terapia pedagogiczna

LITERATURA
I TREŚCI PROGRAMOWE
STUDIÓW
PODYPLOMOWYCH
„TERAPIA
PEDAGOGICZNA”
1
Program nauczania
Wydział Etnologii i Nauk o Edukacji
Instytut Nauk o Edukacji
Studia podyplomoweTERAPIA PEDAGOGICZNA
Wykłady
Stopień/tytuł naukowy Dr
Ćwiczenia
Stopień/tytuł naukowy Dr
Anna
Porczyńska
Anna
Porczyńska
Nazwa przedmiotu
Psychologia kliniczna z elementami
neurologii dziecięcej
Rodzaj zajęć
Wykłady
Ćwiczenia
Suma godzin we wszystkich semestrach
Wykłady: 10
Ćwiczenia:10
Tryb studiów
Studia podyplomowe
Semestry, w których realizowany jest przedmiot
1
Forma zaliczenia
Egzamin
Opis przedmiotu z uwzględnieniem założeń, celów
Celem przedmiotu „Psychologia kliniczna z elementami neurologii dziecięcej” jest przedstawienie
problematyki psychologii klinicznej, etiologii oraz charakterystyki podstawowych chorób i zaburzeń
psychicznych, jak również zaznajomienie słuchaczy z podstawowymi formami udzielania pomocy
psychologicznej pacjentom z rozpoznaniem psychiatrycznym. Zajęcia mają na celu ponadto
wprowadzenie studentów w problemy dziecięcej neurologii.
Tematyka zajęć
1. Przedmiot i podstawowe problemy psychologii klinicznej – pojęcie zdrowia, choroby
psychicznej, norma, patologia, kompetencje psychologa klinicznego, problemy etyczne w
zawodzie psychologa klinicznego. Przedstawienie ogólnej klasyfikacji chorób i zaburzeń
psychicznych.
2. Człowiek w sytuacji stresu - sytuacje trudne, klasyfikacja i charakterystyka, pojęcie stresu
psychologicznego, odporność psychiczna.
3. Mechanizmy radzenia sobie ze stresem - mechanizmy obronne, psychosomatyczne
konsekwencje stresu, Kwestionariusz radzenia sobie ze stresem – badanie preferowanych
metod zaradczych.
4. Etiologia i charakterystyka zaburzeń nerwicowych, związanych ze stresem i pod postacią
somatyczną.
5. Zaburzenia lękowe w postaci fobii, zaburzenia obsesyjno-kompulsyjne, reakcja na ciężki
stres i zaburzenia adaptacyjne, zaburzenia dysocjacyjne (konwersyjne), zaburzenia
występujące pod postacią somatyczną.
6. Etiologia i charakterystyka zaburzeń nastroju (afektywnych) – epizod maniakalny,
zaburzenia afektywne dwubiegunowe, epizod depresyjny.
7. Samobójstwa jako skutek depresji – zespól presuicydalny, typologia samobójstw, praca z
pacjentami o skłonnościach samobójczych.
8. Schizofrenia, zaburzenia typu schizofrenii (schizotypowe) i urojeniowe – schizofrenia
paranoidalna, hebefreniczna, katatoniczna, niezróżnicowana, rezydualna, prosta, depresja
poschizofreniczna.
9. Etiologia oraz mechanizm powstawania schizofrenii – biologiczne a środowiskowe
uwarunkowania psychoz, charakterystyka objawów wytwórczych (urojenia, halucynacje).
Praca z pacjentem cierpiącym na schizofrenię.
10. Zaburzenia osobowości i zachowania dorosłych – osobowość paranoiczna, schizoidalna,
dyssocjalna, chwiejna emocjonalnie, histrioniczna, anankastyczna, lękliwa, zależna.
11. Zaburzenia osobowości i zachowania dorosłych – trwałe zmiany osobowości, zaburzenia
2
nawyków i popędów, zaburzenia identyfikacji płciowej, zaburzenia preferencji seksualnych.
12. Etiopatogeneza zaburzeń osobowości i zachowania, pojęcie zdrowia seksualnego,
teoretyczne koncepcje zaburzeń seksualnych oraz zaburzeń osobowości.
13. Psychologiczna problematyka uzależnień - diagnostyka uzależnień, uzależnienie od alkoholu
– objawy i leczenie.
14. Zaburzenia psychiczne i zaburzenia zachowania spowodowane używaniem środków
(substancji) psychoaktywnych – ostre zatrucie, zespół uzależnienia, zespół abstynencyjny,
zaburzenia psychotyczne.
15. Zaburzenia psychiczne i zaburzenia zachowania spowodowane używaniem substancji
psychoaktywnych (opiaty, kanabinole, leki nasenne i uspokajające, kokaina, substancje
stymulujące, halucynogenne). Podstawowe objawy, działanie.
16. Etiopatogeneza, diagnostyka uzależnień, „nowe” rodzaje uzależnień występujących we
współczesnym społeczeństwie.
17. Zespoły behawioralne związane z zaburzeniami fizjologicznymi i czynnikami fizycznymi –
zaburzenia odżywiana się (anoreksja psychiczna, bulimia psychiczna) .
18. Przyczyny zaburzeń odżywiania się, mechanizmy powstawania chorób
psychosomatycznych, postępowanie w przypadku zaburzeń łaknienia, zaburzenia
odżywiania się a inne sfery funkcjonowania.
19. Organiczne zaburzenia psychiczne włącznie z zespołami objawowymi – otępienie w obrazie
klinicznym chorób spowodowanych mikrouszkodzeniami mózgu.
20. Ogólna charakterystyka przyczyn i skutków uszkodzenia mózgu (agnozja, apraksja, afazja,
amnezja.
21. Charakterystyka wybranych technik psychologicznej diagnozy organiczności.
22. Podstawowe zagadnienia neurologii dziecięcej – zaburzenia neurorozwojowe niemowląt,
zespół tików głosowych i ruchowych (zespół Gilles de la Tourette’a), wady rozwojowe OUN,
zaburzenia zachowania i emocji, mózgowe porażenie dziecięce, upośledzenie umysłowe,
padaczka.
23. Upośledzenie umysłowe – obraz kliniczny upośledzenia w stopniu: lekkim, umiarkowanym,
znacznym, głębokim.
24. Geneza upośledzenia umysłowego, etapy patologizacji rozwoju, metody rewalidacji i
psychoruchowego usprawniania osób upośledzonych umysłowo.
25. Diagnostyka potencjału intelektualnego wybranymi narzędziami – Skala Inteligencji
Wechslera, Test Matryc Ravena.
26. Zaburzenia rozwoju psychicznego (psychologicznego) – specyficzne zaburzenia mowy i
języka, specyficzne zaburzenia rozwoju umiejętności szkolnych, specyficzne zaburzenia
rozwoju funkcji motorycznych, całościowe zaburzenia rozwojowe: autyzm dziecięcy,
autyzm atypowy, zespół Retta, zespół Aspergera.
27. Zaburzenia zachowania i emocji rozpoczynające się zwykle w dzieciństwie i w wieku
młodzieńczym.
28. Zaburzenia hiperkinetyczne (zespoły nadpobudliwości psychoruchowej) – etiopatogeneza,
objawy osiowe, diagnoza różnicowa, metody pracy z dzieckiem z ADHD.
29. Zaburzenia zachowania – opozycyjno-buntownicze zaburzenia zachowania,
( poważne) zaburzenia zachowania – etiopatologia, symptomatologia oraz formy pomocy.
30. Podstawowe zagadnienia z zakresu pomocy psychologicznej oraz pracy z pacjentem.
Sposoby oceny pracy studenta
Efekt kształcenia:
- wykazanie się umiejętnością rozumienia podstawowych zagadnień związanych z psychologią
kliniczną i neurologią dziecięcą
- umiejętne wykorzystywanie wiedzy dotyczącej stosowania metod i technik we wczesnym
diagnozowaniu dziecka
Końcowy efekt sprawdzenia nabytych umiejętności i kompetencji studenta:
Wykład: na podstawie udziału w zajęciach (90% obecności), aktywne w nich uczestnictwo
(egzamin: np. praca pisemna, prezentacja na wybrany temat, projekt studencki itp.)
Ćwiczenie: - na podstawie aktywnego udziału w zajęciach (90%obecności) + projekt studencki.
Literatura obowiązkowa

Bilikiewicz T. (red.), Psychiatria (t. 1-3). Wydawnictwo PZWL, 2003.

Seligmann M., Walker E., Rosenhan, Psychopatologia. Wydawnictwo Zysk i S-ka, 2003.

Sęk H. (red.), Psychologia kliniczna. Wydawnictwo PWN, Warszawa 2006.
3

Aleksandrowicz J., Nerwice, psychopatologia, psychoterapia.

Aleksandrowicz J., Zaburzenia nerwicowe, osobowości i zachowania dorosłych.
Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 1998.

Walsh K., Neuropsychologia kliniczna. Wydawnictwo Naukowe PWN, 2000.

Do wyboru: Kondas O., Psychologia kliniczna lub Lewicki A., Psychologia kliniczna.
Literatura uzupełniająca

Jablow M., Na bakier z jedzeniem. Wydawnictwo GWP, 1998.

Abraham S., Llewelyn-Jones D., Bulimia i anoreksja. Prószyński i S-ka, 2001.

Kępiński A., Psychopatologia nerwic. Wydawnictwo Literackie, 2005.

Gorski T., Miller M., Jak wytrwać w trzeźwości, rdz. 4,5,6,7. Wydawca Akuracik, 1995.

Hołysz B., Samobójstwo: przypadek czy konieczność. PWN, 1983. ( rdz. „Pojęcie
samobójstwa” oraz „Psychologiczne podejście do zagadnienia samobójstwa”).

Jarosz M., „Samozniszczenie”, cz. I „Samobójstwo”. Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk,
1980.

Kutscher M., Attwood T., Wolff R., Dzieci z zaburzeniami łączonymi. ADHD, trudności w
nauce, zespół Aspergera, zespół touretta, depresja dwubiegunowa i inne zaburzenia.
Wydawnictwo K. E. LIBER, Warszawa 2005.

Hallowell E., Ratey J., Jak żyć z ADHD.Media Rodzina, Poznań 2005.
Program nauczania
Wydział Etnologii i Nauk o Edukacji
Instytut Nauk o Edukacji
Studia podyplomoweTerapia pedagogiczna
Wykłady
Stopień/tytuł naukowy Dr
Ćwiczenia
Stopień/tytuł naukowy Mgr
Warsztaty
Stopień/tytuł naukowy
Irena
Polewczyk
Dorota
Prysak
Nazwa przedmiotu
Psychologiczne i pedagogiczne podstawy
terapii pedagogicznej
Suma godzin we wszystkich semestrach
Wykłady: 10
Ćwiczenia: 10
Rodzaj zajęć
Wykłady
Ćwiczenia
Tryb studiów
Studia podyplomowe
Semestry, w których realizowany jest przedmiot
1
Forma zaliczenia
Zaliczenie z oceną
Opis przedmiotu z uwzględnieniem założeń, celów

Zapoznanie studentów z podstawowymi zagadnieniami teoretycznymi terapii pedagogicznej

Zwrócenie uwagi na utrudnienia występujące w realizacji specjalnych potrzeb edukacyjnych
i spełnianiu zadań rozwojowych

Wzbudzenie refleksji nad kręgami problemowymi dotyczącymi osób z różnymi
ograniczeniami
Tematyka zajęć



Teoretyczne podstawy terapii pedagogicznej. Terminologia.
Aktualne tendencje w edukacji, terapii.
Utrudnienia rozwojowe uczniów o specjalnych potrzebach edukacyjnych.
4










Działalność profilaktyczna w postępowaniu terapeutycznym.
Diagnoza w terapii pedagogicznej.
Przyczyny, symptomy i dynamika niepowodzeń szkolnych.
Pojęcie trudności w uczeniu się.
Terapia korekcyjno-kompensacyjna.
Psychospołeczne aspekty funkcjonowania dziecka/ucznia ze specjalnymi potrzebami
edukacyjnymi.
Terapia wychowawcza dzieci hospitalizowanych i niepełnosprawnych ruchowo.
Osoba nauczyciela, wychowawcy, terapeuty.
Zastosowanie terapii pedagogicznej na poszczególnych etapach edukacji.
Rozwijanie kreatywności u osób o różnym poziomie funkcjonowania i w różnych
przejawach ludzkiej aktywności.
Sposoby oceny pracy studenta
Końcowy efekt sprawdzenia nabytych umiejętności i kompetencji studenta:
Wykład: na podstawie udziału w zajęciach (90% obecności), aktywne w nich uczestnictwo
Ćwiczenie: 100% obecności, aktywne uczestnictwo w zajęciach, wykazanie się znajomością
tematu na kolokwium podsumowującym zdobyte wiadomości i umiejętności
Przykładowa literatura
Bogdanowicz M., 1994, O dysleksji czyli specyficznych trudnościach w czytaniu i pisaniu –
odpowiedzi na pytania rodziców i nauczycieli, Lublin, Wydawnictwo Popularnonaukowe „Linea”
Cooper P., Zrozumieć dziecko z nadpobudliwością psychoruchową, Poradnik dla rodziców i
nauczycieli, Warszawa 2001, Wydawnictwo APS
Emmons P.G., Anderson L.M., 2007, Dzieci z zaburzeniami integracji sensorycznej, Warszawa,
Wydawnictwo K.E. LIBER
Kaja B., 1995, Zarys terapii dziecka.. Bydgoszcz, WSP
Kościelska M., 1998, Oblicza upośledzenia umysłowego, Warszawa, PWN
Kottler J.A.,2005, Skuteczny terapeuta, Gdańsk, GWP
Olechnowicz H., 2006, Dziecko własnym terapeutą, Warszawa, PWN
Olechnowicz H., 1998, U źródeł rozwoju dziecka: o wspomaganiu rozwoju prawidłowego i
zakłóconego, Warszawa, Nasza Księgarnia
Pilecka W., 1995, Stymulacja psychoruchowa dzieci o obniżonej sprawności umysłowej, Warszawa,
Wydawnictwo Naukowe WSP
Sękowska Z., 2001, Wprowadzenia do pedagogiki specjalnej, Warszawa, Wydawnictwo Akademii
Pedagogiki Specjalnej
5
Program nauczania
Wydział Etnologii i Nauk o Edukacji
Instytut Nauk o Edukacji
Studia podyplomoweTerapia pedagogiczna
Wykłady
Stopień/tytuł naukowy
Dr hab.
Ćwiczenia
Stopień/tytuł naukowy
Dr hab.
Imię
Nazwisko
Zenon
Imię
Zenon
Gajdzica
Nazwisko
Gajdzica
Kierunek studiów
Pedagogika
Specjalność
Nazwa przedmiotu
Podstawy pedagogiki specjalnej
Rodzaj zajęć
Wykłady, ćwiczenia
Suma godzin we wszystkich semestrach
Wykłady: 8
Ćwiczenia: 8
Tryb studiów
Studia podyplomowe
Semestry, w których realizowany jest przedmiot
1
Forma zaliczenia
Zal z oceną
TP
Opis przedmiotu z uwzględnieniem założeń, celów
Cele zajęć:

Zapoznanie studentów z podstawowymi zagadnieniami teoretycznymi pedagogiki specjalnej

Wprowadzenie w praktyczne zagadnienia kształcenia i wychowania jednostek z odchyleniami od
normy.

