Dokument w wersji do edycji na: www.monitorprzedszkola.raabe.pl
advertisement
Dokument w wersji do edycji na: www.monitorprzedszkola.raabe.pl Materiały z ewaluacji zewnętrznych przeprowadzonych w przedszkolach publicznych Poniżej zamieszczamy narzędzia, które wykorzystują wizytatorzy w czasie badania, i odpowiedzi na zawarte w nich pytania, udzielone w czasie ostatnio przeprowadzanych ewaluacji. Ewaluacja zewnętrzna w zakresie spełniania wymagań: 1. Procesy wspomagania rozwoju i edukacji dzieci są zorganizowane w sposób sprzyjający uczeniu się (poziom spełniania wymagania oceniony jako bardzo wysoki – A) 2. Dzieci nabywają wiadomości i umiejętności określone w podstawie programowej (poziom spełniania oceniony jako wysoki – B) 3. Respektowane są normy społeczne (poziom spełniania oceniony jako wysoki – B) Narzędzia ewaluacji (fragmenty wypełnionych narzędzi 1–4 znajdują się poniżej) 1. Scenariusz wywiadu grupowego z nauczycielami 2. Kwestionariusz ankiety dla nauczycieli 3. Kwestionariusz ankiety dla dyrektora przedszkola 4. Scenariusz wywiadu z dyrektorem 5. Kwestionariusz ankiety dla rodziców 6. Scenariusz wywiadu grupowego z rodzicami 8. Scenariusz wywiadu grupowego z dziećmi 9. Scenariusz wywiadu z pracownikami niepedagogicznymi 10. Scenariusz wywiadu z przedstawicielem organu prowadzącego 1. Scenariusz wywiadu grupowego z nauczycielami (odpowiedzi przedstawione wizytatorowi w czasie ewaluacji) 1) W jaki sposób rodzice są włączani do analizy, oceny i modyfikacji działań wychowawczych mających na celu eliminowanie zagrożeń i wzmacnianie właściwych zachowań? Na zebraniach grupowych we wrześniu analizowany był i modyfikowany program wychowawczy. Rodzice mieli okazję wypowiadać się na temat systemu nagród i konsekwencji oraz systemów motywacyjnych. Organizowanie dla rodziców prelekcji (problemowych), prowadzonych przez pracowników poradni psychologiczno-pedagogicznej. Rozmowy z rodzicami (indywidualnie – również z rodzicami dzieci sprawiającymi trudności wychowawcze). 2) Czy zaistniała potrzeba modyfikowania działań wychowawczych w odniesieniu do rozpoznanych potrzeb? Jeśli tak, prosimy o podanie przykładu. Jedną z potrzeb modyfikowania działań wychowawczych w naszej placówce była modyfikacja koncepcji pracy przedszkola. Rodzice na zebraniach grupowych we wszystkich grupach wiekowych wyrażali opinie na temat koncepcji. Metodą „róży wiatrów” ustalono, które zadania przedszkola są dla rodziców najważniejsze. Metodą „gadająca ściana” pozyskaliśmy informację na temat pożądanych kierunków pracy z dziećmi. Na zebraniach grupowych we wrześniu analizowany był i modyfikowany program wychowawczy. Rodzice mieli okazję wypowiadać się na temat systemu nagród i konsekwencji. Omawiane również były systemy motywacyjne w każdej grupie wiekowej (zrezygnowaliśmy z czarnych kropek). Zmodyfikowany został regulamin placu zabaw – we współpracy z radą rodziców. Modyfikacji dokonano również w programie z zakresu edukacji zdrowotnej, uwzględniając treści dotyczące zdrowego odżywiania. 3) Jakie wspólne działania prowadzą Państwo przy planowaniu procesów edukacyjnych w przedszkolu? W przedszkolu działają zespoły: WDN, zadaniowy, ewaluacyjny, wychowawczy, do oceny ryzyka w odniesieniu do zadań wychowawczo-dydaktycznych, do spraw – rocznego planu pracy, promocji zdrowia, koncepcji pracy przedszkola, statutu. Wszystkie zespoły pracują na podstawie planu pracy danego zespołu. Dwa razy w roku każdy zespół przedstawia sprawozdanie ze swojej działalności. 4) W jaki sposób biorą Państwo udział w monitorowaniu procesów edukacyjnych w przedszkolu? Poprzez: systematyczną obserwację dzieci, diagnozę i analizę osiągnięć dzieci, analizę wytworów prac dzieci, analizę opinii z poradni psychologiczno-pedagogicznej, analizę badań przesiewowych logopedycznych, zbieranie informacji od rodziców, badanie losów absolwentów. 5) Jak wykorzystują Państwo wyniki monitorowania procesów edukacyjnych do pracy z dziećmi? W planowaniu pracy adekwatnie do możliwości dzieci. Do wskazania rodzicom kierunków pracy z dzieckiem. Do organizowania pomocy psychologiczno-pedagogicznej dla dzieci. Do wyboru odpowiednich metod pracy z dzieckiem. Do lepszej realizacji wybranych programów oraz podstawy programowej, modyfikacji programów. 6) Proszę o podanie przykładów wykorzystania wniosków wypływających z monitorowania. Przekazanie rodzicom pełniejszej informacji o dziecku. Ustalenie kierunków pracy z dzieckiem. Organizowanie pomocy psychologiczno-pedagogicznej dla dzieci zdolnych i z zaburzeniami. Dobór odpowiednich metod pracy, stopniowanie trudności, indywidualizacja procesu nauczania – dostosowanie tempa pracy do możliwości rozwojowych dzieci, do pracy indywidualnej z dzieckiem. Lepsza realizacja planów i programów, na podstawie których przedszkole pracuje. 