Wpływ prognozowanych zmian klimatycznych oraz socjo-ekonomicznych na stan Zalewu Wiślanego oraz Plan Zarządzania opracowany dla regionu Zalewu Wiślanego na podstawie wyników projektów LAGOONS i ARCH lagoons.web.ua.pt Gdaosk, 9 Lipiec 2014 Program spotkania 09:45 – 10:00 Powitanie i wprowadzenie – M. Bielecka, J. Przedrzymirska 10:00 – 10:30 Metodologia opracowania scenariuszy klimatycznych i socjoekonomicznych, główne założenia w ramach poszczególnych scenariuszy oraz wyniki modelowania (LAGOONS) – G. Różyoski, M. Bielecka 10:30 – 10:45 Możliwe zmiany zasolenia w Zalewie Wiślanym w związku z planami budowy portu morskiego po rosyjskiej stronie Zalewu Wiślanego (LAGOONS) - B. Chubarenko 10:45 – 11:15 Przerwa kawowa. W trakcie przerwy prezentacja posterów z wynikami obliczeo otrzymanych w poszczególnych scenariuszach. 11:15 – 11:45 Plan Zarządzania (ARCH): założenia, przedstawienie wyników konsultacji Planu z przedstawicielami urzędów marszałkowskich i rekomendacje – J. Zaucha 11:45 – 12:30 Pytania do prezentacji i wypełnienie kwestionariusza opracowanego przez projekt LAGOONS lagoons.web.ua.pt Gdaosk, 9 Lipiec 2014 Program spotkania 12:30 – 13:30 Lunch 13:30 – 15:30 Moderowana dyskusja w celu wypracowania tzw. "alternatywnego scenariusza" - moderatorzy: G. Różyoski, J. Zaucha 15:30 – 16:00 Przerwa kawowa i wypełnienie kwestionariusza opracowanego przez projekt ARCH 16:00 – 16:45 Podsumowanie oraz spisanie założeo tzw. "alternatywnego scenariusza” lagoons.web.ua.pt Gdaosk, 9 Lipiec 2014 LAGOONS i ARCH: dwa projekty 7-go Programu Ramowego UE realizujące zadania dotyczące Zalewu Wiślanego: • Wspólne działania na rzecz udziału użytkowników Zalewu w projektach – uczestnictwo w warsztatach dotyczących analizy wpływu czynników społeczno-ekonomicznych na stan Zalewu. lagoons.web.ua.pt Gdaosk, 9 Lipiec 2014 „Integrated water resources and coastal zone management in European lagoons in the context of climate change” „Zintegrowane zarządzanie zasobami wodnymi oraz strefą brzegową lagun europejskich w kontekście zmian klimatycznych” Nr umowy: 283157 Koordynowany przez: Ana Isabel Lillebø - Uniwersytet z Aveiro, Portugalia Per Stalnacke – Bioforsk, Norwegia lagoons.web.ua.pt Gdaosk, 9 Lipiec 2014 Rozpoczęcie: 1.10.2011 Realizacja: 36 miesięcy Rejony badawcze: 1. Zalew Wiślany – Morze Bałtyckie (transgraniczny Polska/Rosja); 2. Zalew Tylygulskyi Morze Czarne (Ukraina); 3. Zalew Ria de Aveiro – Ocean Atlantycki (Portugalia), 4. Mar Menor – Morze Śródziemne (Hiszpania). lagoons.web.ua.pt Gdaosk, 9 Lipiec 2014 CEL PROJEKTU LAGOONS • Podstawowym celem projektu jest wypracowanie elementów strategii i systemów wspomagania decyzji dla zintegrowanego zarządzania lagunami na podstawie szerokiego rozpoznania procesów zachodzących na granicy ląd-morze, przy wykorzystaniu wspólnej płaszczyzny komunikacji nauka-polityka-użytkownicy. • Elementy metodologii: 1) Udział użytkowników zalewu w celu określenia scenariuszy socjo-ekonomicznych dla Zalewu i jego zlewni; 2) Uwzględnienie wpływów zmian klimatycznych na Zalew i jego zlewnię; 3) Modelowanie wpływów zmian klimatycznych i scenariuszy socjoekonomicznych na Zalew i jego zlewnię; 4) Ocena odpowiedzi Zalewu na powyższe oddziaływania; 5) Opracowanie zaleceo dla zarządzania zalewem i jego zlewnią z uwzględnieniem opinii użytkowników. lagoons.web.ua.pt Gdaosk, 9 Lipiec 2014 Zarządzanie złożonymi oddziaływaniami na ekosystemy zalewów i ujśd rzek szczegółowy plan i konstrukcja niezbędnych działao Grant agreement no: 282748 Koordynatorzy: Gijs Breedveld and Amy Oen - Norwegian Geotechnical Institute Czas trwania projektu: sierpieo 2011 – sierpieo 2015 CELE: • Zmniejszyd granice pomiędzy dyscyplinami naukowymi • Zintegrowad istniejącą wiedzę i dostępne informacje w kontekście usług ekosystemowych • Wdrożyd prawdziwie partycypacyjny proces pomiędzy interesariuszami: politykami, władzami, NGO i biznesem • Sformułowad realistyczne strategie zrównoważonego zarządzania zalewami i lagunami • Stworzyd konstrukcję (ramy) dla efektywnego zarządzania • Zapewnid wykorzystanie projektu i jego wyników w realnych procesach i działaniach ARCH Lagoons 3 2 1 4 6 5 10 7 8 9 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. Vistula Göta älv Byfjorden Elbe Rhine Broads Òbidos Lesina Amvrakikos Razelm-Sinoe Metodologia opracowania scenariuszy klimatycznych i socjo-ekonomicznych, główne założenia w ramach poszczególnych scenariuszy oraz wyniki modelowania (LAGOONS) Małgorzata Bielecka, Grzegorz Różyoski, Małgorzata Robakiewicz, Mariusz Zalewski, Anna Reda lagoons.web.ua.pt Gdaosk, 9 Lipiec 2014 Zalew Wiślany 2-gi co do wielkości zalew na Bałtyku lagoons.web.ua.pt Gdaosk, 9 Lipiec 2014 Zalew Wiślany •Obszar: 838 km2 (RU 56%, PL 44%) •Długość: 90 km •Szerokość: 10-19 km •Śr. gł.: 2.7 m •Całkowita zlewnia: 23,871 km2 •Zasolenie: 0.1 - 4.5 PSU •Obj. wody: 2.3 km3 •Śr. czas retencji: 6 m-cy •Główne rzeki: Pregoła, Prokładnaja, Elbląg, Pasłęka, Nogat, Bauda •Połączenie z morzem: Cieśnina Piławska k. Bałtyjska lagoons.web.ua.pt Gdaosk, 9 Lipiec 2014 Grupy Fokusowe – identyfikacja najważniejszych problemów z perspektywy społeczności lokalnych. Frombork: Rybacy, restauratorzy, właściciele hoteli, nauczyciele Piaski: Rybacy