Wytyczne do sporządzenia wniosku o pozwolenie
advertisement
Wytyczne do sporządzania wniosku o wydanie pozwolenia zintegrowanego Autorzy: Robert Pochyluk Jarosław Szymański sfinansowano ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej pochodzących z opłat rejestracyjnych na zamówienie Ministra Środowiska (umowa nr 4/BAT/2007) Styczeń 2008 eko-net.pl, ul. Pólnicy 29/9, 80-177 Gdańsk, tel. 058 7104520, faks 058 742 1372, www.eko-net.pl LISTA SKRÓTÓW Poniżej przedstawiono listę skrótów, które zastosowano w niniejszych wytycznych. Można je zastosować również przy opracowywaniu wniosku o pozwolenie zintegrowane. BAT = Najlepsze dostępne techniki w rozumieniu art. 3 pkt 10 ustawy POŚ. BREF = Dokumenty referencyjne dotyczące najlepszych dostępnych technik publikowane przez Komisję Europejską zgodnie z art. 16 ust. 2 dyrektywy IPPC Dostępne na stronie internetowej The European IPPC Bureau: http://eippcb.jrc.es/ (link bezpośredni: http://eippcb.jrc.es/pages/FActivities.htm). dyrektywa IPPC = Dyrektywa Rady 96/61/WE z dnia 24 września 1996 r. dotycząca zintegrowanego zapobiegania zanieczyszczeniom i ich kontroli (Dz.UrzUEL.1996.257.26). W 2008 r. opublikowano tekst jednolity: dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/1/WE z dnia 15 stycznia 2008 r. dotycząca zintegrowanego zapobiegania zanieczyszczeniom i ich kontroli (wersja skodyfikowana) (Dziennik Urzędowy L 024 , 29/01/2008). dyrektywa Seveso = dyrektywa Rady (96/82/WE) z dnia 9 grudnia 1996 r. w sprawie kontroli niebezpieczeństwa poważnych awarii związanych z substancjami niebezpiecznymi (Dz.UrzUEL.1997.10.13 ze zm.) dyrektywa składowiskowa = dyrektywa Rady 1999/31/WEz dnia 26 kwietnia 1999 r. w sprawie składowania odpadów (Dz.UrzUEL.1999.182.1 ze zm.) instalacja IPPC = Instalacja, której prowadzenie wymaga uzyskania pozwolenia zintegrowanego = Instalacja mogąca powodować znaczne zanieczyszczenie poszczególnych elementów przyrodniczych albo środowiska jako całości katalog odpadów = Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 27 września 2001 r. w sprawie katalogu odpadów (Dz.U. z 2001 r. Nr 112, poz. 1206) Krajowy Rejestr Uwalniania i Transferu Zanieczyszczeń Krajowy Rejestr Uwalniania i Transferu Zanieczyszczeń wynikający z ustawy Prawo ochrony środowiska oraz z rozporządzenia (WE) nr 166/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 18 stycznia 2006 r. w sprawie ustanowienia Europejskiego Rejestru Uwalniania i Transferu Zanieczyszczeń (European Pollutants Release and Transfer Register) i zmieniającym dyrektywę Rady 91/689/EWG i 96/61/WE (Dz. Urz. UE L 33 z 04.02.2006, str. 1) LZO = lotne związki organiczne m3u = m3 gazów odlotowych w stanie suchym w temperaturze 273 K i ciśnieniu 101,3 kPa Ramowa Dyrektywa Wodna = dyrektywa 2000/60/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 23 października 2000 r. ustanawiająca ramy wspólnotowego działania w dziedzinie polityki wodnej (Dz.UrzUEL.2000.327.1 ze zm.) rozporządzenie o rodzajach instalacji = Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 26 lipca 2002 r. w sprawie rodzajów instalacji mogących powodować znaczne zanieczyszczenie poszczególnych elementów przyrodniczych albo środowiska jako całości (Dz.U. z 2002 r. Nr 122, poz. 1055 ) substancje priorytetowe = substancje priorytetowe w polityce wodnej określone w Ramowej Dyrektywie Wodnej oraz w ustawie Prawo wodne (zestawione w Rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 10 listopada 2005 r. w sprawie wykazu substancji priorytetowych w dziedzinie polityki wodnej (Dz.U. z 2005 r. Nr 233, poz. 1987)) substancje szczególnie szkodliwe = substancje szczególnie szkodliwe dla środowiska wodnego określone w Ramowej Dyrektywie Wodnej oraz w ustawie Prawo wodne (zestawione w Rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 24 lipca 2006 r. w sprawie warunków, jakie należy spełnić przy wprowadzaniu ścieków do wód lub do ziemi, oraz w sprawie substancji szczególnie szkodliwych dla środowiska wodnego (Dz.U. z 2006 r. Nr 137, poz. 984)) SZŚ = system zarządzania środowiskowego umowa ADR albo ADR = Umowa europejska dotycząca międzynarodowego przewozu drogowego towarów niebezpiecznych (ADR), sporządzona w Genewie dnia 30 września 1957 r. przyjęta przez Polskę w Oświadczeniu Rządowym z dnia 8 października 1975 r. w sprawie przystąpienia Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej do Umowy europejskiej dotyczącej międzynarodowego przewozu drogowego towarów niebezpiecznych (ADR), sporządzonej w Genewie dnia 30 września 1957 r. opublikowanym w Dz.U. z 1975 r. Nr 35, poz.190. W czasie opracowywania niniejszych wytycznych obowiązuje wersja umowy ADR opublikowana w Dz.U. z 2007 r. Nr 99, poz. 667. ustawa o handlu uprawnieniami do emisji = ustawa z dnia 22 grudnia 2004 r. o handlu uprawnieniami do emisji do powietrza gazów cieplarnianych i innych substancji (Dz.U. z 2004 r. Nr 281, poz. 2784, z późn. zm.) ustawa o obowiązkach przedsiębiorców = ustawa z dnia 11 maja 2001 r. o obowiązkach przedsiębiorców w zakresie gospodarowania niektórymi odpadami oraz o opłacie produktowej i opłacie depozytowej (tekst pierwotny: Dz. U. Z 2001 r. Nr 63, poz. 639) (tekst jednolity: Dz. U. z 2007 r. Nr 90, poz. 607, z późn. zm.) ustawa o odpadach lub UO = ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach (tekst pierwotny: Dz.U. z 2001 r. Nr 62, poz. 628) (tekst jednolity: Dz. U. z 2007 r. Nr 39, poz. 251, z późn. zm.) ustawa o opakowaniach i odpadach opakowaniowych = ustawa z dnia 11 maja 2001 r. o opakowaniach i opakowaniowych. (Dz.U. z 2001 r. Nr 63, poz. 638, z późn. zm.) ustawa o przewozie drogowym towarów niebezpiecznych = ustawa z dnia 28 października 2002 r. o przewozie drogowym towarów niebezpiecznych (Dz.U. z 2002 r. Nr 199, poz.1671, z późn. zm.) ustawa o substancjach i preparatach chemicznych = ustawa z dnia 11 stycznia 2001 r. o substancjach i preparatach chemicznych (Dz.U. z 2001 r. Nr 11, poz. 84, z późn. zm.) ustawa o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę = ustawa z dnia 7 czerwca 2001 r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków (tekst pierwotny: Dz. U. z 2001 r. Nr 72, poz. 747) (tekst jednolity: Dz. U. z 2006 r. Nr 123, poz. 858, z późn. zm.) ustawa ozonowa = ustawa z dnia 20 kwietnia 2004 r. o substancjach zubożających warstwę ozonową (Dz.U. z 2004 r. Nr 121, poz.1263, z późn. zm.) ustawa POŚ = ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska (tekst pierwotny: Dz. U. z 2001 r. Nr 62, poz. 627) (tekst jednolity: Dz. U. z 2008 r. Nr 25, poz. 150, z późn. zm.) ustawa Prawo wodne lub PW = ustawa z dnia 18 lipca 2001 r. Prawo wodne (tekst pierwotny: Dz. U. z 2001 r. Nr 115, poz. 1229) (tekst jednolity: Dz. U. z 2005 r. Nr 239, poz. 2019, z późn. zm.) ustawa szkodowa = ustawa z dnia 13 kwietnia 2007 r. o zapobieganiu szkodom w środowisku i ich naprawie (Dz.U. z 2007 r. Nr 75, poz. 493) zakład o dużym ryzyku = zakład stwarzający zagrożenie wystąpienia poważnej awarii przemysłowej, w którym rodzaje, kategorie i ilości substancji niebezpiecznej znajdującej się w zakładzie powodują zaklasyfikowanie go do grupy zakładów o dużym ryzyku wystąpienia awarii odpadach zakład o zwiększonym ryzyku = zakład stwarzający zagrożenie wystąpienia poważnej awarii przemysłowej, w którym rodzaje, kategorie i ilości substancji niebezpiecznej znajdującej się w zakładzie powodują zaklasyfikowanie go do grupy zakładów o zwiększonym ryzyku wystąpienia awarii WPROWADZENIE……………………………………… WZORZEC WNIOSKU O WYDANIE POZWOLENIA ZINTEGROWANEGO…………. i - xi 1 - 97 WPROWADZENIE O WYTYCZNYCH Niniejsze „Wytyczne...” oraz wzór wniosku o wydanie pozwolenia zintegrowanego zostały opracowane jako aktualizacja wcześniejszej wersji opublikowanej w 2003 r. w efekcie realizacji projektu „Pomoc dla Polski we wdrażaniu Dyrektywy UE w sprawie zintegrowanego zapobiegania i ograniczania zanieczyszczeń (IPPC)” finansowanego ze środków DANCEE – Duńskiego Programu Współpracy na rzecz Ochrony Środowiska w Europie Wschodniej. Od chwili wydania wcześniejszej wersji „Wytycznych...” opublikowanych zostało szereg aktów wykonawczych do ustawy POŚ. Ponadto wprowadzono zmiany w samej ustawie, z których cześć dotyczyła bezpośrednio lub pośrednio tematu pozwoleń zintegrowanych. Nie bez znaczenia dla wprowadzonych zmian były doświadczenia zebrane w latach 2004-2007 - okresie szczególnym w kontekście pozwoleń zintegrowanych ze względu na liczbę złożonych i rozpatrzonych wniosków. Celem przygotowania „Wytycznych...” było ułatwienie wnioskodawcom przygotowania wniosku o wydanie pozwolenia zintegrowanego w sposób spełniający wymagania prawa w tym zakresie. W niektórych miejscach wytyczne poszerzają minimalny, określony prawem zakres wniosku. Te dodatkowe informacje zostały włączone do Wytycznych ze względu na konieczność przedstawienia szerszego kontekstu dla eksploatacji instalacji będącej przedmiotem wniosku. POZWOLENIA ZINTEGROWANE Pozwolenia zintegrowane są narzędziem regulującym warunki prowadzenia pewnych rodzajów działalności wprowadzonym do wspólnotowego systemu prawnego Dyrektywą IPPC. Zapisy dyrektywy przetransponowane zostały do polskiego prawa ustawą POŚ. Obowiązek uzyskania pozwolenia zintegrowanego dla określonych rodzajów instalacji wprowadzono w Polsce z dniem 1 maja 2004 r., z tym że dla istniejących instalacji przewidziano późniejsze terminy, nie przekraczające jednak daty 30 października 2007 r. Wynika z tego, że obecnie wszystkie instalacje wymagające takiego pozwolenia powinny je posiadać. Przeważająca większość prowadzących instalacje dopełniła tego obowiązku, zatem większość opracowywanych wniosków będzie dotyczyła instalacji nowych lub zmienianych. Warto jednak podkreślić, że w stosunku do każdego wniosku spełniającego wymagania formalne (również złożonego po 30 października 2007 r.) właściwy organ jest zobowiązany przeprowadzić postępowanie administracyjne kończące się wydaniem pozwolenia bądź odmową jego wydania. Podstawowe przepisy dotyczące pozwoleń zintegrowanych znalazły się w art. 201-219 ustawy POŚ, ale sporządzenie wniosku o wydanie pozwolenia zintegrowanego wymaga uwzględnienia szeregu innych przepisów i wymagań szczegółowych, określonych również w innych ustawach oraz w rozporządzeniach wykonawczych, o czym będzie mowa w dalszej części opracowania. Ze względu na czas, jaki dzieli nas od wejścia w życie przepisów dotyczących pozwoleń zintegrowanych można już mówić o wypracowanych praktykach i zebranych doświadczeniach. Przedstawione w dalszej części opracowania wytyczne uwzględniają te praktyki i doświadczenia, a także zmiany prawne, które miały miejsce między wydaniem wcześniejszej wersji wytycznych a chwilą obecną. Poniżej przedstawione zostały zagadnienia stwarzające najwięcej trudności w praktycznym zastosowaniu przepisów dotyczących pozwoleń zintegrowanych 1. Kogo dotyczy obowiązek uzyskania pozwolenia zintegrowanego? Ustawa POŚ stanowi, że pozwolenia zintegrowanego wymaga eksploatacja tych instalacji, których prowadzenie, ze względu na rodzaj i skalę prowadzonej w niej działalności, może powodować znaczne zanieczyszczenie poszczególnych elementów przyrodniczych, albo środowiska jako całości2. Rodzaje tych instalacji zostały określone w rozporządzeniu o rodzajach instalacji transponującym do polskich przepisów Aneks I Dyrektywy IPPC. Rozporządzenie wymienia 6 grup instalacji. W większości z nich obowiązują progi określane zdolnością produkcyjną lub zdolnością przetwarzania określanymi dla jednostki czasu w normalnych warunkach pracy instalacji. 1Więcej wyjaśnień można znaleźć w Wytycznych Komisji Europejskiej opublikowanych na stronie http://ec.europa.eu/environment/ippc/general_guidance.htm - wytyczne są zamieszczone w j. polskim na stronie IPPC POLSKA (www.ippc.mos.gov.pl/ippc) 2 POŚ art. 201 ust. 1 i Prowadzący instalacje zastępują często zdolność produkcyjną i zdolność przetwarzania faktycznymi wielkościami osiąganymi przez instalację. Jest to podejście z gruntu fałszywe. Komisja Europejska w komunikacie dotyczącym postępów we wdrażaniu Dyrektywy IPPC 3 odniosła się do tego zagadnienia w sposób jednoznaczny. Co więcej, w dokumencie tym stwierdzono także, że zdolność produkcyjna powinna być określona przy założeniu, że istniejąca instalacja pracuje przez 24 godziny na dobę, jeżeli jest to technicznie możliwe. W praktyce oznacza to konieczność odniesienia zdolności produkcyjnej lub zdolności przetwarzania do 24-godzinnego czasu pracy w ciągu doby nawet w przypadku kiedy instalacja jest eksploatowana np. przez 8 godzin na dobę. Inne podejście (czyli wyliczenie zdolności produkcyjnej/przetwarzania przy założeniu czasu pracy instalacji poniżej 24 godzin na dobę) wymaga uzasadnienia wskazującego na brak możliwości technicznych pracy w systemie całodobowym. Należy także pamiętać, że przy określaniu zdolności produkcyjnej instalacji obowiązuje zasada, że parametry tego samego rodzaju, charakteryzujące skalę działalności prowadzonej w instalacji i odnoszące się do instalacji tego samego rodzaju położonych na terenie jednego zakładu, sumuje się. Istotne znaczenie ma również sam termin „instalacja”. Zgodnie z definicją zawartą w ustawie POŚ oznacza on: a) stacjonarne urządzenie techniczne, b) zespół stacjonarnych urządzeń technicznych powiązanych technologicznie, do których tytułem prawnym dysponuje ten sam podmiot i położonych na terenie jednego zakładu, c) budowle niebędące urządzeniami technicznymi ani ich zespołami, których eksploatacja może spowodować emisję. Stosowanie tej definicji przysparza pewnych trudności, gdyż określenie „powiązane technologiczne” nie jest jednoznacznie interpretowane. Zauważalną tendencją we wnioskach o wydanie pozwolenia zintegrowanego jest próba zawężania zakresu instalacji, która ma podlegać temu obowiązkowi. Jest to sprzeczne z koncepcja zawartą w Dyrektywie IPPC. Wyłączanie z zakresu wniosku części zakładu wymaga stosownego uzasadnienia uwzględniającego względy technologiczne. Najlepsze dostępne techniki i rola BREFów Wnioskodawca powinien wykazać we wniosku, że instalacja, której dotyczy wniosek spełnia wymagania najlepszych dostępnych technik4 (BAT5). Zgodnie z definicją zawartą w art. 3 pkt. 10 ustawy POŚ najlepsze dostępne techniki oznaczają „najbardziej efektywny oraz zaawansowany poziom rozwoju technologii i metod prowadzenia danej działalności, wykorzystywany jako podstawa ustalania granicznych wielkości emisyjnych, mających na celu eliminowanie emisji lub, jeżeli nie jest to praktycznie możliwe, ograniczanie emisji i wpływu na środowisko jako całość...” Definicja ta wskazuje, że zasadnicze znaczenie dla stwierdzenia, czy dane rozwiązanie spełnia wymagania BAT jest dotrzymywanie granicznych wielkości emisyjnych. Zatem każde rozwiązanie techniczne lub organizacyjne zapewniające dotrzymywanie granicznych wielkości emisyjnych należy uznać za spełniające BAT. Do chwili określenia granicznych wielkości emisyjnych na poziomie Wspólnoty Europejskiej lub naszego kraju ich rolę pełnią ogólnie obowiązujące standardy emisyjne6. Dopuszczalną wielkość emisji z instalacji IPPC ustala się zatem uwzględniając potrzebę przestrzegania standardów emisyjnych”, a także ogólny obowiązek nieprzekraczania Communication from the Commission to the Council, the European Parliament, the European Economic and Social Committee and the Committee of the Regions “On the Road to Sustainable Production, progress in implementing Council Directive 96/61/EC concerning integrated pollution prevention and control” 4 W Akcie Przystąpienia Polski do Unii Europejskiej wymieniono ponad 200 instalacji, które mimo obowiązku uzyskania pozwolenia zintegrowanego zostały zwolnione do określonej daty (w większości przypadków do końca 2010 r.) z obowiązku spełnienia wymogów BAT. Warunkiem uzyskania pozwolenia zintegrowanego jest przedstawienie indywidualnych wiążących harmonogramów mających na celu uzyskanie pełnej zgodności z BAT. 5 od ang. best available techniques 6 POŚ art. 207 ust. 3 3 ii standardów jakości środowiska7 poza terenem, do którego prowadzący instalację ma tytuł prawny lub poza ustanowioną strefą przemysłową8, a w przypadku emisji hałasu poza obszarem ograniczonego użytkowania, jeżeli został ustanowiony. Ograniczenie wymagań w odniesieniu do instalacji IPPC do przedstawionych powyżej warunków oznaczałoby brak znaczących różnic w porównaniu do innych instalacji. Należy jednak zwrócić uwagę, że do wszystkich instalacji objętych obowiązkiem uzyskania pozwolenia zintegrowanego zastosowanie mają zagadnienia wymienione w art. 143 ustawy POŚ tj. 1) stosowanie substancji o małym potencjale zagrożeń; 2) efektywne wytwarzanie oraz wykorzystanie energii; 3) zapewnienie racjonalnego zużycia wody i innych surowców oraz materiałów i paliw; 4) stosowanie technologii bezodpadowych i małoodpadowych oraz możliwość odzysku powstających odpadów; a argumentacja wykorzystywana przez wnioskodawcę w celu wykazania spełniania wymienionych wyżej wymagań powinna opierać się na informacjach o: 5) rodzaju, zasięgu oraz wielkości emisji; 6) wykorzystywaniu porównywalnych procesów i metod, które zostały skutecznie zastosowane w skali przemysłowej; 7) stosowaniu postępu naukowo-technicznego. Ponadto ustawa POŚ nakłada obowiązek uwzględnienia przy ustalaniu wymagań BAT dla danej instalacji następujących zagadnień9: 1) rachunku kosztów i korzyści; 2) czasu niezbędnego do wdrożenia najlepszych dostępnych technik dla danego rodzaju instalacji; 3) zapobiegania zagrożeniom dla środowiska powodowanym przez emisje lub ich ograniczanie do minimum; 4) podjęcia środków zapobiegających poważnym awariom przemysłowym lub zmniejszających do minimum powodowane przez nie zagrożenia dla środowiska; 5) terminu oddania instalacji do eksploatacji; 6) informacji na temat najlepszych dostępnych technik publikowanych przez Komisję Europejską zgodnie z art. 16 ust. 2 dyrektywy IPPC. Kwestie te stanowią realny, dodatkowy zakres wymagań w stosunku do instalacji IPPC, choć ze względu na fakt, że nie zostały skwantyfikowane, stanowią obszar, w którym prowadzący instalację oraz organ ochrony środowiska muszą dojść do konsensusu w przebiegu postępowania. Z praktycznego punktu widzenia można przyjąć, że wymagania opisane w art. 143 pkt 1-4 ustawy POŚ a także art. 207 ust. 1 pkt 1-4 zostały ujęte w dokumentach referencyjnych publikowanych przez Komisję Europejską (w tzw. BREFAch), o których mowa w art. 207 ust. 1 pkt 6. Dokumenty te zawierają konkretne, wyrażone ilościowo parametry emisyjne lub wielkości zużycia surowców i materiałów oraz wskazania stosowania określonych rozwiązań technicznych i organizacyjnych. Wykazanie we wniosku zgodności z wymaganiami BAT powinno obejmować zatem porównanie stanu faktycznego z zapisami zawartymi w dokumentach referencyjnych. Należy jednak pamiętać, że informacje zawarte w BREFach stanowią jedynie punkt odniesienia, a nie jednoznaczne wskazanie rozwiązań do zastosowania. Tym bardziej nie mogą być one traktowane jako graniczne wielkości emisyjne, szczególnie że Dyrektywa IPPC zabrania zalecania konkretnych technik lub technologii oraz nakazuje uwzględnianie charakterystyki technicznej danej instalacji, jej geograficznego położenia i lokalnych warunków środowiska. Ustawa POŚ nakłada obowiązek uwzględnienia przy ustalaniu warunków spełniania wymagań BAT również takie uwarunkowania jak termin oddania instalacji do eksploatacji. Należy podkreślić, że wiek instalacji, podobnie jak sytuacja ekonomiczna prowadzącego instalację, nie mogą stanowić uzasadnienia dla przekraczania granicznych wielkości emisyjnych. POŚ art. 144 POŚ art. 136a ust. 2 9 POŚ art. 207 ust. 1 7 8 iii Ma jedynie zastosowanie przy porównaniu z zaleceniami zawartymi w dokumentach referencyjnych. Zła kondycja ekonomiczna prowadzącego instalację ani zły stan techniczny instalacji nie stanowią zatem podstawy do ustalania łagodniejszych warunków pozwolenia i nie mogą stanowić uzasadnienia dla przekraczania standardów emisyjnych ani standardów jakości środowiska. Ma jednak wpływ na harmonogram dochodzenia od stanu obecnego do stanu opisanego w BREFach. Harmonogram ten stanowi istotny element wniosku o wydanie pozwolenia zintegrowanego10. Należy podkreślić, że przepisy prawa przypisują organowi ochrony środowiska rolę decydującą przy ustalaniu takich warunków pozwolenia, które - w sposób racjonalny i uwzględniający lokalne uwarunkowania - prowadzą do najlepszej ochrony środowiska jako całości. Wnioskodawca powinien zatem dołożyć wszelkich starań, aby właściwie uzasadnić we wniosku własny punkt widzenia i przekonać organ wydający pozwolenie do uznania proponowanych rozwiązań jako spełniających wymagania BAT. Termin BAT oznacza zatem zestaw technik zaproponowanych przez wnioskodawcę i zaakceptowanych przez organ wydający pozwolenie (po uwzględnieniu przedstawionych wyżej czynników) w konkretnym przypadku danej instalacji. Wykaz Dokumentów Referencyjnych opracowanych prze Komisje Europejską11 L.p. Tytuł angielski 1. Reference Document on Best Available Techniques in the Pulp and Paper Industry 2. Best Available Techniques Reference Document on the Production of Iron and Steel 3. Reference Document on Best Available Techniques in the Cement and Lime Manufacturing Industries 4. Reference Document on the application of Best Available Techniques to Industrial Cooling Systems 5. Reference Document on Best Available Techniques in the Chlor-Alkali Manufacturing industry 6. Reference Document on Best Available Techniques in the Ferrous Metals Processing Industry 7. Reference Document on Best Available Techniques in the Non Ferrous Metals Industries 8. Reference Document on Best Available Techniques in the Glass Manufacturing Industry 9. Reference Document on Best Available Techniques for the Tanning of Hides and Skins 10. Reference Document on Best Available Techniques for Mineral Oil and Gas Refineries 11. Reference Document on Best Available Techniques in the Large Volume Organic Chemical Industry 12. Reference Document on Best Available Techniques in Common Waste Water and Waste Gas Treatment / Management Systems in the Chemical Sector 13. Reference Document on Best Available Techniques for the Textiles Industry Tytuł polski12 Dokument referencyjny BAT dla przemysłu celulozowo-papierniczego. Dokument referencyjny BAT dla przetwórstwa żelaza i stali. Dokument Referencyjny BAT dla przemysłu cementowo-wapienniczego. Dokument Referencyjny BAT dla przemysłowych systemów chłodzenia Dokument Referencyjny BAT dla przemysłu chloro-alkalicznego Dokument Referencyjny BAT dla przetwórstwa metali żelaznych Dokument Referencyjny BAT dla produkcji metali nieżelaznych Dokument referencyjny BAT dla produkcji i przetwórstwa szkła. Dokument Referencyjny BAT dla przemysłu garbarskiego Dokument Referencyjny BAT dla rafinerii ropy naftowej i gazu Dokument Referencyjny BAT dla instalacji do wielkotonażowej produkcji związków chemii organicznej Dokument Referencyjny BAT dla instalacji do oczyszczania ścieków i gazów odlotowych oraz systemów zarządzania nimi w przemyśle chemicznym Dokument Referencyjny BAT dla przemysłu tekstylnego POŚ art. 208 ust. 2b Wykaz obejmuje wszystkie dokumenty opublikowane, przewidziane do publikacji, a także podlegające weryfikacji. Aktualny stan p rac dostępny na stronie http://eippcb.jrc.es 12 Tłumaczenie ww.eko-net.pl 10 11 iv 14. 15. 16. 17. 18. 19. Reference Document on the General Principles of Monitoring Reference Document on Best Available Techniques for Intensive Rearing of Poultry and Pigs Reference Document on Best Available Techniques in the Slaughterhouses and Animal Byproducts Industries Reference Document on Best Available Techniques in the Smitheries and Foundries Industry Reference Document on Best Available Techniques for Large Combustion Plants Reference Document on Economics and CrossMedia Effects 20. Reference Document on Best Available Techniques on Emissions from Storage 21. Reference Document on Best Available Techniques for the Manufacture of Organic Fine Chemicals 22. Reference Document on the Best Available Techniques for Waste Incineration 23. Reference Document on Best Available Techniques for the Waste Treatments Industries 24. Reference Document on Best Available Techniques for the Surface Treatment of Metals and Plastics 25. Reference Document on Best Available Techniques in the Food, Drink and Milk Industries 26. Reference Document on Best Available Techniques for the Production of Speciality Inorganic Chemicals 27. Reference Document on Best Available Techniques in the Production of Polymers 28. Reference Document on Best Available Techniques for the Manufacture of Large Volume Inorganic Chemicals - Solids and Others industry 29. Reference Document on Best Available Techniques for the Manufacture of Large Volume Inorganic Chemicals - Ammonia, Acids and Fertilisers 30. Reference Document on Best Available Techniques in the Ceramic Manufacturing Industry 31. Reference Document on Best Available Techniques on Surface Treatment using Organic Solvents 32. Reference Document on Best Available Techniques for Management of Tailings and Waste-Rock in Mining Activities 33. Reference Document on Best Available Techniques for Energy Efficiency Źródło: http://eippcb.jrc.es Dokument Referencyjny BAT w zakresie ogólnych zasad monitoringu Dokument Referencyjny BAT dla intensywnego chowu drobiu i trzody chlewnej Dokument Referencyjny BAT dla ubojni zwierząt i instalacji do odzysku odpadów pochodzenia zwierzęcego Dokument Referencyjny BAT dla kuźni i odlewni Dokument Referencyjny BAT dla dużych instalacji spalania paliw Dokument Referencyjny BAT w zakresie zagadnień ekonomicznych i oddziaływań międzykomponentowych Dokument Referencyjny BAT dla emisji związanych z magazynowaniem Dokument Referencyjny BAT dla produkcji wysokowartościowych substancji organicznych Dokument Referencyjny BAT dla procesów termicznego przekształcania odpadów Dokument Referencyjny BAT dla procesów odzysku i unieszkodliwiania odpadów Dokument Referencyjny BAT dla procesów obróbki powierzchniowej metali i tworzyw sztucznych Dokument Referencyjny BAT dla przemysłu spożywczego i mleczarskiego Dokument Referencyjny BAT dla instalacji do produkcji specjalnych substancji nieorganicznych Dokument Referencyjny BAT dla produkcji polimerów Dokument Referencyjny BAT dla instalacji do wielkotonażowej produkcji związków chemii nieorganicznej - produkty stałe i inne Dokument Referencyjny BAT dla instalacji do wielkotonażowej produkcji związków chemii nieorganicznej - amoniak, kwasy, nawozy Dokument Referencyjny BAT dla produkcji wyrobów ceramicznych Dokument Referencyjny BAT dla procesów obróbki powierzchniowej z użyciem rozpuszczalników organicznych Dokument Referencyjny BAT w zakresie gospodarki odpadami górniczymi Dokument Referencyjny BAT w zakresie efektywności energetycznej Zawartość wniosku Warunki, jakie spełnić musi wniosek o wydanie pozwolenia zintegrowanego zostały określone w art. 208, a także art. 184 ust. 2 ustawy POŚ. W odniesieniu do zagadnień wytwarzania odpadów oraz poboru wód zastosowanie mają odpowiednie przepisy ustawy o odpadach oraz ustawy Prawo wodne. v Zestawiając wymienione wyżej przepisy należy przyjąć, że wniosek o wydanie pozwolenia zintegrowanego powinien zawierać: Element zawartości wniosku 1) oznaczenie prowadzącego instalację, jego adres zamieszkania lub siedziby, 2) adres zakładu, na którego terenie prowadzona jest eksploatacja instalacji, 3) informację o tytule prawnym do instalacji, 4) informacje o rodzaju instalacji, stosowanych urządzeniach i technologiach oraz charakterystykę techniczną źródeł powstawania i miejsc emisji, a w tym: a) czas pracy źródeł powstawania i miejsc wprowadzania gazów lub pyłów do powietrza w ciągu roku; b) wyszczególnienie, lokalizację i opis techniczny wszystkich źródeł ścieków wprowadzanych do wód lub do ziemi, względnie do kanalizacji zewnętrznej13; c) opis instalacji i urządzeń służących do gromadzenia, oczyszczania oraz odprowadzania ścieków, d) rozkład czasu pracy źródeł hałasu dla doby, wraz z przewidywanymi wariantami, e) operat wodnoprawny wymagany Prawem Wodnym dla uzyskania pozwolenia na pobór wody, f) szczegółowy opis stosowanych metod odzysku lub unieszkodliwiania odpadów, 5) 6) 7) 8) 9) 10) 13 14 Miejsce w formularzu wniosku Podstawa prawna g) informacja o proponowanej ilości wykorzystywanej wody14 ocenę stanu technicznego instalacji, informację o rodzaju prowadzonej działalności, opis możliwych wariantów funkcjonowania instalacji, blokowy (ogólny) schemat technologiczny wraz z bilansem masowym i rodzajami wykorzystywanych materiałów, surowców i paliw, istotnych z punktu widzenia wymagań ochrony środowiska, informację o energii wykorzystywanej lub wytwarzanej przez instalację, wielkość i źródła powstawania oraz miejsca emisji - aktualne i proponowane - w trakcie normalnej eksploatacji instalacji oraz warunkach odbiegających od normalnych (w szczególności takich jak: rozruch i wyłączenia), w tym: POŚ art. 184 ust. 2 pkt 1 B.1 POŚ art. 184 ust. 2 pkt 2 B.2 POŚ art. 184 ust. 2 pkt 3 POŚ art. 184 ust. 2 pkt 4 B.1 1 POŚ art. 208 ust.1 w związku z art. 221 ust. 1 pkt 1 POŚ art. 208 ust.1, w zakresie określonym w PW art. 132 ust. 5; 2.2 PW art. 132 ust. 5 pkt 2 4.1; 4.2 POŚ art. 208 ust. 2 pkt 1c 6 POŚ art. 208 ust. 1 oraz PW art. 131 i 132 3 POŚ art. 208 ust. 1 oraz UO art. 27. ust.1 pkt 6 5.1, 5.2 POŚ art. 208 ust. 2 pkt 1e 3.2 POŚ art. 184 ust. 2 pkt 5 POŚ art. 184 ust. 2 pkt 6 POŚ art. 184 ust. 2 pkt 7 1.5 1.1; 1.2 1.4 POŚ art. 184 ust. 2 pkt 8 1.3 POŚ art. 184 ust. 2 pkt 9 8 4.2 POŚ art. 184 ust. 2 pkt 10 Ustawa POŚ nie przewiduje zastąpienia pozwolenia wodnoprawnego na wprowadzanie do urządzeń kanalizacyjnych ścieków przemysłowych zawierających substancje szczególnie szkodliwe dla środowiska wodnego pozwoleniem zintegrowanym. Jednakże informacja o źródłach powstawania wszystkich ścieków związanych z eksploatacją instalacji jest istotnym elementem wniosku o wydanie pozwolenia zintegrowanego. Jeśli pobierana woda będzie zużywana w całości na potrzeby instalacji IPPC, to wniosek o pozwolenie zintegrowane zawierać powinien pełen zakres wniosku o pozwolenie wodnoprawne. Jeśli pobierana woda NIE będzie zużywana w całości na potrzeby instalacji IPPC, to wniosek o pozwolenie zintegrowane zawierać powinien informacje o proponowanej ilości pobieranej wody. vi Miejsce w formularzu wniosku Element zawartości wniosku Podstawa prawna a) określenie wprowadzanych do powietrza rodzajów i ilości gazów lub pyłów przypadających na jednostkę wykorzystywanego surowca, materiału, paliwa lub powstającego produktu b) określenie wielkości emisji w zakresie gazów lub pyłów wprowadzanych do powietrza, wyrażonej w kg/h i w Mg/rok, a w przypadku instalacji, dla której są ustalone standardy emisyjne, także w jednostkach, w jakich wyrażone są te standardy, c) określenie ilości, stanu i składu ścieków oraz przewidywanego sposobu i efektu ich oczyszczania, d) informacja o proponowanej ilości, stanie i składzie ścieków, o ile ścieki nie będą wprowadzane do wód lub do ziemi, e) informację o sposobie zagospodarowania osadów ściekowych; f) wyszczególnienie rodzajów wytwarzanych odpadów, z uwzględnieniem ich podstawowego składu chemicznego i właściwości, ilość poszczególnych rodzajów odpadów przewidzianą do wytwarzania w skali roku, sposoby zapobiegania powstawaniu odpadów lub ograniczania ilości wytwarzanych odpadów i ich negatywnego oddziaływania na środowisko, szczegółowy opis gospodarowania odpadami, z uwzględnieniem zbierania, transportu, odzysku i unieszkodliwiania odpadów oraz wskazanie miejsca i sposobu magazynowania g) informacja o proponowanej wielkości emisji hałasu wyznaczonej przez poziomy hałasu powodowanego poza zakładem na terenach sąsiednich oraz o akustycznym oddziaływaniu na rodzaje terenów, o których mowa w art. 113 ust. 2 pkt 1 (POŚ), 11) uzasadnienie dla proponowanej wielkości emisji 12) informację o planowanych okresach funkcjonowania instalacji w warunkach odbiegających od normalnych, 13) informację o istniejącym lub przewidywanym oddziaływaniu emisji na środowisko, w tym: a) informację o oddziaływaniu emisji na środowisko jako całość15, b) informację o istniejącym lub możliwym oddziaływaniu transgranicznym na środowisko; POŚ art. 208 ust.1, w zakresie określonym w art. 221 POŚ ust.1 pkt 2 2.2 POŚ art. 208 ust.1, w zakresie określonym w art. 221 POŚ ust.2 pkt 1 2.2 POŚ art. 208 ust.1, w zakresie określonym w PW art. 132 ust. 5, POŚ art. 208 ust. 2 pkt 1d 4.2 PW art. 132 ust. 5 pkt 6 4.2 15 POŚ art. 208 ust.1, zakresie określonym UO art.18 ust. 1, art. ust.1, art. 27 ust. 1, art. ust. 4 w w 20 28 4.2 5.2 POŚ art. 208 ust. 2 pkt 1c 6 POŚ art. 208 ust. 2 pkt 2 POŚ art. 184 ust. 2 pkt 11 2.2.6; 3.2.5; 4.2.5; 5.2 1.4 POŚ art. 184 ust. 2 pkt 12 2.3; 3.2; 4.2; 6 POŚ art. 208 ust. 2 pkt 1a 2.3; 3.2.4; 4.2.4; 6; 9 2.3; 3.2; 4.2 POŚ art. 208 ust. 2 pkt 1b W tym porównanie z obowiązującymi standardami jakości środowiska nieuwzględnionymi w innych częściach wniosku np.: dopuszczalnymi poziomami pól elektromagnetycznych oraz standardów jakości gleby oraz standardów jakości ziemi vii 14) 15) 16) 17) 18) c) opis terenu w zasięgu pięćdziesięciokrotnej wysokości najwyższego miejsca wprowadzania gazów lub pyłów do powietrza, z uwzględnieniem obszarów poddanych ochronie na podstawie przepisów ustawy o ochronie przyrody oraz ustawy z dnia 17 czerwca 1966 r o uzdrowiskach i lecznictwie uzdrowiskowym (Dz.U. z 1966 r. Nr 23, poz. 150, z późn. zm.), określenie aerodynamicznej szorstkości terenu, aktualny stan jakości powietrza, określenie warunków meteorologicznych oraz wyniki obliczeń stanu jakości powietrza, z uwzględnieniem metodyk modelowania, o których mowa w art. 12 (POŚ), wraz z graficznym przedstawieniem tych wyników. d) opis jakości wody w miejscu zamierzonego wprowadzania ścieków; e) charakterystykę terenu, na którym usytuowany jest zakład, i terenów otaczających, wynikającą z ustaleń miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, lub w razie braku planu faktycznego zagospodarowania i wykorzystywania terenu wyniki pomiarów wielkości emisji z istniejącej instalacji (o ile prowadzący był zobowiązany do ich wykonania), zmiany wielkości emisji jakie nastąpiły po wydaniu ostatniego pozwolenia dla istniejącej instalacji, proponowane procedury monitorowania procesów technologicznych, w szczególności pomiaru lub ewidencjonowania wielkości emisji, w tym: a) usytuowanie stanowisk do pomiaru wielkości emisji w zakresie gazów lub pyłów wprowadzanych do powietrza oraz proponowany zakres, metodykę i sposób wykonywania tych pomiarów; b) określenie zakresu i częstotliwości wykonywania wymaganych analiz odprowadzanych ścieków oraz wód podziemnych lub wód powierzchniowych powyżej i poniżej miejsca zrzutu ścieków oraz opis urządzeń służących do pomiaru oraz rejestracji ilości, stanu i składu odprowadzanych ścieków; informacja o proponowanych sposobach zapobiegania występowaniu i ograniczania skutków awarii, jeżeli nie dotyczy zakładów, o których mowa w art. 248 ust. 1, informacja o spełnianiu wymagań najlepszych dostępnych technik, w tym informacja o spełnianiu standardów jakości środowiska. viii POŚ art. 221 ust. 2 pkt 3-7 2.3 PW art. 132 ust. 2 pkt 3 i ust. 5 pkt 5 POŚ art. 184 ust. 2 pkt 12 w związku z POŚ art. 112, 113 i 115 4.2 POŚ art. 184 ust. 2 pkt 13 2.2; 3.2; 4.2; 5.2; 6; 9 POŚ art. 184 ust. 2 pkt 14 2.2; 3.2; 4.2; 5.2; 9 POŚ art. 184 ust. 2 pkt 16 2.4; 3.3; 4.3; 5.3; 8.2; 9.2 POŚ art. 221 ust. 2 pkt 2 2.4 PW art. 132 ust. 5 pkt 3 i 4 4.3 POŚ art. 208 ust.2 pkt 1f 7 POŚ art. 208 ust.2 pkt 1g w związku z wymaganiami, o których mowa w art. 207 ust. 1 i 1a 10 6 19) proponowane działania, w tym wyszczególnienie środków technicznych mających na celu zapobieganie lub ograniczanie emisji, a jeżeli działania mają być realizowane w okresie, na który ma być wydane pozwolenie - również proponowany termin zakończenia tych działań, w tym: opis działań niezbędnych do spełnienia wymagań najlepszych dostępnych technik zawierający: 1) wskazanie i opis proponowanych działań; 2) harmonogram realizacji działań w okresie obowiązywania pozwolenia; w przypadku planowanej realizacji określonego działania w okresie dłuższym niż rok jest wymagane wskazanie etapów tego działania w okresach nie dłuższych niż roczne oraz terminów realizacji tych etapów; 3) przewidywane koszty realizacji poszczególnych działań; 4) plan finansowania poszczególnych działań; 5) wskazanie uwarunkowań technicznych i ekonomicznych uzasadniających proponowany harmonogram realizacji działań. 20) deklarowany termin i sposób zakończenia eksploatacji instalacji lub jej oznaczonej części, niestwarzający zagrożenia dla środowiska, jeżeli zakończenie eksploatacji jest przewidywane w okresie, na który ma być wydane pozwolenie, 21) czas, na jaki wydane ma być pozwolenie (max. na okres 10 lat)16 POŚ art. 184 ust. 2 pkt 15 10.3 POŚ art. 208 ust. 2b pkt 15 10.3 POŚ art. 184 ust. 2 pkt 17 B.3; 11 POŚ art. 184 ust. 2 pkt 18 B.3 Warto zwrócić uwagę na fakt, że informacja wymieniona w punkcie 13 a (informacja o oddziaływaniu emisji na środowisko jako całość) może (i w uzasadnionych przypadkach powinna) obejmować zagadnienia nie wymienione w sposób bezpośredni w przedstawionym zestawieniu, jeżeli tylko mają one związek z eksploatacją instalacji wymagającej pozwolenia zintegrowanego. Do zagadnień tych może należeć np. kwestia zanieczyszczenia gruntu, wód podziemnych lub emisji pól elektromagnetycznych, dla których ustalono normy prawne. Proponowany spis treści wniosku przedstawia się następująco: A. STRESZCZENIE (W JĘZYKU NIESPECJALISTYCZNYM) B. CZĘŚĆ FORMALNA B1 Informacje ogólne o wnioskodawcy B2 Informacje ogólne o instalacji/instalacjach objętych niniejszym wnioskiem B3 Oświadczenia wnioskodawcy B4 Dokumenty źródłowe C. CZĘŚĆ OPERACYJNA 1. Informacje ogólne o przedmiocie wniosku 2. Wprowadzanie gazów i pyłów do powietrza 3. Pobór wody 4. Odprowadzanie ścieków (przemysłowych lub opadowych) do wód lub do ziemi lub do kanalizacji 5. Gospodarka odpadami 16 POŚ art. 188 ust.1 ix 6. Emisja hałasu 7. Awarie - sytuacje awaryjne – zapobieganie i gotowość 8. Efektywność energetyczna 9. Oddziaływanie na środowisko jako całość 10. Najlepsze dostępne techniki 11 Likwidacja instalacji D. ZAŁĄCZNIKI Pozwolenie zintegrowane a inne pozwolenia środowiskowe Jedną z korzyści związanych z wprowadzeniem pozwoleń zintegrowanych jest ujęcie warunków eksploatacji instalacji w jednym pozwoleniu środowiskowym. Zgodnie z polskim prawem pozwolenie zintegrowane zwalnia prowadzącego instalację z obowiązku uzyskania następujących rodzajów pozwoleń „komponentowych” 17: pozwolenia na wprowadzanie gazów lub pyłów do powietrza, pozwolenia wodnoprawnego na wprowadzanie ścieków do wód lub do ziemi, pozwolenia wodnoprawnego na pobór wód18 pozwolenia na wytwarzanie odpadów a także zezwolenia na prowadzenie działalności w zakresie unieszkodliwiania i odzysku oraz zbierania i transportu odpadów19. W najprostszej sytuacji, jeśli wszystkie instalacje na terenie zakładu wymagają pozwolenia zintegrowanego, zastępuje ono niemal wszystkie 20 stosowane w Polsce pozwolenia komponentowe. Zasadą ogólną jest obejmowanie jednym pozwoleniem wszystkich instalacji wymagających pozwolenia zintegrowanego zlokalizowanych na terenie jednego zakładu. Ponadto ustawa POŚ dopuszcza objęcie pozwoleniem zintegrowanym także instalacji, które jako takie go nie wymagają (ale wymagają pozwoleń komponentowych), jeżeli znajdują się one na terenie jednego zakładu z instalacjami wymagającymi pozwolenia zintegrowanego. W stosunku do tych instalacji nie ma zastosowania obowiązek spełniania wymagań BAT 21. Biorąc zatem pod uwagę obowiązujące warunki prawne należy stwierdzić, że pozwolenie zintegrowane pozwala ograniczyć liczbę decyzji regulujących sposób korzystania ze środowiska, co ułatwia nadzór nad ich aktualnością. Korzyść wynikająca z ograniczenia liczby niezbędnych pozwoleń nie ma zastosowania w przypadku skorzystania z możliwości wnioskowania o objęcie poszczególnych instalacji IPPC zlokalizowanych na terenie jednego zakładu odrębnymi pozwoleniami zintegrowanymi22 a także wtedy gdy działalność nie jest prowadzona na terenie jednego zakładu. W tym drugim przypadku, niezależnie od rodzaju prowadzonej działalności oraz bliskości poszczególnych zakładów (np. na terenie tej samej jednostki administracji – powiatu bądź województwa) dla instalacji położonych na terenie różnych zakładów wymagane są odrębne pozwolenia. Zmiana pozwolenia zintegrowanego Jak wspomniano wcześniej, po 30 października 2007 r. większość składanych wniosków o wydanie pozwolenia zintegrowanego dotyczyć będzie istotnej zmiany instalacji 23, dla której wydano już wcześniej pozwolenie zintegrowane. Zagadnienie zmian w instalacji IPPC zostało opisane w art. 214 i 215 ustawy POŚ. Z art. 214 wynika, że prowadzący instalacje IPPC ma obowiązek z wyprzedzeniem informować organ wydający pozwolenie zintegrowane o planowanych zmianach w funkcjonowaniu instalacji. W związku z tym nie może wprowadzić żadnej zmiany bez przedłożenia takiej informacji i uzyskania zgody organu, za którą uznać można również brak reakcji z jego strony przez 30 dni. 17 POŚ art. 182 Zgodnie z POŚ art. 202 ust. 6 dotyczy to wyłącznie sytuacji, w której jeżeli wody te są pobierane wyłącznie na potrzeby instalacji wymagającej pozwolenia zintegrowanego. 