Zachęcenie do czynnej działalności na rzecz osób niepełnosprawnych oraz wdrożenie do gotowości
udzielania im fachowej pomocy pedagogicznej.
Tematyka zajęć
Treści programowe wykładów

Pedagogika specjalna w klasyfikacji nauk

Przedmiot pedagogiki specjalnej. Cele i zadania pedagogiki specjalnej

Interdyscyplinarność i integracyjność teorii i praktyki pedagogiki specjalnej

Działy pedagogiki specjalnej. Podstawowe pojęcia

Pojęcie i typy rehabilitacji. Rehabilitacja zawodowa osób niepełnosprawnych

Paradygmaty w pedagogice specjalnej

Wczesna, rozwinięta diagnoza. Profilaktyka jako przedproże pedagogiki specjalnej

Korekcja i kompensacja w obrębie pedagogiki specjalnej

Pedagogika specjalna w ujęciu historycznym

Aktualny stan pedagogiki specjalnej w Polsce i na świecie oraz perspektywy rozwojowe

Osoba niepełnosprawna w kontekście zmiany społecznej

Osobowość i powinności pedagoga specjalnego

System kształcenia i wychowania specjalnego

Zasady kształcenia i wychowania w pedagogice specjalnej

Problemy integracji społecznej i normalizacji życia osób niepełnosprawnych

Instytucje i organizacje wspomagające proces rehabilitacji osób niepełnosprawnych

Podstawy andragogiki specjalnej

Dziecko zdolne i wybitnie zdolne.
Treści programowe ćwiczeń

Dojrzałość szkolna uczniów niepełnosprawnych

Kwalifikacja uczniów do szkół specjalnych

Szkoła specjalna, jej cele i zadania

Wprowadzenie do oligofrenopedagogiki
6







Wprowadzenie do tyflopedagogiki
Wprowadzenie do surdopedagogiki
Wprowadzenie do surdopedagogiki
Podstawy pedagogiki terapeutycznej
Pojęcie upośledzenia sprzężonego.
Korekcja fragmentarycznych deficytów rozwojowych
Pomoc logopedyczna w procesie rehabilitacji
Sposoby oceny pracy studenta
Egzamin w formie test, zaliczenie z ćwiczeń na podstawie prac oraz aktywnego udziału w zajęciach.
Literatura obowiązkowa
Błeszyński J.: Pedagogika specjalna. W: B. Śliwerski (red.): Pedagogika. Subdyscypliny wiedzy
pedagogicznej, t. 3. Red.: Gdańsk 2006, Gdańskie Wydawnictwo Pedagogiczne.
Dykcik W. (red.): Pedagogika specjalna. Poznań 2005, Wyd. UAM.
Dykcik W. (red.): Nowatorskie i alternatywne metody w praktyce pedagogiki specjalnej. Przewodnik
metodyczny. Poznań 2001, Wyd. UAM.
Ministerstwo Edukacji Narodowej o kształceniu integracyjnym i specjalnym. Biblioteczka Reformy nr 35.
Warszawa 2001.
Sękowska Z. Wprowadzenie do pedagogiki specjalnej. Warszawa 1998, WSPS.
Smith D. D.: Pedagogika specjalna. T. 1-2. Warszawa 2009, PWN.
Speck O.: Niepełnosprawni w społeczeństwie. Gdańsk 2005, GWP.
Vańek Ń., Stankowski A.: Zarys pedagogiki specjalnej. Katowice 2006, Wydawnictwo Uniwersytetu
Śląskiego.
Wyczesany J.: Pedagogika osób upośledzonych umysłowo. Kraków 2005, Impuls.
Wyczesany J., Gajdzica Z. (red.): Edukacja i wsparcie społeczne osób z niepełnosprawnością w
wybranych krajach europejskich. Kraków 2005, Impuls.
Wyczesany J., Gajdzica Z.: Uwarunkowania edukacji i rehabilitacji uczniów o specjalnych potrzebach w
rozwoju. Kraków 2006, AP.
Literatura uzupełniająca
Borzyszkowska H. (red): Nauczanie dzieci upośledzonych umysłowo w klasach specjalnych. Warszawa
1983, WSiP.
Chodkowska M. (red.): Interdyscyplinarność w teorii i praktyce pedagogiki specjalnej. Lublin 1999.
Wyd. UMCS.
Gajdzica Z.: Edukacyjne konteksty bezradności społecznej osób upośledzonych umysłowo. Katowice
2007, UŚ.
Głodkowska J.: Poznanie ucznia szkoły specjalnej. Warszawa 2000, WSiP.
Kosakowski Cz. (red.): Nauczania i wychowanie osób upośledzonych umysłowo. Toruń 2001, Akapit.
Maciarz A.: Uczniowie niepełnosprawni w szkole powszechnej. Warszawa 1992, WSiP.
Maciarz A.: Dziecko długotrwale chore. Zielona Góra 1996, Verbum.
Mój uczeń słabo słyszy. Poradnik dla nauczycieli szkół ogólnodostępnych. Warszawa 2001.
MEN.
Obuchowska I. (red.): Dziecko niepełnosprawne w rodzinie. Warszawa 1995, WSiP.
Palak Z. (red.): Pedagogika specjalna w zreformowanym ustroju edukacyjnym. Lublin 2001,
Wyd. UMCS.
Pańczyk J.: Przesłanki i uwarunkowania niesegregacyjnego kształcenia osób niepełnosprawnych
„Roczniki Pedagogiki Specjalnej”, t. 9, 1999.
Pasternak E.: Materiały z metodyki kształcenia upośledzonych umysłowo w stopniu lekkim w szkole
specjalnej. Lublin 1994, Wyd. UMCS.
Poradnik metodyczny dla nauczycieli kształcących uczniów z lekkim upośledzeniem
umysłowym w stopniu lekkim w szkołach ogólnodostępnych i integracyjnych.
Warszawa 2001, MEN.
Poradnik metodyczny dla nauczycieli realizujących podstawę programową w zakresie szkoły
podstawowej i gimnazjum z uczniami niewidomymi i słabo widzącymi. Warszawa 2001, MEN.
Problemy edukacji, rehabilitacji i socjalizacji osób niepełnosprawnych. Tom 1-8. Kraków 2007/2009
7
Impuls
Program zintegrowanej edukacji wczesnoszkolnej w klasach I – III szkoły podstawowej specjalnej dla
dzieci upośledzonych umysłowo w stopniu lekkim. Rzeszów 2000, Fosze.
Tkaczyk G.: Metodyka nauczania i wychowania początkowego w szkole specjalnej. Lublin
1997, Wyd. UMCS.
Wojciechowski F.: Niepełnosprawność. Rodzina. Dorastanie. Warszawa 2007. Żak.
Wyczesany J., Mikrut A: Elementy metodyki nauczania początkowego dzieci upośledzonych umysłowo.
Kraków 1998, Wyd. WSP.
Żółkowska T.: Wyrównywanie szans społecznych osób z niepełnosprawnością intelektualną.
Uwarunkowania i obszary. In Plus, Szczecin 2004.
Ponadto, artykuły zawarte w periodykach: Auxilium Sociale, Szkoła Specjalna, Roczniki Pedagogiki
Specjalnej, Integracja, Rewalidacja, Problemy Opiekuńczo-Wychowawcze.
Program nauczania
Wydział Etnologii i Nauk o Edukacji
Instytut Nauk o Edukacji
Studia podyplomowe
Terapia pedagogiczna
Wykłady
Stopień/tytuł naukowy
Ćwiczenia
Stopień/tytuł naukowy Mgr
Ilona
Fajfer-Kruczek
Nazwa przedmiotu
Podstawy resocjalizacji z elementami
patologii (Policyjne Izby Dziecka, DD,
współpraca z kuratorem, uzależnienia,
zach.suicydalne itd.)
Suma godzin we wszystkich semestrach
Rodzaj zajęć
Ćwiczenia
Wykłady: /
Ćwiczenie: 8
Studia podyplomowe
Semestry, w których realizowany jest przedmiot
1
Forma zaliczenia
Zaliczenie
Tryb studiów
Opis przedmiotu z uwzględnieniem założeń, celów





Zapoznanie studentów z terminologią
zagadnieniami patologii i resocjalizacji.
oraz
z
praktycznymi
Wyposażenie
studentów
w
umiejętność
poprawnego
niedostosowania społecznego na tle zmian rozwojowych.
problemami
rozpoznawania
związanymi
z
symptomów
Dostarczenie informacji na temat determinantów nieprzystosowania społecznego oraz sposobów
przeciwdziałających patologii i niedostosowania.
Zapoznanie z podstawowymi placówkami resocjalizacyjnymi.
Pogłębienie umiejętności korzystania z literatury interdyscyplinarnej.
Tematyka zajęć
Treści programowe ćwiczeń:
1. Projektowanie działań resocjalizacyjnych. Omówienie sposobów diagnozowania
środowiska społecznego (wychowawczego) dziecka.
2. Źródła zachowań dewiacyjnych. Objawy nieprzystosowania społecznego i patologii.
3. Dziecko nieprzystosowane społecznie i zagrożone nieprzystosowaniem. Potrzeby
8
dziecka.
4. Rodzina jako źródło nieprzystosowania społecznego.
5. Dylematy interwencji resocjalizacyjnej.
6. Droga demoralizacji nieletniego. Rola instytucji wspierających, pomocowych i
typowo resocjalizacyjnych. Młodociany a zakład poprawczy (więzienie).
7. Placówki i instytucje wspierające i realizujące wychowanie resocjalizujące:
a. sądy dla nieletnich
b. instytucja kuratora sądowego
c. pogotowie opiekuńcze
d. policyjne izby dziecka
e. rodzinne ośrodki diagnostyczno- konsultacyjne
f. dawne kuratorskie ośrodki pracy z młodzieżą
g. państwowe młodzieżowe ośrodki /zakłady/ wychowawcze
h. młodzieżowe ośrodki adaptacji społecznej /rodzaj podejmowanych działań/
i. zakłady poprawcze /rodzaje, techniki terapeutyczne/
8. Współpraca z pedagogiem, kuratorem, rodzicami itd. w celu przeciwdziałania
marginalizacji dzieci i młodzieży, niedostosowaniu oraz narastającej patologii.
Sposoby oceny pracy studenta
Efekt kształcenia:
- wykazanie się umiejętnością rozumienia podstawowych zagadnień związanych z oddziaływaniami
resocjalizacyjnymi, działalnością instytucji wspierających
- umiejętne wykorzystywanie wiedzy dotyczącej determinantów patologii, nieprzystosowania dzieci
i młodzieży
- wykorzystanie refleksji teoretycznych i praktycznych w rozwiązywaniu problemów dotyczących
sytuacji sprzyjających narastaniu patologii i niedostosowaniu społecznemu dzieci i młodzieży.
Końcowy efekt sprawdzenia nabytych umiejętności i kompetencji studenta: : 100% obecności,
aktywne uczestnictwo w zajęciach, praca pisemna.
Literatura obowiązkowa




Pytka L., Pedagogika resocjalizacyjna. Warszawa 2005
Urban B., Stanik J.M (red.) Resocjalizacja. Tom I, Warszawa 2008
Pospiszyl I., Patologie społeczne. Warszawa 2008
Pospiszyl K., Resocjalizacja. Warszawa1998
Literatura uzupełniająca












