Przepływ informacji genetycznej od genu do białka

Wszystkie kursy zaczynają się o godzinie 9.00, z wyjątkiem Kursów praktycznych ( PCR
czasu rzeczywistego – zastosowania w biologii i medycynie i Techniki molekularne w
biologii i medycynie), które zaczynają się o godzinie 9.00.
W roku 2014:
Kurs: Podstawy molekularne działania hormonów tarczycy
Czwartek, 20.11.2014
9.00 - 10.30 Biosynteza hormonów tarczycy, gromadzenie hormonów tarczycy i ich uwalnianie
Dr. n. med. Joanna Bogusławska
10.35 – 11.20 Hormon tyreotropowy TSH - mechanizm działania via receptor TSH
Dr hab. n. med. Agnieszka Piekiełko-Witkowska
11.20-11.50 Przerwa
11.50 - 12.35 Oddziaływanie hormonów tarczycy na mięsień sercowy. Zespół tarczycowo-sercowy
Dr n. med. Michał Ambroziak
12.40 - 13.25 Zespoły chorobowe związane z pozatarczycowymi zaburzeniami poziomu hormonu
tarczycy we krwi.
Dr n. med. Michał Ambroziak
13.30 - 14.15 Transport jodu i hormonów tarczycy do krwi i do komórek docelowych. Mutacje
genów białek transportujących i ich następstwa.
Mgr Hanna Kędzierska
14.20 - 15.05 Jodotyroninowe dejodynazy ( D1,D2,D3) - enzymy regulujące poziom hormonów
tarczycy, właściwości, zaburzenia i polimorfizmy w stanach patologicznych.
Dr hab. n. med. Agnieszka Piekiełko-Witkowska
Piątek, 21.11.2014
9.00 - 9.45 Choroby tarczycy uwarunkowane zaburzeniami genetycznymi
Prof. dr hab. n. med. Monika Puzianowska-Kuźnicka
9.50 - 10.35 Wpływ hormonów tarczycy na proces starzenia
Prof. dr hab. n. med. Monika Puzianowska-Kuźnicka
10.40 - 11.25 Mechanizm działania hormonu tarczycy na poziomie genomu. Mutacje receptorów
hormonów tarczycy w stanach patologicznych
Dr hab. n. med. Agnieszka Piekiełko-Witkowska
11.25-11.55 Przerwa
11.55-13.25 Pozagenomowe i mitochondrialne działanie hormonów tarczycy i ich pochodnych
Dr n. med. Piotr Popławski
13.30-14.15 Funkcja i działanie tyronamin - aktywnych metabolitów hormonu tarczycy
Mgr Hanna Kędzierska
14.20-15.05 Zaburzenia epigenetyczne w chorobach tarczycy
Dr n. med. Joanna Bogusławska
15.05-15.20. Seminarium. Zakończenie kursu.
Dr hab. n. med. Agnieszka Piekiełko-Witkowska
Tytuł kursu: Wpływ hormonów tarczycy na otyłość i zaburzenia metaboliczne - aspekty kliniczne
i molekularne: 3-4 grudnia 2014
Lp.
Temat wykładu lub innych zajęć
Tytuł, imię i nazwisko wykładowcy
Liczba
godzin
Dzień 1:
1.
Podstawy molekularne działania hormonów
tarczycy
dr hab. n. med. Agnieszka PiekiełkoWitkowska
2
2.
Wpływ hormonów tarczycy na tkankę
tłuszczową
dr hab. n. med. Agnieszka PiekiełkoWitkowska
1
3.
Jodotyroninowe dejodynazy: lokalne
regulatory przemian energetycznych w
tkankach
dr n. med. Piotr Popławski
1
4
Tyronaminy – "nowe" hormony tarczycy:
wpływ na metabolizm lipidów i glukozy
mgr Hanna Kędzierska
1
5.
Receptory hormonów tarczycy: rola w
otyłości, cukrzycy i niealkoholowym
stłuszczeniowym zapaleniu wątroby
dr n. med. Joanna Bogusławska
1
Dzień 2:
6.
