4.4. Skutki realizacji ustaleń projektu planu na
advertisement
PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO DLA OBSZARU POŁOŻONEGO W OBRĘBIE GEODEZYJNYM POGRODZIE N I P 584-020-36-47 R E G O N 008049023 K R S 0000093085 KAPITAŁ ZAKŁADOWY 84.000 zł Tel/fax (58) 554-84-40 tel. (58) 520-92-22, 520-92-23 Mail: [email protected] www.ppp.gda.pl GDAŃSK, LUTY 2014 Spis treści: 1. CEL I ZAKRES PROGNOZY .......................................................................................................................................... 4 1.1. ZAKRES MERYTORYCZNY PROGNOZY ................................................................................................................................. 4 1.2. ZASTOSOWANE METODY PRZY SPORZĄDZANIU PROGNOZY, WYKORZYSTANE MATERIAŁY ....................................................... 4 1.3. CHARAKTERYSTYKA ZAGOSPODAROWANIA I UŻYTKOWANIA TERENU OBJĘTEGO OPRACOWANIEM ........................................... 6 2. ANALIZA I OCENA STANU ŚRODOWISKA ORAZ JEGO POTENCJALNE ZMIANY W PRZYPADKU BRAKU REALIZACJI DOKUMENTU ...................................................................................................................................................... 8 2.1. ISTNIEJĄCY STAN ŚRODOWISKA ORAZ PROBLEMY JEGO OCHRONY ISTOTNE Z PUNKTU WIDZENIA REALIZACJI PLANU ZE SZCZEGÓLNYM UWZGLĘDNIENIEM OBSZARÓW PODLEGAJĄCYCH OCHRONIE NA PODSTAWIE USTAWY Z DNIA 16 KWIETNIA 2004 O OCHRONIE PRZYRODY .............................................................................................................................................................. 8 2.1.1. Rzeźba terenu i budowa geologiczna .................................................................................................................... 8 2.1.2. Surowce naturalne ................................................................................................................................................. 8 2.1.3. Wody powierzchniowe i podziemne ....................................................................................................................... 8 2.1.4. Warunki glebowe ................................................................................................................................................... 9 2.1.5. Warunki klimatyczne .............................................................................................................................................. 9 2.1.6. Szata roślinna i świat zwierzęcy .......................................................................................................................... 10 2.1.7. Diagnoza stanu środowiska ................................................................................................................................. 10 2.1.7.1. Jakość powietrza atmosferycznego .................................................................................................................................. 11 2.1.7.2. Klimat akustyczny ............................................................................................................................................................. 13 2.1.7.3. Jakość powierzchni ziemi i gleb........................................................................................................................................ 13 2.1.7.4. Jakość wód powierzchniowych i podziemnych ................................................................................................................. 14 2.1.8. Obszary chronione na podstawie ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody .................................. 14 2.1.9. Osnowa ekologiczna ............................................................................................................................................ 15 2.1.10. Formy ochrony przyrody w otoczeniu obszaru opracowania ............................................................................. 15 2.1.11. Walory krajobrazowe ......................................................................................................................................... 15 2.2. ZAGROŻENIA ŚRODOWISKA PRZYRODNICZEGO.................................................................................................................. 16 2.2.1. Zagrożenia naturalne ........................................................................................................................................... 16 2.2.2. Zagrożenia antropogeniczne ............................................................................................................................... 16 2.3. WSTĘPNA PROGNOZA DALSZYCH ZMIAN ZACHODZĄCYCH W ŚRODOWISKU .......................................................................... 17 3. CHARAKTERYSTYKA USTALEŃ PROJEKTU PLANU .............................................................................................. 18 3.1. POWIĄZANIA Z INNYMI DOKUMENTAMI STRATEGICZNYMI ..................................................................................................... 18 3.2. GŁÓWNE CELE PLANU ..................................................................................................................................................... 19 3.2.1. ZAKRES PROJEKTU MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO ........................................................ 19 3.2.2. USTALENIA PLANU DOTYCZĄCE CAŁEGO OBSZARU ......................................................................................................... 20 3.2.3. USTALENIA OGÓLNE PLANU DOTYCZĄCE KSZTAŁTOWANIA I OCHRONY ŚRODOWISKA I ZASAD ROZBUDOWY INFRASTRUKTURY TECHNICZNEJ ........................................................................................................................................................................ 20 4. ANALIZA I OCENA PRZEWIDYWANYCH ZNACZĄCYCH ODDZIAŁYWAŃ NA ŚRODOWISKO I ZABYTKI ZWIĄZANE Z REALIZACJĄ USTALEŃ PLANU .................................................................................................................... 21 4.1. SKUTKI REALIZACJI USTALEŃ PROJEKTU PLANU NA POWIERZCHNIĘ ZIEMI ORAZ GLEBY ......................................................... 22 4.2. SKUTKI REALIZACJI USTALEŃ PROJEKTU PLANU NA WODY POWIERZCHNIOWE I PODZIEMNE .................................................. 22 4.3. SKUTKI REALIZACJI USTALEŃ PROJEKTU PLANU NA ZABYTKI CHRONIONE, DOBRA KULTUROWE I WARTOŚCI MATERIALNE ........ 23 4.4. SKUTKI REALIZACJI USTALEŃ PROJEKTU PLANU NA OBSZARY WYSTĘPOWANIA SUROWCÓW NATURALNYCH............................ 23 4.5. SKUTKI REALIZACJI USTALEŃ PROJEKTU PLANU NA FAUNĘ I FLORĘ ORAZ NA RÓŻNORODNOŚĆ BIOLOGICZNĄ.......................... 23 4.6. SKUTKI REALIZACJI USTALEŃ PROJEKTU PLANU NA WARUNKI KLIMATU LOKALNEGO .............................................................. 23 4.7. SKUTKI REALIZACJI USTALEŃ PROJEKTU PLANU NA OBSZARY CHRONIONE ORAZ NA OBSZAR NATURA 2000 ORAZ INTEGRALNOŚĆ TEGO OBSZARU ..................................................................................................................................... 24 4.8. SKUTKI REALIZACJI USTALEŃ PROJEKTU PLANU NA WALORY KRAJOBRAZOWE ...................................................................... 25 4.9. PRZEWIDYWANE TRANSGRANICZNE ODDZIAŁYWANIE NA ŚRODOWISKO SKUTKÓW REALIZACJI PLANU .................................... 25 4.10. PRZEWIDYWANE SKUMULOWANE ODDZIAŁYWANIE NA ŚRODOWISKO SKUTKÓW REALIZACJI PLANU ...................................... 26 5. SKUTKI WPŁYWU REALIZACJI USTALEŃ PROJEKTU PLANU NA ZDROWIE LUDZI OBSZARU OBJĘTEGO PROJEKTEM PLANU ORAZ NA TERENACH POZOSTAJĄCYCH W ZASIĘGU ODDZIAŁYWANIA WYNIKAJĄCEGO ZE SKUTKÓW REALIZACJI USTALEŃ PLANU ......................................................................................................................... 26 5.1. POWIETRZE ATMOSFERYCZNE ......................................................................................................................................... 26 5.2. WARUNKI KLIMATU AKUSTYCZNEGO ................................................................................................................................. 