Zmartwychwstanie Jezusa Chrystusa Założenia edukacyjne: 1.Cele katechetyczne – wymagania ogólne: - przypomnienie najważniejszych faktów związanych ze zmartwychwstaniem Chrystusa - zapoznanie z zasadą wyznaczania daty świąt wielkanocnych - przypomnienie polskich tradycji wielkanocnych 2. Treści nauczania – wymagania szczegółowe: Wiedza: Uczeń po katechezie: - zna treść ewangelicznych relacji o zmartwychwstaniu - pamięta sposób wyznaczania daty świąt Wielkiej Nocy - zna polskie tradycje i zwyczaje związane ze świętowaniem Zmartwychwstania Pańskiego Umiejętności: Uczeń po katechezie: - na podstawie opisów biblijnych potrafi wskazać najważniejsze fakty potwierdzające prawdziwość zmartwychwstania - posługując się podanymi informacjami umie wskazać datę świat wielkanocnych w kolejnym roku kalendarzowym - wymieni tradycje i zwyczaje wielkanocne pielęgnowane w polskiej rodzinie 3. Metody i techniki: analiza tekstu literackiego, rozmowa kierowana, praca z tekstem biblijnym, porządkowanie informacji w tabeli i diagramie 4. Środki dydaktyczne: Pismo Święte, „Karty pracy”, projektor, komputer, film I. Przebieg katechezy: 1. Modlitwa: Katecheta wprowadza do modlitwy: Ogarnijmy na początku naszą modlitwą tych wszystkich, którzy nie przygotowali się jeszcze należycie do dobrego przeżywania uroczystości Zmartwychwstania Pańskiego. Prośmy dla nich o dar przemiany serca: Ojcze nasz… 2. Sytuacja egzystencjalna. Katecheta nawiązuje dialog z uczniami: - Które święta są najważniejsze w chrześcijaństwie? - Dlaczego zmartwychwstanie Chrystusa jest najważniejszym świętem? Katecheta podsumowuje: Przed nami najważniejsze dla nas chrześcijan święta w roku – Wielkanoc – czyli święta Zmartwychwstania Pańskiego. Są one dla nas okazją do refleksji nad najważniejszymi wydarzeniami z dziejów naszego odkupienia. Przygotowując się do ich dobrego przeżycia spróbujemy zatrzymać się dziś nam faktem zmartwychwstania, nad historią tych świąt i nad związanymi z nimi zwyczajami. Tu może nastąpić zapisanie tematu. 3. Wiara i życia Kościoła: Następnie katecheta proponuje: Zanim przypomnimy sobie najważniejsze fakty związane ze zmartwychwstaniem Chrystusa zapraszam was na małą wyprawę do Jerozolimy. Tu można pokazać zdjęcia bazyliki Grobu Świętego i krótko opowiedzieć jej historię: Zatrzymujemy się tym razem przed Bazyliką Grobu Świętego. Jej wnętrze kryje najcenniejszą pamiątkę chrześcijan – pusty grób Chrystusa. Gdy składano do niego ciało Jezusa miejsce to znajdowało się poza murami miasta, jednak już w 42 roku po Chrystusie dzięki królowi Agrypie I znalazło się z obrębie murów Jerozolimy. W czasach cesarza Konstantyna nad pustym grobem Chrystusa zaczęto budować pierwszą świątynię chrześcijańską i choć nie przetrwała ona do dziś i w ciągu wieków była wielokrotnie przebudowywana, niezmiennie w jej wnętrzu można zobaczyć komorę grobową wraz z przedsionkiem – milczących świadków zmartwychwstania. Jeśli istnieje taka możliwość zamiast opowiadania można pokazać fragment filmu: Dawna Jerozolima. Golgota i Grób Pański. 3D model (od początku do 2:32): https://www.youtube.com/watch?v=hS-OkMN88cM Następnie katecheta kontynuuje podjęty wątek: Poznaliśmy już miejsce wydarzeń, kolej zatem na fakty. Pomogą nam w tym teksty Ewangelii: Tu katecheta dzieli klasę na cztery grupy i poleca by każda z grup odnalazła wskazana relacje o zmartwychwstaniu: Grupa I: Mt 28, 1-8 Grupa II: Mk 16, 1-8 Grupa III: Łk 24, 1-8 Grupa IV: J 20, 1-8 Po odczytaniu głośnym odczytaniu odszukanych tekstów katecheta poleca wykonanie pierwszego zadania w Karcie pracy, wprowadzając: Odczytane teksty Ewangelii, choć różnią się kilkoma szczegółami, podają te same, najważniejsze fakty. Na ich podstawie wykonajmy zadnie nr 1 w „Karcie pracy”: Zadanie 1. Uzupełnij w tabeli informacje na temat zmartwychwstania Jezusa: Po sprawdzeniu poprawności wykonania zadania katecheta poszerza podjęty wątek: Zmartwychwstanie Jezusa Chrystusa jest wydarzeniem historycznym potwierdzonym przez wiele faktów i naocznych świadków. Pamiątkę zmartwychwstania obchodzono już w pierwszych wiekach chrześcijaństwa, choć w trzecim wieku poważnym problemem stało się wyznaczenie daty tego wydarzenia. Na soborze Nicei (w 325 roku) ustalono, że Święta Wielkanocne powinny być obchodzone w niedzielę po pierwszej wiosennej pełni księżyca (po wiosennym zrównaniu dnia z nocą). Sobór nie określił jednak kiedy następuje wiosenne zrównanie co spowodowało