Otyłość: objaw kliniczny, czy złożone
zaburzenie metaboliczne?
dr hab. n. med. Wojciech Bik
1
7.
Problemy interpretacyjne wyników badań
hormonalnych.
dr n. med. Anna Litwiniuk
1
8.
Otyłość a aktywność osi podwzgórzeprzysadka-tarczyca. Leczenie zaburzeń
lipidowych.
dr hab. n. med. Wojciech Bik
1
9.
Zmiany funkcjonowania układu podwzgórzeprzysadka-tarczyca w okresie starzenia
dr hab. n. med. Wojciech Bik
1
Mutacje w endokrynologii. 09.12.2014
9.009.45
Organizacja informacji genetycznej. Podstawy regulacji
ekspresji genów
Dr n. med. Joanna
Bogusławska
1
9.5010.35
Mechanizmy powstawania mutacji
Dr n. med. Piotr Popławski
1
10.4011.25
Mutacje genów białek wiążących hormony. Mutacje
transporterów
Mgr Hanna Kędzierska
1
11.3012.15
Mutacje genów kodujących receptory błonowe i białka
szlaków sygnałowych.
Dr n. med. Piotr Popławski
1
12.1512.45
Przerwa
12.4513.30
Mutacje genów receptorów jądrowych.
Dr hab. n. med. Agnieszka
Piekiełko-Witkowska
1
13.3515.05
Mutacje genów kodujących hormony. Nowotwory
hormonozależne. Udział regulacji hormonalnej w
procesie nowotworzenia.
Prof. dr hab. n. med.
Monika PuzianowskaKuźnicka
2
15.1015.20
Seminarium. Zakończenie kursu
Dr hab. n.med. Agnieszka
Piekiełko-Witkowska
Lista kursów planowanych w 2015 roku.
1. Hormony tarczycy: wybrane zagadnienia kliniczne i molekularne (dawniej: Podstawy
molekularne działania hormonów tarczycy): 11-12.06.2015, 19-20.11.2015.
2. Wpływ hormonów tarczycy na otyłość i zaburzenia metaboliczne - aspekty kliniczne i
molekularne: 14-15.05.2015, 10-11.12.2015.
3. Rola mikroRNA w procesie nowotworzenia. 17.03.2015, 15.10.2015.
4. Mutacje w endokrynologii. 26.05.2015. 01.12.2015.
5. Wybrane zagadnienia z endokrynologii molekularnej (dawniej: Podstawy endokrynologii
molekularnej): 16-17.04.2015. 08-09.10.2015.
6. Przepływ informacji genetycznej od genu do białka. 29.01.2015, 26.11.2015.
7. PCR czasu rzeczywistego – zastosowania w biologii i medycynie: terminy będą ustalane
indywidualnie.
8. Techniki molekularne w biologii i medycynie - kurs indywidualny: terminy będą ustalane
indywidualnie.
Programy powyższych kursów:
Tytuł kursu: Hormony tarczycy: wybrane zagadnienia kliniczne i molekularne
Lp.
Temat wykładu lub innych zajęć
Tytuł, imię i nazwisko wykładowcy
Liczba
godzin
Dzień 1:
1
Biosynteza hormonów tarczycy, gromadzenie
dr n. med. Joanna Bogusławska
hormonów tarczycy i ich uwalnianie
1
2
Transport jodu i hormonów tarczycy do krwi i
do komórek docelowych. Mutacje genów
białek transportujących i ich następstwa.