Bartkowicz Z., Pomoc terapeutyczna nieletnim agresorom i ofiarom agresji w zakładach
resocjalizacyjnych. Lublin 1996
Bieńkowska I. (red.), W kręgu resocjalizacji i wybranych zagadnień opiekuńczowychowawczych. Kraków 2009
Bieńkowska I., Źródła i rodzaje zachowań suicydalnych u dzieci i młodzieży [w:] K.Rędziński,
M.Zieliński (red.), Społeczne determinanty edukacji i gospodarowania. Gliwice 2008
Cielecki T., Skuteczność resocjalizacyjna zakładów wychowawczych. Opole 1985
Gerstman S., Rozmowa i wywiad w psychologii wychowawczej. Warszawa 1992;
Kalinowski M., Europejskie systemy resocjalizacji nieletnich. Warszawa 1991
Lipkowski O., Resocjalizacja. Warszawa 1987
Miller R.: Socjalizacja, wychowanie, psychoterapia. Warszawa 1981
Nartowska H., Opóźnienie i dysharmonie rozwoju dziecka. Warszawa 1980
Pospiszyl K.:, Żabczyńska E.: Psychologia dziecka niedostosowanego społecznie. Warszawa
1980
Pospiszyl K. /red./: Resocjalizacja nieletnich. Doświadczenie i koncepcja. W-wa 1990
Sękowska Z., Pedagogika specjalna. Warszawa 82
9
Program nauczania
Wydział Etnologii i Nauk o Edukacji
Instytut Nauk o Edukacji
Studia podyplomowe
Terapia pedagogiczna
Wykłady
Stopień/tytuł naukowy
Ćwiczenia
Stopień/tytuł naukowy Mgr
Warsztaty
Stopień/tytuł naukowy
Artur
Nazwa przedmiotu
Diagnoza środowiska wychowawczego z
elementami psychopedagogizacji rodziców
Kulig
Rodzaj zajęć
Ćwiczenia
Suma godzin we wszystkich semestrach
Tryb studiów
Wykłady:/
Studia podyplomowe
Ćwiczenie: 12
Semestry, w których realizowany jest przedmiot Forma zaliczenia:
1
zal
Opis przedmiotu z uwzględnieniem założeń, celów
Celem zajęć będzie zdobycie wiedzy na temat technik i metod diagnozowania środowiska
wychowawczego oraz zasad prowadzenia diagnozy. W trakcie zajęć studenci poznają również
zasady i sposoby prowadzenia psychopedagogizacji rodziców.
Tematyka zajęć
Treści programowe ćwiczeń:
1. Diagnoza. Środowisko wychowawcze.
2. Zasady i metody prowadzenia procesu diagnostycznego.
3. Wybrane techniki diagnozy środowiska rodzinnego.
4. Psychopedagogizacja – założenia i cele. „Szkoła dla rodziców” jako przykład
psychopedagogizacji rodziców.
5. Wybrane elementy komunikacji przydatne w procesie diagnozy i psychopedagogizacji.
6. Praktyczne zastosowanie wybranych technik diagnostycznych.
7. Ćwiczenie wybranych struktur z programy „Szkoła dla rodziców”.
Sposoby oceny pracy studenta
Efekt kształcenia:
Poszerzenie wiedzy i umiejętności dotyczących prowadzenia procesu diagnostycznego.
Doskonalenie umiejętności planowania psychopedagogizacji.
Rozwijanie umiejętności wyboru odpowiednich treści w oparciu o dokonaną diagnozę środowiska.
Końcowy efekt sprawdzenia nabytych umiejętności i kompetencji studenta:
Ćwiczenia: 100% obecności, aktywne uczestnictwo w zajęciach, wykazanie się wiedzą z zakresu
procesu diagnostycznego oraz wybranych technik diagnozy środowiska wychowawczego, a także
znajomością założeń i celów psychopedagogizacji oraz programu „Szkoła dla rodziców”
Student powinien wykazać się umiejętnością stosowania procedur związanych z prowadzeniem
diagnozy oraz psychopedagogizacji oraz umiejętnością posługiwania się wybranymi metodami
diagnostycznymi.
Literatura obowiązkowa

Psychologia kliniczna dziecka w wieku przedszkolnym – M. Bogdanowicz, Warszawa 1991,

Pierwszy wywiad z rodziną - H. Stierlin, Gdańska 1999,

Diagnoza psychopedagogiczna. Podstawowe problemy i rozwiązania – E. Jarosz, E.
Wysocka, Warszawa 2006,

Rozmowa i wywiad w psychologii – S. Gerstmann, Warszawa 1995,
10



Wychowanie bez porażek – T. Gordon, Warszawa 1993,
Szkoła dla rodziców i wychowoaców – Joanna Sakowska, Warszawa 2000,
Jak mówić, żeby dzieci nas słuchały. Jak słuchać, żeby dzieci do nas mówiły. Rodzeństwo
bez rywalizacji – A. Faber, E. Mazlish, Poznań 1997.
Literatura uzupełniająca

Potrzeba kontaktu emocjonalnego – K. Obuchowski, Warszawa,

Zaburzenia emocjonalne i behawioralne u dzieci – pod red. Tomasza Wolańczyka i Jadwigi
Komender, Warszawa 2005,

Wychowanie skuteczne – J.S. Leite, J.K. Parrish, Warszawa 1997,


Mowa ciała – co znaczą gesty? - Collins, Warszawa 2002,
Elementy psychopatologii i psychologii klinicznej – K. Klimasiński, Kraków 2000.
Program nauczania
Wydział Etnologii i Nauk o Edukacji
Instytut Nauk o Edukacji
Studia podyplomoweTerapia pedagogiczna
Wykłady
Stopień/tytuł naukowy Dr
Ćwiczenia
Stopień/tytuł naukowy Dr
Warsztaty
Stopień/tytuł naukowy
Izabela
Bieńkowska
Izabela
Bieńkowska
Nazwa przedmiotu
Diagnoza psychologiczna i pedagogiczna
specjalnych potrzeb edukacyjnych
Rodzaj zajęć
Wykłady
Ćwiczenia
Suma godzin we wszystkich semestrach
Wykłady: 8
Ćwiczenie: 8
Tryb studiów
Studia podyplomowe
Semestry, w których realizowany jest przedmiot
1
Forma zaliczenia
Egzamin
Opis przedmiotu z uwzględnieniem założeń, celów
* zapoznanie studentów z psychologicznymi i pedagogicznymi aspektami diagnozy specjalnych
potrzeb;
* wyposażenie w umiejętność poprawnego diagnozowania zaburzeń u dzieci;
Tematyka zajęć
Treści programowe wykładów:
1. Diagnoza: przedmiot, zadania, terminologia, podział.
2. Omówienie specjalnych potrzeb edukacyjnych.
3. Elementy i mechanizmy rządzące się prawidłową diagnozą.
4. Badanie ucznia. Zapoznanie z najczęściej spotykanymi i rzadko wykorzystywanymi
sposobami dobrej diagnozy.
Treści programowe ćwiczeń:
1.
2.
3.
4.
Zajęcia praktyczne na przykładach z nauczycielskiej praktyki.
Konstruowanie programów indywidualnych do dalszych działań terapeutycznych.
Omówienie i wypełnianie arkuszy służących do badań.
Tworzenie warsztatu terapeuty.
11
Sposoby oceny pracy studenta
Efekt kształcenia:
- wykazanie się umiejętnością rozumienia podstawowych zagadnień związanych z diagnozą
- zastosowanie poznanej wiedzy diagnostycznej na przykładach
Końcowy efekt sprawdzenia nabytych umiejętności i kompetencji studenta:
Wykład: na podstawie udziału w zajęciach (90% obecności), aktywne w nich uczestnictwo
Ćwiczenie: 100% obecności, aktywne uczestnictwo w zajęciach, wykazanie się znajomością
tematu na kolokwium podsumowującym zdobyte wiadomości i umiejętności.
Literatura obowiązkowa




Cytowska B, Winczura B. (red.), Dziecko z zaburzeniami w rozwoju. Konteksty diagnostyczne
i terapeutyczne. Kraków 2005.
Gałkowski T., Tarkowski T., Zalewski T. (red.), Diagnoza i terapia zaburzeń mowy. Lublin
1993.
E.Górniewicz, Pedagogiczna diagnoza specyficznych trudności w czytaniu i pisaniu. Toruń
2008.
M.Piszczek, Diagnoza i wspomaganie rozwoju dziecka. Wybrane zagadnienia. Warszawa
2007.
Program nauczania
Wydział Etnologii i Nauk o Edukacji
Instytut Nauk o Edukacji
Studia podyplomoweTerapia pedagogiczna
Wykłady
Stopień/tytuł naukowy Dr
Ćwiczenia
Stopień/tytuł naukowy Dr
Warsztaty
Stopień/tytuł naukowy
Jolanta
Suchodolska
Jolanta
Suchodolska
Nazwa przedmiotu
Diagnoza i terapia ucznia z zaburzeniami
zachowania i emocji
Rodzaj zajęć
Wykłady
Ćwiczenia
Suma godzin we wszystkich semestrach
Wykłady: 4
Ćwiczenia:8
Tryb studiów
Studia podyplomowe
Semestry, w których realizowany jest przedmiot
1
Forma zaliczenia
Zal z oceną
Opis przedmiotu z uwzględnieniem założeń, celów
- wprowadzenie w uwarunkowania prawidłowego rozwoju emocjonalnego dzieci i młodzieży
- zapoznanie z czynnikami etiologicznymi zaburzeń zachowania i emocji dziecka w wieku szkolnym
- wprowadzenie w zagadnienia diagnozy i terapii psychopedagogicznej zaburzeń emocji i
zachowania
- zaznajomienie z metodami i narzędziami diagnostycznymi oraz możliwościami ich stosowania w
praktyce edukacyjnej
- terapia zaburzeń emocjonalnych dziecka w wieku szkolnym
12
Tematyka zajęć
1. Psychologiczne uwarunkowania prawidłowego rozwoju emocjonalno-społecznego dzieci i
młodzieży w wieku szkolnym
2. Czynniki /mechanizmy/ zewnątrz- i wewnątrzsterowne regulacji zachowań emocjonalnospołecznych dzieci i młodzieży - konsekwencje psychospołeczne, wychowawcze i
edukacyjne ze względu na pełnione role społeczne oraz realizowane zadania edukacyjne i
rozwojowe
3. Etiopatogeneza zaburzeń zachowania i rozwoju emocjonalnego ucznia
4. Podłoże społeczne i psychoemocjonalne zaburzeń zachowania w wieku szkolnym
5. Klasyfikacja zaburzeń emocjonalnych i zaburzeń zachowania społecznego
6. Diagnoza potrzeb opiekuńczo-wychowawczych, społecznych i edukacyjnych dziecka o
zaburzonym rozwoju emocjonalno-społecznym; wybrane metody pomocy i wsparcia
psychopedagogicznego
7. Uczeń „trudny” czy zaburzony w klasie szkolnej? Wybrane metody diagnostyki i wsparcia
psychopedagogicznego; zakres działań profilaktycznych, korekcyjno-kompensacyjnych i
terapeutycznych (indywidualne i sytuacyjno-zadaniowe uwarunkowania form pomocy)
8. Praca z uczniem o zaburzonym rozwoju emocjonalnym – budowanie warsztatu nauczyciela
Sposoby oceny pracy studenta
Końcowy efekt sprawdzenia nabytych umiejętności i kompetencji studenta:
Wykład: na podstawie udziału w zajęciach (90% obecności), aktywne w nich uczestnictwo
Ćwiczenie: 100% obecności, aktywne uczestnictwo w zajęciach, wykazanie się znajomością
tematu na kolokwium podsumowującym zdobyte wiadomości i umiejętności.
Literatura obowiązkowa i uzupełniająca
B. Czeredecka: Analiza pedagogiczna zaburzeń w zachowaniu dzieci i młodzieży. Warszawa 2003.
M. Babich: Jak współpracować z rodzicami „trudnych dzieci”. Warszawa 2002.
M. Dąbrowska-Jabłońska (red.): Terapia dzieci i młodzieży: metody i techniki pracy
psychopedagogicznej. Kraków 2006
A. Doliński: Teoretyczno-metodyczne aspekty korekcji zachowania: program profilaktyczny. Zielona
Góra 2004.
R. W. Greene: Terapia dzieci impulsywnych: model rozwiązywania problemów przez współpracę.
Kraków 2008.
R. Howart: Jak pokonywać problemy behawioralne dzieci i młodzieży. Warszawa 2005.
A. Kozłowska: Jak pomagać dziecku z zaburzeniami życia emocjonalnego. Warszawa 1996.
A. Kołakowski (red.): Dziecko nadpobudliwo w szkole: objawy i formy pomocy. Warszawa 2005.
A. Krasowska: Profilaktyka na co dzień: jak wychowywać dziecko z zaburzeniami Zachowania.
Warszawa 2003.
G. Nowak-Starz: Rozwój fizyczny emocjonalny dzieci z przejawami zaburzeń emocjonalnych. Kielce
1998
T. Opolska: Dziecko nadpobudliwe: program korekcyjny. Warszawa 1998.
I. Prekop, Ch. Szwed-Kledzik: Propozycje zajęć wychowawczych z elementami socjoterapii. Poznań
1997.
J. Poland: Trudne dziecko. Poznań 2001.
S. Samenow: Zanim będzie za późno: Poradnik dla rodziców i wychowawców dzieci trudnych.
Warszawa 2001.
J. Sienkiewicz, A. Drozd: Psychologia niedostosowania społecznego; Zarys problemu. Zielona Góra
1995.
E. M. Skorek: Terapia pedagogiczna. T 1. Wybrane zagadnienia. Kraków 2004.
E. M. Skorek: Terapia pedagogiczna. T.2. Zagadnienia praktyczne i propozycje zajęć. Kraków 2004.
E. M. Skorek: Zaburzenia rozwoju psychoruchowego dzieci. Kraków 2005.
J. M. Stanik (red.): Trudności i zaburzenia w społecznym funkcjonowaniu człowieka. Katowice
2000.
M. Święcicka: Dzieci z zaburzeniami emocjonalnymi. Warszawa 1996.
M. Święcicka: Pomoc psychologiczna dziecku z zaburzeniami rozwoju i jego rodzinie: materiały z
sympozjum naukowego. Warszawa 2001.
M. Święcicka: Problemy psychologiczne dzieci z zespołem nadpobudliwości psychoruchowej.
Warszawa 2003.
T. Wolańczyk: Zaburzenia emocjonalne i behawioralne młodzieży szkolnej w Polsce. Warszawa
2002.
13
Program nauczania
Wydział Etnologii i Nauk o Edukacji
Instytut Nauk o Edukacji
Studia podyplomowe
Terapia pedagogiczna
Ćwiczenia
Stopień/tytuł naukowy Mgr
Szymon
Nazwa przedmiotu
Elementy psychoterapii dziecka
Rodzaj zajęć
Ćwiczenia
Suma godzin we wszystkich semestrach
Wykłady:
Ćwiczenie: 12
Tryb studiów
Studia podyplomowe
Semestry, w których realizowany jest przedmiot
1
Forma zaliczenia
zal
Godawa
Opis przedmiotu z uwzględnieniem założeń, celów
Przedstawienie podstawowych podejść psychoterapeutycznych, nauka wybranych
technik terapeutycznych, kształtowanie umiejętności skutecznego terapeuty, nauka
twórczego myślenia i rozwiązywania problemów.
Tematyka zajęć
Treści programowe ćwiczeń:
1.Teoretyczne podstawy terapii dzieci
2. Rysunek w psychoterapii
3. Wizualizacja
4. Relaksacja
5. Bajka terapeutyczna
6. Praca z trudnymi emocjami
7. Terapia dziecka a terapia rodziny- systemowe podejście do psychoterapii dzieci
8. Zooterapia
9. Psychodrama
10. Kontrakt terapeutyczny
11. Komunikacja
12. Cele terapeutyczne
13. Zabawa w psychoterapii
Sposoby oceny pracy studenta
Efekt kształcenia:
Ocena umiejętności praktycznej pracy, przeprowadzania zajęć wybranymi technikami
Końcowy efekt sprawdzenia nabytych umiejętności i kompetencji studenta:
Ćwiczenia: test sprawdzający
Literatura obowiązkowa