dalsze spory w sprawie daty uroczystości. Dopiero na przełomie VII i VIII wieku ustalono, że wiosenne zrównanie przypada na dzień 21 marca, a datą Wielkanocy jest niedziela przypadająca po pełni księżyca wypadającej po dniu 21 marca. Oznacza to, że najwcześniejszą datą niedzieli wielkanocnej może być dzień 22 marca, zaś najpóźniejszym terminem uroczystości – 25 kwietnia. Korzystając z ustaleń sprzed wieków wykonajmy kolejne zadanie w Karcie pracy: Zadanie 2. Posługując się zamieszczonymi fragmentami kalendarza wyznacz datę Świąt Wielkanocnych w roku 2015 i 2016 (wiosenna pełnia Księżyca przypada w roku 2015 w dniu 4 kwietnia, zaś w roku 2016 – 23 marca). Po Wt 6 13 20 27 7 14 21 28 Kwiecień 2015 Sr Cz Pt 1 2 3 8 9 10 15 16 17 22 23 24 29 30 So 4 11 18 25 N 5 12 19 26 WIELKANOC:……………………………….. Po 7 14 21 28 Wt 1 8 15 22 29 Marzec 2016 Śr Cz Pt 2 3 4 9 10 11 16 17 18 23 24 25 30 31 So 5 12 19 26 N 6 13 20 27 WIELKANOC:………………………………. 4. Zastosowanie życiowe: Po sprawdzeniu poprawności wykonania zadania katecheta rozwija omawiany wątek: Święta Zmartwychwstania Pańskiego to dla chrześcijan najważniejsze i najbardziej uroczyście przeżywane wydarzenie w roku liturgicznym. Nic więc dziwnego, że w ciągu wieków związało się z nimi w wielu krajach wiele zwyczajów i tradycji. Wiele z nich wpisało się także w naszą polską kulturę. Wykonajmy teraz kolejne zdanie wyjaśniając znaczenie niektórych zwyczajów: Zadanie 3. Wyjaśnij znaczenie podanych tradycji związanych ze Świętami Wielkanocnymi. Poświęcenie palm w niedzielę palmową Jest to pamiątka wjazdu Chrystusa do Jerozolimy. Według tradycji poświęcone palmy chronią przed nieszczęściem. Świąteczne porządki w domu Symbolizują oczyszczenie domu i serca ze zła oraz grzechu. Malowanie pisanek Są symbolem życia i odrodzenia. Podarowanie ich ludziom oznacza przekazanie najlepszych życzeń: zdrowia i długiego życia. Poświęcenie pokarmów w Wielką Sobotę Dzielenie się jajkiem w Wielkanoc Jest to dziękczynienie Panu Bogu za pokarm, którym nas obdarza. W centrum tzw. „święconki” znajduje się figurka baranka, który symbolizuje Jezusa Chrystusa, Baranka Bożego, który został zabity za nasze grzechy. Jajka są symbolem nowego życia a wędlina oznacza koniec Wielkiego Postu. Jajko jest symbolem życia. Dzielenie się nim w dzień Zmartwychwstania jest wyrazem wzajemnej miłości i przekazywania sobie najlepszych życzeń. Po sprawdzeniu efektów pracy uczniów katecheta podsumowuje: Uroczystość Zmartwychwstania Pańskiego jest dla wierzących w Chrystusa okazją do przypomnienia najważniejszych prawd wiary. By dobrze ją przeżyć nie wystarczy przygotować się do niej czysto zewnętrznym wymiarze – posprzątać mieszkania, przygotować świąteczne potrawy, zadbać o przestrzeganie obowiązujących zwyczajów i tradycji. W centrum naszego świętowania nie może zabraknąć w te świąteczne dni refleksji nad tajemnicą naszego odkupienia. To ona powinna być źródłem naszej świątecznej radości. 5. Podsumowanie: Katecheta stawia pytanie podsumowujące: - Dlaczego święta wielkanocne są najważniejszymi świętami dla wszystkich chrześcijan? - Jakie fakty potwierdzają, że zmartwychwstanie jest wydarzeniem historycznym? - W jaki sposób wyznacza się datę świętowania Wielkanocy? - Wymień znane Ci tradycje związane ze świętowaniem Zmartwychwstania Pańskiego? 6. Notatka: Zmartwychwstanie Jezusa Chrystusa jest najważniejszym wydarzeniem w historii zbawienia. Dzięki niemu została pokonana śmierć i wszyscy zostaliśmy odkupieni. Oznacza to, że droga do nieba została otwarta i każdy człowiek może osiągnąć zbawienie. Na przełomie VII i VIII wieku ustalono, że data świąt Wielkiej Nocy przypadać będzie zawsze na niedzielę po pierwszej wiosennej pełni księżyca (czyli pomiędzy 22 marca a 25 kwietnia). 7. Praca domowa: Opisz w kilku zdaniach wybrane tradycje wielkanocne pielęgnowane w twoim domu rodzinnym. 8. Modlitwa: Katecheta wprowadza do modlitwy końcowej: Dziękując za dar naszego dzisiejszego spotkania módlmy się słowami zaczerpniętymi z Liturgii Godzin: „Boże, Ty przez wielkanocna ofiarę Chrystusa dałeś swojemu ludowi zbawienie, + udzielaj mu obficie Twoich darów, * aby osiągnął pełnią wolność i posiadł radość życia wiecznego, której pozwalasz mu kosztować na ziemi. Przez naszego Pana Jezus Chrystusa, Twojego Syna, + który z Tobą żyje i króluje w jedności Ducha Świętego, * Bóg, prze wszystkie wieki wieków. Amen”. (LG. T. 2. Wtorek w Oktawie Wielkanocy)