mgr Hanna Kędzierska
1
3
Jodotyroninowe dejodynazy ( D1,D2,D3) enzymy regulujące poziom hormonów
tarczycy, właściwości, zaburzenia i
polimorfizmy w stanach patologicznych
dr hab. n. med. Agnieszka PiekiełkoWitkowska
1
4
Funkcja i działanie tyronamin - aktywnych
metabolitów hormonu tarczycy
mgr Hanna Kędzierska
1
5
Mechanizm działania hormonu tarczycy na
poziomie genomu. Mutacje receptorów
hormonów tarczycy w stanach patologicznych
dr hab. n. med. Agnieszka PiekiełkoWitkowska
1
6
Pozagenomowe i mitochondrialne działanie
hormonów tarczycy i ich pochodnych
dr n. med. Piotr Popławski
1
dr hab. n. med. Wojciech Bik
1
Dzień 2:
1
Zespół tarczycowo-sercowy – wpływ
hormonów tarczycy na mięsień sercowy
2
Fizjologia tarczycy w ciąży
3
Problemy interpretacyjne w „Euthyroid Sick
Syndrome”
dr hab. n. med. Wojciech Bik
dr hab. n. med. Wojciech Bik
1
1
4
Zaburzenia epigenetyczne w chorobach
tarczycy
dr n. med. Joanna Bogusławska
1
5
Choroby tarczycy uwarunkowane
zaburzeniami genetycznymi
Prof. dr hab. n. med. Monika
Puzianowska-Kuźnicka
1
6
Wpływ hormonów tarczycy na proces
starzenia
Prof. dr hab. n. med. Monika
Puzianowska-Kuźnicka
1
Razem
12
Tytuł kursu: Wpływ hormonów tarczycy na otyłość i zaburzenia metaboliczne - aspekty
kliniczne i molekularne
Lp.
Temat wykładu lub innych zajęć
Tytuł, imię i nazwisko wykładowcy
Liczba
godzin
Dzień 1:
1.
Podstawy molekularne działania hormonów
tarczycy
dr hab. n. med. Agnieszka PiekiełkoWitkowska
2
2.
Wpływ hormonów tarczycy na tkankę
tłuszczową
dr hab. n. med. Agnieszka PiekiełkoWitkowska
1
3.
Jodotyroninowe dejodynazy: lokalne
regulatory przemian energetycznych w
tkankach
dr n. med. Piotr Popławski
1
4
Tyronaminy – "nowe" hormony tarczycy:
wpływ na metabolizm lipidów i glukozy
mgr Hanna Kędzierska
1
5.
Wpływ hormonów tarczycy na metabolizm u
osób w podeszłym wieku
dr n. med. Agnieszka Baranowska-Bik
1
Dzień 2:
6.
Choroby tarczycy a otyłość i metabolizm tkanki
tłuszczowej (fenotypy kliniczne otyłości,
kontrowersje dotyczące zespołu
metabolicznego, korelacje aktywności stopnia
nasilenia zaburzeń funkcji tarczycy w aspekcie
nasilenia otyłości i wzrostu ryzyka powikłań ze
strony układu sercowo-naczyniowego)
dr hab. n. med. Wojciech Bik
2
7.
Receptory hormonów tarczycy: rola w otyłości,
cukrzycy i niealkoholowym stłuszczeniowym
zapaleniu wątroby
dr n. med. Joanna Bogusławska
1
8.
Otyłość a aktywność osi podwzgórzeprzysadka-tarczyca (rola neuropeptydów w
regulacji osi PPT)
dr n. med. Agnieszka Baranowska-Bik
1
9.
Leczenie otyłości i dyslipidemii w zaburzeniach
czynnośći tarczycy
dr n. med. Agnieszka Baranowska-Bik
1
dr hab. n. med. Wojciech Bik
1
10. Metabolizm lipidów w ciąży
Razem
12
Tytuł kursu: Rola mikroRNA w procesie nowotworzenia
Lp.
1.
Temat wykładu lub innych zajęć
mikroRNA: geneza i funkcja.
Tytuł, imię i nazwisko wykładowcy
Liczba
godzin
mgr Elżbieta Sokół
1
2.
Wpływ mikroRNA na proces nowotworzenia:
supresorowe i onkogenne cząsteczki
mikroRNA.
mgr Hanna Kędzierska
1
3.
Modyfikacje genów kodujących mikroRNA
(SNP, metylacja) – rola w kancerogenezie.
dr n. med. Joanna Bogusławska
1
4
mikroRNA jako marker diagnostyczny: metody
oznaczania, przykłady zastosowania.
dr n. med. Piotr Popławski
1
5.
mikroRNA jako cel terapii antynowotworowej.
dr hab. n. med. Agnieszka PiekiełkoWitkowska
1
Razem
5
Tytuł kursu: Mutacje w endokrynologii
Lp.
