RELIGIA - KLASA I Ocena dopuszczająca Ocena dostateczna Ocena dobra Ocena bardzo dobra Ocena celująca Ocena dopuszczająca I. Ludzie pytają o Mnie Uczeń: - rozumie istotę kontraktu; - wie, że język może być źródłem nieporozumień; - rozumie ważność i wartość zadawanych pytań w życiu codziennym i naukowym; - na podstawie Ewangelii charakteryzuje postawę Zacheusza i Heroda; - podaje przykłady zaufania jako aktu psychicznego, społecznego i religijnego; - wymienia trzy typy doświadczenia religijnego; - opowiada własnymi słowami przypowieść Kierkegaarda o błaźnie z cyrku; - wymienia trzy sposoby poznawania rzeczywistości; - wie, że język może być źródłem nieporozumień i próbuje wskazać ich przyczyny; - z rozsypanki pytań wybiera pytania egzystencjalne; - dokonuje autoanalizy uogólniając wymienione postawy; - ilustruje opowieść o zwątpieniu Piotra; - tłumaczy, czym jest chrześcijańskie pojęcie przyszłości jako czasu należącego do Boga; - podejmuje próbę interpretacji opowiadania; - podaje przykłady trzech sposobów poznawania rzeczywistości; - kojarzy wyrażenia potoczne z odpowiednimi wyrażeniami religijnymi; - układa osobistą hierarchię pytań egzystencjalnych; - formułuje pytania etyczne; - dokonuje autoanalizy: co rozumiem, a w co wierzę; - omawia trzy typy doświadczenia religijnego; - streszcza, co spotkało św. Pawła na Areopagu; - wie, czym zajmuje się filozofia i teologia; - wyjaśnia znaczenie religijne wyrażeń potocznych związanych z życiem religijnym; - formułuje pytania egzystencjalne; - próbuje odpowiadać na pytania etyczne w świetle swojej wiedzy religijnej i sumienia; - wyjaśnia istotę wiary religijnej; - podaje przykłady doświadczeń religijnych; - dokonuje porównania opowieści o błaźnie i zdarzenia z życia św. Pawła; - uzasadnia własną motywację uczęszczania na religię; - uzasadnia potrzebę troski o własny język religijny; - uzasadnia kolejność pytań we własnej hierarchii pytań egzystencjalnych; - formułuje kryteria oceny czynów; - bierze udział w dyskusji, formułując kontrargumenty; - podejmuje zadania głoszenia wiary; - podaje przykłady współczesnych zagrożeń cywilizacyjnych; II. Ludzie poszukują Mnie - wylicza nazwy religii i poprawnie je zapisuje; - rozumie określenia: „lud wybrany” oraz „starsi bracia w wierze”; - wyjaśnia pojęcia: monoteizm, religia abrahamiczna; - wyjaśnia, kim był Mahomet; - wie, na czym polega istota chrześcijaństwa; - ucz. tłumaczy znaczenie słowa: „ekumenizm”; Ocena dostateczna Ocena dobra - Ocena bardzo dobra - Ocena celująca - Ocena dopuszczająca - Ocena dostateczna - rozumie przyczynę wielości religii; podaje po trzy podobieństwa i różnice między judaizmem a chrześcijaństwem; wyjaśnia, kim był Mahomet; recytuje z pamięci Apostolski Symbol Wiary; wymienia trzy zadania ruchu ekumenicznego; wyjaśnia sformułowanie „Dzieci jednego Boga”; wyjaśnia, na czym polega antysemityzm, tłumaczy, dlaczego antysemityzm jest grzechem; podaje przynajmniej trzy cechy islamu; wyjaśnia, czym jest szczęście w kontekście wiary (ośmiu błogosławieństw); wskazuje wzór jedności Kościoła (Trójcę Świętą) i źródło jedności (Eucharystię); wymienia religie o największej liczbie wyznawców; podaje przykłady z Nowego Testamentu świadczące, że Jezus był Żydem; opisuje wybrany zwyczaj żydowski; charakteryzuje wybrany filar islamu; porównuje świecką i