19 UO art. 26 ust. 8 oraz art. 31 ust.1 20 Wyjątek stanowi pozwolenie wodnoprawne na wprowadzanie do urządzeń kanalizacyjnych ścieków przemysłowych zawierających substancje szczególnie szkodliwe dla środowiska wodnego. 21 POŚ art. 203 ust. 3, 22 POŚ art. 203 ust.2. 23 Zgodnie z art. 215. ust1. POŚ - Przed dokonaniem istotnych zmian w instalacji objętej pozwoleniem zintegrowanym prowadzący instalację jest obowiązany poinformować organ właściwy do wydania pozwolenia o planowanych zmianach i złożyć wniosek o zmianę wydanego pozwolenia zintegrowanego. 18 x W wyniku przedłożenia informacji, o której mowa wyżej, organ może uznać, że planowane zmiany w instalacji wymagają zmiany niektórych warunków wydanego pozwolenia zintegrowanego, co spowoduje konieczność złożenia przez prowadzącego instalację odpowiedniego wniosku. Art. 215 ustawy POŚ wskazuje, że wniosek o zmianę pozwolenia zintegrowanego powinien spełniać wszystkie wymogi opisane wyżej - w odniesieniu do wprowadzanych zmian w instalacji. Oznacza to możliwość ograniczenia treści wniosku o zmianę pozwolenia zintegrowanego do zagadnień związanych wyłącznie z planowaną zmianą instalacji. PODSUMOWANIE Biorąc pod uwagę ilość zagadnień, jakie muszą zostać omówione we wniosku, zaleca się, dla zachowania jego czytelności i spójności, aby zakres przedstawianych we wniosku informacji dotyczących stosowanych procesów technologicznych, surowców i materiałów był ograniczony do poziomu niezbędnego dla rzetelnego opisu procesów i wpływu instalacji na środowisko oraz dla dokonania prawidłowej identyfikacji wymagań BAT. Obszerność wniosku nie zawsze przekłada się na jego jakość natomiast może utrudniać organom ochrony środowiska. Informacje zawarte we wniosku, jak również dołączone do wniosku dokumenty, będą w przebiegu postępowania (a także później) udostępniane opinii publicznej 24. Wyjątek mogą stanowić dane o wartości handlowej, w tym zwłaszcza dane technologiczne, o ile ich ujawnienie mogłoby pogorszyć konkurencyjną pozycję wnioskodawcy. Wyłączenie z udostępniania następuje na uzasadniony wniosek przekazującego informacje 25. Od strony praktycznej warto zadbać, aby informacja mająca zostać wyłączona z udostępniania była dostarczona w formie odpowiednio oznaczonego dokumentu w osobnym załączniku. 24 25 POŚ art. 19 ust. 2 pkt 13 POŚ art. 20 ust. 2 pkt 2 xi WZORZEC WNIOSKU O WYDANIE POZWOLENIA ZINTEGROWANEGO JAK KORZYSTAĆ Z WZORCA WNIOSKU Od strony technicznej Wytyczne stanowią jednocześnie wzorzec wniosku. Usunięcie z wersji elektronicznej komentarzy i objaśnień wprowadzonych niebieską czcionką umożliwia wykorzystanie pliku bezpośrednio do przygotowania wniosku. Również automatyczny spis treści wzorca wniosku można wykorzystać w celu stworzenia spisu treści własnego dokumentu. Miejsca, w których znaleźć się powinny informacje, o których mowa w komentarzach zaznaczono w następujący sposób: Wzorzec został przygotowany z uwzględnieniem specyfiki różnych rodzajów instalacji, nie można jednak zagwarantować, że konkretne przypadki nie będą wymagały przedstawienia informacji nie wymienionych w komentarzach i opisach. W takim przypadku Wnioskodawca powinien dostosować zawartość i formę poszczególnych elementów wniosku do swoich potrzeb. Z kolei w sytuacji, kiedy specyfika instalacji nie wymaga wypełnienia któregoś z proponowanych we wzorcu elementów, zaleca się wpisanie zwrotu „nie dotyczy” w odpowiednim miejscu. Stosowane w treści Wytycznych sformułowanie „zaleca się” oznacza, że przedstawienie we wniosku danej informacji nie wynika bezpośrednio z prawa, ułatwi jednak rozpatrywanie wniosku, co powinno być istotne również dla wnioskodawców. Niezależnie od powyższych uwag należy pamiętać, że wniosek sporządzony w innej formie lub nie zawierający informacji zalecanych w „Wytycznych...”, które jednocześnie nie są wymagane w przepisach prawa, nie może pozostać pozostawiony bez rozpatrzenia. Nierozpatrzenie wniosku wymaga od organu wskazania przepisu prawa, który nie został wypełniony. UWAGA! Przed złożeniem wniosku należy upewnić się, czy pakiet zawiera: dwa egzemplarze wniosku o wydanie pozwolenia zintegrowanego (art. 208 ust. 3 ustawy POŚ) dowód uiszczenia opłaty rejestracyjnej (art. 208 ust. 4 pkt 1 ustawy POŚ) zapis wniosku w wersji elektronicznej na informatycznych nośnikach danych (art. 208 ust. 4 pkt 2 ustawy POŚ. W określonych w ustawie POŚ przypadkach do wniosku należy załączyć także: kopię wniosku o wydanie decyzji albo decyzję o środowiskowych uwarunkowaniach, o której mowa w art. 71 ust. 1 ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko, jeżeli została wydana (art. 208 ust. 4 pkt 3 ustawy POŚ), poświadczoną przez właściwy organ kopię mapy ewidencyjnej z zaznaczonym przebiegiem granic obszaru, na którym konieczne jest utworzenie obszaru ograniczonego użytkowania. SPIS TREŚCI WNIOSKU O WYDANIE POZWOLENIA ZINTEGROWANEGO A. STRESZCZENIE (W JĘZYKU NIESPECJALISTYCZNYM) ......................................................................... 3 B. CZĘŚĆ FORMALNA ..................................................................................................................................... 5 C. CZĘŚĆ OPERACYJNA............................................................................................................................... 11 1 Informacje ogólne o przedmiocie wniosku ............................................................................................... 11 1.1 Zakres wniosku ................................................................................................................................. 11 1.2 Profil działalności .............................................................................................................................. 13 1.3 Charakterystyka wykorzystywanych instalacji .................................................................................. 15 1.4 Możliwe warianty funkcjonowania instalacji i urządzeń .................................................................... 15 1.5 Ocena stanu technicznego instalacji ................................................................................................ 16 1.6 Struktura organizacyjna .................................................................................................................... 16 2. Wprowadzanie gazów i pyłów do powietrza ............................................................................................ 18 2.1. Ogólne informacje o instalacji i jej funkcjonowaniu w kontekście ochrony powietrza przed zanieczyszczeniem ....................................................................................................................... 18 2.2. Wielkość i źródła powstawania pyłów i gazów oraz miejsca i warunki wprowadzania pyłów i gazów do środowiska; proponowane działania w celu zapobiegania lub ograniczenia ilości wprowadzanych do powietrza pyłów i gazów ......................................................................................................................... 18 2.2.1. Instalacje spalania paliw ........................................................................................................................... 19 2.2.2. Inne źródła pyłów i gazów objęte standardami emisyjnymi ....................................................................... 30 2.2.3. Inne źródła (lub miejsca powstawania) pyłów i gazów nieobjęte ani standardami emisyjnymi.................. 30 2.2.4. Emisja roczna ........................................................................................................................................... 30 2.3. Informacja o istniejącym lub przewidywanym oddziaływaniu wprowadzanych do powietrza pyłów i gazów emisji na środowisko ................................................................................................................... 31 2.4. Monitoring i wyniki pomiarów ........................................................................................................... 32 2.4.1. Wyniki monitoringu i pomiarów ................................................................................................................. 32 2.4.2. Proponowane procedury monitorowania procesów technologicznych ...................................................... 33 2.4.3. Proponowane procedury monitorowania ilości pyłów i gazów................................................................... 33 2.4.4. Proponowane procedury monitorowania stanu środowiska ...................................................................... 34 2.5. Proponowane warunki pozwolenia .................................................................................................. 34 3. Pobór wody.............................................................................................................................................. 35 3.1. Dodatkowe informacje o instalacji i jej funkcjonowaniu w kontekście poboru wody ....................... 35 3.2. Ilość pobieranej wody i nierównomierność poboru; źródło wody; oddziaływanie na środowisko oraz zapobieganie lub ograniczanie oddziaływania........................................................................................ 36 3.2.1. Informacje o ilości pobieranej wody, przeznaczeniu pobieranej wody oraz nierównomiernościach poboru ............................................................................................................................................................................ 37 3.2.2. Informacje o ograniczaniu poboru wody: .................................................................................................. 38 3.2.3. Informacje o źródle pobieranej wody: ....................................................................................................... 38 3.2.4. Informacja o oddziaływaniu poboru wody na środowisko: ........................................................................ 39 3.2.5. Uzasadnienie dla proponowanego poboru wody – wykazanie zgodności: ................................................ 40 3.3. Monitoring i wyniki pomiarów ........................................................................................................... 40 3.4. Proponowane warunki pozwolenia .................................................................................................. 41 4. Odprowadzanie ścieków do wód, ziemi lub do zewnętrznych urządzeń kanalizacyjnych ...................... 42 4.1. Dodatkowe informacje o instalacji i jej funkcjonowaniu w kontekście odprowadzania ścieków ...... 42 4.2. Wytwarzanie i odprowadzanie ścieków; odbiorniki ścieków, oddziaływanie na środowisko oraz zapobieganie lub ograniczanie oddziaływania........................................................................................ 45 4.2.1. Informacje o ściekach ............................................................................................................................... 45 4.2.2. Informacje o zapobieganiu lub ograniczaniu ilości i zanieczyszczenia ścieków ........................................ 50 4.2.3. Informacje o odbiorniku ścieków: .............................................................................................................. 51 4.2.4. Informacja o oddziaływaniu na środowisko: .............................................................................................. 53 4.2.5. Uzasadnienie dla proponowanych emisji i związanego z nimi oddziaływania na środowisko ................... 57 4.3. Monitoring i wyniki pomiarów ........................................................................................................... 57 4.4. Proponowane warunki pozwolenia .................................................................................................. 58 5. Gospodarka odpadami ............................................................................................................................ 60 5.1. Dodatkowe informacje o instalacji i jej funkcjonowaniu w kontekście gospodarki odpadami .......... 60 5.2. Wytwarzanie odpadów – rodzaje i ilości; gospodarowanie odpadami (w tym transport, zbieranie, odzysk, unieszkodliwianie); magazynowanie odpadów .......................................................................... 63 5.2.1. Informacja o gospodarce danym rodzajem odpadu [należy wpisać kod odpadu] ..................................... 66 5.3. Proponowane procedury monitorowania ......................................................................................... 69 5.3.1. Proponowane procedury monitorowania procesów technologicznych ...................................................... 69 5.3.2. Proponowane procedury monitorowania odpadów ................................................................................... 69 5.3.3. Proponowane procedury monitorowania stanu środowiska ...................................................................... 70 5.4. Proponowane warunki pozwolenia ............................................................................................................... 70 6. Emitowanie hałasu .................................................................................................................................. 71 7. Zapobieganie występowaniu i ograniczanie skutków awarii ................................................................... 73 1 7.1. Awarie związane z prowadzeniem zakładu o zwiększonym lub dużym ryzyku............................... 73 7.1.1. Awarie związane z prowadzeniem zakładu o zwiększonym ryzyku .......................................................... 73 7.1.2. Awarie związane z prowadzeniem zakładu o dużym ryzyku ..................................................................... 75 7.2. Awarie związane z prowadzeniem zakładu innego niż zakład o zwiększonym lub dużym ryzyku .. 77 7.3. Proponowane sposoby zapobiegania występowaniu i ograniczania skutków awarii. ..................... 78 8. Efektywność energetyczna ...................................................................................................................... 80 8.1. Źródła i zużycie energii .................................................................................................................... 80 8.2. Proponowane procedury monitorowania zużycia energii ................................................................ 82 9. Oddziaływanie na środowisko jako całość .............................................................................................. 83 9.1 Dotrzymywanie standardów jakości środowiska .............................................................................. 83 9.2. Oddziaływanie na środowisko jako całość i metody ochrony środowiska ....................................... 85 9.2.1. Gospodarka surowcowo-materiałowa i substancje kwalifikowane ............................................................ 85 9.2.2. Zanieczyszczenie gruntu i wód gruntowych .............................................................................................. 91 9.2.3 Promieniowanie elektromagnetyczne ........................................................................................................ 91 9.2.4. Oddziaływanie na środowisko przyrodnicze.............................................................................................. 94 9.3 Zależności międzykomponentowe .................................................................................................... 94 10. Najlepsze dostępne techniki.................................................................................................................. 95 10.1. Porównanie z BREF ....................................................................................................................... 95 10.2. Uzasadnienie dla wybranych rozwiązań ........................................................................................ 96 10.3. Zmiany planowane do realizacji w trakcie wnioskowanego okresu ważności pozwolenia ............ 96 10.4. Charakterystyka ekonomiczna instalacji (opcjonalnie) .................................................................. 97 11. Likwidacja instalacji ............................................................................................................................... 98 D. ZAŁĄCZNIKI ............................................................................................................................................... 99 2 Streszczenie A. STRESZCZENIE (W JĘZYKU NIESPECJALISTYCZNYM) Komentarz: Streszczenie w języku niespecjalistycznym 26 ma na celu umożliwienie zapoznania się z kluczowymi informacjami zawartymi we wniosku osobom, dla których, z różnych względów, uzyskanie szczegółów nie jest konieczne. Mogą to być np. osoby korzystające z możliwości społecznego udziału w postępowaniu, którego celem jest wydanie lub zmiana pozwolenia zintegrowanego oraz osoby korzystające z dostępu do informacji na podstawie art. 19 ustawy POŚ. Streszczenie powinno stanowić osobną część wniosku. Przy jego opracowywaniu należy używać możliwie prostego języka, unikając skomplikowanej terminologii technicznej, tak aby przedstawiony opis był przystępny dla przeciętnego czytelnika. Zaleca się, aby streszczenie było możliwie zwięzłe i w przejrzysty sposób przedstawiało informacje o działalności prowadzonej na terenie zakładu, w którym zlokalizowane są instalacje będące przedmiotem wniosku. W częściach dotyczących opisu działań, które powodują lub mogą powodować emisje oraz porównania stosowanych rozwiązań z BAT (A5) należy ograniczyć się do stwierdzenia, czy prowadzący instalację spełnia wymagania określone w normach prawnych i zalecenia dokumentów referencyjnych. W przypadku braku zgodności z zaleceniami dokumentów referencyjnych, należy krótko opisać (A6) kroki, które zostaną podjęte w celu dostosowanie się do zaleceń zawartych w BREF. Informacje zawarte w streszczeniu powinny w sposób rzetelny odzwierciedlać treść wniosku oraz zawierać odnośniki do tych fragmentów zasadniczej części wniosku, które stanowią rozwinięcie opisywanego zagadnienia. Zaleca się przygotowanie streszczenia w oparciu o wzór przedstawiony poniżej. Odnośniki do głównej części wniosku A.1. NAZWA ZAKŁADU, PROWADZĄCY INSTALACJĘ I LOKALIZACJA ZAKŁADU/INSTALACJI A.2. WYJAŚNIENIE, KTÓRE INSTALACJE POŁOŻONE NA TERENIE ZAKŁADU SĄ OBJĘTE/ NIE OBJĘTE WNIOSKIEM A.3. KRÓTKA CHARAKTERYSTYKA DZIAŁALNOŚCI (w tym główne surowce, źródła poboru wód, energii itp.) A.4. OPIS DZIAŁAŃ, KTÓRE POWODUJĄ LUB MOGĄ POWODOWAĆ EMISJE A.4.1. Zagadnienia dotyczące ochrony powietrza (główne źródła i rodzaje zanieczyszczeń wprowadzanych do powietrza, sposoby ograniczania ilości zanieczyszczeń wprowadzanych do powietrza, zgodność z obowiązującymi normami) A.4.2. Zagadnienia gospodarki wodno-ściekowej (pobór wody, zużycie wody na różne cele, rodzaje ścieków, sposoby oczyszczania i odprowadzenia ścieków, zgodność z obowiązującymi normami) 26 Art. 184 ust. 4 pkt 3 ustawy POŚ 3 Streszczenie A.4.3. Gospodarka odpadami (główne rodzaje odpadów związanych z eksploatacją instalacji, podstawowe sposoby magazynowania i zagospodarowania, procesy technologiczne i organizacyjne związane z postępowaniem z odpadami, zgodność z obowiązującymi normami) A.4.4. Hałas (główne źródła hałasu, sposoby obniżenia poziomu emitowanego hałasu, zgodność z obowiązującymi normami) A.4.5. Inne istotne zagadnienia związane z eksploatacją instalacji objętych wnioskiem (np. awarie, zanieczyszczenie gruntu, stosowanie niebezpiecznych substancji chemicznych, zużycie energii) A.5. POZIOM REALIZACJI ZALECEŃ DOTYCZĄCYCH NAJLEPSZYCH DOSTĘPNYCH TECHNIK WYNIKAJĄCYCH Z WYTYCZNYCH OPRACOWANYCH NA ZLECENIE KOMISJI EUROPEJSKIEJ (tzw. BREF) (ogólna informacja odnosząca wyniki związane z eksploatacją instalacji w odniesieniu do poziomów opisanych w odpowiednich dokumentach referencyjnych). A.6. KRÓTKI OPIS DZIAŁAŃ MAJĄCYCH NA CELU OGRANICZENIE NEGATYWNEGO ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO ZAPLANOWANYCH DO REALIZACJI W OKRESIE PRZEWIDYWANEJ WAŻNOŚCI POZWOLENIA 4 Część formalna B. CZĘŚĆ FORMALNA B.1 INFORMACJE OGÓLNE O WNIOSKODAWCY Komentarz: Wnioskodawcą jest prowadzący instalację (właściciel instalacji lub zakładu albo podmiot, który włada instalacją lub zakładem na podstawie innego tytułu prawnego) lub zainteresowany nabyciem lub budową instalacji stanowiących przedmiot wniosku. O wydanie pozwolenia zintegrowanego dla instalacji opisanych w niniejszym wniosku wnosi: Nazwa wnioskodawcy: Regon: Tytuł prawny do instalacji: (należy wskazać czy wnioskodawca jest prowadzącym instalację czy zainteresowanym nabyciem instalacji/zakładu. Należy również wskazać na charakter tytułu prawnego (właściciel, dzierżawca, inny (jaki?)) Osoba upoważniona przez wnioskującego do udzielania informacji i roboczych kontaktów z organem wydającym pozwolenie: Nazwisko Imię Stanowisko Kontakt: telefon (nr kier.) fax (nr kier.) e-mail Godziny pracy 5 Część formalna B.2 INFORMACJE OGÓLNE O INSTALACJI/INSTALACJACH OBJĘTYCH NINIEJSZYM WNIOSKIEM Instalacje objęte niniejszym wnioskiem należą do następujących rodzajów instalacji wymienionych w Rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 26 lipca 2002 r. w sprawie rodzajów instalacji mogących powodować znaczne zanieczyszczenie poszczególnych elementów przyrodniczych albo środowiska jako całości: Lp. Rodzaj/rodzaje instalacji 1 2 Lokalizacja Instalacje objęte niniejszym wnioskiem są zlokalizowane na terenie jednego zakładu na terenie nieruchomości.....................................(oznaczenie z rejestru ewidencji gruntów) w ................................ (dokładny adres)........................................................................................................ Nieruchomość (nieruchomości*), o których mowa wyżej jest objęta aktualnym (była objęta planem, który stracił ważność*) miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego z dnia ................... uchwalonym przez .................... . *)niepotrzebne usunąć 6 Część formalna B.3 OŚWIADCZENIA WNIOSKODAWCY Komentarz: Poniżej przedstawiono zalecane wzory oświadczeń wnioskodawcy, dopuszczając możliwość ich przeredagowania, o ile wnioskodawca stwierdzi taką konieczność. Zmienione wersje oświadczeń powinny jednak zawierać wszystkie istotne elementy zalecanych wzorów. Wnioskodawca przedkłada niniejszy wniosek o wydanie pozwolenia zintegrowanego na okres do………………i oświadcza, że jest uprawniony do występowania w sprawie (w rozumieniu art. 184 lub art. 189 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 roku Prawo Ochrony Środowiska), będącej przedmiotem wniosku. Wnioskodawca przewiduje (nie przewiduje*) zakończenia eksploatacji instalacji lub jej oznaczonej części w przewidywanym okresie obowiązywania pozwolenia zintegrowanego. (jeżeli zakończenie eksploatacji jest przewidywane, proszę podać termin). Deklarowany łączny czas dalszej eksploatacji instalacji - …………………… (jeżeli ma on wpływ na określenie wymagań ochrony środowiska 27 – w innych przypadkach usunąć). Przewidywany termin oddania instalacji do eksploatacji - …………………… (dotyczy przypadku, kiedy pozwolenie może być wydane na wniosek podmiotu podejmującego realizację nowej instalacji28– w innych przypadkach usunąć). Przewidywany termin realizacji znaczącej zmiany instalacji i oddania jej do eksploatacji - ………………… (dotyczy przypadku, kiedy pozwolenie ma być wydane na wniosek podmiotu podejmującego znaczącą zmianę instalacji29 – w innych przypadkach usunąć). Wnioskodawca oświadcza, że podane we wniosku informacje oraz załączone dokumenty odzwierciedlają stan faktyczny (stan planowany, zgodny z zamierzeniami*), zarówno w sferze funkcjonowania, jak i oddziaływania na środowisko instalacji objętych wnioskiem i są przedstawiane w dobrej wierze, zgodnie ze stanem wiedzy wnioskującego. W szczególności wnioskodawca oświadcza, że świadomie nie zataił żadnej informacji istotnej dla oceny wniosku oraz dla analizy warunków funkcjonowania i oddziaływania instalacji objętych wnioskiem. (Korzystając z prawa do wyłączenia z udostępniania części przekazywanych danych i informacji, obejmujących zgodnie z art. 16 ust. 1 p. 7 ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko , dane o wartości handlowej, w tym zwłaszcza dane technologiczne, ujawnienie których mogłoby pogorszyć naszą konkurencyjną pozycję, wnosimy o wyłączenie z udostępniania fragmentów wniosku umieszczonych w Załączniku zawierającym również uzasadnienie tego wniosku*). *) niepotrzebne usunąć Uwaga: Zgodnie z art. 188. 1.ustawy POŚ pozwolenie może być wydane na czas nie dłuższy niż 10 lat. Imię, nazwisko i podpis osoby upoważnionej Art. 184 ust.2 pkt 17a ustawy POŚ Art. 184 ust.2 pkt 17b ustawy POŚ 29 Art. 184 ust.2 pkt 17 ustawy POŚ 27 28 7 Część formalna B.4. DOKUMENTY ŹRÓDŁOWE Komentarz: W tym miejscu przywołane winny być wszystkie dokumenty, których załączenie do wniosku o wydanie pozwolenia zintegrowanego jest wymagane ustawowo oraz inne dokumenty, na które wnioskodawca powołuje się w treści wniosku. Ze względu na objętość wniosku nie wszystkie z nich muszą być załączone do wniosku (dokumenty wymagane obligatoryjnie oznaczono pogrubioną czcionką). Decyzję o tym, czy dany dokument powinien zostać załączony czy nie, zaleca podejmować się uwzględniając jego dostępność dla osób rozpatrujących wniosek. Ich załączanie może być nieuzasadnione np. w sytuacji, kiedy zostały wydane przez ten organ lub są ogólnie dostępne. Optymalnym rozwiązaniem może być załączenie niektórych dokumentów (szczególnie obszernych) wyłącznie w wersji elektronicznej (np. skan). Tabela B.4-1 Dokumenty dotyczące części formalnej wniosku 1 1 2 3 4 5 2 Nie załączony Tytuł dokumentu W wersji elektronicznej L.p. W wersji drukowanej Załączony 3 Dokument potwierdzający, że wnioskodawca jest uprawniony do występowania w obrocie prawnym, jeżeli prowadzący instalację nie jest osobą fizyczną. Upoważnienie do podpisania wniosku (o ile osoba nie została wymieniona w p.1) Plan zakładu w skali adekwatnej do jego wielkości (skala 1: 1000 lub 1: 5000 lub 1:10000), Mapa lokalizacyjna w skali 1:25000 wskazująca chronione wartości przyrodnicze i obiekty budowlane położone w sąsiedztwie Wniosek o wyłączenie z udostępniania wybranych danych i informacji (opcjonalnie) Inne Objaśnienie do kolumn tabeli: (3) Znakiem „X” należy zaznaczyć czy dokument jest załączony do wniosku i w jakiej formie. Jeżeli nie został załączony, należy podać miejsce, gdzie jest dostępny. 8 Część formalna Komentarz: W tabeli poniżej należy wymienić dokumenty mające wpływ na aktualny (na etapie przygotowania wniosku) sposób korzystania ze środowiska w związku z eksploatacją instalacji, której (których) dotyczy wniosek. Do tych dokumentów należą decyzje administracyjne (np. pozwolenia na wprowadzanie gazów i pyłów do powietrza, na wytwarzanie odpadów, decyzje zatwierdzające program dostosowawczy itp.) zgłoszenia organowi ochrony środowiska (np. dotyczące wprowadzania gazów i pyłów do powietrza itp., umowy(np. dotyczące gospodarki odpadami, odprowadzania ścieków, poboru wody itp.).wydane w związku z eksploatacją instalacji objętych wnioskiem. 1 2 3 4 Objaśnienie do kolumn tabeli: (2) Decyzje wpisane w kolumnie stanowią przykład. (5) Znakiem „X” należy zaznaczyć, czy dokument jest załączony do wniosku i w jakiej formie. Jeżeli nie został załączony, należy podać miejsce gdzie jest dostępny. 9 5 Nie załączony Załączony W wersji elektronicznej W wersji drukowanej L.p. Tabela B.4-2 Dokumenty regulujące aktualny sposób korzystania ze środowiska Czy dokument będzie nadal ważny Jeśli w części – opisać i uzasadnić, po wydaniu nowego Dane dokumentu która część dokumentu zostanie pozwolenia tytuł, numer, ew. kto i kiedy wydał, do zastąpiona przez nowe pozwolenie zintegrowanego? kiedy ważny zintegrowane, a która część ma pozostać w mocy TAK / NIE / W CZĘSCI Część formalna 1 2 Nie załączony Tytuł dokumentu W wersji drukowanej L.p. W wersji elektronicznej Tabela B.4-3 Inne dokumenty zawierające dane, na które wnioskodawca powołuje się we wniosku Załączony 3 Objaśnienie do kolumn tabeli: (2) W tabeli należy zestawić inne dokumenty, które w sposób bezpośredni lub pośredni określają lub opisują środowiskowe uwarunkowania eksploatacji instalacji np. miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego, wojewódzkie, powiatowe i gminne programy ochrony środowiska, programy ochrony powietrza programy ochrony środowiska przed hałasem, zewnętrzne plany operacyjno-ratownicze itp. (3) Znakiem „X” należy zaznaczyć czy dokument jest załączony do wniosku i w jakiej formie. Jeżeli nie został załączony, należy podać miejsce, gdzie jest dostępny. Komentarz: Zgodnie z art. 207 ust. pkt 6 ustawy POŚ w postępowaniu o wydanie pozwolenia zintegrowanego konieczne jest uwzględnienie informacji na temat najlepszych dostępnych technik publikowanych przez Komisję Europejską zgodnie z art. 16 ust. 2 dyrektywy IPPC – BREFów. W związku z tym w tabeli poniżej wnioskodawca powinien przedstawić listę dokumentów referencyjnych, które uwzględnił przy opracowaniu niniejszego wniosku. Tabela B.4-4 Dokumenty BREF uwzględnione przy ustalaniu wymagań najlepszych dostępnych technik Lp. Tytuł dokumentu Dotyczy instalacji 1 2 3 Objaśnienie do kolumn tabeli: (2) Zestawienie opracowanych BREFów znajduje się we wprowadzeniu do Wytycznych (3)Należy podać wszystkie instalacje objęte wnioskiem, do których dokument ma zastosowanie 10 Informacje ogólne o przedmiocie wniosku C. CZĘŚĆ OPERACYJNA 1 Informacje ogólne o przedmiocie wniosku Komentarz: Ten rozdział wniosku powinien zawierać informacje przedstawiające charakterystykę instalacji będących przedmiotem wniosku. W przypadku instalacji istotnie zmienianej należy opisać zakres zmian, uznanych za istotne oraz terminy zakończenia podjętych modernizacji. 1.1 Zakres wniosku Komentarz: Zakres przedmiotowy wniosku o wydanie pozwolenia zintegrowanego determinuje zakres przedmiotowy wydanego na jego podstawie pozwolenia. Istnieje możliwość objęcia wnioskiem jednej lub kilku instalacji. Typowo instalacje wymagające pozwolenia zintegrowanego położone na terenie jednego zakładu obejmuje się jednym pozwoleniem zintegrowanym30. Na wniosek prowadzącego instalacje pozwoleniem zintegrowanym można objąć instalacje niewymagające pozwolenia zintegrowanego położone na terenie tego samego zakładu, co instalacja wymagająca pozwolenia zintegrowanego31. Istnieje także możliwość objęcia każdej z instalacji położonych na terenie jednego zakładu i wymagających pozwolenia zintegrowanego odrębnymi pozwoleniami32. Niniejszy podrozdział pełni funkcję wniosku wymaganego dla odejścia od wspomnianego wyżej typowego rozwiązania. Przedmiotem niniejszego wniosku jest określenie warunków pozwolenia zintegrowanego na prowadzenie następujących instalacji: 1. Instalacje wymienione w Rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 26 lipca 2002 r. w sprawie rodzajów instalacji mogących powodować znaczne zanieczyszczenie poszczególnych elementów przyrodniczych albo środowiska jako całości. Tabela 1.1-1 Instalacje wymagające pozwolenia zintegrowanego objęte niniejszym wnioskiem Kod Zdolność Oznaczenie i rodzaj instalacji Status instalacji produkcyjna 1 2 3 4 Objaśnienie do kolumn tabeli: (1) Każda z wymienionych instalacji powinna być oznaczona w sposób jednoznaczny wewnętrznym kodem np. I1, I2, I3 itd. (2) Należy zakwalifikować instalację zgodnie z Rozporządzeniem o rodzajach instalacji oraz podać oznaczenie numeryczne zgodne z porządkiem przedstawionym w załączniku do tego rozporządzenia. (3) Należy podać parametry charakteryzujące maksymalną teoretyczną wydajność instalacji w jednostkach określonych dla każdego rodzaju instalacji w załączniku do Rozporządzenia o rodzajach instalacji. W przypadku, gdy w załączniku do rozporządzenia nie podano odpowiednich wartości należy zastosować jednostkę ogólnie stosowaną dla danego rodzaju instalacji. (4) Należy określić, czy wniosek dotyczy instalacji istniejącej / nowej / istotnie zmienionej. W przypadku instalacji nowej lub istotnie zmienionej należy podać przewidywane daty zakończenia budowy/zmian oraz rozpoczęcia użytkowania. Uwaga: W przypadku instalacji istotnie zmienianej pod tabelą należy określić zakres zmian uznanych za istotne. Art. 203 ust.1 ustawy POŚ Art. 203 ust. 3. ustawy POŚ 32 Art. 203 ust. 2. ustawy POŚ 30 31 11 Informacje ogólne o przedmiocie wniosku 2. Inne instalacje niewymagające pozwolenia zintegrowanego znajdujące się na terenie zakładu, które zgodnie z wnioskiem mają zostać objęte pozwoleniem. Tabela 1.1-2 Instalacje niewymagające pozwolenia zintegrowanego objęte niniejszym wnioskiem Data uruchomienia Dotychczasowe Kod oraz ewentualnie pozwolenie Nazwa instalacji Wydajność instalacji ostatniej znaczącej modernizacji 1 2 3 4 5 Objaśnienie do kolumn tabeli: (1) Każda z wymienionych instalacji powinna być oznaczona w sposób jednoznaczny wewnętrznym kodem np. In1, In2, In3 itd. (3) Należy podać parametry charakteryzujące maksymalną teoretyczną wydajność instalacji (zdolność produkcyjna lub inny parametr charakteryzujący maksymalną teoretyczną wydajność instalacji) w jednostkach ogólnie stosowanych dla danego rodzaju instalacji. (4) W przypadku nowej instalacji należy podać przewidywane daty zakończenia budowy oraz rozpoczęcia użytkowania. (5) Należy użyć numeru (l.p.) z Tabeli B.4-2. Na terenie zakładu działają ponadto następujące instalacje i urządzenia oraz prowadzone są działania, nie będące przedmiotem niniejszego wniosku: Komentarz: W tabeli poniżej należy zamieścić listę instalacji/urządzeń, które nie są związane z instalacją stanowiącą przedmiot wniosku, ale mogą oddziaływać na środowisko wspólnie z prowadzoną działalnością podstawową, a w szczególności korzystają z tych samych elementów infrastruktury technicznej, np. system ściekowy, wspólne obiekty magazynowe zakładowy system gospodarki odpadami, system ogrzewania budynków, łaźnia pracownicza, stołówka itp.). Szczególnie istotne są instalacje wymagające różnego rodzaju decyzji administracyjnych dotyczących ochrony środowiska lub zgłoszenia. Tabela 1.1-3 Instalacje niewymagające pozwolenia zintegrowanego nie objęte niniejszym wnioskiem Kod Decyzja/zgłoszenie/inne Nazwa instalacji Ważne do: instalacji uzgodnienie 1 2 3 4 Objaśnienie do kolumn tabeli: (1) Każda z wymienionych instalacji powinna być oznaczona w sposób jednoznaczny wewnętrznym kodem np. Ip1, Ip2, Ip3 itd. (4) Podać, gdy jest określona data ważności np. w przypadku decyzji administracyjnej. W innych przypadkach napisać „nie dotyczy”. Komentarz: W przypadku, jeśli przedmiotem wniosku nie są wszystkie stacjonarne urządzenia techniczne i budowle mogące powodować emisje zlokalizowane na terenie danego Zakładu, należy przedstawić na schemacie (zaleca się mapkę w formacie max A3), które elementy (urządzenia, obiekty, budowle) zostały objęte niniejszym wnioskiem (dla których ma być wydane pozwolenie zintegrowane), a które elementy nie są objęte niniejszym wnioskiem i będą (lub są) uregulowane na drodze innych pozwoleń/uzgodnień środowiskowych. Schemat należy załączyć do wniosku. 12 Informacje ogólne o przedmiocie wniosku 1.2 Profil działalności Komentarz: W tym podrozdziale należy podać informacje dotyczące działalności prowadzonej na bazie instalacji będących przedmiotem wniosku: 1. Krótki rys historyczny. W tym punkcie należy przedstawić w syntetyczny sposób uwarunkowania historyczne w zakresie stanu środowiska na terenie zakładu jak również w zakresie różnych rodzajów działalności, które miały miejsce na terenie zakładu. Zaleca się przedstawienie opisu stanu, jaki aktualny prowadzący instalację zastał po poprzednikach (bez względu na to, czy instalacja zmieniała charakter produkcji i/lub właścicieli). Zgodnie ze swoją najlepszą wiedzą wnioskodawca powinien przedstawić ewentualne przyczyny, które doprowadziły do obecnego zanieczyszczenia któregokolwiek z elementów środowiska. O ile w posiadaniu wnioskodawcy są materiały informujące o rozprzestrzenianiu się zaistniałych w przeszłości zanieczyszczeń, zasadne może być dołączenie ich do wniosku i uwzględnienie w części B.4, 2. Zestawienie produktów i półproduktów wytwarzanych w instalacjach objętych wnioskiem. Należy skorzystać z Tabeli 1.2-1., 3. Inne niezbędne dane dotyczące asortymentu wytwarzanych towarów oraz świadczonych usług mogące być podstawą do określenia wskaźników wiążących emisje lub zużycia z parametrami charakteryzującymi prowadzoną działalność. 13 Informacje ogólne o przedmiocie wniosku Tabela 1.2-1 Produkty i półprodukty (dla potrzeb bilansu masowego) Kod produktu Nazwa produktu Wytwarzana ilość (dane za 3 ostatnie lata) [Mg/rok] Stan fizyczny produktu Sposób magazynowania 1 2 3 4 5 Objaśnienie do kolumn tabeli: (1) Każdy produkt lub półprodukt wyprodukowany przez zakład powinien być oznaczony w sposób jednoznaczny wewnętrznym kodem np. P1, P2, P3 itd. Uwaga: na kolorowo należy zaznaczyć zmiany w ilości, jakości i/lub rodzaju paliw w stosunku do ostatniego pozwolenia. 14 Informacje ogólne o przedmiocie wniosku 1.3 Charakterystyka wykorzystywanych instalacji Komentarz: W tym podrozdziale zaleca się zamieszczanie przede wszystkim syntetycznych (zagregowanych i stabelaryzowanych) danych. Jeżeli przedstawienie danych szczegółowych nie jest niezbędne dla spójności opisu instalacji, należy, jeżeli jest to tylko jest możliwe, odwoływać się w tej kwestii do dokumentów źródłowych, zgodnie z ich spisem zamieszczonym w Tabeli B.4-3 (patrz Uwaga 1). Charakterystyka instalacji w tej części wniosku powinna wykazać, że wnioskodawca stosuje paliwa, surowce i materiały eksploatacyjne zapewniające ograniczanie ich negatywnego oddziaływania na środowisko w przypadku konkretnej instalacji. W podrozdziale należy zamieścić informacje spełniające wymagania art. 184. ust. 2 pkt 4-8. W przypadku nieskomplikowanej instalacji informacje zawarte w tym rozdziale mogą w całości wypełnić odpowiednie wymagania w odniesieniu do wniosku o wydanie pozwolenia zintegrowanego. Można się jednak spodziewać, że w przypadku bardziej skomplikowanej instalacji specjalne, osobno zredagowane informacje dotyczące instalacji, będą przedstawione w rozdziałach dotyczących poszczególnych komponentów środowiska, w przypadku których specjalny, dostosowany do ich specyfiki opis instalacji itp. jest niezbędny w celu właściwego przedstawienia analizy, na której oparty będzie wniosek o pozwolenie na emisję. Informacje w tym podrozdziale powinny obejmować: syntetyczny opis poszczególnych instalacji oraz wchodzących w ich skład najważniejszych urządzeń i wykorzystywanych technologii. Należy zwrócić szczególną uwagę na te elementy instalacji, które powodują lub mogą powodować znaczące oddziaływania na środowisko. informacje o rodzajach i ilości najważniejszych stosowanych materiałów, surowców i paliw oraz innych wykorzystywanych substancji istotnych z punktu widzenia wymagań ochrony środowiska. blokowy (ogólny) schemat technologiczny całego zakładu lub poszczególnych instalacji. Na schemacie należy wskazać źródła powstawania i miejsca emisji bilans masowy. Uwaga 1: Jeżeli szczegółowa charakterystyka instalacji zamieszczona jest w aktualnych i wiarygodnych dokumentach pozostających w dyspozycji wnioskującego (takich jak np. raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko, raport z przeglądu środowiskowego, dokumentacja techniczno-ruchowa, instrukcje eksploatacyjne, plany rozwoju, plany remontów, plany inwestycyjne itp.) należy informacje przedstawiane we wniosku ograniczyć do niezbędnego minimum (zamieścić tylko te dane i informacje, które są niezbędne dla zachowania logicznego układu wniosku i ogólnego przedstawienia charakteru instalacji), odwołując się w kwestiach szczegółowych do właściwych dokumentów źródłowych (i podać ich tytuły w Tabeli B.4-3). 