Weisz John, Kazdin Alan: „PSYCHOTERAPIA DZIECI I MŁODZIEŻY Metody oparte na dowodach”
Kratochvil Stanislav: „PODSTAWY PSYCHOTERAPII”
Literatura uzupełniająca

Weller Stella: „Oddech, który leczy”

Molicka Maria: „Bajki Terapeutyczne cz.I i cz.II”

Gould Patricia, Oster Gerald D.: „Rysunek w psychoterapii”

Albronda Heaton Jeanne: „PODSTAWY UMIEJĘTNOŚCI TERAPEUTYCZNYCH”

Nęcka Edward: „Trening twórczości”

Grzesiuk: Lidia: „Psychoterapia”
14
Program nauczania
Wydział Etnologii i Nauk o Edukacji
Instytut Nauk o Edukacji
Studia podyplomoweTerapia pedagogiczna
Wykłady
Stopień/tytuł naukowy
Ćwiczenia
Stopień/tytuł naukowy Mgr
Ilona
Fajfer-Kruczek
Nazwa przedmiotu:
Przyczyny. symptomy i dynamika
niepowodzeń szkolnych
Suma godzin we wszystkich semestrach
Ćwiczenia: 12
Rodzaj zajęć
ćwiczenia
Tryb studiów
Studia podyplomowe
Semestry, w których realizowany jest przedmiot
Forma zaliczenia:
2
zal
Opis przedmiotu z uwzględnieniem założeń, celów
Kształtowanie umiejętności pozwalających na wykrycie: stadiów początkowych trudności szkolnych u
dzieci w procesie edukacji i wychowania, Rozpoznanie symptomów, genezy i specyfiki niepowodzeń
szkolnych, dokonanie diagnozy przyczyn trudności, wskazanie kierunków wyrównywania deficytów i
opóźnień szkolnych, zapobieganie powstawaniu i pogłębianiu się niepowodzeń.
Tematyka zajęć
Treści programowe ćwiczeń:
Cele i kierunki pracy z dziećmi napotykającymi na trudności w nauce szkolnej.
Przegląd podstawowych klasyfikacji przyczyn trudności i niepowodzeń szkolnych.
Psychopedagogiczne podstawy diagnozy przejawów i symptomów niepowodzeń szkolnych u dzieci.
Dynamika pogłębiania się niepowodzeń szkolnych i trudności w uczeniu się.
Podstawowe tendencje w pracy reedukacyjnej z dziećmi doświadczającymi niepowodzeń szkolnych.
Zapobieganie trudnościom szkolnym i wychowawczym w placówkach oświatowych.
Sposoby oceny pracy studenta
Praca pisemna
Literatura obowiązkowa







Łuczak Bogumiła : Niepowodzenia w nauce : przyczyny - skutki, zapobieganie. - Poznań :
Oficyna Wydaw. G&P, 2000
Marek-Ruka Maria : Niepowodzenia szkolne a niedostosowanie społeczne młodzieży. Warszawa : Nasza Księgarnia, 1976
Niepowodzenia szkolne : praca zespołowa / red. Jan Łysek. - Kraków : Oficyna Wydaw.
"Impuls", 1998
Niechęć do szkoły : jak pomóc dziecku, które opuszcza lekcje i wagaruje / David Heyne [i in.] ;
przekł. Monika Gajdzińska. - Gdańsk : Gdańskie Wydaw. Psychologiczne, 2004
RimmSylvia : Dlaczego zdolne dzieci nie radzą sobie w szkole / przeł. Monika Horzowska. Poznań : Wydaw. Moderski i S-ka, 2000
Terapia pedagogiczna. T. 2, Zagadnienia praktyczne i propozycje zajęć / red. Nauk. Ewa
Małgorzata Skorek. - Kraków : Oficyna Wydaw. "Impuls", 2004
Terapia pedagogiczna. T. 1, Wybrane zagadnienia / red. Nauk. Ewa Małgorzata Skorek. Kraków : Oficyna Wydaw. "Impuls", 2004
15
Literatura uzupełniająca

Alcerek Anna : Środowisko rodzinne a start szkolny dziecka W: Gazeta Szkolna. - 2004, nr 35,
dod. s. XI - Przyczyny niepowodzeń szkolnych uczniów klas młodszych.

Balcerzak Barbara : Przyczyny niepowodzeń W: Edukacja i Dialog. - 1991, nr 5, s. 16-20

Barczak Wioletta : Dziecko z trudnościami w nauce : czy można mu pomóc? W: Życie Szkoły. 2001, nr 4, s. 206-210
Program nauczania
Wydział Etnologii i Nauk o Edukacji
Instytut Nauk o Edukacji
Studia podyplomoweTerapia pedagogiczna
Wykłady
Stopień/tytuł naukowy Dr
Ćwiczenia
Stopień/tytuł naukowy Dr
Warsztaty
Stopień/tytuł naukowy
Izabela
Bieńkowska
Izabela
Bieńkowska
Nazwa przedmiotu
Podstawy logopedii z elem. terapii
zaburzeń mowy
Rodzaj zajęć
Wykłady
Warsztaty
Suma godzin we wszystkich semestrach
Wykłady: 8
Ćwiczenie: 8
Tryb studiów
Studia podyplomowe
Semestry, w których realizowany jest przedmiot
2
Forma zaliczenia
Zaliczenie z oceną
Opis przedmiotu z uwzględnieniem założeń, celów



zapoznanie studentów z teoretycznymi i praktycznymi problemami z zakresu logopedii,
zaburzeń mowy u dzieci wraz z ich skutkami przejawiającymi się w trakcie nauki szkolnej;
wyposażenie w umiejętność poprawnego /wstępnego/ diagnozowania najczęściej spotykanych
zaburzeń mowy u dzieci;
dostarczenie informacji na temat korekty podstawowych zaburzeń mowy, prawidłowego
doboru metod pracy, eliminacji niepowodzeń dydaktycznych i trudności wychowawczych
/zwłaszcza ćwiczeń usprawniających procesy warunkujące opanowanie nauki czytania i
pisania/
Tematyka zajęć
Treści programowe wykładów:
1.
2.
3.
4.
5.
6.


Logopedia: przedmiot, zadania, terminologia, działy.
Omówienie zaburzeń mowy, wad mowy, wad wymowy. Przedrostki i rdzenie w pisowni.
Mechanizmy nadawania i odbioru mowy.
Budowa, funkcjonowanie i badanie aparatu oddechowego, fonacyjnego i artykulacyjnego.
Badanie mowy /mówienia i rozumienia/.
Zaburzenia mowy najczęściej spotykane:
opóźnienie rozwoju mowy
jąkanie
16


zaburzenia mowy spowodowane nieprawidłową budową anatomiczną narządów mowy
dyslalia
7. Teoretyczne aspekty związane z zaburzeniami słuchu fonematycznego.
8. Zaburzenia mowy u osób z ADHD.
9. Autyzm, mutyzm, logofobia.
Treści programowe ćwiczeń:
1.
2.
3.
4.
Głoska a litera- zajęcia praktyczne w prawidłowej fonacji.
Zaburzenia słuchu fonematycznego – na przykładach z zeszytów uczniowskich.
Reedukacja mowy /szczególnie w zakresie dyslalii i jąkania/.
Przykłady ćwiczeń logopedycznych /korekcyjnych/- uwagi dla nauczycieli. Budowanie
warsztatu terapeuty.
5. Konstruowanie programów indywidualnych.
6. Tworzenie scenariuszy zajęć.
7. Omówienie przygotowanych konspektów zajęć korekcyjno- kompensacyjnych przez
studentów.
Sposoby oceny pracy studenta
Efekt kształcenia:
- wykazanie się umiejętnością rozumienia podstawowych zagadnień związanych z logopedią i
działalnością logopedy
- umiejętne wykorzystywanie wiedzy dotyczącej stosowania metod i technik logopedycznych we
wczesnym rozpoznaniu zaburzeń u dzieci i dorosłych
Końcowy efekt sprawdzenia nabytych umiejętności i kompetencji studenta:
Wykład: na podstawie udziału w zajęciach (90% obecności), aktywne w nich uczestnictwo
Ćwiczenie: 100% obecności, aktywne uczestnictwo w zajęciach, wykonanie programu
indywidualnego i ułożenie scenariusza do zajęć, wykazanie się znajomością tematu na kolokwium
podsumowującym zdobyte wiadomości i umiejętności.
Literatura obowiązkowa


Gałkowski T., Jastrzębowska G.(red.), Logopedia. Pytania i odpowiedzi. Opole 1999.

Jastrzębowska G.: Podstawy logopedii- dla studentów logopedii, pedagogiki, psychologii,
filologii. Opole 1996
Gałkowski T., Tarkowski T., Zalewski T. (red.), Diagnoza i terapia zaburzeń mowy. Lublin
1993
Literatura uzupełniająca