Temat wykładu lub innych zajęć
Tytuł, imię i nazwisko wykładowcy
Liczba
godzin
1.
Organizacja informacji genetycznej. Podstawy
regulacji ekspresji genów
dr n. med. Joanna Bogusławska
2
2.
Mechanizmy powstawania mutacji
mgr Elżbieta Sokół
1
3.
Mutacje genów kodujących hormony.
Nowotwory hormonozależne. Udział regulacji
hormonalnej w procesie nowotworzenia.
prof. dr hab. n. med. Monika
Puzianowska-Kuźnicka
2
4
Mutacje genów białek wiążących hormony.
Mutacje transporterów
mgr Hanna Kędzierska
1
5.
Mutacje genów kodujących receptory błonowe
i białka szlaków sygnałowych.
dr n. med. Piotr Popławski
1
6.
Mutacje genów receptorów jądrowych.
dr hab. n. med. Agnieszka PiekiełkoWitkowska
1
Razem
8
Tytuł kursu: Wybrane zagadnienia z endokrynologii molekularnej
Lp.
Temat wykładu lub innych zajęć
Tytuł, imię i nazwisko wykładowcy
Liczba
godzin
Dzień 1:
1.
Organizacja informacji genetycznej. Podstawy
regulacji ekspresji genów
dr n. med. Joanna Bogusławska
1
2.
Badania proteomiczne w endokrynologii.
Potranslacyjna regulacja ekspresji.
dr hab. n. med. Agnieszka PiekiełkoWitkowska
2
3.
Przekazywanie sygnału hormonalnego za
pośrednictwem receptorów błonowych i
mitochondrialnych.
dr n. med. Piotr Popławski
2
4
Przekazywanie sygnału hormonalnego za
pośrednictwem receptorów jądrowych.
Genomowy mechanizm działania hormonów.
dr hab. n. med. Agnieszka PiekiełkoWitkowska
2
Dzień 2:
5.
Integracja pozajądrowego i jądrowego
działania hormonów - na przykładzie
melatoniny.
dr n. med. Piotr Popławski
1
6.
Rola alternatywnego splicingu w
endokrynopatiach.
Mgr Hanna Kędzierska
2
7.
Terapia genowa: podstawy teoretyczne i
praktyczne zastosowania w endokrynologii
dr hab. n. med. Agnieszka PiekiełkoWitkowska
1
8.
Molekularne mechanizmy sprzężeń zwrotnych
w układzie endokrynnym.
dr hab. Agnieszka Piekiełko-Witkowska
1
9.
Endokrynologia stresu
Prof. dr hab. n. med. Monika
Puzianowska-Kuźnicka
1
10. Nowotwory hormonozależne
Razem
Prof. dr hab. n. med. Monika
Puzianowska-Kuźnicka
1
14
Tytuł kursu: Przepływ informacji genetycznej od genu do białka
Lp.
1.
Temat wykładu lub innych zajęć
Tytuł, imię i nazwisko wykładowcy
Organizacja informacji genetycznej, replikacja,
dr hab. n. med. Agnieszka Piekiełkotranskrypcja
Witkowska
Liczba
godzin
1
2.
Regulacja transkrypcji: mechanizmy
epigenetyczne, czynniki transkrypcyjne,
poliadenylacja, przyłączanie 7metyloguanozyny
dr n. med. Joanna Bogusławska
1
3
Rola mikroRNA w regulacji ekspresji genów
mgr Elżbieta Sokół
1
4
Regulacja transkrypcji: Redagowanie RNA i
różnicowe składanie pierwotnego transkryptu
mgr Hanna Kędzierska
1
5
Translacja, regulacja potranslacyjna
dr n. med. Piotr Popławski
1
Razem
5
Program KURSU: PCR czasu rzeczywistego – zastosowania w biologii i medycynie
Lp.
Temat wykładu lub innych zajęć
Tytuł, imię i nazwisko
wykładowcy
Liczba
godzin
Dzień 1
1.
