SUMMARY OF PRODUCT CHARACTERISTICS

advertisement
CHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO
1. NAZWA PRODUKTU LECZNICZEGO
Azithromycin-ratiopharm 500, 500 mg, tabletki powlekane
2. SKŁAD JAKOŚCIOWY I ILOŚCIOWY
1 tabletka powlekana zawiera 500 mg azytromycyny (Azithromycinum) w postaci azytromycyny
jednowodnej.
Pełna wykaz substancji pomocniczych, patrz punkt 6.1.
3. POSTAĆ FARMACEUTYCZNA
Tabletka powlekana
Białe lub prawie białe, owalne, obustronnie wypukłe tabletki powlekane z rowkiem dzielącym z obu
stron.
Tabletka powlekana może być dzielona na połowy.
4. SZCZEGÓŁOWE DANE KLINICZNE
4.1. Wskazania do stosowania
Azytromycyna jest wskazana w następujących zakażeniach spowodowanych przez bakterie wrażliwe
na azytromycynę:
–
–
–
–
–
zakażenia dolnych dróg oddechowych, takie jak zapalenie oskrzeli oraz lekkie lub umiarkowanie
ciężkie pozaszpitalne zapalenie płuc,
zakażenia górnych dróg oddechowych, takie jak zapalenie zatok, zapalenie gardła i zapalenie
migdałków,
ostre zapalenie ucha środkowego,
zakażenia skóry i tkanek miękkich,
niepowikłane zapalenia cewki moczowej i szyjki macicy wywołane przez Chlamydia trachomatis.
W leczeniu antybiotykami należy wziąć pod uwagę oporność bakterii oraz oficjalne (lokalne)
wytyczne, dotyczące prawidłowego stosowania leków przeciwbakteryjnych.
4.2. Dawkowanie i sposób podawania
Sposób podawania
Tabletki powlekane Azithromycin-ratiopharm 500 należy podawać w pojedynczej dawce dobowej.
Tabletki można przyjmować razem z posiłkiem lub pomiędzy posiłkami. Czas leczenia
w poszczególnych zakażeniach podano poniżej.
Dorośli, młodzież i dzieci o masie ciała powyżej 45 kg
Całkowita dawka azytromycyny wynosi 1500 mg i jest rozłożona na trzy dni (500 mg raz na dobę).
Alternatywnie dawkę można rozłożyć na pięć dni (500 mg raz na dobę pierwszego dnia, a następnie
250 mg raz na dobę).
1(13)
W niepowikłanych zapaleniach cewki moczowej i szyjki macicy wywołanych przez Chlamydia
trachomatis stosuje się jednorazową dawkę doustną 1000 mg.
Młodzież i dzieci o masie ciała poniżej 45 kg
U tych pacjentów nie jest wskazane stosowanie leku w postaci tabletek. Można zastosować inną
postać farmaceutyczną azytromycyny, np. zawiesinę.
Pacjenci w podeszłym wieku
Zmiana dawki nie jest konieczna u pacjentów w podeszłym wieku.
Pacjenci z niewydolnością nerek
U pacjentów z lekką lub umiarkowaną niewydolnością nerek (współczynnik przesączania
kłębuszkowego GFR 10−80 ml/min) nie ma konieczności zmiany dawek. U pacjentów z ciężką
niewydolnością nerek (GFR <10 ml/min) zaleca się ostrożność, gdyż może zwiększyć się narażenie
organizmu na lek (patrz punkt 4.4 i 5.2).
Pacjenci z niewydolnością wątroby
U pacjentów z lekką (stopień A wg klasyfikacji Child-Pough) lub umiarkowaną (stopień B wg
klasyfikacji Child-Pough) niewydolnością wątroby nie ma konieczności zmiany dawek (patrz punkt
4.4).
4.3.
Przeciwwskazania
Stosowanie produktu jest przeciwwskazane u pacjentów z nadwrażliwością na azytromycynę,
erytromycynę, którykolwiek z antybiotyków makrolidowych lub ketolidowych, lub jakąkolwiek
substancję pomocniczą wymienioną w punkcie 6.1 (wykaz substancji pomocniczych).
4.4.
Specjalne ostrzeżenia i środki ostrożności dotyczące stosowania
Reakcje alergiczne
Tak jak w przypadku erytromycyny i innych antybiotyków makrolidowych, rzadko odnotowano
ciężkie reakcje alergiczne, w tym obrzęk naczynioruchowy i anafilaksję (rzadko zakończone zgonem).
Niektóre spośród tych reakcji powodowały nawrót objawów oraz konieczność długotrwałej obserwacji
i leczenia.
Niewydolność wątroby
Ze względu na to, że azytromycyna jest metabolizowana w wątrobie, należy zachować ostrożność
podając ten produkt pacjentom z ciężkimi chorobami wątroby. Po podaniu azytromycyny opisywano
przypadki piorunującego zapalenia wątroby, mogącego prowadzić do zagrażającej życiu
niewydolności wątroby (patrz punkt 4.8). Jeśli wystąpią takie zaburzenia czynności wątroby, jak
szybko rozwijająca się astenia związana z żółtaczką, ciemne zabarwienie moczu, skłonność do
krwawień lub encefalopatia wątrobowa, należy przeprowadzić badania (testy) czynności wątroby.