Bieńkowska I., Komputerowe wspomaganie kształcenia uczniów o specjalnych potrzebach
edukacyjnych. Kraków 2008
Bieńkowska I., Koncepcja informatycznego systemu optymalizacji wykorzystania symboli
obrazkowych PCS przez osoby z poważnymi zaburzeniami mowy [w:] A.W. Mitas, Informatyka w
Edukacji i Kulturze- 2004, Cieszyn 2004
Bieńkowska I., Możliwości a zaburzenia językowe i komunikacyjne dzieci z uszkodzonym
słuchem [w:] A.Klinik, J.Rottermund, Z.Gajdzica (red.), Edukacja-socjalizacja-autonomia w
życiu osoby niepełnosprawnej, Kraków 2005.
Bieńkowska I., Zaburzenia językowe i komunikacyjne uczniów jąkających się z zespołem ADHD
I ADD [w:] K.Ciepiela (red.) Procesy poznawcze i język. Klasyczna problematyka- współczesne
rozwiązania. Cognition and Language. Classical problems- contemporary solutions. Piotrków
Trybunalski 2005
Demel G., Minimum logopedyczne nauczyciela przedszkola. Warszawa 19996.
Zaleski T., Opóźnienia w rozwoju mowy. Warszawa 2002
Stecko E., Zaburzenia mowy u dzieci- wczesne rozpoznawanie i postępowanie logopedyczne.
Warszawa 2002
Styczek G., Logopedia. Warszawa 1988
Walczowska-Dutka M., Program nauki komunikacji dla dzieci ze specjalnymi potrzebami
edukacyjnymi. Kraków 2005
17
Program nauczania
Wydział Etnologii i Nauk o Edukacji
Wykłady
Stopień/tytuł naukowy Dr
Ćwiczenia
Stopień/tytuł naukowy Dr
Instytut Nauk o Edukacji
Studia podyplomoweTerapia pedagogiczna
Jerzy
Rottermund
Jerzy
Rottermund
Nazwa przedmiotu
Terapia zaburzeń rozwoju ruchowego
Rodzaj zajęć
Wykłady
Ćwiczenia
Suma godzin we wszystkich semestrach
Wykłady: 4
Ćwiczenie: 8
Semestry, w których realizowany jest przedmiot
2
Tryb studiów
Studia podyplomowe
Forma zaliczenia
Zaliczenie z oceną
Opis przedmiotu z uwzględnieniem założeń, celów
Celem przedmiotu jest zapoznanie studentów studiów podyplomowych z koniecznością
wykonywania systematycznych zabiegów poprawiających funkcje ruchowe dziecka z
niepełnosprawnością oraz szeroką gamą istniejących możliwościami fizjoterapeutycznych
wpływających na poprawę samoobsługi i szeroko rozumianej „jakości życia”.
Tematyka zajęć
Treści programowe wykładów:
1. zapoznanie studenta z podstawowymi pojęciami z zakresu rehabilitacji medycznej,
2. jedność rozwoju fizycznego i psychicznego dziecka.
Treści programowe ćwiczeń:
Rodzaje stosowanych zabiegów w rehabilitacji medycznej
Zabiegi ciepło i leczenie zimnem
Światłolecznictwo, Elektrolecznictwo, Prądy wielkiej częstotliwości i terapia polami
magnetycznymi, Lecznictwo uzdrowiskowe, wodolecznictwo, Balneoterapia i wziewania, Masaż
(klasyczny, inne odmiany), Rodzaje ćwiczeń leczniczych, ćwiczenia czynności życia codziennego,
sprzęt pomocniczy, Ćwiczenia oddechowe, poranne, kondycyjne i ogólnie usprawniające, Chód i
nauka chodu, sprzęt pomocniczy.
Sposoby oceny pracy studenta
Efekt kształcenia:
Słuchacz nabędzie podstawowe wiadomości z zakresu prowadzonego usprawniania ruchowego...
Końcowy efekt sprawdzenia nabytych umiejętności i kompetencji studenta:
Wykład... Ćwiczenia: ... Aktywny udział w dyskusji w trakcie ćwiczeń oraz przygotowanie
referatu uzgodnionego z prowadzącym.
Literatura obowiązkowa
1. Dega W., Milanowska K. (red.): Rehabilitacja medyczna. PZWL, Warszawa, 1994.
2. Koster B., Ebert-Paprotny G., Poradnik fizjoterapeuty. Zakład Narodowy im. Ossolińskich,
Wrocław, 2001.
3. Kwolek A. (red.): Rehabilitacja medyczna. Urban & Partner, Wrocław, 2000.
4. Marciniak W., Szulc A. (red.): Wiktora Degi ortopedia i rehabilitacja, T. 1 i 2. PZWL,
Warszawa, 2006.
5. Nowotny J.(red.): Kliniczne podstawy fizjoterapii w dysfunkcjach narządu ruchu. Medipage,
Warszawa, 2006.
6. Nowotny J.(red.): Zarys rehabilitacji w dysfunkcjach narządu ruchu. AWF, Katowice, 1997.
18
7. Rottermund J. (red.): Wybrane aspekty pracy z niepełnosprawnymi. Impuls, Kraków, 2008.
8. Rottermund J., Klinik A., Wrona S. (red.): Wybrane uwarunkowania rehabilitacji osób
niepełnosprawnych, Impuls, Kraków, 2005.
9. Straburzyńska-Lupa A., Straburzyński G.: Fizjoterapia. PZWL Warszawa, 2007.
Literatura uzupełniająca
1. „Postępy rehabilitacji”.
2. „Fizjoterapia Polska”.
„Reumatologia”.
Program nauczania
Wydział Etnologii i Nauk o Edukacji
Instytut Nauk o Edukacji
Studia podyplomoweTerapia pedagogiczna
Wykłady
Stopień/tytuł naukowy
Ćwiczenia
Stopień/tytuł naukowy Mgr
Warsztaty
Stopień/tytuł naukowy
Beata
Nazwa przedmiotu
Praca z dzieckiem zdolnym i wybitnie
zdolnym
Rodzaj zajęć
Suma godzin we wszystkich semestrach
Wykłady: /
Ćwiczenie: 12
Tryb studiów
Studia podyplomowe
Semestry, w których realizowany jest przedmiot
2
Forma zaliczenia
Zal
Boroń
ćwiczenia
Opis przedmiotu z uwzględnieniem założeń, celów
Przez wiele lat szkoła nastawiona była głównie na prace z uczniem słabym, mającym problemy nie
tylko w opanowywaniu programu nauczania, ale także problemy natury osobistej. O dzieci zdolne
martwiono się znacznie rzadziej, wynikało to z przeświadczenia, że sobie jakoś poradzą. W
rzeczywistości jest to liczna grupa dzieci, która wymaga stworzenia w procesie kształcenia
specjalnych warunków odpowiadających ich możliwościom, a przede wszystkim potrzebom. Mniej
uwagi poświęca się osobom utalentowanym, gdyż radzą sobie z nauką, nie potrzebują pomocy,
osiągają dobre wyniki oraz nie stwarzają kłopotów wychowawczych. A przecież troska o prawidłowy
rozwój uzdolnionych powinna wynikać z przekonania, że stanowią oni nasze bogactwo narodowe i
mogą być motorem rozwoju całego społeczeństwa. Uczniowie zdolni stanowią bardzo niewielki
procent populacji. Jednak dzięki obecnemu w nich potencjałowi możliwości -praca z nimi to lokata
na przyszłość. Jednakże cały problem polega na tym, że mając ich tak niewielu, marnujemy ich
potencjał poprzez mały zakres wiedzy dotyczącej pracy z takimi dziećmi. Zatem celem przedmiotu
jest zaznajomienie studentów ze specyfiką dziecka zdolnego a także ukazanie szans i zagrożeń dla
jego optymalnego rozwoju w środowisku szkolnym. Treści programowe przedmiotu uwzględniają
również diagnostykę oraz cechy ucznia zdolnego, kryteria uzdolnień, wpływ nauczyciela na jego
rozwój oraz rola rodziny w kompleksowym modelu stymulowania zdolności dziecka, a także
wynikające z jego specyficznych cech tzw. problemy szkolne.
Cel ogólny przedmiotu;
Przygotowanie słuchaczy do diagnozowania dziecka zdolnego oraz zapoznanie
ich z metodami i zasadami stymulowania jego rozwoju.
19
Cele szczegółowe
Słuchacz potrafi:
-przygotować diagnozę dziecka uzdolnionego,
- scharakteryzować sylwetkę dziecka zdolnego
- rozpoznać dziecko zdolne w grupie,
- zastosować metody stymulujące twórczą aktywność dziecka,
- opanować zasady twórczego myślenia,
-posiada kompetencje w zakresie rozwiązywania zadań wymagających pomysłowości
wyobraźni. .
i
Tematyka zajęć
Treści programowe wykładów:
1. Pojęcie i definicja dziecka zdolnego w ujęciu społecznym, psychologicznym,
pedagogicznym- przegląd stanowisk i poglądów
2. Cechy ucznia zdolnego, kryteria uzdolnień- modele: trójpierścieniowy model zdolności
J.S. Renzulliego, wieloczynnikowy model zdolności F. Mőnksa, model inteligencji
wielorakiej Howarda Gardnera.
3. Mity i fakty dotyczące osób wybitnie zdolnych- metody rozpoznawania zdolnych
uczniów wg. F.Painter.
4. Strategie rozwijania zdolności –aspekty psychologiczne, dydaktyczne oraz prawne
pracy z uczniem zdolnym.
Treści programowe ćwiczeń:
1. Metody wykorzystywane w celu rozpoznawania zdolnych uczniówanaliza przykładowych kwestionariuszy umiejętności uczniów, zawierające listę cech
stwierdzonych u dzieci zdolnych.-2 godziny
2. Możliwości pracy dydaktyczno-wychowawczej z uczniem zdolnym- przykłady
indywidualnych programów z uwzględnieniem diagnostyki zdolności-2 godziny
3. Problemy ucznia zdolnego a właściwa interpretacja przez nauczyciela cech
nadwrażliwości ( emocjonalnej, intelektualnej, wyobrażeniowej, zmysłowo-sensorycznej,
psychomotorycznej)-analiza studium indywidualnych przypadków.- 2 godziny
4. Innowacje pedagogiczne a rozwijanie zdolności ucznia w klasie szkolnej- analiza
przykładów-konstrukcja programów-2 godziny
Sposoby oceny pracy studenta
Efekt kształcenia: słuchacz potrafi
:-diagnozować dziecko zdolne
-stosuje metody rozwijające i wspomagające twórczy rozwój
-stosuje metody wspierające aktywność edukacyjną dziecka
-stwarza sytuacje wymagające myślenia twórczego
-projektuje, realizuje indywidualne programy i plany pracy z dzieckiem zdolnym-potrafi dokonać
ich ewaluacji
Końcowy efekt sprawdzenia nabytych umiejętności i kompetencji studenta:
Wykład:- słuchacz zna podstawowe teorie, pojęcia i definicje związane z kwestią dziecka
zdolnego. Orientuje się także w aspektach prawa oświatowego dotyczących kształcenia dzieci
zdolnych. Potrafi określić teoretyczne modele dziecka zdolnego w ujęciu psychologicznym,
pedagogicznym i społecznym.
Ćwiczenia: - słuchacz potrafi zdiagnozować zdolności danego dziecka z uwzględnieniem specyfiki
jego rozwoju adekwatnej do wieku. Zna narządza i zasady diagnozowania dziecka zdolnego,
orientuje się w zakresie specyfiki potrzeb oraz problemów tego dziecka w klasie szkolnej. Poznał
także przykładowe programy dydaktyczne pracy z dzieckiem zdolnym oraz szeroką gamę innowacji
pedagogicznych stymulujących zdolności. Potrafi konstruować indywidualne programy pracy z
dzieckiem zdolnym oraz dokonać ich modyfikacji w zależności od potrzeb ucznia. Wykazuje twórcze
podejście do nauczania dziecka zdolnego.
Literatura obowiązkowa
-Goleman D. (1997) Inteligencja emocjonalna. Media Rodzina.
-Limont W. (1994), Synektyka a zdolności twórcze. Toruń, UMK.
-Painter F. (1993), Kim są wybitni? Warszawa WSiP.
-Partyka M. (1999), Zdolni, utalentowani, twórczy. Warszawa CMPP-P MEN
-Partyka M.(1999),Wybrane aspekty pomocy dzieciom i młodzieży wybitnie zdolnym.
20
-Psychologia praktyczna w systemie oświaty - praca zbiorowa. Warszawa CMPP-P MEN.
-Supryn E. (1995), Ach, ta szkoła, w:.Dziecko zdolne. Zeszyt nr 21.
-Supryn E. (1995), Pokonywać siebie, w:Dziecko zdolne. Zeszyt nr 21.
-Szewczuk W. (1975) Psychologia. Zarys podręcznikowy. Wyd.2 t II Warszawa, WSiP
-Tokarska I. (1997), Trening ogólnorozwojowy dla dzieci zdolnych, z młodszych klas
szkoły podstawowej.
Literatura uzupełniająca
-Eby J.W., Smutny J. F.(1998) Jak kształcić uzdolnienia dzieci i młodzieży. Warszawa WSiP.
- Lewowicki T.(1986) Kształcenie uczniów zdolnych, Warszawa WSiP.
- Biblioteczka Reformy 15(2001), „O uczniu zdolnym”, Warszawa Ministerstwo Edukacji
Narodowej
Program nauczania
Wydział Etnologii i Nauk o Edukacji
Instytut Nauk o Edukacji
Studia podyplomoweTerapia pedagogiczna
Wykłady
Stopień/tytuł naukowy
Ćwiczenia
Stopień/tytuł naukowy
Warsztaty
Stopień/tytuł naukowy Mgr
Magdalena
Nazwa przedmiotu
Metoda Dobrego Startu
Rodzaj zajęć
Warsztaty
Suma godzin we wszystkich semestrach
Wykłady: /
Warsztaty: 10
Tryb studiów
Studia podyplomowe
Semestry, w których realizowany jest przedmiot
2
Forma zaliczenia
zal
Bełza
Opis przedmiotu z uwzględnieniem założeń, celów

Zapoznanie z podstawowymi zasadami i celami Metody Dobrego Startu

Usprawnianie czynności analizatorów; słuchowego, wzrokowego, kinestetyczno-ruchowego

Kształcenie lateralizacji, orientacji w schemacie ciała i przestrzeni
Tematyka zajęć

Ogólne założenia i znaczenie Metody Dobrego Startu.

Rodzaje i struktura zajęć w Metodzie Dobrego Startu.

Metoda Dobrego Startu w systemie oddziaływania na dziecko.

Wskazówki dotyczące prowadzenia zajęć Metodą Dobrego Startu.