Kurs „PCR czasu rzeczywistego – zastosowania w biologii i medycynie” – omówienie kursu, zasad BHP i
regulaminu Pracowni Biologii Molekularnej. – wykład
dr hab. Agnieszka PiekiełkoWitkowska
2.
Planowanie eksperymentu: izolacja i przechowywanie materiału, analiza jakościowa i ilościowa RNA,
planowanie kontroli, uwzględnianie rodzaju materiału biologicznego - wykład
mgr Hanna Kędzierska
3.
Właściwości cząsteczek DNA i RNA wykorzystywane w technice PCR czasu rzeczywistego. Różne rodzaje
cząsteczek RNA, które można analizować metodą PCR czasu rzeczywistego – wykład
mgr Hanna Kędzierska
4.
Podstawy ilościowej analizy RNA: różnice między real-time PCR a PCR. Rodzaje stosowanych
sond/barwników/fluorochromów. – wykład
dr Joanna Bogusławska
5.
Projektowanie starterów: pożądane właściwości dobrze zaprojektowanych starterów, struktury
drugorzędowe, dobieranie matryc. Analiza bioinformatyczna. Projektowanie i zamawianie sond-wykład
dr hab. Agnieszka PiekiełkoWitkowska
1
1
1
2
1
Dzień 2
6.
7.
Obliczenia w real-time PCR: krzywa standardowa, 2^Ct, wydajność reakcji. Analiza ilościowa względna i
bezwzględna. Geny referencyjne – wykład
dr Joanna Bogusławska
Analiza mRNA i mikroRNA: podobieństwa i różnice.- wykład
mgr Hanna Kędzierska
1
1
8.
9.
10.
11.
Razem
Pułapki na drodze do uzyskania prawidłowych wyników: Real-time PCR w świetle wytycznych MIQE,
organizacja pracowni PCR – wykład
dr Piotr Popławski
Real-time PCR: nie tylko oznaczanie poziomu ekspresji: analiza SNP i HRM
mgr Hanna Kędzierska
Real-time PCR: zastosowania praktyczne. Wybór odczynników: kiedy taniej znaczy drożej?– wykład
dr Piotr Popławski
Podsumowanie poznanych technik biologii molekularnej. Dyskusja.
dr hab. Agnieszka PiekiełkoWitkowska
1
1
1
1
12
Lp.
Zajęcia praktyczne / Ćwiczenia
(jeżeli przewidziane w programie kursu)
Tytuł, imię i nazwisko
prowadzącego
Liczba
godzin
Dzień 1
1
Izolacja RNA.
dr Joanna Bogusławska
Elektroforeza RNA w żelu denaturującym. Wizualizacja żelu w bromku etydyny za pomocą promieniowania
ultrafioletowego. Analiza spektrofotometryczna.
mgr Hanna Kędzierska
2
dr Piotr Popławski
Reakcja odwrotnej transkrypcji na matrycy wyizolowanego RNA
mgr Elżbieta Sokół
Dzień 2
2
Przygotowanie mieszaniny reakcyjnej real-time PCR
dr Joanna Bogusławska
Programowanie amplifikatora do detekcji w czasie rzeczywistym
mgr Hanna Kędzierska
Projektowanie starterów z wykorzystaniem oprogramowania bioinformatycznego
dr Piotr Popławski
Obliczanie poziomu ekspresji w oparciu o uzyskane wyniki analizy real-time PCR
mgr Elżbieta Sokół
Razem
2
4
Program KURSU: Techniki molekularne w biologii i medycynie.
Lp.
Temat wykładu lub innych zajęć
Tytuł, imię i nazwisko
wykładowcy
Liczba
godzin
Dzień 1
1.
Kurs Techniki Molekularne w Biologii i Medycynie – omówienie kursu, zasad BHP i regulaminu Pracowni
Biologii Molekularnej. - wykład
dr hab. Agnieszka PiekiełkoWitkowska
1
2.
Izolacja, oznaczenie i analiza kwasów nukleinowych – omówienie warunków i metod - wykład
mgr Hanna Kędzierska
1
3.