1.4 Możliwe warianty funkcjonowania instalacji i urządzeń Komentarz: W tym podrozdziale należy wskazać na: możliwość wykorzystywania instalacji do wytwarzania różnych rodzajów produktów (zmienność asortymentu) lub korzystania z innych materiałów i surowców; możliwość funkcjonowania instalacji w różnych reżimach pracy związanych ze zmiennym obciążeniem lub wielkością produkcji (np. ze względu na spadek zapotrzebowania rynkowego), możliwość zamiennego wykorzystywania określonych urządzeń (np. kotłów, emitorów), możliwość występowania okresowych zatrzymań i uruchomień instalacji związanych z okresowymi przeglądami konserwacyjnymi, remontami, wymogami technologicznymi np. konieczność okresowego napełniania i opróżniania zbiorników. Jeżeli którakolwiek lub żadna z w/w możliwości nie występuje, należy wprowadzić stosowną adnotację. Jeżeli funkcjonowanie instalacji w warunkach odbiegających od typowych wiąże się ze szczególną zmianą poziomu oddziaływania na któryś z komponentów środowiska, w tym rozdziale można ograniczyć opis do minimum i odnieść się do jednej z dalszych części wniosku poświęconych poszczególnym komponentom środowiska. W tym podrozdziale należy również zamieścić informacje o charakterystycznych parametrach pracy instalacji i urządzeń w poszczególnych wariantach pracy. Należy także podać uzasadnione technicznie dane o wymaganym czasie trwania warunków odbiegających do normalnych (w szczególności rozruchów i wyłączeń instalacji), częstotliwości występowania stanów odbiegających od normalnych w ciągu roku. 15 Informacje ogólne o przedmiocie wniosku Charakterystyka instalacji w tym podrozdziale powinna służyć wykazaniu, że wnioskodawca jest przygotowany do podejmowania odpowiednich działań w przypadku powstania zakłóceń w procesach technologicznych i operacjach technicznych w celu ograniczenia ich skutków dla środowiska . Jeżeli opisane w podrozdziale warianty wymagają stosowania odpowiednich środków zapobiegających powstawaniu zanieczyszczeń należy je opisać. Uwaga: Warunki odbiegające od normalnych opisywane w tym podrozdziale nie obejmują sytuacji awaryjnych. 1.5 Ocena stanu technicznego instalacji Komentarz: W tym podrozdziale należy przedstawić 33 syntetyczną ocenę stanu technicznego instalacji objętych wnioskiem. Może to być również oświadczenie prowadzącego instalację poparte argumentami rzeczowymi takimi jak: informacje o przeprowadzonych remontach i planie remontowym, ze wskazaniem materiałów źródłowych, informacja o obowiązującym w zakładzie systemie monitorowania stanu technicznego instalacji oraz infrastruktury podziemnej oraz o systemach kontroli i zarządzania jakością. Ocena stanu technicznego powinna odnosić się do dających się wyodrębnić większych urządzeń, budynków, budowli i instalacji, bez potrzeby odnoszenia się do każdego elementu technicznego (np. ocena stanu technicznego układu odpylania, a nie poszczególnych wentylatorów, kanałów przesyłowych, czy wyrzutni składających się na ten układ). Należy ująć tu informacje o infrastrukturze nadziemnej i podziemnej, a w szczególności: służącej do przesyłu i magazynowania mediów produkcyjnych i pomocniczych, jak również odpadów i innych materiałów, wodociągu/ach, kanalizacji z określeniem rodzaju sieci, ich wieku (okresu eksploatacji lub czasu jaki upłynął od ostatniego generalnego remontu), użytych materiałów, typu połączeń itp. Jeżeli część instalacji stanowią urządzenia podlegające przepisom w sprawie dozoru technicznego (np. zbiorniki i instalacje ciśnieniowe), należy wskazać urządzenia podlegające temu obowiązkowi oraz odwołać się do odpowiednich, aktualnych protokołów lub świadectw Urzędu Dozoru Technicznego (UDT). Źródłem informacji w tym zakresie mogą być również świadectwa homologacyjne, przeglądy gwarancyjne, certyfikaty i inne tego typu dokumenty, wydawane przez uprawnione jednostki zewnętrzne, jeżeli wnioskujący jest w ich posiadaniu(w uzasadnionych przypadkach można załączyć kopie dokumentów w wersji elektronicznej). 1.6 Struktura organizacyjna Komentarz: W tym podrozdziale zaleca się zamieścić: syntetyczny opis struktury organizacyjnej i podziału odpowiedzialności za wypełnianie wymogów pozwolenia zintegrowanego, w podziale na zagadnienia techniczne i organizacyjne wraz ze schematem organizacyjnym. Zaleca się, aby opis uwzględniał informacje charakteryzujące pracę wydzielonych komórek w zakładzie (struktura, zatrudnienie oraz zakres zadań i kompetencji) odpowiedzialnych za zagadnienia ochrony środowiska, bhp i wprowadzanie najlepszych dostępnych technik oraz za bezpieczeństwo procesowe. W przypadku, gdy takie samodzielne/wyodrębnione komórki nie występują należy zamieścić stosowną adnotację. Istotną informacją może być również liczba osób zat5rudnionych w zakładzie w podziale na instalacje objęte wnioskiem. O ile w zakładzie, na którego terenie prowadzona jest działalność objęta wnioskiem, wdrożony jest system zarządzania środowiskowego (SZŚ) np. zgodny z wymogami normy ISO 14001 lub Rozporządzenia EMAS (lub inny system zarządzania, w ramach którego uporządkowane są również kwestie związane z ochroną środowiska), zaleca się, aby to wyraźnie zaznaczyć we wniosku, zastępując szczegółowe informacje niezbędne dla opisu zakładowych struktur ochrony 33 Art. 184 ustawy POŚ 16 Informacje ogólne o przedmiocie wniosku środowiska odwołaniem się do załącznika cytującego lub zawierającego odpowiednie dokumenty SZŚ (wystarczy wersja elektroniczna). Opis winien odzwierciedlać system zarządzania instalacją/instalacjami IPPC i pozostałą częścią zakładu objętą wnioskiem. 17 Wprowadzanie gazów i pyłów do powietrza 2. Wprowadzanie gazów i pyłów do powietrza 2.1. Ogólne informacje o instalacji i jej funkcjonowaniu w kontekście ochrony powietrza przed zanieczyszczeniem Komentarz: Większość ogólnych informacji o instalacji i jej funkcjonowaniu znajduje się w Rozdziale 1. W tym podrozdziale wniosku należy zamieścić dodatkowe informacje istotne z punktu widzenia wprowadzania zanieczyszczeń do powietrza i ochrony powietrza przed zanieczyszczeniem, których umieszczenie w Rozdziale 1 niepotrzebnie komplikowałoby i zaciemniało ogólny opis instalacji. Będą to m.in. dostosowane do omawianego zagadnienia ochrony powietrza34: informacje o stosowanych urządzeniach i technologiach, w szczególności informacje o charakterystyce technicznej źródeł powstawania pyłów i gazów oraz miejsc (emitorów), w których są one wprowadzane do środowiska, informacje o ocenie stanu technicznego urządzeń będących źródłem emisji bądź ograniczających emisje, opisy zakładanych wariantów funkcjonowania instalacji, w tym opisy wariantów środków zapobiegających powstawaniu zanieczyszczeń, o ile takie warianty istnieją, informacje o planowanych okresach funkcjonowania instalacji w warunkach odbiegających od normalnych. Ponadto w podrozdziale tym może okazać się konieczne zamieszczenie uzupełnień do schematów technologicznych35 (wskazujących na przykład na różne warianty pracy emitorów lub pokazujących, który emitor odprowadza pyły i gazy, z których źródeł) lub bilansu masowego36 (pokazującego np. bilans zużywanych rozpuszczalników i emitowanych LZO, lub bilans masowy kotłowni węglowej). Nie wyklucza się sytuacji, w której – szczególnie w małym zakładzie – wszystkie informacje w dostatecznie pełnym zakresie są zawarte w Rozdziale 1. Wówczas nie należy ich w tym miejscu powtarzać, lecz należy odnieść się do Rozdziału 1 poprzez stwierdzenie: „Odpowiednie informacje zawarto w Rozdziale 1.” 2.2. Wielkość i źródła powstawania pyłów i gazów oraz miejsca i warunki wprowadzania pyłów i gazów do środowiska; proponowane działania w celu zapobiegania lub ograniczenia ilości wprowadzanych do powietrza pyłów i gazów Komentarz: Należy określić wielkość i źródła powstawania pyłów i gazów (aktualne i proponowane) oraz miejsca i warunki wprowadzania pyłów i gazów do środowiska (aktualne i proponowane) - w trakcie normalnej eksploatacji instalacji oraz w warunkach odbiegających od normalnych, w szczególności takich jak rozruch i wyłączenia37. Należy uwzględnić wszystkie instalacje oraz wszystkie substancje, dla których określone są kryteria, wg których oceniane jest oddziaływanie na stan powietrza. Kryteria te są określone w następujących dokumentach źródłowych: Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 3 marca 2008 roku w sprawie poziomów niektórych substancji w powietrzu (Dz.U. z 2008 r. Nr 47, poz. 281), Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 5 grudnia 2002 r. w sprawie wartości odniesienia dla niektórych substancji w powietrzu (Dz.U. z 2003 r. Nr 1, poz. 12) Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 20 grudnia 2005 r. w sprawie standardów emisyjnych z instalacji (Dz.U. z 2005 r. Nr 260, poz. 2181, z późn. zm.) wymagania zawarte w odpowiednich BREFach. Analizując źródła powstawania pyłów i gazów należy zebrać odpowiednie dane, w tym między innymi czas pracy źródeł powstawania i miejsc wprowadzania gazów lub pyłów do powietrza w ciągu roku38. Opisując źródła pyłów i gazów należy uwzględnić źródła emisji zorganizowanej i niezorganizowanej. Z uwagi na czytelność przekazu informacji - opis należy podzielić na trzy typy źródeł emisji: instalacje spalania paliw39, inne źródła pyłów i gazów objęte standardami emisyjnymi39, źródła pyłów i gazów nieobjęte standardami emisyjnymi. 34 35 36 37 38 39 Art. 184 ustawy POŚ Art. 184 ustawy POŚ Art. 184 ustawy POŚ Art. 184 ustawy POŚ oraz Art. 221. ustawy POŚ Art. 221 ustawy POŚ W rozumieniu Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 20 grudnia 2005 r. w sprawie standardów emisyjnych z instalacji Dz.U. z 2005 r. Nr 260, poz. 2181, z późn. zm.) 18 Wprowadzanie gazów i pyłów do powietrza Dla każdego z tych trzech źródeł emisji należy przeprowadzić analizę wg schematu (sekwencji) przedstawionego dla instalacji spalania paliw w punkcie 2.2.1. Dane dotyczące emisji powinny zawierać określenie wielkości emisji w zakresie gazów lub pyłów wprowadzanych do powietrza, wyrażonej w kg/h i w Mg/rok, a w przypadku instalacji, dla której są ustalone standardy emisyjne, także w jednostkach, w jakich wyrażone są te standardy40. Należy również określić ilość wprowadzanych do powietrza gazów lub pyłów przypadających na jednostkę wykorzystywanego surowca, materiału, paliwa lub powstającego produktu41. Określając emisje należy wskazywać elementy schematu technologicznego, z którymi związana jest dana emisja. Należy uwzględnić: emisje w typowych warunkach eksploatacyjnych (optymalna wydajność operacyjna instalacji i urządzeń); emisje w przypadku wykorzystywania instalacji do wytwarzania różnych rodzajów produktów; emisje w przypadku funkcjonowania instalacji w różnych reżimach pracy, takich jak np. wydajność maksymalna, typowa wydajność procesowa, bieg jałowy, warunki zmniejszonej wydajności itp.; emisje (warunki emisji) w sytuacji uruchamiania i zatrzymywania instalacji. Jeżeli którakolwiek z ww. możliwości nie występuje, należy wpisać stosowną adnotację we właściwym podrozdziale. Szczególnie ważne jest, aby przedstawić informację, na jakiej podstawie określono: rodzaje substancji wprowadzanych do powietrza, wielkość emisji. Należy tu odnieść się do: przeprowadzonych serii pomiarowych emisji (w przypadku instalacji istniejącej lub w przypadku instalacji analogicznej do instalacji istniejącej), wskaźników emisji – wraz z podaniem źródła informacji, w którym zastosowane wskaźniki są zawarte, autorskich lub literaturowych analiz i obliczeń teoretycznych – wraz z podaniem metodyki, wg której przeprowadzono te obliczenia. Przedstawiając informacje o emisji w czasie: rozruchu i zatrzymywania instalacji, należy przedstawić uzasadnione technicznie dane o42: wymaganym czasie trwania warunków odbiegających do normalnych, częstotliwości występowania stanów odbiegających od normalnych w ciągu roku. Należy podać informację o przyczynie rozruchu/zatrzymania instalacji (okresowe przeglądy konserwacyjne, remontowe, wymóg technologiczny np. konieczność okresowego napełniania i opróżniania zbiorników). Dla emisji niezorganizowanych nieobjętych standardami emisyjnymi nie określa się w pozwoleniu zintegrowanym wielkości emisji. We wniosku o pozwolenie należy jednak zidentyfikować rodzaje substancji, jakie są wprowadzane do powietrza w sposób niezorganizowany. Należy określić typ tych emisji wraz z charakterystyką, np. odory (np. kwas mrówkowy, siarkowodór, merkaptany), aerozole (np. mikrobiologiczne z oczyszczalni ścieków mechanicznej, biologicznej, z możliwością wystąpienia bakterii chorobotwórczych), pylenie, emisje z powierzchni dróg, składowisk, placów (np. pył drzewny), ze stawów i zbiorników otwartych oraz ze zbiorników zamkniętych. W podrozdziale tym należy również zamieścić informacje o proponowanych działaniach w celu zapobiegania lub ograniczenia ilości wprowadzanych do powietrza pyłów i gazów. Należy przedstawić proponowane działania43 (w tym konkretne środki techniczne) mające na celu: zapobieganie lub ograniczanie emisji. Jeżeli ww. działania mają być realizowane w okresie, na który ma być wydane pozwolenie – należy przedstawić proponowany termin zakończenia tych działań44. 2.2.1. Instalacje spalania paliw Komentarz: W przypadku, gdy danym emitorem odprowadzane są gazy i pyły z różnych źródeł (być może również zmiennych zależnie od wariantu funkcjonowania instalacji) – należy odpowiednio czytelnie nazwać i opisać poszczególne warianty i warunki pracy źródeł pyłów i gazów oraz warianty i warunki pracy emitorów. W tabeli wg zaproponowanego wzoru (Tabela 2.2.1-1) należy zamieścić zestawienie wszystkich emitorów. Art. 221 ustawy POŚ Art. 221 ustawy POŚ 42 Art. 142. ustawy POŚ 43 Art. 184 ustawy POŚ 44 Art. 184 ustawy POŚ 40 41 19 Wprowadzanie gazów i pyłów do powietrza Tabela 2.2.1-1 Zestawienie emitorów współrzędne Emitor 1 współrzędne w układzie X-Y współrzędne geograficzne wysokość emitora / komina średnica wewnętrzna X Y N E [m] [mm] 2 3 4 5 6 7 przepływ w kominie na na podstawie który podstawie wydajności wzięty do pomiaru wentylatora obliczeń [m3/h] [m3/h] 8 9 10 prędkość wylotowa gazów temperatur a wylotowa gazów [m/s] [oC] [min./h] [h/d] [d/rok] 11 12 13 14 15 czas trwania emisji uwagi 16 A1 A2 A3 (...) Objaśnienie do kolumn tabeli: (1)Każde punktowe miejsce wprowadzania pyłów lub gazów do powietrza (komin, wentylator itp.) powinno być oznaczone wewnętrznym kodem np. A1, A2, A3 etc. Należy wskazać dany emitor na odpowiednim planie sytuacyjnym (zamieszczonym w załączniku) w sposób pozwalający na jednoznaczną identyfikację emitora. (2) i (3): Współrzędne w systemie krajowym lub lokalnym (4) i (5): Współrzędnych geograficznych nie trzeba podawać, jeśli lokalizacja emitora jest oczywista i nie ma praktycznej możliwości mylnego zinterpretowania danych poprzez niewłaściwe zrozumienie lokalizacji emitora. Współrzędne geograficzne w formacie: 52,123456 N, 18,123456 E albo 52 o 12’ 3,45” N, 18o 12’ 3,45” E (8) i (9) Natężenie przepływu objętości gazów odlotowych wyraża się w metrach sześciennych gazów odlotowych na godzinę, odniesionych do warunków umownych temperatury 273 K, ciśnienia 101,3 kPa i gazu suchego (zawartość pary wodnej nie większa niż 5 g/kg gazów odlotowych), oznaczanych jako m3u/h. (9) Przepływ w kominie na podstawie wydajności wentylatora (na podstawie charakterystyki technicznej wentylatora) 20 Wprowadzanie gazów i pyłów do powietrza Wariant 1 Komentarz: Należy odnieść się do podrozdziału 2.1. opisującego wariant 1. Informację należy zamieścić w tabelach wg wzorów zamieszczonych poniżej. W tabelach 2.2.1-2 i 2.2.1-3 należy przedstawić emisję w warunkach normalnego funkcjonowania instalacji. Zawartość poszczególnych tabel jednocześnie doprecyzowuje zakres niezbędnych analiz, których opis należy zamieścić w treści wniosku. Komentarz: W tabeli wg zaproponowanego wzoru (Tabela 2.2.1-2) należy przedstawić emisję z poszczególnych źródeł oraz poszczególnych emitorów: Tabela 2.2.1-2 Instalacje spalania paliw – rodzaje i ilości pyłów lub gazów wprowadzanych do powietrza – wariant 1 Źródło Substancja wprowadzana do powietrza Wielkość emisji po procesie oczyszczania, w warunkach normalnego funkcjonowania instalacji, o wydanie pozwolenia, na którą występuje wnioskodawca Proces oczyszczania lub Emitor 1 nazwa kod CAS inne oznaczenie 2 3 4 Rodzaj urządzenia Skuteczność/ dyspozycyjnoś ć urządzenia ochronnego [%] 5 6 U1 U2 U3 A1 21 [mg/m3u] [kg/h] [inna jednostka miary] [Mg/r] 7 8 Czy emisja podlega wymag aniom BAT? [TAK albo NIE] Na jakiej podstawie określono rodzaje i ilości substancji wprowadzanych do powietrza Dodat kowe uwagi 9 10 11 Wprowadzanie gazów i pyłów do powietrza U4 = A2 U5 U6 A3 (...) Objaśnienie ogólne do tabeli: Wartości wpisane przykładowo w kolumnie (1) i (2) odzwierciedlają sytuację, w której: emitorem nr 1 (A1) odprowadzane są pyły i gazy z trzech źródeł powstawania pyłów i gazów oznaczonych jako U1, U2 i U3; emitorem nr 2 (A2) odprowadzane są pyły i gazy z jednego źródła powstawania pyłów i gazów oznaczonego jako U4. emitorem nr 3 (A3) odprowadzane są pyły i gazy z dwóch źródeł powstawania pyłów i gazów oznaczonych jako U5 i U6. Objaśnienie do kolumn tabeli: (1) W kolumnie (1) należy wprowadzić kod źródła powstawania pyłów lub gazów lub kod emitora. Każde źródło powstawania pyłów lub gazów (będą to przede wszystkim różnego rodzaju urządzenia) powinno być oznaczone wewnętrznym kodem np. U1, U2, U3 etc. Należy wskazać dane źródło na odpowiednim planie sytuacyjnym (zamieszczonym w załączniku) w sposób pozwalający na jednoznaczną identyfikację źródła (urządzenia). Można odnieść się do odpowiedniego punktu we wniosku. Należy podać kod emitora (A) – zgodnie z oznaczeniem w kolumnie (1) Tabeli 2.2.1-1 Zestawienie emitorów. (2) Należy podać nazwę substancji (3) Należy podać kod CAS substancji (4) Należy podać ewentualne inne oznaczenie doprecyzowujące opis danej substancji. . W kolumnach (2) i (3) należy podać nazwę i kod zgodnie z określeniem w jednym z dwóch rozporządzeń odnoszących się do jakości powietrza: Rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 5 grudnia 2002 r. w sprawie wartości odniesienia dla niektórych substancji w powietrzu (Dz.U z 2003 r. Nr 1, poz. 12) oraz Rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 3 marca 2008 roku w sprawie poziomów niektórych substancji w powietrzu (Dz.U.z 2008 r. Nr 47, poz. 281). Natomiast kolumna (4) służy np. temu, aby w wyraźny sposób odróżnić pył ogółem od pyłu zawieszonego PM 10. (5) Krótka charakterystyka rodzaju urządzenia. Można odnieść się do odpowiedniego podrozdziału we wniosku lub wpisać tutaj np. filtr workowy. (6) Stopień redukcji emisji w procesie oczyszczania. Można odnieść się do odpowiedniego podrozdziału we wniosku lub wpisać tutaj np. rzeczywisty stopień redukcji zanieczyszczeń wynosi 45%. 22 Wprowadzanie gazów i pyłów do powietrza (7) Należy przedstawić wielkość emisji w odpowiedniej jednostce miary. Przy czym np. w przypadku instalacji spalania paliw stężenie substancji w gazach odlotowych wyraża się w miligramach substancji na metr sześcienny gazów odlotowych odniesiony do warunków umownych ciśnienia i temperatury, oznaczanych jako mg/m 3u. Stężenie substancji w gazach odlotowych sprowadza się do standardowej zawartości tlenu w gazach odlotowych. Inna jednostka miary, to może być np. odniesienie do parametrów produkcyjnych lub surowcowych. (8) Na podstawie danych z tej kolumny będzie można przedstawić roczną, łączną emisję danej substancji z całej instalacji w warunkach normalnego funkcjonowania danej instalacji w wariancie 1. (9) Należy wpisać TAK albo NIE. Jeśli dane źródło emisji (urządzenie) zostało włączone w granice instalacji IPPC, wówczas podlega wymaganiom BAT. Jednak emisja z danego źródła nie będzie podlegać wymaganiom BAT, jeśli dane źródło zostało objęte niniejszym wnioskiem o pozwolenie zintegrowane na mocy Art. 203 ust. 3 ustawy POŚ, czyli jest to emisja pochodząca ze źródła wymagającego pozwolenia na wprowadzanie pyłów i gazów do powietrza, ale niewymagającego pozwolenia zintegrowanego. Należy tu zwrócić uwagę na przepisy Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 22 grudnia 2004 r. w sprawie przypadków, w których wprowadzanie gazów lub pyłów do powietrza z instalacji nie wymaga pozwolenia (Dz.U. Nr 283 z 2004 r, poz. 2840). (10) Należy podać krótkie określenie źródła informacji o rodzaju i wielkości emisji (np. pomiary, wskaźniki) oraz należy wskazać punkt we wniosku, w którym znajduje się rozwinięcie informacji o danych i metodach, podstawach których określono rodzaje i wielkość emisji. Komentarz: W tabeli wg zaproponowanego wzoru (Tabela 2.2.1-3) należy przedstawić emisję roczną dla całej instalacji w wariancie 1 w warunkach normalnego funkcjonowania instalacji. 2.2.1-3 Instalacja spalania paliw - rodzaje i ilość gazów lub pyłów wprowadzanych do powietrza - emisja roczna dla całej instalacji – wariant 1 – warunki normalnego funkcjonowania instalacji NAZWA SUBSTANCJI WIELKOŚĆ EMISJI ROCZNEJ [Mg/r] UWAGI 1 2 3 Objaśnienie do kolumn tabeli: (1) Należy podać nazwę substancji. W razie potrzeby można w tej kolumnie wpisać kod CAS oraz inne oznaczenie jednoznacznie identyfikujące daną substancję. (2) Należy tu podać wartość sumarycznej, rocznej emisji danej substancji z całej instalacji w warunkach normalnego funkcjonowania danej instalacji w wariancie 1. 23 Wprowadzanie gazów i pyłów do powietrza Komentarz: W tabelach wg zaproponowanych wzorów (Tabela 2.2.1-4a (i ewentualne dalsze, analogiczne tabele z końcówkami numeracji -4b, -4c itd.) oraz Tabela 2.2.1-5) należy przedstawić emisję dla całej instalacji w wariancie 1 w warunkach funkcjonowania instalacji odbiegających od normalnych. Tabela 2.2.1-4a. Instalacje spalania paliw – ilość pyłów i gazów wprowadzanych do powietrza – wariant 1 –warunki odbiegające od normalnych wielkość emisji w warunkach odbiegających od normalnych, o wydanie pozwolenia na którą występuje wnioskodawca WARUNKI 1 opisane w podrozdziale ________ wielkość emisji w warunkach odbiegających od normalnych, o wydanie pozwolenia na którą występuje wnioskodawca WARUNKI 2 opisane w podrozdziale ________ Maksymalny czas utrzymywania się tych warunków: Maksymalny czas utrzymywania się tych warunków: lub _____________________h/d _____________________h/d Emitor _____________________d/miesiąc _____________________d/miesiąc Źródło substancja nazwa 1 2 _____________________d/rok [mg/m3u] [kg/h] [inna jednostka miary] 3 [Mg/r] 4 U1 U2 U3 A1 U4 = A2 24 _____________________d/rok [mg/m3u] [kg/h] [inna jednostka miary] 5 [Mg/r] 6 Wprowadzanie gazów i pyłów do powietrza U5 U6 A3 (...) Objaśnienie ogólne do tabeli: Każdy wariant pracy instalacji jest zaplanowanym, pożądanym sposobem funkcjonowania instalacji. W ramach każdego z wariantów pracy instalacji mogą powstać takie warunki pracy, które odbiegają od normalnych, lecz są technologicznie uzasadnione. Rodzaje i ilości pyłów i gazów odprowadzanych w tych warunkach należy zestawić w niniejszej tabeli. W miejsce „WARUNKI 1” należy wpisać pierwsze z uwzględnianych warunków pracy np. rozruch urządzenia XYZ, w miejsce „WARUNKI 2” należy wpisać drugie z uwzględnianych warunków pracy np. zatrzymanie urządzenia XYZ. Ewentualne następne rozpatrywane warunki pracy należy zestawić w następnych analogicznych tabelach numerowanych 2.2.1-4b, 2.2.1-4c itd. Poszczególne warunki funkcjonowania instalacji w sposób odbiegający od trybu normalnego należy opisać uprzednio np. w niniejszym punkcie lub w podrozdziale „1.4 Możliwe warianty funkcjonowania instalacji i urządzeń”. W związku z koniecznością określenia emisji związanej z występowaniem tych warunków oraz bezpośrednim wymaganiem podania informacji o planowanych okresach funkcjonowania instalacji w warunkach odbiegających od normalnych45 należy podać w nagłówku tabeli informacje o maksymalnym czasie utrzymywania się tych warunków w trzech jednostkach czasowych: h/d, d/miesiąc, d/rok. Wartości wpisane przykładowo w kolumnie (1) i (2) odzwierciedlają sytuację analogiczną do sytuacji pokazanej w tabeli 2.2.1-2, w której: emitorem nr 1 (A1) odprowadzane są pyły i gazy z trzech źródeł powstawania pyłów i gazów oznaczonych jako U1, U2 i U3; emitorem nr 2 (A2) odprowadzane są pyły i gazy z jednego źródła powstawania pyłów i gazów oznaczonego jako U4. emitorem nr 3 (A3) odprowadzane są pyły i gazy z dwóch źródeł powstawania pyłów i gazów oznaczonych jako U5 i U6. Objaśnienie do kolumn tabeli (analogiczne do objaśnień do kolumn tabeli 2.2.1-2): (1) W kolumnie (1) należy wprowadzić kod źródła powstawania pyłów lub gazów lub kod emitora. Każde źródło powstawania pyłów lub gazów (będą to przede wszystkim różnego rodzaju urządzenia) powinno być oznaczone wewnętrznym kodem np. U1, U2, U3 etc. Należy wskazać dane źródło na odpowiednim planie sytuacyjnym (zamieszczonym w załączniku) w sposób pozwalający na jednoznaczną identyfikację źródła (urządzenia). Można odnieść się do odpowiedniego punktu we wniosku. Należy podać kod emitora (A) – zgodnie z oznaczeniem w kolumnie (1) Tabeli 2.2.1-1 Zestawienie emitorów. (2) Należy podać nazwę substancji. W razie potrzeby można w tej kolumnie wpisać kod CAS oraz inne oznaczenie jednoznacznie identyfikujące daną substancję. (3) i (5) Należy podać wielkość emisji w warunkach odbiegających od normalnych, o wydanie pozwolenia na którą występuje wnioskodawca. Należy przedstawić wielkość emisji w odpowiedniej jednostce miary. Przy czym np. w przypadku instalacji spalania paliw stężenie substancji w gazach odlotowych wyraża się w miligramach substancji na metr sześcienny gazów odlotowych odniesiony do warunków umownych ciśnienia i temperatury, oznaczanych jako mg/m3u. Stężenie substancji w gazach odlotowych sprowadza się do standardowej zawartości tlenu w gazach odlotowych. 45 Art. 184 ust. 2 pkt 11 ustawy POŚ 25 Wprowadzanie gazów i pyłów do powietrza (4) i (6) Na podstawie danych z tej kolumny będzie można przedstawić roczną, łączną emisję danej substancji z całej instalacji w warunkach odbiegających od normalnych w wariancie 1. 2.2.1-5 Instalacje spalania paliw – emisja roczna dla całej instalacji – wariant 1 –warunki odbiegające od normalnych NAZWA SUBSTANCJI WIELKOŚĆ EMISJI ROCZNEJ [Mg/r] 1 2 Objaśnienie do kolumn tabeli: (1) Należy podać nazwę substancji. W razie potrzeby można w tej kolumnie wpisać kod CAS oraz inne oznaczenie jednoznacznie identyfikujące daną substancję. (2) Należy tu podać wartość sumarycznej, rocznej emisji danej substancji z całej instalacji w warunkach odbiegających od normalnych w wariancie 1. Tę tabelę należy utworzyć po utworzeniu wszystkich tabel zestawiających emisję w warunkach odbiegających od normalnych, tzn. po utworzeniu tabeli 2.2.1-4a i dalszych tzn. 2.2.1-4b, 2.2.1-4c itd. 26 Wprowadzanie gazów i pyłów do powietrza Komentarz: W tabeli wg zaproponowanego wzoru (Tabela 2.2.1-6) należy porównać wielkości emisji z warunkami zgodności. Tabela 2.2.1-6 Instalacje spalania paliw – ilość pyłów i gazów wprowadzanych do powietrza – wariant 1 – zestawienie porównania wielkości emisji z warunkami zgodności Źródło lub Substancja(nazwa) Emitor 1 2 Zgodność z wymaganiami Zgodność z wymaganiami, jakie wynikają Zgodność z dla wnioskodawcy Zgodność ze standardami wymaganiami, jakie z programu ochrony emisyjnymi wynikają dla powietrza na danym terenie wnioskodawcy z BREF lub z planu działań krótkoterminowych [0, 1, 2, 3] [0, 1, 2, 3] [0, 1, 2, 3] 3 4 U1 U2 U3 A1 U4 = A2 U5 U6 27 5 Czy jest to emisja związana z wprowadzaniem pyłów i gazów z instalacji IPPC? Uwagi TAK / NIE 6 7 Wprowadzanie gazów i pyłów do powietrza A3 (...) Objaśnienie ogólne do tabeli: Tabela ta ma na celu przede wszystkim oświadczenie wnioskodawcy o statusie zgodności emisji z wymaganiami. Wartości wpisane przykładowo w kolumnie (1) i (2) odzwierciedlają sytuację analogiczną do sytuacji pokazanej w tabeli 2.2.1-2, w której: emitorem nr 1 (A1) odprowadzane są pyły i gazy z trzech źródeł powstawania pyłów i gazów oznaczonych jako U1, U2 i U3; emitorem nr 2 (A2) odprowadzane są pyły i gazy z jednego źródła powstawania pyłów i gazów oznaczonego jako U4. emitorem nr 3 (A3) odprowadzane są pyły i gazy z dwóch źródeł powstawania pyłów i gazów oznaczonych jako U5 i U6. Objaśnienie do kolumn tabeli: (3) – (5) 0 = nie dotyczy, 1 = zgodność jest osiągnięta w momencie formułowania wniosku o pozwolenie, 2 = zgodność zostanie osiągnięta w okresie do wydania pozwolenia, 3 = zostanie osiągnięta w okresie, na który zostanie wydane pozwolenie (3) – (5) Należy odnieść się do źródła wymagań (dokumentu referencyjnego) i stwierdzić, czy emisja danej substancji będzie spełniała odpowiednie – mające zastosowanie – wymagania. Należy dla każdego z wymagań stwierdzić, że ma zastosowanie albo że nie ma zastosowania oraz należy stwierdzić zgodność z wymaganiami lub brak zgodności z wymaganiami stosując oznaczenia cyfrowe: 0, 1, 2, 3. (3) Dla instalacji spalania paliw ustanowione zostały standardy emisyjne – w związku z tym w tej kolumnie, w tym przypadku, nie może pojawić się „0”, jednak w innych punktach tego podrozdziału w tej kolumnie pojawi się „0”, jeśli nie ustanowiono dla danej sytuacji standardów emisyjnych. W kolumnie tej może pojawić się „2”, jeśli w instalacji istniejącej prowadzone są działania modernizacyjne zmierzające do spełnienia odpowiednich wymagań; „2” może pojawić się również w przypadku występowania o pozwolenie dla instalacji planowanej. W kolumnie tej nie może w praktyce pojawić się „3”, gdyż brak zgodności ze standardami emisyjnymi wyklucza możliwość wydania pozwolenia46. Sytuacją, w której w kolumnie tej może pojawić się „3” jest np. sytuacja, gdy wniosek składany jest o pozwolenie na eksploatację instalacji planowanej. (Standardy emisyjne są określone w Rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 20 grudnia 2005 r. w sprawie standardów emisyjnych z instalacji (Dz.U. z 2005 r. Nr 260, poz. 2181, z późn. zm.)) (4) W sytuacji, gdy nie uchwalono programu ochrony powietrza lub gdy jego postanowienia nie dotyczą danego urządzenia/emitora itp. – wówczas należy tu wstawić „0”. Dopuszczalność wstawienia „2” lub „3” będzie zależna od postanowień danego programu ochrony powietrza i terminów w nim zawartych. (Program ochrony powietrza może być od 2008 roku określony przez sejmik województwa w drodze uchwały, a do 2008 roku mógł zostać określony przez wojewodę w drodze rozporządzenia (Art. od 87 do 91a ustawy POŚ)) Uwaga: Powyższe objaśnienia odnoszące się do programu ochrony powietrza należy stosować analogicznie do sytuacji, gdy określony został plan działań krótkoterminowych (plan działań krótkoterminowych określa w drodze rozporządzenia wojewoda – Art. 92 ustawy POŚ ) (5) Jeśli w BREF nie ma odniesień do danego urządzenia/emitora – wówczas należy wstawić „0”. Należy wstawić „0” również w takiej sytuacji, gdy dana emisja nie jest emisją z instalacji IPPC, lecz jest inną emisją wymagającą pozwolenia na wprowadzanie pyłów lub gazów do powietrza – objętą niniejszym wnioskiem. W tej kolumnie może zostać wstawiona cyfra „3”47. (6) Jest to kolumna analogiczna do kolumny (9) w tabeli 2.2.1-2 (Czy emisja podlega wymaganiom BAT?). Należy wstawić „TAK” albo „NIE”. Wariant 2 46 47 Art. 186 ustawy POŚ Art. 208 ust. 2b pkt 2 oraz Art. 211 ust. 2a ustawy POŚ 28 Wprowadzanie gazów i pyłów do powietrza Komentarz: Należy odnieść się do podrozdziału 2.1. opisującego wariant 2. W kolejnych podpunktach należy analogicznie opisać kolejne warianty – jeśli istnieją. 29 Wprowadzanie gazów i pyłów do powietrza 2.2.2. Inne źródła pyłów i gazów objęte standardami emisyjnymi Komentarz: Należy przedstawić informację zgodnie z instrukcjami zawartymi we wstępnym komentarzu do podrozdziału 2.2. oraz w punkcie 2.2.1. Należy odnieść się do obowiązujących standardów emisyjnych. 48 Dla większości przypadków – zestawienie informacji ulegnie uproszczeniu w stosunku do źródeł energetycznych. W przypadku instalacji, w których używane są rozpuszczalniki organiczne i emisji LZO zestawienie (w tym tabele) powinny ulec modyfikacji i zostać dostosowane do specyfiki wymagań związanych z LZO. Należy pamiętać, że dla LZO standardy emisyjne określone są zarówno w przypadku emisji zorganizowanej, jak i emisji niezorganizowanej. W związku z tym należy również określić – w odniesieniu do wymagań – wielkość wnioskowanej emisji niezorganizowanej LZO. Należy w tym punkcie zaprezentować tabelę, która będzie analogiczna do tabeli 2.2.1-1. Zawarte w niej będą podstawowe informacje o emitorach lub innych miejscach wprowadzania pyłów i gazów do powietrza. Wariant 1 Komentarz: Analogicznie, jak w punkcie 2.2.1. należy tu opisać warianty funkcjonowania instalacji i związane z tym warianty emisji. Informację należy zaprezentować korzystając z tabel analogicznych, jakie znalazły zastosowanie w punkcie 2.2.1., czyli do tabel 2.2.1.-1., 2.2.1.-2., 2.2.1.-3., 2.2.1.-4a (-4b, -4c itd.), 2.2.1.-5., 2.2.1.-6. 2.2.3. Inne źródła (lub miejsca powstawania) pyłów i gazów nieobjęte ani standardami emisyjnymi Komentarz: Należy przedstawić informację zgodnie z instrukcjami zawartymi we wstępnym komentarzu do podrozdziału 2.2. oraz w punkcie 2.2.1. Pyły i gazy, których wprowadzanie do powierza należy poddać opisowi, to przynajmniej te substancje, które zostały określone w przepisach49. Dane należy zamieścić w tabelach analogicznych do tabel zawartych w poprzednich punktach (tabele 2.2.1.-1., 2.2.1.2., 2.2.1.-3., 2.2.1.-4a (-4b, -4c itd.), 2.2.1.-5., 2.2.1.-6. i następne). Podobnie jak w poprzednich punktach – należy opisać wszystkie warianty eksploatacji instalacji istotne z punktu widzenia analizy oddziaływania na środowisko. Ponadto warto zaznaczyć, że zgodnie z obowiązującą regułą w pozwoleniu zintegrowanym nie ustala się dopuszczalnej wielkości emisji gazów lub pyłów wprowadzanych do powietrza 50: w sposób niezorganizowany z instalacji, do których nie stosuje się przepisów w sprawie standardów emisyjnych w zakresie wprowadzania gazów i pyłów do powietrza; z instalacji do odprowadzania gazu składowiskowego do powietrza; z wentylacji grawitacyjnej. 2.2.4. Emisja roczna Standardy emisyjne są określone w Rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 20 grudnia 2005 r. w sprawie standardów emisyjnych z instalacji (Dz.U. z 2005 r. Nr 260, poz. 2181, z późn. zm.). W przypadku instalacji, w których używane są rozpuszczalniki organiczne powinno nastąpić odniesienie do jednostek wynikających ze standardów emisyjnych określonych dla emisji lotnych związków organicznych, a więc odniesienie do standardów: S1 w mg/m3 ; S2 w %; S3 w %; S4 odpowiednio w [g/kg czystego, suchego produktu],[g/kg powleczonego drutu], [kg/m 3 impregnowanego drewna], [g/m2 powleczonej powierzchni], [g na parę obuwia], [g/m2 laminowanej powierzchni], [kg/Mg surowca]; S5 w %. Podobnie w przypadku innych procesów objętych standardami emisyjnymi – należy odnieść się do specyficznych wymagań określonych dla tych konkretnych procesów (instalacje spalania i współspalania odpadów, instalacje do produkcji lub obróbki wyrobów azbestowych, instalacje do produkcji dwutlenku tytanu). 49 Substancje te są określone poprzez: wartości odniesienia dla niektórych substancji w powietrzu – Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 5 grudnia 2002 r. w sprawie wartości odniesienia dla niektórych substancji w powietrzu (Dz.U. z 2003 r. Nr 1, poz. 12); dopuszczalne poziomy niektórych substancji w powietrzu (standardy jakości powietrza) - Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 3 marca 2008 roku w sprawie poziomów niektórych substancji w powietrzu (Dz.U. z 2008 r. Nr 47, poz. 281) 50 Art. 202 ust. 2a ustawy POŚ 48 30 Wprowadzanie gazów i pyłów do powietrza Komentarz: W tabeli wg zaproponowanego wzoru (Tabela 2.2.4-1) należy przedstawić ilość pyłów i gazów wprowadzanych (proponowanych) do środowiska w ciągu roku z całej instalacji 51 przy uwzględnieniu wszystkich wariantów pracy instalacji i odbiegających od normalnych warunków funkcjonowania instalacji: Instalacja 1 Tabela 2.2.4-1 Emisja roczna Roczna emisja dla całej instalacji Substancja [Mg / rok] 2 3 Uwagi 4 Objaśnienie do kolumn tabeli: (1) W kolumnie tej należy umieścić nazwę lub inne wskazanie instalacji, dla której określono wielkość emisji rocznej. W przypadku objęcia wszystkich odpowiednich urządzeń lub budowli granicami jednej instalacji IPPC – w kolumnie 1 będzie nazwa jednej instalacji, jednak np. w przypadku występowania o jedno pozwolenie zintegrowane dla kilku instalacji IPPC 52, w kolumnie 1 należało będzie wstawić nazwę każdej z instalacji objętych wnioskiem (2) Należy podać nazwę substancji, kod CAS substancji oraz ewentualne dodatkowe oznaczenie doprecyzowujące identyfikację danej substancji 2.3. Informacja o istniejącym lub przewidywanym oddziaływaniu wprowadzanych do powietrza pyłów i gazów emisji na środowisko Komentarz: W tym podrozdziale należy przedstawić informację o istniejącym lub przewidywanym oddziaływaniu emisji na środowisko53 Informacja ta powinna uwzględniać istniejące lub możliwe oddziaływanie transgraniczne na środowisko54. Informacja ta powinna opierać się na analizie wykonanej zgodnie z przyjętymi zasadami55. Nadrzędnym warunkiem zgodności z wymaganiami jest dotrzymanie standardów jakości środowiska 56. Wyliczenia oraz graficzne przedstawienia wyników zaleca się zaprezentować w załączniku, który powinien zawierać wyniki obliczeń stanu jakości powietrza, z uwzględnieniem referencyjnych metodyk modelowania, wraz z czytelnym graficznym przedstawieniem tych wyników57. Elementem tej analizy powinny być m.in.58: opis terenu, 59 określenie aerodynamicznej szorstkości terenu; aktualny stan jakości powietrza (w tym charakterystyka ewentualnych ograniczeń, jakie wynikają dla wnioskodawcy z programu ochrony powietrza na danym terenie lub z planu działań krótkoterminowych 60); określenie warunków meteorologicznych; wyniki obliczeń stanu jakości powietrza, z uwzględnieniem referencyjnych metodyk modelowania wraz z czytelnym. graficznym przedstawieniem tych wyników uwzględniającym: strony świata oraz siatkę współrzędnych, granice zakładu oraz urządzenia, instalacje lub inne istotne obiekty lub punkty orientacyjne w zakładzie lub w jego sąsiedztwie, emitory oraz izolinie stężeń. 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 Art. 224 ust. 2 pkt 2 ustawy POŚ Art. 203 ust. 2 ustawy POŚ Art. 184 ustawy POŚ Art. 208 ustawy POŚ Referencyjne metodyki modelowania poziomów substancji w powietrzu zostały określone w rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 5 grudnia 2002 r. w sprawie wartości odniesienia dla niektórych substancji w powietrzu (Dz.U. z 2003 r. Nr 1, poz. 12) Standardy jakości powietrza są określone w Rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 3 marca 2008 roku w sprawie poziomów niektórych substancji w powietrzu (Dz.U. z 2008 r. Nr 47, poz. 281) Art. 221 ustawy POŚ Art. 221 ustawy POŚ Wg obowiązującej metodyki – opis terenu w zasięgu pięćdziesięciokrotnej wysokości najwyższego miejsca wprowadzania gazów lub pyłów do powietrza, z uwzględnieniem obszarów poddanych ochronie [w czasie opracowywania niniejszych wytycznych – na podstawie przepisów ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (Dz.U. z 2004 r. Nr 92, poz. 880, z późn. zm.) oraz ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o lecznictwie uzdrowiskowym, uzdrowiskach i obszarach ochrony uzdrowiskowej oraz o gminach uzdrowiskowych (Dz.U. z 2005 r. Nr 167, poz. 1399, z późn. zm.); Art. 221 ustawy POŚ Art. 87 do 92 ustawy POŚ 31 Wprowadzanie gazów i pyłów do powietrza W tym podrozdziale, odnosząc się do modelowania rozprzestrzeniania się zanieczyszczeń (przedstawionego np. w osobnym załączniku) należy wykazać zgodność lub warunki zgodności z: standardami jakości powietrza (dopuszczalne poziomy niektórych substancji w powietrzu oraz warunki dotrzymywania zgodności)56; wartościami odniesienia, wyrażonymi jako poziomy substancji w powietrzu (oraz warunki dotrzymywania zgodności)55; wymaganiami, jakie wynikają dla wnioskodawcy z programu ochrony powietrza (lub z planu działań krótkoterminowych) na danym terenie, jeśli został określony dla danego terenu 60. Dodatkowo w tym podrozdziale będzie można uwzględnić wartości odniesienia substancji zapachowych w powietrzu, gdy zostanie wydane odpowiednie rozporządzenie49. Jeżeli utworzono strefę przemysłową, eksploatacja instalacji na jej obszarze nie powinna powodować przekroczenia standardów jakości środowiska oraz wartości odniesienia poza granicami strefy przemysłowej61. (Należy odnieść się do konkretnego rozporządzenia wojewody, które wyznacza strefę przemysłową). 2.4. Monitoring i wyniki pomiarów Komentarz: Sposób i zakres monitoringu procesów technologicznych, wielkości emisji, czy stanu środowiska powinien być związany z ustaleniami wynikającymi m.in. ze stosowania najlepszej dostępnej techniki. Celem opisu monitoringu jest wykazanie, że wnioskodawca zidentyfikował potrzeby w zakresie monitorowania odpowiednich parametrów, uwzględniając: prawne obowiązki w zakresie ciągłych pomiarów emisji w razie wprowadzania do środowiska znacznych ilości substancji lub energii62; prawne obowiązki w zakresie okresowych pomiarów wielkości emisji 63; zasady ewidencjonowania wyników pomiarów oraz ich przechowywania64 przez odpowiedni okres; sposób postępowania w przypadku uszkodzenia aparatury pomiarowej służącej do monitorowania procesów technologicznych, jeżeli jej zastosowanie jest wymagane65; sposób i częstotliwość przekazywania niezbędnych informacji i danych, organowi właściwemu do wydania pozwolenia, wojewódzkiemu inspektorowi ochrony środowiska 66 i ewentualnie innym organom administracji publicznej. 