Informacja o stanie środowiska na terenie powiatu jarosławskiego w 2006 roku Wody powierzchniowe Polska zobowiązana jest do wdrożenia postanowień Ramowej Dyrektywy Wodnej. Inspekcja Ochrony Środowiska uczestniczy w realizacji zadania, którego celem jest dostosowanie systemu monitoringu wód do wymagań Dyrektywy. Od 2004 roku monitoring jakości wód powierzchniowych w województwie podkarpackim prowadzony jest według nowych zasad. Zmianie uległ sposób i zakres prowadzenia monitoringu, jak również oceny i klasyfikacji wód. Sposób monitorowania i oceny jakości wód uzależniony jest od założonego celu badań i ustalony został odrębnie dla każdej rzeki oraz punktu pomiarowo-kontrolnego. Zakres i sposób prowadzenia badań monitoringowych śródlądowych wód powierzchniowych zależy obecnie od sposobu użytkowania wód oraz charakteru ich zagrożenia lub ochrony. W roku 2005 wody Sanu nie spełniały wymagań, jakim powinny odpowiadać wody powierzchniowe wykorzystywane do zaopatrzenia ludności w wodę przeznaczoną do spożycia ze względu na zanieczyszczenia mikrobiologiczne (liczba bakterii coli typu kałowego). W związku z informacją dotyczącą złej jakości wody pitnej, dostarczanej z ujęć powierzchniowych prowadzono dodatkowe badania w tym punkcie. W okresie od marca do sierpnia 2006 roku realizowano badania w zakresie związków biogennych (amoniaku, azotanów, azotynów, azotu Kjeldahla, azotu ogólnego, fosforanów (PO 4 i P2O5), fosforu ogólnego), oraz od marca do grudnia oznaczano bakterie Clostridium. Jakość wód rzeki Szkło w punkcie pomiarowo-kontrolnym w m. Budzyń na podstawie badań wykonanych w 2006 roku oceniono jako niezadowalającą i odpowiadającą IV klasie, podobnie jak w roku 2005. W 2006 roku jakość wód Szkła w tym punkcie oceniono jako niezadowalającą (IV klasa). Zdecydowały o tym wskaźniki: fizykochemiczne (zapach, barwa, ChZTc r, siarczany, mangan), biologiczne (chlorofil „a", indeks saprobowości fitoplanktonu), mikrobiologiczne (liczba bakterii coli typu kałowego i ogólna liczba bakterii coli), W związku z otrzymaną informacją dotyczącą przelewania się wody ze zbiornika Jaworowskiego (wyrobisko posiarkowe) do rzeki Szkło, podjęto stały monitoring wód tej rzeki, w miejscowości Budzyń. Badania prowadzono od grudnia 2006 roku do lutego 2007 roku, z częstotliwością raz w tygodniu. W grudniu realizowano badania w zakresie: temperatury, odczynu, przewodności elektrycznej, tlenu rozpuszczonego, siarczanów i siarczków, natomiast w styczniu 2007 roku do zakresu badawczego włączono: zawiesinę ogólną, BZT 5, fosfor ogólny, azotyny, azot niejonowy, oraz niejonowy amoniak. Na podstawie przeprowadzonych badań stwierdzono, że stężenia siarczanów kształtowały się na poziomie II, III i IV klasy jakości, jedynie w dniu 29 stycznia wartość siarczanów odpowiadała V klasie jakości. Analiza wyników pozostałych badanych wskaźników wykazała, że utrzymują się na stałym poziomie. Obecnie badania będą prowadzone z częstotliwością raz na dwa tygodnie. Powietrze atmosferyczne Powietrze atmosferyczne jest jednym z elementów środowiska decydującym o jakości życia człowieka i jego otoczenia. Stopień zanieczyszczenia powietrza wiąże się z wielkością wprowadzanych do atmosfery poszczególnych rodzajów substancji. Decydujące znaczenie mają źródła emisji związane z działalnością człowieka, takie jak: spalanie paliw, komunikacja czy procesy technologiczne. Zadaniem Wojewódzkiego Inspektoratu Ochrony Środowiska jest prowadzenie monitoringu stanu powietrza oraz sporządzanie ocen jakości powietrza. Roczna ocena jakości powietrza dotyczy następujących zanieczyszczeń: dwutlenku siarki, dwutlenku azotu, pyłu zawieszonego PM10, ołowiu, benzenu, tlenku węgla, ozonu, przy uwzględnieniu kryterium związanego z ochroną zdrowia oraz: dwutlenku siarki, tlenków azotu, ozonu, przy uwzględnieniu kryterium związanego z ochroną roślin. Przy sporządzaniu