chrześcijańską koncepcję szczęścia ludzkiego (osiem błogosławieństw oraz szczęście eschatologiczne” „nowe niebo i nowa ziemia”), wymienia kilka Kościołów należących do Kościoła Katolickiego i innych wyznań; potrafi opisać stosunek Kościoła Katolickiego do innych religii; objaśnia znaczenie zasady wolności sumienia i wyznania; wyjaśnia religijną relację między chrześcijaństwem a judaizmem; wyjaśnia stosunek Kościoła Katolickiego do islamu (np. na podstawie wypowiedzi bpa Claverie); odróżnia wyznawców islamu od ekstremistów islamskich; wyjaśnia wybrane przez siebie paradoksy wiary chrześcijańskiej; komentuje warunki dialogu ekumenicznego; III. Mówię do Was wyjaśnia, że człowiek może poznać Boga; wyjaśnia jaka jest wartość Biblii dla człowieka wierzącego; rozumie, na czym polega zjawisko kontekstu w codziennej komunikacji i w interpretacji Biblii; wyjaśnia, co znaczy teza, że słowa w języku polskim mają różne znaczenie od oryginalnych słów Pisma Świętego, co może prowadzić do złego rozumienia tekstów biblijnych; wyjaśnia znaczenie środków stylistycznych w interpretacji Biblii; wyjaśnia, że czytając Pismo Święte spotykamy Jezusa Chrystusa; wyjaśnia, że człowiek może poznać Boga przez dzieła stworzenia; korzystając z instrukcji odszukuje w Biblii cytat na podstawie odnośnika; podaje przykłady odpowiedniej interpretacji Pisma Świętego w kontekście kulturowym: zwyczajów związanych z grzebaniem zmarłych oraz sposobu witania się na Wschodzi (z podręcznika); krytycznie (nie dosłownie) czyta i analizuje teksty biblijne; podaje przykłady środków stylistycznych w Piśmie Świętym: metaforę; Ocena dobra - określa główny cel czytania Biblii; - wyjaśnia tezę, że Bóg objawia się jako Stwórca w przyrodzie, Ocena bardzo dobra - Ocena celująca - Ocena dopuszczająca - Ocena dostateczna Ocena dobra - działa w ludzie wybranym (historia ludu) oraz w Jezusie Chrystusie, którego nauka i działanie zostały spisane w Nowym Testamencie; samodzielnie odszukuje w Biblii cytat na podstawie odnośnika; podaje przykłady nieporozumień w związku z nieuwzględnianiem kontekstu; potrafi z pomocą nauczyciela przypomnieć sobie wysłuchane z uwagą komentarze do czytań w czasie Mszy Świętej; podaje przykłady środków stylistycznych w Piśmie Świętym: metaforę, wyolbrzymienie; charakteryzuje trzy sposoby czytania Pisma Świętego (indywidualne, wspólnotowe, liturgiczne); omawia natchnienie Ducha Świętego w Piśmie Świętym (natchnienie do działania, mówienia i pisania); sam tworzy odnośniki do tekstów Pisma Świętego; stosuje zasadę kontekstu w interpretacji Pisma Świętego wyjaśnia sens pracy biblistów; samodzielnie lokalizuje w tekście biblijnym środki stylistyczne; wyjaśnia, na czym polega uniwersalność przekazu biblijnego; wyjaśnia kwestię złożoności autorstwa (Boga i ludzi) Pisma Świętego; wykazuje się wiedzą o Biblii: jej budowie, językach oryginału, tłumaczeniach, różnicach w kanonie różnych wyznań; podaje przykłady odpowiedniej interpretacji Pisma Świętego w kontekście kulturowym: zwyczajów związanych z grzebaniem zmarłych oraz sposobu witania się na Wschodzi (z podręcznika); korzysta z komentarzy (przypisów) w czasie lektury Pisma Świętego i dopasowuje do czytań w czasie Mszy Świętej; interpretuje teksty biblijne, wykorzystując wiedzę o środkach językowych; dokonuje wyboru swego biblijnego „przyjaciela” i