Ergotamina
U pacjentów otrzymujących pochodne sporyszu może nastąpić szybsze zatrucie alkaloidami sporyszu,
jeśli jednocześnie podaje się niektóre antybiotyki makrolidowe. Brak danych dotyczących możliwości
interakcji między alkaloidami sporyszu i azytromycyną. Jednak ze względu na teoretyczną możliwość
zatrucia sporyszem, azytromycyny i pochodnych sporyszu nie należy podawać równocześnie.
Nadkażenia
Należy zwracać uwagę na ewentualne objawy nadkażeń spowodowanych przez niewrażliwe na
azytromycynę patogeny, takie jak grzyby. W razie wystąpienia nadkażenia może być konieczne
przerwanie leczenia azytromycyną i wdrożenie odpowiedniego postępowania.
Rzekomobłoniaste zapalenie jelita grubego
Notowano występowanie biegunki związanej z zakażeniem Clostridium difficile (CDAD, ang.
Clostridium difficile associated diarrhea) podczas stosowania prawie każdego z leków
2(13)
przeciwbakteryjnych, w tym azytromycyny. Powikłanie to może przebiegać od lekkiej biegunki do
zapalenia okrężnicy zakończonego zgonem. Stosowanie leków przeciwbakteryjnych powoduje zmiany
prawidłowej flory okrężnicy, co prowadzi do nadmiernego wzrostu C. difficile.
Bakterie te wytwarzają toksyny A i B, które przyczyniają się do rozwoju CDAD. Szczepy C. difficile
wytwarzające hipertoksynę powodują zwiększenie chorobowości i umieralności, ponieważ zakażenia
te mogą być oporne na leczenie przeciwbakteryjne i może być konieczne wycięcie okrężnicy.
Możliwość CDAD należy rozważyć u każdego pacjenta, u którego po zastosowaniu antybiotyku
wystąpiła biegunka. Konieczne jest dokładne zebranie wywiadu chorobowego, ponieważ notowano
występowanie CDAD po upływie ponad dwóch miesięcy od podania produktów przeciwbakteryjnych.
Niewydolność nerek
U pacjentów z ciężkimi zaburzeniami czynności nerek (GFR <10 ml/min) obserwowano zwiększenie
o 33% ogólnoustrojowego narażenia na działanie azytromycyny (patrz punkt 5.2).
Wydłużenie odstępu QT
Podczas leczenia innymi makrolidami obserwowano wydłużenie się repolaryzacji serca i odstępu QT,
wpływające na ryzyko zaburzeń rytmu serca i torsades de pointes. Nie można całkowicie wykluczyć
podobnego działania azytromycyny u pacjentów z podwyższonym ryzykiem wydłużonej repolaryzacji
serca (patrz punkt 4.8). Dlatego należy zachować ostrożność podczas leczenia pacjentów:
– z wrodzonym lub udokumentowanym wydłużeniem odstępu QT;
– równocześnie otrzymujących inne substancje czynne, o których wiadomo, że wydłużają odstęp
QT, takie jak leki przeciwarytmiczne z klas IA i III, cyzapryd i terfenadyna;
– z zaburzeniami elektrolitowymi, zwłaszcza w przypadkach hipokalemii i hipomagnezemii;
– z klinicznie istotną bradykardią, zaburzeniami rytmu serca lub ciężką niewydolnością serca.
Miastenia
Odnotowano zaostrzenie objawów miastenii i pojawienie się zespołu miastenii u pacjentów
otrzymujących azytromycynę (patrz punkt 4.8).
4.5.
Interakcje z innymi produktami leczniczymi i inne rodzaje interakcji
Leki zobojętniające kwas żołądkowy
W badaniach wpływu leków zobojętniających na farmakokinetykę jednocześnie podawanej
azytromycyny nie zaobserwowano żadnych szczególnych zmian biodostępności, choć maksymalne
stężenie azytromycyny w osoczu zmniejszyło się o około 25%. Zaleca się przyjmowanie
azytromycyny co najmniej 1 godzinę przed przyjęciem lub 2 godziny po zastosowaniu leków
zobojętniających.
Cetyryzyna
U zdrowych ochotników jednoczesne podawanie przez 5 dni azytromycyny i cetyryzyny w dawce
20 mg w stanie stacjonarnym wywołało interakcji farmakokinetycznych ani istotnych zmian
w odstępie QT.
Didanozyna (dideoksyinozyna)
Po porównaniu z placebo wydaje się, że jednoczesne podawanie azytromycyny w dawce 1200
mg/dobę i didanozyny w dawce 400 mg/dobę u 6 osób z rozpoznanym zakażeniem HIV nie wpływa
na farmakokinetykę didanozyny w stanie stacjonarnym.