Efektywność stosowania Metody Dobrego Startu.
Sposoby oceny pracy studenta
Na podstawie aktywnego udziału w zajęciach (90% obecności)
21
Literatura obowiązkowa
Bogdanowicz M., 1999, Metoda Dobrego Startu, Warszawa, WSiP,
Bogdanowicz M., 1990, Integracja percepcyjno-motoryczna. Metody diagnozy i terapii, Dobrego
Startu, Warszawa, COM PW-Z.
Bogdanowicz M., Barańska M., Jakacka E.,1998, Od piosenki do literki, cz. 1, Gdańsk,
Wydawnictwo Fokus
Program nauczania
Wydział Etnologii i Nauk o Edukacji
Instytut Nauk o Edukacji
Studia podyplomoweTerapia pedagogiczna
Wykłady
Stopień/tytuł naukowy
Ćwiczenia
Stopień/tytuł naukowy
Warsztaty
Stopień/tytuł naukowy Mgr
Dariusz
Nazwa przedmiotu
Metoda Ruchu Rozwijającego W.Sherborne
Rodzaj zajęć
Warsztaty
Suma godzin we wszystkich semestrach
Wykłady: /
Warsztaty: 10
Tryb studiów
Studia podyplomowe
Semestry, w których realizowany jest przedmiot
2
Forma zaliczenia
zal
Okrzesik
Opis przedmiotu z uwzględnieniem założeń, celów
1. Zapoznanie słuchaczy z założeniami i celami zastosowania metody RR W.Sherborne
2. Przygotowanie do realizacji zajęć metodą poprzez udział w zajęciach praktycznych (sesjach
ruchowych)
student powinien opanować:
1. Poznać założenia metody i jej autorkę
2. Poznać ramową strukturę zajęć i literaturę,
3. Przygotować ramowy konspekt zajęć w oparciu o poznane ćwiczenia i relacje
Tematyka zajęć
1. Sesja integracyjna – wprowadzająca (prowadzący, uczestnicy, doświadczanie ruchu)
2. Wprowadzenie do metody (autorka, założenia, cele, metoda w kraju i zagranicą)
3. Sesja ruchowa I (strój sportowy, bez obuwia) i informacje zwrotne
4. Metoda - struktura i zastosowanie (materiał filmowy, folie, omówienie)
5. Sesja ruchowa II (strój sportowy, bez obuwia) i informacje zwrotne (oczekiwania, potrzeby
uczestników)
6. Metoda – organizacja zajęć i grupy, sojusznicy, motywacja do pracy
7. Dodatkowa sesja ruchowa z zastosowaniem przyboru (np. koce i chusty)
Sposoby oceny pracy studenta
Forma zaliczenia warsztatów:
- udział w 2 sesjach praktycznych (ruchowych) prowadzonych metodą RR
- wypełnienie ramowych konspektów zajęć treściami programowymi (relacje i ćwiczenia)
Literatura obowiązkowa
1. Bogdanowicz M., Kisiel B., Przasnyska M. (1992) „Metoda Weroniki Sherborne w terapii i
wspomaganiu rozwoju dziecka”. Warszawa, WSiP
22
2.
3.
4.
5.
Sherborne W. (1997) „Ruch rozwijający dla dzieci”. Warszawa, PWN
Bogdanowicz M., Kasica A. (2003) „Ruch Rozwijający dla wszystkich – Efektywność metody
Weroniki Sherborne”. Gdańsk, Wyd. Harmonia
Bogdanowicz M. (2003) „Skale Obserwacji Zachowania (SOZ) Dzieci i Rodziców
uczestniczących w zajęciach Ruchu Rozwijającego Weroniki Sherborne”. Gdańsk, Wyd.
Harmonia
Bogdanowicz M., Okrzesik D. (2005) „Opis i planowanie zajęć według metody Weroniki
Sherborne”. Gdańsk, Wyd. Harmonia
Program nauczania
Wydział Etnologii i Nauk o Edukacji
Instytut Nauk o Edukacji
Studia podyplomoweTerapia pedagogiczna
Wykłady
Stopień/tytuł naukowy
Ćwiczenia
Stopień/tytuł naukowy
Warsztaty
Stopień/tytuł naukowy Dr
Sylwia
Nazwa przedmiotu
Metoda kinezjologii edukacyjnej
Rodzaj zajęć
Warsztaty
Suma godzin we wszystkich semestrach
Wykłady: /
Warsztaty: 10
Tryb studiów
Studia podyplomowe
Semestry, w których realizowany jest przedmiot
2
Forma zaliczenia
zal
Wrona
Opis przedmiotu z uwzględnieniem założeń, celów
zapoznanie z zagadnieniami Kinezjologii Edukacyjnej oraz jej wpływem na rozwój ruchowy,
emocjonalny i poznawczy dziecka
zapoznanie z podstawowymi ćwiczeniami stosowanymi w „Gimnastyce Mózgu”
Tematyka zajęć
1. Założenia i zastosowanie metody
2.Omówienie podstawowych grup ćwiczeniowych (ćw. z przekroczeniem linii środka ciała, ćw.
wydłużające, ćwiczenia energetyzujące i pogłębiające postawę)
3.Kinezjologia edukacyjna w terapii specyficznych trudności szkolnych
Sposoby oceny pracy studenta
Efekt kształcenia:
- wykazanie się umiejętnością rozumienia zagadnień związanych z metodą
- umiejętne wykorzystywanie wiedzy dotyczącej stosowania metod i technik we wczesnym
wspomaganiu rozwoju dziecka
Końcowy efekt sprawdzenia nabytych umiejętności i kompetencji studenta:
Warsztaty: 100% obecności, aktywne uczestnictwo w zajęciach.
23
Literatura obowiązkowa
P.E. Dennison: „Gimnastyka Mózgu”. Przewodnik. Warszawa 2003: Novum
P.E. Dennison, G.Dennison: Kinezjologia Edukacyjna dla dzieci. Warszawa 2003: International
Neurokinesiology Institute
C. Hannaford: Zmyślne ruchy, doskonalą umysł. Warszawa 1998: Medyk
Program nauczania
Wydział Etnologii i Nauk o Edukacji
Instytut Nauk o Edukacji
Studia podyplomowe
Terapia pedagogiczna
warsztaty
Stopień/tytuł naukowy Dr Hab.
Nazwa przedmiotu
Arteterapia
Urszula
Szuścik
Rodzaj zajęć
warsztaty
Suma godzin we wszystkich semestrach
Tryb studiów
Wykłady:
Studia podyplomowe
Ćwiczenie:
Warsztaty: 10
Semestry, w których realizowany jest przedmiot Forma zaliczenia:
2
zal
Opis przedmiotu z uwzględnieniem założeń, celów
Celem warsztatów jest poznanie przez studenta podstawowych problemów związanych z
zagadnieniem twórczości, jej interpretacją, analizą i stymulacją procesu rozwoju myślenia,
zachowań, które są określane jako twórcze. Kształcenie umiejętności odniesienia teorii twórczości
do sytuacji działań twórczych studenta i ich zastosowania w terapii. Zwrócenie uwagi na
uwarunkowania zewnętrzne i osobowościowe autora pracy, które określają charakter zaburzenia i
twórczości. Kształcenie umiejętności określenia cech osobowości autora pracy. Fazy rozwoju
procesu twórczego. Poznanie metod stymulacji rozwoju przez twórczość. Ekspresja a emocje i
zdolności twórcze. Rola wyobraźni w działaniach terapeutyczno - twórczych.
Poznanie problemów pedagogicznych i psychologicznych w terapii i zastosowanie odpowiednich do
nich ćwiczeń artystycznych. Kształcenie świadomości i odpowiedzialności studenta za skutki
stosowanych metod w działaniach plastyczno – terapeutycznych. Funkcja terapeutyczna sztuki,
założenia i formy arteterapii.
Zajęcia są prowadzone metodą problemową, rozmowy i działania praktycznego.
Tematyka zajęć
1. Twórczość jej rozumienie w ujęciu potocznym, psychologicznym i estetycznym. Założenia
arteterapii. Funkcje terapeutyczne sztuki. Rodzaje terapii przez sztukę.
2. Uwarunkowania rozwoju procesu twórczego. Fazy rozwoju procesu twórczego. Testy
psychologiczne stosujące rysunek w diagnozowaniu rozwoju dziecka, psychologiczne podstawy
postępowania terapeutycznego w procesie wychowania.
3. Warunki i czynniki stymulujące twórczość.
4. Wyobraźnia, emocje a twórczość, warsztat plastyczny w terapii.
5. Percepcja wzrokowa – mechanizm odbioru informacji wizualnej. Zasady spostrzegania.
6. Percepcja psychologiczna a percepcja estetyczna.
7. Psychopatologia a ekspresja i rozwój twórczości. Funkcja projekcyjno – kompensacyjna działania
twórczego.
8. Znak plastyczny a twórczość.
9. Projekty zajęć z terapii przez sztukę.
24
Sposoby oceny pracy studenta
Warunkiem zaliczenia semestru jest aktywny udział i uczestnictwo w zajęciach, wykonanie
wszystkich prac na ćwiczeniach, przygotowanie projektu zajęć z arteterapii, samodzielne
poszerzenie literatury o opracowywane zagadnienia w ramach ćwiczeń.
Literatura obowiązkowa
Arnheim R., Sztuka i percepcja wzrokowa. Warszawa 1978.
Bandura L., Uczniowie zdolni i kierowanie ich rozwojem. Warszawa 1974.
Borzym I., Uczniowie zdolni. Warszawa 1979.
Bronowski J. Źródła wiedzy i wyobraźni. Warszawa 1984.
Bruner J., O poznaniu. Szkice na lewą rękę. Warszawa 1984.
Kocowski T., Aktywność twórcza człowieka. Filogeneza, funkcje uwarunkowania. Kraków 1985.
Młodkowski J., Aktywność wizualna człowieka. Warszawa – Łódź 1998.
Nęcka E., Twórcze rozwiązywanie problemów. Kraków 1994.
Nęcka E., Proces twórczy i jego ograniczenia. Kraków 1995.
Nęcka E., Psychologia twórczości. Gdańsk 2001.
Nęcka E. Trening twórczości. Gdańsk 2005.
Runyan W. McKinley, Historie życia a psychobiografia. Warszawa 1992.
Szmidt K. J., Pedagogika twórczości. Gdańsk 2007.
Szuścik U., Kształtowanie percepcji wzrokowej jako stymulator działań plastycznych dziecka.
Cieszyn 1999.
Literatura uzupełniająca
Barker Ph., Metafory w psychoterapii. Gdańsk 2000 GWP.
De Walden – Gałuszko K., Zarys psychopatologii ogólnej i psychiatrii. Gdańsk 1993 UG.
Dewey J., Sztuka jako doświadczenie. Wrocław 1975 Ossolineum.
Fleck – Bangert R., O czym mówią rysunki dzieci. Kielce 2000 JEDNOŚĆ.
Gmitrowicz A. W. Karolak W., Znaczenie arteterapii w psychiatrii polskiej. Łódź 2000 PK InSEA.
Limont W., Synektyka a zdolności twórcze. Toruń 1994 UMK.
Lowenfeld V., Brittain W. L., Twórczość a rozwój umysłowy dzieci i młodzieży. Warszawa 1977
PWN.
Klimasiński K., Elementy psychopatologii i psychologii klinicznej. Kraków 2000 UJ.
Kwiatkowska G, Arteterapia. Lublin 1991 UMCS.
Oster G. D., P. Gould P., Rysunek w psychoterapii. Gdańsk 2000 GWP.
25
Program nauczania
Wydział Etnologii i Nauk o Edukacji
Instytut Nauk o Edukacji
Studia podyplomoweTerapia pedagogiczna
Wykłady
Stopień/tytuł naukowy
Ćwiczenia
Stopień/tytuł naukowy
Warsztaty
Stopień/tytuł naukowy Mgr
Dorota
Nazwa przedmiotu
Drama
Rodzaj zajęć
Warsztaty
Suma godzin we wszystkich semestrach
Wykłady: /
Warsztaty: 10
Tryb studiów
Studia podyplomowe
Semestry, w których realizowany jest przedmiot
2
Forma zaliczenia
zal
Prysak
Opis przedmiotu z uwzględnieniem założeń, celów


wzbudzenie refleksji, z wykorzystaniem ćwiczeń, nad kręgami problemowymi w
psychodramie dotyczącymi osób z różnymi ograniczeniami
zapoznanie studentów z podstawowymi zagadnieniami teoretycznymi psychodramy
Tematyka zajęć

Teoretyczne podstawy dramy.

Techniki wykorzystywane w dramie.

Nauczyciel, wychowawca, terapeuta w dramie.

Praktyczne zastosowanie.

Kształcenie podstawowych dyspozycji człowieka.
Sposoby oceny pracy studenta
Efekt kształcenia:
- wykazanie się umiejętnością rozumienia zagadnień związanych z metodą
- umiejętne wykorzystywanie wiedzy dotyczącej stosowania metod i technik we wczesnym
wspomaganiu rozwoju dziecka
Końcowy efekt sprawdzenia nabytych umiejętności i kompetencji studenta:
Warsztaty: 100% obecności, aktywne uczestnictwo w zajęciach.
Literatura obowiązkowa
1. Roine E., 2005, Psychodrama o tym jak grać główną rolę w swoim życiu, Zabrze, Medycyna
i Edukacja „FENIKS”
2. Aichinger A., Holl W., 1999, Psychodrama. Terapia grupowa z dziećmi, Kielce,
Wydawnictwo „JEDNOŚĆ”
3. Pankowska K., 2000, Pedagogika dramy teoria i praktyka, Warszawa, Wydawnictwo
Akademickie „ŻAK”
26
Program nauczania
Wydział Etnologii i Nauk o Edukacji
Instytut Nauk o Edukacji
Studia podyplomoweTerapia pedagogiczna
Wykłady
Stopień/tytuł naukowy
Ćwiczenia
Stopień/tytuł naukowy
Warsztaty
Stopień/tytuł naukowy Dr
Sylwia
Nazwa przedmiotu
Pedagogika zabawy
Rodzaj zajęć
Warsztaty
Suma godzin we wszystkich semestrach
Wykłady: /
Warsztaty: 10
Tryb studiów
Studia podyplomowe
Semestry, w których realizowany jest przedmiot
2
Forma zaliczenia
zal
Wrona
Opis przedmiotu z uwzględnieniem założeń, celów
zapoznanie z podstawowymi zasadami i celami pedagogiki zabawy
zaznajomienie z metodami aktywizującymi w nauczaniu
Tematyka zajęć
1. Założenia i zastosowanie pedagogiki zabawy
2. Funkcje zabawy
3. Metodyka pracy z grupą
4. Omówienie przykładowych metod aktywizujących
Sposoby oceny pracy studenta
Efekt kształcenia:
- wykazanie się umiejętnością rozumienia zagadnień związanych z metodą
- umiejętne wykorzystywanie wiedzy dotyczącej stosowania metod i technik we wczesnym
wspomaganiu rozwoju dziecka
Końcowy efekt sprawdzenia nabytych umiejętności i kompetencji studenta:
Warsztaty: 100% obecności, aktywne uczestnictwo w zajęciach.
Literatura obowiązkowa
J. Krzyżewska: " Aktywizujące metody i techniki w edukacji wczesnoszkolnej " , Suwałki 1998
„Zabawy z chust”, Red. A.Wasilak. Lublin 2002
„Wprowadzenie do pedagogiki zabawy”, Red. E.Kędzior-Niczyporuk. Lublin 2003
27
Program nauczania
Wydział Etnologii i Nauk o Edukacji
Instytut Nauk o Edukacji
Studia podyplomoweTerapia pedagogiczna
Wykłady
Stopień/tytuł naukowy Dr
Ćwiczenia
Stopień/tytuł naukowy
Warsztaty
Stopień/tytuł naukowy Dr
Izabela
Bieńkowska
Izabela
Bieńkowska
Nazwa przedmiotu
Rodzaj zajęć
Terapia specyficznych trudności w czytaniu Wykłady
i pisaniu
Warsztaty
Suma godzin we wszystkich semestrach
Wykłady: 8
Warsztaty: 20
Tryb studiów
Studia podyplomowe
Semestry, w których realizowany jest przedmiot
2,3
Forma zaliczenia
Egzamin
Opis przedmiotu z uwzględnieniem założeń, celów




