Czy w przypadku rozdzielności majątkowej małżonków oboje mogą

30. Czy w przypadku rozdzielności majątkowej małżonków oboje mogą
mieć prawo do działki w ROD?
W odpowiedzi na to pytanie należy brać pod uwagę postanowienia ustawowe
zawarte w kodeksie rodzinnym i opiekuńczym z działu III – Stosunki
majątkowe między małżonkami. Od zawarcia małżeństwa obowiązuje z mocy
samego prawa wspólność majątkowa. Może być jednak na podstawie art. 51
kodeksu ta wspólność wyłączona na podstawie zawartej umowy między
małżonkami lub w przypadku sporu - orzeczenia sądowego. Umowa może być
zawarta przed zawarciem małżeństwa (intercyza) albo w czasie trwania
małżeństwa. Obejmuje ona zarówno majątek posiadany przez małżonków przed
ślubem, jak i majątek nabyty w czasie obowiązywania wspólności majątkowej.
Prawo do działki oraz majątek zgromadzony na działce nabyte przed zawarciem
małżeństwa stanowią majątek odrębny. Taka sama sytuacja powstaje w
momencie obowiązywania rozdzielności majątkowej całkowitej, gdy to prawo i
majątek
zostanie
przypisany
jednemu
z
małżonków.
Takie
sytuacje
wskazywałyby na brak możliwości posiadania wspólnego prawa do działki. Są
jednak sytuacje, które temu wnioskowi przeczą. Po pierwsze, jeśli majątek
odrębny generuje dochody lub, jak w przypadku uprawy działki pożytki, to takie
dochody i pożytki w czasie trwania małżeństwa stają się wspólnością
majątkową. Po drugie, w czasie trwania małżeństwa może istnieć i przeważnie
istnieje majątek odrębny każdego z małżonków i jednocześnie majątek
stanowiący wspólność majątkową. Czyli należy wywodzić z takiego ustawienia
prawnego, że oboje małżonkowie mogą mieć prawo do działki, mimo istnienia
rozdzielności majątkowej, gdyż prawo do działki powoduje wspólność
ustawową do pobieranych z niej pożytków. Nie da się więc, w przypadku
działkowców, stosować całkowitą rozdzielność majątkową. Dlatego lepszym
rozwiązaniem jest ugoda między małżonkami w sprawie obowiązywania
wspólności majątkowej w odniesieniu do prawa do działki, jak i wspólnego
korzystania z pożytków. Sytuacja opisana w tej odpowiedzi nie ma
jednoznacznego potwierdzenia w przepisach nowej ustawy o rodzinnych
ogrodach działkowych. Ale należy pamiętać, że ustawa o ROD jest przepisem
szczególnym w stosunku do innych ustaw dotyczących tej materii, w tym do
kodeksu cywilnego oraz kodeksu rodzinnego i opiekuńczego i dlatego przy
braku pewnych postanowień w ustawie o ROD należy stosować przepisy
ogólnie obowiązujące. Moja odpowiedź na zadane pytanie: małżonkowie mimo
istniejącej rozdzielności majątkowej mogą mieć wspólne prawo do działki w
ROD.
Zbigniew Markuszewski
radca prawny OZ w Lublinie
10.03.2014r.