Digoksyna
Notowano u niektórych pacjentów, że niektóre antybiotyki makrolidowe osłabiają metabolizm
digoksyny poprzez wpływ na florę jelitową. Jeśli więc pacjent stosuje jednocześnie azytromycynę (lub
podobny antybiotyk azalidowy) i digoksynę, należy brać pod uwagę możliwość zwiększenia się
stężenia digoksyny.
3(13)
Zydowudyna
Pojedyncze dawki 1000 mg oraz wielokrotne dawki 1200 mg lub 600 mg azytromycyny wywierają
niewielki wpływ na farmakokinetykę zydowudyny lub jej glukuronidowego metabolitu bądź też na ich
wydalanie z moczem. Jednakże podawanie azytromycyny zwiększyło stężenia fosforylowanej
zydowudyny - czynnego klinicznie metabolitu, w jednojądrzastych komórkach krwi obwodowej.
Znaczenie kliniczne tej obserwacji jest niejasne, jednak może ona być korzystna dla pacjentów.
Azytromycyna nie wchodzi w istotne interakcje poprzez układ wątrobowego cytochromu P450.
Uważa się, że nie wchodzi ona w interakcje farmakokinetyczne, obserwowane dla erytromycyny i
innych antybiotyków makrolidowych. Indukcja lub inaktywacja wątrobowego cytochromu P450
poprzez kompleks metabolitów cytochromu nie zachodzi w przypadku azytromycyny.
Alkaloidy sporyszu
Ze względu na teoretyczną możliwość zatrucia sporyszem nie zaleca się jednoczesnego stosowania
azytromycyny i pochodnych alkaloidów sporyszu (patrz punkt 4.4).
Cytochrom P450
Przeprowadzono badania interakcji farmakokinetycznych pomiędzy azytromycyną a wymienionymi
poniżej lekami, które są w istotnym stopniu metabolizowane za pośrednictwem cytochromu P450.
Atorwastatyna
Jednoczesne podawanie atorwastatyny (w dawce 10 mg na dobę) i azytromycyny (w dawce 500 mg na
dobę) nie prowadziło do zmiany stężenia atorwastatyny w osoczu (na podstawie próby zahamowania
reduktazy HMG-CoA).
Karbamazepina
W badaniu interakcji farmakokinetycznej u zdrowych ochotników nie obserwowano żadnego istotnego
wpływu azytromycyny na stężenia stosowanej jednocześnie karbamazepiny lub jej aktywnego
metabolitu w osoczu.
Cymetydyna
W badaniu farmakokinetycznym oceniano wpływ pojedynczej dawki cymetydyny na farmakokinetykę
azytromycyny. Nie obserwowano żadnych odchyleń parametrów farmakokinetycznych azytromycyny,
jeśli cymetydynę podano 2 godziny przez podaniem azytromycyny.
Doustne leki przeciwzakrzepowe z grupy pochodnych kumaryny
W badaniu interakcji farmakokinetycznych podawanie azytromycyny nie powodowało zmiany
działania przeciwzakrzepowego warfaryny zastosowanej w pojedynczej dawce 15 mg u zdrowych
ochotników. Po wprowadzeniu leku do obrotu opisywano przypadki nasilenia działania
przeciwzakrzepowego po jednoczesnym podaniu azytromycyny i doustnych leków
przeciwzakrzepowych z grupy pochodnych kumaryny. Chociaż nie ustalono związku przyczynowego
tego zjawiska, należy zwrócić uwagę na właściwą częstość kontrolnych oznaczeń czasu
protrombinowego podczas stosowania azytromycyny u pacjentów otrzymujących doustne leki
przeciwzakrzepowe z grupy pochodnych kumaryny.
Cyklosporyna
W badaniu farmakokinetycznym przeprowadzonym u zdrowych ochotników, którym podawano
doustnie azytromycynę w dawce 500 mg/dobę przez 3 dni, a następnie cyklosporynę w pojedynczej
dawce doustnej 10 mg/kg mc., stwierdzono istotne zwiększenie Cmax i AUC0-5 cyklosporyny. W
związku z tym należy zachować ostrożność podczas jednoczesnego stosowania tych produktów. Jeśli
konieczne jest jednoczesne stosowanie azytromycyny i cyklosporyny, należy monitorować stężenia
cyklosporyny i odpowiednio modyfikować jej dawkę.
Efawirenz
Jednoczesne podawanie azytromycyny w pojedynczej dawce 600 mg i efawirenzu w dawce 400 mg na
dobę przez 7 dni nie spowodowało istotnych klinicznie interakcji farmakokinetycznych.
4(13)
Flukonazol
Jednoczesne podanie pojedynczej dawki 1200 mg azytromycyny nie wpłynęło na parametry
farmakokinetyczne pojedynczej dawki 800 mg flukonazolu. Całkowite narażenie na działanie
azytromycyny i jej okres półtrwania nie zmieniały się podczas jednoczesnego podawania flukonazolu.