i właściciele hoteli/pensjonatów Kadyny: Obywatele i władze lokalne Krynica Morska: Rybacy Wynik: mapa pokazująca „najlepsze” i „najgorsze” obszary lagoons.web.ua.pt Gdaosk, 9 Lipiec 2014 Panel Obywatelski – kolejny krok pozwalający na sprecyzowanie spostrzeżeo i sformułowanie zaleceo oraz scenariuszy przyszłego rozwoju Zalewu Jurorzy z: • • • • • Krynica Morska Piaski Braniewo Frombork Kadyny lagoons.web.ua.pt Gdaosk, 9 Lipiec 2014 Eksperci: • Jakośd środowiska Zalewu Wiślanego i perspektywy przyszłych zmian. Justyna Kopiec, Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Olsztynie • Problemy rybołówstwa w Zalewie Wiślanym oraz perspektywy przyszłego rozwoju. Henryk Miłaszewski, Okręgowy Inspektorat Rybołówstwa Morskiego w Gdyni • Problemy rolnictwa w rejonie Zalewu Wiślanego oraz perspektywy przyszłego rozwoju. Krystyna Terlikowska, Żuławski Ośrodek Badawczy Instytutu Technologiczno-Przyrodniczego lagoons.web.ua.pt Gdaosk, 9 Lipiec 2014 Eksperci: • Przepisy i zarządzanie w rejonie Zalewu Wiślanego oraz perspektywy przyszłych zmian strategii rozwoju. Kinga Krupioska, Urząd Marszałkowski Województwa Warmiosko-Mazurskiego, Olsztyn • Transport i infrastruktura w rejonie Zalewu Wiślanego (aspekty morskie). Andrzej Cieślak, Urząd Morski w Gdyni • Ochrona środowiska Zalewu Wiślanego. Monika Zakrzewska, Urząd Morski w Gdyni • Turystyka i rekreacja w rejonie Zalewu Wiślanego. Regina Czymbor, Urząd Marszałkowski Województwa Warmiosko-Mazurskiego, Biuro Regionalne w Elblągu lagoons.web.ua.pt Gdaosk, 9 Lipiec 2014 Obywatelski scenariusz rozwoju rejonu Zalewu Wiślanego w ciągu najbliższych 20 lat • Dojdzie do zaniku rybołówstwa w związku z niekontrolowanym przyrostem populacji kormorana czarnego, jak również w związku z brakiem środków na zarybianie. • Poprawi się jakośd wody w Zalewie ze względu na: 1. Pogłębienie kanałów nawigacyjnych, 2. Budowę oczyszczalni ścieków i zmianę technologii oczyszczania, 3. Rozwój rolnictwa ekologicznego oraz agroturystyki, 4. Wzrost kontroli nawożenia oraz produkcji rolnej. • Poprawi się współpraca między obywatelami a urzędnikami, decydentami, reprezentantami różnych grup interesów. lagoons.web.ua.pt Gdaosk, 9 Lipiec 2014 • Budowa przekopu Mierzei Wiślanej nie zostanie zrealizowana z uwagi na brak środków finansowych oraz celowości utrzymania przekopu, • Rozwinie się infrastruktura portowa i żeglarska jako jeden z głównych motorów gospodarki i źródeł dochodu ludności, • Powstanie ścieżka rowerowa wokół zalewu oraz na (przyszłych) wałach sztormowych, • W ramach rozwoju turystyki międzynarodowej dojdzie do zacieśnienia współpracy z Obwodem Kaliningradzkim, • Rozwinie się infrastruktura portowa i żeglarska, • Powstaną alternatywy komunikacyjne dla istniejących dróg. lagoons.web.ua.pt Gdaosk, 9 Lipiec 2014 Zalecenia dot. przyszłego rozwoju oraz sposobu zarządzania w rejonie Zalewu Wiślanego: • Zrównoważona gospodarka „ornitologiczna” – ograniczenie populacji kormorana czarnego, • Przeprowadzenie intensywnego i systematycznego zarybiania Zalewu Wiślanego (głównie węgorzem), • Pogłębienie i poszerzenie torów wodnych w celu poprawy żeglugi jak również jakości wody w Zalewie, • Umocnienie istniejących wałów przeciwsztormowych i przeciwpowodziowych oraz budowa nowych w celu ochrony przed powodziami, • Remont portów rybackich i ich adaptacja dla potrzeb turystyki, • Ochrona portów przed zamulaniem poprzez budowę konstrukcji hydrotechnicznych o charakterze ekologicznym . lagoons.web.ua.pt Gdaosk, 9 Lipiec 2014 Zalecenia dot. przyszłego rozwoju oraz sposobu zarządzania w rejonie Zalewu Wiślanego: • Budowa przekopu przez mierzeję jako szansa dla rozwoju regionu, • Większa reklama istniejących produktów turystycznych oraz samego regionu, • Tworzenie nowych produktów turystycznych, • Instalacja kamer internetowych w wyjątkowo atrakcyjnych punktach obserwacji przyrody i udostępnianie nagrao w Internecie, • Budowa dróg i alternatywnych przepraw do miejscowości znajdujących się w rejonie Zalewu Wiślanego, • Remont obecnie istniejących dróg w celu poprawy sytuacji komunikacyjnej. lagoons.web.ua.pt Gdaosk, 9 Lipiec 2014 Zalecenia dot. przyszłego rozwoju oraz sposobu zarządzania w rejonie Zalewu Wiślanego: • Modyfikacja przepisów utrudniających rozwój inwestycji turystycznych (gł. związanych z NATURA 2000), • Uproszczenie procedur uzyskania zgody na przekraczanie granicy z Obwodem Kaliningradzkim, również drogą morską, • Stworzenie instrumentów wspomagających dywersyfikację miejsc pracy w celu redukcji bezrobocia w regionie, • Dalsze działania na rzecz poprawy jakości wody, • Postulat, aby głównym gospodarzem wód wraz z infrastrukturą brzegową był Urząd Morski. lagoons.web.ua.pt Gdaosk, 9 Lipiec 2014 Na podstawie spotkao Grup Fokusowych i Panelu Obywatelskiego opracowano 4 scenariusze społeczno-ekonomiczne przyszłego rozwoju Zalewu (Uniw. Dundee + IBW): lagoons.web.ua.pt Gdaosk, 9 Lipiec 2014 Modelowanie Scenariusze klimatyczne Scenariusze socjo-ekonomiczne 1971 - 2000 2011 - 2040 2071 - 2098 • Atmosfera – projekt ENSEMBLES, scenariusz M10, A1B, (PIK) • Rzeki – model SWIM (PIK) • Granica od strony morza – projekt ECOSUPPORT, model ERGOM (ABIORAS) • Zalew – Delft 3D (IBW + MIR) i Mike 21 (ABIORAS) lagoons.web.ua.pt