7) Jakie zmiany wprowadzone w wyniku wdrożenia wniosków z monitorowania procesów przyczyniły się do rozwoju umiejętności dzieci? Proszę podać przykłady. Zmodyfikowano koncepcję pracy przedszkola, program wychowawczy, program z zakresu edukacji zdrowotnej z promocją zdrowia, regulamin placu zabaw. Ustalono ofertę zajęć dodatkowych. Wdrożono nowe projekty – innowację pedagogiczną, program „Zabawy fundamentalne”, program profilaktyki logopedycznej, programy profilaktyczne. Zwiększono liczbę zajęć dotyczących radzenia sobie z emocjami. W większym zakresie stosowana jest zasada indywidualizacji wspierania rozwoju dzieci. Ujednolicono działania wychowawcze. Zmieniono sposób planowania pracy wychowawczo-dydaktycznej w celu ułatwienia monitorowania realizacji podstawy programowej. Polepszono jakość i efektywność pracy. 8) Jakie działania podjęte na skutek monitorowania osiągnięć dzieci przyczyniły się do rozwoju ich umiejętności opisanych w podstawie programowej? Wprowadzenie innowacji „Zabawy z glottodydaktyką” przyczyniło się do lepszego przygotowania dzieci do nauki czytania i pisania. Program „Zabawy fundamentalne” przyczynił się do wszechstronnego rozwoju dzieci w oparciu o teorię inteligencji wielorakich. Wprowadzenie programu profilaktyki logopedycznej pozwoliło dzieciom doskonalić umiejętności językowe oraz zapobiegać ewentualnym zaburzeniom mowy. Programy profilaktyczne nauczyły dzieci zachowań prozdrowotnych i ekologicznych. Program „Nauka czytania i pisania” B. Rocławskiego sprawił, że dzieci są bardzo dobrze przygotowane do nauki czytania i pisania. Modyfikacja programu promocji zdrowia przyczyniła się do rozwoju świadomości zdrowotnej dzieci. Kontynuacja programów własnych nauczycieli („Wesoła matematyka”, „Przedszkolaki tańczą i śpiewają”, „Będę przedszkolakiem”) przyczyniła się do pełnego rozwoju umiejętności opisanych w podstawie programowej. Oferta zajęć dodatkowych rozwinęła zainteresowania dzieci, zaspokoiła ich ciekawość poznawczą. Ujednolicenie działań wychowawczych domu i przedszkola umożliwiło dzieciom rozwój umiejętności społecznych. Zaplanowanie w rocznym planie pracy przedszkola zadania dotyczącego rozwoju inteligencji emocjonalnej przyczyniło się do zwiększenia odporności emocjonalnej dzieci; lepiej sobie radzą w sytuacjach trudnych. Indywidualizacja zapewniła możliwość rozwoju zgodnie z potrzebami i możliwościami wszystkich dzieci. 9) Czy wnioski te zostały wdrożone? Jeśli tak, to w jaki sposób? W ramach pomocy psychologiczno-pedagogicznej zorganizowano zajęcia z psychologiem dla dzieci nieśmiałych. Zaplanowano pracę z dzieckiem zdolnym poprzez udział w konkursach plastycznych, tanecznych, recytatorskich, turniejach szachowych, turniejach zabawowo-sportowych. Zorganizowano zajęcia dla dzieci zdolnych plastycznie, muzycznie i matematycznie. Zaplanowano pracę indywidualną, wdrażając wnioski z obserwacji, np. rozwijanie umiejętności komunikowania się, stwarzanie sytuacji do rozwoju motoryki małej, zachęcanie do samodzielnego ubierania się i rozbierania, stosowanie większej liczby ćwiczeń rozwijających słuch fonematyczny, ćwiczenia rozwijające koordynację wzrokowo-ruchową, rozwój narządów mowy. Dostosowano zadania do możliwości każdego dziecka; stawiano dzieciom zróżnicowane zadania: utrwalające, korygujące lub poszerzające wiadomości. Dostosowano tempo pracy do możliwości dziecka. Napisano programy grupowe i indywidualne na zajęcia korekcyjno-kompensacyjne, logopedyczne, psychologiczne. 2. Kwestionariusz ankiety dla nauczycieli 1) Czy stwarza Pan(i) dzieciom możliwość dokonywania wyboru rodzaju zabawy? Prosimy o wybór jednej odpowiedzi. zdecydowanie tak raczej nie raczej tak zdecydowanie nie 2) Czy stwarza Pan(i) dzieciom możliwość dokonywania wyboru sposobu pracy? Prosimy o wybór jednej odpowiedzi. zdecydowanie tak raczej nie raczej tak zdecydowanie nie 3) W jaki sposób w tym przedszkolu uczy się dzieci, jakich zasad należy przestrzegać? W każdej grupie wiekowej ustalamy kodeks grupowy, który w sposób jasny i zrozumiały określa zasady zachowania dzieci. Zapoznajemy je z regulaminami: spacerów i wycieczek oraz placu zabaw. Dzieci poznają zasady bezpieczeństwa na spotkaniach z policjantem, strażakiem, strażnikiem miejskim, pielęgniarką oraz lekarzem. Organizujemy również turnieje wiedzy o bezpieczeństwie. 4) W jaki sposób w przedszkolu reaguje Pan(i) na zachowania niepożądane wychowawczo? Stosujemy system nagród i konsekwencji oraz kodeks grupowy, upomnienie słowne (przypomnienie obowiązujących zasad), rozmowę z dzieckiem (przedstawienie następstw zachowania, skłonienie dziecka do autorefleksji), wyrażenie smutku i niezadowolenia z powodu zachowania dziecka, rozmowę z rodzicami. 5) W jaki sposób w przedszkolu wzmacnia się pożądane zachowania dzieci? Stosujemy systemy motywacyjne; pochwały przy grupie i przed rodzicem. 