Jednakże obserwowano nie mające znaczenia klinicznego zmniejszenie się wartości Cmax (18%).
Indynawir
Jednoczesne podawanie pojedynczej dawki 1200 mg azytromycyny nie wywierało istotnego
statystycznie wpływu na parametry farmakokinetyczne indynawiru podawanego w dawce 800 mg trzy
razy na dobę przez 5 dni.
Metyloprednizolon
W badaniach interakcji farmakokinetycznych u zdrowych ochotników azytromycyna nie wykazała
istotnego wpływu na parametry farmakokinetyczne metyloprednizolonu.
Midazolam
U zdrowych ochotników jednoczesne podawanie azytromycyny w dawce 500 mg/dobę przez 3 dni nie
wywarło istotnego wpływu na parametry farmakokinetyczne i farmakodynamiczne midazolamu
podawanego w pojedynczej dawce 15 mg.
Nelfinawir
Jednoczesne podawanie azytromycyny (1200 mg) i nelfinawiru w stanie stacjonarnym (750 mg trzy
razy na dobę) prowadzi do zwiększenia stężenia azytromycyny. Nie obserwowano istotnych działań
niepożądanych i nie była konieczna zmiana dawki.
Ryfabutyna
Jednoczesne stosowanie azytromycyny i ryfabutyny nie miało wpływu na stężenia w osoczu żadnej z
tych substancji czynnych.
U osób, u których zastosowano jednoczesne leczenie azytromycyną i ryfabutyną obserwowano
neutropenię. Chociaż występowanie neutropenii było związane ze stosowaniem ryfabutyny, nie
potwierdzono związku przyczynowego z jednoczesnym stosowaniem obu produktów.
Syldenafil
U zdrowych ochotników płci męskiej nie stwierdzono wpływu azytromycyny (500 mg na dobę przez 3
dni) na AUC i Cmax syldenafilu lub jego głównego krążącego metabolitu.
Terfenadyna
W badaniach farmakokinetycznych nie uzyskano dowodów istnienia interakcji pomiędzy
azytromycyną a terfenadyną. Opisywano rzadkie przypadki, w których nie można było całkowicie
wykluczyć możliwości interakcji obu produktów. Jednakże nie ma wyraźnych dowodów na
występowanie takich interakcji.
Teofilina
Nie ma dowodów na występowanie klinicznie istotnych interakcji farmakokinetycznych podczas
jednoczesnego podawania azytromycyny i teofiliny zdrowym ochotnikom.
Triazolam
W badaniu z udziałem 14 zdrowych ochotników jednoczesne podawanie azytromycyny w dawce
500 mg w l. dniu i 250 mg w 2. dniu oraz triazolamu w dawce 0,125 mg w 2. dniu nie wywarło
istotnego wpływu na którykolwiek z parametrów farmakokinetycznych triazolamu, w porównaniu do
triazolamu podawanego z placebo.
Trimetoprym i sulfametoksazol
Jednoczesne stosowanie trimetoprymu i sulfametoksazolu (w dawkach 160 mg i 800 mg) przez 7 dni
wraz z azytromycyną w dawce 1200 mg w 7. dniu nie miało wpływu na jej maksymalne stężenia,
5(13)
całkowite narażenie na działanie leku i wydalanie nerkowe trimetoprymu ani sulfametoksazolu.
Stężenia azytromycyny w osoczu były porównywalne z obserwowanymi w innych badaniach.
4.6.
Ciąża i laktacja
Badania wpływu azytromycyny na reprodukcję u zwierząt wykazały przenikanie przez łożysko i były
przeprowadzone z użyciem dawek sięgających poziomu umiarkowanie toksycznego dla matki. W tych
badaniach nie stwierdzono objawów niekorzystnego wpływu azytromycyny na płód (patrz punkt 5.3).
Nie przeprowadzono jednak odpowiednich, prawidłowo kontrolowanych badań u kobiet w ciąży. Na
podstawie badań nad wpływem na reprodukcję u zwierząt nie zawsze można przewidzieć reakcje u
ludzi, więc azytromycynę można stosować w okresie ciąży tylko wtedy, jeśli jest to bezwzględnie
konieczne.
Nie ma danych dotyczących przenikania leku do mleka matki. Ponieważ wiele leków przenika do
mleka matki, azytromycyny nie należy stosować do leczenia kobiet karmiących piersią, chyba że
lekarz uzna, że potencjalna korzyść uzasadnia ryzyko istniejące dla dziecka.
4.7.
Wpływ na zdolność prowadzenia pojazdów i obsługiwania maszyn
Nie ma dowodów świadczących, że azytromycyna może wpływać u pacjenta na zdolność prowadzenia
pojazdów mechanicznych lub obsługiwania urządzeń mechanicznych w ruchu.
4.8.
