Ulubione

Środki chemiczne
w użytkowaniu zawodowym
środki chemiczne / chemikalia
 Substancje i preparaty chemiczne
(Ustawa o substancjach ...)
 Inne
Substancje chemiczne
pierwiastki chemiczne i ich związki w stanie,
w jakim występują w przyrodzie lub zostają uzyskane za pomocą procesu
produkcyjnego....
Preparaty
to mieszaniny substancji chemicznych sporządzone wg...
Wykluczenia z Ustawy o substancjach chemicznych
 źródła promieniotwórcze (Prawo atomowe)
 odpady (Ustawa o odpadach)
 leki (Prawo farmaceutyczne)
 środki spożywcze (Ustawa o żywności ...)
Wykluczenia z Ustawy o substancjach chemicznych
 pasze (Ustawa o środkach żywienia zwierząt ....)
 środki ochrony roślin (Ustawa o ochronie roślin uprawnych...)
 kosmetyki (przepisy o środkach kosmetycznych)
Wykluczenia z Ustawy o substancjach chemicznych
 środki odurzające i substancje psychotropowe (Ustawa
o przeciwdziałaniu narkomanii)
 amunicja (Ustawa o broni i amunicji)
 nawozy (Ustawa o nawozach ...)
Substancje i preparaty chemiczne
 Substancje istniejące EINECS
 Substancje nowe
Substancje i preparaty chemiczne
Ocena zagrożenia
 własności fizykochemiczne,
 działanie na zdrowie,
 oddziaływanie na środowisko
Niebezpieczne substancje i preparaty
chemiczne
Ustawa o substancjach i preparatach chemicznych
Rozporządzenia:
 klasyfikacja substancji niebezpiecznych
 karty charakterystyki...
 opakowanie i oznakowanie...
 oznakowanie rurociągów, zbiorników
A. Substancje stwarzające zagrożenie ze względu na własności
fizykochemiczne





o właściwościach wybuchowych,
o właściwościach utleniających,
skrajnie łatwopalne,
wysoce łatwopalne,
łatwopalne,
Rozp. w/s. klasyfikacji substancji niebezpiecznych
a) substancje i preparaty o właściwościach wybuchowych:
 ciała stałe, ciecze i materiały,
które w wyniku reakcji egzotermicznej gwałtownie wydzielają gazy,
lub - w określonych warunkach badania -detonują, ulegają szybkiej
deflagracji, lub wybuchają podczas podgrzewania
w częściowo zamkniętej przestrzeni;
R2
Zagrożenie wybuchem wskutek uderzenia, tarcia, kontaktu z
ogniem lub innymi źródłami zapłonu.
R3
Skrajne zagrożenie wybuchem wskutek uderzenia, tarcia,
kontaktu z ogniem lub innymi źródłami zapłonu.
Rozp. w/s. klasyfikacji substancji niebezpiecznych
c) substancje skrajnie łatwo palne:
substancje w stanie ciekłym o wyjątkowo niskiej temperaturze
zapłonu i wyjątkowo niskiej temperaturze wrzenia oraz substancje w
stanie gazowym, które w normalnych warunkach ciśnienia i
temperatury palą się w kontakcie z powietrzem;
R12
Produkt skrajnie łatwo palny.
Substancje ciekłe o temperaturze zapłonu pon.0 °C oraz
temperaturze wrzenia niższej lub równej 35 °C.
Substancje w postaci gazu, palne w kontakcie z powietrzem przy
ciśnieniu atmosferycznym i w temperaturze otoczenia.
R10
Produkt łatwo palny.
Substancje i preparaty w stanie ciekłym, o temperaturze zapłonu
od 21 °C do 55 °C.Preparatów o temperaturze zapłonu równej
lub wyższej niż 21 °Ci niższej lub równej 55 °C nie klasyfikuje
się jako łatwo palnych, jeżeli nie mogą podtrzymać palenia
oraz jeżeli nie stwarzają zagrożenia dla ich użytkowników i dla
innych osób.
Substancje niebezpieczne i preparaty niebezpieczne
B. Substancje szkodliwe dla zdrowia









bardzo toksyczne,
toksyczne,
szkodliwe,
żrące,
drażniące,
uczulające,
rakotwórcze,
mutagenne,
działające na rozrodczość,
Substancje i preparaty niebezpieczne
C. Substancje i preparaty
o własnościach ekotoksycznych
 Substancje i preparaty niebezpieczne dla środowiska
Substancje i preparaty niebezpieczne
Opakowanie:
 bezpieczeństwo transportu,
 bezpieczeństwo użytkownika (przechowywanie, wielokrotne
otwieranie i zamykanie,...)
 zabezpieczenie przed otwarciem przez dzieci
Oznakowanie opakowania substancji niebezpiecznej
 nazwa umożliwiająca jednoznaczną identyfikację
substancji;
 nazwy substancji niebezpiecznych w preparacie
 odpowiednie znaki ostrzegawcze i napisy,
Oznakowanie opakowania substancji niebezpiecznej
informacje o postępowaniu z opróżnionymi opakowaniami,
 dane osoby wprowadzającej substancję do obrotu
 (wypukły piktogram)
Oznakowanie SPN
Znaki ostrzegawcze i określenia
I pole - własności fizykochemiczne
E: Produkt
wybuchowy
F+: Produkt skrajnie łatwopalny
F: Produkt łatwopalny
O: Produkt
utleniający
Oznakowanie SPN
Znaki ostrzegawcze i określenia
II pole - zagrożenia dla zdrowia
T+ Produkt
bardzo toksyczny
T Produkt toksyczny
Xn - Produkt szkodliwy
Xi - Produkt drażniący
C - Produkt
żrący
Oznakowanie SPN
Znaki ostrzegawcze i określenia
III pole - zagrożenia dla środowiska
N – Produkt niebezpieczny dla środowiska
Substancje rakotwórcze
Kategoria 1 - o udowodnionym działaniu rakotwórczym dla
człowieka
Kategoria 2 - Substancje, które rozpatruje się jako rakotwórcze dla
człowieka
T - Produkt toksyczny
R45 - może powodować raka
lub R49 - może powodować raka (poprzez...) drogą
oddechową
Substancje rakotwórcze
Kategoria 3 -Substancje o możliwym działaniu rakotwórczym na
człowieka.
Xn - Produkt szkodliwy
R40 - Ograniczone dowody działania rakotwórczego
Stężenie substancji, które uwzględnia się w celu klasyfikacji
preparatu