6) W jaki sposób zapewnia Pan(i) bezpieczeństwo fizyczne wszystkim dzieciom? Ustalamy zasady bezpieczeństwa w grupie (w sali i w ogrodzie przedszkolnym) – przestrzeganie regulaminów. W placówce znajduje się sprzęt z atestem; w swojej dokumentacji mamy upoważnienia do odbioru dzieci przez konkretne osoby. Organizujemy spotkania z policjantem, strażnikiem miejskim, strażakiem, na których dzieci poznają zasady bezpieczeństwa. Uczestniczymy w szkoleniach z pierwszej pomocy medycznej; znamy drogi ewakuacyjnej. Drzwi do przedszkola są zamykane. 7) W jaki sposób tworzy Pan(i) atmosferę bezpieczeństwa emocjonalnego dzieciom? Przed rozpoczęciem roku szkolnego organizujemy spotkania adaptacyjne dla dzieci nowo przyjętych do przedszkola; okazujemy dzieciom życzliwość, zrozumienie, akceptację. Traktujemy każde dziecko indywidualnie. Słowa akceptacji i uznania słyszane przez dziecko od najmłodszych lat stanowią czynnik ogromnie ważny dla kształtowania się jego stosunku do świata, do siebie samego (dla jego przyszłej samooceny), a także dla zaspokojenia jego potrzeby bezpieczeństwa. 8) Które z zalecanych warunków i sposobów realizacji podstawy programowej wykorzystuje Pan(i) w swojej pracy? Można zaznaczyć więcej niż jedną odpowiedź. właściwe proporcje zagospodarowania czasu prowadzenie obserwacji pedagogicznych w celu poznania możliwości i potrzeb rozwojowych dzieci wprowadzanie elementów edukacji zdrowotnej współpraca z rodzicami w trosce o jednolite oddziaływanie wychowawcze poznanie podstawy programowej pierwszego etapu edukacji szkolnej 9) W jaki sposób wykorzystuje Pan(i) wnioski z analizy osiągnięć dzieci? Można zaznaczyć więcej niż jedną odpowiedź zadaję pytania proszę dzieci o wypowiedzenie się wykorzystuje różne techniki badawcze zbieram informacje zwrotne od dzieci stwarzam dzieciom możliwość zadawania pytań sprawdzam, w jaki sposób dzieci wykonują zadania daję informację zwrotną dzieciom posługuję się indywidulaną dokumentacją każdego dziecka sprawdzam, czy dzieci właściwie zrozumiały omawiane kwestie inne – jakie? nie wykorzystuję 10) W jaki sposób monitoruje Pan(i) osiągnięcia każdego dziecka wynikające z realizacji podstawy programowej? W młodszych grupach (3–4-latkach) – poprzez arkusz obserwacji; w starszych grupach (5–6-latkach) stosuje się diagnozę i karty pracy. W planach miesięcznych umieszczony jest monitoring osiągnięć dzieci. 11) W jaki sposób rozpoznaje Pan(i) indywidualne potrzeby, zdolności i możliwości poszczególnych dzieci? Prowadzimy systematyczną obserwację dziecka, analizę prac dzieci, wykorzystujemy wnioski z diagnozy, uzyskujemy informacje od rodziców, prowadzimy rozmowy ze specjalistami – logopedą, psychologiem. 12) Proszę podać przykłady dostosowania Pana(i) metod pracy do indywidualnych potrzeb i możliwości rozwojowych dziecka? Organizujemy pomoc psychologiczno-pedagogiczną dla dzieci zdolnych i dla dzieci wymagających wsparcia specjalistów, dostosowujemy czas i tempo pracy do możliwości rozwojowych dzieci, stopniujemy trudności, wykorzystujemy różnorodne metody pracy (aktywizujące, metodę ruchu rozwijającego W. Sherborne, metodę kinezjologii edukacyjnej Dennisona, glottodydaktykę B. Rocławskiego, edukację matematyczną prof. Gruszczyk-Kolczyńskiej). 13) Czy w tym lub poprzednim roku szkolnym wprowadził(a) Pan(i) nowatorskie rozwiązania/innowacje/eksperymenty metodologiczne lub dydaktyczne w swojej pracy? Prosimy o wybór jednej odpowiedzi zdecydowanie tak raczej nie raczej tak zdecydowanie nie 14) Jeśli tak, proszę podać przykłady takich działań. Innowacja pedagogiczna „Zabawy z glottodydaktyką” Program profilaktyki logopedycznej Program „Zabawy fundamentalne” – C. Rose, G. Dyden Program edukacji zdrowotnej z promocją zdrowia Ogólnopolski program profilaktyczny „Czyste powietrze wokół nas” Ogólnopolski program profilaktyczny „Kubusiowi przyjaciele natury” Ogólnopolski program profilaktyczny „Akademia Aquafresh” Program „Akademia zdrowego przedszkolaka” 15) Dlaczego uznaje je Pan(i) za innowacyjne? Innowacja pedagogiczna „Zabawy z glottodydaktyką” – wspomaganie dzieci w rozwijaniu uzdolnień, budowanie systemu wartości, kształtowanie u dzieci odporności emocjonalnej, lepsze przygotowanie do nauki czytania i pisania. Program profilaktyki logopedycznej – zapobieganie powstawaniu zaburzeń mowy oraz stymulowanie rozwoju mowy w grupach młodszych. Program „Zabawy fundamentalne” – wspiera wszechstronnie rozwój dziecka, kształtuje umiejętności, emocje i wartości; jego podstawą jest bezpieczeństwo i zabawa; opiera się na teorii inteligencji wielorakich H. Gardnera. Program edukacji zdrowotnej z promocją zdrowia – kształtowanie świadomości zdrowotnej, propagowanie zdrowego stylu życia. Ogólnopolski program profilaktyczny „Czyste powietrze wokół nas” – wykształcenie u dzieci świadomej postawy ochrony własnego zdrowia w sytuacjach, gdy są skazane na bezpośredni kontakt z palącymi. Ogólnopolski program profilaktyczny „Kubusiowi przyjaciele natury” – zachęcanie do dbania o środowisko naturalne, uczenie ekologicznych zachowań. Ogólnopolski program profilaktyczny „Akademia Aquafresh” – kształtowanie prawidłowych nawyków dotyczących higieny jamy ustnej. 