Działania niepożądane
W poniższej tabeli wymieniono działania niepożądane stwierdzone w trakcie badań klinicznych i
obserwacji po wprowadzeniu leku do obrotu, według klasyfikacji układów i narządów oraz częstości
występowania. Działania niepożądane zaobserwowane po wprowadzeniu leku do obrotu zaznaczono
kursywą. Częstość występowania pogrupowano według następującej konwencji: bardzo często
(≥1/10), często (≥1/100 do <l/10), niezbyt często (≥1/1000 do <l/100), rzadko (≥1/10 000 do <1/1000),
bardzo rzadko (<1/10 000) i częstość nieznana (nie może być określona na podstawie dostępnych
danych). W obrębie każdej grupy o określonej częstości występowania działania niepożądane są
wymienione zgodnie ze zmniejszającą się ciężkością.
Działania niepożądane prawdopodobnie lub przypuszczalnie związane ze stosowaniem azytromycyny,
na podstawie badań klinicznych i obserwacji po wprowadzeniu leku do obrotu:
Klasyfikacja układów
i narządów
Zakażenia i zarażenia
pasożytnicze
Zaburzenia krwi i układu
chłonnego
Zaburzenia układu
immunologicznego
Zaburzenia metabolizmu i
odżywiania
Zaburzenia psychiczne
Zaburzenia układu nerwowego
Działanie niepożądane
Częstość
Kandydoza, kandydoza jamy
ustnej, zakażenia pochwy
Rzekomobłoniaste zapalenie
jelita grubego (patrz punkt 4.4)
Leukopenia, neutropenia
Małopłytkowość,
niedokrwistość hemolityczna
Obrzęk naczynioruchowy,
nadwrażliwość
Reakcja anafilaktyczna
Jadłowstręt
Niezbyt często
Nerwowość
Pobudzenie
Zachowania agresywne, lęk
Zawroty głowy pochodzenia
ośrodkowego, ból głowy,
parestezje, zaburzenia smaku
Niedoczulica, senność,
Niezbyt często
Rzadko
Częstość nieznana
Często
6(13)
Częstość nieznana
Niezbyt często
Częstość nieznana
Niezbyt często
Częstość nieznana
Często
Niezbyt często
Zaburzenia oka
Zaburzenia ucha i błędnika
Zaburzenia serca
Zaburzenia naczyniowe
Zaburzenia żołądka i jelit
Zaburzenia wątroby i dróg
żółciowych
Zaburzenia skóry i tkanki
podskórnej
Zaburzenia mięśniowoszkieletowe i tkanki łącznej
Zaburzenia nerek i dróg
moczowych
Zaburzenia ogólne i stany w
miejscu podania
Badania diagnostyczne
bezsenność
Omdlenia, drgawki,
nadaktywność
psychomotoryczna, zanik
węchu, zanik smaku, zaburzenia
węchu, miastenia (patrz punkt
4.4)
Zaburzenia widzenia
Głuchota
Zaburzenia słuchu, szumy
uszne
Zawroty głowy pochodzenia
obwodowego
Kołatanie serca
Torsades de pointes (patrz
punkt 4.4), zaburzenia rytmu
serca (patrz punkt 4.4), w tym
tachykardia komorowa
Niedociśnienie
Biegunka, ból brzucha,
nudności, wzdęcia brzucha
Wymioty, niestrawność
Zapalenie błony śluzowej
żołądka, zaparcia
Zapalenie trzustki,
przebarwienia języka
Zapalenie wątroby
Zaburzenia czynności wątroby
Niewydolność wątroby (patrz
punkt 4.4)**, zapalenie wątroby
o piorunującym przebiegu,
martwica wątroby, żółtaczka
cholestatyczna
Wysypka, świąd
Zespół Stevensa-Johnsona,
nadwrażliwość na światło,
pokrzywka
Martwica toksyczno-rozpływna
naskórka, rumień
wielopostaciowy
Ból stawów
Ostra niewydolność nerek,
śródmiąższowe zapalenie nerek
Zmęczenie
Ból w klatce piersiowej, obrzęk,
złe samopoczucie, osłabienie
Zmniejszenie liczby
limfocytów, zwiększenie liczby
granulocytów kwasochłonnych,
zmniejszenie stężenia
wodorowęglanów we krwi
Zwiększenie aktywności
aminotransferazy
asparaginianowej, zwiększenie
aktywności aminotransferazy
7(13)
Częstość nieznana
Często
Często
Niezbyt często
Rzadko
Niezbyt często
Częstość nieznana
Częstość nieznana
Bardzo często
Często
Niezbyt często
Częstość nieznana
Niezbyt często
Rzadko
Częstość nieznana
Często
Niezbyt często
Częstość nieznana
Często
Częstość nieznana
Często
Niezbyt często
Często
Niezbyt często
alaninowej, zwiększenie
stężenia bilirubiny we krwi,
zwiększenie stężenia mocznika
we krwi, zwiększenie stężenia
kreatyniny we krwi,
nieprawidłowe stężenie potasu
we krwi
Wydłużenie odstępu QT w
elektrokardiogramie (patrz
punkt 4.4)
Częstość nieznana
** rzadko prowadząca do śmierci
4.9.