uzasadnia wybór; IV. Dałem Wam wszystko odczytuje opowiadanie o stworzeniu świata jako utwór ku chwale Boga; na podstawie wskazanych fragmentów Biblii odczytuje prawdy religijne zawarte w opisach stworzenia człowieka (notatka); interpretuje podane cytaty z opowiadania o stworzeniu świata w odniesieniu do pracy ludzkiej; wyjaśnia wolność jako dar od Boga; rozumie religijne przesłanie opowiadań o stworzeniu świata; tłumaczy, co odróżnia człowieka od zwierząt; wiąże biblijny nakaz odpoczynku z trzecim przykazaniem Bożym; tłumaczy, na czym polega związek między wolnością a odpowiedzialnością; formułuje prawdy religijne wypływające z analizowanych fragmentów; wymienia i omawia prawdy religijne zawarte w opisach stworzenia człowieka; omawia chrześcijańską koncepcję pracy, interpretując pod tym kątem całość opowiadania o stworzeniu świata i człowieka; wskazuje fragment biblijny mówiący o narodzinach ludzkiej Ocena bardzo dobra - Ocena celująca - II PÓŁROCZE Ocena dopuszczająca Ocena dostateczna - Ocena dobra - Ocena bardzo dobra - wolności; porównuje dwa teksty biblijne poruszające tę samą tematykę (wcześniejszy i późniejszy opis stworzenia świata); wyjaśnia pojęcie godności człowieka; przedstawia plan organizacji własnej pracy wg biblijnych wskazówek; objaśnia rolę Dekalogu w kontekście wolności człowieka; wykorzystuje do interpretacji tekstów biblijnych metody analizy: kontekst, znaczenie słów, środki stylistyczne; wyjaśnia sformułowania: „otrzymać ducha przybrania za synów”, „być dziedzicem Boga” (chrześcijańska koncepcja godności człowieka); ocenia współczesne zjawiska dotyczące pracy ludzkiej z perspektywy chrześcijańskiej; wyjaśnia społeczne konsekwencje jednostkowego przekroczenia granic wolności; wyjaśnia społeczne konsekwencje jednostkowego przekroczenia granic wolności; V. Prowadziłem Was rozumie znaczenie podejmowania wyzwań w życiu ; przedstawia różne tradycje swojej rodziny; tłumaczy związek wolności i odpowiedzialności; recytuje Dekalog; wymienia proroków czasów rozbicia narodu wybranego: Izajasza i Jeremiasza; opowiada o niewoli babilońskiej; wskazuje wezwanie Boże jako najważniejsze zadanie dla człowieka wierzącego; opowiada, na czym polega Święto Paschy; opisuje zawarcie przymierza Boga z ludem (przymierze synajskie); wyjaśnia nakazy i zakazy Boga jako wyraz opieki Boga nad ludźmi; opisuje bardzo ogólnie treść ich przepowiadania: wezwanie do nawrócenia Izajasza i zapowiedź nowego przymierza przez Jeremiasza; opisuje ogólnie treść przepowiadania czasów niewoli babilońskiej: Izajasza zapowiedź Zbawiciela i Ezechiela; tłumaczy symbolikę drogi jako metafory ludzkiego życia; podaje podstawowe informacje o Mojżeszu; wyjaśnia biblijną historię wędrówki ludu wybranego w kontekście wiary w działanie Boga; opisuje starotestamentowe pochodzenia Dekalogu; tłumaczy, na czym polega krytyczne podejście w stosunku do współczesnych „proroctw” (np. obietnic w reklamie); wyjaśnia, na czym polega niewola dosłownie (utrata wolności politycznej przez naród) i przenośnie ( niewola grzechu); interpretuje decyzję Abrama o wyruszeniu z ziemi rodzinnej; wyjaśnia funkcje pamięci indywidualnej, rodzinnej, narodowej; rozważa paradoks zawarcia przymierza w kontekście wolności człowieka; tłumaczy, na czym polega wyjątkowość człowieka jako istoty odpowiedzialnej za przymierze