16) Na jakie potrzeby dzieci odpowiadają te nowatorskie rozwiązania? Odpowiadają na potrzeby poznawcze, przynależności i kontaktu, uznania, bezpieczeństwa, akceptacji, zabawy i tworzenia. Konieczne jest stawianie dziecka w nowych sytuacjach. Potrzebę aktywności dziecko zaspokaja w zabawie, która jest najważniejszym czynnikiem rozwoju. 17) Jaki wpływ na dzieci mają wprowadzone działania nowatorskie? Na gotowość szkolną, doskonalenie umiejętności językowych, grafomotorycznych, rozwój zainteresowań, kreatywności, zaspokojenie ciekawości poznawczej, kształtowanie świadomości zdrowotnej. 3. Kwestionariusz ankiety dla dyrektora przedszkola 1) Proszę podać przykłady wspólnej pracy z rodzicami nad analizą działań wychowawczych. W naszej placówce wspólnie z rodzicami analizowaliśmy i modyfikowaliśmy koncepcję pracy przedszkola. Rodzice na zebraniach grupowych we wszystkich grupach wiekowych wyrażali opinie na temat koncepcji. Metodą róży wiatrów ustalono, które zadania przedszkola są dla rodziców najważniejsze. Metodą „gadająca ściana” pozyskaliśmy informację na temat kierunków pracy z dziećmi. Na zebraniach grupowych we wrześniu analizowany i modyfikowany był program wychowawczy; rodzice mieli okazję wypowiadać się na temat systemu nagród i konsekwencji oraz systemów motywacyjnych. Wspólnie z radą rodziców zmieniono regulamin placu zabaw. Omówiono z rodzicami wyniki obserwacji pedagogicznej dzieci i ustalono wspólne kierunki działań wychowawczych. Przeprowadzono indywidualne rozmowy z rodzicami dzieci sprawiającymi trudności wychowawcze z inicjatywy rodziców i nauczycieli. Włączono rodziców do ewaluacji wewnętrznej. Rodzice biorą udział w planowaniu wycieczek krajoznawczych, akcji charytatywnych; są współorganizatorami uroczystości przedszkolnych, wspólnie z dziećmi uczestniczą w konkursach. 2) Które z zalecanych warunków i sposobów realizacji podstawy programowej wykorzystują nauczyciele w swojej pracy? Można zaznaczyć więcej niż jedną odpowiedź. właściwe proporcje zagospodarowania czasu prowadzenie obserwacji pedagogicznych w celu poznania możliwości i potrzeb rozwojowych dzieci wprowadzanie elementów edukacji zdrowotnej współpraca z rodzicami w trosce o jednolite oddziaływanie wychowawcze poznanie podstawy programowej pierwszego etapu edukacji szkolnej 3) Proszę wymienić podjęte w przedszkolu w tym lub poprzednim roku szkolnym działania nowatorskie, innowacje, eksperymenty dydaktyczne i/lub organizacyjne. W naszym przedszkolu realizujemy nowe projekty: innowację pedagogiczną „Zabawy z glottodydaktyką” program profilaktyki logopedycznej – program własny program „Zabawy fundamentalne” (C. Rose, G. Dyden) ogólnopolski program profilaktyczny: „Czyste powietrze wokół nas” ogólnopolski program profilaktyczny: „Kubusiowi przyjaciele natury” ogólnopolski program profilaktyczny: „Akademia Aquafresh” program „Akademia zdrowego przedszkolaka” weszliśmy do skierniewickiej regionalnej sieci szkół i przedszkoli promujących zdrowie 4) Czy w placówce prowadzone są analizy osiągnięć dzieci? Prosimy o wybór jednej odpowiedzi tak nie 5) Jakie działania były podejmowane w wyniku przeprowadzanych analiz osiągnięć dzieci? Proszę o podanie przykładów. Rodzicom zaproponowano indywidualne spotkania z nauczycielami zgodnie z planem spotkań oraz konsultacje z psychologiem i logopedą. Na spotkaniach omawiano potrzeby rozwojowe dzieci. Wnioskowano o udzielenie pomocy psychologiczno-pedagogicznej. Zorganizowano zajęcia z psychologiem dla dzieci nieśmiałych. Zaplanowano pracę z dzieckiem zdolnym poprzez udział w konkursach plastycznych, turniejach zabawowo-sportowych, turniejach wiedzy o bezpieczeństwie, konkursach tanecznych, recytatorskich, turniejach szachowych, plebiscytach. Zorganizowano zajęcia dla dzieci zdolnych plastycznie, muzycznie i matematycznie. Zaplanowano pracę indywidualną, wdrażając wnioski z obserwacji i przeprowadzonej diagnozy przedszkolnej, np.: rozwijanie umiejętności komunikowania się, stwarzanie sytuacji do rozwoju motoryki małej, zachęcanie do samodzielnego ubierania się i rozbierania, umożliwianie dzieciom dokonywania wyborów i przeżywania pozytywnych efektów własnych działań, wspieranie rozwoju społecznego, stosowanie większej liczby ćwiczeń rozwijających słuch fonematyczny, ćwiczenia rozwijające koordynację wzrokowo-ruchową, rozwój narządów mowy, doskonalenie koncentracji uwagi. Dokonano oceny efektywności tych działań. Zorganizowano zajęcia korekcyjno-kompensacyjne, opracowano programy indywidualne i grupowe. Zorganizowano zajęcia logopedyczne zgodnie z opracowanymi programami pracy. Zorganizowano zajęcia dodatkowe, np. naukę języka angielskiego, rytmikę. 