Zapoznanie z terminologią, podstawowymi zagadnieniami, z teoretycznymi i praktycznymi
problemami oraz objawami zaburzeń rozwojowych u dzieci
Zapoznanie studentów z teoretycznymi i praktycznymi aspektami z zakresu specyficznych
trudności w czytaniu i pisaniu u dzieci wraz z ich skutkami przejawiającymi się w trakcie
nauki szkolnej.
Wyposażenie w potrzebną wiedzę z zakresu korekty, prawidłowego doboru metod pracy,
rozwiązań metodycznych i ćwiczeń usprawniających procesy warunkujące opanowanie nauki
czytania i pisania.
Zapoznanie studentów z
prowadzenia dokumentacji.
planowaniem
pracy,
konstruowaniem
terapii,
właściwego
Tematyka zajęć
Treści programowe wykładów:









Wprowadzenie teoretyczne do przedmiotu: zapoznanie z terminologią i zagadnieniami
związanymi z tematem.
Rodzaje i przyczyny specyficznych trudności w czytaniu i pisaniu. Patomechanizmy dysleksji.
Zaburzenia słuchu fonematycznego i fonetycznego.
Typy dysleksji (m.in. podział wg. Spionek, Bogdanowicz). Dysleksja rozwojowa a dysleksja
nabyta. Dysleksja typu L i typu P.
Zasady szczegółowej diagnozy dysleksji i lateralizacji i innych zaburzeń wpływających na
trudności w czytaniu i pisaniu.
Teoretyczne zasady organizowania zajęć korekcyjno-kompensacyjnych dla dzieci ze
specyficznymi trudnościami w czytaniu i pisaniu. Współpraca z rodzicami.
Teoretyczne aspekty terapii dzieci z trudnościami w czytaniu i pisaniu.
Pojęcie, przyczyny lateralizacji i jej modele.
Postępowanie z dzieckiem leworęcznym /zasady, cele i organizacja zajęć/.
Zajęcia stymulacyjno- korekcyjne dla dzieci leworęcznych. Zasady pracy z dzieckiem
28
leworęcznym na zajęciach i w domu.
Treści programowe warsztatów:









Zasady i sposoby szczegółowej diagnozy dysleksji (na przykładach) i innych zaburzeń
wpływających na trudności w czytaniu i pisaniu.
Badanie lateralizacji u dzieci. Przejawy zaburzeń na przykładach (lateralizacji, pisma
lustrzanego itd.). Próby Zazzo.
Teoretyczne i praktyczne zasady organizowania zajęć korekcyjno-kompensacyjnych dla dzieci
ze specyficznymi trudnościami w czytaniu i pisaniu. Współpraca z rodzicami.
Przebieg pracy z dzieckiem. Analiza metod m.in. modyfikacje Metody Bon Depart na gruncie
polskim: Metoda Dobrego Startu, Alfabet Piosenek, Śpiewane litery i inne.
Omówienie i diagnozowanie przypadków z zeszytów uczniowskich.
Zapoznanie z terapią zaburzeń dysleksji, dysortografii i dysgrafii.
Konstruowanie programów indywidualnych.
Tworzenie scenariuszy zajęć.
Omówienie przygotowanych konspektów zajęć korekcyjno- kompensacyjnych przez
studentów.
Sposoby oceny pracy studenta
Efekt kształcenia:
- wykazanie się umiejętnością rozumienia podstawowych zagadnień związanych z terapią
specyficznych trudności dziecka w czytaniu i pisaniu
- umiejętne wykorzystywanie wiedzy dotyczącej stosowania metod i technik we wczesnym
wspomaganiu rozwoju dziecka
Końcowy efekt sprawdzenia nabytych umiejętności i kompetencji studenta:
Wykład: na podstawie udziału w zajęciach (90% obecności), aktywne w nich uczestnictwo
Ćwiczenie: 100% obecności, aktywne uczestnictwo w zajęciach, wykonanie programu
indywidualnego i ułożenie scenariusza do zajęć, wykazanie się znajomością tematu na kolokwium
podsumowującym zdobyte wiadomości i umiejętności.
Literatura obowiązkowa


Bogdanowicz M., Integracja percepcyjno- motoryczna a specyficzne trudności w czytaniu u
dzieci. Gdańsk 1987
Bogdanowicz M., O dyslekcji czyli specyficznych trudnościach w czytaniu i pisaniu. Lublin
1995


Czajkowska I., Herda K., Zajęcia korekcyjno- kompensacyjne w szkole. Warszawa 1989

Kaja B., Zarys terapii dziecka. Bydgoszcz 1995
Gąsowska T., Pietrzak- Stępkowska Z. , Praca wyrównawcza z dziećmi mającymi trudności w
czytaniu i pisaniu. Warszawa 1994
Literatura uzupełniająca









Bieńkowska I., Komputerowe wspomaganie kształcenia uczniów o specjalnych potrzebach
edukacyjnych. Kraków 2008
Bogdanowicz M., Metoda Dobrego Startu. Warszawa 1989
Lewandowska B. (1985). Techniki stymulacyjne i terapeutyczne dla dzieci i młodzieży. Gdańsk.
Nartowska H. (1980). Opóźnienia i dysharmonie rozwoju dziecka. Warszawa.
Przetacznik- Gierowska M., Makiełło- Jarża G. (1992). Psychologia rozwojowa i wychowawcza
wieku dziecięcego.
Sawa B. (1992). Jeżeli dziecko źle czyta i pisze. Warszawa.
Skorny Z.(1992). Psychologia wychowawcza dla nauczycieli. Warszawa.
Stankowski A. (1985). Elementy terapii pedagogicznej w pracy nauczyciela- wychowawcy.
Katowice.
Włodek- Chronowska I. (red.) (1991). Terapia pedagogiczna. Kraków.
29
Program nauczania
Wydział Etnologii i Nauk o Edukacji
Instytut Nauk o Edukacji
Studia podyplomoweTerapia pedagogiczna
Wykłady
Stopień/tytuł naukowy Dr
Ćwiczenia
Stopień/tytuł naukowy
Warsztaty
Stopień/tytuł naukowy Dr
Irena
Polewczyk
Irena
Polewczyk
Nazwa przedmiotu
Terapia specyficznych trudności w uczeniu
się matematyki
Rodzaj zajęć
Wykłady
Warsztaty
Suma godzin we wszystkich semestrach
Wykłady: 8
Warsztaty: 20
Tryb studiów
Studia podyplomowe
Semestry, w których realizowany jest przedmiot
2,3
Forma zaliczenia
Egzamin
Opis przedmiotu z uwzględnieniem założeń, celów





Zapoznanie z naukową terminologią przedmiotu, z teoretycznymi i praktycznymi problemami i
przejawami zaburzeń w uczeniu się treści matematycznych u dzieci.
Dostarczenie informacji na temat korekty zaburzeń i reedukacji niepowodzeń dydaktycznych i
trudności wychowawczych spowodowanych dyskalkulią.
Wyposażenie studentów w umiejętność poprawnego diagnozowania tego rodzaju zaburzeń u
dzieci i ustalania narastających przyczyn trudności w uczeniu się.
Wyposażenie studentów w umiejętność
wymagającymi interwencji terapeutycznej.
prawidłowego
doboru
metod
pracy
z
dziećmi
Zapoznanie studentów z planowaniem pracy, konstruowaniem terapii, właściwego prowadzenia
dokumentacji.
Tematyka zajęć
Treści programowe wykładów:

Wprowadzenie teoretyczne do przedmiotu: zapoznanie z terminologią i zagadnieniami
związanymi z tematem.




Przyczyny specyficznych trudności w uczeniu się matematyki. Związki z dysleksją.


Teoretyczne i praktyczne aspekty terapii dzieci z trudnościami w uczeniu się matematyki.

Typy dyskalkulii.
Mechanizm narastania trudności w uczeniu się matematyki.
Diagnoza dzieci z trudnościami w uczeniu się matematyki. Dyskalkulia a zaburzenia
poszczególnych funkcji poznawczych.
Zasady organizowania zajęć korekcyjno-kompensacyjnych dla dzieci z trudnościami w uczeniu
się matematyki. Tworzenie scenariuszy zajęć.
Konstruowanie programów indywidualnych (podstawy teoretyczne).
Treści programowe warsztatów:

Zasady organizowania zajęć korekcyjno-kompensacyjnych dla dzieci z trudnościami w uczeniu
30
się matematyki. Omówienie i diagnozowanie przypadków z zeszytów uczniowskich





Zapoznanie z terapią zaburzeń matematycznych według E. Gruszczyk-Kolczyńskiej.
Omówienie sposobów diagnozy na przykładach.
Konstruowanie programów indywidualnych.
Tworzenie scenariuszy zajęć.
Omówienie przygotowanych konspektów zajęć korekcyjno- kompensacyjnych przez
studentów.
Sposoby oceny pracy studenta
Efekt kształcenia:
- wykazanie się umiejętnością rozumienia podstawowych zagadnień związanych z terapią
specyficznych trudności dziecka w matematyce
- umiejętne wykorzystywanie wiedzy dotyczącej stosowania metod i technik we wczesnym
wspomaganiu rozwoju dziecka
Końcowy efekt sprawdzenia nabytych umiejętności i kompetencji studenta:
Wykład: na podstawie udziału w zajęciach (90% obecności), aktywne w nich uczestnictwo
Ćwiczenie: 100% obecności, aktywne uczestnictwo w zajęciach, wykonanie programu
indywidualnego i ułożenie scenariusza do zajęć, wykazanie się znajomością tematu na kolokwium
podsumowującym zdobyte wiadomości i umiejętności
Literatura obowiązkowa



Gruszczyk- Kolczyńska E. , Dzieci ze specyficznymi trudnościami w uczeniu się matematyki.
Warszawa 1997
Oszwa U., Wczesna diagnoza dziecięcych trudności w liczeniu. Wybrane zagadnienia. Kraków
2008
Oszwa U. , Zaburzenia rozwoju umiejętności arytmetycznych. Problemy diagnozy i terapii.
Kraków 2008
Literatura uzupełniająca