Gdaosk, 9 Lipiec 2014 Zrównoważone Zarządzanie Kontynuacja Użytkowanie w okresie referencyjnym 1971 - 2000 Kryzys lagoons.web.ua.pt Zaniechanie Gdaosk, 9 Lipiec 2014 Wpływ zmian klimatycznych oraz sposobu użytkowania gruntów na przepływy (Q) i jakośd wody w dopływach Zrównoważone Zarządzanie Kontynuacja 25% 25% 15% Q 5% -5% N-NO3 -15% -25% 15% -5% N-NO3 N-NH4 -15% N-NH4 P-PO4 -25% P-PO4 -35% -35% -45% -45% -55% -55% Kryzys Zaniechanie 25% 25% 15% 5% Q 5% Q 15% 5% Q -5% N-NO3 -5% N-NO3 -15% N-NH4 -15% N-NH4 -25% P-PO4 -25% P-PO4 -35% -35% -45% -45% -55% -55% Łączny wpływ zmian użytkowania gruntów i zmian klimatycznych na jakośd wody 30 20 OXY 10 PO4-P -10 NO3-N NH4-N 0 BAU BAU CR CR -20 NO3-N SA SA NH4-N PO4-P MH MH OXY -30 -40 -50 -60 NH4 ↓ CR, SA ↓ MH lagoons.web.ua.pt ↑↓ NO3-N NH4-N PO4-P OXY BAU -2.1 -41.2 5.5 -0.8 CR -9.7 -47.3 -14.2 -0.1 SA -14.2 -54.3 -8.2 -0.2 MH 18.9 -33.9 21.3 -1.6 • KRYZYS: poprawa jakości wody lagoons.web.ua.pt Wnioski Wnioski • ZANIECHANIE: większe parowanie, mniejszy dopływ do Zalewu, lepsza jakośd wody lagoons.web.ua.pt Wnioski • ZRÓWNOWAŻONY ROZWÓJ: pogorszenie jakości wody lagoons.web.ua.pt Scenariusz „ Pogłębienie torów żeglownych” Zmiany procentowe średnich rocznych stężeo parametrów: Chlorofil-a, N-NO3, N-NH4, P-PO4 w wybranych punktach: AN2, AN6, MIR5, MIR12. Porównanie zmian procentowych w okresie 1971 – 2000 uwzględniające batymetrię aktualną oraz batymetrię zmienioną poprzez pogłębianie. lagoons.web.ua.pt Gdaosk, 9 Lipiec 2014 WYNIKI PROJEKTU LAGOONS DLA ZALEWU WIŚLANEGO Warsztaty w Gdańsku, 9 lipca 2014 SCENARIUSZ ZMIAN KLIMATYCZNYCH ENSAMBLES A1B Warunki brzegowe od strony morza (Cieśnina Pilawska) w okresie 1971 - 2000: Zasolenie (średnie miesięczne) Scenariusz „ Pogłębienie torów żeglownych” Użytkowanie gruntów w okresie 1971-2000 Zmiany procentowe średnich rocznych stężeo parametrów: Chlorofil-a, N-NO3, N-NH4, P-PO4 w wybranych punktach: AN2, AN6, MIR5, MIR12. Porównanie zmian procentowych w okresie 1971 – 2000 uwzględniające batymetrię aktualną oraz batymetrię zmienioną poprzez pogłębianie. Poziom wody (średni miesięczny) 150% OGÓLNY STAN ZALEWU Cieśnina Pilawska AN2 Udziały użytkowania poszczególnych kategorii gruntów N-NH4 N-NO3 P-PO4 3% 2% 2% osady 9% 0% 2% 3% przemysł 9% 150% Chl-a -1% drogi grunty orne 7% AN6 -50% 3% odłogi 100% łąki 67% Legenda 50% 150% MIR5 0% N-NH4 N-NO3 P-PO4 1% 0% 0% lasy iglaste lasy liściaste tereny podmokłe Chl-a 0% 1.7.. osady 65536.. 3.2.. przemysł 2272.. 0.1.. drogi 145.. 0.0.. 1389115.. 67.0.. odłogi 587.. 0.0.. łąki 1404.. 0.1.. pastwiska 65524.. 3.2.. 146765.. 7.1.. 173761.. 8.4.. 185561.. 9.0.. 5481.. 0.3.. lasy mieszane lasy iglaste lasy liściaste tereny podmokłe Dane z Eurostatu -50% P-PO4 42% pastwiska lasy mieszane 100% N-NH4 N-NO3 3% 9% 50% 0% Po [%] 36011.. wody 50% Wiatr 1971-2000 Udział [ha] wody grunty orne 100% Pow. Klasa/Stan ekologiczny 150% Chl-a -20% -50% 100% MIR12 50% Dopływ N & P wg modelu SWIM 0% w okresie 1971-2000 N-NH4 N-NO3 P-PO4 4% 10% 5% I / Bardzo dobry II / Dobry III / Umiarkowany IV / Słaby V / Zły Chl-a -4% PKB (wg PPP) Ludnośd Turystyka (liczba łóżek) Grunty orne (ha) Lasy (ha) 64 1,102,640 127,900 1,389,115 506,087 -50% Ładunki z rzek 800 [tony/rok] [tony/rok] 1000 10000 8000 6000 4000 Pogłębienie torów żeglugowych: głównego toru do 4.5m oraz torów podejściowych do portów do 3.5m. Pogłębianie tylko po stronie polskiej. 600 400 Obecna batymetria 200 2000 0 0 Założenia do scenariusza Pcałk. - 1971-2000 Ncałk. - 1971-2000 12000 Batymetria po pogłębieniu torów żeglugowych Zanieczyszczenia punktowe 1971-2000 Ncałk. Pcałk. Projekt finansowany przez 7PR UE (2007-2013) Nr umowy: 283157 Wykonanie: M. Bielecka, A. Reda Założenia do scenariusza Pogłębienie torów żeglugowych: głównego toru do 4.5m oraz torów podejściowych do portów do 3.5m. Pogłębianie tylko po stronie polskiej. ; Batymetria po pogłębianiu Obecna batymetria lagoons.web.ua.pt Gdaosk, 9 Lipiec 2014 Użytkowanie gruntów w okresie 1971-2000 Udziały użytkowania poszczególnych kategorii gruntów Pow. Udział [ha] [%] wody 36011.. 1.7.. osady 65536.. 3.2.. przemysł 2272.. 0.1.. drogi 145.. 0.0.. grunty orne 1389115.. 67.0.. odłogi 587.. 0.0.. łąki 1404.. 0.1.. pastwiska 65524.. 3.2.. 146765.. 7.1.. 173761.. 8.4.. 185561.. 9.0.. 5481.. 0.3.. wody osady 9% 2% 3% przemysł 9% drogi grunty orne 7% 3% odłogi łąki 67% pastwiska lasy mieszane lasy iglaste lasy liściaste tereny podmokłe lagoons.web.ua.pt lasy mieszane lasy iglaste lasy liściaste tereny podmokłe Gdaosk, 9 Lipiec 2014 Dopływ N & P wg modelu SWIM w okresie 1971-2000 Ładunki z rzek Pcałk. - 1971-2000 Ncałk. - 1971-2000 1000 10000 800 8000 [tony/rok] [tony/rok] 12000 6000 4000 600 400 200 2000 0 0 Zanieczyszczenia punktowe 1971-2000 Ncałk. lagoons.web.ua.pt Pcałk. Gdaosk, 9 Lipiec 2014 150% OGÓLNY STAN ZALEWU Cieśnina Pilawska AN2 100% 50% 0% N-NH4 N-NO3 P-PO4 3% 2% 2% 150% Chl-a -1% AN6 -50% 100% 50% 150% MIR5 0% N-NH4 N-NO3 P-PO4 1% 0% 0% Chl-a 0% 100% -50% P-PO4 42% N-NH4 N-NO3 3% 9% 50% 0% Klasa/Stan ekologiczny 150% Chl-a -20% -50% 100% MIR12 50% 0% -50% N-NH4 N-NO3 P-PO4 4% 10% 5% Chl-a -4% I / Bardzo dobry II / Dobry III / Umiarkowany IV / Słaby V / Zły Wnioski • Pogłębianie torów