(bardzo) toksyczne, rakotwórcze kat. 1 lub 2 itp..: 0,1 % wag.

szkodliwe, drażniące, żrące, itp.: 1 % wag.

niebezpieczne dla środowiska: 1 % (ex dla warstwy ozonowej:
0,1 %)
Znaki ostrzegawcze i napisy na etykiecie
substancji niebezpiecznej:
Zwroty S określające warunki bezpiecznego stosowania substancji
niebezpiecznej
S3
Przechowywać w chłodnym miejscu.
S47
Przechowywać w temperaturze nieprzekraczającej ... °C.
S14
Nie przechowywać razem z ...
(materiałami określonymi przez producenta).
S15
Przechowywać z dala od źródeł ciepła.
S16
Nie przechowywać w pobliżu źródeł zapłonu
- nie palić tytoniu.
Karta Charakterystyki Substancji Niebezpiecznej
1.
Identyfikacja substancji chemicznej:
nazwa, nr CAS itp.
2.
Skład / informacja o składnikach
stwarzających zagrożenie dla zdrowia...
3.
-
Identyfikacja zagrożeń:
skutki niewłaściwego obchodzenia się
objawy zatrucia.
Karta Charakterystyki Substancji Niebezpiecznej
4.
5.
6.
7.
8.
Pierwsza pomoc.
Postępowanie w przypadku pożaru.
Postępowanie w przypadku uwolnienia
do środowiska.
Obchodzenie się z substancją
i magazynowanie.
Kontrola narażenia:
- wartości stężeń dopuszczalnych;
- zalecane środki ochrony indywidualnej
Karta Charakterystyki Substancji Niebezpiecznej
9. Właściwości fizykochemiczne (Tw, Tz, DGW - GGW,.....)
10. Stabilność i reaktywność:
- niebezpieczne reakcje,
-
warunki, których należy unikać,
niebezpieczne produkty rozkładu.
11. Informacje toksykologiczne:
skutki toksycznego działania substancji, DL,
CL i in.
12.Informacje ekologiczne: wpływ na środowisko naturalne, dopuszczalne
stężenia.
13.Postępowanie z odpadami
zakładzie).
(tu: odesłanie do systemu utylizacji w
Karta Charakterystyki Substancji Niebezpiecznej
14. Informacje o transporcie – nr ADR, który determinuje sposób
transportu substancji.
15. Informacje dotyczące uregulowań prawnych – sposób
klasyfikacji, pakowania i oznakowania substancji.
16. Inne informacje istotne dla bezpieczeństwa i zdrowia ludzi oraz
dla ochrony środowiska.
Niedopuszczalne jest
stosowanie
w działalności zawodowej
substancji niebezpiecznych
bez posiadania
karty charakterystyki.
(Ustawa o substancjach chemicznych...)
Osoba stosująca
substancję niebezpieczną
ma obowiązek zapoznania się
z kartą charakterystyki.
(Ustawa o substancjach chemicznych...)
Osoba stosująca substancje
niebezpieczne, która wie,
na podstawie informacji...,
że mogą one stworzyć zagrożenie
dla zdrowia człowieka lub środowiska,
ma obowiązek podjęcia
niezbędnych działań zapobiegających
powstaniu zagrożenia.
Ograniczenia obrotu i stosowania substancji
niebezpiecznych
 ścisła ewidencja rozchodu
 zabezpieczenie przed dostępem dla osób niepowołanych
Ograniczenia obrotu i stosowania substancji niebezpiecznych
 substancje bardzo toksyczne T+
 metanol (T), preparaty zawierające pow. 3 % metanolu;
 substancje żrące C oznakowane R 35 - wywołuje poważne
oparzenia
Ograniczenia obrotu i stosowania substancji niebezpiecznych
Przykłady żrących C R 35:
 kwas azotowy pow. 20 %
 kwas siarkowy pow. 15 %
 kwas solny pow. 5 %
 KOH, NaOH pow. 5 %
Rozp. w/s. sposobu oznakowania miejsc,
rurociągów oraz pojemników
i zbiorników służących do przechowywania lub
zawierających substancje niebezpieczne lub
preparaty niebezpieczne
Ostrzeżenie przed substancjami i preparatami łatwopalnymi lub
ostrzeżenie o wysokiej temperaturze