Farmaceutyczny
2. Kierunek farmacja
3. Prawo farmaceutyczne
4. Nazwy przedmiotów, które muszą być zaliczone przed rozpoczęciem zajęć z prawa
farmaceutycznego: etyka zawodowa
5. Liczba godzin – 30 (wykłady – 10; seminaria – 20).
6. ECTS – 2
7. Założenia i cele przedmiotu
Rozumienie aktów prawnych dotyczących farmacji. Postępowania w warunkach poszanowania i
przestrzegania prawa oraz w duchu ochrony własności intelektualnych.
8. Metody dydaktyczne
Wykład. Seminaria.
9. Sposób i warunki zaliczenia przedmiotu
Pisemne zaliczenie przedmiotu obejmujące treści wykładów, seminariów i ćwiczeń.
10. Treści programowe
Wykład:
Hierarchia aktów prawnych w Polsce.
Regulacje prawne w zakresie organizacji i funkcjonowania farmacji w Polsce. Prawne aspekty
zarządzania w farmacji. Zasady i normy jakościowe w farmacji. Ochrona własności intelektualnej w
farmacji.
Seminaria:
Regulacje prawne dotyczące rejestracji produktów leczniczych i wyrobów medycznych oraz ich
wprowadzenia do obrotu. Struktura i zadania samorządu aptekarskiego. System kształcenia
farmaceutów. Regulacje prawne dotyczące działalności aptek. Reklama produktów leczniczych.
Badania kliniczne.
Wymogi funkcjonowania aptek. Struktura organizacyjna i zadania inspekcji farmaceutycznej.
Usługi farmaceutyczne. Podstawy prawne funkcjonowania rynku hurtowego, importu
równoległego. Odpowiedzialność prawna farmaceuty.
11. Efekty kształcenia (umiejętności praktyczne i kompetencje)
Interpretacja aktów prawnych. Znajomość regulacji prawnych dotyczących działalności aptek
ogólnodostępnych i szpitalnych, procedur rejestracji, kontroli i nadzoru nad produkcja i obrotem
produktami leczniczymi, zarządzaniem w farmacji.
12. Wykaz literatury podstawowej i uzupełniającej
– Ustawa Prawo Farmaceutyczne i rozporządzenia wykonawcze.
– Włudyka T., Smaga L., Smaga M. Podstawy prawa farmaceutów Ośrodek Informacji Naukowej
„Polfa” Sp. z o.o., Warszawa 2002.
– Ustawa o Powszechnym Ubezpieczeniu Zdrowotnym.
– Ustawa Kodeks pracy.
– Kodeks Etyki Zawodowej Aptekarza Rzeczypospolitej Polskiej.
13. Kierownik przedmiotu – prof. dr hab. Daria Orszulak-Michalak
osoby prowadzące:
– wykłady – prof. dr Daria Orszulak-Michalak;
– ćwiczenia – prof. dr hab. D. Orszulak-Michalak; dr Jan Szuszkiewicz; dr I. Wejman; dr M.
Jasińska; dr U. Kurczewska; dr B. Karwowski; dr J. Owczarek; dr A. Kamińska; dr P. Szcześniak.
1. Wydział Farmaceutyczny
2. Kierunek farmacja
3. Technologia postaci leku III
4. Nazwy przedmiotów, które muszą być zaliczone przed rozpoczęciem zajęć z technologii postaci
leku III: Technologia postaci leku II.
5. Liczba godzin – 70 (wykłady – 20; ćwiczenia – 50)
6. ECTS – 6
7. Założenia i cele przedmiotu
Technologia postaci leku o zdefiniowanej szybkości uwalniania (przenikania) środka leczniczego
do kompartmentu tkankowego i centralnego, oznaczenie trwałości praktycznej postaci leku.
8. Metody dydaktyczne
Wykład, także wykład z prezentacją wybranych nowoczesnych substancji pomocniczych i układów
kompozytowych.
Zajęcia laboratoryjne (ćwiczenia z praktyczną prezentacją niezgodności z fazie farmaceutycznej z
wykorzystaniem aktualnych preparatów rynkowych).
9. Sposób i warunki zaliczenia przedmiotu
Warunkiem przystąpienia do egzaminu jest zaliczenie ćwiczeń.
Kolokwia cząstkowe zaliczające realizowane segmenty dydaktyczne.
Zaliczenie nauczanego przedmiotu następuje po zdaniu egzaminu końcowego.
10. Treści programowe
Wykłady: obejmują zagadnienia związane z interakcją w fazie farmaceutycznej, promotorami
przejścia przezskórnego, rolą substancji pomocniczych w wytwarzaniu postaci leków o
przedłużonym działaniu do podawania doustnego i do podawania pozajelitowego, a także wybrane
zagadnienia z technologii i receptury „leku sierocego”.