nie zmieni stanu Zalewu Wiślanego, szczególnie po stronie rosyjskiej. • Po stronie polskiej wystąpią tylko niewielkie zmiany w rejonie pogłębiania: zasolenie nieco wzrośnie. • Spadną stężenia chlorofilu w Zalewie. Największy spadek wystąpi w punkcie MIR12 (o 20%) przy jednoczesnym wzroście fosforanów (o 42%) i nieznacznym wzroście pozostałych biogenów. • Zmiany te będą maled do 0% w północno-wschodniej części Zalewu. • Nie zmieni się klasa jakości wody dla żadnego z parametrów. lagoons.web.ua.pt Gdaosk, 9 Lipiec 2014 Scenariusz „Kontynuacja” Zmiany procentowe średnich rocznych stężeo parametrów: Chlorofil-a, N-NO3, N-NH4, P-PO4 w wybranych punktach: AN2, AN6, MIR5, MIR12. Porównanie zmian procentowych w okresie 2011 – 2040 w stosunku do okresu referencyjnego 1971 – 2000 uwzględniające wpływ zmian klimatycznych i socjoekonomicznych oraz uwzględniające jedynie wpływ zmian socjo-ekonomicznych w okresie 2011 – 2040. lagoons.web.ua.pt Gdaosk, 9 Lipiec 2014 WYNIKI PROJEKTU LAGOONS DLA ZALEWU WIŚLANEGO Warsztaty w Gdańsku, 9 lipca 2014 SCENARIUSZ ZMIAN KLIMATYCZNYCH ENSAMBLES A1B Warunki brzegowe od strony morza (Cieśnina Pilawska): Zasolenie (średnie miesięczne) Scenariusz „Kontynuacja” Zmiany użytkowania gruntów do roku 2030 Zmiany procentowe średnich rocznych stężeo parametrów: Chlorofil-a, N-NO3, N-NH4, P-PO4 w wybranych punktach: AN2, AN6, MIR5, MIR12. Porównanie zmian procentowych w okresie 2011 – 2040 w stosunku do okresu referencyjnego 1971 – 2000 uwzględniające wpływ zmian klimatycznych i socjo-ekonomicznych oraz uwzględniające jedynie wpływ zmian socjo-ekonomicznych w okresie 2011 – 2040. W stosunku do okresu referencyjnego udziały użytkowania gruntów praktycznie nie zmienią się. Zakłada się nieznaczny wzrost powierzchni gruntów ornych przy niewielkim spadku powierzchni pozostałych terenów. Pow. Poziom wody (średni miesięczny) 150% 50% 0% 1971-2000 2011-2041 Chl-a -2% -50% AN6 Wpływ zmian socjo-eko i klimatycznych P-PO4 180% 150% 100% 50% 0% MIR5 P-PO4 37% N-NH4 N-NO3 P-PO4 2% 4% 7% Chl-a -3% -50% 100% Wpływ zmian socjo-eko 50% N-NH4 N-NO3 P-PO4 9% 6% 7% Chl-a 21% 0% Chl-a -2% Po -50% Wpływ zmian socjo-eko MIR12 Dopływ N & P wg modelu SWIM N-NH4 -16% N-NO3 -42% 150% Wpływ zmian socjo-eko i klimatycznych P-PO4 109% 50% N-NH4 N-NO3 P-PO4 2% 6% 4% Chl-a -2% Ładunki z rzek 12000 1000 Pcałk. - 2011 - 2040 - "Kontynuacja" 800 [tony/rok] [tony/rok] 10000 8000 6000 4000 600 400 200 2000 0 0 Zanieczyszczenia punktowe 2011-2040 Ncałk. Pcałk. • • • • • • • • • • • • • • • Projekt finansowany przez 7PR UE (2007-2013) Nr umowy: 283157 Wpływ zmian socjo-eko i klimatycznych Założenia do scenariusza Pcałk. - 1971-2000 Ncałk. - 2011-2040 - "Kontynuacja" Chl-a N-NH4 N-NO3 -13% -12% -26% -50% Wpływ zmian socjo-eko Ncałk. - 1971-2000 Klasa/Stan ekologiczny I / Bardzo dobry II / Dobry III / Umiarkowany IV / Słaby V / Zły 100% 0% w okresach 1971-2000 i 2011-2040 Wpływ zmian socjo-eko i klimatycznych Liczba ludności bez zmian; Wzrost ogólnego poziomu zatrudnienia, ale powolny proces zróżnicowania sektora pracy; Stały odpływ wykwalifikowanej miejscowej ludności z wyższym wykształceniem (młodych); Poprawa infrastruktury, dróg i połączeo komunikacyjnych, chod ich stan nadal niewystarczający; Niezadowalające zarządzanie transportem, rybołówstwem, przemysłem; Niezadowalające rozwiązania dotyczące kwestii zarządzania przeciwpowodziowego i kanalizacji; Niewystarczający poziom ochrony Zalewu Wiślanego jako obszaru Natura 2000; Słaba administracja lokalna ignorująca zaangażowanie lokalnej społeczności; Mało inicjatyw, inwestycji i słaba promocja regionu; Słaba komunikacja pomiędzy Polską i Rosją oraz zróżnicowane regulacje prawne; Wzrost ogólnej powierzchni terenów rolniczych; rozwój zrównoważonej agro- i eko-turystyki, lecz spadek popytu na turystyczne miejsca noclegowe; Tradycyjne zasoby ryb zmniejszone (brak finansowania na zarybianie, kłusownictwo); Wzrost liczby kormoranów; Pogorszenie jakości wody pomimo zwiększenia liczby oczyszczalni ścieków i zrównoważonego rolnictwa, wzrost występowania zakwitów glonów; Zróżnicowane opinie społeczności lokalnej na temat przekopu przez Mierzeję. [%] 36011.. 1.7.. 0.. osady 65536.. 3.2.. 0.. przemysł 2272.. 0.1.. 0.. drogi 145.. 0.0.. 0.. 1408563.. 67.9.. 1.4.. odłogi 534.. 0.0.. -9.. łąki 1404.. 0.1.. 0.. pastwiska 61593.. 3.0.. -6.. 142362.. 6.9.. -3.. 168548.. 8.1.. -3.. 179994.. 8.7.. -3.. 5200.. 0.3.. -5.. lasy mieszane lasy iglaste lasy liściaste tereny podmokłe Chl-a N-NH4 N-NO3 -20% -38% -26% [%] wody grunty orne 150% Chl-a N-NH4 N-NO3 -13% -12% -26% Wiatr 2011-2040 Legenda AN2 N-NH4 N-NO3 P-PO4 6% 3% 1% Wpływ zmian socjo-eko Wiatr 1971-2000 Cieśnina Pilawska P-PO4 87% 100% OGÓLNY STAN ZALEWU Legenda Udział Zmiana [ha] Dane z Eurostatu PKB (wg PPP) Ludnośd Turystyka (liczba łóżek) Grunty orne Lasy 74% 0% 33% 1% -3% Wpływ zmian klimatycznych oraz sposobu użytkowania gruntów na przepływy (Q) i jakość wody w dopływach 25% 15% 5% Q -5% N-NO3 -15% N-NH4 -25% P-PO4 -35% -45% -55% Wykonanie: M. Bielecka, A. Reda 150% 100% OGÓLNY STAN ZALEWU 50% 0% Cieśnina Pilawska P-PO4 87% AN2 N-NH4 N-NO3 P-PO4 6% 3% 1% Chl-a -2% 150% Chl-a N-NH4 N-NO3 -13% -12% -26% -50% Wpływ zmian socjo-eko AN6 Wpływ zmian