6) Jakie zmiany wprowadzone w wyniku wdrożenia wniosków z monitorowania procesów przyczyniły się do rozwoju umiejętności dzieci? Proszę podać przykłady. Modyfikacja programu promocji zdrowia przyczyniła się do rozwoju świadomości zdrowotnej dzieci. Zmiana regulaminu placu zabaw spowodowała wzrost bezpieczeństwa dzieci na placu zabaw. Oferta zajęć dodatkowych rozwinęła zainteresowania dzieci, zaspokoiła ich ciekawość poznawczą. Ujednolicenie działań wychowawczych domu i przedszkola umożliwiło dzieciom rozwój umiejętności społecznych dzieci. Zaplanowane w rocznym planie pracy przedszkola zadania dotyczące rozwoju inteligencji emocjonalnej przyczyniły się do zwiększenia odporności emocjonalnej; dzieci lepiej się orientują, co jest dobre, a co złe, lepiej sobie radzą w sytuacjach trudnych. Wprowadzenie programu profilaktyki logopedycznej pozwoliło dzieciom doskonalić umiejętności językowe. Wprowadzenie innowacji „Zabawy z glottodydaktyką” przyczyniło się do lepszego przygotowania dzieci do nauki czytania i pisania. Program „Zabawy fundamentalne” przyczynił się do wszechstronnego rozwoju na podstawie teorii inteligencji wielorakich. Programy profilaktyczne nauczyły dzieci zachowań prozdrowotnych i ekologicznych. Indywidualizacja zapewniła dzieciom możliwość rozwoju zgodnie z potrzebami i możliwościami. 4. Scenariusz wywiadu z dyrektorem przedszkola 1) W jaki sposób w przedszkolu planuje się procesy edukacyjne? Nauczyciele planują procesy z uwzględnieniem przepisów prawa oświatowego, zgodnie z podstawą programową, koncepcją pracy przedszkola, rocznym planem pracy, programem wychowawczym, programami własnymi. Wybór programów jest poprzedzony rzetelną analizą poprawności merytorycznej i dydaktycznej. Plany miesięczne zawierają cele operacyjne, monitoring podstawy programowej oraz efekty działań edukacyjnych. Nauczyciele przy planowaniu biorą pod uwagę wiek dzieci, ich sprawność intelektualną i fizyczną, wnioski z obserwacji wstępnej, wnioski z ewaluacji wewnętrznej, uwzględniają również potrzeby, możliwości i zainteresowania dzieci. Dobre planowanie to połowa sukcesu, jest warunkiem skuteczności działań dydaktycznych. Pozwala osiągnąć znacznie wyższe efekty, umożliwia monitorowanie, modyfikowanie i doskonalenie procesów. Dokumenty z zakresu planowania organizacji pracy przedszkola to: ramowe rozkłady dnia, zestaw programów i podręczników, roczny plan pracy, plan współpracy ze środowiskiem. Wszystkie plany opracowane w przedszkolu opracowujemy zgodnie z cechami dobrego planu, a więc bierzemy pod uwagę: celowość, wykonalność, racjonalność, elastyczność, skuteczność, efektywność realizacji. 2) Jak w Państwa przedszkolu są monitorowanie procesy edukacyjne? Monitorowanie procesów odbywa się poprzez: planowanie, systematyczną obserwację, diagnozę i analizę osiągnięć dzieci, analizę wytworów prac dzieci, analizę opinii z poradni psychologicznopedagogicznej, analizę badań przesiewowych logopedycznych, badanie losów absolwentów, analizę dokumentacji, a także poprzez nadzór dyrektora. 3) Proszę opisać, jakie pytania stawiają sobie Państwo, monitorując procesy edukacyjne? Jakie dane Państwo zbierają, by odpowiedzieć na te pytania? Co sprzyja dobrej atmosferze wychowawczej? Czy posiadamy zdolność formułowania wniosków z diagnozy? Czy potrafimy dobierać środki dydaktyczne do realizacji treści podstawy programowej? Czy potrafimy zidentyfikować trudności w zachowaniu się dzieci? Jak rozumiemy dobro dziecka i jakie w związku z tym spoczywają na nas zadania? Jakie są efekty podjętych działań? 4) Do czego wykorzystują Państwo wnioski wypływające z monitorowania zaplanowanych działań? Wnioski z monitoringu są wykorzystywane do: planowania pracy przedszkola, planowania tematyki i form szkoleń, wdrażania nowych projektów, lepszej realizacji wybranych programów oraz podstawy programowej, wyboru odpowiednich metod pracy z dzieckiem, modyfikowania programów pracy, przekazania rodzicom pełniejszej informacji na temat dzieci, planowania bazy przedszkola (zakup pomocy do glottodydaktyki). 5) Jaki wpływ na rozwój dzieci mają rozwiązania nowatorskie, innowacyjne, eksperymenty? Z jakich przesłanek wynika ich stosowanie? Na jakie potrzeby dzieci odpowiada to nowatorskie rozwiązanie? W bieżącym roku szkolnym wprowadziliśmy program pt. „Zabawy fundamentalne”, który wszechstronnie wspiera rozwój dzieci. Program ten oparty jest na teorii inteligencji wielorakich H. Gardnera, kształtuje umiejętności emocje i wartości, ale jego podstawą jest bezpieczeństwo i zabawa. Realizując program, dajemy dzieciom szansę na skuteczną naukę i wszechstronny rozwój oraz bardzo dobre przygotowanie do szkoły. Dzieci uczą się pracy w zespole, kreatywności, rozwijają chęć podejmowania wyzwań, odporność psychiczną i umiejętność radzenia sobie w sytuacjach trudnych. Program ten przygotowuje dzieci do życia w dynamicznie zmieniającym się świecie. Ogromnym atutem programu jest współpraca nauczyciela z rodzicami. W bieżącym roku szkolnym rozpoczęliśmy realizację programu profilaktyki logopedycznej w grupach młodszych. Głównym jego celem jest zapobieganie powstawaniu ewentualnych zaburzeń mowy oraz stymulowanie rozwoju mowy w grupach młodszych. W ubiegłym roku