z Bogiem; wyjaśnia, na czym polega aktualność proroctw; ilustruje związki między Starym Testamentem i Nowym Testamentem; Ocena celująca - podaje przykłady z osobistych doświadczeń podejmowania wyzwań życiowych i ich oceny w świetle życia chrześcijańskiego; - wyjaśnia istotę Święta Paschy i kolacji sederowej w religii Ocena dopuszczająca - Ocena dostateczna - Ocena dobra - Ocena bardzo dobra - żydowskiej; wyjaśnia, na czym polega trudność ludzkiej wolności; interpretuje Dekalog jako wyraz opieki nad ludźmi; analizuje przekazy współczesnych proroctw w świetle wiary: wyraża i uzasadnia chrześcijańską nadzieję w wiary: wyraża i uzasadnia chrześcijańską nadzieję w świetle proroctw; analizuje obrazy o tematyce religijnej w kontekście Pisma Świętego; VI. Jestem z Wami wyjaśnia znaczenie słowa: „Mesjasz”; argumentuje, że Jezus jest postacią historyczną; wyjaśnia, czym jest kanon Pisma Świętego; recytuje z pamięci „Wyznanie wiary”; wyjaśnia, dlaczego najlepiej poznajemy Boga przez Jezusa Chrystusa; ocenia przykłady ludzkich postaw wobec życia w świetle wiary; wyjaśnia znaczenie słowa: „autorytet” i podaje przykłady autorytetów; wyjaśnia znaczenie słowa: „sumienie” Omawia współczesne zjawisko „ukrycia Jezusa” i ocenia je w świetle wiary; wymienia przynajmniej dwa dokumenty historyczne potwierdzające istnienie Jezusa; wymienia autorów Ewangelii; tłumaczy, czym jest „Wcielenie Boga”; interpretuje obraz Rembrandta: miłość ojcowska i macierzyńska Boga Ojca; charakteryzuje ewangeliczny ideał pełni człowieczeństwa; tłumaczy różnicę między autorytetem ludzkim a autorytetem Boga; podaje życiowe przykłady działania sumienia; układa chronologicznie „historię zbawienia”; wymienia większość dokumentów historycznych potwierdzających istnienie Jezusa; tłumaczy mechanizm rozbieżności informacyjnych w różnych tekstach Nowego Testamentu; tłumaczy paradoksy związane z Wcieleniem Syna Bożego; wyjaśnia różnicę między fałszywym obrazem Boga a prawdziwym, ukazanym przez Jezusa Chrystusa; omawia postawę Korczaka jako przykład życia i śmierci dla innych; podaje cechy autorytetu Boga i autorytetu człowieka; wyjaśnia frazeologizmy z wyrazem „sumienie”; przedstawia znaczenie proroctw mesjańskich dla ludu wybranego; dzieli dokumenty na chrześcijańskie i niechrześcijańskie; uzasadnia wiarygodność Ewangelii; wyjaśnia sens Wcielenia Syna Bożego; przedstawia swoje rozumienie Boga Ojca w zaprojektowanym witrażu; opisuje znaczenie Wcielenia Jezusa Chrystusa dla wartości codziennego życia; wyjaśnia, dlaczego omylność ludzi wiary nie ma związku z nieomylnością Boga; Ocena celująca Ocena dopuszczająca Ocena dostateczna - Ocena dobra - Ocena bardzo dobra - wyjaśnia frazeologizmy z wyrazem „sumienie”; tłumaczy znaczenie wyrażeń: „dni ostateczne”, „pełnia czasów”; podejmuje próbę oceny wiarygodności dokumentów; opisuje okoliczności powstania Ewangelii; świadczy, że Jezus jest człowiekiem i Synem Bożym; podejmuje zadanie głoszenia wiary; bierze udział w dyskusji formułując kontrargumenty; analizuje postawę Tesaloniczan i Koryntian, uogólniając je; opisuje ideał „człowieka sumienia” omówiony przez Jana Pawła II; VII. Ludzie odnajdują Mnie ucz. streszcza opowieść o próbie Abrahama; podaje informacje na temat Samuela; opowiada o Dawidzie z wyeksponowaniem jego postawy szlachetności i wierności Bożemu