Izolacja, oznaczenie i analiza białek – omówienie warunków i metod - wykład
mgr Hanna Kędzierska
1
4
Reakcja łańcuchowej polimerazy (PCR) - amplifikacja fragmentów DNA. Zasady ustalania warunków reakcji,
rodzaje stosowanych polimeraz DNA. Zastosowania reakcji PCR. – wykład
mgr Hanna Kędzierska
2
Dzień 2
5.
Projektowanie starterów i sond do PCR – omówienie zasad, programy bioinformatyczne. – wykład
dr hab. Agnieszka PiekiełkoWitkowska
1
6.
Techniki mikrobiologiczne stosowane w biologii molekularnej - wykład
mgr Hanna Kędzierska
2
7.
Plazmidy – podstawowe narzędzie w-biologii molekularnej - wykład
dr Joanna Bogusławska
1
8.
Elektroforeza, immunobloting, przeciwciała, metody detekcji - wykład
dr Piotr Popławski
1
Dzień 3
dr Joanna Bogusławska
1
10. Zastosowania PCR czasu rzeczywistego, analiza wyników - wykład.
dr Joanna Bogusławska
1
11. Hodowle komórkowe omówienie typów linii, testów, zastosowań – wykład
dr Piotr Popławski
1
9.
Podstawy teoretyczne PCR czasu rzeczywistego (Real time PCR) - wykład.
12
Prowadzenie hodowli komórkowych, obserwacja komórek pod mikroskopem, przygotowanie pożywek,
wysiewanie komórek, pasażowanie. - wykład
dr Piotr Popławski
1
13
Podsumowanie poznanych technik biologii molekularnej. Dyskusja.
dr hab. Agnieszka PiekiełkoWitkowska
1
Razem
Lp.
15
Zajęcia praktyczne / Ćwiczenia
(jeżeli przewidziane w programie kursu)
Tytuł, imię i nazwisko
prowadzącego
Liczba
godzin
Dzień 1
1.
Izolacja RNA.
dr Joanna Bogusławska
Elektroforeza RNA w żelu denaturującym. Wizualizacja żelu w bromku etydyny za pomocą promieniowania
ultrafioletowego.
dr Piotr Popławski
3
Reakcja odwrotnej transkrypcji na matrycy wyizolowanego RNA.
mgr Hanna Kędzierska
Reakcja PCR na na matrycy cDNA uzyskanego w reakcji odwrotnej transkrypcji
Izolacja białek.
Oznaczanie stężenia białka metodami spektrofotometryczną
Przygotowanie do elektroforezy białek SDS-PAGE: omówienie zasady rozdziału białek w polu elektrycznym,
przygotowanie buforów, wylanie płytek
Dzień 2
2.
Przygotowanie pożywki LB i szalek LB-agar-ampicylina-Xgal-IPTG
dr Joanna Bogusławska
Elektroforeza produktów PCR w żelu agarozowym. Wizualizacja wyników za pomocą bromku etydyny i
promieniowania ultrafioletowego
dr Piotr Popławski
3
mgr Hanna Kędzierska
Klonowanie molekularne: Oczyszczanie produktu PCR. Synteza końcówek adeninowych. Ligacja
Transformacja bakterii plazmidem. Hodowla bakterii na podłożu stałym.
Analiza restrykcyjna klonowanych konstruktów..
Elektroforeza białek jądrowych w żelu poliakrylamidowym w obecności SDS.
Transfer białek jądrowych z żelu na błonę nitrocelulozową
Hybrydyzacja błony nitrocelulozowej ze specyficznymi przeciwciałami.
Dzień 3
3.
Hybrydyzacja błony nitrocelulozowej przeciwciałami II rzędowymi. Wizualizacja związanych przeciwciał za
dr Joanna Bogusławska
3
pomocą West Pico Chemiluminescent Reagent
dr Piotr Popławski
PCR kolonijny. Elektroforeza produktów PCR.
mgr Hanna Kędzierska
Izolacja plazmidowego DNA
Elektroforeza produktów analizy restrykcyjnej.
Razem
9