26 6. SPOSOBY ZAPOBIEGANIA, OGRANICZANIA LUB KOMPENSACJI PRZYRODNICZEJ NEGATYWNYCH ODDZIAŁYWAŃ NA ŚRODOWISKO, W TYM NA OBSZAR NATURA 2000 ORAZ INTEGRALNOŚĆ TEGO OBSZARU WYNIKAJĄCYCH Z REALIZACJI PLANU A GOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO ................................................. 26 7. ROZWIĄZANIA ALTERNATYWNE DO ROZWIĄZAŃ ZAWARTYCH W PROJEKCIE PLANU ................................ 26 8. PRZEWIDYWANE METODY ANALIZY SKUTKÓW REALIZACJI POSTANOWIEŃ DOKUMENTU .......................... 27 9. STRESZCZENIE W JĘZYKU NIESPECJALISTYCZNYM............................................................................................ 27 Załączniki graficzne: Zał. 1. Mapa prognozy wpływu na środowisko realizacji ustaleń projektu miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego – skala 1: 10 000. Prognoza oddziaływania na środowisko opracowana przez zespół Biura Urbanistycznego PPP sp. z o.o. w Gdańsku w składzie: o mgr Katarzyna Hrynkiewicz .................................................................. o mgr Maciej Mach ................................................................... Prognoza oddziaływania na środowisko projektu miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego dla obszaru położonego w obrębie geodezyjnym Pogrodzie 1. CEL I ZAKRES PROGNOZY Przedmiotem niniejszego opracowania jest prognoza oddziaływania na środowisko projektu miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego dla obszaru położonego w obrębie geodezyjnym Pogrodzie. Projekt planu opracował zespół projektowy Biura Urbanistycznego „PPP” Sp. z o.o. w Gdańsku. Sporządzenie prognozy planu zagospodarowania przestrzennego wynika z przebiegu procedury planistycznej powołanej na podstawie uchwały Rady Miejskiej w Tolkmicku nr XLIII/335/13 z dnia 30 grudnia 2013 roku, w sprawie przystąpienia do sporządzania miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego obejmującego dla obszaru położonego w obrębie geodezyjnym Pogrodzie. Podstawę prawną wykonania prognozy oddziaływania na środowisko projektu przedmiotowego planu stanowi art. 46 oraz art. 51 ustawy z dnia 03.10.2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (t.j. Dz. U. z 2013, poz. 1235). Niniejsza prognoza w myśl wyżej przywołanego art. 46 stanowi jeden z etapów przeprowadzenia strategicznej oceny oddziaływania na środowisko. Celem prognozy, opracowywanej równocześnie z projektem planu jest poszukiwanie i wskazanie możliwości rozwiązań planistycznych najkorzystniejszych dla środowiska i zdrowia ludzi, poprzez: identyfikację i ocenę najbardziej prawdopodobnych wpływów na biofizyczne i zdrowotne komponenty środowiska określonego obszaru, jakie może wywołać realizacja dyspozycji przestrzennych zawartych w ustaleniach projektu planu, dyskusję i współpracę autora prognozy z autorem projektu planu celem eliminacji rozwiązań i ustaleń niemożliwych do przyjęcia ze względu na ewentualne negatywne skutki dla środowiska lub zagrożenie dla zdrowia mieszkańców, poinformowanie podmiotów planu, tj. wnioskodawców, społeczność lokalną i organ samorządu o skutkach wpływu ustaleń planu dla środowiska przyrodniczego. Prognoza składa się z części tekstowej oraz części graficznej – załącznika graficznego do prognozy oddziaływania na środowisko miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego dla obszaru położonego w obrębie geodezyjnym Pogrodzie. 1.1. Zakres merytoryczny prognozy Zakres niniejszej Prognozy został podyktowany wymaganiami ustawy z dnia 03.10.2008r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (t.j. Dz. U. z 2013, poz. 1235) oraz ustaleniami Burmistrza, który wystąpił o uzgodnienie zakresu i stopnia szczegółowości informacji wymaganych w prognozie oddziaływania na środowisko do Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Olsztynie oraz do Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Elblągu. Po zapoznaniu się z wnioskiem przedłożonym przez Burmistrza Tolkmicka znak POŚ.6722.335.3.2013 z dnia 02.01.2014 – Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Elblągu zaopiniował zakres i stopień szczegółowości informacji wymaganych w prognozie (pismo znak ZNS – 430/4/1/14). Po zapoznaniu się z wnioskiem przedłożonym przez Burmistrza Tolkmicka znak POŚ.6722.335.3.2013 z dnia 02.01.2014 -pismem znak WSTE.411.7.2014.BW Regionalny Dyrektor Ochrony Środowiska w Olsztynie – uzgodnił zakres i stopień szczegółowości informacji zawartych w prognozie. 1.2. Zastosowane metody przy sporządzaniu prognozy, wykorzystane materiały Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu zagospodarowania przestrzennego dla obszaru położonego w obrębie geodezyjnym Pogrodzie, jest dokumentem sporządzanym w ramach procedury postępowania w sprawie przeprowadzenia strategicznej oceny oddziaływania na środowisko. Prognoza w/w zawiera informacje zgodne z art. 51 ust.2 ustawy z dnia 3 października 2008r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (t.j. Dz. U. z 2013, poz. 1235). Przy sporządzeniu prognozy zastosowano stacjonarno-analityczne metody prac. Materiały źródłowe do prognozy posłużyły w określeniu i zanalizowaniu stanu istniejącego. Dla potrzeb opracowania przeprowadzono wizję terenową. Ponadto zgromadzono i przeanalizowano materiały źródłowe dotyczące informacji o stanie środowiska naturalnego. 4 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego dla obszaru położonego w obrębie geodezyjnym Pogrodzie W prognozie przyjęto założenie oceny porównawczej przewidywanych zmian w środowisku w odniesieniu do istniejącego stanu prawnego i rzeczywistego. W oparciu o dostępną wiedzę skoncentrowano się na szczegółowym przeanalizowaniu wpływu wprowadzanych ustaleń planu (zapisów w planie oraz treści rysunku) na środowisko. Podstawowym materiałem do sporządzenia prognozy jest projekt planu zagospodarowania przestrzennego dla obszaru położonego w obrębie geodezyjnym Pogrodzie. Projekt planu składa się z ustaleń do planu oraz załącznika graficznego w skali 1:5 000. Przy opracowaniu niniejszej prognozy wykorzystano następujące materiały źródłowe: Projekt miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego dla obszaru położonego w obrębie geodezyjnym Pogrodzie. Sporządzony w Biurze Urbanistycznym PPP Sp. z o.o. w Gdańsku, 2013/14 rok; Opracowanie ekofizjograficzne dla potrzeb studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta i gminy Tolkmicko. Sporządzony w Biurze Urbanistycznym PPP Sp. z o.o. w Gdańsku, 2013 rok; Polityka ekologiczna Państwa w latach 2009-2012 z perspektywą do roku 2016, która została przyjęta uchwałą Sejmu Rzeczpospolitej Polskiej z dnia 22 maja 2009 r. w sprawie przyjęcia dokumentu „Polityka ekologiczna Państwa w latach 2009-2012 z perspektywą do roku 2016 (M.P. Nr 34, poz. 501); Program Ochrony Środowiska miasta i gminy Tolkmicko na lata 2005-2007 z uwzględnieniem perspektywy na lata 2008 – 2011, Tolkmicko 2005; Ocena roczna jakości powietrza w województwie warmińsko-mazurskim za rok 2011, Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Olsztynie, Olsztyn 2012; Raport o stanie środowiska województwa warmińsko-mazurskiego w 2011 roku, Biblioteka Monitoringu Środowiska, Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Olsztynie, Olsztyn 2012; Sprawozdanie z badań wód Zalewu Wiślanego prowadzonych przez Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Olsztynie w latach 2007-2008, Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Olsztynie, delegatura w Elblągu; Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy i miasta Tolkmicko, zatwierdzone uchwałą nr XXIII/192/2000 z 06.07.2000 roku; Województwo Warmińsko-Mazurskie. Plan zagospodarowania przestrzennego. Warmińsko-Mazurskie Biuro Planowania Przestrzennego, Olsztyn 2002; Walory krajobrazowe Województwa Elbląskiego, praca zbiorowa pod kierunkiem A. Kotlińskiego, Agencja Reklamowo-Wydawnicza A. Grzegorczyk, Warszawa 1994; Krajobrazy obszarów przyrodniczo cennych Województwa Elbląskiego, A. Kotliński, Agencja ReklamowoWydawnicza A. Grzegorczyk, Warszawa 1994; Aktualizacja Operatu Generalnego Planu Ochrony Parku Krajobrazowego Wysoczyzny Elbląskiej, jako narzędzia zarządzania parkiem w warunkach zrównoważonego rozwoju, PROEKO, Biuro Projektów i Wdrożeń Proekologicznych, Gdańsk, 2011; Strefa Zalewu Wiślanego, Uwarunkowania rozwoju turystyki w aspekcie regionalnym, tom III, Potencjał turystyczny środowiska przyrodniczego, Warmińsko – Mazurskie Biuro Planowania Przestrzennego Przestrzennego w Olsztynie, Filia w Elblągu, Elbląg, 2009; Regionalny Plan Zagospodarowania Przestrzennego Parku Krajobrazowego „Wzniesienie Elbląskie”, opracowany w latach 1985-1990 i zatwierdzony Rozporządzeniem Nr 6/91 Wojewody Elbląskiego z 22 kwietnia 1991 roku w sprawie ustalenia ww. planu zagospodarowania. (projekt planu opracował zespół Biura Urbanistycznego PPP sp. z o.o. w Gdańsku - 1990r. którym kierował mgr inż. arch. Marek Piskorski); Studium wartości kulturowych – studia programowo – przestrzenne na potrzeby Regionalnego Planu Zagospodarowania przestrzennego parku krajobrazowego Wzniesienia Elbląskie; autor dr inż. arch. Artur Kostarczyk, Gdańsk grudzień 1985; Studium Historyczno – Przestrzenne gm. Tolkmicko; mgr Maria Lubocka – Hoffmann, mgr Bernard Jesionowski, Elbląg, maj 1990; Studium ochrony i kształtowania krajobrazu studia programowo – przestrzenne na potrzeby Regionalnego Planu Zagospodarowania przestrzennego parku krajobrazowego Wzniesienia Elbląskie; autor mgr inż. arch. Aleksandra Piskorska, Gdańsk grudzień 1985; Materiały do gminnej ewidencji zabytków Gminy Tolkmicko; mgr Dariusz Barton, grudzień 2012; Plan ochrony Parku Krajobrazowego Wzniesienie Elbląskie opracowany w latach 1997-1998r. i został zatwierdzony Rozporządzeniem Wojewody Elbląskiego, opublikowany w Dz. Urz. Wojewody Elbląskiego Nr 5 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego dla obszaru położonego w obrębie geodezyjnym Pogrodzie 10 z dnia 28 lipca 1998 roku (projekt pierwszego planu ochrony został opracowany przez zespoły z firm PROEKO i Biura Urbanistycznego PPP sp. z o.o., którymi kierowali dr hab. Maciej Przewoźniak i dr inż. arch. Feliks Pankau); Plan ochrony zatwierdzony Rozporządzeniem Wojewody Warmińsko-Mazurskiego Nr 1 z dnia 31 stycznia 2007 r. w sprawie ustanowienia planu ochrony dla PKWE (Dz. Urz. Woj. Warm. - Mazur. 2007 r., Nr 16, poz. 344). (projekt drugiego planu ochrony został opracowany przez zespół PROEKO, którym kierował dr hab. Maciej Przewoźniak). Projekt planu poprzedzony został na etapie prac studialnych rozpoznaniem uwarunkowań przyrodniczych w opracowaniu ekofizjograficznym obejmującym teren gminy i miasta Tolkmicko. Stanowiło ono podstawę merytoryczną konstruowania prognozy oddziaływania na środowisko. 1.3. Charakterystyka zagospodarowania i użytkowania terenu objętego opracowaniem Granice terenu objętego planem określa załącznik do uchwały Nr XLIII/335/13 Rady Miejskiej w Tolkmicku z dnia 30.12.2013 r. w sprawie przystąpienia do sporządzenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego dla obszaru położonego w obrębie geodezyjnym Pogrodzie. Jest to obszar rolniczy jednostki przestrzennej P- Pogrodzie, określonej w studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy i miasta Tolkmicko. Plan obejmuje sześć fragmentów obrębu geodezyjnego Pogrodzie o łącznej powierzchni ok. 745,23 ha: 1) fragment terenu, położony na zachód od zabudowy wsi Pogrodzie, pomiędzy drogą wojewódzką nr 503 biegnącą w kierunku Tolkmicka a droga powiatowa relacji Pogrodzie- Przybyłowo; 2) fragment terenu, położony na południowy wschód od zabudowy wsi Pogrodzie, pomiędzy drogą powiatową relacji Pogrodzie – Przybyłowo a drogą wojewódzką nr 504 biegnącą w kierunku wsi Huta Żuławska w gminie Milejewo; 3) fragment terenu, położony na południe od zabudowy wsi Pogrodzie, pomiędzy drogą wojewódzką nr 504 biegnąca w kierunku wsi Huta Żuławska w gminie Milejewo i drogą powiatową relacji Pogrodzie- Brzezina; 4) fragment terenu, położony na wschód od zabudowy wsi Pogrodzie, pomiędzy drogą wojewódzką nr 504 biegnąca w kierunku Fromborka a drogą powiatową relacji Pogrodzie- Brzezina; 5) fragment terenu, położony na północ od zabudowy wsi Pogrodzie, pomiędzy drogą wojewódzką nr 504 biegnąca w kierunku Fromborka a drogą powiatową relacji Pogrodzie- Chojnowo; 6) fragment terenu, położony na północ od zabudowy wsi Pogrodzie, pomiędzy drogą wojewódzką nr 503 biegnącą w kierunku Tolkmicka a drogą powiatowa relacji Pogrodzie- Chojnowo. Ryc. 1. Lokalizacja terenu opracowania. 6 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego dla obszaru położonego w obrębie geodezyjnym Pogrodzie 7 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego dla obszaru położonego w obrębie geodezyjnym Pogrodzie 2. ANALIZA I OCENA STANU ŚRODOWISKA ORAZ JEGO POTENCJALNE ZMIANY W PRZYPADKU BRAKU REALIZACJI DOKUMENTU 2.1. Istniejący stan środowiska oraz problemy jego ochrony istotne z punktu widzenia realizacji planu ze szczególnym uwzględnieniem obszarów podlegających ochronie na podstawie ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 o ochronie przyrody 2.1.1. Rzeźba terenu i budowa geologiczna Rzeźba terenu Opracowywany teren, pod względem podziału fizyczno-geograficznego (wg J. Kondrackiego – 2002), położony jest w prowincji Niżu Środkowoeuropejskiego, podprowincji Pobrzeża Południowo – Bałtyckiego, w obrębie makroregionu Pobrzeże Gdańskie, w mezoregionie Wysoczyzna Elbląska. Wysoczyzna charakteryzuje się zróżnicowaniem utworów występujących na jej powierzchni. Związane są one z procesami zachodzącymi w jej obrębie. Teren opracowania to mozaika form, głównie pochodzenia lodowcowego i wodnolodowcowego. Należą do nich fragmenty wysoczyzny morenowej falistej oraz równiny sandrowe. Pomiędzy nimi wykształciły się niewielkie dna dolin rzecznych obecnie przekształcone w niewielkie zagłębienia terenu. Generalnie teren opracowania nachyla się z południowego-zachodu w kierunku północno-wschodnim.Różnice wysokości nie są dość znaczne i wahają się w przedziale od ok. 80 do 118,7 m n.p.m. Najwyżej położne tereny zlokalizowane są w południowo-zachodniej części terenu opracowania. Tereny najniższe zaś we wschodniej części opracowania w okolicy cieku Potoku P. Przeważają wysokości względne osiągające około 100 - 110 m n.p.m. Geologia Wg Mapy Geologicznej Polski, teren pokrywają osady czwartorzędowe. Głównie są piaski i żwiry sandrowe oraz gliny zwałowe, ich zwietrzeliny oraz piaski i żwiry lodowcowe. Są to głównie utworów Zlodowacenia Bałtyckiego, a tylko ich niewielka część pochodzi z okresów młodszych – holoceńskich. Należą do nich utwory organiczne wytworzone w zagłębieniach. Warunki gruntowo - wodne Warunki gruntowo-wodne są dość zróżnicowane. Występują grunty spoiste w postaci glin piaszczystych, piasków gliniastych oraz niespoistych piasków i glin. Zwierciadło wód gruntowych występuje na różnych głębokościach, głównie zależy od ukształtowania terenu. W formach dolinnych zwierciadło występuje płytko, na wyniesieniach natomiast zalega głębiej. Średniokorzystne warunki grunowo panować będą w obrębie stoków wzniesień. Na obszarze Wysoczyzny Elbląskiej dominuje teren falisty i pagórkowaty, który utrudnia powstawanie nowych budynków. 2.1.2. Surowce naturalne Na obszarze opracowania nie występują udokumentowane zasoby złóż kopalin. 2.1.3. Wody powierzchniowe i podziemne Warunki wodne stanowią bardzo ważny czynnik decydujący o całokształcie funkcjonowania przyrody jak i działalności gospodarczej człowieka. Na stosunki wodne danego terenu składają się wody powierzchniowe i podziemne. Ich rola zarówno w środowisku jak i gospodarce człowieka jest bardzo istotna. Generalnie wody powierzchniowe i podziemne tworzą zintegrowany system wodonośny. Wody powierzchniowe Teren opracowania położony jest w zasięgu dwóch zlewni. Częśc zachodnia należy do zlewni rzeki Stradanki, wschodnia zaś połozona jest w zlewni rzeki Narusy. Obie rzeki nie przepływają prez teren objęty planem. W granicach objętym projektem planu, w jego wschodniej części występują następujące cieki: Potok P oraz Potok P1 – dopływy Narusy. Wody podziemne Na terenie gminy nie występuje Główny Zbiornik Wody Podziemnej. Najbliżej położonym zbiornikiem wód podziemnych podlegających ochronie jest odległy o około 20 km na płd.