2.4.1. Wyniki monitoringu i pomiarów Komentarz: Należy przedstawić miarodajny zestaw wyników pomiarów ilości wprowadzanych do powietrza pyłów i gazów z instalacji, jeżeli przeprowadzenie pomiarów było wymagane67. Należy przedstawić wyniki pomiarów z okresu od czasu złożenia poprzedniego wniosku dotyczącego wprowadzania pyłów i gazów lub z innego uzasadnionego okresu, w którym były przeprowadzone pomiary. Protokoły, sprawozdania z przeprowadzonych pomiarów należy przedstawić jako załączniki (jeśli ich objętość jest duża – mogą to być załączniki wyłącznie w wersji elektronicznej – skany). Wyniki powinny być omówione w ten sposób, aby wskazać na obszary, w których pomiary wykazywały: zgodność z wymaganiami, niezgodność z wymaganiami, zgodność z wymaganiami – lecz stosunkowo blisko granicy zgodności (np. 10% większa emisja powodowałaby już przekroczenia limitów). 61 62 63 Art. 144 ustawy POŚ Art. 147 ust. 2 ustawy POŚ Art. 147 ust. 1 ustawy POŚ Art. 147 ust. 6 ustawy POŚ Treść ta wynika z Art. 188 ustawy POŚ Art. 149 ustawy POŚ oraz Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 27 lutego 2003 r. w sprawie rodzajów wyników pomiarów prowadzonych w związku z eksploatacją instalacji lub urządzenia, przekazywanych właściwym organom ochrony środowiska oraz terminu i sposobów ich prezentacji (Dz.U. z 2003 r. Nr 59, poz. 529) w związku z Art. 147 ustawy POŚ i Rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 23 grudnia 2004 r. w sprawie wymagań w zakresie prowadzenia pomiarów wielkości emisji (Dz.U. z 2004 r. Nr 283, poz. 2842 ) 67 Art. 184 ustawy POŚ 64 65 66 32 Wprowadzanie gazów i pyłów do powietrza Zaleca się skomentować wyniki pomiarów emisji je w taki sposób, aby przedstawić zmiany wielkości emisji, jeżeli nastąpiły po uzyskaniu ostatniego pozwolenia dla instalacji68. Należy omówić, czy następuje zwiększenie, czy zmniejszenie emisji – oraz wyjaśnić, dlaczego następuje zmiana. 2.4.2. Proponowane procedury monitorowania procesów technologicznych Komentarz: Należy tutaj zaproponować procedury monitorowania procesów technologicznych i parametrów procesowych lub produktowych istotnych z punktu widzenia wymagań ochrony środowiska, w szczególności pomiaru lub ewidencjonowania wielkości emisji69. Do tych procedur można zaliczyć np. procedury monitorowania i zachowywania informacji o: charakterystyce wykorzystywanego paliwa (np. zawartość siarki, popiół;, kaloryczność); charakterystyce wykorzystywanych farb (np. ilość i rodzaj rozpuszczalników i innych lotnych związków organicznych); czasie pracy urządzeń; temperaturze utrzymywanej w pomieszczeniach (ogrzewanych / oziębianych); ilości wymienianego amoniaku w instalacji chłodniczej. Należy odnieść się do ewentualnej uchwały sejmiku wojewódzkiego (a do 2008 r. – rozporządzenia wojewody)70, które może zostać wydane w celu zapobieżenia negatywnemu oddziaływaniu na środowisko lub na zabytki i może określać dla terenu województwa bądź jego części rodzaje lub jakość paliw dopuszczonych do stosowania, a także sposób realizacji i kontroli tego obowiązku. 2.4.3. Proponowane procedury monitorowania ilości pyłów i gazów Komentarz: Należy tutaj zaproponować procedury monitorowania wielkości emisji, których nie da się monitorować pośrednio poprzez monitorowanie parametrów procesów, materiałów itp. albo których monitoring wymagany jest przez przepisy 71 lub których monitorowanie wnioskodawca uważa z istotne z innych względów. Procedury te powinny72: wskazywać usytuowanie stanowisk do pomiaru wielkości emisji w zakresie gazów lub pyłów wprowadzanych do powietrza; określać proponowany zakres, metodykę i sposób wykonywania tych pomiarów 73. Uwaga 1: Jeżeli poziom oddziaływania poszczególnych emisji na środowisko nie jest znaczący i monitoring emisji nie jest wymagany - należy tu zamieścić stosowną adnotację, stwierdzającą, że bezpośredni monitoring emisji nie będzie prowadzony. Należy jednak pamiętać, że stanowiska do pomiaru wielkości emisji pyłów i gazów powinny zostać we wniosku zaproponowane, a następnie zgodnie z warunkami pozwolenia – wykonane. Uwaga 2: Procedury (jak również personel, sprzęt itd.) związane z monitorowaniem wielkości emisji z uwagi na obowiązki wynikające z pozwolenia zintegrowanego mogą zostać zmodyfikowane w celu zbierania odpowiednich danych: na potrzeby opłat za korzystanie ze środowiska 74; na potrzeby Krajowego Rejestru Uwalniania i Transferu Zanieczyszczeń; na potrzeby krajowego systemu handlu uprawnieniami do emisji do powietrza gazów cieplarnianych i innych substancji75. Art. 184 ustawy POŚ Art. 184 ustawy POŚ 70 Art. 96 ustawy POŚ 71 Art. 147 ustawy POŚ oraz Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 23 grudnia 2004 r. w sprawie wymagań w zakresie prowadzenia pomiarów wielkości emisji (Dz.U. z 2004 r. Nr 283, poz. 2842) 72 Art. 221 ustawy POŚ 73 Należy tu pamiętać o wymaganiach wynikających wprost z przepisów prawa, a mianowicie z Art. 147a ustawy POŚ oraz z Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 23 grudnia 2004 r. w sprawie wymagań w zakresie prowadzenia pomiarów wielkości emisji (Dz.U. z 2004 r. Nr 283, poz. 2842) 74 System opłat za korzystanie ze środowiska wynikający z ustawy POŚ 75 Krajowy system handlu uprawnieniami do emisji do powietrza gazów cieplarnianych i innych substancji wynikający z ustawy z dnia 22 grudnia 2004 r. o handlu uprawnieniami do emisji do powietrza gazów cieplarnianych i innych substancji (Dz.U. z 2004 r. Nr 281, poz. 2784) 68 69 33 Wprowadzanie gazów i pyłów do powietrza 2.4.4. Proponowane procedury monitorowania stanu środowiska Komentarz: Nie ma wymagań prawnych, z których wynikałby dla prowadzących instalacje bezpośredni obowiązek prowadzenia monitoringu stanu środowiska. Jeśli jednak wnioskodawca uzna za zasadne dla własnych potrzeb prowadzenie monitoringu środowiska, wówczas należy we wniosku określić zakres i sposób prowadzenia monitoringu, w tym usytuowanie i charakterystykę stacji pomiarowych, zakres, częstotliwość, metodykę i sposób wykonywania pomiarów. Obowiązek prowadzenia pomiarów stanu środowiska może mieć miejsce na obszarze, na którym istnieje przekroczenie dopuszczalnego poziomu substancji w powietrzu. Wówczas w odniesieniu do zakładów, gdzie jest eksploatowana instalacja, która jest kwalifikowana jako przedsięwzięcie mogące znacząco oddziaływać na środowisko 76 marszałek województwa może, w drodze decyzji, nałożyć na podmiot korzystający ze środowiska, który prowadzi działalność powodującą wprowadzanie substancji do powietrza, obowiązek prowadzenia pomiarów poziomów tej substancji w powietrzu. W takim przypadku podmiot obowiązany jest przechowywać wyniki pomiarów przez 5 lat od zakończenia roku kalendarzowego, którego dotyczą.77 2.5. Proponowane warunki pozwolenia Komentarz: Do podrozdziału tego wnioskujący przenosi odpowiednie dane wybrane z opisów zawartych w tym rozdziale, które mają ułatwić sformułowanie pozwolenia. W zależności od objętości wniosku i stopnia jego skomplikowania dane te można przenieść do tego podrozdziału wprost lub można zawrzeć w nim odniesienia do odpowiednich miejsc w podrozdziałach 2.1., 2.2., 2.3., 2.4. Należy pamiętać, aby wyraźnie wskazać, które instalacje podlegają obowiązkowi uzyskania pozwolenia zintegrowanego, a które ujęte są we wniosku na mocy Art. 203.3. ustawy POŚ. Wskazując na elementy wniosku, które wnioskodawca proponuje przyjąć jako elementy pozwolenia, należy pamiętać o podstawowych wymaganiach co do treści pozwolenia, które wynikają z przepisów prawa (z ustawy POŚ 78, 79, 80) i odnieść się do nich. 76 w rozumieniu ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko 77 Art. 95 ustawy POŚ Art. 188 ustawy POŚ Art. 224 ustawy POŚ Art. 211 ustawy POŚ 78 79 80 34 Pobór wody 3. Pobór wody Komentarz: W typowym przypadku wniosek o wydanie pozwolenia zintegrowanego powinien w zakresie poboru wody zawierać proponowane ilości wykorzystywanej wody81. Natomiast w nietypowym przypadku, tzn. kiedy wody pobierane są wyłącznie na potrzeby instalacji wymagającej pozwolenia zintegrowanego, w pozwoleniu zintegrowanym ustala się, na zasadach określonych w ustawie Prawo wodne, warunki poboru wód powierzchniowych lub podziemnych 82 i w takim przypadku wniosek o wydanie pozwolenia zintegrowanego musi spełnić związane z tym wymagania. Ponadto wnioskodawca zawsze ma możliwość rozszerzenia zakresu pozwolenia zintegrowanego i może złożyć wniosek, aby pozwoleniem zintegrowanym objąć instalacje niewymagające pozwolenia zintegrowanego położone na terenie tego samego zakładu, co instalacja wymagająca takiego pozwolenia 83; wymaga to odpowiedniego ujęcia we wniosku o wydanie pozwolenia zintegrowanego. W przypadku gdy wykorzystywana jest wyłącznie woda z zewnętrznego wodociągu (czyli gdy wnioskodawca nie dokonuje poboru wody ze środowiska), wówczas ten rozdział nie dotyczy tego wnioskodawcy, a zagadnienia związane z wykorzystywaniem wody będą we wniosku zawarte przede wszystkim w rozdziale 1 przy omawianiu zagadnienia wykorzystania surowców. 3.1. Dodatkowe informacje o instalacji i jej funkcjonowaniu w kontekście poboru wody Komentarz: Należy określić, jakie sytuacje poboru wody mają miejsce w zakładzie. W tabeli 3.1-1 – wg wzoru zawartego poniżej – należy potwierdzić konfigurację zagadnień poboru wody. W podrozdziale tym należy zamieścić informacje wg poniższego zestawienia (przy czym należy zwrócić uwagę na to, że część tych informacji może być już zawarta w rozdziale 1; zatem w tym podrozdziale należy podać informacje uzupełniające, które uszczegóławiają opis w odniesieniu do opisywanej w tym rozdziale sytuacji, gdy jest taka potrzeba): cel i zakres zamierzonego korzystania z wód84; określenie wielkości poboru wody maksymalnego godzinowego i średniego dobowego85; (uszczegółowienia celu i zakresu korzystania z wód znajdują się w całym niniejszym podrozdziale); opis techniczny urządzeń służących do poboru wody86: o może to wymagać sporządzenia dodatkowego – specyficznego z punktu widzenia poboru wody - schematu technologicznego (np. szczegółowego schematu stacji uzdatniania wody, czy planu sieci wodociągowej; o do wniosku należy załączyć schemat systemu wodociągowego – zaleca się plan w formacie A387; o każde miejsce poboru wody powinno być oznaczone wewnętrznym kodem np. W1, W2, W3 etc. Należy wskazać dane miejsce na odpowiednim planie sytuacyjnym – w sposób pozwalający na jednoznaczne stwierdzenie, o które miejsce poboru chodzi. o w przypadku korzystania wyłącznie z wody z zewnętrznego wodociągu należy podać parametry przyłączy wodociągowych warunkujących maksymalne, technicznie możliwe zużycie wody; o istotne może okazać się przedstawienie szczegółowego opisu eksploatacji stacji uzdatniania wody; planowany okres rozruchu i sposób postępowania w przypadku rozruchu, zatrzymania działalności bądź wystąpienia awarii lub uszkodzenia urządzeń pomiarowych oraz rozmiar, warunki korzystania z wód i urządzeń wodnych w tych sytuacjach88; Uwaga: Wytyczne zawierają osobny rozdział poświęcony sytuacjom awaryjnym (Rozdział 7). Do wnioskodawcy należy decyzja o tym, jak informację o awariach podzielić między te dwa rozdziały. o należy przedstawić wszystkie zidentyfikowane sytuacje, gdy instalacja będzie pracować w warunkach odbiegających od normalnych, co będzie skutkowało innymi niż normalne warunkami poboru wody. Należy pokazać, jak długo mogą trwać warunki odbiegające od normalnych (wraz z technicznym uzasadnieniem tego faktu), jaka może być częstotliwość tego rodzaju warunków. Jakie parametry poboru wody będą związane z warunkami odbiegającymi od normalnych. Należy podać informację o przyczynie istnienia warunków innych niż normalne w pracy instalacji. stan prawny nieruchomości usytuowanych w zasięgu oddziaływania zamierzonego korzystania z wód polegającego na ich poborze z podaniem siedzib i adresów ich właścicieli 89, 81 82 83 84 85 86 87 88 89 Art. 208 ust. 2 pkt 1 lit. e ustawy POŚ Art. 202 ust. 6 ustawy POŚ Art. 203 ust. 3 ustawy POŚ Art. 132 ustawy Prawo wodne Art. 132 ustawy Prawo wodne Art. 132 ustawy Prawo wodne Możliwe jest przedstawienie tego schematu na planie w formacie przekraczającym rozmiar A3 – jeśli konieczne jest pokazanie istotnych szczegółów lub jeśli obszar, na którym położony jest zakład ma dużą powierzchnię; jednak nie wyłącza to zalecenia dostarczenia planu wodociągów (w razie konieczności - uproszczonego) na arkuszu nie większym niż A3. Art. 132 ustawy Prawo wodne Art. 132 ustawy Prawo wodne 35 Pobór wody obowiązki ubiegającego się o wydanie pozwolenia w stosunku do osób trzecich90. Należy pamiętać, że część graficzna (którą zaleca się zawrzeć w załączniku) jest w przypadku zagadnień wodnych obowiązkową częścią wniosku (operatu wodnoprawnego91) i powinna zawierać w przypadku poboru wód92: zasięg oddziaływania zamierzonego korzystania z wód naniesiony na mapę sytuacyjno-wysokościową terenu (w przypadku poboru wód podziemnych istotne będzie pokazanie zasięgu leja depresji w różnych wariantach eksploatacji ujęcia wody); schemat rozmieszczenia urządzeń pomiarowych. Tabela 3.1-1 Zestawienie zagadnień związanych z poborem wody TAK 1 NIE UWAGI Czy wniosek dotyczy poboru wód z ujęć wody powierzchniowej lub wody podziemnej na potrzeby instalacji IPPC? Jeśli TAK, przejdź do pytania 2. Jeśli NIE, przejdź do pytania 4. Czy woda pobierana jest wyłącznie na potrzeby instalacji IPPC? 2 Jeśli NIE, przejdź do pytania 3. Jeśli TAK – wniosek powinien spełniać wszystkie odpowiednie wymagania w celu ustalenia w pozwoleniu zintegrowanym na zasadach określonych w ustawie Prawo wodne, warunków poboru wód powierzchniowych lub podziemnych93. Czy pobór wody poza potrzebami instalacji IPPC, dotyczy instalacji, które są objęte tym wnioskiem i mają być objęte pozwoleniem zintegrowanym, mimo że nie podlegają obowiązkowi uzyskania tego pozwolenia? 3 Uwaga: Jeśli odpowiedź jest TAK – to oznacza, że niniejszy wniosek powinien w całości pokrywać zagadnienie poboru wody ze środowiska na potrzeby instalacji przemysłowych. Jeśli odpowiedź jest NIE – to oznacza, że wnioskodawca powinien dodatkowo wystąpić o pozwolenie wodnoprawne na pobór wód. Uwaga: Niezależnie od faktu odpowiedzi TAK – należy uzyskać pozwolenia wodnoprawne np. na wykonanie urządzeń wodnych, jeśli takie będą wykonywane oraz na pobór wód ze środowiska, jeśli np. poprzez swoje ujęcie wody zakład zaopatruje wieś w wodę. Czy zakład korzysta z wody z wodociągu zewnętrznego (miejskiego, gminnego, innego zakładu)? 4 Uwaga: Jeśli odpowiedź jest TAK – to oznacza, że wnioskodawca nie ma potrzeby uzyskiwania pozwolenia (w kontekście korzystania ze środowiska) na te przypadki zaopatrzenia w wodę. Należy jedynie określić proponowane ilości wykorzystywanej wody94. 3.2. Ilość pobieranej wody i nierównomierność poboru; źródło wody; oddziaływanie na środowisko oraz zapobieganie lub ograniczanie oddziaływania Komentarz: W podrozdziale tym należy zamieścić informacje wg poniższego zestawienia: 3.2.1. Informacje o ilości pobieranej wody, przeznaczeniu pobieranej wody oraz nierównomiernościach poboru 3.2.2. Informacje o ograniczaniu poboru wody 3.2.3. Informacje o źródle pobieranej wody 3.2.4. Informacja o oddziaływaniu na środowisko 90 91 92 93 94 Art. 132 ustawy Prawo wodne Art. 132 ustawy Prawo wodne Art. 132 ustawy Prawo wodne Art. 202 ust. 6 ustawy POŚ Art. 208 ust. 2 pkt 1 lit. e) ustawy POŚ 36 Pobór wody 3.2.5. Uzasadnienie dla proponowanego poboru wody – wykazanie zgodności Podając powyższe informacje o poborze wody w sposób szczególnie ścisły należy odnieść się do planowanego okresu rozruchu i sposobu postępowania w przypadku rozruchu, zatrzymania działalności bądź wystąpienia awarii lub uszkodzenia urządzeń pomiarowych oraz rozmiaru, warunków korzystania z wód w tych sytuacjach 95 (można odnieść się do innych części niniejszego wniosku – np. do podrozdziału 3.3. poświęconego monitoringowi). 3.2.1. Informacje o ilości pobieranej wody, przeznaczeniu pobieranej wody oraz nierównomiernościach poboru Komentarz: Poza przedstawieniem odpowiednich opisów, o których mowa w komentarzu do podrozdziału 3.1. zaleca się, aby informacje o ilości pobieranej wody, przeznaczeniu pobieranej wody oraz nierównomiernościach poboru przedstawiono korzystając z wzorców tabel przedstawionych poniżej. godzinowa dobowa roczna Kod ujęcia wody chwilowa Tabela 3.2.1-1 Informacja o ilości pobieranej wody Źródło wody (wody powierzchniowe, wody podziemne) Ilość ujmowanej wody X Y N E km m3/s m3/h m3/d m3/rok 3 4 5 6 7 8 9 10 11 Współrzędne ujęcia Nazwa i opis 1 2 Objaśnienia do kolumn tabeli: (1) Należy przyjąć czytelny system symboli pozwalający na odnoszenie się do danego ujęcia wody – bez konieczności powtarzania jego nazwy. (2) W opisie należy określić m.in., czy pobór wody ma być regulowany przez pozwolenie zintegrowane (3) i (4) Współrzędne w systemie krajowym lub lokalnym (5) i (6) Współrzędne geograficzne w formacie: 52,123456 N, 18,123456 E albo 52 o 12’ 3,45” N, 18o 12’ 3,45” E (7) Kilometraż rzeki (w przypadku ujęcia z rzeki) [m3/rok] [m3/rok] 3 4 5 [m3/rok] [m3/rok] 6 7 Na potrzeby bytowosanitarne [m3/rok] Na inne cele Na potrzeby mycia w technologii 2 Na potrzeby technologiczne 1 Całkowite zużycie Na potrzeby chłodzenia Źródło wody Na potrzeby inne niż potrzeby instalacji IPPC Kod źródła wody Na potrzeby instalacji IPPC Tabela 3.2.1-2 Informacje o przeznaczeniu wody Ilość Określenie celów [m3/rok] [m3/rok] [m3/rok] 8 9 10 11 Od zewnętrznego dostawcy (wodociąg) Własne studnie Rzeka lub jezioro Morskie wody wewnętrzne Inne Ogółem Objaśnienia do kolumn tabeli: (1) Należy przyjąć czytelny system symboli pozwalający na odnoszenie się do danego źródła wody – bez konieczności powtarzania jego nazwy. 95 Art. 132 ustawy Prawo wodne 37 Pobór wody (3) Całkowite zużycie wody oznacza tutaj całkowite zużycie wody przez wnioskodawcę w zakładzie, na terenie którego prowadzona jest instalacja IPPC. Wielkość ta obejmuje wszystkie możliwe elementy składające się na zużycie wody – nie tylko te na potrzeby instalacji IPPC i nie tylko te pochodzące z ewentualnych ujęć wody, ale również z wodociągu zewnętrznego. (4) Zużycie na potrzeby instalacji IPPC (5) Należy tu określić zużycie wody na potrzeby inne niż potrzeby instalacji IPPC, które jednak również ma być objęte niniejszym wnioskiem i ma być objęte pozwoleniem. (6), (7), (8): Zużycie wody na potrzeby chłodzenia, na potrzeby technologiczne, czy na potrzeby mycia w technologii mogą mieścić się np. w kategorii zużycia na potrzeby instalacji IPPC. Jednak należy je podać, jako wartości charakterystyczne – mające wpływ na charakter gospodarki wodno-ściekowej w zakładzie. (11) Przykładem rodzajów zużycia, jakie należy zamieścić w tej kolumnie mogą być zużycie na potrzeby przeciwpożarowe lub na potrzeby utrzymania zieleni. 3.2.2. Informacje o ograniczaniu poboru wody: Komentarz: W tym punkcie należy przedstawić proponowane działania, w tym wyszczególnienie środków technicznych mających na celu ograniczanie poboru wody. Zagadnienia dotyczące racjonalnego korzystania z wody mogą być również przedmiotem rozdziałów dotyczących gospodarki materiałowej oraz porównania z BREF (Rozdział 1 oraz Rozdział 10), do których należy się odnieść, jeśli w nich zawarto informacje będące przedmiotem tego punktu. Do Wnioskodawcy należy decyzja, w którym miejscu wniosku będzie właściwe zamieszczenie odpowiednich informacji. 3.2.3. Informacje o źródle pobieranej wody: Komentarz: W tym punkcie należy przedstawić informacje o źródle wody. Jeśli źródłem pobieranej wody jest woda powierzchniowa, która jest jednocześnie odbiornikiem ścieków, to zasadne wydaje się jednokrotne charakteryzowanie tego źródła w tym rozdziale albo w rozdziale 4 i odpowiednie odniesienie do informacji zawartych w jednym z tych rozdziałów. Informacja o źródle pobieranej wody powinna obejmować: charakterystykę wód objętych pozwoleniem zintegrowanym96: o jakość wody w źródle; o informacje hydrologiczne dotyczące wód powierzchniowych; o informacje dotyczące parametrów ujęcia wód podziemnych należy opisać korzystając z dokumentacji hydrogeologicznej; Uwaga 1: W przypadku poboru wód podziemnych obowiązkowym załącznikiem do wniosku jest dokumentacja hydrogeologiczna97. Uwaga 2: Informacje o charakterystyce wód powierzchniowych zaleca się podać korzystając z wzorców tabel przedstawionych poniżej, podczas gdy szczegółowe informacje o charakterystyce ujęcia wód podziemnych będą dostępne we wniosku poprzez załącznik w postaci dokumentacji hydrogeologicznej. ustalenia wynikające z warunków korzystania z wód regionu wodnego 98; warunki korzystania z wód regionu wodnego oraz warunki korzystania z wód zlewni ustala, w drodze aktu prawa miejscowego (rozporządzenia), dyrektor regionalnego zarządu gospodarki wodnej, po ich uzgodnieniu z Prezesem Krajowego Zarządu Gospodarki Wodnej99; informację o formach ochrony przyrody utworzonych lub ustanowionych na podstawie ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody, występujących w zasięgu oddziaływania zamierzonego korzystania z wód polegającego na ich poborze100; o ponadto powinno się przedstawić informację o związanych z eksploatacją instalacji istotnych ustaleniach prawa lokalnego (jak np. miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego) lub też decyzji administracyjnych wydanych na wcześniejszych etapach (jak np. decyzja o środowiskowych uwarunkowaniach zgody na realizację przedsięwzięcia, decyzja o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego, decyzja o warunkach zabudowy). 96 Art. 132 ustawy Prawo wodne Art. 131 ustawy Prawo wodne 98 Art. 132 ustawy Prawo wodne 99 Art. 120 ustawy Prawo wodne 100 Art. 132 ustawy Prawo wodne 97 38 Pobór wody Tabela 3.2.3-1 Informacje hydrologiczne Nazwa źródła wody: Rodzaj źródła wody: Uwarunkowania hydrologiczne Uwarunkowania dodatkowe wynikające z warunków korzystania z wód regionu wodnego lub warunków korzystania z wód zlewni 1 2 3 4 Objaśnienie ogólne do tabeli: Tabelę w tej formie wypełnia się w przypadku poboru wody powierzchniowej. W przypadku poboru wody podziemnej należy utworzyć analogiczną tabelę i wstawić do niej odpowiednie dane wynikające z dokumentacji hydrogeologicznej, które charakteryzują źródło wody podziemnej. Tytuł tabeli powinien wówczas brzmieć: „Informacje hydrogeologiczne”, a tytuł wiersza 3 powinien brzmieć: „Uwarunkowania hydrogeologiczne” Objaśnienia do wierszy tabeli: (2) Rodzaj źródła wody to np. rzeka, jezioro, wewnętrzne wody morskie, wody morza terytorialnego. (3) Jeśli jest to rzeka, to należy podać przepływy charakterystyczne, w tym przede wszystkim przepływ nienaruszalny (ale w miarę możliwości również inne wartości– takie jak np. WWQ - przepływ najwyższy z wysokich z wielolecia, SWQ - przepływ najwyższy ze średnich z wielolecia, SSQ - przepływ średni z wielolecia, SNQ - przepływ najniższy ze średnich z wielolecia, NNQ - przepływ najniższy z niskich z wielolecia). (4) Należy podać istotne ustalenia warunków korzystania z wód regionu wodnego lub warunków korzystania z wód zlewni, które mają wpływ na określenie spełniania odpowiednich wymagań przez zamierzony pobór wody. Lp. Tabela 3.2.3-2 Wskaźniki określające jakość wody w miejscu poboru wody Jednostki Wskaźniki jakości wody Wyniki pomiarów miary 1 2 3 4 Objaśnienie do tabeli: (1) Przedstawiając dane dot. jakości wód należy powołać się na laboratorium, które wykonywało badania, na metodę badawczą oraz na numer akredytacji lub innego potwierdzenia kompetencji wydanego dla laboratorium odnoszącego się do każdego ze wskaźników z osobna. Należy również wyraźnie wskazać, w jaki sposób i przez kogo pobierane były próbki kierowane do badań w danym laboratorium. Informacje te można przedstawić jako przypisy do tabeli lub można załączyć sprawozdania/protokoły z badań laboratoryjnych zawierające wszystkie te informacje. (2) Należy przedstawić wskaźniki charakterystyczne dla danego rodzaju wody. Nade wszystko powinno się przedstawić wszystkie wskaźniki, które mogą ulec zmianie wskutek poboru wody. (4) W nawiasach podać datę/daty pomiaru. 3.2.4. Informacja o oddziaływaniu poboru wody na środowisko: Komentarz: W tym punkcie należy przedstawić informacje o oddziaływaniu, jakie pobór wody wywiera na środowisko. Informacje te powinny obejmować następujące zagadnienia: określenie wpływu gospodarki wodnej wnioskodawcy na środowisko, w tym na wody powierzchniowe oraz podziemne101: o w przypadku poboru wód powierzchniowych należy tu przede wszystkim porównać pobór wody z odpowiednim przepływem charakterystycznym (przepływem dyspozycyjnym zwrotnym lub bezzwrotnym – jeśli zostały określone w warunkach korzystania z wód regionu wodnego lub warunkach korzystania z wód zlewni, jak również z przepływem nienaruszalnym); o w przypadku poboru wód podziemnych należy tu odnieść się do ustaleń dokumentacji hydrogeologicznej: zasobów eksploatacyjnych, 101 Art. 132 ustawy Prawo wodne 39 Pobór wody wytycznych wynikających z uzasadnienia potrzeby ustanowienia strefy ochronnej ujęcia (granice stref ochronnych ujęć wód podziemnych oraz obszarów ochronnych zbiorników wód podziemnych), wytycznych wynikających z uzasadnienia do prowadzenia monitoringu osłonowego ujęcia, parametrów techniczno-eksploatacyjnych ujęcia, liczby otworów, ich rozmieszczenia, głębokości i sposobu ujmowania (zafiltrowania) utworów wodonośnych; zaleceń dotyczących przedsięwzięć niezbędnych dla ochrony obiektów na powierzchni zaleceń racjonalnej eksploatacji ujęcia, w tym wskazań do prowadzenia własnych obserwacji i pomiarów podczas eksploatacji ujęcia, zaleceń dotyczących przedsięwzięć niezbędnych dla ochrony środowiska; należy określić ograniczenia poboru (ilość, rozkład w czasie) wynikające z konieczności zachowania przepływu nienaruszalnego i możliwości korzystanie z odpowiedniego przepływu dyspozycyjnego [dotyczy wód powierzchniowych] albo zasobów eksploatacyjnych [dotyczy wód podziemnych] oraz niepogorszenia jakości wód podziemnych i powierzchniowych; należy zaproponować ewentualne obowiązki wobec innych zakładów posiadających pozwolenie wodnoprawne lub uprawnionych do rybactwa, narażonych na szkody w związku z wykonywaniem pozwolenia zintegrowanego w zakresie poboru wód na wnioskowanych warunkach102; należy przekazać informację o wykonaniu (lub zamiarze wykonania) urządzeń zapobiegających szkodom lub zmniejszających negatywne skutki wykonywania pozwolenia zintegrowanego na wnioskowanych warunkach; należy przekazać informację o zrealizowanych lub planowanym zakresie do realizacji niezbędnych przedsięwzięć ograniczających negatywne oddziaływanie na środowisko. Ponadto należy przedstawić informację o istniejącym lub możliwym oddziaływaniu transgranicznym na środowisko 103. 3.2.5. Uzasadnienie dla proponowanego poboru wody – wykazanie zgodności104: Komentarz: W tym punkcie należy uzasadnić wniosek o pobór wody. Należy tu odwołać się do potrzeb wnioskodawcy w zakresie zużycia wody, ale nade wszystko należy wykazać, że wnioskowany pobór wody nie będzie przyczyniał się do pogarszania stanu środowiska. Formułując opis tego punktu można odnieść się do treści zawartych w poprzednich punktach. W szczególności należy wyraźnie wskazać na zgodność: z ustaleniami warunków korzystania z wód regionu wodnego lub warunków korzystania z wód zlewni; z ustaleniami miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego, decyzji o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego oraz decyzji o warunkach zabudowy; z wymaganiami ochrony zdrowia ludzi, środowiska i dóbr kultury wpisanych do rejestru zabytków oraz wynikającymi z odrębnych przepisów. 3.3. Monitoring i wyniki pomiarów Komentarz: W podrozdziale tym należy zamieścić informacje wg poniższego zestawienia 105: określenie rodzaju urządzeń służących do rejestracji oraz pomiaru wielkości poboru wody, określenie zakresu i częstotliwości wykonywania wymaganych analiz pobieranej wody, określenie sposobu postępowania w przypadku uszkodzenia urządzeń pomiarowych. W przypadku poboru wód podziemnych należy również określić zasady prowadzenia okresowych pomiarów wydajności ujęcia i poziomu zwierciadła wody w studni. Zaleca się uwzględnienie zasadności takiego opomiarowania systemu wodociągowego, aby można było na bieżąco dokonywać bilansu zużycia wody przez poszczególne części zakładu (łącznie z ewentualną stacją uzdatniania wody) i aby można było stosunkowo szybko wykryć ewentualne straty wody wynikające np. z nieszczelności sieci. Im większa 102 Art. 132 ustawy Prawo wodne Art. 208 ustawy POŚ 104 Art. 125 ustawy Prawo wodne 105 Art. 132 ustawy Prawo wodne 103 40 Pobór wody zmienność poboru wody – tym częściej powinny być dokonywane i analizowane odczyty poboru wody i zużycia w poszczególnych częściach zakładu. Uwaga: Procedury (jak również personel, sprzęt itd.) związane z monitorowaniem wielkości zużycia i jakości pobieranej wody z uwagi na obowiązki wynikające z pozwolenia zintegrowanego mogą zostać zmodyfikowane w celu zbierania odpowiednich danych na potrzeby opłat za korzystanie ze środowiska 106, jeśli mamy do czynienia z korzystaniem ze środowiska. 3.4. Proponowane warunki pozwolenia Komentarz: Do podrozdziału tego wnioskujący przenosi odpowiednie dane wybrane z opisów zawartych w tym rozdziale, które mają ułatwić sformułowanie pozwolenia. W zależności od objętości wniosku i stopnia jego skomplikowania dane te można przenieść do tego podrozdziału wprost lub można zawrzeć w nim odniesienia do odpowiednich miejsc w podrozdziałach 3.1., 3.2., 3.3. Należy pamiętać, aby wyraźnie wskazać, które instalacje podlegają obowiązkowi uzyskania pozwolenia zintegrowanego, a które ujęte są we wniosku na mocy Art. 203 ust. 3 ustawy POŚ. Wskazując na elementy wniosku, które wnioskodawca proponuje przyjąć jako elementy pozwolenia, należy pamiętać o podstawowych wymaganiach co do treści pozwolenia, które wynikają z przepisów prawa (z ustawy POŚ 107, 108 oraz z ustawy Prawo wodne109) i odnieść się do nich. System opłat za korzystanie ze środowiska wynikający z ustawy POŚ Art. 188 ustawy POŚ 108 Art. 211 ustawy POŚ 109 Art. 128 ustawy Prawo wodne 106 107 41 Odprowadzanie ścieków do wód, ziemi lub kanalizacji 4. Odprowadzanie ścieków do wód, ziemi lub do zewnętrznych urządzeń kanalizacyjnych Komentarz: W przypadku odprowadzania z instalacji IPPC ścieków do wód lub do ziemi wniosek o wydanie pozwolenia zintegrowanego powinien spełniać wymagania określone dla wniosku o wydanie pozwolenia wodnoprawnego na wprowadzanie ścieków do wód lub do ziemi. Wnioskodawca ma możliwość rozszerzenia zakresu pozwolenia zintegrowanego i może złożyć wniosek, aby pozwoleniem zintegrowanym objąć odprowadzanie ścieków do wód lub do ziemi z instalacji niewymagających pozwolenia zintegrowanego położonych na terenie tego samego zakładu, co instalacja wymagająca takiego pozwolenia110; wymaga to odpowiedniego ujęcia we wniosku o wydanie pozwolenia zintegrowanego. W przypadku, gdy ścieki nie będą wprowadzane do wód lub do ziemi, czyli gdy będą wprowadzane do zewnętrznych urządzeń kanalizacyjnych, wniosek o wydanie pozwolenia zintegrowanego powinien w tym zakresie zawierać informacje o proponowanej ilości, stanie i składzie ścieków 111 odprowadzanych z instalacji IPPC do zewnętrznych urządzeń kanalizacyjnych. 4.1. Dodatkowe informacje o instalacji i jej funkcjonowaniu w kontekście odprowadzania ścieków Komentarz: Należy określić, jakie sytuacje odprowadzania ścieków mają miejsce w zakładzie. W tabeli 4.1-1. – wg wzoru zawartego poniżej – należy potwierdzić konfigurację zagadnień odprowadzania ścieków. W podrozdziale tym należy zamieścić informacje wg poniższego zestawienia (przy czym należy zwrócić uwagę na to, że część tych informacji może być już zawarta w rozdziale 1; a zatem w tym podrozdziale należy podać informacje uzupełniające, które uszczegóławiają opis w odniesieniu do opisywanej w tym podrozdziale sytuacji, gdy jest taka potrzeba; w przypadku, gdy wnioskodawca odprowadza ścieki do kanalizacji zewnętrznej, nie musi podawać wszystkich informacji, ale jedynie te, które zaznaczone są gwiazdką (*). cel i zakres zamierzonego korzystania z wód112, (uszczegółowienia celu i zakresu korzystania z wód znajdą się całym niniejszym podrozdziale); opis instalacji i urządzeń służących do gromadzenia, oczyszczania oraz odprowadzania ścieków113; oraz informacje o rodzaju instalacji, stosowanych urządzeniach i technologiach oraz charakterystyka techniczna źródeł powstawania ścieków oraz miejsc zrzutu ścieków do odbiornika lub do kanalizacji114(*); oraz schemat technologiczny wraz z bilansem masowym i rodzajami wykorzystywanych materiałów, surowców i paliw, istotnych z punktu widzenia wymagań ochrony środowiska 115 w zakresie odprowadzania ścieków: o może to wymagać sporządzenia dodatkowego – specyficznego z punktu widzenia gospodarki wodnościekowej - schematu technologicznego (np. szczegółowego schematu oczyszczalni ścieków (*), czy planu kanalizacji (*)) lub bilansu masowego (pokazującego np. bilans zużywanej wody i surowców ze ściekami, osadami i produktami); o do wniosku należy załączyć plan sytuacyjny ze schematem systemu urządzeń kanalizacyjnych – zaleca się plan w formacie nie większym niż A3116 (należy ten plan umieścić jako załącznik) (*); o odnosząc się do schematu technologicznego oraz do planu – należy wyraźnie opisać zlewnie różnych systemów kanalizacyjnych (jeśli takie są w zakładzie, np. systemy kanalizacji ścieków: technologicznych, sanitarnych, deszczowych, specjalnych z galwanizerni itd.) i powiązać miejsca powstawania ścieków i wprowadzania ich do urządzeń kanalizacyjnych (kratki ściekowe itp.) z poszczególnymi systemami kanalizacyjnymi (*); jeśli poza instalacją IPPC w zakładzie są eksploatowane inne instalacje, to należy wyraźnie zaznaczyć, która zlewnia wiąże się z instalacją IPPC (*); Uwaga: Szczególnie istotne jest wyraźne wskazanie na te studzienki/wloty, które są elementem kanalizacji deszczowej i wyraźne ich oddzielenie od pozostałych systemów. o na planie sytuacyjnym (zawartym w załączniku) każde miejsce wprowadzania ścieków do środowiska lub do zewnętrznych urządzeń kanalizacyjnych powinno być oznaczone wewnętrznym kodem np. S1, S2, S3 etc. Należy wskazać urządzenia, części instalacji, kratki ściekowe itp. na odpowiednim planie sytuacyjnym – w sposób pozwalający na jednoznaczną identyfikację danego obiektu; Art. 203 ust. 3 ustawy POŚ Art. 208 ust. 2 pkt 1 lit. d ustawy POŚ 112 Art. 132 ustawy Prawo wodne 113 Art. 132 ustawy Prawo wodne 114 Art. 184 ustawy POŚ 115 Art. 132 ustawy Prawo wodne oraz Art. 184 ustawy POŚ 116 Możliwe jest przedstawienie tego schematu na planie w formacie przekraczającym rozmiar A3 – jeśli konieczne jest pokazanie istotnych szczegółów lub jeśli obszar, na którym położony jest zakład ma dużą powierzchnię; jednak nie wyłącza to zalecenia dostarczenia planu urządzeń kanalizacyjnych (w razie potrzeby w wersji uproszczonej) na arkuszu nie większym niż A3. 110 111 42 Odprowadzanie ścieków do wód, ziemi lub kanalizacji szczegółowa informacja o materiałach i procesach będących źródłem substancji priorytetowych lub substancji szczególnie szkodliwych dla środowiska wodnego 117 (wraz z załączeniem kart charakterystyk118), o istotne może okazać się przedstawienie szczegółowego opisu eksploatacji oczyszczalni (łącznie z gospodarką osadami pościekowymi) wskazującego na możliwości oczyszczenia ścieków do poziomu określonego we wniosku; o w przypadku wprowadzania ścieków do zewnętrznych urządzeń kanalizacyjnych należy zamieścić informacje dotyczące właściciela tych urządzeń (*); ocena stanu technicznego instalacji w kontekście gospodarki wodno-ściekowej119; opis zakładanych wariantów funkcjonowania instalacji120; o wariantów istotnych z uwagi na ochronę środowiska, które mieszczą się w ramach normalnych warunków eksploatacji instalacji; informacja o planowanych okresach funkcjonowania instalacji w warunkach odbiegających od normalnych 121: o rozruch, wyłączenia, awarie, takie jak np. brak energii elektrycznej (szczególny problem w przypadku eksploatacji biologicznej oczyszczalni ścieków), i wszelkie inne nietypowe sytuacje, które mają wpływ na ilość, stan lub skład ścieków wytwarzanych i odprowadzanych do środowiska lub do urządzeń kanalizacyjnych (*). Uwaga 1: Wytyczne zawierają osobny rozdział poświęcony sytuacjom awaryjnym (Rozdział 7). Do wnioskodawcy należy decyzja o tym, jak informację o awariach podzielić między te dwa rozdziały. Uwaga 2: W tym podrozdziale należy przedstawić informację o rodzajach warunków odbiegających od normalnych, ich przyczynach, częstotliwości itd. – w dalszej części rozdziału będą przedstawione informacje o tym, jak inne niż normalne warunki funkcjonowania instalacji przekładają się na ilość, stan i skład ścieków; o Należy przedstawić wszystkie zidentyfikowane sytuacje, gdy instalacja będzie pracować w warunkach odbiegających od normalnych, co będzie skutkowało innymi niż normalne warunkami odprowadzania ścieków. Należy pokazać, jak długo mogą trwać warunki odbiegające od normalnych (wraz z technicznym uzasadnieniem tego faktu)122, jaka może być częstotliwość tego rodzaju warunków. Jakie parametry odprowadzania ścieków będą związane z warunkami odbiegającymi od normalnych [ta informacja – w następnym podrozdziale]. Należy podać informację o przyczynie istnienia warunków innych niż normalne w pracy instalacji. stan prawny nieruchomości usytuowanych w zasięgu oddziaływania zamierzonego korzystania z wód polegającego na odprowadzaniu do nich ścieków z podaniem siedzib i adresów ich właścicieli123, obowiązki ubiegającego się o wydanie pozwolenia w stosunku do osób trzecich124. o Należy pamiętać, że część graficzna (proponuje się zawarcie jej w załączniku) jest w przypadku zagadnień wodnych obowiązkową częścią wniosku125 i powinna zawierać126: zasięg oddziaływania zamierzonego korzystania z wód, z oznaczeniem nieruchomości wraz z ich powierzchnią, naniesiony na mapę sytuacyjno-wysokościową terenu; schemat rozmieszczenia urządzeń pomiarowych. Uwaga: W przypadku odprowadzania wód opadowych i roztopowych do środowiska lub do urządzeń kanalizacyjnych należy sporządzić opis kierując się sekwencją tematów wskazaną w punktach powyżej, przy czym należy odnieść się do specyfiki związanej z wodami opadowymi i roztopowymi, w tym m.in. zwrócić szczególną uwagę na: precyzyjny plan kanalizacji deszczowej (czyli kanalizacji zbierającej wody opadowe i roztopowe), wraz z określeniem miejsc wlotów do tej kanalizacji, znajdujących się w pobliżu miejsc/instalacji/obiektów, które mogą być źródłem zanieczyszczenia wód, czy to w trakcie normalnej działalności zakładu, czy to w razie awarii, określenie, jaki procent powierzchni terenu zakładu pokryty jest trwałą nawierzchnią. Kanalizacja deszczowa jest tą typową częścią instalacji w praktycznie każdym zakładzie, którą – zależnie od konkretnej sytuacji i od prawidłowości analizy – można włączyć w zakres instalacji IPPC lub nie. Dla przykładu – należy uznać kanalizację deszczową za część instalacji IPPC, jeśli kanalizacja deszczowa (jej pojemność) traktowana jest jako zbiornik awaryjny (zamykany zasuwą na wylocie) na wypadek rozlewu awaryjnego (albo na wody pogaśnicze) z instalacji IPPC na terenie zakładu. Jeśli jednak nie ma żadnej możliwości, aby zanieczyszczenia pochodzące 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 w rozumieniu ustawy Prawo wodne i Ramowej Dyrektywy Wodnej. Karty charakterystyk substancji są jednym z typów załączników, których załączenie zaleca się wyłącznie w formie elektronicznej. Art. 184 ustawy POŚ Art. 184 ustawy POŚ Art. 184 ustawy POŚ Art. 142. ustawy POŚ Art. 132 ustawy Prawo wodne Art. 132 ustawy Prawo wodne Art. 132 ustawy Prawo wodne Art. 132 ustawy Prawo wodne 43 Odprowadzanie ścieków do wód, ziemi lub kanalizacji z instalacji IPPC przedostały się do kanalizacji deszczowej, która pełni rolę wyłącznie infrastrukturalną, niezależną od instalacji IPPC (niepowiązaną z nią technologicznie) – wówczas nie ma konieczności włączania kanalizacji deszczowej do zakresu instalacji IPPC. Aczkolwiek nawet instalacja nie będącą instalacją IPPC może być – na wniosek wnioskodawcy – objęta tym wnioskiem i pozwoleniem zintegrowanym127 i zaleca się, aby każdorazowo włączać ten obiekt w zakres instalacji IPPC. Tabela 4.1-1 Zestawienie zagadnień związanych z odprowadzaniem ścieków TAK 1 Czy wniosek dotyczy odprowadzania ścieków przemysłowych z instalacji IPPC do środowiska (wód lub ziemi)? Odpowiedz TAK albo NIE i przejdź do następnego punktu. 2 Czy ścieki te zawierają substancje priorytetowe lub substancje szczególnie szkodliwe w rozumieniu ustawy Prawo wodne i Ramowej Dyrektywy Wodnej? Odpowiedz TAK albo NIE albo NIE DOTYCZY i przejdź do następnego punktu. 3 Czy do środowiska są odprowadzane ścieki przemysłowe z instalacji, które nie podlegają obowiązkowi uzyskania pozwolenia zintegrowanego, ale które są objęte tym wnioskiem i mają być objęte pozwoleniem zintegrowanym? Odpowiedz TAK albo NIE i przejdź do następnego punktu. 