Ruchy górotwórcze
advertisement
Ruchy górotwórcze 1. Ruchy górotwórcze Ruchy powodujące powstawanie pasm górskich (fałdowanie, orogeneza) Teoria tektoniki płyt Litosfera – pozornie jednolita powierzchnia naszej planety – podzielona jest na fragmenty zwane tektonicznymi płytami litosfery Ruch płyt Płyty tektoniczne powoli przemieszaczają się po płynnych warstwach górnego płaszcza. Ruch ten wywołany jest prądami konwekcyjnymi, które występują we wnętrzu Ziemi Na stykach płyt tworzą się strefy subdukcji i strefy ryftowe, którym zawsze towarzyszą zjawiska wulkaniczne i trzęsienia ziemi. Ryfty Miejsce, w którym płyty rozchodzą się to strefa ryftowa. Najczęściej powstaje ona na dnie oceanu – tam litosfera jest cieńsza i łatwiej ulega rozrywaniu. Rzadziej zdarza się to na lądach – jednym z nielicznych przykładów może być Wielki Rów Afrykański. ! Poprzez ryfty z płaszcza Ziemi wydobywa się lawa (magma), tworząc nowe, młodsze skały. W ten sposób pod postacią grzbietów oceanicznych powstają strefy rozrostu dna morskiego. Rozchodzenie się płyt skutkuje oddalaniem się od siebie lądów oraz powiększaniem oceanów. Najlepiej można to zaobserwować porównując wschodnie wybrzeża obu Ameryk z zachodnimi wybrzeżami Europy i Afryki. Pomiędzy przesuwającymi się płytami dochodzi także do zderzania. Wówczas jedna płyta (oceaniczna), zagłębia się pod grubszą (kontynentalną) ulegając upłynnieniu w płaszczu Ziemi. Miejsce to nazywane jest strefą subdukcji Góry fałdowe Efektem zderzania się płyt lądowych są góry fałdowe. Powstają one na skutek zgniatania i wypychania (ku górze oraz w głąb Ziemi) materiału skalnego znajdującego się pomiędzy płytami.