-zach. od granicy gminy zbiornik „Dolina 8 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego dla obszaru położonego w obrębie geodezyjnym Pogrodzie Letniki”. Jest to zbiornik dolinny podatny na zanieczyszczenia. Jego powierzchnia wynosi 18,5 km 2 a zasobnośćrzędu 23 tys. m3/dobę. Dokumentacja hydrogeologiczna dla okolic Tolkmicka wykazuje występowanie osadów żwirowo-piaszczystych, piasków gliniastych ze żwirem, głazami, piasków drobnoziarnistych z głazikami grafitowymi, zaliczanych do utworów plejstoceńskich i holoceńskich. Wodonoścem są pospółki i piaski drobnoziarniste. Wody do celów użytkowych pobierane są z ujęć czwartorzędowych. Wyróżnione są dwa poziomy użytkowe. Pierwszy występuje pod glinami zlodowaceń północnopolskich, w osadach fluwioglacjalnych, łączących się z osadami morskimi lub rzecznymi interglacjału eemskiego. Drugi poziom to osady fluwioglacjalne zlodowaceń południowopolskich lub osady rzeczne interglacjału mazowieckiego, zalegające na osadach trzeciorzędowych. Wody podziemne do celów użytkowych są przeważnie izolowane od podłoża. Na obszarze gminy Tolkmicko występują wody mineralne o małych wartościach użytkowych (chlorkowe i chlorkowosiarczanowe) na stosunkowo niedużych głębokościach. Wody termalne powyżej 50˚C występują na głębokości ponad 2000 m. Wody geotermalne, które mogłyby być częściowym rozwiązaniem pozyskiwania energii, są słabo rozpoznane. Zaleca się więc ich głębsze rozpoznanie na kolejnych etapach realizacji następnych „Programów ochrony środowiska”. (źródło: Program Ochrony Środowiska miasta i gminy Tolkmicko na lata 2005-2007 z uwzględnieniem perspektywy na lata 2008-2011, 2005, Tolkmicko). 2.1.4. Warunki glebowe Warunki glebowe na obszarze opracowania wykazują niewielkie zróżnicowanie przestrzenne nawiązujące do morfologii terenu oraz warunków gruntowo-wodnych. W granicach fragmentu obrębu geodezyjnego Pogrodzie występują: Gleby brunatne właściwe (B), Gleby brunatne kwaśne i wyługowane (Bk), Czarne ziemie (Dz) oraz czarne ziemie zdegradowane Dzd, Gleby bielicowe (A), Gleby torfowe i murszowo-torfowe (T), Gleby murszowo-mineralne i murszowate (E), Największe areały zajmują gleby brunatnoziemne oraz ich pochodne – gleby brunatne kwaśne i wyługowane. Pozostałe gleby zajmują znacznie mniejsze powierzchnie. Gleby brunatnoziemne wytworzyły się na glinach i piaskach gliniastych. Gleby brunatnoziemne są glebami dość żyznymi i zasobnymi w związki próchniczne. Pokrywają znaczne powierzchnie w granicach planów, w tym w postaci gleb brunatnych kwaśnych i wyługowanych, jak i w utworach deluwialnych. Na terenie opracowania występują gleby klas III. Gleby klas I-III, zgodnie z Ustawą z dnia 3 lutego 1995 r. o ochronie gruntów rolnych i leśnych (Dz. U. z 2004 r. Nr 121, poz. 1266, z późn. zm.), podlegają ograniczeniom w przypadku przeznaczenia ich na cele nierolnicze i nieleśne. Przeznaczenie na cele nierolnicze gruntów rolnych stanowiących użytki rolne klas I–III – wymaga uzyskania zgody ministra właściwego do spraw rozwoju wsi. 2.1.5. Warunki klimatyczne Na zróżnicowanie warunków mikroklimatycznych na obszarze opracowania mają wpływ: rzeźba terenu, wyniesienia nad poziom morza oraz przeważające antropogeniczne pokrycie terenu. Czynnikami zewnętrznymi kształtującymi klimat są: położenie w strefie przewagi przemieszczania się mas powietrza polarno-morskiego z zachodu, położenie w zasięgu wyraźnego oddziaływania klimatycznego Bałtyku, położenie w strefie oddziaływania cyrkulacji bryzowej. Efektem tego jest duża zmienność stanów pogody. Warunkami łagodzącymi klimat jest wpływ Morza Bałtyckiego oraz Zalewu Wiślanego. Średnia roczna temperatura dla całej gminy Tolkmicko, w 2012 r. wyniosła 8,1 ˚C. Na obszarach wysoczyznowych opady atmosferyczne w tym roku dochodziły do ok. 800 mm. Okres wegetacyjny trwa średnio od 210 do 220 dni. 9 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego dla obszaru położonego w obrębie geodezyjnym Pogrodzie W latach 1985-1994 przeważały wiatry z kierunków SW, W i S, jednak na przestrzeni lat uległy zróżnicowaniu. Wiosną i wczesnym latem wiatry wieją z kierunków NW, N i NE. Średnia prędkość wiatrów w skali rocznej wynosi od 3,2 do 4,0 m/s. Najwyższe prędkości wiatrów (3,5–4,4 m/s) występują zimą i na początku wiosny (źródło: Program ochrony środowiska powiatu Elbląskiego, 2004, Elbląg). 2.1.6. Szata roślinna i świat zwierzęcy Roślinność rzeczywista Na obszarze objętym planem występują zróżnicowane zbiorowiska roślinne zaliczające się do kilku grup. Występujące tu zespoły roślinności można podzielić na: a) zbiorowiska roślinności synantropijnej: o roślinność agrarna, czyli fitocenozy związane z uprawami roślin polowych – obejmują znaczną część terenu opracowania; o roślinność segetalna – związana z uprawami polowymi, tworzą ją popularne chwasty jak chaber bławatek, mak polny; o roślinność ruderalna – występuje głównie wzdłuż dróg, rowów. Są to pospolite gatunki roślin zielnych, jak: pokrzywa, mniszek lekarski, dzikie maliny czy różnogatunkowe trawy, rosnące w pobliżu skupisk ludzkich miejscowości Pogrodzie; o przydrożne aleje i szpalery drzew – występują wzdłuż drogi wojewódzkiej DW 503 i DW 504, drogi powiatowej DP 1147N Pogrodzie – Rychnowy. Występują głównie lipy, klony, jesiony, nielicznie dęby, brzozy; o plantacje wierzby skoncentrowane w północno-wschodniej oraz w południowo-wschodniej części opracowania. b) zbiorowiska seminaturalne: o zbiorowiska semileśne: zadrzewienia i zakrzewienia, występują w obrębie całego planu w postaci niewielkich płatów czy ciągów wzdłuż dróg. W miejscach podmokłych jest to olsza, wierzba, na pozostałych terenach będą to sosny, brzozy. Wśród krzewów dominuje leszczyna. c) zbiorowiska leśne: występują w północno-wschodniej oraz wschodniej części terenu opracowania. Roślinność potencjalna Teren opracowania znajduje się w obszarze występowania dwóch potencjalnych zespołów roślinności: a) Żyzna buczyna niżowa (Galio odorati-Fagetum (=Melico-Fagetum)), nieznaczne tereny w północnej części w sąsiedztwie istniejących terenów leśnych. Jest to las bukowy wykształcający się na glebach świeżych, brunatnych wyługowanych lub płowych, charakteryzujący się stosunkowo bujnym i bogatym runem, budowanym przez typowe gatunki dla eutroficznych siedlisk leśnych, b) Grąd subaltantycki, seria żyzna, (Stellario-Carpinetum), w centralnej oraz południowej części opracowania. Obejmuje grupę lasów dębowo-grabowych, związanych z zasobnymi lub umiarkowanie zasobnymi siedliskami. W klasyfikacji siedlisk leśnych grąd subatlantycki występuje na siedliskach lasowych: lasu świeżego i wilgotnego oraz lasu mieszanego świeżego i wilgotnego. Fauna Teren opracowania to głównie pola uprawne, łąki, pastwiska, niewielkie powierzchnie leśne oraz plantacje wierzby energetycznej. Teren znajduje się w bezpośrednim sąsiedztwie z lasami, więc na pewno jest miejscem żerowania i występowania zwierząt leśnych (sarna, dzik czy jeleń), jak i typowo polnych i łąkowych – zając, bażant. Ta sama sytuacja dotyczyć będzie ptaków, których biotop nie będzie ograniczał się tylko do terenów leśnych. Głównie będą to ptaki pół i terenów otwartych, jak skowronek, trznadel, mazurek, wróbel, bocian biały. Teren wilgotnych łąk i pastwisk mogą być miejscem występowania płazów: np żaby, zaskrońce. Tereny suchsze, nasłonecznione są preferowane przez większość gadów: padalce, jaszczurki. 2.1.7. Diagnoza stanu środowiska Aktualny stan środowiska obszaru opracowania wynika z naturalnych uwarunkowań takich jak odporność elementów środowiska i przebieg procesów w nim zachodzących oraz z charakteru, długotrwałości i natężenia oddziaływań 10 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego dla obszaru położonego w obrębie geodezyjnym Pogrodzie antropogenicznych. Ogólnie stan przekształceń środowiska jest umiarkowany. Wyróżnia się kilka czynników wpływających na aktualny stan środowiska omawianego terenu. Zostały one omówione poniżej w odniesieniu do podstawowych komponentów abiotycznych środowiska. 