4 Czy ścieki te zawierają substancje priorytetowe lub substancje szczególnie szkodliwe w rozumieniu ustawy Prawo wodne i Ramowej Dyrektywy Wodnej? Odpowiedz TAK albo NIE albo NIE DOTYCZY i przejdź do następnego punktu. 5 Czy wnioskodawca odprowadza lub ma zamiar odprowadzać wody opadowe i roztopowe do wód lub do ziemi? Odpowiedz TAK albo NIE i przejdź do następnego punktu. 6 Czy ścieki te pochodzą z instalacji IPPC? Odpowiedz TAK albo NIE albo NIE DOTYCZY i przejdź do następnego punktu. 7 Czy ścieki te pochodzą z instalacji innych niż IPPC i nie mają być objęte pozwoleniem zintegrowanym? Odpowiedz TAK albo NIE albo NIE DOTYCZY i przejdź do następnego punktu. 8 Czy ścieki te pochodzą z instalacji innych niż IPPC i mają być objęte pozwoleniem zintegrowanym? Odpowiedz TAK albo NIE albo NIE DOTYCZY i przejdź do następnego punktu. 9 Czy ścieki opadowe są odprowadzane do zewnętrznego systemu kanalizacyjnego? Odpowiedz TAK albo NIE i przejdź do następnego punktu. 10 Czy wniosek dotyczy odprowadzania ścieków z instalacji IPPC do urządzeń kanalizacyjnych? Odpowiedz TAK albo NIE i przejdź do następnego punktu. 11 Czy ścieki te zawierają substancje priorytetowe lub substancje szczególnie szkodliwe w rozumieniu ustawy Prawo wodne i Ramowej Dyrektywy Wodnej? Odpowiedz TAK albo NIE albo NIE DOTYCZY i przejdź do następnego punktu. 12 Czy ścieki te zawierają substancje szczególnie szkodliwe dla środowiska wodnego w rozumieniu ustawy Prawo wodne, których wprowadzanie w ściekach przemysłowych do urządzeń kanalizacyjnych wymaga uzyskania pozwolenia wodnoprawnego? Odpowiedz TAK albo NIE albo NIE DOTYCZY i przejdź do następnego punktu. 13 Czy ścieki z instalacji, które nie podlegają obowiązkowi uzyskania 127 na mocy Art. 203 ust. 3 ustawy POŚ 44 NIE NIE DOTYCZY UWAGI Odprowadzanie ścieków do wód, ziemi lub kanalizacji Tabela 4.1-1 Zestawienie zagadnień związanych z odprowadzaniem ścieków TAK NIE NIE DOTYCZY UWAGI pozwolenia zintegrowanego, ale które są objęte tym wnioskiem i mają być objęte pozwoleniem zintegrowanym są odprowadzane do urządzeń kanalizacyjnych? Odpowiedz TAK albo NIE i przejdź do następnego punktu. 14 Czy ścieki te zawierają substancje priorytetowe lub substancje szczególnie szkodliwe w rozumieniu ustawy Prawo wodne i Ramowej Dyrektywy Wodnej? Odpowiedz TAK albo NIE albo NIE DOTYCZY i przejdź do następnego punktu. 15 Czy ścieki te zawierają substancje szczególnie szkodliwe dla środowiska wodnego w rozumieniu ustawy Prawo wodne, których wprowadzanie w ściekach przemysłowych do urządzeń kanalizacyjnych wymaga uzyskania pozwolenia wodnoprawnego? Odpowiedz TAK albo NIE albo NIE DOTYCZY i przejdź do następnego punktu. 16 Czy którykolwiek ze strumieni ścieków odprowadzanych do wód lub do ziemi jest mieszaniną ścieków pochodzących z instalacji prowadzonych przez wnioskodawcę oraz ścieków pochodzących z innych źródeł? Odpowiedz TAK albo NIE albo NIE DOTYCZY i przejdź do następnego punktu. 17 Czy którykolwiek ze strumieni ścieków odprowadzanych do urządzeń kanalizacyjnych jest mieszaniną ścieków pochodzących z instalacji prowadzonych przez wnioskodawcę oraz ścieków pochodzących z innych źródeł? Odpowiedz TAK albo NIE albo NIE DOTYCZY. 4.2. Wytwarzanie i odprowadzanie ścieków; odbiorniki ścieków, oddziaływanie na środowisko oraz zapobieganie lub ograniczanie oddziaływania Komentarz: W podrozdziale tym należy zamieścić informacje wg poniższego zestawienia: 4.2.1. Informacje o ściekach 4.2.2. Informacje o zapobieganiu lub ograniczaniu emisji 4.2.3. Informacje o odbiorniku ścieków 4.2.4. Informacja o oddziaływaniu na środowisko 4.2.5. Uzasadnienie dla proponowanych ilości i jakości ścieków oraz związanego z nimi oddziaływania na środowisko Uwaga: Informacje te będą się różniły od siebie co do treści w zależności od tego, czy ścieki odprowadzane są do wód, do ziemi, czy do kanalizacji. Co więcej – w przypadku odprowadzania ścieków do kanalizacji nie ma obowiązku podawania większości informacji z poniższego zestawienia. Informacje, które powinny być podawane w przypadku odprowadzania ścieków do kanalizacji zostały zaznaczone gwiazdką (*). Ponadto w komentarzach uzupełniających znajdują się sugestie, jakie informacje można zamieścić odnosząc się do zawartych w zestawieniu wymagań. 4.2.1. Informacje o ściekach Komentarz: W tym punkcie należy przedstawić informacje o strumieniach ścieków, o ich ilości i charakterystyce jakościowej. Informacje te powinny obejmować następujące zagadnienia: źródła powstawania ścieków - aktualne i proponowane - w trakcie normalnej eksploatacji instalacji oraz w warunkach odbiegających od normalnych, w szczególności takich jak rozruch i wyłączenia128; określenie (dla opisanych w podpunkcie powyżej źródeł i sytuacji – a więc również dla warunków odbiegających od normalnych): o ilości (*), o stanu (*) 128 Art. 184 ustawy POŚ 45 Odprowadzanie ścieków do wód, ziemi lub kanalizacji o o o i składu (*) ścieków oraz dopuszczalnych ilości zanieczyszczeń, w szczególności ilości substancji szczególnie szkodliwych dla środowiska wodnego, wyrażonych w jednostkach masy przypadających na jednostkę wykorzystywanego surowca, materiału, paliwa lub powstającego produktu129,130, oraz przewidywany sposób i efekt ich oczyszczania131,132: Dokumentacja wnioskowa powinna wyodrębniać strumienie ścieków i inne zagadnienia gospodarki wodno-ściekowej dla instalacji typu IPPC. Umożliwi to występowanie we wniosku o wydanie pozwolenia zintegrowanego o uregulowanie zagadnień wodnościekowych związanych z funkcjonowaniem instalacji typu IPPC, a jednocześnie z wnioskiem o wydanie stosownych pozwoleń wodnoprawnych dla całego zakładu, na którym znajdują się instalacje typu IPPC; możliwe jest objęcie pozwoleniem zintegrowanym instalacji innych niż tylko instalacje IPPC133. Informacje o ilości, stanie i składzie ścieków można podać korzystając z wzorców tabel przedstawionych w niniejszym punkcie (tabele: 4.2.1-1, 4.2.1-2, 4.2.1-3, 4.2.1-4, 4.2.1-5). Podając powyższe informacje o ściekach: w sposób szczególnie ścisły należy odnieść się do planowanego okresu rozruchu i sposobu postępowania w przypadku rozruchu, zatrzymania działalności bądź wystąpienia awarii lub uszkodzenia urządzeń pomiarowych oraz rozmiaru, warunków korzystania z wód i urządzeń wodnych w tych sytuacjach 134; należy poddać analizie wszystkie źródła ścieków i stwierdzić możliwość obecności w ściekach substancji szczególnie szkodliwych dla środowiska wodnego lub taką możliwość wykluczyć; podając tę informację zaleca się skorzystać z tabeli 4.2.1-3, 4.2.1-4; można odnieść się do innych części niniejszego wniosku – np. do podrozdziału 4.3. poświęconego monitoringowi. Ponadto w podrozdziale tym należy zamieścić informacje o sposobie zagospodarowania osadów ściekowych 135 (można odnieść się w całości lub w części do rozdziału dotyczącego odpadów). Uwaga: W przypadku odprowadzania wód opadowych i roztopowych do środowiska lub do zewnętrznych urządzeń kanalizacyjnych należy sporządzić opis kierując się sekwencją zagadnień wskazaną w punktach (4.2.1, 4.2.2, 4.2.3, 4.2.4, 4.2.5), przy czym należy odnieść się do specyfiki związanej z wodami opadowymi i roztopowymi, w tym m.in. zwrócić szczególną uwagę na: opis powierzchni, z których spływają wody deszczowe lub roztopowe do kanalizacji136; (podanie wielkości powierzchni, odniesienie do zlewni kanalizacji deszczowej, przedstawienie poszczególnych zlewni na planie sytuacyjnym w zalecanym formacie co najwyżej A3 itp.); inne – poza powierzchniami – potencjalne źródła zanieczyszczenia wód opadowych lub roztopowych (np. urządzenia i materiały magazynowane bez przykrycia na terenie zakładu, urządzenia pracujące na terenie zakładu, naziemne zbiorniki magazynowe, operacje transportu substancji na terenie zakładu, będące w ruchu urządzenia i inne miejsca/instalacje/obiekty, które mogą być źródłem zanieczyszczenia wód opadowych, czy to w trakcie normalnej działalności zakładu, czy to w razie awarii) wraz z ich opisem w kontekście funkcjonowania kanalizacji deszczowej; informacje na ten temat można w całości przenieść do Rozdziału 7, jeśli awaria może być jedyną sytuacją, w której dochodzi do przedostania się zanieczyszczeń do kanalizacji; źródła zanieczyszczeń, które mogą przedostać się do kanalizacji deszczowej wskutek awarii – bezpośrednio, bez zmywania przez wody opadowe lub roztopowe (również te informacje można przenieść do Rozdziału 7), właściwy dobór danych (m.in. opadów charakterystycznych) do oszacowania miarodajnych przepływów w kanalizacji deszczowej137; 129 Art. 132 ustawy Prawo wodne Dotyczy wprowadzania ścieków przemysłowych do środowiska; zaleca się również w przypadku wprowadzania ścieków do kanalizacji (*), choć formalnie można w tym przypadku informację we wniosku sprowadzić do proponowanej ilości, stanu i składu ścieków [Art. 208 ustawy POŚ] 131 Art. 132 ustawy Prawo wodne 132 Dotyczy wprowadzania ścieków przemysłowych do środowiska; zaleca się również w przypadku wprowadzania ścieków do kanalizacji (*), choć formalnie można w tym przypadku informację we wniosku sprowadzić do proponowanej ilości, stanu i składu ścieków [Art. 208 ustawy POŚ] 133 Art. 203 ust. 3 ustawy POŚ 134 Art. 132 ustawy Prawo wodne 135 Art. 132 ustawy Prawo wodne 136 W opisie powierzchni nie należy ograniczać się tylko do tych rodzajów powierzchni, które w obecnym stanie prawnym uznane są formalnie za powierzchnie zanieczyszczone i są związane z nimi opłaty za korzystanie ze środowiska (zanieczyszczona powierzchnia szczelna terenów przemysłowych, składowych, baz transportowych, portów, lotnisk, miast, budowli kolejowych, dróg zaliczanych do kategorii dróg krajowych, wojewódzkich i powiatowych klasy G, a także parkingów o powierzchni powyżej 0,1 ha oraz powierzchnia szczelna obiektów magazynowania i dystrybucji paliw). 137 Obecnie obowiązujące przepisy w tym zakresie (Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 24 lipca 2006 r. w sprawie warunków, jakie należy spełnić przy wprowadzaniu ścieków do wód lub ziemi, oraz w sprawie substancji szczególnie szkodliwych dla środowiska wodnego (Dz.U. z 2006 r. Nr 137, poz. 984) nakazują przyjmować do obliczeń różne opady charakterystyczne dla różnego rodzaju powierzchni: 130 46 Odprowadzanie ścieków do wód, ziemi lub kanalizacji wykazanie, że właściwie dobrano urządzenia oczyszczające wody opadowe i roztopowe, co zapewni właściwy stopień redukcji zanieczyszczeń. Przy opisie zagadnienia wód opadowych zaleca się wykorzystanie tabeli 4.2.1-5 wg wzoru przedstawionego poniżej. opad o natężeniu co najmniej 15 l na sekundę na 1 ha uznaje się za opad charakterystyczny dla obliczenia przepływów miarodajnych z zanieczyszczonej powierzchni szczelnej terenów przemysłowych, składowych, baz transportowych, portów, lotnisk, miast, budowli kolejowych, dróg zaliczanych do kategorii dróg krajowych, wojewódzkich i powiatowych klasy G, a także parkingów o powierzchni powyżej 0,1 ha; opad o częstości występowania jeden raz w roku i czasie trwania 15 minut, lecz w ilości nie mniejszej niż powstająca z opadów o natężeniu 77 l na sekundę na 1 ha uznaje się za opad charakterystyczny dla obliczenia przepływów miarodajnych z zanieczyszczonej powierzchni szczelnej obiektów magazynowania i dystrybucji paliw. 47 Odprowadzanie ścieków do wód, ziemi lub kanalizacji pozwolenie zintegrowane Tabela 4.2.1-1 Charakterystyka strumieni ścieków (odprowadzanych bezpośrednio do środowiska lub poprzez zewnętrzne układy kanalizacyjne) przepływ ścieków max średni Miejsce max Nazwa strumienia Rodzaj i nazwa IPPC przepły przepły L.p. Źródło ścieków odprowadzania przepływ ścieków odbiornika w w ścieków roczny dobowy dobowy [m3/d] [m3/d] [m3/r] 1 2 3 4 5 6 7 8 9 Objaśnienia do kolumn tabeli: (2) np. ścieki odprowadzane do rzeki Młynówka wylotem nr 4 pokazanym na planie sytuacyjnym zawartym w załączniku 4.2-1 (3) np. procesy obróbki galwanicznej albo ścieki przemysłowe z wydziału X (4) woda powierzchniowa (rzeka, jezioro, morze), ziemia lub zewnętrzne urządzenia kanalizacyjne (5) należy odnieść się do schematu technologicznego lub do planu sytuacyjnego i należy podać symbol, jakim to miejsce oznaczone jest na planie (6) należy wpisać TAK, jeśli ścieki pochodzą z instalacji IPPC – a NIE jeśli nie pochodzą z instalacji IPPC (7) należy wpisać TAK, jeśli ścieki nie pochodzą z instalacji IPPC, jednak pochodzą z instalacji, która ma być objęta niniejszym wnioskiem o pozwolenie zintegrowane 48 10 Odprowadzanie ścieków do wód, ziemi lub kanalizacji Tabela 4.2.1-2 Informacja o ilości odprowadzanych ścieków Identyfikacja strumienia 1 ścieków: Współrzędne miejsca wprowadzania ścieków 2 do środowiska lub do kanalizacji Ilość ścieków - proponowana do odprowadzania w warunkach normalnych: maksymalnie m3/h maksymalnie m3/d 3 średnio m3/d maksymalnie m3/miesiąc maksymalnie m3/r Ilość ścieków - proponowana do odprowadzania w warunkach odbiegających od normalnych (w tym rozruch, wyłączenia, awarie): 4 maksymalnie m3/h maksymalnie m3/d 5 średnio m3/d maksymalnie m3/miesiąc maksymalnie m3/r Objaśnienia do wierszy tabeli: (1) Liczba porządkowa (kolumna (1) tabeli 4.2.1-1) oraz nazwa strumienia ścieków (kolumna (2) tabeli 4.2.1-1) (2) Należy podać współrzędne geograficzne (w formacie: 52,123456 N, 18,123456 E albo 52 o 12’ 3,45” N, 18o 12’ 3,45” E) plus położenie punktu zrzutuw układzie współrzędnych X-Y (współrzędne w systemie krajowym lub lokalnym) oraz rzędną terenuponadto w przypadku odprowadzania ścieków do rzeki należy określić miejsce wg kilometrażu rzeki; (3) i (5) Należy podać ilość ścieków w warunkach normalnych oraz w warunkach odbiegających od normalnych. (4) Dodatkowo odnieść się do podrozdziału, punktu lub strony, gdzie opisane są przedstawiane warunki odbiegające od normalnych. Jeśli dla danego strumienia ścieków zidentyfikowano kilka rodzajów warunków odbiegających od normalnych – może to wymagać powielenia wiersza 4 i 5 i zastosowania wierszy 4a i 5a, 4b i 5b itd. Tabela 4.2.1-3 Informacja o stanie i składzie ścieków liczba porządkowa (kolumna 1) oraz nazwa (kolumna 2) w tabeli 4.2.1-1 Identyfikacja strumienia ścieków: Lp. 1 Nazwa wskaźnika Jednostka 2 3 W warunkach normalnych W warunkach odbiegających od normalnych średnia dobowa średnia miesięczna średnia dobowa średnia miesięczna 4 5 6 7 Objaśnienia do kolumn tabeli: (2) Należy przedstawić wskaźniki charakterystyczne dla danego strumienia ścieków oraz dla tych parametrów, które decydują o jakości odbiornika. Należy wyróżnić grubszą czcionką wskaźniki odnoszące się do: substancji priorytetowych, substancji szczególnie szkodliwych, w rozumieniu ustawy Prawo wodne i Ramowej Dyrektywy Wodnej. (4), (5), (6), (7) Przedstawiając dane o jakości ścieków należy powołać się na laboratorium, które wykonywało badania, na metodę badawczą a w przypadku badań ścieków dodatkowo na numer akredytacji lub innego potwierdzenia kompetencji wydanego dla laboratorium odnoszącego się do każdego ze wskaźników z osobna. Należy również wyraźnie wskazać, w jaki sposób i przez kogo pobierane były próbki kierowane do badań w danym laboratorium. Informacje te można przedstawić jako przypisy do tabeli lub można załączyć sprawozdania/protokoły z badań laboratoryjnych zawierające wszystkie te informacje. 49 Odprowadzanie ścieków do wód, ziemi lub kanalizacji Tabela 4.2.1-4 Informacja o rodzaju produkcji, z której odprowadzane są ścieki w celu stwierdzenia, czy podlegają dodatkowym ograniczeniom związanym z dopuszczalnymi masami substancji, które mogą być odprowadzane w oczyszczonych ściekach przemysłowych L.p. Rodzaj produkcji Uwagi 1 2 3 Objaśnienie do kolumn tabeli: (2) Należy wymienić wszystkie rodzaje produkcji (prowadzone w związku z eksploatacją instalacji IPPC lub w związku z eksploatacją innych instalacji, które mają być objęte niniejszym wnioskiem), które objęte są Rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 27 lipca 2004 r. w sprawie dopuszczalnych mas substancji, które mogą być odprowadzane w ściekach przemysłowych (Dz.U. z 2004 r. Nr 180, poz.1867), tzn. dla których określone zostały dopuszczalne masy substancji, które mogą być odprowadzane w oczyszczonych ściekach przemysłowych, w jednym lub więcej okresach, przypadające na jednostkę masy wykorzystywanego surowca, materiału, paliwa lub powstającego produktu. Uwaga: Wypełnienie tabeli jest deklaracją wnioskodawcy – określającą część zakresu obowiązków, które mają zastosowanie dla jego przypadku. Komentarz: Kolejne strumienie ścieków należy zaprezentować w sekwencji tabel 4.2.1-2, 4.2.1-3, 4.2.1-4 nadając tym tabelom – dla kolejnych strumieni ścieków indeks literowy np. dla strumienia ścieków nr 2: 4.2.1-2b, 4.2.1-3b, 4.2.1-4b, a dla strumienia ścieków nr 3: 4.2.1-2c, 4.2.1-3c, 4.2.1-4c itd. Jeśli strumień ścieków to wody opadowe lub roztopowe, to należy wykorzystać jedynie tabele 4.2.1-2 (wyłącznie wiersz 1 i 2), 4.2.1-3 (przy odpowiednio ograniczonym zakresie wskaźników) oraz dodatkowo należy wykorzystać tabelę 4.2.1-5. Tabela 4.2.1-5 Powierzchnie, z których odprowadzane są ścieki do systemu kanalizacji deszczowej, zlewnie kanalizacji oraz deszcz charakterystyczny L.p. Powierzchnie, z których odprowadzane są ścieki do systemu kanalizacji deszczowej Ogólna powierzchnia terenu zakładu: ___________ m2 1 2 Powierzchnia [m2] Nr zlewni 3 4 Deszcz miarodajny [l/(s*ha)] 5 Objaśnienie do wierszy tabeli: (1) Należy wpisać różnego rodzaju powierzchnie w tym m.in. parkingi, miejsca magazynowania (składowania) surowców lub produktów, bazy transportowe (np. garaże, plac manewrowy, stacja paliw), drogi. Należy również wpisać powierzchnie takie jak dach, z których spływ nie będzie typowo traktowany jako ściek, jednak które mogą mieć wpływ na hydrauliczne parametry urządzeń podczyszczających ścieki opadowe. (4) Odniesienie do planu sytuacyjnego zamieszczonego w załączniku (5) Jakie natężenie deszczu przyjęte jako natężenie miarodajne [litrów na sekundę na 1 ha] 4.2.2. Informacje o zapobieganiu lub ograniczaniu ilości i zanieczyszczenia ścieków Komentarz: W tym punkcie należy przedstawić informacje o zapobieganiu powstawaniu ścieków lub ograniczaniu ich ilości lub ładunku zanieczyszczeń w nich zawartych. Informacje te powinny obejmować następujące zagadnienia: proponowane działania, w tym wyszczególnienie środków technicznych mających na celu zapobieganie powstawaniu ścieków lub ograniczanie ich ilości lub ładunku zanieczyszczeń w nich zawartych, a jeżeli działania mają być realizowane w okresie, na który ma być wydane pozwolenie - również proponowany termin zakończenia tych działań138; oraz proponowane sposoby zapobiegania występowaniu i ograniczania skutków awarii139 [nie dotyczy zakładów o zwiększonym lub dużym ryzyku wystąpienia poważnej awarii przemysłowej]: o uwaga: wytyczne zawierają osobny rozdział poświęcony sytuacjom awaryjnym (Rozdział 7). Do wnioskodawcy należy decyzja o tym, jak informację o awariach podzielić między te dwa rozdziały. o jeśli wnioskodawca wdrożył zasady czystszej produkcji – może odwołać się do przedsięwzięć z tym związanych; można odwołać się również do innych działań systemowych, które wspomagają właściwy dobór i zarządzanie materiałami, właściwe przygotowanie do awarii i reagowanie na nie; 138 139 Art. 184 ustawy POŚ Art. 184 ustawy POŚ 50 Odprowadzanie ścieków do wód, ziemi lub kanalizacji również w tym podrozdziale należy odnieść się do opisu oczyszczalni ścieków – szczególnie do tego, że jej funkcjonowanie zapewnia zgodność z wymaganiami wynikającymi z przepisów oraz ogranicza w najlepszy dostępny sposób ładunek zanieczyszczeń odprowadzanych do odbiornika; opis wariantów środków zapobiegających powstawaniu zanieczyszczeń, o ile takie warianty istnieją140. o Uwaga: Zaleca się, aby zagadnienia te zostały omówione również w przypadku odprowadzania ścieków do kanalizacji.(*) 4.2.3. Informacje o odbiorniku ścieków: Komentarz: W tym punkcie należy przedstawić informacje o odbiorniku ścieków. Poniżej odniesiono się przede wszystkim do sytuacji, gdy odbiornikiem ścieków są wody powierzchniowe141. Informacje te powinny obejmować następujące zagadnienia: charakterystyka wód objętych pozwoleniem wodnoprawnym142; w tym opis jakości wody w miejscu zamierzonego wprowadzania ścieków143: o jakość wody w odbiorniku; należy tu odnieść się do klasyfikacji (standardów jakości) wód 144; Uwaga: Informacje o charakterystyce cieku zaleca się podać korzystając z wzorców tabel (tabele 4.2.3-1, 4.2.3-2, 4.2.3-3) o inne cechy odbiornika wodnego określającego możliwość jego samooczyszczania lub cechy, których nie należy naruszać poprzez negatywne oddziaływanie; ustalenia wynikające z warunków korzystania z wód regionu wodnego oraz warunków korzystania z wód zlewni 145; informacja o formach ochrony przyrody utworzonych lub ustanowionych na podstawie ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody, występujących w zasięgu oddziaływania zamierzonego korzystania z wód polegającego na wprowadzaniu ścieków146. ponadto powinno się przedstawić informację o: o odległości, w jakiej od punktu zrzutu ścieków znajdują się kąpieliska lub plaże publiczne nad wodami oraz ewentualne ujęcia wody pitnej; o wartości przepływów charakterystycznych odbiornika wodnego, o warunkach korzystania z wód zlewni, o związanych z eksploatacją instalacji istotnych ustaleniach prawa lokalnego (jak np. miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego) lub też decyzji administracyjnych wydanych na wcześniejszych etapach (jak np. decyzje o utworzeniu stref ochronnych, decyzja o środowiskowych uwarunkowaniach zgody na realizację przedsięwzięcia, decyzja o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego, decyzja o warunkach zabudowy); informacja o powierzchni i charakterystyce ziemi, która ma być odbiornikiem ścieków, w tym informacja potwierdzająca spełnienie warunku polegającego na tym, że miejsce wprowadzania ścieków lub dno urządzeń wodnych oddzielone jest warstwą gruntu o miąższości co najmniej 3 m od najwyższego użytkowego poziomu wodonośnego wód podziemnych147: Art. 184 ustawy POŚ Sytuacje, aby ścieki przemysłowe z instalacji IPPC były odprowadzane do ziemi nie zostały w wytycznych tak szczegółowo ujęte, jak sytuacje odprowadzania do wód lub kanalizacji, gdyż te dwa sposoby odprowadzania ścieków zdecydowanie dominują i standaryzacja podejścia jest w tych przypadkach uzasadniona. 142 Art. 132 ustawy Prawo wodne 143 Art. 132 ustawy Prawo wodne 144 Określone w niżej wymienionych przepisach: Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 4 października 2002 r. w sprawie wymagań, jakim powinny odpowiadać morskie wody wewnętrzne i wody przybrzeżne będące środowiskiem życia skorupiaków i mięczaków (Dz.U. z 2002 r. Nr 176, poz. 1454), Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 4 października 2002 r. w sprawie wymagań, jakim powinny odpowiadać wody śródlądowe będące środowiskiem życia ryb w warunkach naturalnych (Dz.U. z 2002 r. Nr 176, poz.. 1455 ) Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 16 października 2002 r. w sprawie wymagań, jakim powinna odpowiadać woda w kąpieliskach (Dz.U. z 2002 r. Nr 183, poz. 1530), Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 27 listopada 2002 r. w sprawie wymagań, jakim powinny odpowiadać wody powierzchniowe wykorzystywane do zaopatrzenia ludności w wodę przeznaczoną do spożycia (Dz.U. z 2002 r. Nr 204, poz. 1728). 145 Art. 132 ustawy Prawo wodne 146 Art. 132 ustawy Prawo wodne 147 Parametr ten wynika z zapisów Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 24 lipca 2006 r. w sprawie warunków, jakie należy spełnić przy wprowadzaniu ścieków do wód lub ziemi, oraz w sprawie substancji szczególnie szkodliwych dla środowiska wodnego (Dz.U. z 2006 r. Nr 137, poz. 984) 140 141 51 Odprowadzanie ścieków do wód, ziemi lub kanalizacji 1 2 3 4 Tabela 4.2.3-1 Informacje hydrologiczne dotyczące odbiornika ścieków Nazwa odbiornika ścieków: Rodzaj odbiornika ścieków: Uwarunkowania hydrologiczne Uwarunkowania dodatkowe wynikające z warunków korzystania z wód regionu wodnego lub warunków korzystania z wód zlewni Objaśnienie ogólne do tabeli: Tabelę w tej formie wypełnia się w przypadku odprowadzania ścieków do wód powierzchniowych. W przypadku odprowadzania ścieków do ziemi należy utworzyć analogiczną tabelę i wstawić do niej odpowiednie dane - odpowiednie dla sytuacji odprowadzania ścieków do ziemi. Objaśnienia do wierszy tabeli: (2) Rodzaj odbiornika ścieków to np. rzeka, jezioro, wewnętrzne wody morskie, wody morza terytorialnego. (3) Jeśli jest to rzeka, to należy podać przepływy charakterystyczne, w tym przede wszystkim przepływ nienaruszalny (ale w miarę możliwości również inne wartości– takie jak np. WWQ - przepływ najwyższy z wysokich z wielolecia, SWQ - przepływ najwyższy ze średnich z wielolecia, SSQ - przepływ średni z wielolecia, SNQ - przepływ najniższy ze średnich z wielolecia, NNQ - przepływ najniższy z niskich z wielolecia). (4) Należy podać istotne ustalenia warunków korzystania z wód regionu wodnego lub warunków korzystania z wód zlewni, które mają wpływ na określenie spełniania odpowiednich wymagań przez zamierzone odprowadzanie ścieków. 52 Odprowadzanie ścieków do wód, ziemi lub kanalizacji Tabela 4.2.3-2 Wskaźniki określające jakość odbiornika ścieków przed miejscem zrzutu ścieków Lp. Wskaźniki jakości wody Jednostki miary Wyniki pomiarów 1 2 3 4 Objaśnienie do tabeli – jak w tabeli 3.2.3.-2 Tabela 4.2.3-3 Wskaźniki określające jakość odbiornika ścieków za miejscem zrzutu ścieków Lp. Wskaźniki jakości wody Jednostki miary Wyniki pomiarów 1 2 3 4 Objaśnienie do tabeli – jak w tabeli 3.2.3.-2 Uwaga do kolumn tabel 4.2.3-2 i 4.2.3-3 Należy przedstawić wskaźniki charakterystyczne dla danego odbiornika. Nade wszystko powinno przedstawić się wszystkie wskaźniki odzwierciedlające jakość odbiornika, które mogą ulec zmianie wskutek odprowadzania do nich ścieków z zakładu. Przedstawiając dane dot. jakości wód, czy jakości ścieków należy powołać się na laboratorium, które wykonywało badania, na metodę badawczą oraz na numer akredytacji lub innego potwierdzenia kompetencji wydanego dla laboratorium odnoszącego się do każdego ze wskaźników z osobna. Należy również wyraźnie wskazać, w jaki sposób i przez kogo pobierane były próbki kierowane do badań w danym laboratorium. Informacje te można przedstawić jako przypisy do tabeli lub można załączyć sprawozdania/protokoły z badań laboratoryjnych zawierające wszystkie te informacje. 4.2.4. Informacja o oddziaływaniu na środowisko: Komentarz: W tym punkcie należy przedstawić informacje, dzięki którym możliwe będzie określenie skali oddziaływania na środowisko, jakie wiąże się z odprowadzaniem ścieków. Informacje te powinny obejmować następujące zagadnienia: określenie wpływu gospodarki wodno-ściekowej zakładu na środowisko (w tym na faunę i florę), w tym na wody powierzchniowe oraz podziemne148: o należy przeprowadzić analizę oddziaływania odprowadzanych ścieków na odbiornik i środowisko z nim związane; nie została ustanowiona metodyka referencyjna określania tego oddziaływania w związku z tym proponuje się przyjąć metodykę opartą na zdefiniowaniu chłonności odbiornika: Dla przykładu: jako chłonność odbiornika ścieków będącego ciekiem proponuje się przyjąć zdolność odbiornika do przyjęcia odpowiednio rozłożonego w czasie ładunku zanieczyszczeń bez pogarszania jakości odbiornika rozumianej jako spełnienie wymagań związanych z jakością wody przeznaczonej na określone cele; jeśli wody nie są zaklasyfikowane do żadnej z kategorii powoływanych w rozporządzeniach określających ww. wymagania, wówczas jako chłonność odbiornika wodnego proponuje się przyjąć taką ilość zanieczyszczeń, która może być do niego odprowadzana, aby w odległości 24 h przepływu w dół cieku, wskaźniki jakości wody były nie gorsze, niż przed punktem zrzutu ścieków. Chłonność tę zaleca się przedstawić dla wskaźników charakterystycznych dla danego rodzaju ścieków i należy wyrazić ją w kilogramach na godzinę dla tych wskaźników, które określa się jednostkami masy (stężenia). Następnie należy odnieść się do tak zdefiniowanej chłonności odbiornika i wykazać akceptowalny poziom oddziaływania (konfrontując ładunki wprowadzane z ładunkami określonymi przez chłonność odbiornika); omawiając oddziaływanie należy uwzględnić skumulowany efekt oddziaływania w przypadku odprowadzania ścieków w warunkach odbiegających od normalnych. Uwaga: Tak rozumiana chłonność nie jest w świetle obecnie obowiązujących przepisów warunkiem uzyskania pozwolenia. Jednak przedstawienie chłonności odbiornika wodnego i skonfrontowanie tego z ładunkiem ścieków odprowadzanych przez zakład pozwoli na określenie skali oddziaływania zrzutu ścieków na dany ciek wodny. o należy odnieść się do warunków korzystania z wód regionu wodnego oraz warunków korzystania z wód zlewni; 148 Art. 132 ustawy Prawo wodne, Art. 184 ustawy POŚ 53 Odprowadzanie ścieków do wód, ziemi lub kanalizacji w przypadku wprowadzania ścieków do ziemi należy przedstawić informacje o oddziaływaniu na to środowisko; informacja o istniejącym lub możliwym oddziaływaniu transgranicznym na środowisko149. Syntetyczną prezentację informacji zawartych w tym podrozdziale należy zamieścić w tabelach wg wzorców przedstawionych poniżej. W opisie należy przedstawić maksymalny roczny ładunek zanieczyszczeń odprowadzanych do odbiornika przy uwzględnieniu różnych scenariuszy wariantów pracy instalacji oraz wydarzeń powodujących pracę w warunkach odbiegających od normalnych. o 149 Art. 208 ustawy POŚ 54 Odprowadzanie ścieków do wód, ziemi lub kanalizacji Tabela 4.2.4-1 Proponowana charakterystyka odprowadzanych ścieków (w warunkach normalnych) IDENTYFIKACJA STRUMIENIA ŚCIEKÓW: liczba porządkowa (kolumna 1) oraz nazwa (kolumna 2) w tabeli 4.2.1-1 PO OCZYSZCZENIU – w miejscu PRZED OCZYSZCZENIEM Wskaźnik Stwierdzona wprowadzania ścieków do środowiska zanieczyszczenia (obliczona) średnia max średnia max ścieków potencjalna chłonność średnia średnia średnia średnia miesięcz ładunek miesięcz ładunek odbiornika ścieków godzinowa dobowa godzinowa dobowa na dobowy na dobowy max średnia ładunek godzinowa [mg/l] [mg/l] [mg/l] [kg/d] [mg/l] [mg/l] [mg/l] [kg/d] dobowy [mg/l] [kg/d] 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 Objaśnienia do kolumn tabeli: (1) Poza wskaźnikami określonymi poprzez stężenie wyrażane w mg/l lub ładunek należy również odpowiednio uwzględnić takie parametry, jak np. temperatura i odczyn. 55 11 Efektywność oczyszczania [%] 12 Odprowadzanie ścieków do wód, ziemi lub kanalizacji Tabela 4.2.4-2 Proponowana charakterystyka odprowadzanych ścieków (w warunkach odbiegających od normalnych) IDENTYFIKACJA STRUMIENIA ŚCIEKÓW: liczba porządkowa (kolumna 1) oraz nazwa (kolumna 2) w tabeli 4.2.1-1 PRZED OCZYSZCZENIEM PO OCZYSZCZENIU Wskaźnik Stwierdzona (obliczona) średnia max średnia max zanieczyszczenia potencjalna chłonność średnia średnia średnia średnia miesięcz ładunek miesięcz ładunek ścieków odbiornika ścieków godzinowa dobowa godzinowa dobowa na dobowy na dobowy średnia ładunek godzinowa dobowy [mg/l] [mg/l] [kg/d] [mg/l] [mg/l] [mg/l] [kg/d] [kg/d] [mg/l] [kg/d] 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 ROZRUCH: (odnieść się do podrozdziału, punktu lub strony, gdzie opisane są warunki odbiegające od normalnych) WYŁĄCZENIA: (odnieść się do podrozdziału, punktu lub strony, gdzie opisane są warunki odbiegające od normalnych) AWARIA TYPU 1: (odnieść się do podrozdziału, punktu lub strony, gdzie opisane są warunki odbiegające od normalnych) AWARIA TYPU 2: (odnieść się do podrozdziału, punktu lub strony, gdzie opisane są warunki odbiegające od normalnych) INNE: (odnieść się do podrozdziału, punktu lub strony, gdzie opisane są warunki odbiegające od normalnych) Objaśnienia do kolumn tabeli: (1) Poza wskaźnikami określonymi poprzez stężenie wyrażane w mg/l, należy również odpowiednio uwzględnić takie parametry, jak np. temperatura i odczyn. 56 11 Efektywność oczyszczania [%] 12 Odprowadzanie ścieków do wód, ziemi lub kanalizacji 4.2.5. Uzasadnienie dla proponowanych emisji i związanego z nimi oddziaływania na środowisko Komentarz: W tym punkcie należy uzasadnić proponowane parametry związane z odprowadzaniem ścieków 150, w tym przede wszystkim odnieść się do ilości(*), stanu(*) i składu(*) ścieków oraz oddziaływania na środowisko oraz wykazać, że spełnione są wymagania prawne, a poziom oddziaływania jest akceptowalny. Należy wykazać, że: wprowadzanie ścieków do wód lub do ziemi nie spowoduje przekroczenia standardów jakości środowiska gruntowo-wodnego: o w przypadku wód wyrażonych w odpowiednich rozporządzeniach144; o w przypadku ziemi wyrażonych poprzez standardy jakości gleby i ziemi151; proponowane ilość, stan i skład ścieków spełniają warunki, jakie należy spełnić przy wprowadzaniu ścieków do wód lub ziemi, w tym spełnione są warunki: o najwyższych dopuszczalnych wartości wskaźników zanieczyszczeń dla oczyszczonych ścieków przemysłowych odprowadzanych do środowiska152; o dopuszczalnych mas substancji, które mogą być odprowadzane w ściekach przemysłowych 153; a zatem ilość, stan i skład ścieków spełniają wymagania wynikające ze standardów emisyjnych; proponowane przez wnioskodawcę warunki korzystania z wody są zgodne z154: o ustaleniami warunków korzystania z wód regionu wodnego lub warunków korzystania z wód zlewni; o ustaleniami miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego, decyzji o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego oraz decyzji o warunkach zabudowy; o wymaganiami ochrony zdrowia ludzi, środowiska i dóbr kultury wpisanych do rejestru zabytków oraz wynikającymi z odrębnych przepisów. 4.3. Monitoring i wyniki pomiarów W podrozdziale tym należy zamieścić informacje wg poniższego zestawienia: Uwaga: Informacje, które powinny być podawane w przypadku odprowadzania ścieków do kanalizacji zostały zaznaczone gwiazdką (*). Ponadto w komentarzach uzupełniających znajdują się sugestie, jakie informacje można zamieścić odnosząc się do zawartych w zestawieniu wymagań. wyniki pomiarów ilości i jakości ścieków, jeżeli ich przeprowadzenie było wymagane155; Wyniki można podać w posiadanym układzie lub można skorzystać z formatu zaproponowanego w tabelach 4.2.3-2 i 4.2.3-3. zmiany w ilości, stanie i składzie ścieków, jeżeli nastąpiły po uzyskaniu ostatniego pozwolenia dla instalacji 156; Należy przedstawić miarodajny zestaw wyników pomiarów ilości i jakości odprowadzanych do środowiska ścieków, jeżeli przeprowadzenie pomiarów było wymagane . Należy przedstawić wyniki pomiarów z okresu od czasu złożenia poprzedniego wniosku dotyczącego odprowadzania ścieków lub z innego uzasadnionego okresu, w którym były przeprowadzone pomiary. Protokoły, sprawozdania z przeprowadzonych pomiarów należy przedstawić jako załączniki (jeśli ich objętość jest duża – mogą to być załączniki wyłącznie w wersji elektronicznej – skany). Wyniki powinny być omówione w ten sposób, aby wskazać na obszary, w których pomiary wykazywały zgodność z wymaganiami, oraz wskazać na obszary, w których pomiary wykazywały niezgodność z wymaganiami. Komentując wyniki pomiarów wskazujące na zgodność, należy dodatkowo wskazać na te wyniki pomiarów, które są blisko granicy zgodności. Należy omówić, czy następuje zwiększenie, czy zmniejszenie emisji – oraz wyjaśnić, dlaczego następuje zmiana. proponowane procedury monitorowania procesów technologicznych istotnych z punktu widzenia wymagań ochrony środowiska, w szczególności pomiaru lub ewidencjonowania ilości i jakości ścieków (określenie zakresu i częstotliwości wykonywania wymaganych analiz odprowadzanych ścieków)157: o jednym z elementów tego monitorowania będzie opisany w Rozdziale 3.3. monitoring zużywania wody; Art. 208 ustawy POŚ Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 września 2002 r. w sprawie standardów jakości gleby oraz standardów jakości ziemi (Dz.U. z 2002 r. Nr 165, poz. 1359) 152 Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 24 lipca 2006 r. w sprawie warunków, jakie należy spełnić przy wprowadzaniu ścieków do wód lub ziemi, oraz w sprawie substancji szczególnie szkodliwych dla środowiska wodnego (Dz.U. z 2006 r. Nr 137, poz. 984) 153 Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 27 lipca 2004 r. w sprawie dopuszczalnych mas substancji, które mogą być odprowadzane w ściekach przemysłowych (Dz.U. z 2004 r. Nr 180, poz. 1867) 154 Art. 125 ustawy Prawo wodne 155 Art. 132 ustawy Prawo wodne, Art. 184 ustawy POŚ 156 Art. 184 ustawy POŚ 157 Art. 132 ustawy Prawo wodne, Art. 184 ustawy POŚ 150 151 57 Odprowadzanie ścieków do wód, ziemi lub kanalizacji monitoring ilości i rodzaju oraz właściwościach stosowanych substancji i preparatów chemicznych może być również jednym z elementów nadzorowania gospodarki ściekowej; o można tu uwzględnić nadzór nad procesami technologicznymi istotnymi z uwagi na powstawanie ścieków i prowadzenie monitoringu parametrów tych procesów; określenie zakresu i częstotliwości wykonywania wymaganych analiz wód podziemnych lub wód powierzchniowych powyżej i poniżej miejsca zrzutu ścieków158: o należy również odnieść się do metodyki pobierania prób i prowadzenia badań; opis urządzeń służących do pomiaru oraz rejestracji ilości, stanu i składu odprowadzanych ścieków 159: o należy wskazać usytuowanie stanowisk do pomiaru ilości ścieków: np. miejsce poboru próbek do badań oraz miejsce, w którym zainstalowany jest urządzenie do pomiaru przepływu (wraz z odniesieniem do odpowiedniego oznaczenia na planie sytuacyjnym zawartym w załączniku); o można tu również odnieść się do procedur związanych z pobieraniem próbek i innymi elementami metodyki160, czy też zamawianiem usług odpowiedniego laboratorium; o należy odnieść się do szczegółowych przepisów w tym zakresie161. należy zaproponować sposób postępowania w przypadku uszkodzenia urządzeń pomiarowych162. o Uwaga: W przypadku odprowadzania wód opadowych i roztopowych do środowiska lub do zewnętrznych urządzeń kanalizacyjnych należy sporządzić opis kierując się sekwencją zagadnień wskazaną w podpunktach powyżej, przy czym należy odnieść się do specyfiki związanej z wodami opadowymi i roztopowymi, w tym m.in. zwrócić szczególną uwagę na: wagę, jaką dla uzyskania właściwych parametrów ścieków odprowadzanych do środowiska ma prawidłowa eksploatacja urządzeń oczyszczających wody opadowe, której głównym elementem jest regularne czyszczenie tych urządzeń; w związku z tym działania związane z tymi operacjami powinny być monitorowane 163. Zaleca się uwzględnienie zasadności takiego opomiarowania systemu kanalizacyjnego, aby można było na bieżąco dokonywać bilansu zużycia wody i odprowadzania ścieków przez poszczególne części zakładu (łącznie z ewentualną stacją uzdatniania wody i oczyszczalnią ścieków) i aby można było stosunkowo szybko wykryć ewentualne straty wody lub ścieków wynikające np. z nieszczelności sieci. Im większa zmienność w wielkości poboru wody i zrzutu ścieków – tym częściej powinny być dokonywane odczyty poboru wody (i zużycia w poszczególnych częściach zakładu) i ilości ścieków. Uwaga! Procedury (jak również personel, sprzęt itd.) związane z monitorowaniem ilości, stanu i jakości ścieków z uwagi na obowiązki wynikające z pozwolenia zintegrowanego mogą zostać zmodyfikowane w celu zbierania odpowiednich danych na potrzeby opłat za korzystanie ze środowiska – wynikających z ustawy POŚ oraz na potrzeby Krajowego Rejestru Uwalniania i Transferu Zanieczyszczeń. 4.4. Proponowane warunki pozwolenia Komentarz: Do tego podrozdziału wnioskujący przenosi odpowiednie dane wybrane z opisów zawartych w tym rozdziale, które mają ułatwić sformułowanie pozwolenia. W zależności od objętości wniosku i stopnia jego skomplikowania dane te można przenieść do tego podrozdziału wprost lub można zawrzeć w nim odniesienia do odpowiednich miejsc w podrozdziałach 4.1., 4.2., 4.3. Należy pamiętać, aby wyraźnie wskazać, które instalacje podlegają obowiązkowi uzyskania pozwolenia zintegrowanego, a które ujęte są we wniosku na mocy Art. 203 ust. 3 ustawy POŚ. Wskazując na elementy wniosku, które wnioskodawca proponuje przyjąć jako elementy pozwolenia, należy pamiętać o podstawowych wymaganiach co do treści pozwolenia (wynikające z ustawy POŚ 164165 oraz ustawy Prawo wodne166) i odnieść się do nich. 158 Art. 132 ustawy Prawo wodne Art. 132 ustawy Prawo wodne 160 Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 24 lipca 2006 r. w sprawie warunków, jakie należy spełnić przy wprowadzaniu ścieków do wód lub ziemi, oraz w sprawie substancji szczególnie szkodliwych dla środowiska wodnego (Dz.U. z 2006 r. Nr 137, poz. 984) 161 Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 24 lipca 2006 r. w sprawie warunków, jakie należy spełnić przy wprowadzaniu ścieków do wód lub ziemi, oraz w sprawie substancji szczególnie szkodliwych dla środowiska wodnego (Dz.U. z 2006 r. Nr 137, poz. 984) zawiera wiele konkretnych wymagań dotyczących prowadzenia monitoringu. 