socjo-eko i klimatycznych P-PO4 180% 150% 100% 50% 0% MIR5 P-PO4 37% N-NH4 N-NO3 P-PO4 2% 4% 7% Chl-a -3% -50% 100% Wpływ zmian socjo-eko 50% N-NH4 N-NO3 P-PO4 9% 6% 7% -50% Wpływ zmian socjo-eko MIR12 Wpływ zmian socjo-eko i klimatycznych Chl-a 21% 0% Chl-a -2% Chl-a N-NH4 N-NO3 -20% -38% -26% N-NH4 -16% N-NO3 -42% Wpływ zmian socjo-eko i klimatycznych 150% P-PO4 109% I / Bardzo dobry II / Dobry III / Umiarkowany IV / Słaby V / Zły 100% 50% 0% N-NH4 N-NO3 P-PO4 2% 6% 4% Chl-a -2% Chl-a N-NH4 N-NO3 -13% -12% -26% -50% Wpływ zmian socjo-eko Klasa/Stan ekologiczny Wpływ zmian socjo-eko i klimatycznych WYNIKI PROJEKTU LAGOONS DLA ZALEWU WIŚLANEGO Warsztaty w Gdańsku, 9 lipca 2014 SCENARIUSZ ZMIAN KLIMATYCZNYCH ENSAMBLES A1B Warunki brzegowe od strony morza (Cieśnina Pilawska): Zasolenie (średnie miesięczne) Scenariusz „KRYZYS” OGÓLNY STAN ZALEWU 1971-2000 2011-2041 Cieśnina Pilawska 100% Chl-a N-NH4 N-NO3 P-PO4 -2% -1% -4% -8% Wiatr 2011-2040 Legenda Wpływ zmian socjo-eko i klimatycznych AN6 P-PO4 139% 150% 0% Po Wpływ zmian socjo-eko MIR12 N-NH4 -24% N-NO3 -49% Wpływ zmian socjo-eko i klimatycznych -50% Ładunki z rzek Pcałk. - 1971-2000 Ncałk. - 2011-2040 - "Kryzys" 1000 Pcałk. - 2011 - 2040 - "Kryzys" 800 8000 [tony/rok] [tony/rok] 10000 6000 4000 600 400 200 2000 0 0 Zanieczyszczenia punktowe 2011-2040 Ncałk. Pcałk. Projekt finansowany przez 7PR UE (2007-2013) Nr umowy: 283157 0.1.. 0.. 150% odłogi* 240717.. 100% łąki 1404.. 0.1.. 50% pastwiska 65524.. 3.2.. 0.. 114958.. 5.5.. -22.. 146503.. 7.1.. -16.. 143408.. 6.9.. -23.. 5481.. 0.3.. 0.. P-PO4 12% Chl-a N-NH4 N-NO3 P-PO4 -3% -6% -8% -12% lasy mieszane lasy iglaste lasy liściaste tereny podmokłe Chl-a -20% N-NH4 N-NO3 -42% -35% Wpływ zmian socjo-eko i klimatycznych Klasa/Stan ekologiczny P-PO4 82% Chl-a N-NH4 N-NO3 P-PO4 -2% -2% -4% -7% Wpływ zmian socjo-eko Ncałk. - 1971-2000 2272.. 0.. 50% w okresach 1971-2000 i 2011-2040 0.. przemysł -10.. 100% 0% 3.2.. 0.0.. 150% Dopływ N & P wg modelu SWIM 65536.. 60.3.. Chl-a 20% -50% 0.. osady 145.. Wpływ zmian socjo-eko Chl-a -2% N-NH4 N-NO3 P-PO4 -7% -4% -5% 1.7.. 1250203.. -50% 50% [%] 36011.. grunty orne 0% MIR5 100% [%] wody drogi Chl-a N-NH4 -13% -14% N-NO3 -31% -50% Udział Zmiana [ha] AN2 P-PO4 63% Wpływ zmian socjo-eko 12000 Pow. 50% 0% Wiatr 1971-2000 W stosunku do okresu referencyjnego zmniejszy się nieco udział użytkowania gruntów ornych i lasów na rzecz wzrostu udziału odłogów we wszystkich gruntach. Poziom wody (średni miesięczny) 150% Legenda Zmiany użytkowania gruntów do roku 2030 Zmiany procentowe średnich rocznych stężeo parametrów: Chlorofil-a, N-NO3, N-NH4, P-PO4 w wybranych punktach: AN2, AN6, MIR5, MIR12. Porównanie zmian procentowych w okresie 2011 – 2040 w stosunku do okresu referencyjnego 1971 – 2000 uwzględniające wpływ zmian klimatycznych i socjo-ekonomicznych oraz uwzględniające jedynie wpływ zmian socjo-ekonomicznych w okresie 2011 – 2040. Wpływ zmian socjo-eko i klimatycznych Założenia do scenariusza • Spadek liczby ludności i zatrudnienia; • Niskie możliwości znalezienia zatrudnienia; • Stały wysoki odpływ wykwalifikowanej miejscowej ludności z wyższym wykształceniem, w szczególności mieszkaoców poniżej 25 roku życia; • Nieistniejąca lub znajdująca się w złym stanie infrastruktura niezbędna do transportu, rybołówstwa, przemysłu i zrównoważonej turystyki. Brak inicjatyw, inwestycji i promocji regionu; • Chaotyczne rozwiązania dotyczące kwestii zarządzania przeciwpowodziowego i kanalizacji; • Zaniedbanie ochrony Zalewu Wiślanego jako obszaru Natura 2000; • Wykluczenie i ignorowanie zaangażowania lokalnej społeczności przez lokalną administrację; • Dysproporcje wykonawcze oraz słaba komunikacja pomiędzy Polską i Rosją; • Spadek ogólnej powierzchni terenów rolniczych; • Dramatyczny spadek zrównoważonej agro- i eko-turystyki; • Tradycyjne zasoby rybne całkowicie wyczerpane; • Znaczący, niekontrolowany wzrost liczby kormoranów; • Spory wśród społeczności lokalnej wynikające z odmiennych poglądów na temat przekopu przez Mierzeję. 0.. *Powierzchnia odłogów w okresie referencyjnym to 587 ha, a gruntów ornych - 1389115ha. 10 % gruntów ornych i 20% lasów przekształcono w odłogi, co powiększyło je o 40908%. I / Bardzo dobry II / Dobry III / Umiarkowany IV / Słaby V / Zły Chl-a N-NH4 -12% -15% N-NO3 -31% 11.6.. 40908.. Dane z Eurostatu PKB (wg PPP) Ludnośd Turystyka (liczba łóżek) Grunty orne Lasy – 5% – 33% – 30% – 10% – 22% Wpływ zmian klimatycznych oraz sposobu użytkowania gruntów na przepływy (Q) i jakość wody w dopływach 25% 15% 5% Q -5% N-NO3 -15% N-NH4 -25% P-PO4 -35% -45% -55% Wykonanie: M. Bielecka, A. Reda 150% OGÓLNY STAN ZALEWU Cieśnina Pilawska 100% AN2 P-PO4 63% 50% 0% Chl-a N-NH4 N-NO3 P-PO4 -2% -1% -4% -8% Chl-a N-NH4 -13% -14% N-NO3 -31% -50% Wpływ zmian socjo-eko 150% Wpływ zmian socjo-eko i klimatycznych AN6 100% 50% P-PO4 139% 150% 0% MIR5 Wpływ zmian socjo-eko Chl-a -20% N-NH4 N-NO3 -42% -35% Wpływ zmian socjo-eko i klimatycznych Chl-a 20% 50% Chl-a -2% N-NH4 N-NO3 P-PO4 -7% -4% -5% -50% Wpływ zmian socjo-eko MIR12 Chl-a N-NH4 N-NO3 P-PO4 -3% -6% -8% -12% -50% 100% 0% P-PO4 12% N-NH4 -24% N-NO3 -49% Wpływ zmian socjo-eko i klimatycznych Klasa/Stan ekologiczny 150% P-PO4 82% 100% 50% 0% Chl-a N-NH4 N-NO3 P-PO4 -2% -2% -4% -7% Chl-a N-NH4 -12% -15% N-NO3 -31% -50% Wpływ zmian socjo-eko Wpływ zmian socjo-eko i klimatycznych I / Bardzo dobry II / Dobry III / Umiarkowany IV / Słaby V / Zły WYNIKI PROJEKTU LAGOONS DLA ZALEWU WIŚLANEGO Warsztaty w Gdańsku, 9 lipca 2014 SCENARIUSZ ZMIAN KLIMATYCZNYCH ENSAMBLES A1B Warunki brzegowe od strony morza (Cieśnina Pilawska): Zasolenie (średnie miesięczne) Scenariusz „Zaniechanie” Cieśnina Pilawska 1971-2000 2011-2041 Chl-a N-NH4 N-NO3 P-PO4 -2% -3% -9% -3% Wpływ zmian socjo-eko i klimatycznych 150% AN6 odłogi* 569044.. 