Przedawkowanie
Działania niepożądane występujące po stosowaniu dawek większych niż dawka zalecana były
podobne do obserwowanych po podaniu dawki zalecanej. W przypadku przedawkowania należy
zastosować ogólne leczenie objawowe i wspomagające czynności życiowe.
5. WŁAŚCIWOŚCI FARMAKOLOGICZNE
Właściwości farmakodynamiczne
5.1.
Grupa farmakoterapeutyczna: leki przeciwbakteryjne do stosowania ogólnego, makrolidy
Kod ATC: J01 FA10
Mechanizm działania
Mechanizm działania azytromycyny polega na hamowaniu syntezy białka bakteryjnego poprzez
wiązanie się z podjednostką 50 S rybosomów i hamowanie translokacji peptydów. Działanie jest
głównie bakteriostatyczne.
Zależności farmakokinetyczno-farmakodynamiczne
Skuteczność zależy głównie od stosunku AUC (pole pod krzywą) i wartości MIC dla danego gatunku.
Mechanizm oporności
Mogą występować następujące mechanizmy oporności na azytromycynę:
-
-
-
Wypływ: oporność może być spowodowane przez zwiększenie się w błonie
cytoplazmatycznej liczby pomp usuwających lek z komórki. Dotyczy to tylko 14- i 15członowych pierścieniowych makrolidów (tzw. fenotyp M).
Zmiana struktury docelowej: powinowactwo do miejsc wiązania rybosomu jest zmniejszone
przez metylację 23S rRNA, co powoduje oporność na makrolidy (M), linkozamidy (L) i
streptograminy z grupy B (SB) (tzw. fenotyp MLSB).
Pompy usuwające leki z komórki, mogące aktywnie transportować azytromycynę z komórki.
Inaktywacja enzymatyczna makrolidów - ma tylko niewielkie znaczenie kliniczne.
W fenotypie M jest obserwowana pełna oporność krzyżowa pomiędzy azytromycyną, klarytromycyną,
erytromycyną i roksytromycyną. Fenotyp MLSB wykazuje dodatkową oporność krzyżową z
klindamycyną i streptograminą B. Ze spiramycyną - 16-członowym pierścieniowym makrolidem występuje częściowa oporność krzyżowa.
Wartości graniczne
Badanie azytromycyny odbywa się za pomocą zwykłych serii rozcieńczenia. Określono następujące
wartości minimalnego stężenia hamującego (MIC) wzrost drobnoustrojów wrażliwych i opornych.
Wartości graniczne ustalone przez EUCAST (Europejski Komitet Badania Wrażliwości
Drobnoustrojów):
8(13)
Gatunek
Wrażliwe
Oporne
 1 mg/l
> 2 mg/l
 0,25 mg/l
> 0,5 mg/l
Streptococcus pneumoniae
 0,25 mg/l
> 0,5 mg/l
Haemophilus influenzae
 0,12 mg/l
> 4 mg/l
Moraxella catarrhalis
 0,5 mg/l
> 0,5 mg/l
Neisseria gonorrhoeae
 0,25 mg/l
> 0,5 mg/l
Staphylococcus spp.
Streptococcus spp.
(grupy A, B, C, G)
Występowanie oporności wybranych gatunków może zmieniać się w zależności od regionu
geograficznego i czasu; wskazane jest uzyskanie miejscowych informacji na temat oporności,
zwłaszcza podczas leczenia ciężkich zakażeń. Niniejsze informacje stanowią jedynie ogólne
wskazówki na temat prawdopodobieństwa wrażliwości drobnoustrojów na azytromycynę.
Gatunki zazwyczaj wrażliwe
Bakterie tlenowe Gram-ujemne
Haemophilus influenzae*
Moraxella catarrhalis*
Neisseria gonorrhoeae
Bakterie tlenowe Gram-dodatnie
Mycobacterium avium
Inne drobnoustroje
Chlamydophila pneumoniae
Chlamydia trachomatis
Legionella pneumophila
Mycoplasma pneumoniae*
Gatunki, wśród których może wystąpić problem oporności nabytej
Bakterie tlenowe Gram-dodatnie
Staphylococcus aureus*
Streptococcus agalactiae
Streptococcus pneumoniae*
Streptococcus pyogenes*
Inne drobnoustroje
Ureaplasma urealyticum
9(13)
Drobnoustroje o oporności wrodzonej
Bakterie tlenowe Gram-dodatnie
Staphylococcus aureus – szczepy oporne na metycylinę i erytromycynę
Streptococcus pneumoniae – szczepy oporne na penicylinę
Bakterie tlenowe Gram-ujemne
Escherichia coli
Pseudomonas aeruginosa
Klebsiella spp.
* Skuteczność kliniczna została wykazana względem wrażliwych wyizolowanych organizmów w
zatwierdzonych wskazaniach klinicznych.