162 Art. 132 ustawy Prawo wodne 163 Należy zwrócić uwagę na precyzyjne zapisy par. 19 – 21 obowiązujących przepisów Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 24 lipca 2006 r. w sprawie warunków, jakie należy spełnić przy wprowadzaniu ścieków do wód lub ziemi, oraz w sprawie substancji szczególnie szkodliwych dla środowiska wodnego (Dz.U. z 2006 r. Nr 137, poz. 984) 164 Art. 188 ustawy POŚ 159 58 Odprowadzanie ścieków do wód, ziemi lub kanalizacji 165 166 Art. 211 ustawy POŚ Art. 128 ustawy Prawo wodne 59 Gospodarka odpadami 5. Gospodarka odpadami Komentarz: Gospodarka odpadami jest elementem praktycznie każdej działalności związanej z prowadzeniem instalacji IPPC. Należy jednak podkreślić, że rozporządzenie o rodzajach instalacji IPPC obejmuje kilka rodzajów instalacji, które bezpośrednio związane są z gospodarką odpadami. Są to instalacje: do odzysku lub unieszkodliwiania, z wyjątkiem składowania, odpadów niebezpiecznych, o zdolności przetwarzania[*] ponad 10 ton na dobę, do termicznego przekształcania odpadów komunalnych, o zdolności przetwarzania [*] ponad 3 tony na godzinę, do unieszkodliwiania, z wyjątkiem składowania, odpadów innych niż niebezpieczne, o zdolności przetwarzania[*] ponad 50 ton na dobę, do składowania odpadów, z wyłączeniem odpadów obojętnych, o zdolności przyjmowania [**] ponad 10 ton odpadów na dobę lub o całkowitej pojemności ponad 25000 ton. W niniejszym rozdziale te cztery rodzaje instalacje będą nazywane „instalacjami IPPC w gospodarce odpadami”. 5.1. Dodatkowe informacje o instalacji i jej funkcjonowaniu w kontekście gospodarki odpadami Komentarz: Informacje o instalacji zostały podane w Rozdziale 1. Jeśli potrzebne są uszczegółowienia związane z gospodarką odpadami, to należy w tym podrozdziale zamieścić informacje wymagane przez Art. 184 ustawy POŚ: ogólne informacje o instalacji i jej funkcjonowaniu w kontekście gospodarki odpadami; informacje o stosowanych urządzeniach i technologiach – istotne dodatkowe informacje z uwagi na gospodarkę odpadami; charakterystyka techniczna źródeł wytwarzania odpadów; ocena stanu technicznego instalacji – dodatkowe informacje w kontekście gospodarki odpadami.; opis zakładanych wariantów funkcjonowania instalacji, w tym opis wariantów środków zapobiegających powstawaniu odpadów, o ile takie warianty istnieją; uzupełniający schemat technologiczny wraz z bilansem masowym w kontekście gospodarki odpadami. A zatem w tym miejscu wniosku należy zamieścić dodatkowe informacje istotne z punktu widzenia gospodarki odpadami, których umieszczenie w Rozdziale 1 utrudniałoby klarowne przedstawienie całości instalacji. Opis w kontekście gospodarki odpadami oznacza, że mimo iż w poprzednich rozdziałach zawarto schematy technologiczne, to jednak dla klarownego przedstawienia sytuacji w gospodarce odpadami konieczne może się okazać sporządzenie dodatkowego – specyficznego z punktu widzenia gospodarki odpadami - blokowego schematu technologicznego wraz z bilansem masowym i rodzajami i źródłami wykorzystywanych materiałów, surowców i paliw, istotnych z punktu widzenia gospodarki odpadami. Jeśli wniosek dotyczy instalacji IPPC w gospodarce odpadami, to w Rozdziale 1 lub w niniejszym podrozdziale należy uwzględnić wytyczne zawarte w uzupełnieniach poniżej. Uzupełnienie1 - dotyczące wniosków obejmujących składowisko odpadów. Formułując wniosek o pozwolenie zintegrowane na prowadzenie składowiska odpadów należy w Rozdziale 1 oraz w niniejszym rozdziale uwzględnić specyficzne, odnoszące się do tego rodzaju instalacji wymagania zawarte w ustawie o odpadach (która w tym zakresie transponuje na grunt polski przede wszystkim przepisy dyrektywy składowiskowej. Wymagania ustawowe zawarte są w Rozdziale 7 ustawy o odpadach w artykułach od 50 do 62, a niektóre obowiązki są doprecyzowane w niżej wymienionych rozporządzeniach: Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 30 października 2002 r. w sprawie rodzajów odpadów, które mogą być składowane w sposób nieselektywny (Dz.U. z 2002 r. Nr 191, poz. 1595)167 Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 grudnia 2002 r. w sprawie zakresu, czasu, sposobu oraz warunków prowadzenia monitoringu składowisk odpadów (Dz.U. z 2002 r. Nr 220, poz. 1858) 168 Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 24 marca 2003 r. w sprawie szczegółowych wymagań dotyczących lokalizacji, budowy, eksploatacji i zamknięcia, jakim powinny odpowiadać poszczególne typy składowisk odpadów (Dz.U. z 2003 r. Nr 61, poz. 549)169 Zwane w tym rozdziale rozporządzeniem w sprawie nieselektywnego składowania Zwane w tym rozdziale rozporządzeniem w sprawie monitoringu składowisk 169 Zwane w tym rozdziale rozporządzeniem w sprawie wymagań dla składowisk 167 168 60 Gospodarka odpadami Rozporządzenie Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 7 września 2005 r. w sprawie kryteriów oraz procedur dopuszczania odpadów do składowania na składowisku odpadów danego typu (Dz.U. z 2005 r. Nr 186, poz. 1553, z późn. zm.)170 Przede wszystkim należy pamiętać, że składowisko odpadów, to obiekt budowlany171 przeznaczony do składowania odpadów. Budowa składowiska wymaga zatem uzyskania pozwolenia na budowę, przy czym wniosek o pozwolenie na budowę – poza wymaganiami wynikającymi z ustawy Prawo budowlane172 - musi spełniać dodatkowe wymagania wynikające z ustawy o odpadach173. Ponadto przed przystąpieniem do użytkowania składowiska należy uzyskać pozwolenie na użytkowanie – gdzie poza spełnieniem wymagań ustawy Prawo budowlane oraz ustawy POŚ należy spełnić wymagania ustawy o odpadach174. A zatem już na etapie projektowania składowiska należy przewidzieć większość potrzeb związanych z zapewnieniem ochrony środowiska, również na etapie eksploatacji składowiska. Przedstawiając we wniosku opis składowiska, należy wyraźnie określić jego typ oraz należy odnieść się wymagań stawianych lokalizacji składowiska i jego budowie określonych w rozporządzeniu w sprawie wymagań dla składowisk169. Występując o pozwolenie zintegrowane przed uzyskaniem decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu dla składowiska odpadów należy we wniosku przedstawić informację co do możliwości odzysku lub unieszkodliwienia odpadów w inny sposób niż przez składowanie oraz – w uzasadnionych przypadkach - należy przedstawić wstępną opinię organów administracji lotniczej, wojewódzkiego konserwatora zabytków lub dyrektora urzędu morskiego 175. Występując o pozwolenie zintegrowane po uzyskaniu tej decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania – należy przedstawić ją w załączniku, wraz z odpowiednimi zgodami, jeśli były wymagane. Do wniosku o pozwolenie zintegrowane należy załączyć decyzję o pozwoleniu na budowę. Natomiast jeśli wystąpienie o pozwolenie zintegrowane następuje przed wydaniem pozwolenia na budowę, należy we wniosku o pozwolenie zintegrowane przedstawić informacje wymagane dodatkowo w stosunku do wniosków o wydanie pozwolenia na budowę składowiska odpadów176. Do pozwolenia zintegrowanego należy załączyć projekt instrukcji eksploatacji składowiska odpadów177. Jeśli wystąpienie o pozwolenie zintegrowane następuje na wcześniejszym etapie, niż kiedy formułuje się instrukcję użytkowania składowiska, wówczas we wniosku o pozwolenie zintegrowane należy przedstawić wszystkie informacje wymagane dla instrukcji. Uzupełnienie 2 – dotyczące wniosków obejmujących spalarnię lub współspalarnię odpadów. Formułując wniosek o pozwolenie zintegrowane na prowadzenie spalarni lub współspalarni odpadów należy w Rozdziale 1 oraz w niniejszym rozdziale uwzględnić specyficzne, odnoszące się do tego rodzaju instalacji wymagania zawarte w ustawie o odpadach (która w tym zakresie transponuje na grunt polski przepisy dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2000/76/WE z dnia 4 grudnia 2000 r. w sprawie spalania odpadów (Dz. Urz. WE L 332 z 28.12.2000, str. 91)). Wymagania ustawowe zawarte są w Rozdziale 6 ustawy o odpadach w artykułach od 44 do 49a, a niektóre obowiązki są doprecyzowane w rozporządzeniu: Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 21 marca 2002 r. w sprawie wymagań dotyczących prowadzenia procesu termicznego przekształcania odpadów (Dz.U. z 2002 r. Nr 37, poz. 339, z późn. zm.) 178 Należy określić rodzaje odpadów, które będą poddawane procesom przekształcania termicznego, przy czym należy zwrócić uwagę, że większość przepisów dotyczących procesów przekształcania termicznego nie ma zastosowania do spalarni odpadów oraz współspalarni odpadów termicznie przekształcających wyłącznie następujące odpady: roślinne z rolnictwa i leśnictwa; roślinne z przemysłu przetwórstwa spożywczego, jeżeli odzyskuje się wytwarzaną energię cieplną; włókniste, roślinne z procesu produkcji pierwotnej masy celulozowej i z procesu produkcji papieru z masy, jeżeli odpady te są spalane w miejscu produkcji, a wytwarzana energia cieplna jest odzyskiwana; korka; drewna, z wyjątkiem drewna zanieczyszczonego impregnatami i powłokami ochronnymi, które mogą zawierać związki chlorowcoorganiczne lub metale ciężkie, w skład których wchodzą w szczególności odpady drewna pochodzącego z budowy, remontów i demontażu obiektów budowlanych oraz infrastruktury drogowej; Zwane w tym rozdziale rozporządzeniem w sprawie kryteriów i procedur Art. 3 ustawy o odpadach 172 Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (tekst pierwotny: Dz. U. z 1994 r. Nr 89, poz. 414) (tekst jednolity: Dz. U. z 2006 r. Nr 156, poz.. 1118, z późn. zm.) 173 Art. 52 ustawy o odpadach 174 Art. 53 ustawy o odpadach 175 Art. 51 ustawy o odpadach 176 Dodatkowe wymagania w stosunku do wniosku o wydanie pozwolenia na budowę składowiska odpadów określone są w Art. 52. ustawy o odpadach 177 Instrukcja powinna spełniać wymagania Art. 53 ustawy o odpadach 178 Zwane w tym rozdziale rozporządzeniem w sprawie spalarni odpadów 170 171 61 Gospodarka odpadami zwłok zwierzęcych w rozumieniu ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt. Ponadto wymagania dotyczące termicznego przekształcania odpadów niebezpiecznych nie mają zastosowania w odniesieniu do następujących odpadów niebezpiecznych: ciekłych odpadów palnych, w tym olejów odpadowych spełniających łącznie następujące warunki: o zawartość PCB i pentachlorofenolu (PCP) nie przekracza wartości, które powodowałyby, że odpady te są niebezpieczne, o odpady te nie stanowią odpadów niebezpiecznych ze względu na zawartość innych składników wymienionych w załączniku nr 3 do ustawy o odpadach179, o ich wartość kaloryczna netto wynosi co najmniej 30 MJ (megadżuli) na kilogram, ciekłych odpadów palnych, które nie powodują w gazach odlotowych powstających bezpośrednio z ich spalania innych emisji niż emisje powstające w wyniku spalania oleju napędowego, o których mowa w art. 169 ustawy POŚ180. Określając odpady komunalne poddawane termicznemu przekształceniu należy precyzyjnie określić rodzaje frakcji w odpadach komunalnych, które są przekształcane termicznie w spalarni odpadów. Jeśli odpady będą przyjmowane z zewnątrz do przeprowadzenia ich termicznego przekształcenia, wówczas należy we wniosku o pozwolenie zintegrowane określić sposoby: ustalenia masy odpadów; sprawdzenia zgodności przyjmowanych odpadów z danymi zawartymi w karcie przekazania odpadu. Jeśli z zewnątrz przyjmowane będą odpady niebezpieczne przeznaczone do ich termicznego przekształcenia, wówczas we wniosku należy przedstawić sposoby i procedury: zapoznania się z przekazywanym przez posiadacza odpadów opisem odpadów, który powinien obejmować: o fizyczny i chemiczny skład odpadów niebezpiecznych oraz informacje niezbędne do dokonania oceny przydatności tych odpadów do procesu termicznego przekształcenia, o właściwości odpadów, o wskazanie substancji, z którymi te odpady nie mogą być łączone w celu ich łącznego termicznego przekształcenia, o niezbędne środki ostrożności związane z postępowaniem z tymi odpadami; pobrania próbek, przed rozładowaniem odpadów, w celu zweryfikowania zgodności fizycznego i chemicznego składu oraz właściwości odpadów z opisem przekazywanym przez posiadacza odpadów (wymóg ten nie dotyczy odpadów medycznych i odpadów weterynaryjnych); przechowywania próbek przez okres co najmniej jednego miesiąca po termicznym przekształceniu tych odpadów. Ponadto we wniosku należy przedstawić sposoby i procedury: badania fizycznych i chemicznych właściwości odpadów powstałych w wyniku termicznego przekształcania odpadów, w tym w szczególności rozpuszczalnych frakcji metali ciężkich; transportu i magazynowania odpadów w postaci pylistej, powstałych w wyniku termicznego przekształcania odpadów (w zamkniętych pojemnikach); określenia bezpiecznej trasy przejazdu odpadów powstałych w wyniku termicznego przekształcania odpadów, jeżeli odpadów tych nie udało się poddać odzyskowi lub unieszkodliwić w miejscu ich powstania. 179 180 Załącznik nr 3: Składniki odpadów, które kwalifikują je jako odpady niebezpieczne Na podstawie Art. 169 ustawy POŚ uchwalono dotychczas cztery rozporządzenia. Żadne z nich nie jest związane z jakością paliw i emisjami ze spalania paliw: Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 17 października 2002 r. w sprawie szczegółowych wymagań, jakim powinny odpowiadać wytwarzane i wprowadzane do obrotu baterie i akumulatory (Dz.U. z 2002 r. Nr 182, poz. 1519) Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 16 stycznia 2007 r. w sprawie szczegółowych wymagań dotyczących ograniczenia emisji lotnych związków organicznych powstających w wyniku wykorzystywania rozpuszczalników organicznych w niektórych farbach i lakierach oraz w preparatach do odnawiania pojazdów (Dz.U. z 2007 r. Nr 11, poz. 72) Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 27 marca 2007 r. w sprawie szczegółowych wymagań dotyczących ograniczenia wykorzystywania w sprzęcie elektrycznym i elektronicznym niektórych substancji mogących negatywnie oddziaływać na środowisko (Dz.U z 2007 r. Nr 69, poz. 457) Rozporządzenie Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 23 lipca 2004 r. w sprawie szczegółowych wymagań dla niektórych produktów ze względu na ich negatywne oddziaływanie na środowisko (Dz.U. z 2004 r. Nr 179, poz. 1846, z późn. zm.) Natomiast wymagania jakościowe dla paliw regulowane są na podstawie innych przepisów np. Rozporządzenie Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 19 października 2005 r. w sprawie wymagań jakościowych dla paliw ciekłych (Dz.U. z 2005 r. Nr 216, poz. 1825, z późn. zm.) na podstawie art. 4 ust. 2 ustawy z dnia 23 stycznia 2004 r. o systemie monitorowania i kontrolowania jakości paliw ciekłych i biopaliw ciekłych (Dz.U. z 2004 r. Nr 34, poz. 293, z późn. zm.) lub Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 4 stycznia 2007 r. w sprawie wymagań jakościowych dotyczących zawartości siarki dla olejów oraz rodzajów instalacji i warunków, w których będą stosowane ciężkie oleje opałowe (Dz.U. z 2007 r. Nr 4, poz. 30) na podstawie art. 5 ust. 2 ustawy z dnia 25 sierpnia 2006 r. o systemie monitorowania i kontrolowania jakości paliw (Dz.U. z 2006 r. Nr 169, poz. 1200). 62 Gospodarka odpadami We wniosku należy również odnieść się do szczegółów prowadzenia termicznego przekształcania odpadów oraz postępowania z odpadami powstałymi w wyniku termicznego przekształcania odpadów i wykazać zgodność z: rozporządzeniem ws. spalarni odpadów178, rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 23 grudnia 2002 r. w sprawie dopuszczalnych sposobów i warunków unieszkodliwiania odpadów medycznych i weterynaryjnych (Dz.U. z 2003 r. Nr 8, poz. 104, z późn. zm.). Należy również określić kwalifikacje personelu spalarni lub współspalarni odpadów – w tym kwalifikacje kierownika. W rozdziale 2- dotyczącym ochrony powietrza przed zanieczyszczeniem - należy odnieść się do szczególnych przepisów ochrony powietrza dotyczących spalarni i współspalarni odpadów: Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 20 grudnia 2005 r. w sprawie standardów emisyjnych z instalacji (Dz.U. z 2005 r. Nr 260, poz. 2181, z późn. zm.) Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 23 grudnia 2004 r. w sprawie wymagań w zakresie prowadzenia pomiarów wielkości emisji (Dz.U. z 2004 r. Nr 283, poz. 2842) Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 27 lutego 2003 r. w sprawie rodzajów wyników pomiarów prowadzonych w związku z eksploatacją instalacji lub urządzenia, przekazywanych właściwym organom ochrony środowiska oraz terminu i sposobów ich prezentacji (Dz.U. z 2003 r. Nr 59, poz. 529) 5.2. Wytwarzanie odpadów – rodzaje i ilości; gospodarowanie odpadami (w tym transport, zbieranie, odzysk, unieszkodliwianie); magazynowanie odpadów Komentarz: Jeśli wniosek nie dotyczy instalacji IPPC w gospodarce odpadami, to niniejszy podrozdział jest podstawowym miejscem, w którym następuje opis gospodarki odpadami. W tym podrozdziale należy umieścić informacje spełniające wymagania ustawy o odpadach (Art. 18) w odniesieniu do wniosków o pozwolenie na wytwarzanie odpadów: wyszczególnienie rodzajów odpadów przewidzianych do wytwarzania, z uwzględnieniem ich podstawowego składu chemicznego i właściwości; określenie ilości odpadów poszczególnych rodzajów przewidzianych do wytwarzania w ciągu roku; wskazanie sposobów zapobiegania powstawaniu odpadów lub ograniczania ilości odpadów i ich negatywnego oddziaływania na środowisko; (część tych informacji mogło znaleźć się w Rozdziale 1 lub w podrozdziale 5.1.) opis dalszego sposobu gospodarowania odpadami, z uwzględnieniem zbierania, transportu, odzysku i unieszkodliwiania odpadów; wskazanie miejsca i sposobu oraz rodzaju magazynowanych odpadów. Ponadto – jeśli ma to zastosowanie – należy spełnić wymagania określone dla wniosków o uzyskanie: zezwolenia na prowadzenie działalności w zakresie transportu odpadów181, zezwolenia na prowadzenie działalności w zakresie zbierania odpadów181, zezwolenia na prowadzenie działalności w zakresie odzysku odpadów182, zezwolenia na prowadzenie działalności w zakresie unieszkodliwiania odpadów 182. Jeśli odpady wytwarzane są w związku z eksploatacją instalacji IPPC, wówczas muszą być objęte niniejszym wnioskiem i ich wytwarzanie podlega wymaganiom BAT. Jeśli odpady nie są wytwarzane w związku z eksploatacją instalacji IPPC, ale są objęte niniejszym wnioskiem na podstawie Art. 203 ustawy POŚ – wówczas ich wytwarzanie nie podlega wymaganiom BAT. Wnioskiem o pozwolenie zintegrowane można objąć działalność w zakresie transportu odpadów w związku z prowadzeniem działalności w zakresie odzysku lub unieszkodliwiania odpadów. Identyfikując strumienie odpadów, należy zwrócić uwagę na te rodzaje odpadów, które nie są związane z codzienną działalnością, ale które pojawiają się w zakładzie incydentalnie – jak np. odpady z czyszczenia, remontów, odpady zużytych maszyn i urządzeń itp. Jednocześnie należy pamiętać o tym, że zgodnie z definicją wytwórcy odpadów 183 wytwórcą odpadów powstających w wyniku świadczenia usług w zakresie budowy, rozbiórki, remontu obiektów, czyszczenia zbiorników lub urządzeń oraz sprzątania, konserwacji i napraw jest podmiot, który świadczy usługę, chyba że umowa o świadczenie usługi stanowi inaczej. 181 Art. 28, 31, 32 ustawy o odpadach Art. 26, 27, 31, 32 ustawy o odpadach 183 Art. 3 ustawy o odpadach 182 63 Gospodarka odpadami Ponadto jeżeli instalacja IPPC zlokalizowana jest na terenie zakładu, gdzie występują inne źródła odpadów nie wymagające pozwolenia zintegrowanego, a zakład ma jeden system gospodarki odpadami obejmujący wszystkie źródła, to w rozdziale tym należy odwołać się do stosownej dokumentacji opracowanej na potrzeby uzyskania pozwolenia na wytwarzanie odpadów dla całego zakładu i/lub do programu gospodarki odpadami niebezpiecznymi, przytaczając najistotniejsze informacje odnoszące się do instalacji typu IPPC. Przegląd gospodarki odpadami zaleca się zamieścić w tabeli 5.2-1, natomiast wszystkie wyżej wymienione informacje zaleca się umieścić w punktach 5.2.1 i dalszych wg schematu przedstawionego poniżej. 64 Gospodarka odpadami Tabela 5.2-1 Przegląd gospodarki odpadami 1 2 3 4 transport Krótka charakterystyka odpadu zbieranie Rodzaj odpadu [Mg] D [Mg] R [Mg] [Mg] [Mg] 5 6 7 8 9 10 11 odzysk Kod odpadu wytwarzanie Wewnętrzne oznaczenie odpadu unieszkodliwianie Wnioskowana ilość odpadów Objaśnienia do kolumn tabeli: (1) Każdy strumień odpadu powinien być określony w sposób jednoznaczny wewnętrznym oznaczeniem np. O1,O2, O3 etc. (2) Sześciocyfrowy kod odpadu zgodnie z katalogiem odpadów (wraz z „*” przy odpadach uznanych w katalogu za niebezpieczne) (3) Rodzaj odpadu zgodnie z katalogiem odpadów (4) Krótka charakterystyka odpadu – gdzie jest wytwarzany, jaka jest postać odpadu (szczegółowa charakterystyka odpadu będzie zawarta w jednej z kolejnych tabel, poczynając od tabeli 5.2a-2. (5)Ilość odpadów, o możliwość wytwarzania których wnioskodawca ubiega się w niniejszym wniosku (6) Proces unieszkodliwiania – symbol D zgodnie z ustawą o odpadach (7) Ilość odpadów, o możliwość unieszkodliwiania których wnioskodawca ubiega się w niniejszym wniosku (8) Proces odzysku – symbol R zgodnie z ustawą o odpadach (9) Ilość odpadów, o możliwość odzyskiwania których wnioskodawca ubiega się w niniejszym wniosku (10) Ilość odpadów, o możliwość zbierania których wnioskodawca ubiega się w niniejszym wniosku (11) Ilość odpadów, o możliwość transportowania których wnioskodawca ubiega się w niniejszym wniosku 65 Gospodarka odpadami 5.2.1. Informacja o gospodarce danym rodzajem odpadu [należy wpisać kod odpadu] Komentarz: W kolejnych punktach numerowanych 5.2.1, 5.2.2, 5.2.3, 5.2.4 itd. należy zamieścić szczegółowe informacje o poszczególnych rodzajach odpadów zestawionych w tabeli 5.2-1. Jeden punkt powinien być wykorzystany tylko dla jednego rodzaju odpadów. W przypadkach specyficznych, kiedy jeden rodzaj odpadu podlega różnym sposobom gospodarowania w zakładzie – można wykorzystać dwa (lub więcej) punkty dla opisania dwóch (lub więcej) strumieni tego samego rodzaju odpadu. 5.2.1.1 Wewnętrzne oznaczenie odpadu, Kod odpadu wg katalogu odpadów, Rodzaj odpadu wg katalogu odpadów, Krótka charakterystyka odpadu Komentarz: Oznaczenie wewnętrzne zgodne z kolumną 1 tabeli 5.2-1 Kod odpadu zgodnie z katalogiem odpadów Nazwa odpadu zgodnie z katalogiem odpadów Oznaczenie, czy odpad jest uznany w katalogu odpadów za niebezpieczny Krótka, jednowierszowa charakterystyka odpadu ) 5.2.1.2 Źródło powstawania Komentarz: Źródło powstawania tego odpadu: o gdzie odpad powstaje, o w jaki sposób powstaje odpad; w jakiej części instalacji, w jakim procesie, w jakim obiekcie, w jakim urządzeniu powstaje odpad, o jak często powstaje ten odpad; czy jest nierównomierność w ciągu dnia, tygodnia, miesiąca, kwartału, części roku, roku, wielolecia itp. Czy odpad powstaje w związku z eksploatacją instalacji IPPC? Jeśli nie – czy objęty jest niniejszym wnioskiem na podstawie Art. 203 ust. 3 ustawy POŚ? Jeśli wnioskodawca ma prowadzić procesy transportu, zbierania, odzysku lub unieszkodliwiania odpadów, które mają być objęte niniejszym wnioskiem i pozwoleniem zintegrowanym lub przekazanie informacji o których jest istotne, wówczas powinny znaleźć się dodatkowe informacje: Należy dodatkowo wskazać na te sytuacje, w których prowadzący instalację IPPC nie jest wytwórcą odpadu, lecz staje się on jego posiadaczem poprzez przyjęcie odpadów od innego posiadacza lub wykonuje usługę transportową. Wyszczególnienie rodzajów odpadów przewidywanych do transportu, zbierania, odzysku lub unieszkodliwiania184. 5.2.1.3 Opis odpadu Komentarz: Opis odpadu: o podstawowy skład chemiczny tego odpadu, jakie surowce/materiały/substancje składają się na ten odpad, o właściwości odpadu185, w tym np. informacje charakteryzujące odpad, np. czy odpad: – jest biodegradowalny, – zawiera PCB, azbest lub inne substancje stwarzające szczególne zagrożenie dla środowiska, – zawiera substancje kontrolowane; 184 185 Art. 27 ust.1. oraz 28 ust. 4.ustawy o odpadach Można tu kierować się m.in. tymi kategoriami właściwości odpadów, które wymienione są w Załączniku 4 do ustawy o odpadach. 66 Gospodarka odpadami – jest opakowaniem po środku niebezpiecznym w rozumieniu ustawy o opakowaniach i odpadach opakowaniowych; – podlega przepisom: ustawy o przewozie drogowym towarów niebezpiecznych, umowy ADR; ustawy o substancjach i preparatach chemicznych; Czy wnioskodawca postanowił przeprowadzić w odpowiedni sposób dowód wykazania, że odpad nie jest niebezpieczny186. Jeśli tak – należy podać odniesienie do odpowiedniego Załącznika, w którym przedstawiony jest dowód przeprowadzenia tej procedury; Dodatkowe informacje o odpadzie - podstawowa charakterystyka odpadów kierowanych do składowania na składowisku odpadów danego typu (zgodnie z rozporządzeniem w sprawie kryteriów i procedur 170) Dodatkowy opis odpadu (szczególnie istotny jeśli odpady mają być kierowane do termicznego przekształcania – w takim przypadku należy zwrócić szczególną uwagę na wymagania rozporządzenia w sprawie spalarni odpadów178) Jeśli odpad spełnia kryteria wynikające z ustawy o substancjach i preparatach chemicznych – wzór odpowiedniego oznakowania wynikający z tej ustawy 187. 5.2.1.4 Ilość odpadu Komentarz: Ilość odpadu: o w jakiej ilości ma powstawać ten odpad – o jaką roczną ilość będzie wnioskował wnioskodawca, o w przypadku instalacji istniejącej - ile tego odpadu wytworzono w czterech poprzednich latach, Informacja dotycząca zgodność ilości i jakości wytwarzanych odpadów z wymaganiami BREF 188. Jeśli wnioskodawca ma prowadzić procesy transportu, zbierania, odzysku lub unieszkodliwiania odpadów, które mają być objęte niniejszym wnioskiem i pozwoleniem zintegrowanym lub przekazanie informacji o których jest istotne, wówczas w odpowiednich podpunktach powinny znaleźć się dodatkowe informacje: Ilości odpadu podlegające odzyskowi lub unieszkodliwianiu 189: o w jakiej ilości (rocznie) odpad wytwarzany przez wnioskodawcę będzie poddawany odzyskowi lub unieszkodliwianiu; o w jakiej ilości (rocznie) odpad będzie zbierany spoza zakładu lub spoza instalacji IPPC i w jakiej ilości odpad zebrany będzie poddawany odzyskowi lub unieszkodliwieniu; o w przypadku instalacji nie nowej: ile odpadu wytworzonego przez wnioskodawcę poddano procesom odzysku lub unieszkodliwienia i ile odpadu zebranego spoza zakładu lub instalacji IPPC poddano procesom odzysku lub unieszkodliwienia w czterech poprzednich latach. 5.2.1.5 Miejsce i sposób magazynowania odpadu oraz sposób postępowania z odpadem (w tym transport, zbieranie, odzysk lub unieszkodliwianie odpadu). Oznaczenie na planie sytuacyjnym miejsca magazynowania odpadu Komentarz: Opis sposobu postępowania z odpadem, w tym opis magazynowania odpadu: o wskazanie sposobów zapobiegania powstawaniu odpadów lub ograniczania ilości odpadów i ich negatywnego oddziaływania na środowisko; o opis dalszego sposobu gospodarowania odpadami, z uwzględnieniem: zbierania, transportu, Procedura ta została ustanowiona na podstawie ustawy o odpadach w Rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 13 maja 2004 r. w sprawie warunków, w których uznaje się, że odpady nie są niebezpieczne (Dz.U. z 2004 r. Nr 128, poz. 1347) 187 Art. 25-28 ustawy z dnia 11 stycznia 2001 r. o substancjach i preparatach chemicznych (Dz.U. z 2001 r. Nr11, poz. 84, z późn. zm.) 188 Porównanie z wymaganiami zawartymi w BREF jest sporządzone w Rozdziale 10. Należy tu wskazać, że istnieje standard określony w BREF i odwołać się do odpowiedniego punktu w rozdziale 10. 189 Art. 27 ust.1. oraz 28 ust. 4.ustawy o odpadach 186 67 Gospodarka odpadami odzysku, unieszkodliwiania odpadów, jak również przekazywania odpadów osobom fizycznym lub jednostkom organizacyjnym niebędącym przedsiębiorcami wraz ze wskazaniem dopuszczalnych metod ich odzysku i uwiarygodnieniem faktu, że postępowanie z odpadami będzie zgodne z wymaganiami190; Wskazanie miejsca i sposobu oraz rodzaju magazynowanych odpadów: o zaleca się sporządzenie planu zakładu i wskazanie na planie zakładu miejsc magazynowania odpadów; zaleca się, by plan ten sporządzić na arkuszu w formacie nie większym niż A3, o zaleca się sporządzenie opisu organizacji miejsc magazynowania odpadów, o zaleca się sporządzenie opisu pojemników przewidzianych do stosowania do magazynowania odpadów, jak i innych technik przewidzianych do magazynowania odpadów; o zaleca się sporządzenie opisu zarządzania odpadami (w tym etykietowania), m.in. w celu zapewnienia dotrzymania terminów magazynowania odpadów na terenie zakładu. Wykazanie, że zamierzony sposób gospodarki odpadami: o nie powoduje zagrożenia dla zdrowia, życia ludzi lub dla środowiska; o nie jest niezgodny z planami gospodarki odpadami191. Odniesienie do oznaczenia, jakim na planie sytuacyjnym (w załączniku) jest określone miejsce magazynowania opisywanych odpadów. Pamiętać należy o szczególnych wymaganiach w przypadku: substancji stwarzających szczególne zagrożenie dla środowiska w rozumieniu ustawy POŚ – w tym PCB i azbest, przy czym należy dodatkowo uwzględnić wymagania związane z PCB zawarte w ustawie o odpadach192; środków niebezpiecznych w rozumieniu ustawy o opakowaniach i odpadach opakowaniowych, towarów niebezpiecznych w rozumieniu umowy ADR 193, substancji i preparatów chemicznych w rozumieniu ustawy o substancjach i preparatach chemicznych, urządzeń z substancjami kontrolowanymi i odpadów powstających w związku z ich eksploatacją. Jeśli wnioskodawca ma prowadzić procesy transportu, zbierania, odzysku lub unieszkodliwiania odpadów, które mają być objęte niniejszym wnioskiem i pozwoleniem zintegrowanym lub przekazanie informacji o których jest istotne, wówczas w odpowiednich podpunktach powinny znaleźć się dodatkowe informacje: Informacje specyficzne i odpowiednie dla prowadzonej działalności w zakresie transportu, zbierania, odzysku lub unieszkodliwiania odpadów194: o szczegółowy opis stosowanych metod odzysku lub unieszkodliwiania odpadów; należy przedstawić szczegółowy opis technologii wykorzystywanych w instalacji, w której prowadzony jest odzysk lub unieszkodliwianie odpadów (opis ten mógł znaleźć się w Rozdziale 1 lub w podrozdziale 5.1.) w odniesieniu do poszczególnych rodzajów odpadów; należy podać symbol (R) procesu odzysku lub symbol (D) procesu unieszkodliwiania; o przedstawienie możliwości technicznych i organizacyjnych pozwalających należycie wykonywać działalność w zakresie odzysku lub unieszkodliwiania odpadów, ze szczególnym uwzględnieniem kwalifikacji zawodowych lub przeszkolenia pracowników oraz liczby i jakości posiadanych instalacji i urządzeń odpowiadających wymaganiom ochrony środowiska (informacje te można przedstawić w Rozdziale 1 lub w podrozdziale 5.1.); o określenie obszaru prowadzenia działalności oraz wskazanie sposobu i środków transportu odpadów – w przypadku transportu odpadów; o przedstawienie możliwości technicznych i organizacyjnych pozwalających należycie wykonywać działalność w zakresie zbierania lub transportu odpadów. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 21 kwietnia 2006 r. w sprawie listy rodzajów odpadów, które posiadacz odpadów może przekazywać osobom fizycznym lub jednostkom organizacyjnym niebędącym przedsiębiorcami, oraz dopuszczalnych metod ich odzysku (Dz.U .z 2006 r. Nr 75, poz. 527 ) 191 Art.18 ust.3. ustawy o odpadach 192 W treści art. 38 ustawy o odpadach zakazuje się odzysku PCB. Stwierdza się, że odpady zawierające PCB mogą być poddawane odzyskowi lub unieszkodliwiane tylko po usunięciu z tych odpadów PCB, a jeżeli usunięcie PCB z odpadów jest niemożliwe, do unieszkodliwienia odpadu zawierającego PCB stosuje się przepisy dotyczące unieszkodliwiania PCB. Ponadto wskazuje się na podstawową metodę unieszkodliwiania PCB unieszkodliwiane poprzez spalanie w spalarniach odpadów. Jednocześnie dopuszcza się jako metody unieszkodliwiania PCB procesy D8, D9, D12 i D15 wymienione w załączniku nr 6 do ustawy o odpadach, przy zastosowaniu techniki gwarantującej bezpieczne dla środowiska i zdrowia ludzi jego unieszkodliwienie. Wskazuje się na obowiązek posiadacza odpadów prowadzącego działania w celu unieszkodliwienia PCB, aby w karcie ewidencji odpadów zamieścić informację o zawartości PCB w odpadzie. 193 Zgodnie z zapisami art. 11 ustawy o odpadach transport odpadów niebezpiecznych z miejsc ich powstawania do miejsc odzysku lub unieszkodliwiania odpadów odbywa się z zachowaniem przepisów obowiązujących przy transporcie towarów niebezpiecznych. W rozporządzeniu Ministra Infrastruktury z dnia 19 grudnia 2002 r. w sprawie zakresu i sposobu stosowania przepisów o przewozie drogowym towarów niebezpiecznych do transportu odpadów niebezpiecznych (Dz.U. z 2002 r. Nr 236, poz. 1986) określono, jak należy stosować przepisy o przewozie drogowym towarów niebezpiecznych do transportu odpadów niebezpiecznych. Odniesiono się do ustawy z dnia 28 października 2002 r. o przewozie drogowym towarów niebezpiecznych (Dz.U. z 2002 r. Nr 199, poz. 1671, z późn. zm.), która z kolei odwołuje się do ADR. 194 Art. 27 ust. 1. oraz 28 ust. 4.ustawy o odpadach 190 68 Gospodarka odpadami 5.2.1.6 Uwagi dodatkowe 5.3. Proponowane procedury monitorowania Komentarz: (Uwaga: Jeśli wniosek dotyczy instalacji IPPC w gospodarce odpadami – należy zwrócić uwagę na wytyczne dot. monitoringu, o których mowa w punktach 5.2.1 oraz 5.2.2.) Sposób i zakres monitoringu procesów technologicznych, wielkości emisji, czy stanu środowiska powinien być związany z ustaleniami wynikającymi m.in. ze stosowania najlepszej dostępnej techniki i ciągłej aktualizacji jej wymogów. Celem opisu monitoringu jest wykazanie, że wnioskodawca zidentyfikował potrzeby w zakresie monitorowania odpowiednich parametrów, uwzględniając: obowiązki wynikające z przepisów związane z prowadzeniem ewidencji odpadów (karty ewidencji odpadów, karty przekazania odpadów, zbiorcze zestawienia danych) – z uwzględnieniem przypadków, gdy odpady przekazywane są osobom fizycznym lub jednostkom organizacyjnym niebędącym przedsiębiorcami; możliwości określania masy odpadów; ewentualny nadzór nad parametrami związanymi z uznaniem odpadu za odpad inny niż niebezpieczny 195; zasady ewidencjonowania wyników monitoringu oraz ich przechowywania przez odpowiedni okres (zgodnie z wymaganiami Art. 147 ust. 6 ustawy POŚ196 lub zgodnie z innymi wymaganiami (np. w przypadku składowisk odpadów)); sposób i częstotliwość przekazywania niezbędnych informacji i danych, organowi właściwemu do wydania pozwolenia, wojewódzkiemu inspektorowi ochrony środowiska i ewentualnie innym organom administracji publicznej. 5.3.1. Proponowane procedury monitorowania procesów technologicznych Komentarz: Należy tutaj zaproponować procedury monitorowania procesów technologicznych i parametrów procesowych lub produktowych istotnych z punktu widzenia wymagań ochrony środowiska, w szczególności pomiaru lub ewidencjonowania ilości i rodzaju odpadów. Do tych procedur można zaliczyć np. procedury monitorowania i zachowywania informacji o: jakości spalanego paliwa (np. zawartość części niepalnych, która ma wpływ na ilość odpadów powstających po spaleniu paliwa); właściwościach wykorzystywanych materiałów (z punktu widzenia wytwarzania odpadów), w tym w szczególności materiałów zawierających substancje niebezpieczne (karty charakterystyk 197). 5.3.2. Proponowane procedury monitorowania odpadów Komentarz: Należy tutaj zaproponować przede wszystkim procedury monitorowania wielkości emisji, czyli ilości wytwarzanych odpadów, jak również ilości odpadów zbieranych lub transportowanych, czy też poddawanych procesom odzysku lub unieszkodliwiania. Uwaga: Procedury (jak również personel, sprzęt itd.) związane z monitorowaniem ilości odpadów z uwagi na obowiązki wynikające z pozwolenia zintegrowanego mogą zostać zmodyfikowane w celu zbierania odpowiednich Zgodnie z procedurą określoną w Rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 13 maja 2004 r. w sprawie warunków, w których uznaje się, że odpady nie są niebezpieczne (Dz.U. z 2004 r. Nr 1282, poz. 1347) 196 Prowadzący instalację oraz użytkownik urządzenia są obowiązani do ewidencjonowania wyników przeprowadzonych pomiarów oraz ich przechowywania przez 5 lat od zakończenia roku kalendarzowego, którego dotyczą. 197 Karty charakterystyk substancji są jednym z typów załączników, których załączenie zaleca się wyłącznie w formie elektronicznej. 195 69 Gospodarka odpadami danych na potrzeby Krajowego Rejestru Uwalniania i Transferu Zanieczyszczeń, a w przypadku prowadzenia składowiska odpadów – również na potrzeby opłat za korzystanie ze środowiska198. 5.3.3. Proponowane procedury monitorowania stanu środowiska Komentarz: Monitorowanie stanu środowiska w związku z gospodarką opadami jest konieczne tylko w wyjątkowych sytuacjach. Przykładem takiej sytuacji jest śledzenie ewentualnych zmian w środowisku zachodzących w związku z prowadzeniem instalacji, np. składowiska odpadów. W większości pozostałych przypadków monitorowanie stanu środowiska nie będzie zasadne. Procedury monitoringu stanu środowiska powinny obejmować zakres i sposób prowadzenia monitoringu, w tym usytuowanie i charakterystykę punktów pomiarowych, zakres, częstotliwość, metodykę i sposób wykonywania tych pomiarów. 5.4. Proponowane warunki pozwolenia Komentarz: Do podrozdziału tego wnioskujący przenosi odpowiednie dane wybrane z opisów zawartych w tym rozdziale, które mają ułatwić sformułowanie pozwolenia. W zależności od objętości wniosku i stopnia jego skomplikowania dane te można przenieść do tego podrozdziału wprost lub można zawrzeć w nim odniesienia do odpowiednich miejsc w podrozdziałach 5.1, 5.2,, 5.3. Należy pamiętać, aby wyraźnie wskazać, które instalacje podlegają obowiązkowi uzyskania pozwolenia zintegrowanego, a które ujęte są we wniosku na mocy Art. 203 ust. 3 ustawy POŚ, a w związku z tym nie podlegają wymaganiom BAT. Wskazując na elementy wniosku, które wnioskodawca proponuje przyjąć jako elementy pozwolenia, należy pamiętać o wszystkich wymaganiach, które powinny zostać ustalone w pozwoleniu. Wymagania te określone są: w ustawie POŚ dla wszystkich pozwoleń środowiskowych199, w ustawie POŚ dla pozwoleń zintegrowanych200, w ustawie o odpadach dla pozwolenia na wytwarzanie odpadów 201, w ustawie o odpadach dla zezwolenia na prowadzenie działalności w zakresie transportu odpadów i dla zezwolenia na prowadzenie działalności w zakresie zbierania odpadów202, w ustawie o odpadach dla zezwolenia na prowadzenie działalności w zakresie odzysku odpadów i dla zezwolenia na prowadzenie działalności w zakresie unieszkodliwiania odpadów 203, jak również pośrednio: w ustawie o odpadach dla składowisk odpadów204, w ustawie o odpadach dla spalarni lub współspalarni odpadów205. System opłat za korzystanie ze środowiska wynikający z ustawy POŚ Art. 188 ustawy POŚ 200 Art. 211 ustawy POŚ 201 Art. 18 ust. 2 ustawy o odpadach 202 Art. 28 ust. 5 ustawy o odpadach 203 Art. 27 ust. 2 ustawy o odpadach 204 Rozdział 7 ustawy o odpadach 205 Rozdział 6 ustawy o odpadach 198 199 70 Emitowanie hałasu 6. Emitowanie hałasu Komentarz: Pozwolenie zintegrowane reguluje wielkość emisji hałasu z instalacji wyznaczoną dopuszczalnymi poziomami hałasu poza zakładem, wyrażonymi wskaźnikami hałasu LAeq D i LAeq N, w odniesieniu do określonych rodzajów terenów 206 oraz rozkład czasu pracy źródeł hałasu dla doby, wraz z przewidywanymi wariantami 207. W odniesieniu do wniosku o wydanie pozwolenia zintegrowanego ustawa POŚ nakłada obowiązek zawarcia w nim informacji o proponowanej wielkości emisji hałasu wyznaczonej przez poziomy hałasu powodowanego poza zakładem na terenach sąsiednich oraz o akustycznym oddziaływaniu na niektóre rodzaje terenów208. We wniosku znaleźć muszą się także informacje o rozkładzie czasu pracy źródeł hałasu w ciągu doby uwzględniające przewidywane warianty ich pracy. Podstawowym kryterium oceny zaproponowanych wartości jest obowiązek 209 utrzymywania poziomu hałasu na poziomie nie wyższym od dopuszczalnego210. Uwzględniając powyższe zapisy ustawowe w niniejszym wniosku prowadzący instalacje powinni: opisać źródła hałasu wraz z rozkładem czasu ich pracy dla doby dla przewidzianych wariantów pracy urządzeń lub grup urządzeń 211 (Tabela 6-1), określić rodzaje terenów, na które oddziałuje hałas emitowany z terenu zakładu, na którym zlokalizowana jest instalacja tj. wskazać czy są one przeznaczone bądź wykorzystywane212: a) pod zabudowę mieszkaniową, b) pod szpitale i domy opieki społecznej, c) pod budynki związane ze stałym lub czasowym pobytem dzieci i młodzieży, d) na cele uzdrowiskowe, e) na cele rekreacyjno-wypoczynkowe, f) na cele mieszkaniowo-usługowe213. przedstawić informację o istniejącym lub przewidywanym akustycznym oddziaływaniu na poszczególne rodzaje terenów tzn. faktyczny lub przewidywany poziom hałasu na tych terenach (Tabela 6-2). Należy podać źródło danych dotyczących podanych poziomów hałasu (np. metodę pomiarową, dobór punktów pomiarowych). Uwaga: Zaleca się załączenie do wniosku informacji w formie graficznej przedstawiającej rodzaje terenu, na które oddziałuje hałas emitowany z terenu zakładu, punkty pomiarowe oraz rozprzestrzenianie się hałasu w otoczeniu zakładu. zaproponować wielkość emisji hałasu wyznaczoną przez poziomy hałasu powodowanego poza zakładem na terenach sąsiadujących z zakładem stosując wskaźniki hałasu LAeq D i LAeq N 214215 (Tabela 6-2), które powinny odpowiadać wymaganiom BA T i nie mogą przekraczać wartości dopuszczalnych na danym rodzaju terenu. Jeżeli prowadzący instalację istniejącą (instalacje, dla których pozwolenie na budowę zostało wydane przed dniem 1 października 2001 r., a których użytkowanie rozpoczęło się nie później niż do 30 czerwca 2003 r 216) ubiega się o uzyskanie pozwolenia zintegrowanego pomimo niedotrzymywania dopuszczalnych poziomów hałasu poza terenem zakładu, wniosek o wydanie pozwolenia powinien zawierać dodatkowo: informacje o konieczności utworzenia obszaru ograniczonego użytkowania, określenie granic takiego obszaru, ograniczeń w zakresie przeznaczenia terenu, wymagań technicznych dotyczących obiektów budowlanych i sposobów korzystania z nich 217. 