27.4.. 96841.. 100% łąki 1404.. 0.1.. pastwiska 65524.. 3.2.. 0.. 272866.. 13.2.. 86.. 173761.. 8.4.. 0.. 185561.. 8.9.. 0.. 5481.. 0.3.. 0.. P-PO4 14% Chl-a N-NH4 N-NO3 P-PO4 -3% -11% -13% -11% P-PO4 94% 100% 50% w okresach 1971-2000 i 2011-2040 -50% Chl-a N-NH4 N-NO3 P-PO4 -2% -4% -9% -1% Wpływ zmian socjo-eko Pcałk. - 1971-2000 1000 Pcałk. - 2011 - 2040 - "Zaniechanie" 800 [tony/rok] [tony/rok] 10000 8000 6000 4000 600 400 200 2000 0 0 Zanieczyszczenia punktowe 2011-2040 Ncałk. Pcałk. Projekt finansowany przez 7PR UE (2007-2013) Nr umowy: 283157 lasy mieszane lasy iglaste lasy liściaste tereny podmokłe Chl-a N-NH4 N-NO3 -20% -46% -39% Wpływ zmian socjo-eko i klimatycznych Klasa/Stan ekologiczny N-NH4 N-NO3 -24% -49% Wpływ zmian socjo-eko i klimatycznych 0% Ncałk. - 2011-2040 - "Zaniechanie" 0.. 150% 150% Dopływ N & P wg modelu SWIM Ładunki z rzek 0.1.. 0.. 0% Ncałk. - 1971-2000 2272.. -50.. Chl-a 18% MIR12 0.. przemysł 0.0.. Wpływ zmian socjo-eko Wpływ zmian socjo-eko 3.2.. 33.5.. -50% -50% 65536.. 145.. 0% MIR5 100% Po 0.. osady 694557.. P-PO4 154% Chl-a N-NH4 N-NO3 P-PO4 -4% -5% -7% -1% 1.7.. grunty orne 50% Wiatr 2011-2040 50% [%] 36011.. -35% -50% Wpływ zmian socjo-eko Legenda [%] wody drogi Chl-a N-NH4 -13% -15% N-NO3 Udział Zmiana [ha] 50% 0% 12000 Pow. AN2 P-PO4 70% 100% OGÓLNY STAN ZALEWU Wiatr 1971-2000 W stosunku do okresu referencyjnego znacząco zmniejszy się udział użytkowania gruntów ornych na rzecz wzrostu udziałów odłogów i lasów mieszanych we wszystkich gruntach. Poziom wody (średni miesięczny) 150% Legenda Zmiany użytkowania gruntów do roku 2030 Zmiany procentowe średnich rocznych stężeo parametrów: Chlorofil-a, N-NO3, N-NH4, P-PO4 w wybranych punktach: AN2, AN6, MIR5, MIR12. Porównanie zmian procentowych w okresie 2011 – 2040 w stosunku do okresu referencyjnego 1971 – 2000 uwzględniające wpływ zmian klimatycznych i socjo-ekonomicznych oraz uwzględniające jedynie wpływ zmian socjo-ekonomicznych w okresie 2011 – 2040. I / Bardzo dobry II / Dobry III / Umiarkowany IV / Słaby V / Zły Chl-a N-NH4 -12% -17% N-NO3 -35% Wpływ zmian socjo-eko i klimatycznych Założenia do scenariusza • Spadek liczby ludności; • Wzrost zatrudnienia – stabilne zatrudnienie, spadek odpływu młodszego pokolenia; • Poprawa niezbędnej infrastruktury, inwestycje oraz promocja regionu przy zachowaniu zasad zrównoważonego rozwoju i ochrony obszaru; • Nadzorowanie przez władze lokalne rozwiązao dotyczących kwestii zarządzania przeciwpowodziowego i kanalizacji; ochrona Zalewu Wiślanego jako obszaru Natura 2000; • Współpraca lokalnej administracji z lokalną społecznością oraz współpraca międzyregionalna między lokalnymi władzami i społecznościami w sprawach dotyczących Zalewu; • Koniecznośd rozwiązania kwestii dysproporcji wykonawczych i słabej komunikacji pomiędzy Polską i Rosją; • Spadek ogólnej powierzchni terenów rolniczych (odłogowanie); • Rozwój zrównoważonej agro- i eko-turystyki; • Zwiększenie tradycyjnych zasobów rybnych (programy zarybiania), zmniejszenie kłusownictwa; • Regularne monitorowanie i kontrolowanie liczby kormoranów; • Inwestycje w oczyszczalnie ścieków i zrównoważone rolnictwo; • Poprawa lokalnego dostępu do drogi S22 prowadzącej do granicy z Rosją; • Zróżnicowane opinie (za i przeciw) na temat przekopu przez Mierzeję. 0.. *Powierzchnia odłogów w okresie referencyjnym to 587 ha, a gruntów ornych - 1389115ha. 50 % gruntów ornych przekształcono w odłogi (wzrost o 96841%) i lasy mieszane (wzrost o 86%). Dane z Eurostatu PKB (wg PPP) Ludnośd Turystyka (liczba łóżek) Grunty orne Lasy 80% – 20% 33% – 50% – 25% Wpływ zmian klimatycznych oraz sposobu użytkowania gruntów na przepływy (Q) i jakość wody w dopływach 25% 15% 5% Q -5% N-NO3 -15% N-NH4 -25% P-PO4 -35% -45% -55% Wykonanie: M. Bielecka, A. Reda 150% Cieśnina Pilawska AN2 P-PO4 70% 100% OGÓLNY STAN ZALEWU 50% 0% Chl-a N-NH4 N-NO3 P-PO4 -2% -3% -9% -3% Chl-a N-NH4 -13% -15% N-NO3 150% -35% -50% Wpływ zmian socjo-eko Wpływ zmian socjo-eko i klimatycznych AN6 100% 50% P-PO4 14% P-PO4 154% 150% 0% MIR5 100% Chl-a N-NH4 N-NO3 P-PO4 -3% -11% -13% -11% -50% Wpływ zmian socjo-eko Chl-a N-NH4 N-NO3 -20% -46% -39% Wpływ zmian socjo-eko i klimatycznych Chl-a 18% 50% 0% Chl-a N-NH4 N-NO3 P-PO4 -4% -5% -7% -1% -50% Wpływ zmian socjo-eko MIR12 Klasa/Stan ekologiczny 150% N-NH4 N-NO3 -24% -49% Wpływ zmian socjo-eko i klimatycznych P-PO4 94% 100% 50% 0% Chl-a N-NH4 N-NO3 P-PO4 -2% -4% -9% -1% -50% Wpływ zmian socjo-eko Chl-a N-NH4 -12% -17% N-NO3 -35% Wpływ zmian socjo-eko i klimatycznych I / Bardzo dobry II / Dobry III / Umiarkowany IV / Słaby V / Zły WYNIKI PROJEKTU LAGOONS DLA ZALEWU WIŚLANEGO