Inne informacje
Oporność (krzyżowa)
Istnieje pełna oporność krzyżowa pomiędzy erytromycyną, azytromycyną, innymi makrolidami
i linkozamidami dla Streptococcus pneumoniae, paciorkowców beta-hemolizujących z grupy A,
Enterococcus spp. i Staphylococcus aureus, w tym opornego na metycylinę S. aureus (MRSA).
Indukowanie istotnej oporności, zarówno w modelach in vitro, jak i in vivo, odpowiada zwiększeniu
MIC o ≤1 rozcieńczenie w przypadku S. pyogenes, H. influenzae i Enterobacteriaceae po dziewięciu
subletalnych pasażach substancji czynnej i wzrostowi o trzy rozcieńczenia w przypadku S. aureus,
a wystąpienie oporności in vitro z powodu mutacji jest rzadkie.
5.2.
Właściwości farmakokinetyczne
Wchłanianie
Po podaniu doustnym biodostępność azytromycyny wynosi około 37%. Maksymalne stężenie leku
w osoczu występuje po 2−3 godzinach.
Dystrybucja
Azytromycyna podana doustnie jest rozmieszczana w całym organizmie. Badania farmakokinetyczne
wykazały znacznie większe stężenie azytromycyny w tkankach niż w osoczu (do stężenia 50-krotnie
przewyższającego maksymalne stężenie w osoczu). Oznacza to, że substancja ta silnie wiąże się z
tkankami (objętość dystrybucji w stanie stacjonarnym wynosi około 31 l/kg). Zaobserwowane średnie
maksymalne stężenie (Cmax) 2−3 godziny po podaniu pojedynczej dawki 500 mg wynosi około
0,4 μg/ml. W zalecanym dawkowaniu nie występuje kumulowanie leku w surowicy (osoczu).
Kumulacja występuje natomiast w tkankach, gdzie stężenie leku jest znacznie większe niż w surowicy
(osoczu). Trzy dni po podaniu 500 mg w dawce pojedynczej lub w dawkach podzielonych, stężenia
wykryte w płucach, gruczole krokowym, migdałkach i surowicy wynosiły odpowiednio 1,3−4,8 µg/g,
0,6−2,3 µg/g, 2,0−2,8 µg/g i 0−0,3 µg/ml. Średnie maksymalne stężenie oznaczone w leukocytach
krwi obwodowej było wyższe niż MIC90 większości często spotykanych patogenów.
W doświadczeniach prowadzonych w warunkach in vitro oraz in vivo zaobserwowano kumulację
azytromycyny w fagocytach; jej uwalnianie było wyzwalane przez czynną fagocytozę. W modelach
zwierzęcych wydawało się, że proces ten przyczynia się do kumulacji azytromycyny w tkankach.
Stopień wiązania azytromycyny z białkami osocza jest zmienny i zależy od stężenia leku w surowicy –
wynosi on od 52% przy stężeniu 0,05 µg/ml do 18% przy stężeniu 0,5 µg/ml.
10(13)
Metabolizm i wydalanie
Końcowy okres półtrwania leku w osoczu w fazie eliminacji jest zbliżony do okresu półtrwania w
tkankach wynoszącego 2 do 4 dni. U ochotników w podeszłym wieku (>65 lat), po 5-dniowym
stosowaniu wartości AUC były zawsze większe (29%) niż u ochotników młodszych (<45 lat).
Jednakże różnice te nie są uważane za klinicznie istotne; nie jest zatem konieczna zmiana
dawkowania. Około 12% dawki podanej dożylnie jest wydalane w postaci niezmienionej z moczem w
ciągu 3 dni, przy czym większa część tej dawki jest wydalana w ciągu 24 godzin. Dwa dni po 5dniowym okresie leczenia w ludzkiej żółci wykryto azytromycynę w stężeniu do 237 µg/ml, wraz z 10
metabolitami (utworzonymi w wyniku N- i O-demetylacji, hydroksylacji w pierścieniu
dezozaminowym lub aglikonowym, a także rozpadu koniugatu kladynozy). Z porównania wyników
pomiarów wykonanych metodą HPLC i metodami mikrobiologicznymi wynika, że metabolity
azytromycyny nie odgrywają istotnej roli w jej działaniu przeciwbakteryjnym.
Farmakokinetyka w szczególnych populacjach
Niewydolność nerek
Po podaniu doustnym azytromycyny w pojedynczej dawce 1 g średnie Cmax i AUC0-120 były
o odpowiednio 5,1% i 4,2% większe u pacjentów z lekką lub umiarkowaną niewydolnością nerek
(współczynnik przesączania kłębuszkowego 10−80 ml/min) niż u pacjentów z prawidłową czynnością
nerek (współczynnik przesączania kłębuszkowego >80 ml/min). U pacjentów z ciężką niewydolnością
nerek średnie Cmax i AUC0-120 były odpowiednio o 61% i 35% większe niż u osób z prawidłową
czynnością nerek.