206 Art. 113 ust. 2 pkt 1 ustawy POŚ 207 Art. 211ust. 2 pkt 3a ustawy POŚ 208 Dotyczy to rodzajów terenów określonych w art. 113 ust. 2 pkt 1 ustawy POŚ tj. przeznaczonych pod zabudowę mieszkaniową, pod szpitale i domy opieki społecznej, pod budynki związane ze stałym lub czasowym pobytem dzieci i młodzieży, na cele uzdrowiskowe, na cele rekreacyjnowypoczynkowe oraz na cele mieszkaniowo-usługowe. Art. 112 ustawy POŚ Dopuszczalne poziomy hałasu określa Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 14 czerwca 2007 r. w sprawie dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku (Dz.U. z 2007 r. Nr 120, poz. 826) 211 Art. 208 ust. 2 pkt 1c ustawy POŚ 209 210 Podstawowym kryterium są tu postanowienia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, z tym że w przypadku braku planu decyduje faktyczny sposób zagospodarowania i wykorzystywania terenu – Art. 114 i 115 ustawy POŚ 213 Art. 113 ust. 2 pkt 1 ustawy POŚ. W praktyce należy odnieść się do rodzajów terenów określonych w załączniku do Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 14 czerwca 2007 r. w sprawie dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku (Dz.U. z 2007 r. Nr 120, poz. 826). 214 Art. 208 ust 2a ustawy POŚ. 215 LAeq D oznacza równoważny poziom dźwięku A dla pory dnia (rozumianej jako przedział czasu od godz. 6:00 do godz. 22:00), LAeq N oznacza równoważny poziom dźwięku A dla pory nocy (rozumianej jako przedział czasu od godz. 22:00 do godz. 6:00) 212 216 Art. 135, ust. 6 ustawy POŚ. 217 Art. 208 ust 6 ustawy POŚ. 71 Emitowanie hałasu W tym przypadku powinna być załączona także poświadczona przez właściwy organ kopia mapy ewidencyjnej z zaznaczonym przebiegiem granic obszaru, na którym konieczne jest utworzenie obszaru ograniczonego użytkowania 218 Dodatkowo we wniosku należy uwzględnić: warunki określone w decyzji o dopuszczalnym poziomie hałasu oraz sposób realizacji jej postanowień - jeżeli dla zakładu obejmującego instalację będącą przedmiotem wniosku została wydana taka decyzja, fakt utworzenia obszaru ograniczonego użytkowania ze względu na fakt, że pomimo zastosowania najlepszych dostępnych technik dopuszczalne poziomy hałasu nie mogły być dotrzymane poza terenem zakładu (zaleca się załączyć kopię uchwały o utworzeniu obszaru ograniczonego użytkowania do wniosku). Tabela 6-1: Źródła powstawania hałasu Czas pracy w Opis źródła ciągu doby – wariant 1 Kod źródła 1 2 Czas pracy w ciągu doby– wariant 2 3 4 Objaśnienie do kolumn tabeli: (1) Każde źródło hałasu powinno być oznaczone w sposób jednoznaczny wewnętrznym kodem np. H1, H2, H3 etc (2) Nazwa urządzenia, zespołu urządzeń bądź obiektu stanowiącego źródło hałasu wraz ze wskazaniem ich lokalizacji (3) Czas pracy źródeł należy podać osobno dla pory dziennej i pory nocnej. Uwaga: w przypadku występowania większej liczby przewidywalnych wariantów emisji hałasu należy dostosować tabelę do potrzeb. Tabela 6-2: Faktyczna i proponowana wielkość emisji hałasu Kod rodzaju terenu Przeznaczenie (rodzaje) terenów w sąsiedztwie zakładu Punkt pomiarowy 1 2 3 Faktyczny poziom hałasu LAeq D LAeq N 4 5 Proponowany dopuszczalny poziom hałasu LAeq D LAeq N 6 7 inne Objaśnienie do kolumn tabeli: (1) Każdy rodzaj terenu powinien być oznaczone w sposób jednoznaczny wewnętrznym kodem np. T1, T2, T3 etc. Zaleca się zastosowanie tych kodów w sugerowanym załączniku graficznym. (2) Należy wpisać rodzaje terenów wg Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 14 czerwca 2007 r. w sprawie dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku. (3) Należy podać symbol stosowany w załączniku graficznym oraz opis np. „północna granica zakładu”. (4) i (5) W przypadku instalacji planowanych nie podaje się faktycznego poziomu hałasu. 218 Art. 208 ust 7 ustawy POŚ. 72 Zapobieganie występowaniu i ograniczanie skutków awarii 7. Zapobieganie występowaniu i ograniczanie skutków awarii Komentarz: Podrozdział 7.1. dotyczy wyłącznie zakładów o dużym lub zwiększonym ryzyku wystąpienia poważnej awarii przemysłowej219. Podrozdział 7.2. dotyczy wszystkich innych zakładów, w których prowadzone są instalacje IPPC. Zaleca się również, aby podrozdział ten został uwzględniony przez zakład o dużym lub zwiększonym ryzyku wystąpienia poważnej awarii przemysłowej, który nie ujął wszystkich awarii mogących oddziaływać na środowisko w programach zapobiegania i reagowania przygotowanych w związku z przepisami o poważnych awariach. W celu wyraźnego określenia zakresu obowiązków, jak i zakresu treści niniejszego wniosku zaleca się w tym miejscu odpowiedzieć na pytania zawarte w tabeli 7-1 wg poniższego wzoru oraz skorzystać z komentarza zamieszczonego pod tabelą. Tabela 7-1: Konfiguracja obowiązków w zakresie sytuacji awaryjnych TAK NIE 1 2 3 4 NIE DOTYCZY 5 1 Czy Wnioskodawca prowadzi zakład o zwiększonym ryzyku wystąpienia poważnej awarii przemysłowej? 2 Czy Wnioskodawca prowadzi zakład o dużym ryzyku wystąpienia poważnej awarii przemysłowej? 3 Czy wszystkie awarie mogące powodować oddziaływanie na środowisko zostały objęte programem zapobiegania poważnym awariom przemysłowym? Również te, które nie wiążą się z substancjami niebezpiecznymi, jak i te, które wiążą się z substancjami niebezpiecznymi, lecz ilość tych substancji w zakładzie nie klasyfikuje zakładu do kategorii zakładu o zwiększonym albo dużym ryzyku? Komentarz: Jeśli odpowiedź na pytanie (1) i (2) jest NIE, wówczas w podrozdziale 7.1 należy wpisać adnotację „NIE DOTYCZY”, usunąć całą zawartość podrozdziału 7.1 (wraz z tabelami 7.1.1-1 oraz 7.1.2-1) i przejść do podrozdziału 7.2. Jeśli odpowiedź na pytanie (1) jest TAK, a na pytanie (2) jest NIE, wówczas w podrozdziale 7.1 należy wypełnić punkt 7.1.1, usunąć całą zawartość punktu 7.1.2 (wraz z tabelą 7.1.2-1) i przejść do podrozdziału 7.2, chyba że odpowiedź na pytanie (3) jest TAK. Jeśli odpowiedź na pytanie (1) jest NIE, a na pytanie (2) jest TAK, wówczas w podrozdziale 7.1 należy wypełnić punkt 7.1.2, usunąć całą zawartość punktu 7.1.1 (wraz z tabelą 7.1.1-1) i przejść do podrozdziału 7.2, , chyba że odpowiedź na pytanie (3) jest TAK. 7.1. Awarie związane z prowadzeniem zakładu o zwiększonym lub dużym ryzyku Komentarz: Podrozdział ten dotyczy wyłącznie zakładów kwalifikowanych jako zakłady o zwiększonym lub dużym ryzyku wystąpienia awarii przemysłowej. 7.1.1. Awarie związane z prowadzeniem zakładu o zwiększonym ryzyku Komentarz: Punkt ten dotyczy wyłącznie zakładów kwalifikowanych jako zakłady o zwiększonym ryzyku wystąpienia poważnej awarii przemysłowej. Poniżej przedstawiono tekst oraz wzorzec tabeli, które mają służyć zakomunikowaniu organowi ochrony środowiska stanu zgodności z wymaganiami związanymi z przepisami o poważnych awariach przemysłowych. Dodatkowo w tabeli należy odpowiedzieć na pytanie czy wszystkie awarie mogące powodować oddziaływanie na środowisko zostały objęte programem zapobiegania poważnym awariom przemysłowym (również te, które nie wiążą się z substancjami niebezpiecznymi, jak i te, które się z nimi wiążą, lecz ilość tych substancji w zakładzie nie klasyfikuje zakładu do kategorii zakładu o zwiększonym albo dużym ryzyku). Jeśli odpowiedź na to pytanie jest NIE, wówczas zaleca się, by te inne sytuacje awaryjne zostały uwzględnione w niniejszym wniosku – w podrozdziale 7.2. 219 Są to zakłady, które w czasie opracowywania niniejszych wytycznych spełniają kryteria zawarte w: rozporządzeniu Ministra Gospodarki z dnia 9 kwietnia 2002 r. w sprawie rodzajów i ilości substancji niebezpiecznych, których znajdowanie się w zakładzie decyduje o zaliczeniu go do zakładu o zwiększonym ryzyku albo zakładu o dużym ryzyku wystąpienia poważnej awarii przemysłowej (Dz.U. z 2002 r. Nr 58, poz. 535) rozporządzeniu Ministra Gospodarki z dnia 31 stycznia 2006 r. zmieniającym rozporządzenie w sprawie rodzajów i ilości substancji niebezpiecznych, których znajdowanie się w zakładzie decyduje o zaliczeniu go do zakładu o zwiększonym ryzyku albo zakładu o dużym ryzyku wystąpienia poważnej awarii przemysłowej (Dz.U. z 2006 r. Nr 30, poz. 208) 73 Zapobieganie występowaniu i ograniczanie skutków awarii Zakład (na którego terenie prowadzona jest instalacja IPPC) jest zakładem o zwiększonym ryzyku wystąpienia poważnej awarii przemysłowej w rozumieniu przepisów o poważnych awariach przemysłowych w związku z tym zagadnienie proponowanych sposobów zapobiegania występowaniu i ograniczania skutków awarii uzgodnione zostanie (albo: jest) w trybie przepisów o poważnych awariach przemysłowych. Zakres uzgodnień i stopień ich realizacji przedstawiony został w tabeli 7.1.1-1 poniżej. Tabela 7.1.1-1 Deklaracja wnioskodawcy prowadzącego zakład o zwiększonym ryzyku wystąpienia poważnej awarii przemysłowej L.p. 1 2 tak (data) / nie planuje (spodziewana data) 3 4 Czy zakład dokonał zgłoszenia faktu prowadzenia zakładu do komendanta powiatowego Państwowej Straży Pożarnej? 2 Czy zakład posiada potwierdzenie przekazania powyższego zgłoszenia? 3 Czy zakład dokonał zgłoszenia faktu prowadzenia zakładu do wojewódzkiego inspektora ochrony środowiska? 4 Czy zakład posiada potwierdzenie przekazania powyższego zgłoszenia? 5 Czy zakład dokonał zgłoszenia do komendanta powiatowego Państwowej Straży Pożarnej faktu każdej istotnej zmiany ilości lub rodzaju substancji niebezpiecznej albo jej charakterystyki fizykochemicznej, pożarowej i toksycznej, zmiany technologii lub profilu produkcji w stosunku do danych zawartych w pierwotnym zgłoszeniu? 6 Czy zakład posiada potwierdzenie przekazania powyższego zgłoszenia? 7 Czy zakład dokonał zgłoszenia do wojewódzkiego inspektora ochrony środowiska faktu każdej istotnej zmiany ilości lub rodzaju substancji niebezpiecznej albo jej charakterystyki fizykochemicznej, pożarowej i toksycznej, zmiany technologii lub profilu produkcji w stosunku do danych zawartych w pierwotnym zgłoszeniu? 8 Czy zakład posiada potwierdzenie przekazania powyższego zgłoszenia? 9 Czy zakład opracował program zapobiegania poważnym awariom przemysłowym? 10 Czy zakład opracował zmiany w programie zapobiegania poważnym awariom przemysłowym? 11 Czy zakład przekazał program zapobiegania poważnym awariom przemysłowym komendantowi powiatowemu Państwowej Straży Pożarnej? 12 Czy zakład przekazał zmiany w programie zapobiegania poważnym awariom przemysłowym komendantowi powiatowemu Państwowej Straży Pożarnej? 13 Czy zakład posiada potwierdzenie przekazania powyższego programu? 14 Czy w odpowiedzi na przesłany program zakład uzyskał sprzeciw komendanta powiatowego Państwowej Straży Pożarnej? 15 Czy w odpowiedzi na przesłane zmiany w programie zakład uzyskał sprzeciw komendanta powiatowego Państwowej Straży Pożarnej? 16 Czy zakład przekazał program zapobiegania poważnym awariom przemysłowym wojewódzkiemu inspektorowi ochrony środowiska? 17 Czy zakład przekazał zmiany w programie zapobiegania poważnym awariom przemysłowym wojewódzkiemu inspektorowi ochrony środowiska? 18 Czy zakład posiada potwierdzenie przekazania powyższego programu? 19 Czy w zakładzie doszło do poważnej awarii przemysłowej? 20 Jeśli tak, czy zawiadomiono komendanta powiatowego Państwowej Straży Pożarnej i przekazano mu odpowiednie informacje, stale je aktualizując? 21 Jeśli tak, czy zawiadomiono wojewódzkiego inspektora ochrony środowiska i przekazano mu odpowiednie informacje, stale je aktualizując? 22 Czy wszystkie awarie mogące powodować oddziaływanie na środowisko zostały objęte programem zapobiegania poważnym awariom przemysłowym? Również te, które nie wiążą się z substancjami niebezpiecznymi, jak i te, które się z nimi wiążą, lecz ich ilość w zakładzie nie klasyfikuje zakładu do kategorii zakładu o zwiększonym albo dużym ryzyku? Komentarz: Jeśli odpowiedź na ostatnie pytanie jest NIE, wówczas zaleca się, aby te inne sytuacje awaryjne zostały uwzględnione w niniejszym wniosku w Rozdziale 7.2. 1 74 Zapobieganie występowaniu i ograniczanie skutków awarii 7.1.2. Awarie związane z prowadzeniem zakładu o dużym ryzyku Komentarz: Punkt ten dotyczy wyłącznie zakładów kwalifikowanych jako zakłady o dużym ryzyku wystąpienia poważnej awarii przemysłowej. Poniżej przedstawiono tekst oraz wzorzec tabeli, które mają służyć zakomunikowaniu organowi ochrony środowiska stanu zgodności z wymaganiami związanymi z przepisami o poważnych awariach przemysłowych. Dodatkowo w tabeli należy odpowiedzieć na pytanie czy wszystkie awarie mogące powodować oddziaływanie na środowisko zostały objęte programem zapobiegania poważnym awariom przemysłowym (również te, które nie wiążą się z substancjami niebezpiecznymi, jak i te, które się z nimi wiążą, lecz ilość tych substancji w zakładzie nie klasyfikuje zakładu do kategorii zakładu o zwiększonym albo dużym ryzyku). Jeśli odpowiedź na to pytanie jest NIE, wówczas zaleca się, by te inne sytuacje awaryjne zostały uwzględnione w niniejszym wniosku – w podrozdziale 7.2. Zakład (na którego terenie prowadzona jest instalacja IPPC) jest jednocześnie zakładem o dużym ryzyku wystąpienia poważnej awarii przemysłowej w rozumieniu przepisów o poważnych awariach przemysłowych w związku z tym zagadnienie proponowanych sposobów zapobiegania występowaniu i ograniczania skutków awarii uzgodnione zostanie (albo: jest) w trybie przepisów o poważnych awariach przemysłowych. Zakres uzgodnień i stopień ich realizacji przedstawiony został w tabeli 7.1.2-1 poniżej. Tabela 7.1.2-1 Deklaracja wnioskodawcy prowadzącego zakład o dużym ryzyku wystąpienia poważnej awarii przemysłowej L.p. 1 2 1 Czy zakład dokonał zgłoszenia faktu prowadzenia zakładu do komendanta wojewódzkiego Państwowej Straży Pożarnej? Czy zakład posiada potwierdzenie przekazania powyższego zgłoszenia? Czy zakład dokonał zgłoszenia faktu prowadzenia zakładu do wojewódzkiego inspektora ochrony środowiska? Czy zakład posiada potwierdzenie przekazania powyższego zgłoszenia? Czy zakład dokonał zgłoszenia do komendanta wojewódzkiego Państwowej Straży Pożarnej faktu każdej istotnej zmiany ilości lub rodzaju substancji niebezpiecznej albo jej charakterystyki fizykochemicznej, pożarowej i toksycznej, zmiany technologii lub profilu produkcji w stosunku do danych zawartych w pierwotnym zgłoszeniu? Czy zakład posiada potwierdzenie przekazania powyższego zgłoszenia? Czy zakład dokonał zgłoszenia do wojewódzkiego inspektora ochrony środowiska faktu każdej istotnej zmiany ilości lub rodzaju substancji niebezpiecznej albo jej charakterystyki fizykochemicznej, pożarowej i toksycznej, zmiany technologii lub profilu produkcji w stosunku do danych zawartych w pierwotnym zgłoszeniu? Czy zakład posiada potwierdzenie przekazania powyższego zgłoszenia? Czy zakład opracował program zapobiegania poważnym awariom przemysłowym? Czy zakład opracował zmiany w programie zapobiegania poważnym awariom przemysłowym? Czy zakład przekazał program zapobiegania poważnym awariom przemysłowym komendantowi wojewódzkiemu Państwowej Straży Pożarnej? Czy zakład przekazał zmiany w programie zapobiegania poważnym awariom przemysłowym komendantowi wojewódzkiemu Państwowej Straży Pożarnej? Czy zakład posiada potwierdzenie przekazania powyższego programu? Czy w odpowiedzi na przesłany program zakład uzyskał sprzeciw komendanta wojewódzkiego Państwowej Straży Pożarnej? Czy w odpowiedzi na przesłane zmiany w programie zakład uzyskał sprzeciw komendanta wojewódzkiego Państwowej Straży Pożarnej? Czy zakład przekazał program zapobiegania poważnym awariom przemysłowym wojewódzkiemu inspektorowi ochrony środowiska? Czy zakład przekazał zmiany w programie zapobiegania poważnym awariom przemysłowym wojewódzkiemu inspektorowi ochrony środowiska? Czy zakład posiada potwierdzenie przekazania powyższego programu? Czy zakład opracował raport o bezpieczeństwie? Czy zakład opracował zmiany do raportu o bezpieczeństwie? Czy zakład przekazał raport o bezpieczeństwie komendantowi wojewódzkiemu Państwowej Straży Pożarnej? 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 75 tak (data) / nie planuje (spodziewana data) 3 4 Zapobieganie występowaniu i ograniczanie skutków awarii Tabela 7.1.2-1 Deklaracja wnioskodawcy prowadzącego zakład o dużym ryzyku wystąpienia poważnej awarii przemysłowej L.p. 1 2 tak (data) / nie planuje (spodziewana data) 3 4 Czy zakład przekazał raport o zmiany do raportu o bezpieczeństwie komendantowi wojewódzkiemu Państwowej Straży Pożarnej? 23 Czy zakład przekazał raport o bezpieczeństwie wojewódzkiemu inspektorowi ochrony środowiska? 24 Czy zakład przekazał zmiany do raportu o bezpieczeństwie wojewódzkiemu inspektorowi ochrony środowiska? 25 Czy zakład posiada decyzję administracyjna komendanta wojewódzkiego Państwowej Straży Pożarnej zatwierdzającą raport o bezpieczeństwie? 26 Czy zakład posiada decyzję administracyjna komendanta wojewódzkiego Państwowej Straży Pożarnej zatwierdzającą zmiany do raportu o bezpieczeństwie (np. zatwierdzony zaktualizowany raport o bezpieczeństwie)? 27 Czy zakład opracował i wdrożył system bezpieczeństwa gwarantujący ochronę ludzi i środowiska - system stanowiący element ogólnego systemu zarządzania zakładem? 28 Czy zakład opracował i wdrożył wewnętrzny plan operacyjno-ratowniczy? 29 Czy zakład przekazał ww. plan komendantowi wojewódzkiemu Państwowej Straży Pożarnej? 30 Czy zakład posiada potwierdzenie przekazania ww. planu komendantowi wojewódzkiemu Państwowej Straży Pożarnej? 32 Czy zakład przekazał dane i środki na sporządzenie zewnętrznego planu operacyjnoratowniczego? 32 Czy zakład posiada potwierdzenie przekazania danych i środków na sporządzenie zewnętrznego planu operacyjno-ratowniczego? 33 Czy zakład przeprowadza analizy wewnętrznego planu operacyjno-ratowniczego co najmniej raz na 3 lata, w celu jego aktualizacji i dokonania w nim uzasadnionych zmian? 34 Czy zakład przeprowadza przećwiczenia realizacji wewnętrznego planu operacyjnoratowniczego co najmniej raz na 3 lata, w celu jego aktualizacji i dokonania w nim uzasadnionych zmian? 35 Czy zakład powiadamia komendanta wojewódzkiego Państwowej Straży Pożarnej o przeprowadzonej analizie wewnętrznego planu operacyjno-ratowniczego i o jej rezultatach? 36 Czy zakład posiada potwierdzenie dokonania ww. powiadomienia? 37 Czy zakład powiadamia wojewódzkiego inspektora ochrony środowiska o przeprowadzonej analizie wewnętrznego planu operacyjno-ratowniczego i o jej rezultatach? 38 Czy zakład posiada potwierdzenie dokonania ww. powiadomienia? 39 Czy zakład dostarcza w terminie do końca stycznia roku następnego komendantowi wojewódzkiemu Państwowej Straży Pożarnej wykaz zawierający dane o rodzaju, kategorii i ilości substancji niebezpiecznych znajdujących się na terenie zakładu, a także corocznie aktualizuje wykaz, według stanu na dzień 31 grudnia? 40 Czy zakład dostarcza terminie do końca stycznia roku następnego wojewódzkiemu inspektorowi ochrony środowiska wykaz zawierający dane o rodzaju, kategorii i ilości substancji niebezpiecznych znajdujących się na terenie zakładu, a także corocznie aktualizuje wykaz, według stanu na dzień 31 grudnia? 41 Czy w zakładzie doszło do poważnej awarii przemysłowej? 42 Jeśli tak, czy zawiadomiono komendanta wojewódzkiego Państwowej Straży Pożarnej i przekazano mu odpowiednie informacje, stale je aktualizując? 43 Jeśli tak, czy zawiadomiono wojewódzkiego inspektora ochrony środowiska i przekazano mu odpowiednie informacje, stale je aktualizując? 44 Uwaga: Czy wszystkie awarie mogące powodować oddziaływanie na środowisko zostały objęte programem zapobiegania poważnym awariom przemysłowym? Również te, które nie wiążą się z substancjami niebezpiecznymi, jak i te, które się z nimi wiążą, lecz ich ilość w zakładzie nie klasyfikuje zakładu do kategorii zakładu o zwiększonym albo dużym ryzyku? Komentarz: Jeśli odpowiedź na ostatnie pytanie jest NIE, wówczas zaleca się, aby te inne sytuacje awaryjne zostały uwzględnione w niniejszym wniosku w Rozdziale 7.2. 22 76 Zapobieganie występowaniu i ograniczanie skutków awarii 7.2. Awarie związane z prowadzeniem zakładu innego niż zakład o zwiększonym lub dużym ryzyku Komentarz: W tym podrozdziale należy opisać, jakie potencjalne sytuacje awaryjne mogą mieć miejsce w zakładzie w związku z prowadzeniem instalacji IPPC. Opisując scenariusze awarii, należy uwzględnić i przedstawić cały kontekst, który pozwoli na ocenę adekwatności i wiarygodności proponowanych sposobów zapobiegania występowaniu i ograniczania skutków awarii220. Scenariusze te powinny uwzględniać: skalę produkcji i innych działań, które mogą być miejscem lub źródłem awarii: ilość substancji/preparatów, właściwości fizykochemiczne stosowanych substancji i preparatów, liczbę urządzeń i instalacji, wielkość urządzeń i instalacji, typy operacji, w tym operacji chemicznych, warunki procesowe, złożoność procesu, wiek instalacji, jej zużycie (dane niezawodnościowe), rozmieszczenie instalacji i urządzeń – bezpieczne odległości, lokalizację (względem obiektów wrażliwych: zabudowania mieszkalne, zbiorniki wód podziemnych, siedliska roślin i zwierząt, cieki wodne itd.) zastosowane systemy bezpieczeństwa (zapobiegawcze i ochronne), zgodność projektu z normami, warunki geologiczne i hydrogeologiczne, błędy ludzkie, skuteczne zarządzanie bezpieczeństwem. Elementami technicznymi, które szczególnie mogą być źródłem awarii są: rurociągi, kanały, kanalizacje, zbiorniki magazynowe nadziemne i podziemne, obszary magazynowania materiałów i odpadów, procesy transportu materiałów wewnątrz zakładu, instalacje produkcyjne, zbiorniki ciśnieniowe, spawy, zawory, zawory bezpieczeństwa. Należy opisać istniejące lub proponowane sposoby zapobiegania tym sytuacjom i reagowania na nie. Opisując sposoby reagowania na awarie, należy w szczególny sposób odnieść się do tych aspektów działań, które przyczyniają się do minimalizacji oddziaływania na środowisko w związku z awaryjną emisją, wyciekiem itp. Jednym z opisywanych sposobów zapobiegania i gotowości mogą być odpowiednie procedury dotyczące sytuacji awaryjnych. W sposób wyraźny należy opisać, jak sposoby reagowania na awarie dostosowane są do awarii, które mogą wydarzyć się poza normalnymi okresami działalności zakładu, tzn. np. w nocy czy dni wolne od pracy. Podobnie precyzyjnie należy opisać, jak uwzględniono zagadnienia środowiskowe w kontekście awarii w związku z nietypowymi warunkami funkcjonowania instalacji, jak np. w przypadku rozruchu instalacji, planowego zatrzymania ruchu instalacji, wycieku z instalacji, zakłócenia w pracy instalacji, gwałtownego i nieplanowanego zatrzymania ruchu instalacji. Należy w sposób wyraźny określić, które sytuacje awaryjne mają charakter bezpośredniego zagrożenia szkodą 221 i które działania mają status odpowiadających im działaniom zapobiegawczym. W tabeli poniżej (tabela 7.2-1) należy przedstawić listę awarii, które mogą się wydarzyć w związku z eksploatacją instalacji IPPC. Opis niektórych awarii związanych z poszczególnymi komponentami mógł zostać ujęty w innych rozdziałach poświęconych tym poszczególnym komponentom. Jeśli tak jest to w tym rozdziale należy zamieścić odniesienia do wszystkich awarii ujętych w tamtych rozdziałach. Każdy wnioskodawca wypełniający ten podrozdział powinien przedstawić obliczenia ilości substancji niebezpiecznych, które są użytkowane na terenie zakładu – i powinien wykazać z tych obliczeń, że zakład nie jest kwalifikowany do kategorii zakładów o zwiększonym lub dużym ryzyku. 220 221 Art. 208 ustawy POŚ Bzpośredniego zagrożenie szkodą w rozumieniu ustawy z dnia 13 kwietnia 2007 r. o zapobieganiu szkodom w środowisku i ich naprawie (Dz.U. z 2007 r. Nr 75, poz. 493) 77 Zapobieganie występowaniu i ograniczanie skutków awarii L.p. 1 Tabela 7.2-1 Zestawienie zidentyfikowanych potencjalnych sytuacji awaryjnych Ujęta w innych Ujęta w rozdziałach podrozdziale 7.3. Nazwa awarii niniejszego niniejszego wniosku wniosku 2 3 4 Uwagi 5 Objaśnienia do kolumn tabeli: (3) należy podać numer rozdziału, podrozdziału lub punktu, np. 4.2.1. (4) należy podać numer punktu, np. punkt 7.3.1. albo 7.3.4 7.3. Proponowane sposoby zapobiegania występowaniu i ograniczania skutków awarii. Komentarz: Jeśli zakład nie jest zakładem o zwiększonym lub dużym ryzyku (lub jest, lecz opisuje awarie nie objęte programem poważnych awarii przemysłowych), wówczas w niniejszym podrozdziale wniosku o pozwolenie zintegrowane – w zależności od zidentyfikowanych zagrożeń – należy zamieścić następujące informacje (które mogą odwoływać się do innych rozdziałów wniosku lub do załączników): Szczegółowe informacje nt. magazynowania surowców, produktów i odpadów. (Możliwe, że w dużej mierze wystarczy odnieść się do informacji zawartych w innych rozdziałach wniosku, w tym do tabel 9.2.1-4 oraz 9.2.1-5) Informacje na temat sposobów zatrzymywania ewentualnych wycieków w bezpiecznej dla środowiska przestrzeni. Jakie instalacje lub procedury sprawiają, że wskutek wycieku – nie dojdzie zanieczyszczenia środowiska. Informacje na temat mycia i czyszczenia podłóg, dróg i innych powierzchni w zakładzie – jak są prowadzone, co się dzieje z odpadami, co się dzieje ze ściekami z mycia. Rysunki (zaleca się w formacie nie większym niż A3) pokazujące przebieg oraz rzędne wszelkich kanałów, kanalizacji, wodociągów i innych rurociągów, które przebiegają przez teren zakładu lub wiążą się z jego działalnością. Na rysunkach tych należy również umieścić informacje o wszelkich włazach, studzienkach i innych obiektach towarzyszących ww. kanałom, kanalizacjom i rurociągom. Należy przedstawić informację o stanie tych instalacji i obiektów, o materiale, z jakiego są zrobione, o wytrzymałości, o ich wieku, o testach szczelności i innych sprawdzeniach, które uwiarygodniają niezawodność ich działania. Analogiczne informacje, jak powyżej, ale dotyczące wszelkich zbiorników podziemnych i naziemnych, w szczególności tych, które zawierają substancje niebezpieczne, znajdują się pod ciśnieniem itp. Informacja nt. zlewni dla poszczególnych ewentualnych wycieków oraz nt. zlewni spływu wód opadowych. Informacje te należy przedstawić w formie opisowej oraz graficznej – zaleca się plany w formacie nie większym niż A3. Informacje na temat możliwego zanieczyszczenia gruntu, wód podziemnych lub powierzchniowych przez wody pogaśnicze, które powstaną w zakładzie w przypadku gaszenia pożaru. Należy przedstawić informację o przygotowaniu zakładu do zapobieżenia powstaniu tego zanieczyszczenia. Szczegółowe informacje o transporcie materiałów (w szczególności materiałów niebezpiecznych) na terenie zakładu. W szczególności o transporcie materiałów ciekłych lub osadów, z uwzględnieniem transportu za pomocą rurociągów, pojazdów, przenośników czy taśmociągów. W rozdziale tym należy zawrzeć informację o wdrożonych procedurach zapobiegania awariom i reagowania na nie. Należy również załączyć plany postępowania w przypadku zidentyfikowanych awarii 222. 222 Opracowując działania zapobiegawcze i działania przygotowawcze można inspirować się przepisami, które obowiązują dla zakładów o dużym ryzyku. W czasie opracowywania niniejszych wytycznych są to: • ustawa POŚ – Tytuł IV – w szczególności artykuły 250, 251, 252, 253, 256, 260; • Rozporządzenie Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 29 maja 2003 r. w sprawie wymagań, jakim powinien odpowiadać raport o bezpieczeństwie zakładu o dużym ryzyku (Dz.U. z 2003 r. Nr 104, poz. 970, z późn. zm.) • Rozporządzenie Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 17 lipca 2003 r. w sprawie wymagań, jakim powinny odpowiadać plany operacyjno-ratownicze (Dz.U. z 2003 r. Nr 131, poz. 1219) Można tez inspirować się bezpośrednio przepisami dyrektywy Seveso i wytycznymi do niej. Należy jednak pamiętać, że przepisy te (dyrektywa Seveso i polskie przepisy dotyczące poważnych awarii) dotyczą tych sytuacji awaryjnych, które wiążą się ze stosowaniem substancji niebezpiecznych. A zatem nie zawsze schemat przygotowania odpowiednich działań zapobiegawczych i awaryjnych może odpowiadać specyfice innego rodzaju awarii, które mogą mieć wpływ na środowisko. Należy również pamiętać, że przepisy dotyczące poważnych awarii dotyczą dużych zakładów, a więc korzystając z nich jako z wytycznych należy odpowiednio dobrać proporcje działań do skali problemów. 78 Zapobieganie występowaniu i ograniczanie skutków awarii Należy również określić zasady informowania o awariach organów ochrony środowiska (organ wydający pozwolenie oraz wojewódzki inspektor ochrony środowiska oraz ewentualnie komendant powiatowy Państwowej Straży Pożarnej). We wniosku należy zaproponować, które awarie podlegają informowaniu, a które nie. Należy również zaproponować zakres i procedury powiadamiania. Zakres informacji podawanej organom ochrony środowiska powinien obejmować: okoliczności awarii, niebezpieczne substancje związane z awarią, dodatkowe emisje spowodowane awarią, inne informacje umożliwiające dokonanie oceny skutków awarii dla ludzi i środowiska, podjęte działania ratunkowe, a także działania mające na celu ograniczenie skutków awarii i zapobieżenie jej powtórzeniu się. Procedury powiadamiania powinny obejmować: poinformowanie za pośrednictwem publicznych sieci telekomunikacyjnych, poinformowanie w formie pisemnej. Pewne aspekty postępowania w sytuacjach awaryjnych – w tym powiadamiania m.in. organów ochrony środowiska – zawarte są w przepisach. Należy je uwzględnić w tym rozdziale lub odnieść się do innych rozdziałów, w których odniesienia do tych wymagań prawnych zostały we wniosku zamieszczone. Do sytuacji opisanych w przepisach należą m.in.: zakłócenia w pracy urządzeń ochronnych ograniczających wprowadzanie substancji do powietrza z instalacji spalania paliw; zakłócenia w pracy urządzeń ochronnych ograniczających wprowadzanie substancji do powietrza z turbin gazowych; niedotrzymania określonych warunków w instalacjach spalania i współspalania odpadów. Konkludując – w tym podrozdziale, w punktach od 7.3.1. do 7.3.N. (gdzie N określa liczbę zidentyfikowanych sytuacji awaryjnych) należy umieścić informację o proponowanych sposobach zapobiegania występowaniu i ograniczania skutków awarii. Informacje te należy przedstawić w następującej sekwencji: zidentyfikowana sytuacja awaryjna, scenariusz przebiegu sytuacji awaryjnej (przyczyny, sekwencja zdarzeń poprzedzających awarię i następujących po jej wystąpieniu), proponowane sposoby zapobiegania awarii, proponowane sposoby ograniczania skutków awarii. Można tej prezentacji nadać formę tabeli. 7.3.1. Awaria 1 7.3.1.1. Zidentyfikowana sytuacja awaryjna 7.3.1.2. Scenariusz przebiegu sytuacji awaryjnej (przyczyny, sekwencja zdarzeń poprzedzających awarię i następujących po jej wystąpieniu) 7.3.1.3. Proponowane sposoby zapobiegania awarii 7.3.1.4. Proponowane sposoby ograniczania skutków awarii Uwaga: Dla kolejnych awarii podać opis kierując się sekwencją przedstawioną powyżej. 79 Efektywność energetyczna 8. Efektywność energetyczna Komentarz: Ze względu na fakt, że pozwolenie zintegrowane winno określać sposoby zapewnienia efektywnego wykorzystania energii223, a wnioskodawca winien we wniosku wykazać stosowanie najlepszych dostępnych technik224 (w tym m.in. zapewnienie racjonalnego zużycia paliw) w tym rozdziale zaleca się przedstawić informacje dotyczące tych zagadnień. 8.1. Źródła i zużycie energii Komentarz: Podstawowe informacje dla oceny efektywności energetycznej obejmują: źródła energii oraz udział poszczególnych źródeł energii zużywanej na potrzeby instalacji (Tabela 8.1-1.) dane dotyczące zużycia energii na różne cele (obejmujące przynajmniej 95% odbiorników). Do tego celu należy skorzystać z tabel 8.1-2 i 8.1-3. Wnioskodawca może uzupełnić tę informację o schematy przepływu energii (np. schematy Sankey’a) pokazujące zużycie energii w poszczególnych procesach, zużycie energii na poszczególne cele w przeliczeniu na jednostkę produkcji lub inną wartość charakterystyczną dla rodzaju działalności prowadzonej w instalacji. Podanie wskaźników tego typu będzie szczególnie istotne w przypadku opublikowania granicznych wielkości emisyjnych w zakresie energochłonności 225, opis metod zapewnienia efektywnej gospodarki energetycznej (wariantowo, jeżeli ma to zastosowanie) m.in.: 1. procedury nadzoru i konserwacji urządzeń (np. dot. klimatyzacji, chłodzenia, silników i napędów, instalacji sprężonych gazów, rozprowadzania pary, ogrzewania pomieszczeń i wody, smarowania itp.) 2. eliminacja strat ciepła poprzez stosowanie odpowiedniej izolacji i uszczelnień (np. uszczelki i drzwi samozamykające);· 3. ograniczanie strat ciepła z budynków; 4. techniki poprawiające efektywność energetyczną w procesach (np. odzysk ciepła z różnych operacji należących do procesu, wysokowydajne techniki odwadniania służące minimalizacji zużycia energii do suszenia; ograniczenie zapotrzebowania na moc bierną, optymalizacja sterowania elektronicznego silnikami wprowadzenie ciągłych procesów produkcyjnych). 5. techniki stosowane w produkcji energii·(np. produkcja energii w skojarzeniu - energia elektryczna i cieplna, odzyskiwanie ciepła z odpadów, podnoszenie sprawności urządzeń energetycznych itp.). Opisane działania w wielu przypadkach są opisane w BREFach, w szczególności w dokumencie dotyczącym efektywności energetycznej. Wnioskodawca może w tym podrozdziale odnieść się do bardziej szczegółowych informacji zawartych w rozdziale 10. Tabela 8.1-1 Źródła energii Kod źródła Źródła energii Dostarczona [MWh] 1 2 3 En1 En2 En3 En4 Energia elektryczna zakupiona z zewnątrz Energia cieplna zakupiona z zewnątrz Energia elektryczna wytworzona na terenie zakładu Energia cieplna wytworzona na terenie zakładu Inne Objaśnienie do kolumn tabeli: Art. 211 ust. 2 pkt 6 ustawy POŚ Art. 208 ust. 2 pkt 1g ustawy POŚ 225 Art. 206 ust. 2 pkt 4 ustawy POŚ 223 224 80 Zużycie energii w przeliczaniu na energię pierwotną [MWh] [%] całości (dotyczy energii pierwotnej) 4 5 Efektywność energetyczna (1)Każde źródło energii powinno być oznaczone w sposób jednoznaczny wewnętrznym kodem np. En1, En2, En3 etc. (2)W przypadku zakupu energii z kilku źródeł lub wytwarzania energii w kilku instalacjach zasadne może okazać się dodanie wierszy i rozbicie informacji dotyczących poszczególnych źródeł. (3) Wielkość zakupu energii lub ilość energii na wyjściu z instalacji do jej wytwarzania na terenie zakładu (1MWh=3,6 GJ). Należy podać wielkości za ostatnie 3 lata. (4) Przy przeliczaniu energii dostarczonej na energię pierwotną (na bazie sprawności instalacji do wytwarzania energii i wartości opałowej paliw) nie uwzględnia się żadnych współczynników uwzględniających energię zużywaną do wydobycia, przetworzenia oraz dostarczenia paliw do instalacji. W przypadku zakupu energii z zewnątrz ilość energii dostarczonej powinna być pomnożona przez współczynnik uwzględniający straty przy generacji i przesyle energii. W przypadku braku dostępu do wiarygodnych danych dla energii elektrycznej zakupionej z sieci można użyć uśrednionej wartości współczynnika – 2,6. Uwaga: Jeżeli energia elektryczna wykorzystywana przez instalacje pochodzi ze źródeł odnawialnych należy zwrócić na ten fakt uwagę w tym rozdziale. Tabela 8.1-2 Zużycie energii elektrycznej Kod sposobu wykorzystania Potrzeby, na które energia jest zużywana Zużycie energii [MWh/rok] 1 2 3 Całkowite zużycie energii elektrycznej: Objaśnienie do kolumn tabeli: (1) Zużycie energii elektrycznej na poszczególne cele powinno być jednoznacznie oznaczone wewnętrznym kodem np. El1, El2 etc. (2) Zużycie na potrzeby: procesów technologicznych, oświetlenia, systemów chłodzenia, systemów zimna technologicznego, mrożenia, odmrażania, wentylacji, ogrzewania, itd. (3) Należy podać wielkości za ostatnie 3 lata. Uwaga: Na kolorowo należy zaznaczyć zmiany w rodzaju wykorzystania i/lub zużyciu energii elektrycznej w stosunku do ostatniego pozwolenia 81 Efektywność energetyczna 1 5 6 7 8 9 sprzedaż 4 Produkcja pary i ciepła technologicznego [MWh/rok] Zużycie własne 3 sprzedaż 2 Produkcję energii elektrycznej [MWh/rok] Zużycie własne Zużycie paliwa transport (wewnętrzny) Rodzaj paliwa grzewcze Kod paliwa procesowe Tabela 8.1-3 Zużycie paliw na potrzeby produkcji ciepła, pary technologicznej i energii elektrycznej oraz na potrzeby transportu wewnętrznego zakładu Wykorzystanie na potrzeby np. 10 Olej opałowy [Mg] (podać rodzaj) Olej napędowy [dm3] Gaz ziemny [m3] Gaz płynny [m3] Węgiel kamienny [Mg] Etylina [dm3] Inne (jakie): Objaśnienie do kolumn tabeli: (1) Każdy rodzaj paliwa powinien być jasno oznaczony wewnętrznym kodem np. F1, F2, F3 etc. (3) W jednostkach podanych w kolumnie (2) (4) dotyczy procesów, w których paliwa są wykorzystywane jako bezpośrednie źródło energii (5) Ogrzewanie pomieszczeń i produkcja ciepłej wody na potrzeby sanitarnej. (9) nie dotyczy ciepła do ogrzewania pomieszczeń Uwaga 1: Niniejsza tabela winna być wypełniona w powiązaniu ze schematami technologicznymi w odniesieniu do operacji technologicznych Uwaga 2: Na kolorowo należy zaznaczyć zmiany w ilości, jakości i/lub rodzaju paliw w stosunku do ostatniego pozwolenia 8.2. Proponowane procedury monitorowania zużycia energii W tym podrozdziale należy przedstawić faktyczny bądź proponowany zakres monitorowania zużycia energii z poszczególnych źródeł i na poszczególne cele. Należy przedstawić wskaźniki odnoszące zużycie energii do parametrów charakteryzujących rodzaj działalności prowadzonej w instalacji objętej wnioskiem np. zużycie energii elektrycznej na jednostkę produkcji lub zużycie energii cieplnej do ogrzewania pomieszczeń do kubatury. 82 Oddziaływanie na środowisko jako całość 9. Oddziaływanie na środowisko jako całość 9.1 Dotrzymywanie standardów jakości środowiska Komentarz: Informacje przedstawione w tym podrozdziale powinny zawierać dane umożliwiające stwierdzenie, że instalacja: nie powoduje przekroczenia standardów jakości środowiska 226, nie powoduje pogorszenia stanu środowiska w znacznych rozmiarach lub zagrożenia życia lub zdrowia ludzi227. W celu pokazania poziomu oddziaływania na poszczególne komponenty środowiska zaleca się skorzystanie z poniższej tabeli. Jako kryterium oceny poziomu oddziaływania na środowisko jako całość przyjęto obowiązujące standardy jakości środowiska. Dla oceny poziomu oddziaływania instalacji na środowisko jako całość istotny jest nie tylko fakt dotrzymywania obowiązujących standardów, ale również relacja między dopuszczalnym a faktycznym poziomem oddziaływania. 1 2 1 Dopuszczalne poziomy niektórych substancji w powietrzu zróżnicowane dla terenu kraju, na obszarach ochrony uzdrowiskowej oraz na obszarach parków narodowych (benzen, NO2, NOx, SO2, ołów, ozon, pył zawieszony PM10, CO) Dopuszczalne wartości odniesienia dla niektórych substancji w powietrzu 2 3 Wartości odniesienia substancji zapachowych w powietrzu 4 Zawartość metali ciężkich w wierzchniej (0-25 cm) warstwie gruntu, na którym komunalne osady ściekowe mają być stosowane 5 Standardy jakości gleby oraz ziemi (dopuszczalne wartości dla zanieczyszczeń: metale, związki nieorganiczne, węglowodorowe, węglowodory chlorowane, środki ochrony roślin i inne w glebie i w ziemi) Dopuszczalne zawartości metali ciężkich w glebach przeznaczonych do rolniczego wykorzystania ścieków 6 226 227 Podstawa prawna Sposób weryfikacji Standard Poziom dotrzymania standardów Lp. Nie dotyczy Tabela 9.1-1: Stopień dotrzymywania obowiązujących norm w zakresie stanu środowiska 3 4 5 6 Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 3 marca 2008 r. w sprawie poziomów niektórych substancji w powietrzu (Dz.U. z 2008 r. Nr 47, poz. 281) obowiązuje od 3 kwietnia 2008 r. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 5 grudnia 2002 r. w sprawie wartości odniesienia dla niektórych substancji w powietrzu. (Dz.U. z 2003 r. Nr 1, poz. 12) obowiązuje od 1 lutego 2003 Art. 222 ust. 5 Prawa ochrony środowiska. Minister środowiska, w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw zdrowia, określi, w drodze rozporządzenia, wartości odniesienia substancji zapachowych w powietrzu. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 1 sierpnia 2002 r. w sprawie komunalnych osadów ściekowych (Dz.U. z 2002 r. Nr 134, poz. 1140, sprost. Dz.U. z 2002 r. Nr 155, poz. 1299) obowiązuje od 11 września 2002 r. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 09 września 2002 r. w sprawie standardów jakości gleby oraz standardów jakości ziemi (Dz.U. z 2002 r. Nr 165, poz. 1359) obowiązuje od 19 października 2002 r. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 24 lipca 2006 r. w sprawie warunków, jakie należy spełnić przy wprowadzaniu ścieków do wód lub do ziemi, oraz w sprawie substancji szczególnie szkodliwych dla środowiska wodnego (Dz.U. z 2006 r. Nr 137, poz. 984) obowiązuje od 31 lipca 2006 r. Art. 205 ustawy POŚ Art. 141 ust. 2. ustawy POŚ 83 Oddziaływanie na środowisko jako całość 1 2 7 Wymagania jakim powinny odpowiadać morskie wody wewnętrzne i wody przybrzeżne będące środowiskiem życia skorupiaków i mięczaków 8 Wymagania, jakim powinny odpowiadać wody śródlądowe będące środowiskiem życia ryb łososiowatych i karpiowatych w warunkach naturalnych 9 Wymagania, jakim powinna odpowiadać woda w kąpieliskach. 10 Podstawa prawna Sposób weryfikacji Standard Poziom dotrzymania standardów Lp. Nie dotyczy Tabela 9.1-1: Stopień dotrzymywania obowiązujących norm w zakresie stanu środowiska 3 4 5 6 Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 4 października 2002 r. w sprawie wymagań, jakim powinny odpowiadać morskie wody wewnętrzne i wody przybrzeżne będące środowiskiem życia skorupiaków i mięczaków (Dz.U. z 2002 r. Nr 176, poz. 1455) obowiązuje od 7 listopada 2002 r. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 4 października 2002 r. w sprawie wymagań, jakim powinny odpowiadać wody śródlądowe będące środowiskiem życia ryb w warunkach naturalnych (Dz.U. z 2002 r. Nr 176, poz. 1455) obowiązuje od 7 listopada 2002 r. Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 16 października 2002 r. w sprawie wymagań, jakim powinna odpowiadać woda w kąpieliskach (Dz.U. z 2002 r. Nr 153, poz. 1530) obowiązuje od 20 listopada 2002 Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 27 listopada 2002 r. w sprawie wymagań, jakim powinny odpowiadać wody powierzchniowe wykorzystywane do zaopatrzenia ludności w wodę przeznaczoną do spożycia (Dz.U. z 2002 r. Nr 204, poz. 1728) obowiązuje od 24 grudnia 2002 r. Wymagania jakim powinny odpowiadać wody powierzchniowe wykorzystywane do zaopatrzenia ludności w wodę przeznaczoną do spożycia (podział na trzy kategorie jakości wody, w zależności od wartości granicznych wskaźników jakości wody, które z uwagi na ich zanieczyszczenie muszą być poddane standardowym procesom uzdatniania) 11 Dopuszczalne poziomy pól Rozporządzenie Ministra Środowiska z elektromagnetycznych dnia 30 października 2003 r. w sprawie w środowisku dopuszczalnych poziomów pól (zróżnicowane dla: a) terenów elektromagnetycznych w środowisku oraz przeznaczonych pod zabudowę sposobów sprawdzania dotrzymania tych mieszkaniową, b) miejsc poziomów (Dz.U. z 2003 r. Nr 192, poz. dostępnych dla ludności) 1883) obowiązuje od 29 listopada 2003 r. 12 Dopuszczalne poziomy hałasu Rozporządzenie Ministra Środowiska z w środowisku. dnia 14 czerwca 2007 r. w sprawie (zróżnicowane poziomy hałasu dopuszczalnych poziomów hałasu w dla poszczególnych rodzajów środowisku (Dz.U. z 2007 r. Nr 120, poz. terenów przeznaczonych: 826) obowiązuje od 20 lipca 2007 r. a) pod zabudowę mieszkaniową, b) pod szpitale i domy opieki społecznej, c) pod budynki związane ze stałym lub wielogodzinnym pobytem dzieci i młodzieży, d) na cele uzdrowiskowe, e) na cele rekreacyjnowypoczynkowe poza miastem) Objaśnienie do kolumn tabeli: (4) Standard należy uznać jako niemający zastosowania wtedy, kiedy w sposób niebudzący wątpliwości prowadzący instalacji stwierdza brak faktycznych bądź potencjalnych źródeł emisji mogących mieć wpływ na jakość środowiska. 84 Oddziaływanie na środowisko jako całość (5) Należy przedstawić wskaźnik - procentową relację faktycznego poziomu zanieczyszczenia środowiska (poza terenem, do którego wnioskodawca ma tytuł prawny) do poziomów dopuszczalnych określonych w standardach. W przypadku, kiedy oddziaływanie instalacji na środowisko obejmuje kilka parametrów określonych danym rozporządzeniem, należy przedstawić wskaźnik, którego wartość wskazuje na przekroczenia standardów lub jest najbliższa maksymalnej dopuszczalnej wartości określonej standardem. W takiej sytuacji obok wskaźnika należy podać parametr, dla którego podano wartość wskaźnika. (6) Należy określić czy weryfikacja opiera się na pomiarach, danych szacunkowych itp. Poniżej należy skomentować wyniki oceny znajdujące się w tabeli tj. podać okres, z jakiego pochodzą wyniki oceny, częstotliwość występowania sytuacji, w których wartości wskaźników są bliskie wartości dopuszczalnej itp. 9.2. Oddziaływanie na środowisko jako całość i metody ochrony środowiska Komentarz: W odniesieniu do wpływów na środowisko nieopisanych we wcześniejszych rozdziałach należy przedstawić syntetyczne informacje dotyczące: faktycznych bądź potencjalnych wpływów na środowisko, w tym operacji lub wariantów funkcjonowania instalacji będących źródłem zagrożenia ich zanieczyszczeniem, wyników przeprowadzonych pomiarów jakości środowiska oraz przekroczeń obowiązujących standardów, stosowanych i proponowanych metod zapobiegania lub ograniczenia pogorszenia jakości środowiska (wariantowo, jeżeli ma to zastosowanie), proponowanych procedur monitorowania emisji, proponowanych procedur monitorowania operacji mogących być źródłem zanieczyszczenia środowiska, proponowanych procedur monitorowania środowiska. Zakres omawianych w tym podrozdziale oddziaływań na środowisko jest otwarty, ale powinien obejmować przynajmniej gospodarkę surowcowo-magazynową (w tym kwestię stosowania substancji kwalifikowanych) oraz te oddziaływania, do których zastosowanie mają w przypadku danej instalacji standardy wymienione w podrozdziale 9.1. Oddziaływania omówione w dalszej części tego rozdziału należy traktować jako przykładowe. W przypadku, gdy wymienione wyżej zagadnienia zostały opisane w rozdziałach poświeconych poszczególnym komponentom, w tym podrozdziale powinny znaleźć się dokładne odniesienia do tych miejsc. 9.2.1. Gospodarka surowcowo-materiałowa i substancje kwalifikowane Komentarz: Wnioskodawca powinien wykazać we wniosku, że zapewnia racjonalne zużycie surowców oraz materiałów i stosuje substancje o małym potencjale zagrożeń228. W tym celu powinien przedstawić: zestawienie wykorzystywanych surowców i materiałów (w tym substancji kwalifikowanych) wraz z charakterystyką, sposoby magazynowania materiałów i surowców, w tym oznaczania pojemników i zbiorników służących do magazynowania, opis stosowanych i proponowanych metod doboru materiałów i surowców, opis stosowanych i proponowanych metod ograniczania ilości stosowanych materiałów i surowców (wariantowo, jeżeli ma to zastosowanie), opis stosowanych i proponowanych metod ograniczania lub eliminowania stosowania substancji kwalifikowanych (wariantowo, jeżeli ma to zastosowanie), niezbędny zakres monitoringu. Z opisu powyżej wynika, że w sposób szczególny należy odnieść się do opisu szeregu substancji, postępowanie z którymi regulowane jest w sposób specyficzny, określony w przepisach związanych bezpośrednio lub pośrednio z ochroną środowiska (substancje kwalifikowane). W większości przypadków pozwolenie zintegrowane nie będzie regulowało wszystkich aspektów postępowania z tymi substancjami, jednak podanie informacji o nich we wniosku jest istotnym elementem umożliwiającym analizę zagadnienia ochrony środowiska jako całości. Poniżej zawarto zwięzły opis 228 Art. 143 pkt 1 i 3 ustawy POŚ. 85 Oddziaływanie na środowisko jako całość substancji kwalifikowanych i wskazano na źródła wymagań odnoszących się do ich identyfikacji oraz do określenia obowiązków związanych z postępowaniem z nimi. L.p Substancje . kwalifikowane 1 Źródło kryteriów identyfikacji substancji oraz wymagań związanych z postępowaniem z nimi 2 K1 Substancje niebezpieczne w rozumieniu ustawy o substancjach i preparatach chemicznych 3 o o o K2 Substancje niebezpieczne w rozumieniu ustawy POŚ o o K3 Substancje stwarzające szczególne zagrożenie dla środowiska w rozumieniu ustawy POŚ o K4 Środki niebezpieczne w rozumieniu ustawy o o Uwagi – istotne dla prowadzących instalacje IPPC 4 Ustawa z dnia 11 stycznia 2001 r. o substancjach i preparatach chemicznych (Dz.U. z 2001 r. Nr 11, poz. 84, z poźn. zm.) Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 28 września 2005 r. w sprawie wykazu substancji niebezpiecznych wraz z ich klasyfikacją i oznakowaniem (Dz.U. z 2005 r. Nr 201, poz. 1674) Rozporządzenie (WE) Nr 1907/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 18 grudnia 2006 r. w sprawie rejestracji, oceny, udzielania zezwoleń i stosowanych ograniczeń w zakresie chemikaliów (REACH) i utworzenia Europejskiej Agencji Chemikaliów, zmieniające dyrektywę 1999/45/WE oraz uchylające rozporządzenie Rady (EWG) nr 793/93 i rozporządzenie Komisji (WE) nr 1488/94, jak również dyrektywę Rady 76/769/EWG i dyrektywy Komisji 91/155/EWG, 93/67/EWG, 93/105/WE i 2000/21/WE Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. POŚ (tekst pierwotny: Dz.U. z 2001 r. Nr 62, poz. 627) (tekst jednolity: (tekst jednolity: Dz. U. z 2008 r. Nr 25, poz. 150, z późn. zm.) Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 9 kwietnia 2002 r. w sprawie rodzajów i ilości substancji niebezpiecznych, których znajdowanie się w zakładzie decyduje o zaliczeniu go do zakładu o zwiększonym ryzyku albo zakładu o dużym ryzyku wystąpienia poważnej awarii przemysłowej (Dz.U. z 2002 r. Nr 58, poz. 535, z późn. zm.) Obowiązki kierowane są do producentów substancji i preparatów oraz do wykorzystujących substancje i preparaty. Lista obowiązków jest bardzo długa, jednak podstawowe obowiązki, które dotyczą praktycznie wszystkich wnioskodawców wiążą się z koniecznością posiadania kart charakterystyk substancji i preparatów chemicznych oraz wdrożenia działań/procedur wynikających z ich treści. Odniesienie do tych substancji znaleźć można w rozdziale 5 dotyczącym gospodarki odpadami – w związku z obowiązkiem odpowiedniego oznakowania opakowań i miejsc magazynowania odpadów. Definicja substancji niebezpiecznych w ustawie POŚ jest szeroka, jednak obecnie praktyczne jej znaczenie sprowadza się do tego, że obecność określonych substancji niebezpiecznych w zakładzie jest kryterium kwalifikującym zakład do kategorii zakładów o zwiększonym lub dużym ryzyku wystąpienia poważnej awarii przemysłowej, co wiąże się z obowiązkami określonych uzgodnień z powiatowym lub wojewódzkim komendantem Państwowej Straży Pożarnej (które czynione są w porozumieniu z wojewódzkim inspektorem ochrony środowiska). Uzgodnienia te mają prowadzić do odpowiedniego przygotowania na wypadek awarii oraz do zapobiegania awariom. Odniesienie do tych substancji znaleźć można w rozdziale 7 dotyczącym sytuacji awaryjnych w związku z obowiązkami zakładów o zwiększonym lub dużym ryzyku wystąpienia poważnej awarii przemysłowej. Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. POŚ Substancje te, to przede wszystkim azbest i PCB. (tekst pierwotny: Dz.U. z 2001 r. Nr 62, Wnioskodawcy posiadający/wykorzystujący te poz. 627) (tekst jednolity: (tekst jednolity: substancje powinni zgłosić ten fakt wojewodzie, Dz. U. z 2008 r. Nr 25, poz. 150, z późn. oznakować miejsca wykorzystania tych substancji zm.) oraz przygotować i realizować plan sukcesywnej eliminacji tych substancji oraz oczyszczenia Rozporządzenie Ministra Środowiska z lub unieszkodliwienia urządzeń lub instalacji, dnia 9 grudnia 2003 r. w sprawie w których były wykorzystywane te substancje. substancji stwarzających szczególne zagrożenie dla środowiska (Dz.U. z 2003 r. Nr 217, poz. 2141) Odniesienie do tych substancji znaleźć można w rozdziale 5 dotyczącym gospodarki odpadami, w związku ze szczególnymi wymaganiami (np. zakaz odzysku) wiążącymi się z odpadami zawierającymi te substancje. Ustawa z dnia 11 maja 2001 r. o Podstawowy obowiązek wiążący się z tymi opakowaniach i odpadach środkami dotyczy konieczności identyfikacji opakowaniowych (Dz.U. z 2001 r. Nr 63, opakowań po tych środkach, jako szczególnego rodzaju odpadów, dla którego obowiązuje 86 Oddziaływanie na środowisko jako całość L.p Substancje . kwalifikowane 1 Źródło kryteriów identyfikacji substancji oraz wymagań związanych z postępowaniem z nimi 2 o opakowaniach i odpadach opakowaniowych 3 o o K5 Substancje szczególnie szkodliwe dla środowiska wodnego oraz substancje priorytetowe w gospodarce wodnej o o o K6 Towary niebezpieczne w rozumieniu umowy europejskiej dotyczącej międzynarodowe go przewozu drogowego towarów niebezpiecznych (ADR) o K7 Substancje kontrolowane o o Uwagi – istotne dla prowadzących instalacje IPPC 4 poz.638, z późn. zm.) Ustawa z dnia 18 grudnia 2003 r. o ochronie roślin (Dz.U. z 2004 r. Nr 11, poz. 94, z późn. zm.) Ustawa z dnia 11 stycznia 2001 r. o substancjach i preparatach chemicznych (Dz.U. z 2001 r. Nr 11, poz. 84, z poźn. zm.) Ustawa z dnia 18 lipca 2001 r. Prawo wodne (tekst pierwotny: Dz.U. z 2001 r. Nr 115, poz. 1229) (tekst jednolity: Dz.U. z 2005 r. Nr 239, poz. 2019, z późn. zm.) Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 8 lipca 2004 r. w sprawie warunków, jakie należy spełnić przy wprowadzaniu ścieków do wód lub do ziemi, oraz w sprawie substancji szczególnie szkodliwych dla środowiska wodnego (Dz.U. z 2006 r. Nr 137, poz. 984) Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 10 listopada 2005 r. w sprawie wykazu substancji priorytetowych w dziedzinie polityki wodnej (Dz.U. z 2005 r. Nr 233, poz.1987) Umowa europejska dotycząca międzynarodowego przewozu drogowego towarów niebezpiecznych (ADR), sporządzona w Genewie dnia 30 września 1957 r. (Dz. U. z 2005 r. Nr 178, poz. 1481). Ustawa z dnia 20 kwietnia 2004 r. o substancjach zubożających warstwę ozonową (Dz.U. z 2004 r. Nr 121, poz. 1263, z późn. zm.) Rozporządzenie (WE) nr 2037/2000 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 29 czerwca 2000 r. w sprawie substancji zubożających warstwę ozonową (2037/2000/WE) (Dz.UrzUEL.2000.244.1 z późn. zm.) szczególny tryb postępowania. Odniesienie do tych substancji znaleźć można w rozdziale 5 dotyczącym gospodarki odpadami. Obecność tych substancji w ściekach rodzi dodatkowe obowiązki i wiąże się z koniecznością spełnienia szczególnych wymagań odnoszących się wyłącznie do tych substancji, jeśli zawarte w ściekach. Generalnie substancje te powinny być sukcesywnie eliminowane w ściekach lub ograniczane. Odniesienie do tych substancji znaleźć można w rozdziale 4 dotyczącym odprowadzania ścieków. W przypadku przewozu towarów (w tym odpadów) podlegających przepisom ADR trzeba spełnić wynikające z ADR wymagania, takie jak zastosowanie właściwego opakowania i odpowiednie opakowanie i zamocowanie towaru oraz oznakowanie opakowania towaru, odpowiednie oznakowanie pojazdu, odpowiednie przeszkolenie kierowcy itd. Wymagane może być także zatrudnienie doradcy do spraw bezpieczeństwa w transporcie towarów niebezpiecznych (DGSA - dangerous goods safety advisor). Odniesienie do tych substancji znaleźć można w rozdziale 5 dotyczącym gospodarki odpadami. Substancje kontrolowane to nazwa, jaką objęte są substancje wpływające na zubożanie warstwy ozonowej. Podstawowe obowiązki wiążą się ze stopniowym wycofywaniem z użytkowania tych substancji oraz ze szczególnym nadzorem nad urządzeniami, w których dozwolone substancje kontrolowane są wykorzystywane. Nadzór ten polega na konieczności oznakowania urządzeń oraz przeprowadzania sprawdzeń szczelności i serwisu wyłącznie przez odpowiedni wykwalifikowany personel. Odniesienie do tych substancji znaleźć można w rozdziale 5 dotyczącym gospodarki odpadami. Podstawowe dane zaleca się przedstawić w Tabelach 9.2.1-1 do 9.2.1-5. Pozostałe informacje zaleca się przedstawić w treści podrozdziału. W uzupełnieniu do tych informacji można odnieść się do ewidencji prowadzonych na podstawie odrębnych przepisów np. art. 162 ust. 2 ustawy POŚ (dot. substancji stwarzających szczególne zagrożenie dla środowiska), art. 221 Kodeksu Pracy (dot. niebezpiecznych substancji i niebezpiecznych preparatów chemicznych) i in. Jeżeli zawartość tych ewidencji pokrywa się z zawartością tabel w tym podrozdziale dopuszczalne jest załączenie tych ewidencji i zrezygnowanie z prezentacji danych w proponowanych tabelach. 87 Oddziaływanie na środowisko jako całość Tabela 9.2.1-1 Zużycie surowców i materiałów pomocniczych (za wyjątkiem wody i paliw) nie zawierających substancji kwalifikowanych Kod Zużycie Surowiec / materiał pomocniczy Zastosowanie surowca [Mg/rok] 1 2 3 4 Objaśnienie do kolumn tabeli: (1) Każdy typ surowca i materiału pomocniczego powinien być oznaczony przy pomocy jednoznacznego wewnętrznego oznaczenia np. R1, R2, R3 itd. (2) Dotyczy wszystkich surowców i materiałów wykorzystywanych w związku z eksploatacją instalacji, które ze względu na ilość lub właściwości są istotne z punktu widzenia wymagań ochrony środowiska. Uwaga: Na kolorowo należy zaznaczyć zmiany w rodzaju i/lub zużyciu surowców i materiałów pomocniczych w stosunku do ostatniego pozwolenia Tabela 9.2.1-2 Zużycie surowców i materiałów pomocniczych (w tym paliw) zawierających substancje kwalifikowane Nazwa Zużycie Nazwa substancji Kryterium zaliczenia do surowca/ Zastosowanie Sposób magazynowania [Mg/rok] kwalifikowanej substancji kwalifikowanych materiału Kod surowca/ materiału 1 2 3 4 5 6 7 Legenda: K1 K2 K3 K4 K5 K6 K7 Substancje niebezpieczne w rozumieniu ustawy o substancjach i preparatach chemicznych Substancje niebezpieczne w rozumieniu ustawy POŚ Substancje stwarzające szczególne zagrożenie dla środowiska w rozumieniu ustawy POŚ Środki niebezpieczne w rozumieniu ustawy o opakowaniach i odpadach opakowaniowych Substancje szczególnie szkodliwe dla środowiska wodnego oraz substancje priorytetowe w gospodarce wodnej Towary niebezpieczne w rozumieniu umowy ADR Substancje kontrolowane Objaśnienie do kolumn tabeli: (1) Każdy typ surowca i materiału pomocniczego powinien być oznaczony przy pomocy jednoznacznego wewnętrznego oznaczenia np. RD1, RD2, RD3 itd. (2) Dotyczy wszystkich surowców i materiałów wykorzystywanych w związku z eksploatacją instalacji i zawierających substancje kwalifikowane. (5) W tym informacja o stanie skupienia i maksymalnej magazynowanej ilość surowca /materiału (6) W tym udział substancji kwalifikowanej w surowcu /materiale[%] oraz oznaczenie substancji (nr CAS - Chemical Abstracts Substance index, ewentualnie numer indeksowy, lub numer WE) (7) Należy podać wszystkie kody dotyczące substancji wg legendy pod tabelą, czyli np. K1, K2, K4, K6 Uwaga: Na kolorowo należy zaznaczyć zmiany w rodzaju i/lub zużyciu surowców i materiałów pomocniczych zawierających substancje niebezpieczne w stosunku do ostatniego pozwolenia 88 Oddziaływanie na środowisko jako całość Tabela 9.2.1-3 Produkty i półprodukty zawierające substancje kwalifikowane Kod produktu/ półproduktu Nazwa produktu/półproduktu Wytwarzana ilość [Mg/rok] Sposób magazynowania Nazwa substancji kwalifikowanej Kryterium zaliczenia do substancji kwalifikowanych 1 2 3 4 5 6 Legenda: K1 K2 K3 K4 K5 K6 K7 Substancje niebezpieczne w rozumieniu ustawy o substancjach i preparatach chemicznych Substancje niebezpieczne w rozumieniu ustawy POŚ Substancje stwarzające szczególne zagrożenie dla środowiska w rozumieniu ustawy POŚ Środki niebezpieczne w rozumieniu ustawy o opakowaniach i odpadach opakowaniowych Substancje szczególnie szkodliwe dla środowiska wodnego oraz substancje priorytetowe w gospodarce wodnej Towary niebezpieczne w rozumieniu umowy ADR Substancje kontrolowane Objaśnienie do kolumn tabeli: (1) Każdy produkt lub półprodukt wyprodukowany przez zakład powinien być oznaczony w sposób jednoznaczny wewnętrznym kodem np. P1, P2, P3 itd. (4) W tym informacja o stanie skupienia, sposobie opakowania i oznakowania oraz maksymalnej magazynowanej ilości produktu/półproduktu [Mg] (5) W tym udział substancji kwalifikowanej w produkcie/półprodukcie [%] oraz oznaczenie substancji (nr CAS - Chemical Abstracts Substance index, ewentualnie numer indeksowy, lub numer WE) (6) Należy podać wszystkie kody dotyczące substancji wg legendy pod tabelą Uwaga: Na kolorowo należy zaznaczyć zmiany w rodzaju i/lub wytwarzanych półproduktów zawierających substancje niebezpieczne w stosunku do ostatniego pozwolenia 89 Oddziaływanie na środowisko jako całość Kod zbiornika Zawartość zbiornika 1 2 Tabela 9.2.1-4 Wykaz zbiorników magazynowych Wielkość zbiornika Wiek zbiornika Data przeglądu UDT [m3] [lata] 3 4 Sposób zabezpieczenia Lokalizacja zbiornika 6 7 5 Objaśnienie do kolumn tabeli: (1) Każdy zbiornik powinien być oznaczony w sposób jednoznaczny wewnętrznym kodem np. B1, B2, B3 itd. (2) Nazwa substancji magazynowanej w zbiorniku (5) Jeżeli przeglądy UDT nie są wymagane, należy zaznaczyć „nie dotyczy” (6) Zbiornik dwupłaszczowy, jednopłaszczowy na tacy, na powierzchni betonowej, bez zabezpieczeń itd. (7) Zbiornik zlokalizowany pod ziemią, na powierzchni ziemi, częściowo wkopany, zlokalizowany w budynku itd. (zaleca się wskazanie lokalizacji na planie zakładu) Uwaga: Na kolorowo należy zaznaczyć nowe zbiorniki lub zbiorniki wyłączone z użytkowania w stosunku do ostatniego pozwolenia Kod magazynu Nazwa magazynu 1 2 Tabela 9.2.1-5 Pozostałe sposoby magazynowania Wielkość Nazwa substancji charakteryzująca Sposób magazynowania magazynowanej magazyn 3 2 [m , m ] 3 4 5 Elementy związane z zabezpieczeniem środowiska przed oddziaływaniem 6 Objaśnienie do kolumn tabeli: (1) Każdy magazyn (urządzenie do magazynowania) powinien być oznaczony w sposób jednoznaczny wewnętrznym kodem np. C1, C2, C3 etc. (2) Należy podać zwyczajową w zakładzie nazwę (np. magazyn paliw i smarów), w którym magazynowana jest jedna lub kilka substancji (4) Należy podać wymiar charakteryzujący sposób magazynowania, np. dla palet – m2, dla silosów – m3 (5) Opis np. beczki stalowe lub beczki plastikowe na paletach lub bezpośrednio postawione na podłożu; zlokalizowane pod powierzchnią ziemi, na powierzchni ziemi lub w budynku (na paletach, na podłodze betonowej, na placu utwardzonym) (6) Syntetyczny opis sposobu zabezpieczenia środowiska przed wyciekami, parowaniem itd. Np. ewentualne wycieki kierowane są do studzienki bezodpływowej, gdzie są neutralizowane i usuwane pompowo do szczelnych zbiorników (np. bębnów) itp. Uwaga 1: tabela dotyczy innych niż zbiornikowy sposobów magazynowania surowców, materiałów pomocniczych, półproduktów i produktów (np. rozpuszczalniki w bębnach, substancja X na palecie, wapno w silosach itd.) Uwaga 2: na kolorowo należy zaznaczyć zmiany w sposobie magazynowania w stosunku do ostatniego pozwolenia 90 Oddziaływanie na środowisko jako całość 9.2.2. Zanieczyszczenie gruntu i wód gruntowych Komentarz: Zanieczyszczenie gruntu i wód gruntowych jest jednym z dość typowych obszarów oddziaływania na środowisko nie związanych z obowiązkiem uzyskiwania pozwoleń. Ustawa POŚ nakłada obowiązek utrzymania jakości gleby i ziemi powyżej lub co najmniej na poziomie wymaganych standardów229. Ochronie podlegają również wody podziemne230. W związku z tym, w przypadku istnienia faktycznych bądź potencjalnych źródeł zanieczyszczeń gruntu i wód podziemnych, w tym miejscu wniosku powinny znaleźć się informacje dotyczące: faktycznych bądź potencjalnych źródeł zanieczyszczeń gruntu i wód podziemnych, w tym operacji lub wariantów funkcjonowania instalacji będących źródłem zagrożenia ich zanieczyszczeniem, wyników przeprowadzonych pomiarów jakości gleby i ziemi oraz przekroczeń obowiązujących standardów231, wyników przeprowadzonych pomiarów jakości wód podziemnych oraz wynik oceny stanu wód podziemnych232, stosowanych i proponowanych metod zapobiegania lub ograniczenia zanieczyszczenia gruntu i wód podziemnych (wariantowo, jeżeli ma to zastosowanie), proponowanych procedur monitorowania operacji mogących być źródłem zanieczyszczenia gruntu i wód podziemnych, proponowanych procedur monitorowania jakości gruntu i wód podziemnych. Szczegółowość informacje, o których mowa wyżej należy uzależnić od wyników zastosowania następującej procedury233: etap pierwszy - ustalenie listy substancji, których wystąpienie jest spodziewane ze względu na prowadzoną na danej nieruchomości lub w jej sąsiedztwie działalność; etap drugi - przeprowadzenie pomiarów wstępnych, których celem jest ustalenie czy substancje zidentyfikowane w etapie pierwszym faktycznie występują; etap trzeci - badania szczegółowe w celu określenia stężeń substancji ustalonych i wskazanie zakresu i sposobu przeprowadzenia rekultywacji gleby lub ziemi. Jeżeli informacje dotyczące zanieczyszczenie gleby i ziemi znajdują się w innym miejscu wniosku (np. dotyczącym awarii), w tym podrozdziale powinny znaleźć się dokładne odniesienia do tych miejsc. Jeżeli nie występują zanieczyszczenia gleby lub ziemi i brak wszelkich zagrożeń w tym obszarze, wnioskodawca powinien w tym miejscu zawrzeć odpowiednie oświadczenie. 9.2.3 Promieniowanie elektromagnetyczne Komentarz: Ustawa POŚ w art. 121 zobowiązuje do utrzymywania poziomów pól elektromagnetycznych na poziomie nie wyższym od dopuszczalnych234. Ponadto w art. 122a zobowiązuje prowadzących instalacje będące przedsięwzięciami mogącymi znacząco oddziaływać na środowisko do wykonywania pomiarów poziomów pól elektromagnetycznych w środowisku. W związku z tym w niniejszym wniosku prowadzący instalacje, które mogą być źródłem pól elektromagnetycznych powinni: opisać źródła promieniowania elektromagnetycznego (niejonizującego) z podaniem zakresu częstotliwości pól elektromagnetycznych emitowanych przez instalacje oraz napięcia znamionowe w odniesieniu do linii i stacji elektroenergetycznych, podać aktualne miejsca występowania w otoczeniu instalacji pól elektromagnetycznych o wartościach granicznych dla obszarów zabudowy mieszkaniowej oraz dla miejsc dostępnych dla ludności (opis plus przedstawienie w formie graficznej. W przypadku, gdy instalacja nie spełnia kryteriów wskazanych w prawie, należy zamieścić odpowiednią adnotację, opisać metody ochrony przed promieniowaniem elektromagnetycznym (wariantowo, jeżeli ma to zastosowanie), w tym zabezpieczenia przed dostępem ludności oraz sposoby oznaczania obszarów 229 Art. 101 ustawy POŚ. 230 Art. 38 ustawy Prawo Wodne Standardy te określono w Rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 9 września 2002 r. w sprawie standardów jakości gleby oraz standardów jakości ziemi. (Dz.U. z 2002 r. Nr 165, poz. 1359) 232 Kryteria i sposób oceny stanu wód podziemnych zostaną określone w drodze rozporządzenia przez ministra właściwego do spraw gospodarki wodnej w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw środowiska na podstawie delegacji zawartej w art. 38a ust.1. ustawy Prawo Wodne. 233 § 1. 1. Rozporządzenia w sprawie standardów jakości gleby oraz standardów jakości ziemi. 234 Dopuszczalne poziomy pól elektromagnetycznych określa Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 30 października 2003 r. w sprawie dopuszczalnych poziomów pól elektromagnetycznych w środowisku oraz sposobów sprawdzania dotrzymania tych poziomów (Dz.U. z 2003 r. Nr 192, poz. 1883). 231 91 Oddziaływanie na środowisko jako całość występowania pól elektromagnetycznych o wartościach większych niż dopuszczalne (jeżeli ma to zastosowanie), przedstawić sposób prowadzenia pomiarów poziomów pól elektromagnetycznych oraz ich wyniki, jeżeli są zobowiązani do ich prowadzenia. Do przedstawienia tych informacji zaleca się wykorzystanie Tabeli 9.2.3-1 Informacje, na które nie ma miejsca w tabeli należy umieścić w treści podrozdziału. 92 Oddziaływanie na środowisko jako całość Tabela 9.2.3-1 Źródła emisji pola elektromagnetycznego i zasięg ich oddziaływania Kod źródła Nazwa źródła 1 2 Charakterystyka źródła pola elektromagnetycznego 3 Poziom oddziaływania pól elektromagnetycznych Obszar oddziaływania 4 Wielkości graniczne parametrów fizycznych pola 5 Faktyczna wartość parametrów fizycznych pola 6 EM1 EM2 Objaśnienie do kolumn tabeli: (1) Każde źródło emisji pól elektromagnetycznych powinno być oznaczone wewnętrznym jednoznacznym kodem np. EM1, EM2 itd. (3) Napięcie znamionowe [kV] dla linii i stacji, bądź zakres częstotliwości lub równoważna moc promieniowana izotropowo [W] (dla instalacji radiokomunikacyjnych, radionawigacyjnych i radiolokacyjnych). (4) Informacja czy jest to teren przeznaczony pod zabudowę mieszkaniową, miejsce dostępne dla ludności, inne. (5) wg Załącznika1 do Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 30 października 2003 r. w sprawie dopuszczalnych poziomów pól elektromagnetycznych w środowisku oraz sposobów sprawdzania dotrzymania tych poziomów. Uwaga: na kolorowo należy zaznaczyć zmiany jakiegokolwiek elementu charakteryzującego źródło i/lub środków zabezpieczających w stosunku do ostatniego pozwolenia 93 Oddziaływanie na środowisko jako całość 9.2.4. Oddziaływanie na środowisko przyrodnicze Komentarz: Oddziaływania na środowisko przyrodnicze mogły zostać opisane w rozdziałach dotyczących poszczególnych komponentów środowiska. W tym miejscu zaleca się podać informacje ogólne, nieopisane w innych rozdziałach. Istotne jest podanie informacji o obszarach chronionych zlokalizowanych w zakresie oddziaływania instalacji, w tym obszarów Natura 2000. Zaleca się opisanie metod eliminujących bądź ograniczających oddziaływania na te obszary (wariantowo, jeżeli ma to zastosowanie). Jeżeli informacje te zostały podane w innych rozdziałach, zaleca się podanie w tym miejscu odniesień do tych części wniosku. 9.3 Zależności międzykomponentowe Komentarz: Ze względu na fakt, że stosowanie różnych technik może powodować przenoszenie oddziaływań z jednego komponentu środowiska na inny, prowadzący instalacje powinien przedstawić to zagadnienie w kontekście stosowanych technik. Opisane zależności mogą znajdować swoje odzwierciedlenie w poziomie dotrzymywania standardów jakości środowiska przedstawionym w tabeli 9.1-1 oraz wykorzystane do uzasadnienia doboru technik zawartym w podrozdziale 10.2. Zagadnienie to może mieć szczególne znaczenie w związku z delegacją zawartą w art. 206 ust. 2 pkt. 2 ustawy POŚ, zgodnie z którą mogą zostać wydane rozporządzenia zawierające m.in. wzajemne, wariantowe relacje pomiędzy granicznymi wielkościami emisyjnymi dotyczącymi wprowadzania gazów lub pyłów do powietrza, odprowadzania ścieków, wytwarzania odpadów oraz emitowania hałasu. Metodyka doboru technik z uwzględnieniem zależności międzykomponentowych została opisana w poświeconym temu tematowi dokumencie referencyjnym235. Metodyka obejmuje trzy zasadnicze elementy: 1. identyfikacja wariantów 2. ocena ekonomiczna i środowiskowa 3. wybór najlepszego wariantu. Dokument referencyjny dotyczy tych sytuacji, kiedy dobór najlepszej opcji nie jest oczywisty na bazie pozostałych analiz lub kiedy brak jednoznacznych opinii wskazujących najlepsze dostępne techniki. 235 Reference Document on Economics and Cross-Media Effect, Komisja Europejska, Lipiec 2006. 94 Najlepsze dostępne techniki 10. Najlepsze dostępne techniki Komentarz: Termin „najlepsze dostępne techniki” został zdefiniowany w art. 3 pkt. 10 ustawy POŚ. W tym rozdziale należy wykazać, że technologie wykorzystywane w prowadzeniu instalacji spełniają wymagania określone w art. 143 ustawy POŚ uwzględniając jednocześnie zagadnienia wymienione w art. 207 ust.1. tejże ustawy. Od strony praktycznej można przyjąć, że informacje dotyczące najlepszych dostępnych technik opisywane w BREFach obejmują techniki spełniające w skali branży przesłanki wymienione w art. 143 oraz w art. 207 ust.1 pkt 3 i 4. Dlatego sugeruje się, aby w niniejszym rozdziale w pierwszej kolejności odnieść się do zaleceń zawartych w BREFach stwierdzając zgodność lub niezgodność, a następnie uzasadnić ewentualne rozbieżności (niezgodności). 10.1. Porównanie z BREF Komentarz: W tabelach poniżej należy porównać aktualny sposób prowadzenia działalności z zaleceniami zawartymi w BREFach w rozdziałach zatytułowanych „Najlepsze dostępne techniki”236. Należy zwrócić uwagę, że porównanie powinno obejmować nie tylko dokumenty związane z podstawową działalnością, ale również tzw. dokumenty horyzontalne, jeżeli mają zastosowanie (np. dotyczące efektywności energetycznej). BREFy dla poszczególnych sektorów różnią się nieco strukturą, jednak w większości przypadków w rozdziałach „najlepsze dostępne techniki” można zidentyfikować podział na: zagadnienia ogólne, zarządzanie środowiskowe, zagadnienia specyficzne dla rodzaju działalności, wymagania dodatkowe. Dla takiego porządku przygotowano tabele poniżej. W przypadku innego układu zaleceń w BREFie dotyczącym danego rodzaju działalności kolejność i układ tabel należy dostosować do potrzeb. W przypadku gdy występuje rozbieżność między stanem faktycznym a zaleceniami dokumentów referencyjnych, w podrozdziale 10.2 należy umieścić odpowiednie uzasadnienie oraz w stosownych przypadkach przedstawić w podrozdziale 10.3. plan dojścia do stanu opisanego w dokumentach referencyjnych. Do instalacji opisanych w niniejszym wniosku zastosowanie mają dokumenty referencyjne BREF wymienione w Tabeli B.4-4. Dla każdego z tych dokumentów dokonano zestawienia umożliwiającego porównanie stanu istniejącego z zapisami zawartymi w Rozdziale Najlepsze Dostępne Techniki. Dokument 1. (podać tytuł) A. Zagadnienia ogólne 1 Zapis BREF Stan istniejący 2 3 Zapis BREF 1 B. Zarządzanie środowiskowe Stan istniejący 2 3 C. Zagadnienia specyficzne dla rodzaju działalności. Zapis BREF Stan istniejący 1 236 2 3 W większości przypadków zagadnienia te są zebrane w rozdziale 5 dokumentu referencyjnego, ale w dokumentach dotyczących niektórych sektorów występuje odstępstwo od tej reguły. 95 Najlepsze dostępne techniki D. Wymagania dodatkowe 1 Zapis BREF Stan istniejący 2 3 Objaśnienie do kolumn tabel A-D: (1) Kolejne techniki opisane w ramach zagadnień ogólnych dla sektora należy oznaczyć kolejno np. BA1; BA2 BB1, BB2 itd. (2) Należy odnieść się do kolejnych zapisów rozdziału „najlepsze dostępne techniki” w BREF. Uwaga: W przypadku wdrożenia systemu zarządzania środowiskowego i poddania go ocenie akredytowanej jednostki certyfikującej lub akredytowanego weryfikatora środowiskowego w części A tabeli należy podać informacje o instytucji oceniającej, dacie wydania certyfikatu zgodności/wpisu do rejestru EMAS. W przypadku braku certyfikacji/rejestracji należy w tabeli poniżej odnieść się do zagadnień opisanych w BREF. W analogiczny sposób należy odnieść się do zaleceń wszystkich stosownych dokumentów BREF. 10.2. Uzasadnienie dla wybranych rozwiązań Komentarz: W przypadku gdy występuje rozbieżność między stanem faktycznym a zaleceniami dokumentów referencyjnych, w niniejszym podrozdziale należy umieścić wyjaśnienie tej sytuacji. Jeżeli ma to zastosowanie, należy przedstawić uwarunkowania techniczne i organizacyjne uzasadniające brak możliwości zastosowania techniki określonej jako najlepsza dostępna w odpowiednich dokumentach referencyjnych. W uzasadnieniu można powołać się na zagadnienia wymienione w art. 207 ust.1 pkt 1, 2 i 5 tj. wiek instalacji, czas niezbędny do amortyzacji urządzeń oraz rachunek kosztów i korzyści. W przypadku wskazywania przyczyn ekonomicznych jako uzasadnienia dla rozbieżności, we wniosku należy powołać się na informacje zawarte w opcjonalnym podrozdziale 10.4. W przypadku istnienia kilku alternatywnych rozwiązań umożliwiających wyeliminowanie lub ograniczenie negatywnego oddziaływania na środowisko należy uzasadnić wybór zastosowanego rozwiązania oraz przedstawić wszelkie alternatywne rozwiązania do przedstawionych we wniosku, które były brane pod uwagę, ale z uzasadnionych przyczyn nie mogły zostać wprowadzone. Uzasadnieniem wyboru danej techniki mogą być również uwarunkowania lokalne np. konieczność ograniczenia negatywnego oddziaływania na określony komponent środowiska. 10.3. Zmiany planowane do realizacji w trakcie wnioskowanego okresu ważności pozwolenia Komentarz: Jeżeli prowadzący instalacje przewiduje w przewidywanym okresie obowiązywania pozwolenia prowadzenie działań mających na celu ograniczenia negatywnego wpływu na środowisko w tym rozdziale należy przedstawić plan realizacji tych działań. Jeżeli ww. działania mają być realizowane w okresie, na który ma być wydane pozwolenie i wiążą się ze spełnieniem wymagań najlepszych dostępnych technik – należy przedstawić237: wskazanie i opis proponowanych działań; harmonogram realizacji działań w okresie obowiązywania pozwolenia; w przypadku planowanej realizacji określonego działania w okresie dłuższym niż rok jest wymagane wskazanie etapów tego działania w okresach nie dłuższych niż roczne oraz terminów realizacji tych etapów; przewidywane koszty realizacji poszczególnych działań; plan finansowania poszczególnych działań; wskazanie uwarunkowań technicznych i ekonomicznych uzasadniających proponowany harmonogram realizacji działań. Planowane działania należy zestawić w przedstawionej niżej tabeli. Ewentualne dodatkowe informacje do poszczególnych działań należy przedstawić pod tabelą. W przypadku realizacji programu dostosowawczego 238 wystarczy odnieść się do decyzji zatwierdzającej ten program (dotyczy wniosku o zmianę pozwolenia). 237 Art. 208 ustawy POŚ 96 Najlepsze dostępne techniki Lp. Tabela 10.3-1 Planowane zmiany Planowany termin Działanie wdrożenia 1 2 3 Spodziewany efekt 4 Objaśnienie do kolumn: (1) Kolejne działania należy oznaczyć kolejno np. A1; A2 itd. 10.4. Charakterystyka ekonomiczna instalacji (opcjonalnie) Komentarz: Mimo iż co do zasady uwzględniane przy ustalaniu najlepszych dostępnych technik rachunek kosztów i korzyści oraz czas niezbędny do wdrożenia najlepszych dostępnych technik dla danego rodzaju instalacji 239 dotyczą sektora a nie indywidualnej instalacji, kondycja ekonomiczna prowadzącego instalację może mieć pewien wpływ na warunki pozwolenia zintegrowanego. Dotyczy to przede wszystkim dostosowania do zapisów dokumentów referencyjnych idących dalej niż obowiązujące standardy emisyjne i obowiązek dotrzymania standardów jakości środowiska. W przypadku rozbieżności miedzy zaleceniami dokumentów referencyjnych a stanem faktycznym w niniejszym podrozdziale można podać dane o sytuacji ekonomicznej wpływające na harmonogram działań dostosowujących do zapisów BREF. Dane te mogą obejmować: aktualną wartość księgową instalacji (dla nowych instalacji: koszt inwestycyjny) wartość sprzedaży (z ostatnich 3 lat), koszty środowiskowe inwestycyjne, eksploatacyjne oraz z tytułu opłat i kar (z ostatnich 3 lat) rentowność Podane informacje powinny być w miarę możliwości podawane w formie, która umożliwi określenie granicznych kosztów uzyskania redukcji zanieczyszczeń w danym zakresie. O ile zakład nie posiada danych dotyczących kosztów inwestycyjnych lub/i eksploatacyjnych związanych z ochroną środowiska ze względu na sposób księgowania, zaleca się podanie ogólnych kosztów inwestycyjnych, jakie zakład dotychczas ponosił (z ostatnich 3 lat. Dane powinny być tak przedstawione, aby umożliwiały organowi wydającemu pozwolenie ocenę sytuacji ekonomicznej zakładu, a w szczególności ocenę możliwości inwestycyjnych w zakresie zmian technologicznych oraz wprowadzania rozwiązań technicznych służących zapobieganiu lub ograniczaniu oddziaływania na środowisko. 238 239 Na podstawie art. 423 ustawy POŚ Art. 207 ust. 1. ustawy POŚ 97 Likwidacja instalacji 11. Likwidacja instalacji Komentarz: Informacja o przewidywanym sposobie likwidacji instalacji jest wymagana w dwóch przypadkach: 1. dla instalacji nowych lub zmienianych w znaczący sposób 2. jeżeli w przewidywanym okresie obowiązywania pozwolenia przewidziana jest likwidacja istniejącej instalacji lub jej części. W obu przypadkach należy opisać potencjalne oddziaływania na środowisko związane z likwidacją instalacji lub jej części. Ponadto w tym rozdziale należy zawrzeć informacje na temat przyjętych rozwiązań technicznych mających na celu eliminację lub ograniczenie negatywnego wpływu na środowisko (np. sposób rekultywacji składowiska odpadów lub sposób usunięcia substancji niebezpiecznych znajdujących się w wykorzystywanych urządzeniach). Jeżeli ma to zastosowanie należy również opisać działania, które będą prowadzone po zakończeniu eksploatacji instalacji. 98 D. ZAŁĄCZNIKI Numer załącznika Nazwa załącznika ZAŁĄCZNIKI DO CZĘŚCI B WNIOSKU ZAŁĄCZNIKI DO CZĘŚCI C WNIOSKU Załączniki do rozdziału 1 Załączniki do rozdziału 2 Załączniki do rozdziału 3 Załączniki do rozdziału 4 Załączniki do rozdziału 5 Załączniki do rozdziału 6 Załączniki do rozdziału 7 Załączniki do rozdziału 8 Załączniki do rozdziału 9 Załączniki do rozdziału 10 Załączniki do rozdziału 11 Załączniki do rozdziału 12 99