szkolnym wprowadziliśmy innowację pedagogiczną „Zabawy z glottodydaktyką”. Celem wprowadzenia innowacji jest wspomaganie dzieci w rozwijaniu uzdolnień, budowanie systemu wartości (w tym wychowywanie dzieci, tak żeby lepiej orientowały się w tym, co jest dobre, a co złe), kształtowanie u dzieci odporności emocjonalnej koniecznej do racjonalnego radzenia sobie w nowych i trudnych sytuacjach (w tym także do łagodnego znoszenia stresów i porażek), stwarzanie warunków sprzyjających wspólnej i zgodnej zabawie oraz nauce dzieci o zróżnicowanych możliwościach fizycznych i intelektualnych. Wprowadzenie innowacji służy lepszemu przygotowaniu dzieci do nauki czytania i pisania. Również w ubiegłym roku rozpoczęliśmy realizację ogólnopolskiego programu „Czyste powietrze wokół nas”. Program ma charakter profilaktyczny, ale przede wszystkim ma na celu wykształcenie u dzieci świadomej postawy ochrony własnego zdrowia w sytuacjach, gdy są skazane na bezpośredni kontakt z palącymi. Program ten jest adresowany do dzieci przedszkolnych, biorą w nim udział rodzice i opiekunowie; ma na celu zwiększenie wrażliwości dzieci na szkodliwość dymu papierosowego oraz skutków palenia papierosów. Obecnie realizujemy ogólnopolski program edukacyjny dla przedszkoli „Kubusiowi przyjaciele natury”. Celem programu jest zachęcanie dzieci do dbania o środowisko naturalne. Bohaterem programu jest Kubuś. który pokazuje dzieciom piękno natury i uczy. jak ją chronić. Dzieci poznają rośliny i zwierzęta. uczą się ekologicznych zachowań. Program Akademia Aquafresh to największy w Polsce program profilaktyki higieny jamy ustnej, w którym uczestniczy nasze przedszkole. Nauczycielki realizują zadania edukacyjne na podstawie scenariuszy i materiałów multimedialnych, w których bohaterowie programu – „Pastusie” i „Barney” – uczą dzieci, jak prawidłowo dbać o zęby. Program łączy naukę z zabawą. Nauczyciele stosują nowatorskie metody pracy, np. „Metodę ruchu rozwijającego” W. Sherborne, „Pedagogikę zabawy”, „Edukację matematyczną” prof. Gruszczyk-Kolczyńskiej, metodę „Kinezjologii edukacyjnej” Denisona, metodę C. Orffa, metodę R. Labana, metody aktywizujące. Stosowanie tych metod ma na celu zapewnienie wszechstronnego rozwoju dzieci. Stosowane metody są zgodne z potrzebami dzieci, realizowane w sposób świadomy służą osiąganiu założonych efektów. Dobór metod dostosowany jest do wieku, wiedzy, zdolności i zainteresowań dzieci. 6) Jakie stałe działania są realizowane w celu wsparcia indywidualnych potrzeb edukacyjnych, rozwojowych oraz możliwości psychofizycznych dzieci? Proszę podać przykłady w odniesieniu do potrzeb konkretnych dzieci. W ramach pomocy psychologiczno-pedagogicznej zorganizowano zajęcia z psychologiem dla dzieci nieśmiałych. Zaplanowano pracę z dzieckiem zdolnym poprzez udział w konkursach plastycznych, turniejach zabawowo-sportowych, turniejach wiedzy o bezpieczeństwie, konkursach tanecznych, recytatorskich, turniejach szachowych, plebiscytach. Zorganizowano zajęcia dla dzieci zdolnych plastycznie, muzycznie i matematycznie. Zaplanowano pracę indywidualną, wdrażając wnioski z obserwacji, np.: rozwijanie umiejętności komunikowania się, stwarzanie sytuacji do rozwoju motoryki małej, zachęcanie do samodzielnego ubierania się i rozbierania, umożliwianie dzieciom dokonywania wyborów i przeżywania pozytywnych efektów własnych działań, stosowanie większej liczby ćwiczeń rozwijających słuch fonematyczny, organizowanie ćwiczeń rozwijających koordynację wzrokoworuchową, rozwój narządów mowy, doskonalenie koncentracji uwagi. W dążeniu do zamierzonych celów nauczyciele dostosowują zadania do możliwości każdego dziecka, wykorzystują te możliwości oraz rozwijają. W naszym przedszkolu stawiamy dzieciom zróżnicowane zadania, np. utrwalające, korygujące lub poszerzające umiejętności i wiedzę. Dajemy dzieciom czas potrzebny do wykonania zadania dostosowany do możliwości każdego dziecka. Motywujemy dzieci, dopasowując zadania do zainteresowań. Wspomagamy rozwój każdego dziecka zgodnie z rodzajem inteligencji. Napisano programy grupowe i indywidualne na zajęcia logopedyczne, psychologiczne, korekcyjno-kompensacyjne. 7) W jaki sposób w przedszkolu uczy się dzieci, jakich zasad należy przestrzegać? W każdej grupie wiekowej ustalane są z dziećmi kodeksy przedszkolaka, które w sposób jasny i zrozumiały dla dzieci określają zasady zachowania. Zapoznajemy z regulaminami: spacerów i wycieczek, placu zabaw. Uczymy dzieci zasad poprzez przykłady z literatury dziecięcej i udział w przedstawieniach teatralnych, scenkach dramowych. Dzieci poznają zasady bezpieczeństwa na spotkaniach ze strażakiem, policjantem, strażnikiem miejskim, pielęgniarką, lekarzem. Organizujemy turnieje wiedzy o bezpieczeństwie. Realizując te zadania, wykorzystujemy metody aktywne. W trakcie zabaw inicjowane są sytuacje edukacyjne, które w naturalny sposób wykorzystują dziecięcą ekspresję, np. drama, techniki twórczego myślenia oraz konkursy, quizy i różne techniki plastyczne. 