2.1.7.1. Jakość powietrza atmosferycznego Na terenie opracowania nie są zlokalizowane punktowe źródła zanieczyszczeń powietrza. Do liniowych żródłe zaliczyć można dwie drogi gminne. W sąsiedztwie występują natomiast emitory punktowe głównie w postaci obszarów zabudowy wsi Pogrodzie oraz liczniejsze liniowe źródła w postaci tras komunikacyjnych. Indywidualny charakter ogrzewania budynków mieszkalnych powoduje tzw. „emisję niską” zanieczyszczeń pochodzących ze spalania paliw energetycznych służących do ogrzewania budynków (olej opałowy, gaz, węgiel). Głównymi produktami spalania paliw energetycznych są dwutlenek węgla, dwutlenek siarki, dwutlenek azotu oraz pyły. Emisja odorów Na terenie opracowania ani w jego sąsiedztwie nie są zlokalizowane źródła emisji odorów. Emisja komunikacyjna Przez teren opracowania przebiegają drogi gminne: DG105007 N – Suchacz, Ul. Słomnicka - Dz. nr 296, 297/3 od DW 503, ul. Zakopiańska- skrzyżowanie DW 503 z ul. Wielmoży (droga gruntowa, nieutwardzona), DG105006 N – Tolkmicko- Święty Kamień- Chojnowo droga gruntowa, nieutwardzona (fragmenty droga utwardzona bruk oraz płyty bet.) DG 105010 N – DW 503 Pogrodzie- DP1147 N (Przybyłowo Kolonia), DG 105011 N – DP 1147 N- granica gminy Tolkmicko z gm. Milejewo (Rychnowy), droga nieurządzona, nieprzejezdna. W bezpośrenidm sąsiedztwie przebiegają następujące drogi: Drogi powiatowe: DP1146N- relacji Nowinka- Chojnowo- Pogrodzie; DP1147N - Pogrodzie- Rychnowy (gm. Milejewo)- Huta Żuławska (gm. Milejewo)- Przybyłowo- Pogrodzie; Drogi wojewódzkie: DW 503 - Elbląg (DW 500) – Suchacz – Kadyny –Tolkmicko – Pogrodzie (DW 504); DW 504 - DW nr 504 relacji: Elbląg (DW 500) – Piastowo - Milejewo - Zajączkowo - Huta Żuławska – Pogrodzie – Frombork – Stępień - Braniewo (DK 54). Emisja niska Emisja niska na omawianym obszarze pochodzić może z sąsiedztwa. Głównie to emisja z lokalnych kotłowni opalanych węglem i olejem opałowym. Budynki opalane węglem nie mają na ogół urządzeń odpylających i pochłaniających gazy. Powoduje to tzw. „emisję niską” zanieczyszczeń. Głównymi produktami spalania paliw energetycznych są dwutlenek węgla, dwutlenek siarki, dwutlenek azotu oraz pył. Emisja zanieczyszczeń energetycznych jest silnie zmienna w okresie roku. Duże jej nasilenie ma miejsce w okresie grzewczym – zimowym. Do atmosfery wprowadzanych jest wtedy szacunkowo ok. 60 – 70 % wielkości rocznej emisji dwutlenku siarki SO2, dwutlenku azotu NO2 i pyłu ogólnego. Dopuszczalne stężenia zanieczyszczeń atmosferycznych reguluje Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 24 sierpnia 2012 r. w sprawie poziomów niektórych substancji w powietrzu (Dz.U. 2012, poz. 1031). Gmina Tolkmicko, zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 2 sierpnia 2012 r. w sprawie stref, w których dokonuje się oceny jakości powietrza (Dz.U. 2012, poz. 914), należy do strefy warmińsko-mazurskiej. 11 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego dla obszaru położonego w obrębie geodezyjnym Pogrodzie Tab. 3. Klasyfikacja stref z uwzględnieniem kryteriów określonych w celu ochrony zdrowia. Symbol klasy strefy dla poszczególnych substancji Nazwa strefy NO2 SO2 CO PM10 BaP As Cd Ni Pb O3 Strefa warmińsko-mazurska A A A C C A A A A A Źródło: Roczna ocena jakości powietrza w województwie warmińsko-mazurskim za rok 2012, Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Olsztynie, Olsztyn 2013. Tab. 4. Klasyfikacja stref dla poszczególnych zanieczyszczeń pod kątem ochrony roślin. Klasy dla poszczególnych zanieczyszczeń w obszarze strefy Nazwa strefy SO2 NOx O3 (dc) O3 (dt) Strefa warmińsko-mazurska A A A D2 Źródło: Roczna ocena jakości powietrza w województwie warmińsko-mazurskim za rok 2012, Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Olsztynie, Olsztyn 2013. Do analizy przeprowadzonej przez WIOŚ w Olsztynie wykorzystano wyniki pomiarów pochodzących z pięciu automatycznych stacji pomiarów, znajdujących się w Olsztynie, Ostródzie, Elblągu, Gołdapi i Mrągowie. Dodatkowo monitoring powietrza wykonywany jest przez Stację Kompleksowego Monitoringu Środowiska Puszcza Borecka” w Diablej Górze metodą automatyczną i manualną oraz przez stację tła miejskiego w Nidzicy wykonującą pomiary PM10 oraz metali ciężkich i benzo (a)pirenu w pyle PM10. Wyniki stanowiące podstawę do dokonania oceny jakości powietrza pod kątem ochrony roślin pochodzą w całości ze stacji Puszcza Borecka należącej do Instytutu Ochrony Środowiska. Pomiary zanieczyszczeń powietrza na terenie opracowania Teren opracowania należy do strefy warmińsko-mazurskiej (kod: PL2803), dla której wg Rocznej oceny jakości powietrza w województwie warmińsko-mazurskim za 2012 r., wydzielono klasy: klasa A, jeżeli stężenia zanieczyszczenia na terenie strefy nie przekraczają odpowiednio poziomów dopuszczalnych, docelowych, klasa B, jeżeli stężenia zanieczyszczeń na terenie strefy przekraczają poziomy dopuszczalne, lecz nie przekraczają poziomów dopuszczalnych powiększonych o margines tolerancji (tylko w przypadku oceny jakości powietrza pod kątem pyłu zawieszonego PM2,5), klasa C, jeżeli stężenia zanieczyszczeń na terenie strefy przekraczają poziomy dopuszczalne, poziomy docelowe powiększone o margines tolerancji, a w przypadku gdy margines tolerancji nie jest określony – poziomy dopuszczalne, docelowe, klasa D1, jeżeli poziom stężeń ozonu nie przekracza poziomu celu długoterminowego, klasa D2, jeżeli poziom stężeń ozonu przekracza poziom celu długoterminowego. Wg Prawa ochrony środowiska (art. 91 ust. 3 i 5.): Sejmik województwa, w terminie 18 miesięcy od dnia otrzymania wyników oceny poziomów substancji w powietrzu i klasyfikacji stref, o których mowa w art. 89, ocena poziomu substancji w powietrzu , ust. 1, określa, w drodze uchwały, program ochrony powietrza. Dla stref, o których mowa w art. 89, ocena poziomu substancji w powietrzu , ust. 1 pkt 4, zarząd województwa, w terminie 15 miesięcy od dnia otrzymania wyników oceny poziomów substancji w powietrzu i klasyfikacji stref, o których mowa w art. 89, ocena poziomu substancji w powietrzu , ust. 1, opracowuje i przedstawia do zaopiniowania właściwym wójtom, burmistrzom lub prezydentom miast i starostom projekt uchwały w sprawie programu ochrony powietrza, mającego na celu osiągnięcie poziomów docelowych substancji w powietrzu. Przepis ust. 3 stosuje się odpowiednio. Dopuszczalne stężenia zanieczyszczeń atmosferycznych reguluje Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 24 sierpnia 2012 r. w sprawie poziomów niektórych substancji w powietrzu (Dz.U. 2012, poz. 1031). NO2 – dopuszczalny poziom średnioroczny – 40 µg/m3; SO2 - dopuszczalny poziom średnioroczny oraz pora zimowa (1 X – 31 III) – 20 µg/m3; Pył zawieszony PM10 (dla frakcji poniżej 10 µg wynosi) – dopuszczalny poziom średniodobowy – 50 µg/m3 i średnioroczny - 40 µg/m3; Benzo(a)piren – poziom docelowy substancji w powietrzu (uśredniony wynik roczny) – 1 µg /m³; Ozon - poziom docelowy substancji w powietrzu (uśredniony wynik ośmiogodzinny) – 120 µg/m³ i (okres 12 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego dla obszaru położonego w obrębie geodezyjnym Pogrodzie wegetacyjny: 1 V – 31 VII) – 18.000 µg/m³ x h. Zmienność zanieczyszczeń w ciągu roku Stężenia zanieczyszczeń wykazują zmienność sezonową, która spowodowana jest zróżnicowanymi warunkami klimatycznymi. Na podwyższenie stężeń większości zanieczyszczeń wpływają takie cechy klimatu, jak: niska temperatura, znikome opady atmosferyczne oraz słaby wiatr. Wyższe zanieczyszczenia powietrza SO2 występują w czasie zimy, ze względu na większe zapotrzebowanie ogrzewania pomieszczeń, a co za tym idzie, większe spalanie węgla i olejów opałowych, które powodują większe zasiarczenie atmosfery. Zmienność sezonową wykazuje również pył zawieszony i dwutlenek azotu. Wartości stężeń w miesiącach zimnych są wyższe niż w miesiącach ciepłych. Jednak różnice w wielkościach stężeń pomiędzy sezonami są niższe niż w przypadku dwutlenku siarki. Dla tych zanieczyszczeń istotny jest również wpływ innych źródeł zanieczyszczeń niż procesy spalania w celach grzewczych. W stężeniach pyłu dużą rolę odgrywa emisja tzw. “niezorganizowana” np. pylenie ze źle zagospodarowanych obszarów, pokrytych kurzem ulic. W stężeniach dwutlenku azotu poza emisją z procesów spalania występuje również emisja tlenków azotu ze środków transportu. 