Bieńkowska I., Komputerowe wspomaganie kształcenia uczniów o specjalnych potrzebach
edukacyjnych. Kraków 2008
Gruszczyk E., Kołodziej D. , Praca korekcyjno- wyrównawcza z dziećmi w młodszym wieku
szkolnym. Katowice 1980
Gruszczyk E., Moroz H., Wojnowska M., Łysek I. , Diagnoza działalności matematycznej dzieci z
klas początkowych. Katowice 1985
Lewandowska B. ,Techniki stymulacyjne i terapeutyczne dla dzieci i młodzieży. Gdańsk 1985
Nartowska H. , Opóźnienia i dysharmonie rozwoju dziecka. Warszawa 1980
Przetacznik- Gierowska M., Makiełło- Jarża G., Psychologia rozwojowa i wychowawcza wieku
dziecięcego. Warszawa 1992
Skorek E.M. (red.) , Terapia pedagogiczna. Kraków 2004
Skorny Z., Psychologia wychowawcza dla nauczycieli. Warszawa 1992
Stankowski A. , Elementy terapii pedagogicznej w pracy nauczyciela- wychowawcy. Katowice
1985
Włodek- Chronowska I. (red.), Terapia pedagogiczna. Kraków 1991
31
Program nauczania
Wydział Etnologii i Nauk o Edukacji
Instytut Nauk o Edukacji
Studia podyplomoweTerapia pedagogiczna
Wykłady
Stopień/tytuł naukowy Dr
Ćwiczenia
Stopień/tytuł naukowy
Warsztaty
Stopień/tytuł naukowy Dr
Renata
Raszka
Renata
Raszka
Nazwa przedmiotu
Komputerowe wspomaganie diagnozy i
terapii dzieci ze specjalnymi potrzebami
edukacyjnymi
Rodzaj zajęć
Wykłady
Warsztaty
Suma godzin we wszystkich semestrach
Wykłady: 4
Warsztaty: 12
Tryb studiów
Studia podyplomowe
Semestry, w których realizowany jest przedmiot
3
Forma zaliczenia
Zaliczenie z oceną
Opis przedmiotu z uwzględnieniem założeń, celów
Zapoznanie z możliwościami wykorzystania komputera wraz z odpowiednio dobranym
oprogramowaniem oraz Internetu w procesie wspomagania rozwoju dzieci, tj. usuwania lub
ograniczania przyczyn i przejawów niepowodzeń szkolnych (trudności w uczeniu się, np. czytaniu,
pisaniu, liczeniu) oraz wyrównywania braków w wiadomościach i umiejętnościach.
Opanowanie
podstawowych
umiejętności
w
zakresie
stosowania
środków
(sprzętu)
i narzędzi (oprogramowania) technologii informacyjnej w terapii pedagogicznej.
Tematyka zajęć
Treści programowe wykładów:
1. Nowe możliwości i rozwiązania w zajęciach korekcyjno-kompensacyjnych wspieranych
technologią informacyjną.
2. Zaznajomienie z najnowszą literaturą dotyczącą komputerowego wspomagania procesu
korygowania oraz kompensowania zaburzeń i braków utrudniających uczenie się;
3. Edukacyjne programy komputerowe w terapii pedagogicznej.
4. Prezentacja multimedialna jako pomoc dydaktyczna w pracy pedagoga-terapeuty.
Treści programowe warsztatów:
Studenci:
- praktycznie zapoznają się z walorami komputerowej terapii pedagogicznej pozwalającej na
wykorzystanie wszystkich receptorów dziecka w procesie terapii;
- korzystając z dostępnych edukacyjnych programów komputerowych, będą w stanie dobrać
odpowiednie ćwiczenia do specyficznych trudności ucznia;
- będą podejmować próby samodzielnego konstruowania prezentacji multimedialnej zawierającej
ćwiczenia kształtujące określone umiejętności,
- będą samodzielnie poszukiwać ćwiczeń stymulujących rozwój dziecka w dostępnych zasobach
Internetu.
Sposoby oceny pracy studenta
Efekt kształcenia:
- wykazanie się umiejętnością rozumienia podstawowych zagadnień związanych z diagnozą i
terapią ze wspomaganiem komputerowym specyficznych trudności dziecka w nauce
- umiejętne wykorzystywanie wiedzy dotyczącej stosowania metod multimedialnych we wczesnym
wspomaganiu rozwoju dziecka
32
Końcowy efekt sprawdzenia nabytych umiejętności i kompetencji studenta:
Wykład: na podstawie udziału w zajęciach (90% obecności), aktywne w nich uczestnictwo
Ćwiczenie: 100% obecności, aktywne uczestnictwo w zajęciach, praca pisemna, powiązana z
praktycznym zastosowaniem dostępnego oprogramowania, zasobów Internetu lub samodzielnie
skonstruowanych ćwiczeń, do wybranych, specyficznych trudności ucznia.
Literatura obowiązkowa i uzupełniająca
1. Bieńkowska I.,: Komputerowe wspomaganie kształcenia uczniów o specjalnych potrzebach
edukacyjnych, Kraków 2008.
2. Furmanek M., Nowicka E.: Prezentacja multimedialna jako pomoc dydaktyczna w pracy
pedagoga-terapeuty [w:] Edukacyjne wyzwania i zagrożenia początku XXI wieku SolarczykAmbrozik E., Zduniak A. (red.), Warszawa 2003.
2. Furmanek M., Nowicka E.: Technika komputerowa jako pomoc w rozpoznawaniu trudności
edukacyjnych
[w:]
Diagnoza
i
ewaluacja
pedagogiczo-psychologiczna
–
stan
i perspektywy badań Wenta K., Perzycka E. (red.), Szczecin 2002.
3. Gajda J.: Media w edukacji, Kraków 2004.
4. Gajda J., Juszczyk S., Siemieniecki B., Wenta K.: Edukacja medialna, Toruń 2002.
5. Gruba J., Komputerowe wspomaganie umiejętności czytania u dzieci sześcioletnich, Kraków
2002.
6. Juszczyk S., Zając W.: Komputerowa edukacja uczniów z zaburzeniami w czytaniu
i pisaniu, Katowice 1997.
7. Juszczyk S.: Komunikacja interakcyjna człowieka z komputerem, Kraków 2000.
8. Nowicka E.: Technologie informacyjne w nauczaniu dzieci z trudnościami edukacyjnymi [w:]
Edukacyjne zagrożenia początku XXI wieku Pająk K., Zduniak A. (red.), Warszawa 2003.
9. Nowicka E.: Techniki komputerowe w zajęciach terapeutycznych uczniów z trudnościami w
czytaniu i pisaniu [w:] Komputer w edukacji Morbitzer J. (red.), Kraków 2003.
10. Nowicka E.: Media dydaktyczne nową szansą w przezwyciężaniu specyficznych trudności w
czytaniu i pisaniu [w:] Media wobec wielorakich potrzeb dziecka Juszczyk S., Polewczyk I. (red.),
Toruń 2006.
11. Nowicka E.: Zajęcia korekcyjno-kompensacyjne z udziałem multimedialnych technologii
informacyjnych [w:] Podmiotowość w edukacji ery globalnego społeczeństwa informacyjnego
Wrońska M., Zduniak A. (red.), Warszawa 2004.
12.
Nowicka
E.:
Zalety
terapii
pedagogicznej
wspieranej
techniką
komputerową
[w:] Poznawanie i pomoc dziecku z trudnościami edukacyjnymi Nyczaj-Drąg M. (red.), Zielona
Góra 2004.
13. Siemieniecki B.: Komputer w diagnozie i terapii pedagogicznej, Toruń 1999.
14. Siemieniecki B., Buczyńska J.: Komputer w rewalidacji, Toruń 2001.
15. Surowaniec J.: Technika komputerowa w zapobieganiu trudnościom w nauce czytania
i pisania [w:] Logopedia, nr 18/1991.
16. Surowaniec J.: Dzieci i komputer – II [w:] Wychowanie w Przedszkolu, nr 1/1991.
17. Surowaniec J.: Wspomaganie nauki czytania i pisania techniką komputerową
[w:] Wczesna edukacja dziecka Kawka M. (red.), Kraków 1995.
18. Watoła A.: Komputerowe wspomaganie procesu kształtowania gotowości szkolnej dzieci
sześcioletnich, Toruń 2006.
Wykaz niezbędnych środków dydaktycznych do warsztatów:
Wybrane programy komputerowe:
a) specjalistyczne, np.: Dyslektyk 2, Sposób na dysleksję, Ćwiczenia na materiale
niewyrazowym cz.1 i 2, Diagnoza i terapia dziecka z deficytami rozwojowymi EduJurczyszyn;
b) wspomagające rozwój - pomocnicze (np.: doskonalące słuch - jego wrażliwość, poczucie
rytmu, pamięć, wyobraźnię słuchową, ćwiczące rozróżnianie kształtów, liter i cyfr,
wspierające nabywanie podstawowych umiejętności szkolnych), np.: Klik uczy czytać,
Alfabet. Nauka czytania i pisania, Multimedialny świat Jana Brzechwy, Multimedialny świat
Juliana Tuwima, Ortografia, Klik uczy liczyć w zielonej szkole, Matematyka. Dodawanie i
odejmowanie, Matematyka. Mnożenie i dzielenie, Porusz umysł, Liczę z Reksiem, Idę do
szkoły, Kolory i kształty itp.;
Rzutnik multimedialny, komputery.
33
Program nauczania
Wydział Etnologii i Nauk o Edukacji
Instytut Nauk o Edukacji
Studia podyplomoweTerapia pedagogiczna
Wykłady
Stopień/tytuł naukowy Dr
Imię
Ćwiczenia
Stopień/tytuł naukowy Dr
Imię
Lidia
Nazwisko
Lidia
Wollman
Nazwisko
Wollman
Kierunek studiów
Pedagogika
Specjalność
Nazwa przedmiotu
Organizacja czasu wolnego
Rodzaj zajęć
Wykłady, ćwiczenia
Suma godzin we wszystkich semestrach
Wykłady: 4
Ćwiczenia: 4
Semestry, w których realizowany jest przedmiot
3
Tryb studiów
Studia podyplomowe
Forma zaliczenia
zaliczenie
Opis przedmiotu z uwzględnieniem założeń, celów
Przedmiot przygotowuje absolwentów studiów do organizowania i propagowania kulturalno rekreacyjnych form spędzania czasu wolnego przez dzieci i młodzież.
Celem przedmiotu jest zapoznanie z problematyką czasu wolnego i efektywnego spędzania go przez
dzieci i młodzież, a także ukazanie sposobów i form spędzania czasu wolnego dostępnych w
dzisiejszych czasach.
Tematyka zajęć
Treści programowe wykładów
Czas wolny, pojęcie i problematyka.
Wychowawca i nauczyciel jako osoby kształtujące umiejętność organizacji czasu przez dzieci i młodzież.
Kształtowanie zainteresowań jako sposób na konstruktywne spędzanie wolnego czasu.
Treści programowe ćwiczeń
Umiejętność organizowania różnego rodzaju form zajęć dla dzieci i młodzieży w czasie wolnym
Dobór odpowiednich zajęć w pracy z dziećmi i młodzieżą
Konstruowanie atrakcyjnych programów zajęć pozaszkolnych dla dzieci i młodzieży
Wypoczynek czynny i bierny – sposoby organizacji i cele.
Formy spędzania czasu wolnego przez dzieci i młodzież.
Sposoby oceny pracy studenta
Projekt organizacji czasu wolnego dla wybranej grupy wiekowej.
Literatura obowiązkowa
M. Łobocki: Organizacja pracy wychowawczej z dziećmi i młodzieżą. Lublin 1994
Z. Cendrowski: O sztuce wypoczynku, w: „Lider” 1995, nr 7-8 M.
Orłowska: Problemy czasu wolnego w pedagogice społecznej, /W:/ S.Kawula (red.) Pedagogika
społeczna Toruń, Wyd. A.MarszałekA. Kamiński: Czas wolny, jego problematyka społecznowychowawcza. Wrocław 1965
34
Literatura uzupełniająca
B. Wojnarowska (red.): Zdrowie i szkoła.
L. Ploch: Jak organizować czas wolny dzieci i młodzieży upośledzonej umysłowo? Warszawa 1992
K. Przecławski: Czas wolny dzieci i młodzieży w Polsce. Warszawa 1978, WSiP
H. Piotrowska: Sport dla wszystkich, Krajowa Federacja „Sport dla Wszystkich” , Warszawa 1998, nr 1
J. Stanek: Wychowanie fizyczne i sport na obozach letnich, w: „Lider” 1999, nr 7/8
Program nauczania
Wydział Etnologii i Nauk o Edukacji
Instytut Nauk o Edukacji
Studia podyplomowe
Terapia pedagogiczna
warsztaty
Stopień/tytuł naukowy Mgr
Artur
Nazwa przedmiotu
Warsztaty umiejętności wychowawczych
i technik wpływu wychowawczego
Rodzaj zajęć
warsztaty
Suma godzin we wszystkich semestrach
Wykłady:
Ćwiczenie:
Warsztaty: 16
Semestry, w których realizowany jest przedmiot
3
Opis przedmiotu z uwzględnieniem założeń, celów
Tryb studiów
Studia podyplomowe
Kulig
Forma zaliczenia:
zal
Celem zajęć będzie zdobycie, uporządkowanie wiedzy z zakresu wychowania i wpływu
wychowawczego. Studenci będą mieli okazję do doskonalenia umiejętności z zakresie komunikacji
m.in. budowania kontaktu, wywierania wpływu, asertywności, rozwiązywania konfliktów, radzenia
sobie ze stresem.
Będzie to również okazja do zweryfikowania dotychczasowych metod wychowawczych a także
okazja do rozwijania umiejętności rozpoznawania potrzeb wychowawczych dzieci.
Tematyka zajęć
Treści programowe warsztatów:
1. Wychowanie i wpływ wychowawczy.
2. Podstawowe umiejętności komunikacji interpersonalnej
3. Budowania kontaktu, wywierania wpływu, asertywności, rozwiązywania konfliktów,
radzenia sobie ze stresem.
4. Rozpoznawanie potrzeb wychowawczych dzieci.
5. Wybrane metody wywierania wpływy wychowawczego i ich zastosowanie.
Sposoby oceny pracy studenta
Efekt kształcenia:
Zwiększenie kompetencji w zakresie wpływu wychowawczego.
Doskonalenie umiejętności interpersonalnych.
Końcowy efekt sprawdzenia nabytych umiejętności i kompetencji studenta:
Warsztaty: 100% obecności, aktywne uczestnictwo w zajęciach, wykazanie się wiedzą na temat
wpływu wychowawczego, umiejętności interpersonalnych oraz umiejętności wychowawczych.
35
Literatura obowiązkowa

Wychowanie bez porażek – T. Gordon, Warszawa 1993,

Szkoła dla rodziców i wychowoaców – Joanna Sakowska, Warszawa 2000,

Jak mówić, żeby dzieci nas słuchały. Jak słuchać, żeby dzieci do nas mówiły. Rodzeństwo
bez rywalizacji – A. Faber, E. Mazlish, Poznań 1997,

Jak żyć z ludźmi – zajęcia profilaktyczne dla dzieci i młodzieży,

Grupa bawi się i pracuje – M. Jachimska, Wałbrzych 1994.
Literatura uzupełniająca

Psychologia społeczna – Elliot Aronson, Gdańsk 2007,

Wywierania wpływu na ludzi – R.B. Cialdini, Gdańsk 2002,

Inteligencja emocjonalna – D. Goleman, Warszawa 2002.
36