8) Na jakich zasadach opierają się Państwa relacje z: rodzicami, dziećmi, innymi pracownikami? Jakie działania o tym świadczą? Rodzice mają swobodny dostęp do przedszkola. Kontakty oparte są na wzajemnym szacunku, otwartości, dobrej woli, szczerości i uczciwości, na ustaleniu jasnych reguł współpracy i uzgodnionych oczekiwań. Podstawą dobrych relacji są codzienne kontakty między nauczycielami i rodzicami. Współpraca z rodzicami w naszym przedszkolu organizowana jest przede wszystkim poprzez kontakty bezpośrednie, co powoduje budowanie wzajemnego zaufania i minimalizuje dystans, umożliwia wzajemną integrację. Proponujemy rodzicom różne formy współpracy: spotkania indywidualne, konsultacje, zebrania grupowe, spotkania ze specjalistami, gazetki, stronę internetową, uroczystości, warsztaty, program „Zabawy fundamentalne”. Współdziałanie jest prawem i przywilejem, a nie przykrym obowiązkiem. Rodzice i dzieci w naszym przedszkolu traktowani są podmiotowo. W naszym przedszkolu rodzice są sojusznikami w sprawach zdrowia bezpieczeństwa i wychowania dzieci. Wspólnie analizujemy, planujemy i modyfikujemy zachodzące procesy. Na właściwe zorganizowanie współpracy przedszkola z rodzicami wpływ ma życzliwy i partnerski stosunek nauczycieli oraz wzajemne zrozumienie. Dobrze zorganizowana współpraca przedszkola z rodzicami jest jednym z istotnych czynników osiągania przez przedszkole dobrych wyników w pracy opiekuńczej i wychowawczo-dydaktycznej. W związku z tym dążymy do nawiązywania kontaktów i uzyskania zaufania rodziców poprzez okazywanie stałej troski o rozwój i wychowanie dzieci, kierujemy się zasadami pozytywnej motywacji i partnerstwa. Wszyscy pracownicy mają wpływ na poziom naszej placówki, dlatego rozmawiamy i ustalamy wspólne zasady współpracy. W przedszkolu funkcjonuje kodeks etyki, który reguluje zasady współpracy. 9) Na jakich zasadach opierają się relacje pomiędzy dziećmi w przedszkolu? Troska o dobre relacje między dziećmi zaczyna się podczas zajęć adaptacyjnych. Nauczycielki poprzez wzorzec własny i działania wychowawcze kształtują postawy: otwartości na innych, tolerancji, współpracy, odpowiedzialności, szacunku dla siebie i innych. Relacje pomiędzy dziećmi oparte są na akceptacji i szacunku. Dzieci stosują formy grzecznościowe względem siebie, a także wobec dorosłych. Bardzo chętnie uczestniczą w zabawach dowolnych, tematycznych integracyjnych. Potrafią pomagać sobie w różnych sytuacjach, cieszyć się z sukcesów kolegów, chętnie pełnią dyżury. Dzieci kończące edukację w naszym przedszkolu są szczęśliwe, bogate w doświadczenia i gotowe do podjęcia obowiązków w szkole. 10) W jaki sposób w przedszkolu prowadzony jest monitoring działań wychowawczych? W planie nadzoru pedagogicznego zaplanowano monitoring realizacji wychowawczego, monitoring realizacji podstawy programowej. programu Monitoring realizacji podstawy programowej dotyczy monitorowania: efektów, gospodarowania czasem edukacyjnym, warunków i sposobów realizacji treści podstawy programowej. Poprzez obserwacje zajęć – czy i na ile zajęcia edukacyjne uwzględniają realizację podstawy programowej wychowania przedszkolnego. W planach pracy na bieżąco monitorowane są zrealizowane obszary z podstawy programowej, monitoring realizacji planów, założonych efektów. Podczas ewaluacji wewnętrznej. Podczas rad sprawozdawczych. Poprzez arkusze autoewaluacji nauczycieli. 11) Jakie potrzeby określono w wyniku monitorowania działań wychowawczych? Potrzeba zmiany programu zdrowotnego. Potrzeba zwiększenia zajęć dotyczących przestrzegania norm społecznych. Potrzeba zmiany regulaminu placu zabaw. Potrzeba ujednolicenia oddziaływań wychowawczych domu i przedszkola. Potrzeba zmiany sposobu planowania. 12) Czy zaistniała potrzeba modyfikowania działań wychowawczych w odniesieniu do rozpoznanych potrzeb? Jeśli tak, prosimy o podanie przykładu. Tak, zaistniała potrzeba: zwiększenie zajęć uspołeczniających, kształtowania u dzieci odporności emocjonalnej, budowania systemu wartości, aby dzieci łatwiej orientowały się w tym, co dobre, a co złe, rozwoju inteligencji emocjonalnej, poszerzenia programu promocji zdrowia o problematykę zdrowego odżywiania się dzieci – realizację tego zadania umieszczono w rocznym planie pracy, ustalenia zasad korzystania z placu zabaw w celu poprawy bezpieczeństwa dla wszystkich dzieci, zmiany planowania. 