2.1.7.2. Klimat akustyczny Na klimat akustyczny przeważający wpływ ma hałas pochodzenia antropogenicznego występujący w środowisku. Hałas ten można podzielić na dwie podstawowe kategorie: hałas komunikacyjny (drogowy, kolejowy itp.) oraz hałas od pozostałych obiektów i działalności będącej źródłem hałasu. Na obszarze opracowania nie występują żadne większe źródła hałasu. W bezpośrenidm sąsiedztwie źródłem hałasu może być w związku z większym ruchem komunikacyjnym. Podobnie jak w przypadku zanieczyszczeń powietrza rozkład stref zagrożonych hałasem zlokalizowany jest wzdłuż tras komunikacyjnych o największym natężeniu ruchu, a także w sąsiedztwie osiedli mieszkaniowych. Dopuszczalny poziom hałasu w środowisku - polskie wymagania prawne w zakresie ochrony środowiska przed hałasem odnoszą się osobno do dwóch pór doby, tj. pory dziennej i nocnej. Wartości dopuszczalnych poziomów dźwięku (równoważnych, oznaczanych LAeq) w środowisku, zarówno dla pory dziennej jak i nocnej sprecyzowane są w załączniku do Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 14 czerwca 2007 roku w sprawie dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku (t.j. Dz.U. 2014 poz. 112). Poziomy te odnoszą się do terenów wymagających ochrony przed hałasem. Czas uśredniania (wyznaczania, czy pomiaru wartości poziomu LAeq) przyjęto w rozporządzeniu na 8 godzin dnia i 1 godzinę nocy dla hałasu emitowanego przez instalacje (hałas przemysłowy). Hałas komunikacyjny Hałas komunikacji drogowej należy do najbardziej uciążliwych źródeł hałasu w środowisku. Spowodowane jest to przede wszystkim powszechnością jej występowania i czasu oddziaływania. Na stopień uciążliwości tras komunikacyjnych wpływ mają takie czynniki jak: natężenie ruchu, struktura pojazdów, prędkość ich poruszania się, rodzaj i stan techniczny nawierzchni. Ze względu na stały wzrost liczby pojazdów oraz zwiększające się natężenie ich ruchu można przyjąć, że na terenie tym utrzymywać się będzie nieznaczna tendencja wzrostowa natężenia hałasu związanego z ruchem kołowym. Przez teren opracowania przebiegają następują drogi gminne DG105007 N, DG105006 N, DG 105010N oraz DG 105011 N. W bezpośrenim sąsiedztwie terenu opracowania źródłem hałasu są drogi powiatowe oraz głównie wojewódzkie, czyli DW 503 oraz DW504. 2.1.7.3. Jakość powierzchni ziemi i gleb Na terenie opracowania nie występują wyraźne przekształcenia powierzchni ziemi pochodzenia antropogonicznego. Na aktualny stan profilu glebowego tego obszaru, który uległ nieznacznemu przekształceniu, mogło wpłynąć głównie wykorzystywanie rolnicze gruntów ornych. podstawie dostępnych materiałów nie można stwierdzić występowania skażenia przypowierzchniowej warstwy litosfery. Zakwaszenie gleb w naszych warunkach glebowo-klimatycznych jest powszechnym procesem naturalnym. Oprócz procesów naturalnych zakwaszających glebę, działalność człowieka również przyczynia się do pogłębienia tego niekorzystnego zjawiska. Uprawa roli, a głównie nawożenie mineralne ma istotny wpływ na zwiększenie zakwaszenia. Nawozy azotowe oraz emisja związków siarki i azotu wnoszonych przez opady uznawane są za główne przyczyny antropogenicznego zakwaszenia. O zasobności gleb w przyswajalny fosfor, potas i magnez decydują obok czynników naturalnych, takich jak rodzaj i skład granulometryczny gleby, także czynniki antropogeniczne, a wśród nich przede wszystkim nawożenie. 13 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego dla obszaru położonego w obrębie geodezyjnym Pogrodzie Uzyskane z gleb użytków rolnych wyniki badań zawartości przyswajalnych składników pokarmowych są opracowywane w formie syntez, które stanowią ocenę stopnia zasobności w P2O5, K2O, Mg. Gleby powiatu elbląskiego charakteryzują się: 41-60 % gleb jest o niskiej bądź bardzo niskiej zasobności w fosfor, do 20% gleb o niskiej bądź bardzo niskiej zasobności w magnez, 21-40 % gleb o niskiej bądź bardzo niskiej zasobności w potas, 41-60 % gleb kwaśnych i bardzo kwaśnych. Źródło: Raport o stanie środowiska województwa warmińsko-mazurskiego w 2011 roku, Biblioteka Monitoringu Środowiska, Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Olsztynie, Olsztyn 2012. 2.1.7.4. Jakość wód powierzchniowych i podziemnych Teren opracowania położony jest w zasięgu dwóch zlewni. Część zachodnia należy do zlewni rzeki Stradanki, wschodnia zaś połozona jest w zlwni rzeki Narusy. Obie rzeki nie przepływają prez teren objęty planem. W granicach objętym projektem planu, w jego wschodniej części występują cieki Potok P oraz Potok P1 – dopływy Narusy. W obrębie projektu miejscowego planu brak jest jakiejkolwiek formy przemysłu czy zagospodarowania terenu, które mogłoby spowodować zanieczyszczenie wód powierzchniowych czy podziemnych. Tereny objęte projektem miejscowego planu to głównie pola uprawne, oraz niewielkie powierzchnie użytków zielonych. Na gruntach ornych, w celu polepszenia planów i ich ochrony, stosuje się różnego rodzaju środki chemiczne – pestycydy i herbicydy oraz nawozy sztuczne i nawozy organiczne. Wszystkie substancje będą przenikać, poprzez spływ powierzchniowy oraz wraz z wodami gruntowymi, do pobliskich rowów i pośrednio do zlewni Zalewu Wiślango oraz rzeki Narusy. Z racji możliwych przewarstwień glin w profilu geologicznym, głębsze wody gruntowe nie powinny być narażone na niebezpieczeństwo zanieczyszczenia. 2.1.8. Obszary chronione na podstawie ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody Niemal całość obszaru zlokalizowana jest w otulinie Parku Krajobrazowego Wysoczyzny Elbląskiej. Park krajobrazowy ma wyznaczoną swoją otulinę, która częściowo położona jest w zasięgu obszaru gminy Tolkmicko. Otulina stanowi strefę ochronną wyznaczoną indywidualnie dla formy ochrony przyrody, w celu zabezpieczenia przed zagrożeniami zewnętrznymi wynikającymi z działalności człowieka. Powierzchnię i granice otuliny PKWE określa Rozporządzenie Wojewody Warmińsko-Mazurskiego Nr 8 w sprawie Parku Krajobrazowego Wysoczyzny Elbląskiej z dnia 26 stycznia 2006 r. (Dz. Urz. Woj. Warm. - Mazur. 2006 r., Nr 20, poz. 505 ze zm.) W zachodniej części opracowania zlokalizowane są 3 pomniki przyrody: L.p. * Gatunek Nr rejestru Obwód Lokalizacja pierśnicy/ wysokość śródpolna miedza biegnąca 30 m na wschód od polnej drogi z Przybyłowa do Nowinki; śródpolna miedza duży nieużytek przy pn.-wsch. części oddz. 176 drzewo – szt. 1 dąb (Nadleśnictwo Elbląg), między pododdziałami 1071/2001 397 279. szypułkowy (Quercus robur) 176r i 176t; Obręb: Pogrodzie 3, Nr Dz. GEOD.: 354/1 śródpolna kępa drzew i krzewów, ok. 150 m na drzewo - szt. 1 dąb pn. wsch. od granicy lasu (oddz. 96m/n 1072/2001 328 223. szypułkowy (Quercus robur) Nadleśnictwa Elbląg), przy linii wysokiego napięcia; śródpolna kępa drzew i krzewów *numeracja: ANEKS nr 1 Opracowania ekofizjograficznego do studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta i gminy Tolkmicko 208. drzewo - szt. 1 dąb szypułkowy (Quercus robur) 1073/2001 300 Ponad połowa terenu objętego projektem miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego położona jest w zasięgu Obszaru Chronionego Krajobrazu (OChK) „Wysoczyzny Elbląskiej - Wschód”. OChK 14 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego dla obszaru położonego w obrębie geodezyjnym Pogrodzie obejmuje pas terenu w południowo – wschodniej części gminy Tolkmicko, tj. wsie Przybyłowo i Pogrodzie. Podstawą prawną funkcjonowania tego obszaru stanowi Rozporządzenie Nr 108 Wojewody WarmińskoMazurskiego z dnia 3 listopada 2008 r. w sprawie Obszaru Chronionego Krajobrazu Wysoczyzny ElbląskiejWschód (Dz. Urz. Woj. Warm.-Maz. z 2008 r., Nr 176, poz. 2576). 2.1.9. Osnowa ekologiczna Południowa część opracowania położona jest w zasięgu korytarza ekologicznego Dolina Pasłęki – Zalew Wiślany, zgodnie z informacjami zaczerpniętymi z geoserwisu dostępnego pod adresem www.geoserwis.gdos.gov.pl. Generalny Dyrektor Ochrony Środowiska będzie realizował projekt złożony do Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej pn. ,,Ochrona różnorodności biologicznej poprzez wdrożenie sieci lądowych korytarzy ekologicznych na terenie Polski''. W ramach projektu zakłada się m.in. weryfikację stanu zachowania korytarzy ekologicznych, w wyniku której nastąpi aktualizacja przebiegu ich granic. Przedstawiona na stronie www.geoserwis.gdos.gov.pl, docelowo może ulec zmianie, w wyniku realizacji projektu. Planowany termin zakończenia projektu do 30.11.2016r. Koryatrz ten zlokalizowany jest na terenie opracowania pomiędzy sporymi kompleksami leśnym, z którymi to omawiany teren sąsiaduje. 2.1.10. Formy ochrony przyrody w otoczeniu obszaru opracowania W otoczeniu obszaru opracowania znajdują się następujące formy ochrony przyrody: Istniejące: Park Krajobrazowy Wysoczyzny Elbląskiej – teren objęty projektem planu położony jest w jego bezpośrednim sąsiedztwie, Rezerwat przyrody „Dolina Stradanki”- (rezerwat leśny). Położony w bliskim sąsiedztwie od strony zachodniej, w niewielkim stopniu graniczy bezpośrednio z granicą opracowania. Rezerwat powołany został Rozporządzeniem Nr 56 z dnia 28.12.06 r. (Dz. Urz. Woj.Warm. Maz. Nr 6, poz. 137 z 11.01.07r.). Obejmuje powierzchnię 119,86 ha, Rezerwat przyrody „Nowinka” - (rezerwat leśny). Aktem powołującym jest Rozporządzenie Nr 55 z dnia 28.12.06 r. w sprawie uznania za rezerwat przyrody „Nowinka” (Dz.Urz. Woj. Warm.