oceny jakości powietrza za rok 2005 dla powiatu jarosławskiego wykorzystano głównie wyniki pomiarów ze stacji monitoringu powietrza, nadzorowanej przez Wojewódzką Stację Sanitarno Epidemiologiczną w Rzeszowie, oraz dane emisyjne. Na terenie powiatu jarosławskiego w 2005 roku, nie stwierdzono przekroczeń dopuszczalnych norm w zakresie zanieczyszczeń powietrza atmosferycznego, przy uwzględnieniu zarówno kryterium ochrony zdrowia, jak i ochrony roślin. Pozwoliło to na zakwalifikowanie strefy powiat jarosławski, pod względem zanieczyszczeń powietrza, dla obu kryteriów do klasy A. Stężenie średnioroczne dwutlenku siarki w Jarosławiu, na stacji zlokalizowanej przy ul. Grunwaldzkiej, wyniosło w 2005 roku 8,4 fig/m3 (42,0 % wartości dopuszczalnej), stężenie średnioroczne dwutlenku azotu wyniosło 29,5 u.g/m (73,8 % wartości dopuszczalnej). Natomiast stężenia średnioroczne zanieczyszczeń w 2006 roku wyniosły: dwutlenek siarki 6,2 fj,g/m 3 (31,0 % wartości dopuszczalnej), i dwutlenek azotu 32,6 }ig/m3 (81,5 % wartości dopuszczalnej). Ocena jakości powietrza za 2006 rok jest w trakcie realizacji. W związku z doskonaleniem systemu monitoringu powietrza atmosferycznego, planowane jest zlokalizowanie w Jarosławiu automatycznej stacji pomiarowej. Przedmiotem szczególnej ochrony są wody wykorzystywane do zaopatrzenia ludności w wodę przeznaczoną do spożycia. Przez teren powiatu jarosławskiego przepływa rzeka San, tworząc zlewnię dla całego obszaru powiatu. Głównymi dopływami Sanu przepływającymi przez teren powiatu są: z lewobrzeżnych Rada i Łęg Rokietnicki, z prawobrzeżnych Wisznia, Szkło i Lubaczówka. Wody Sanu wykorzystywane są do celów komunalnych i przemysłowych. Rzeka jest źródłem zaopatrzenia w wodę pitną mieszkańców miasta Jarosławia oraz miejscowości Munina, Kidałowice, Pawłosiów i Widna Góra.. Na terenie powiatu jarosławskiego w ramach monitoringu jakości wód powierzchniowych w 2006 roku, prowadzono badania w 7 punktach pomiarowokontrolnych: * San - poniżej ujścia Wiszni, m.Radymno (l 34,4 km), * San - powyżej Jarosławia, m.Sobiecin (124,8 km), * San — poniżej Jarosławia, m.Nielepkowice (l 09,8 km), * Wisznia - ujście do Sanu, m.Nienowice (3,5 km), * Szkło, m.Budzyń (32,5 km), * Szkło - ujście do Sanu, m.Wysocko (2,3 łon), * Lubaczówka - ujście do Sanu, m.Manasterz (3,0 km). Na szczególną uwagę zasługuj ą 2 punkty pomiarowo-kontrolne: * San powyżej Jarosławia, m.Sobiecin, ze względu na zlokalizowane poniżej punktu komunalne ujęcie wody dla miasta Jarosławia i okolicznych miejscowości, * Szkło m.Budzyń, ze względu na prowadzone w tym punkcie wspólne polskoukraińskie badania. Jakość wód rzeki San w punkcie pomiarowo-kontrolnym położonym powyżej Jarosławia na podstawie badań wykonanych w 2006 roku oceniono jako zadowalającą i odpowiadającą III klasie, podobnie jak w roku 2005. O wyniku oceny zdecydowały wskaźniki: fizykochemiczne (zapach, barwa, zawiesina ogólna, BZT 5, ChZTMn, ChZTcr, azot Kjeldahla, mangan), biologiczne (chlorofil „a", indeks saprobowości fitoplanktonu i peryfitonu) oraz mikrobiologiczne (liczba bakterii coli typu kałowego i ogólna liczba bakterii coli). Zgodnie z ustalonym kryterium oceny, wody Sanu zasilające komunalne ujęcie wody dla miasta Jarosławia w 2006 roku odpowiadały kategorii A3. Są to wody wymagające wysoko sprawnego uzdatniania fizycznego i chemicznego, w szczególności utleniania., koagulacji, flokulacji, dekantacji, filtracji, adsorpcji na węglu aktywnym, dezynfekcji (ozonowania, chlorowania końcowego). O wyniku klasyfikacji zdecydowały wskaźniki mikrobiologiczne: liczba bakterii coli typu kałowego, ogólna liczba bakterii coli oraz wskaźniki fizykochemiczne: zapach, zawiesina i mangan. Więcej informacji o stanie środowiska w województwie podkarpackim można uzyskać na stronie Wojewódzkiego www.wios.rzeszow.pl Inspektoratu Ochrony Środowiska w Rzeszowie