Ćwiczenia – bloki tematyczne z zakresu:
– pracownia badania trwałości postaci leku;
– pracownia interakcji farmaceutycznej;
– pracownia receptury aseptycznej antybiotyków i środków przeciwbólowych*
Ćwiczenia z receptury aseptycznej antybiotyków (maści, krople do oczu, krople do uszu oraz gałki
dopochwowe). W toku ćwiczeń są przygotowywane maści z analgetykami – z chlorowodorkiem
morfiny. W ramach seminarium, które poprzedza zajęcia laboratoryjne są omawiane zasady
przygotowywania leku w warunkach aseptycznych ze szczególnym uwzględnieniem leku
cytostatycznego.
Szczególną uwagę na ćwiczeniach poświęcono zjawisku polipragmazji tj. jednoczesnego podania
na skórę i do przewodu pokarmowego kilku preparatów leczniczych, które są powodem
wystąpienia niezgodności i uniemożliwią uzyskanie oczekiwanej dostępności farmaceutycznej
(ćwiczenia z wykorzystaniem sztucznej skóry).
11. Efekty kształcenia (umiejętności praktyczne i kompetencyjne)
W toku ćwiczeń z interakcji farmaceutycznych każdy student na przykładzie 5–8 recept rozwiązuje
teoretycznie i doświadczalnie problemy związane z wykonaniem recept zawierających
niezgodności, a następnie demonstruje i referuje swoje przykłady pozostałym uczestnikom ćwiczeń.
Omawiane są również występujące niezgodności w fazie farmaceutycznej w stałych doustnych
formach leków i lekach parenteralnych – ćwiczenia praktyczne na bazie rynkowych preparatów
stosowanych obecnie w leczeniu szpitalnym.
12. Wykaz literatury podstawowej i uzupełniającej
Wykłady:
– European Pharmacopeia 5,0 Vol. 1–2; suplement 1–8.
– J. Swarbirck, J. C. Boylan Encyclopedia of Pharmaceutical Technology Vol. 1–19.
– J. Swarbrick, J. C. Boylan Encyclopedia of Pharmaceutical Technology – Secondo Editio Vol. 1–
3.
– F. D. Snell, L. S. Ettre Encyclopedia of Industial Chemical Analysis Vol. 1–14.
– L. Krówczyński Technologia postaci leków PZWL, 1969.
– L. Krówczyński Zarys technologii postaci leku PZWL, 1977.
– L. Krówczyński, A. Danek Zarys Farmacji Klinicznej, PZWL 1982.
– R. Allen Fizyka ciał amorficznych PWN, 1994.
– Ocena interakcji leków, PZWL, 1980.
– J. Graedon, T. Graedon Niebezpieczne interakcje leków Wyd. ANTA, 1995.
– M. E. Aulton Pharmaceutics – the science of dosage form design Churchil Livingstone, 2002.
Ćwiczenia:
– M. M. Zgoda, J. Kołodziejska, M. Godlewska Metody badania wybranych środków
farmaceutycznych i kosmetycznych Łódź, 2008.
– Farmakopea VII Tom I.
– M. M. Zgoda, M. Godlewska, J. Kołodziejska Technologia postaci leków i kosmetyków. Metody
badania trwałości leków i kosmetyków z oceną właściwości użytkowych preparatów AM Łódź,
2000.
– European Pharmacopeia 5,0 Vol. 1–2; suplement 1–8.
– J. Swarbrick, J. C. Boylan Encyclopedia of Pharmaceutical Technology Vol. 1–19.
– J. Swarbrick, J. C. Boylan Encyclopedia of Pharmaceutical Technology – Secondo Editio Vol. 1–
3.
– F. D. Snell, L. S. Ettre Encyclopedia of Industrial Chemical Analysis Vol. 1–14.
13. Kierownik przedmiotu – prof. dr hab. n. farm. Marian Mikołaj Zgoda
osoby prowadzące:
– wykład – prof. dr hab. n. farm. Marian Mikołaj Zgoda;
– ćwiczenia – prof. dr hab. n. farm. Marian Mikołaj Zgoda; dr n. farm. Justyna Kołodziejska; dr n.
farm. Michał K. Kołodziejczyk; dr n. farm. Marcin Woskowicz; dr n. farm. Michał Nachajski; dr n.
farm. Małgorzata Godlewska; dr n. farm. Wojciech Linka; dr n. farm. Aneta Berner-Strzelczyk.
– ćwiczenia (pracownia receptury aseptycznej antybiotyków i środków przeciwbólowych) – dr hab.
n. farm. prof. nadzw. Kazimiera Henryka Bodek; dr n. farm. Grażyna Samczewska; dr n. farm.
Magdalena Piechota-Urbańska.