-Maz. Nr 6, poz. 136 z 11.01.07r.). Powierzchnia jego wynosi 74,25 ha. Położony jest w odległości ok. 1,5 km w kierunku północno-zachodnim, Natura 2000 Obszar Spełniający Kryteria Obszarów o Znaczeniu Wspólnotowym PLH280029 Doliny Erozyjne Wysoczyzny Elbląskiej, powołany Decyzją Komisji Europejskiej z dnia 10 stycznia 2011 r. przyjmującą na mocy dyrektywy Rady 92/43/EWG, czwarty zaktualizowany wykaz terenów mających znaczenie dla Wspólnoty składających się na kontynentalny region biogeograficzny (notyfikowana jako dokument nr C(2010) 9669) (2011/64/UE). Sąsiaduje odzachodu z granicą opracowania, Obszar Chronionego Krajobrazu (OChK) Rzeki Baudy Obszaru Chronionego Krajobrazu „Rzeki Baudy” – obejmujący lasy w południowo-wschodnim krańcu gminy Tolkmicko (na wschód os wsi Brzezina). Podstawą prawną funkcjonowania tego obszaru stanowi Rozporządzenie Nr 105 Wojewody Warmińsko-Mazurskiego z dnia 3 listopada 2008 roku w sprawie Obszaru Chronionego Krajobrazu „Rzeki Baudy” (Dz. Urz. Woj. Warm.-Maz. z 2008 r., Nr 176, poz. 2573), oddalony od terenu opracowania o minimalną odległość 400 m w kierunku wschodnim. Projektowanie: Rezerwat „Góry Kadyńskie”- (rezerwat florystyczny). Obejmuje rozległy kompleks leśny w pobliżu Kadyn, włączając w to istniejące rezerwaty „Kadyński Las” i „Buki Wysoczyzny Elbląskiej”, a także dolinę Grabianki z jej dopływami. Położony jest w odległości ok. 1,7 km na zachód od granicy opracowania. Rezerwat „Nowy Wiek”- (rezerwat faunistyczny). Położony jest na północ od terenu opracowania w odległości ok 2,5 km. Obejmuje tereny leśne leśnictwa Nowy Wiek, w tym pas stoku klifu morza litorynowego, oraz tereny nad Zalewem Wiślanym. 2.1.11. Walory krajobrazowe Teren opracowania położony jest w południowo-wschodniej część gminy Tolkmicko. W części północnej terenu objętego planem, w sąsiedztwie drogi powiatowej DP1146N, zlokalizowany jest punkt widokowy obejmujący 15 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego dla obszaru położonego w obrębie geodezyjnym Pogrodzie północną panoramę miejscowości Pogrodzie. Ponadto wzdłuż dróg DW 503, DW 504 oraz DP1146N zlokalizowanych w bezpośrenim sąsiedztwie terenu objętego planem - występują ciągi widokowe na wnętrzą krajobrazowe , których fragmenty stanowią tereny, dla których sorządzany jest plan miejscowy. 2.2. Zagrożenia środowiska przyrodniczego Zagrożenia dla środowiska mogą być skutkiem procesów naturalnych lub antropogenicznych jak również mogą mieć charakter złożony. 2.2.1. Zagrożenia naturalne Zagrożenia naturalne na przedmiotowym terenie występują, lecz nie wpływają istotnie na stan środowiska. Na obszarze badań do zagrożeń naturalnych zalicza się: o zagrożenia klimatyczne (huraganowe wiatry, trąby powietrzne, katastrofalne ulewy), o erozja wietrzna gleb. Zagrożenia związane z anomaliami pogodowymi (huraganowe wiatry, trąby powietrzne, katastrofalne ulewy itp.) mają charakter potencjalny i są w zasadzie prawie niemożliwe do przewidzenia. Jednak w ostatnich latach z uwagi na znaczne oznaki zmiany klimatu zjawiska takie mogą występować częściej i powodować znaczne straty. 2.2.2. Zagrożenia antropogeniczne Funkcjonowanie ekosystemów jest ściśle związane z wprowadzanymi do powietrza, gleby oraz wód zanieczyszczeniami, wpływającymi na procesy życiowe roślin i zwierząt, a także zmieniającymi stan środowiska. Poznanie zagrożeń na danym terenie umożliwi podjęcie działań zmierzających do ich ograniczenia. Zidentyfikowane główne zagrożenia i zanieczyszczenia środowiska odniesiono do elementów środowiska, dla których są najbardziej uciążliwe. Zagrożenia i zanieczyszczenia wód powierzchniowych i podziemnych. Generalnie wody podziemne i powierzchniowe tworzą zintegrowany system wodonośny. Zanieczyszczenie wód powierzchniowych będzie wpływało również na jakość wód podziemnych szczególnie gruntowych. Główne źródła zanieczyszczeń: o zanieczyszczenia komunikacyjne z dróg występujących na terenie opracowania orazw jego bezpośrednim sąsiedztwie, wytwarzane przez środki transportu drogowego (spłukiwane przez opady przenikają do wód powierzchniowych i gruntowych) – obecnie w znikomej ilości; o zanieczyszczenia atmosfery (emisja gazów i pyłów głównie z terenów sąsiednich). Zanieczyszczenie powietrza zależne jest głównie od stopnia koncentracji źródeł i wielkości emisji oraz warunków przewietrzania, a także wpływu źródeł transgranicznych. Podstawowe źródła zanieczyszczeń powietrza: o emisja niska w obrębie zabudowy mieszkaniowej w sąsiedztwie opracowania, szczególnie w okresie sezonu grzewczego; o emisja zanieczyszczeń pyłowych i gazowych; o emisja zanieczyszczeń komunikacyjnych, głównie wzdłuż dróg w sąsiedztwie o zróżnicowanym nasileniu ruchu. Zagrożenia hałasem. Hałas jest drganiem rozprzestrzeniającym się w powietrzu w postaci fal akustycznych o częstotliwościach i natężeniach stwarzających przekroczenie standardów jakości środowiska, zarówno dla ludzi i środowiska. Stopień hałasu zależy od jakości dźwięku, jak również od nastawienia odbiorcy. Ten sam dźwięk przez jedną osobę może być oceniany jako przyjemny i pożądany, a przez inną jako uciążliwy i szkodliwy i to bez względu na parametry fizyczne. Przekroczenie standardów akustycznych jest szczególnie odczuwalne w porze nocnej. Wpływ na klimat akustyczny przedmiotowego obszaru wywierać będzie hałas komunikacyjny z istniejących dróg oraz z tych zlokalizowanych w sąsiedztwie, lecz jego uciążliwość nie powinna by znacząca. Ze względu na stały wzrost liczby pojazdów oraz zwiększające się natężenie ich ruchu można przyjąć, że na terenie tym utrzymywać się będzie nieznaczna tendencja wzrostowa natężenia hałasu związanego z ruchem kołowym. Degradacja powierzchni ziemi i krajobrazu. Na terenie opracowania nie występują w chwili obecnej obszary zdegradowane ani też procesy, w których skutku mogłoby dojść do degradacji powierzchni ziemi oraz krajobrazu. 16 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego dla obszaru położonego w obrębie geodezyjnym Pogrodzie Zagrożenie środowiska poważnymi awariami. Zagrożenie to wiążę się z przedostaniem się do środowiska znacznych ilości substancji niebezpiecznych (toksycznych), które mogą powodować znaczne zniszczenie środowiska lub pogorszenie jego stanu, stwarzając niebezpieczeństwo dla ludzi. Na obszarze opracowania nie występują źródła mogące stanowić przyczynę poważnych awarii. Reasumując należy stwierdzić, że występujące na obszarze planowanego miejscowego planu, zagrożenia dla środowiska są stosunkowo niewielkie. Jednak przy rozwoju przestrzennym należy poczynić działania o charakterze prośrodowiskowym, które wpłyną na ograniczenie ewentualnej degradacji środowiska. 2.3. Wstępna prognoza dalszych zmian zachodzących w środowisku Wstępna prognoza zmian zachodzących w środowisku określa tendencje przekształceń, w tym degradacji środowiska, które może powodować dotychczasowe użytkowanie i zagospodarowanie terenów. Zmiany w środowisku analizowanego terenu można prognozować na podstawie obserwowanych obecnie tendencji. Przekształceniom podlega: ukształtowanie terenu – zmiany tego elementu środowiska zachodzą w niewielkim stopniu na przedmiotowym terenie, nie ma znaczącego zagrożenia erozją wietrzną lub wodną, gleby – przekształcenia gleb zachodzą w dość nieznacznym stopniu, wykorzystywane rolniczo obciążone są np. nadmiernym nawożeniem, warunki aerosanitarne i akustyczne – zmiany tego elementu środowiska są miejscowe i związane ze źródłami emisji zanieczyszczeń, których żródła zlokalizowe są poza terenem opracowania a także porą roku. Proces przekształceń stanu jakościowego powietrza jest stosunkowo nieintensywny. Obecnie największy hałas występować moze wzdłuż istniejących dróg, szata roślinna i świat zwierzęcy – stan flory i fauny jest już częściowo przekształcony, obecnie proces degradacji zachodzi w dość nieznacznym stopniu, teren nie jest silnie przekształcony, lecz wykorzystywane głównie rolniczo, co wpłynęło na zubożenie zarówno szaty roślinnej i świata zwierzęcego, fizjonomia krajobrazu – krajobraz rolniczy bez większej presji antropogernicznej. 