zakazowi; opowiada historię Jonasza; podaje przykłady poświęcania życia i ocenia je w świetle wiary; wymienia formy pobożności maryjnej; charakteryzuje świętego Maksymiliana Marię Kolbego; podaje podstawowe informacje z biografii Jana Pawła II; uogólnia postawę Abrahama, jako człowieka, który w pełni zawierzył Bogu; uogólnia postawę Samuela: wsłuchanie się w głos Boga i posłuszeństwo wobec Niego; uogólnia postawę Dawida: wierność Bogu w życiu ucznia, walka z pokusami; uogólnia postawę Jonasza: bunt człowieka jako wyraz małoduszności; opowiada dzieje braci Machabeuszy i uogólnia ich postawę; wymienia wydarzenia z życia Maryi; uogólnia postawę św. M. M. Kolbego jako wzory wiary i zaufania w najtrudniejszych sytuacjach życiowych; wymienia trzy dokonania Jana Pawła II i uzasadnia ich wagę; formułuje religijne przesłanie opowieści o próbie Abrahama; interpretuje postać Samuela w kontekście współczesnego nastolatka; tłumaczy, co znaczy, że prawdziwymi wrogami człowieka są jego grzechy; wyjaśnia, że opowiadanie o Jonaszu nie jest historyczną, lecz obrazową, budującą opowieścią; wyjaśnia, czym jest chrześcijański model dawania świadectwa wiary (w odróżnieniu od islamskiego); wyjaśnia, dlaczego Maryja jest wzorem wielkodusznego zawierzenia Bogu, które uwalnia człowieka od strachu o siebie; przewartościowuje pojecie zwycięstwa i klęski w kontekście wiary; wymieni przydomki nadawane Janowi Pawłowi II; wskazuje na zaufanie i posłuszeństwo jako na wyznaczniki wiary; dokonuje autoanalizy: czy prawdziwie słucham Boga; wyjaśnia istotę sakramentu pokuty; omawia relację Jonasza z Bogiem; objaśnia znaczenie wyrażenia „męczeństwo dnia codziennego”; tłumaczy, czym jest wyjątkowość kultu maryjnego; tłumaczy konieczność budzenia nadziei: przygotowania się na trudne sytuacje życiowe; charakteryzuje przesłanie Jana Pawła II dotyczące wiary w Jezusa Ocena celująca - Ocena dopuszczająca Ocena dostateczna - Ocena dobra - Ocena bardzo dobra - Ocena celująca - Chrystusa; wyjaśnia historyczny kontekst ofiary Izaaka; wskazuje na słuchanie jako warunek konieczny kontaktu z Bogiem; wyjaśnia istotę sakramentu pokuty i w rozmowie potrafi zachęcać do korzystania z niego; broni tezę, że można rozwiązywać problem buntu nawracając się (sakrament spowiedzi); podejmuje wyzwania życiowe na miarę swojego wieku i potrafi o nich dyskutować; opisuje wybrane święto maryjne; wyjaśnia, na czym polega naśladowanie Jezusa Chrystusa; uzasadnia wybrany przydomek Jana Pawła II powołując się na Jego konkretne dokonania; VIII. Jestem dla Was tłumaczy istotę Kościoła i wskazuje na Jego ludzki i Boski charakter; wymienia przykłady znaków w codziennym doświadczeniu; opowiada o bł. Karolu de Foucauld i św. Wojciechu; opowiada o Bracie Albercie; opowiada o małżeństwie Quattrocchich; opowiada o św. Stanisławie; opowiada o św. Jadwidze Królowej; wyjaśnia określenie „żywe kamienie”; wyjaśnia sakramenty jako znaki obecności Bożej; wskazuje na te wydarzenia z biografii postaci, które świadczą o ich wierności Bogu; uogólnia postawę Brata Alberta: czynne miłosierdzie wobec potrzebujących; wyjaśnia metaforę „parami do nieba”; uogólnia postawę św. Stanisława: odpowiedzialność za ojczyznę; uogólnia postawę św. Jadwigi: odpowiedzialność za naród; wyjaśnia paradoks świętości Kościoła mimo obecności w Nim grzeszników; wskazuje w