Warsztaty w Gdańsku, 9 lipca 2014 SCENARIUSZ ZMIAN KLIMATYCZNYCH ENSAMBLES A1B Warunki brzegowe od strony morza (Cieśnina Pilawska): Zasolenie (średnie miesięczne) Scenariusz „Zrównoważone Zarządzanie” Zmiany użytkowania gruntów do roku 2030 Zmiany procentowe średnich rocznych stężeo parametrów: Chlorofil-a, N-NO3, N-NH4, P-PO4 w wybranych punktach: AN2, AN6, MIR5, MIR12. Porównanie zmian procentowych w okresie 2011 – 2040 w stosunku do okresu referencyjnego 1971 – 2000 uwzględniające wpływ zmian klimatycznych i socjo-ekonomicznych oraz uwzględniające jedynie wpływ zmian socjo-ekonomicznych w okresie 2011 – 2040. W stosunku do okresu referencyjnego udziały użytkowania gruntów zmienią się nieznacznie. Zakłada się niewielki wzrost powierzchni gruntów ornych przy znaczącym spadku powierzchni pozostałych terenów z wyjątkiem lasów. Pow. Poziom wody (średni miesięczny) 150% 50% 0% 1971-2000 2011-2041 Chl-a N-NH4 N-NO3 -9% -13% -18% N-NH4 0% 150% -50% Wpływ zmian socjo-eko i klimatycznych AN6 150% 100% 50% P-PO4 162% Wiatr 2011-2040 Legenda AN2 N-NO3 P-PO4 14% 4% Chl-a 3% Wpływ zmian socjo-eko Wiatr 1971-2000 Cieśnina Pilawska P-PO4 83% 100% OGÓLNY STAN ZALEWU Legenda 0% MIR5 100% Chl-a 2% 50% 0% N-NO3 P-PO4 17% 2% N-NH4 -2% -50% Wpływ zmian socjo-eko N-NH4 -1% MIR12 P-PO4 108% N-NH4 N-NO3 -23% -37% Wpływ zmian socjo-eko i klimatycznych Dopływ N & P wg modelu SWIM 0% w okresach 1971-2000 i 2011-2040 -50% Chl-a N-NH4 N-NO3 P-PO4 1% 18% 6% 4% Ładunki z rzek 12000 Pcałk. - 1971-2000 Ncałk. - 2011-2040 - "Zrówn. Zarz." 1000 Pcałk. - 2011 - 2040 - "Zrówn. Zarz." 800 [tony/rok] [tony/rok] 10000 8000 6000 4000 600 400 200 2000 0 0 Zanieczyszczenia punktowe 2011-2040 Ncałk. Pcałk. Projekt finansowany przez 7PR UE (2007-2013) Nr umowy: 283157 N-NH4 -40% N-NO3 -14% 0.. osady 65536.. 3.2.. 0.. przemysł 2272.. 0.1.. 0.. drogi 145.. 0.0.. 0.. grunty orne 1416854.. 68.3.. 2.. odłogi 0.. 0.0.. -100.. lasy mieszane lasy iglaste lasy liściaste tereny podmokłe Wpływ zmian socjo-eko i klimatycznych Klasa/Stan ekologiczny Chl-a N-NH4 N-NO3 -7% -13% -16% Wpływ zmian socjo-eko Ncałk. - 1971-2000 Chl-a -16% I / Bardzo dobry II / Dobry III / Umiarkowany IV / Słaby V / Zły 100% 50% 1.7.. pastwiska Chl-a 26% 150% [%] 36011.. 533.. 0.0.. -62.. 17593.. 0.8.. -73.. 172109.. 8.3.. 17.. 173761.. 8.4.. 0.. 185561.. 8.9.. 0.. 1787.. 0.1.. -67.. 2% -50% Chl-a 2% [%] wody łąki P-PO4 30% N-NO3 21% P-PO4 Wpływ zmian socjo-eko Po Udział Zmiana [ha] Wpływ zmian socjo-eko i klimatycznych Założenia do scenariusza • Istnieje infrastruktura niezbędna do transportu, rybołówstwa, przemysłu i zrównoważonej turystyki, umożliwiająca dalsze inwestycje, inicjatywy, promocje regionu; • Rozwiązania dotyczące kwestii zarządzania przeciwpowodziowego i kanalizacji nadzorowane wspólnie przez wszystkie władze lokalne; • Dobrze monitorowana ochrona Zalewu Wiślanego jako obszaru Natura 2000; • Uwzględnianie zaangażowania lokalnej społeczności przez lokalną administrację w kwestiach dotyczących problemów mających wpływ na zalew; • Brak dysproporcji wykonawczych oraz dobra komunikacja pomiędzy Polską i Rosją; • Wzrost liczby oczyszczalni ścieków i liczby gospodarstw prowadzących zrównoważone rolnictwo (uprawy/hodowle); • Małe, lokalne projekty finansowane ze środków krajowych w celu poprawy i przywrócenia lokalnego rzemiosła; • Wzrost tradycyjnych zasobów ryb dzięki zarybianiu prowadzonemu w bezpośredniej współpracy ze stroną rosyjską i zmniejszeniu kłusownictwa (poprzez wzrost świadomości lokalnej społeczności i wprowadzenie wysokich grzywn); • Kontrolowanie i monitorowanie liczby kormoranów; • Znaczna poprawa dostępu do drogi S22 prowadzącej do granicy z Rosją; Dane z Eurostatu PKB (wg PPP) Ludnośd Turystyka (liczba łóżek) Grunty orne Lasy 85% 5% 55% 2% 5% Wpływ zmian klimatycznych oraz sposobu użytkowania gruntów na przepływy (Q) i jakość wody w dopływach 25% 15% 5% Q -5% N-NO3 -15% N-NH4 -25% P-PO4 -35% -45% -55% Wykonanie: M. Bielecka, A. Reda 150% 100% OGÓLNY STAN ZALEWU 50% 0% Cieśnina Pilawska P-PO4 83% AN2 N-NO3 P-PO4 14% 4% Chl-a 3% Chl-a N-NH4 N-NO3 -9% -13% -18% N-NH4 0% 150% -50% Wpływ zmian socjo-eko Wpływ zmian socjo-eko i klimatycznych AN6 50% P-PO4 162% 150% 100% 0% MIR5 100% Chl-a 2% 2% N-NH4 -1% -50% Wpływ zmian socjo-eko 50% 0% Chl-a 2% N-NO3 P-PO4 17% 2% N-NH4 -2% -50% Wpływ zmian socjo-eko MIR12 P-PO4 30% N-NO3 21% P-PO4 Chl-a -16% N-NH4 -40% N-NO3 -14% Wpływ zmian socjo-eko i klimatycznych Chl-a 26% 150% P-PO4 108% N-NH4 N-NO3 -23% -37% Wpływ zmian socjo-eko i klimatycznych I / Bardzo dobry II / Dobry III / Umiarkowany IV / Słaby V / Zły 100% 50% Chl-a N-NH4 N-NO3 P-PO4 1% 18% 6% 4% 0% Chl-a N-NH4 N-NO3 -7% -13% -16% -50% Wpływ zmian socjo-eko Klasa/Stan ekologiczny Wpływ zmian socjo-eko i klimatycznych Zrównoważone Zarządzanie Kontynuacja 150% OGÓLNY STAN ZALEWU 50% 150% Cieśnina Pilawska P-PO4 87% 100% AN2 OGÓLNY STAN ZALEWU N-NH4 N-NO3 P-PO4 6% 3% 1% 0% 50% 0% Chl-a -2% 150% Chl-a N-NH4 N-NO3 -13% -12% -26% -50% AN6 Wpływ zmian socjo-eko i klimatycznych P-PO4 180% 100% N-NO3 P-PO4 14% 4% Chl-a 3% Chl-a N-NH4 N-NO3 -9% -13% -18% N-NH4 0% 0% MIR5 Wpływ zmian socjo-eko N-NH4 N-NO3 P-PO4 2% 4% 7% Chl-a -3% -50% 100% Wpływ zmian socjo-eko N-NH4 N-NO3 P-PO4 9% 