Inwentaryzacja i badanie wpływu składowisk przeterminowanych środków ochrony roślin na terenie województwa lubuskiego Realizację zadania sfinansowano ze środków NARODOWEGO FUNDUSZU OCHRONY ŚRODOWISKA I GOSPODARKI WODNEJ Opracowali: dr Stanisław Wołkowicz mgr Dariusz Choromański mgr Wojciech Wołkowicz Warszawa, maj 2003 SPIS TREŚCI 1. Wstęp...................................................................................................................................... 3 2. Inwentaryzacja miejsc składowania przeterminowanych środków ochrony roślin w województwie lubuskim............................................................................................................. 4 2.1. OBIEKT: Lutol Suchy....................................................................................................... 4 2.2. OBIEKT: Staw................................................................................................................... 5 2.3. OBIEKT: Żabice................................................................................................................ 6 2.4. OBIEKT: Lipno ................................................................................................................. 7 2.5. OBIEKT: Zasieki............................................................................................................... 8 2.6. OBIEKT: Jany ................................................................................................................... 9 2 1. Wstęp Niniejsze opracowanie zostało wykonane w ramach realizacji III etapu zadania „Badanie wpływu składowisk przeterminowanych środków ochrony roślin (mogilników) na środowisko geologiczne”, które zostało wykonane przez Państwowy Instytut Geologiczny w Warszawie na zlecenie Departamentu Geologii Ministerstwa Środowiska. Praca została sfinansowana ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Opracowanie to jest fragmentem znacznie większej całości. Zawarte tu zostały dane dotyczące wyników prac inwentaryzacyjnych prowadzonych na terenie województwa lubuskiego. W roku 2000 rozpoczęto likwidację obiektu w Żabicach, natomiast w roku 2002 firma Prochem na zlecenia Lubuskiego Urzędu Wojewódzkiego przeprowadziła likwidację pestycydów z mogilników i magazynów położonych na terenie województwa. Pestycydy wydobyto z 4 obiektów, ponadto usunięto 200 ton skażonej ziemi z wcześniej opróżnionego (prawdopodobnie pod koniec lat 80-tych) obiektu w miejscowości Jany. Łącznie ze wszystkich mogilników z terenu województwa lubuskiego wydobyto ponad 153,352 ton nieprzydatnych pestycydów. Równolegle przeprowadzono likwidację pestycydów zalegających w magazynach, z których wydobyto łącznie 40 ton nieprzydatnych środków chemicznych. 3 2. Inwentaryzacja miejsc składowania przeterminowanych środków ochrony roślin w województwie lubuskim. 2.1. OBIEKT: Lutol Suchy I. Lokalizacja mogilnika: Powiat: Międzyrzecz Gmina: Trzciel 1. Lokalizacja szczegółowa: Mogilnik był zlokalizowany przy torach kolejowych linii Zbąszynek – Międzyrzecz, około 400 metrów od szosy Świecko – Poznań (Zał. 2.1.1). III. Opis obiektu: Mogilnik znajdował się na ogrodzonym terenie w pobliżu składu drewna. Obecnie obiekt jest zlikwidowany. Teren został zrekultywowany (Zał. 2.1.2). Wydobyto z niego 3 135 kg przeterminowanych pestycydów. 4 2.2. OBIEKT: Staw I. Lokalizacja mogilnika: Powiat: Gorzów Wielkopolski Gmina: Lubiszyn 1. Lokalizacja szczegółowa: Składowisko przeterminowanych środków ochrony roślin w Stawie zlokalizowane było tuż przy drodze z miejscowości Staw do Ściechowa (Zał. 2.2.1). III. Opis obiektu: Teren składowiska przeterminowanych środków ochrony roślin Staw znajdował się na skraju lasu i nieużytków. W pobliżu przepływa rzeka Myśla. Mogilnik został zlikwidowany. Wydobyto z niego 15 360 kg nieprzydatnych pestycydów. Teren został zrekultywowany. 5 2.3. OBIEKT: Żabice I. Lokalizacja mogilnika: Powiat: Słubice Gmina: Górzyca 1. Lokalizacja szczegółowa: Składowisko przeterminowanych środków ochrony roślin Żabice położone było tuż przy drodze, pomiędzy miejscowościami Górzyca i Żabice w starym poniemieckim forcie z XIX w. (Zał. 2.3.1). III. Opis obiektu: Nieprzydatne pestycydy składowane były w komorach zlokalizowanych na terenie starego fortu. Składowanie było prowadzone w sposób uporządkowany. Środki były zapakowane w drewnianych skrzyniach bądź metalowych beczkach. Ponadto stwierdzono tu także odpady pochodzenia przemysłowego i skażony gruz. Obiekt został zlikwidowany. Łącznie usunięto 130 ton przeterminowanych pestycydów. 6 2.4. OBIEKT: Lipno I. Lokalizacja mogilnika: Powiat: Zielona góra Gmina: Świdnica 1. Lokalizacja szczegółowa: Mogilnik był zlokalizowany na skraju lasu, około 700 metrów na zachód od drogi Grabowiec – Lipno (Zał. 2.4.1). III. Opis obiektu: Teren składowiska przeterminowanych środków ochrony roślin Lipno znajduje się w bezpośrednim sąsiedztwie obszarów leśnych. W roku 2002 mogilnik został zlikwidowany. Wydobyto z niego 1112 kg przeterminowanych pestycydów. Obecnie teren mogilnika jest zrekultywowany i zalesiony (Zał. 2.4.2). 7 2.5. OBIEKT: Zasieki I. Lokalizacja mogilnika: Powiat: Żary Gmina: Brody 1. Lokalizacja szczegółowa: Nieprzydatne pestycydy w Zasiekach składowano w 4 piwnicach starych budynków w praktycznie nieistniejącej wsi położonej tuż przy granicy z Niemcami (Zał.2.5.1). III. Opis obiektu: Składowisko w Zasiekach zostało zlikwidowane. Wydobyto tu łącznie 3 745 kg przeterminowanych środków chemicznych. Natomiast piwnice, w których składowano pestycydy pozostały niezabezpieczone (Zał. 2.5.2 i 2.5.3). 8 2.6. OBIEKT: Jany I. Lokalizacja mogilnika: Powiat: Zielona Góra Gmina: Zielona Góra 1. Lokalizacja szczegółowa: Składowisko przeterminowanych środków ochrony roślin Jany położone było pomiędzy miejscowościami Jany i Zawada w lesie tuż przy drodze (Zał. 2.6.1). III. Opis obiektu: Składowisko położone było w starym zarośniętym wyrobisku (Zał. 2.6.2). Jest ono zlikwidowane i zrekultywowane. Pestycydy zostały wydobyte wcześniej (prawdopodobnie od koniec lat 80-tych). W trakcie programu likwidacji mogilników w 2002 roku wydobyto tu 200 t skażonych gruntów. 9