Niewydolność wątroby
U pacjentów z lekką lub umiarkowaną niewydolnością wątroby nie zaobserwowano istotnych zmian
farmakokinetyki azytromycyny w surowicy w porównaniu z osobami z prawidłową czynnością
wątroby. Wydaje się, że u tych pacjentów zwiększa się wydalanie azytromycyny z moczem, być może
jako mechanizm kompensujący zmniejszony klirens wątrobowy.
Osoby podeszłym wieku
Farmakokinetyka azytromycyny u mężczyzn w podeszłym wieku była podobna do farmakokinetyki
azytromycyny u młodych osób dorosłych; jednak u kobiet w podeszłym wieku, choć zaobserwowano
większe stężenia maksymalne (zwiększenie o 30−50%), nie wystąpiła istotna kumulacja leku.
Niemowlęta, małe dzieci, dzieci starsze i młodzież
Farmakokinetykę azytromycyny podawanej w postaci kapsułek, granulatu lub zawiesiny badano
u dzieci w wieku od 4 miesięcy do 15 lat. Po zastosowaniu dawki 10 mg/kg mc. w dniu 1., a następnie
5 mg/kg mc. w dniach 2. do 5., osiągane Cmax było nieco mniejsze niż u osób dorosłych, gdyż po
3 dniach podawania leku wynosiło ono 224 μg/l u dzieci w wieku 0,6−5 lat i 383 μg/l u dzieci w wieku
6−15 lat. Okres półtrwania t1/2 wynosił 36 godzin, co stanowiło wartość z zakresu oczekiwanego dla
osób dorosłych.
5.3.
Przedkliniczne dane o bezpieczeństwie
W badaniach na zwierzętach po podaniu azytromycyny w dawkach 40-krotnie przekraczających
kliniczne dawki terapeutyczne obserwowano przemijającą fosfolipidozę, jednak na ogół nie wiązały
się z tym żadne powikłania toksykologicznych. Znaczenie tej obserwacji u osób przyjmujących
azytromycynę zgodnie z zaleceniami jest nieznane.
Badania elektrofizjologiczne wykazały, że azytromycyna powoduje wydłużenie odstępu QT.
Rakotwórczość
Nie prowadzono długotrwałych badań na zwierzętach, mających na celu ocenę działań rakotwórczych
leku.
11(13)
Mutagenność
W modelach doświadczalnych in vivo oraz in vitro nie zaobserwowano powodowania mutacji
genetycznych ani zmian chromosomalnych.
Toksyczny wpływ na reprodukcję
W prowadzonych na szczurach badaniach embriotoksyczności po podaniu doustnym azytromycyny
nie zaobserwowano działań teratogennych. U szczurów dawki azytromycyny wynoszące 100
i 200 mg/kg masy ciała/dobę powodowały niewielkie opóźnienie kostnienia u płodów oraz
spowolnienie przyrostu masy ciała ciężarnych samic. W prowadzonych na szczurach w okresie
okołoporodowym i poporodowym badaniach, po podaniu azytromycyny w dawkach 50 mg/kg
mc./dobę i większych zaobserwowano niewielkie opóźnienia w rozwoju.
6. DANE FARMACEUTYCZNE
6.1.
Wykaz substancji pomocniczych
Rdzeń tabletki
Wapnia wodorofosforan, bezwodny
Celuloza mikrokrystaliczna PH 101 i PH 102
Hydroksypropyloceluloza
Sodu laurylosiarczan
Sodu stearylofumaran
Karboksymetyloskrobia sodowa (typ A)
Otoczka
Tytanu dwutlenek (E171)
Hypromeloza E5
Makrogol 6000
Talk
6.2.
Niezgodności farmaceutyczne
Nie dotyczy.
6.3.
Okres ważności
3 lata
6.4.
Specjalne środki ostrożności przy przechowywaniu
Brak specjalnych zaleceń dotyczących przechowywania.
6.5.
Rodzaj i zawartość opakowania
Blister PVC/Aluminium i blister PVC/PVDC/Aluminium.
Wielkości opakowań: 3, 4, 6 i 100 tabletek.
Nie wszystkie wielkości opakowań muszą być dostępne na rynku.
Opakowanie dostępne w Polsce: blister 3 tabletki.
6.6.
Specjalne środki ostrożności dotyczące usuwania pozostałości
Brak szczególnych wymagań.
12(13)
7. PODMIOT ODPOWIEDZIALNY POSIADAJĄCY POZWOLENIE NA DOPUSZCZENIE DO
OBROTU
ratiopharm GmbH
Graf-Arco-Strasse 3
89079 Ulm, Niemcy
8. NUMER (-Y) POZWOLENIA NA DOPUSZCZENIE DO OBROTU
Pozwolenie nr 11935
9. DATA WYDANIA PIERWSZEGO POZWOLENIA NA DOPUSZCZENIE DO OBROTU /
DATA PRZEDŁUŻENIA POZWOLENIA
21.11.2005 r.
10. DATA ZATWIERDZENIA LUB CZĘŚCIOWEJ ZMIANY TEKSTU CHARAKTERYSTYKI
PRODUKTU LECZNICZEGO
13(13)
Download