13) Jakie działania podjęte na skutek monitorowania osiągnięć dzieci przyczyniły się do rozwoju ich umiejętności opisanych w podstawie programowej? Modyfikacja programu promocji zdrowia przyczyniła się do rozwoju świadomości zdrowotnej dzieci. Ustalenie oferty zajęć dodatkowych rozwinęło zainteresowania dzieci, zaspokoiło ich ciekawość poznawczą. Ujednolicenie działań wychowawczych domu i przedszkola umożliwiło dzieciom rozwój umiejętności społecznych dzieci. Zaplanowanie w rocznym planie pracy przedszkola zadania dotyczącego rozwoju inteligencji emocjonalnej przyczyniło się do zwiększenia odporności emocjonalnej; dzieci lepiej się orientują, co jest dobre, a co złe; lepiej sobie radzą w sytuacjach trudnych. Wprowadzenie programu profilaktyki logopedycznej pozwoliło dzieciom doskonalić umiejętności językowe oraz zapobiegać powstawaniu ewentualnym zaburzeń mowy. Wprowadzenie innowacji „Zabawy z glottodydaktyką” przyczyniło się do lepszego przygotowania dzieci do nauki czytania i pisania. Program „Zabawy fundamentalne” przyczynił się do wszechstronnego rozwoju dzieci w oparciu o teorię inteligencji wielorakich. Programy profilaktyczne nauczyły dzieci zachowań prozdrowotnych i ekologicznych. Indywidualizacja zapewniła możliwość rozwoju zgodnie z potrzebami i możliwościami wszystkich dzieci. Program „Nauka czytania i pisania” B. Rocławskiego sprawił, że dzieci są bardzo dobrze przygotowane do nauki czytania i pisania i wcześnie opanowują sztukę czytania ze zrozumieniem. Kontynuacja programów własnych nauczycieli (np. „Wesoła matematyka”, „Przedszkolaki tańczą i śpiewają”, „Będę przedszkolakiem”, „Plastuś”) przyczyniły się do pełnego rozwoju umiejętności dzieci opisanych w podstawie programowej. 5. Kwestionariusz ankiety dla rodziców. 1) Czy Pana/i zdaniem dzieci w przedszkolu są jasno informowane, jakich zasad postępowania należy przestrzegać? Prosimy o wybór jednej odpowiedzi. zdecydowanie nie raczej nie raczej tak zdecydowanie tak 2) Czy przedszkole pomaga rozwijać zainteresowania Pana/i dziecka? Prosimy o wybór jednej odpowiedzi. zdecydowanie tak raczej tak raczej nie zdecydowanie nie 3) Czy Pana/i dziecko czuje się bezpiecznie w przedszkolu? Prosimy o wybór jednej odpowiedzi. nigdy nie mówiło, że się boi raz lub kilka razy wspominało o lęku, ale wynikał on raczej z problemów adaptacyjnych niż poczucia zagrożenia raz lub kilka razy pojawiły się wyraźne sygnały o poczuciu zagrożenia sygnały o poczuciu zagrożenia pojawiają się dość często 4) Czy Pana/i zdaniem to, jak nauczyciele pracują z Pana/i dzieckiem, odpowiada jego potrzebom i możliwościom? Prosimy o wybór jednej odpowiedzi. zdecydowanie tak raczej tak raczej nie zdecydowanie nie 5) Czy otrzymuje Pan/i zindywidualizowaną informację o tym, jak Pana/i dziecko funkcjonuje w przedszkolu? Prosimy o wybór jednej odpowiedzi. tak, często tak, rzadko nie 7. Scenariusz wywiadu grupowego z rodzicami 1) Jak opisaliby Państwo Wasze relacje z nauczycielami w przedszkolu? 2) Jak opisaliby Państwo Wasze relacje z: • innymi rodzicami? • pracownikami przedszkola? 3) Co Państwo sądzą o warunkach lokalowych i wyposażeniu przedszkola? Czy odpowiada ono potrzebom Waszych dzieci? 4) Na jakich zasadach opierają się relacje pomiędzy dziećmi w przedszkolu? 5) W jaki sposób w przedszkolu dba się oto, żeby dzieci zachowywały się w oczekiwany (zgodny z normami) sposób? 6) Czy rozmawiali Państwo z nauczycielami na temat skuteczności działań wychowawczych prowadzonych w przedszkolu (dotyczących eliminowania zagrożeń i wzmacniania właściwych zachowań)? 7) Czy była potrzeba zmiany tych działań? 8) Jaki wpływ mieli Państwo na ich zmianę? 8. Scenariusz wywiadu grupowego z dziećmi 1) Co lubicie w przedszkolu robić najbardziej? Dlaczego? 2) Co najmniej lubicie robić w przedszkolu? Dlaczego? 3) Czy sami możecie wybierać zabawy, w które chcecie się bawić? 4) Czy opiekowaliście się czymś (rośliną, zwierzątkiem) w przedszkolu? Komu ostatnio pomagaliście? 5) Czy wiecie, jak należy się zachowywać ? Jak powinien zachowywać się każdy przedszkolak? (co wolno, a czego nie wolno robić) 6) Dlaczego należy być grzecznym? 7) Co lubicie w zachowaniach innych dzieci w przedszkolu? 8) Co lubicie w zachowaniu pań nauczycielek pracujących w przedszkolu? 9. Scenariusz wywiadu z pracownikami niepedagogicznymi 1) W jaki sposób scharakteryzowaliby Państwo relacje pomiędzy nauczycielami a dziećmi? 2) W jaki sposób scharakteryzowaliby Państwo relacje nauczycieli z rodzicami? 3) Czy dzieci potrafią zachować się zgodnie z zasadami, jakie są im przekazywane? Proszę o uzasadnienie. 4) Czy w przedszkolu są miejsca, w których częściej niż gdzie indziej zdarzają się zachowania niewłaściwe? Jakie to miejsca? Proszę je wymienić i opisać, jak Państwo reagują. 5) Co robi się w przedszkolu, aby eliminować niewłaściwe zachowania? W jaki sposób wzmacnia się właściwe? Czy Państwo jesteście włączani w te działania? Jeśli tak, to w jaki sposób? 6) W jaki sposób w przedszkolu dba się o bezpieczeństwo dzieci? 7) Jak Państwo myślą, czy dzieci czują się w przedszkolu bezpiecznie? Na czym opierają Państwo swoją opinię> Proszę podać kilka przykładów. 10. Scenariusz wywiadu z przedstawicielem organu prowadzącego 1) Jakie informacje na temat bezpieczeństwa w przedszkolu otrzymują Państwo jako organ prowadzący? 2) Czy Państwo, jako organ prowadzący, podejmują jakieś działania w celu zwiększenia bezpieczeństwa w przedszkolu? Opracowały Teresa Swaczyna, Maria Strzelczyk