Nowym Testamencie fragmenty mówiące o ustanowieniu Eucharystii i Sakramentu Pokuty; uogólnia postawy omawianych postaci; interpretuje przypowieść o dobrym Samarytaninie; łączy cytaty z Biblii z wydarzeniami z życia błogosławionych; objaśnia metaforę „moje Westerplatte”; opisuje działalność charytatywną i fundacyjną królowej; tłumaczy papieskie określenie Kościoła: rodzina ludzka i rodzina Boża; wyjaśnia rolę sakramentów w życiu człowieka wierzącego; porównuje postacie bł. Karola de Foucauld i św. Wojciecha; wskazuje na przyczynę metamorfozy Adama Chmielowskiego; wymienia innych niż Quattrocchi świętych małżonków; podejmuje refleksję na temat współczesnego modelu patriotyzmu, np. w kontekście procesów integracyjnych z UE; opisuje działalność charytatywną i fundacyjną królowej; tłumaczy konieczność Kościoła w drodze do zbawienia; tłumaczy zależność współdziałania człowieka z Bogiem i skuteczność sakramentów; wskazuje na modlitwę i Eucharystię jako na źródło i wyraz wierności Bogu; - podaje współczesne przykłady postaw altruistycznych; - podaje przykłady możliwych dla niego działań przygotowujących do podjęcia odpowiedzialności za rodzinę; - podaje przykłady możliwych dla niego działań przygotowujących do podjęcia odpowiedzialności za Ojczyznę; - charakteryzuje odpowiedzialność za naród w kontekście ideału Ocena dopuszczająca Ocena dostateczna Ocena dobra Ocena bardzo dobra Ocena celująca - ewangelicznego; IX. Czekam na Was dokonuje autorefleksji: ważne wydarzenia w moim życiu; tłumaczy, co znaczy, że Kościół jest pielgrzymujący, oczyszczający się i niebiański (np. łączy określenia z definicjami); opowiada o Janie Chrzcicielu; wyjaśnia symbolikę światła i ciemności; wyjaśnia religijne znaczenie Wielkiego Postu; wymienia części Triduum Paschalnego; podaje podstawowe prawdy wiary związane z Duchem Świętym; wymienia części i tajemnice różańca; wymienia kilkoro świętych; określa czas Adwentu i wyjaśnia jego istotę w kontekście ludzkich oczekiwań; wyjaśnia religijny (nie tylko tradycyjny) sens Bożego Narodzenia; wyjaśnia symbolikę posypywania głów popiołem; wyjaśnia treść obchodów poszczególnych dni; wymienia symbole Ducha Świętego prezentuje modlitwę na różańcu; odróżnia Uroczystość Wszystkich Świętych od Dnia Zmarłych; wymienia symbole Adwentu; wyjaśnia znaczenie Bożego Narodzenia jako Wcielenia Syna Bożego, który sprawił, że życie ludzkie ma sens; podejmuje postanowienia wielkopostne i zachęca do tego innych; porównuje Paschę żydowską z Paschą chrześcijańską wyjaśnia symbolikę Ducha Świętego; opisuje pochodzenie modlitwy różańcowej; wyjaśnia istotę Kościoła pielgrzymującego, oczyszczającego się i niebiańskiego; tłumaczy symbole adwentowe; charakteryzuje liturgię Bożego Narodzenia; wyjaśnia znaczenie modlitwy, postu i jałmużny w Wielkim Poście; wyjaśnia treść obchodów poszczególnych dni; tłumaczy, co znaczy pojęcie „Paraklet”; analizuje znaczenie słów modlitwy „Zdrowaś Mario”; prezentuje znalezione informacje na temat świętych; podejmuje postanowienia adwentowe i potrafi zachęcać do tego innych; bierze udział w pasterce, zachęca do tego innych, charakteryzuje liturgię bożego Narodzenia; samodzielnie analizuje niedzielne czytanie wielkopostne; wyjaśnia znaczenie obchodów Triduum Paschalnego w życiu chrześcijanina; podaje informacje na temat zakonu Ducha Świętego;