6% 7% -50% Wpływ zmian socjo-eko 150% Wpływ zmian socjo-eko i klimatycznych P-PO4 109% 50% 0% N-NH4 N-NO3 P-PO4 2% 6% 4% Chl-a -2% 100% Klasa/Stan ekologiczny 0% N-NO3 P-PO4 17% 2% N-NH4 -2% 150% Wpływ zmian socjo-eko Wpływ zmian socjo-eko i klimatycznych 50% Chl-a N-NH4 N-NO3 P-PO4 4% 1% 18% 6% 0% OGÓLNY STAN ZALEWU Chl-a N-NH4 -13% -14% N-NO3 -31% 150% Wpływ zmian socjo-eko i klimatycznych AN6 Chl-a N-NH4 N-NO3 P-PO4 -2% -3% -9% -3% Chl-a N-NH4 -13% -15% N-NO3 Wpływ zmian socjo-eko Chl-a -20% N-NH4 N-NO3 -42% -35% 150% Wpływ zmian socjo-eko i klimatycznych AN6 100% 0% MIR5 100% Chl-a N-NH4 N-NO3 P-PO4 -3% -11% -13% -11% -50% Wpływ zmian socjo-eko Wpływ zmian socjo-eko i klimatycznych 0% Wpływ zmian socjo-eko N-NO3 -49% Wpływ zmian socjo-eko i klimatycznych P-PO4 82% 100% 50% 0% Chl-a N-NH4 N-NO3 P-PO4 -4% -5% -7% -1% Klasa/Stan ekologiczny 150% Chl-a N-NH4 N-NO3 P-PO4 -2% -2% -4% -7% Chl-a N-NH4 -12% -15% N-NO3 -31% -50% Wpływ zmian socjo-eko Kryzys Wpływ zmian socjo-eko i klimatycznych -50% I / Bardzo dobry II / Dobry III / Umiarkowany IV / Słaby V / Zły Chl-a N-NH4 N-NO3 -20% -46% -39% Wpływ zmian socjo-eko i klimatycznych Chl-a 18% 50% Chl-a 20% P-PO4 14% P-PO4 154% 150% Chl-a N-NH4 N-NO3 P-PO4 -3% -6% -8% -12% AN2 50% P-PO4 12% -50% -50% Klasa/Stan ekologiczny -35% Wpływ zmian socjo-eko 100% 0% MIR5 100% N-NH4 -24% Wpływ zmian socjo-eko i klimatycznych Wpływ zmian socjo-eko i klimatycznych Cieśnina Pilawska -50% P-PO4 139% Chl-a -2% N-NH4 N-NO3 P-PO4 -7% -4% -5% N-NO3 -14% 50% 0% 50% N-NH4 -40% Chl-a N-NH4 N-NO3 -7% -13% -16% P-PO4 70% 100% 50% 150% Chl-a -16% I / Bardzo dobry II / Dobry III / Umiarkowany IV / Słaby V / Zły 100% MIR12 Wpływ zmian socjo-eko AN2 P-PO4 63% 50% MIR12 P-PO4 108% N-NH4 N-NO3 -23% -37% -50% 150% Wpływ zmian socjo-eko N-NH4 -1% Chl-a 26% Wpływ zmian socjo-eko i klimatycznych Cieśnina Pilawska -50% 2% Wpływ zmian socjo-eko Chl-a 2% P-PO4 30% N-NO3 21% P-PO4 -50% 150% Chl-a N-NH4 N-NO3 P-PO4 -2% -1% -4% -8% Chl-a 2% -50% Chl-a N-NH4 N-NO3 -13% -12% -26% Wpływ zmian socjo-eko 0% 0% MIR5 -50% 100% 100% Wpływ zmian socjo-eko i klimatycznych I / Bardzo dobry II / Dobry III / Umiarkowany IV / Słaby V / Zły 100% MIR12 AN6 50% 150% Chl-a N-NH4 N-NO3 -20% -38% -26% 50% N-NH4 -16% N-NO3 -42% Chl-a -2% Wpływ zmian socjo-eko i klimatycznych P-PO4 162% Chl-a 21% 0% 0% 150% P-PO4 37% 50% 150% OGÓLNY STAN ZALEWU AN2 -50% Wpływ zmian socjo-eko 50% Cieśnina Pilawska P-PO4 83% 100% Wpływ zmian socjo-eko MIR12 Klasa/Stan ekologiczny 150% N-NH4 N-NO3 -24% -49% P-PO4 94% Wpływ zmian socjo-eko i klimatycznych 100% 50% 0% Chl-a N-NH4 N-NO3 P-PO4 -2% -4% -9% -1% -50% Wpływ zmian socjo-eko Chl-a N-NH4 -12% -17% N-NO3 -35% Wpływ zmian socjo-eko i klimatycznych Zaniechanie I / Bardzo dobry II / Dobry III / Umiarkowany IV / Słaby V / Zły WNIOSKI • We wszystkich scenariuszach spadną ładunki fosforu i azotu w rzekach, a wzrosną przepływy (oprócz „Zaniechania”) co będzie miało decydujący wpływ na zmiany jakości wody w Zalewie. • Zmiana klimatu w okresie 2011 – 2040 powodująca wzrost całkowitego dopływu wody o 7%, przy jednoczesnym spadku dopływu ładunków N-NO3 (o 2%) i N-NH4 (o 17%) spowoduje poprawę jakości wody w Zalewie Wiślanym poprzez podwyższenie klasy wody do II lub nawet I dla N-NO3 (w zależności od punktu). • W okresie referencyjnym stężenia N-NO3 znajdowały się poza klasą II w całym Zalewie i ulegną redukcji we wszystkich scenariuszach. Jednak w punkcie AN2 pozostaną nadal poza klasą, a w pozostałych punktach zmienią klasę na II. W punkcie MIR12 przejdą nawet do klasy I w scenariuszach „Kryzys” i „Zaniechanie”. lagoons.web.ua.pt Gdaosk, 9 Lipiec 2014 WNIOSKI • W przypadku P-PO4 nastąpi pogorszenie z klasy I do II we wszystkich scenariuszach. Jedynie w rejonie ujścia Pregoły (AN2) jego stężenia wzrosną poza klasę II w scenariuszu „Kontynuacja”. W tym rejonie w okresie referencyjnym pozostawał on na poziomie II klasy. • We wszystkich scenariuszach nastąpi redukcja N-NH4 i pozostanie on w klasie I. • We wszystkich scenariuszach w rejonie ujścia Pregoły (AN2) stężenia chlorofilu spadną i „przejdą” z klasy III do klasy II. Natomiast w rejonie punktu MIR12 w polskiej części, stężenia chlorofilu wzrośnie i „przejdzie” z klasy III do klasy IV. lagoons.web.ua.pt Gdaosk, 9 Lipiec 2014 WNIOSKI • Wpływ samych zmian socjo-ekonomicznych będzie bardzo niewielki. • Największe zmiany w Zalewie wywołają zmiany klimatyczne. • Najlepsza jakośd wody będzie występowała w centralnej części Zalewu. • Najgorsza jakośd wody wystąpi w rejonie ujścia Pregoły oraz w południowo-zachodnim kraocu polskiej części Zalewu, różniąc się na niekorzyśd rejonu Pregoły. lagoons.web.ua.pt Gdaosk, 9 Lipiec 2014 WNIOSKI • Mimo, że przewidywane zmiany klimatu mogą poprawid nieco stan Zalewu Wiślanego, to jednak jest to zbyt niepewna i niewielka zmiana, dlatego też nadal należy zmierzad do poprawy gospodarowania w zlewni w celu ograniczania dopływu biogenów. lagoons.web.ua.pt Gdaosk, 9 Lipiec 2014 DZIĘKUJĘ! lagoons.web.ua.pt Gdaosk, 9 Lipiec 2014 The research leading to these results has received funding from the European Community‘s Seventh Framework Programme FP7/2007-2013 under grant agreement n°283157 lagoons.web.ua.pt Gdaosk, 9 Lipiec 2014