2.4. Potencjalne zmiany stanu środowiska w przypadku braku realizacji planu Przy braku realizacji planu zarówno w sferze dyspozycji przestrzennej jak i ustaleń w sferze zasad zagospodarowania i ochrony środowiska można spodziewać się wystąpienie następujących, niekorzystnych zmian: powstawanie obcych form zabudowy, negatywnie wpływających na krajobraz, wzrost presji motoryzacyjnej, niekontrolowane zmniejszenie powierzchni biologicznie czynnej, zachwianie równowagi pomiędzy terenami zainwestowanymi, a biologicznie czynnymi, możliwość lokalizacji obiektów powodujących ponadnormatywne emisje zanieczyszczeń do atmosfery, w związku z niekontrolowanym wzrostem intensywności zabudowy, zmiana warunków siedliskowych szaty roślinnej, pogorszenie stanu zdrowia szaty roślinnej, prawdopodobieństwo usuwania drzew bez zapewnienia kompensacji przyrodniczej Skutkami środowiskowymi takiej sytuacji byłyby istotne zmiany krajobrazowe i zagrożenia środowiska mogące wynikać z niedostosowania infrastruktury. 17 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego dla obszaru położonego w obrębie geodezyjnym Pogrodzie 3. CHARAKTERYSTYKA USTALEŃ PROJEKTU PLANU Przedmiotem niniejszej prognozy jest projekt planu zagospodarowania przestrzennego obejmującego dla obszaru położonego w obrębie geodezyjnym Pogrodzie na elementy środowiska przyrodniczego. Projekt planu miejscowego dla obszaru położonego w obrębie geodezyjnym Pogrodzie został zainicjowany w wyniku podjęcia przez Radę Miejskiej w Tolkmicku nr XLIII/335/13 z dnia 30 grudnia 2013 roku w sprawie przystąpienia do sporządzania miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego dla obszaru położonego w obrębie geodezyjnym Pogrodzie. 3.1. Powiązania z innymi dokumentami strategicznymi Projekt miejscowego planu jest przygotowany zgodnie z polityka przestrzenną, jaka została określona w dokumencie Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy i miasta Tolkmicko uchwalone zastało przez Radę Miasta i Gminy Tolkmicko uchwałą nr XXIII/192/2000 z dn. 6.07.2000 r. Jest to dokument określający kierunki polityki przestrzennej, jakie obowiązują władze Miasta i Gminy Tolkmicko. W Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy i miasta Tolkmicko, do obszaru dla którego sporządzny jest plan miejscowy dla obszaru położonego w obrębie geodezyjnym Pogrodzie, wyznaczono jednostka planistyczna o dominujących funkcjach: Jednostka „P” – tereny rolnicze wsi Pogrodzie i gospodarstwa Wodynia 1) Kierunki zagospodarowania przestrzennego: - funkcja podstawowa: rolnictwo – obszar ograniczonego zainwestowania; 2) Uwarunkowania realizacyjne: - zabudowa ograniczona do obiektów niezbędnych dla pełnienia podstawowej funkcji. Projekt planu miejscowego dla obszaru położonego w obrębie geodezyjnym Pogrodzie nie narusza ustaleń studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miast i gminy Tolkmicko przyjętego przez Radę Miasta i Gminy Tolkmicko uchwałą nr XXIII/192/2000 z dn. 6.07.2000 r. Ponadto zapisy projektu planu są zgodne w podstawowym zakresie z przepisami m.in.: ustawy Prawo ochrony środowiska, ustawy Prawo wodne, Ustawy o ochronie gruntów rolnych i leśnych, innymi przepisami z zakresu ochrony środowiska (w tym z aktami wykonawczymi do ustaw). Analiza zapisów dotyczących środowiska przyrodniczo-kulturowego pozwala stwierdzić, że ustalenia projektu planu są zgodne z przesłaniami dokumentów rangi ponadlokalnej i lokalnej takich jak: Europejska Konwencja Krajobrazowa-Florencja 2000, w myśl, której krajobraz jest kluczowym elementem dobrobytu całości społeczeństwa i jednostek oraz że jego ochrona, a także gospodarka i planowanie niesie w sobie prawa i obowiązki dla każdego człowieka, a także, że jakość i różnorodność krajobrazów europejskich stanowi wspólny zasób oraz, że ważna jest współpraca na rzecz ich ochrony, gospodarki i planowania, stwierdzić należy, że Plan kształtowany jest głównie na wnioski społeczeństwa, a jego celem jest harmonizowanie nowych terenów zabudowanych (np. poprzez nakaz zharmonizowania i wzmocnienia bioróżnorodności krajobrazu). Polityka ekologiczna państwa na lata 2009 – 2012, z perspektywą do roku 2016, wśród priorytetów polityki ekologicznej znajdują się m.in. następujące działania: wspieranie platform technologicznych priorytetów ekoinnowacyjności priorytetów ochronie środowiska, przywrócenie podstawowej roli miejscowym planom zagospodarowania przestrzennego, jako podstawy lokalizacji inwestycji, zwiększenie retencji wody, opracowanie krajowej strategii ochrony gleb, promocja wykorzystania metanu priorytetów pokładu węgla, ochrona atmosfery, ochrona wód, gospodarka odpadami oraz modernizacja systemu energetycznego). Aktualizacja Krajowego Programu Oczyszczania Ścieków Komunalnych - AKPOŚK 2010, którego zapisy stanowią, że: budowę urządzeń służących do zaopatrzenia w wodę realizuje się jednocześnie z rozwiązaniem spraw gospodarki ściekowej, w szczególności przez budowę systemów kanalizacyjnych 18 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego dla obszaru położonego w obrębie geodezyjnym Pogrodzie i oczyszczalni ścieków, w miejscach, gdzie budowa systemów kanalizacyjnych nie przyniosłaby korzyści dla środowiska lub powodowałaby nadmierne koszty, należy stosować systemy indywidualne, wprowadzający ścieki do wód lub do ziemi są obowiązani zapewnić ochronę wód przed zanieczyszczeniem, w szczególności poprzez budowę i eksploatację urządzeń służących tej ochronie. Krajowa strategia ochrony i umiarkowanego użytkowania różnorodności biologicznej wraz z Programem działań – 2003 – która jest przełożeniem Konwencji o różnorodności biologicznej z 1992r (Rio de Janeiro). Projekt planu wprowadzając nowe tereny zabudowy ustala udział powierzchni biologicznie czynnych niepodlegających zabudowie oraz chroni istniejącą bioróżnorodność terenu opracowania. Program ochronny środowiska miasta i gminy Tolkmicko na lata 2005-2007 z uwzglednienim perspektywy na lata 2008-2011, Tolkmicko 2005. Wg. Programu - teren gminy Tolkmicko cechuje wysokie bogactwo różnorodności biologicznej i krajobrazowej. O bogactwie przyrodniczo-krajobrazowym gminy świadczy fakt objęcia znacznych terenów ochroną na mocy ustawy o ochronie przyrody w postaci parku krajobrazowego i rezerwatów przyrody. Ponadto występują jeszcze użytki ekologiczne, w tym jeden większy o powierzchni powyżej 10 ha – Bagienne Pola oraz pomniki przyrody ożywionej (drzewa) i nieożywionej (głazy narzutowe). Występuje więc zróżnicowanie form ochronnych (brak tylko parku narodowego i zespołu przyrodniczo-krajobrazowego). Zagrożeniem dla różnorodności przyrodniczej i krajobrazowej wydaje się być poziom zmian na terenach bardzo atrakcyjnych dla turystyki i rekreacji. Celem podstawowym funkcjonowania obszarów chronionych jest stworzenie realnych możliwości zabezpieczenia najbardziej wartościowych pod względem różnorodności biologicznej obszarów. Do priorytetowych zadań na obszarach cennych przyrodniczo z punktu widzenia gminy należy zaliczyć: - wdrożenie skutecznych narzędzi (w szczególności planistycznych) dla ochrony różnorodności, - promowanie i tworzenie gminnych i ponadgminnych dodatkowych obszarów chronionych, - wspieranie rolnictwa ekologicznego jako formy gospodarowania nie naruszającej równowagi przyrodniczej. Ważnym działaniem na przyszłość powinno być zachowanie walorów krajobrazowych na terenie miejscowości bardzo atrakcyjnych dla turystyki i rekreacji. Analiza stanu zachowania walorów fizjonomicznych krjaobrazu gminy Tolkmicko, wykonana w 2013 roku w Biurze Urbanistycznym PPP sp. z o.o. w Gdańsku, wskazuje na występujące na tym terenie oraz w sąsiedztwie m. in. ciągi widokowe oraz punkty widokowe. 3.2. Główne cele planu Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego został sporządzony w celu ochrony wybitnych walorów krajobrazowych obszaru miasta i gminy Tolkmicko, tj. widoków na wnętrza krajobrazowe położone w otoczeniu zabudowy wsi Pogrodzie i tworzących ciągi widokowe z drogi Chojnowo – Nowinka oraz drogi Pogrodzie – Tolkmicko. Przygotowanie i uchwalenie przez Radę Miejską planu miejscowego dla obszaru położonego w obrębie geodezyjnym Pogrodzie jest elementem procesu kształtowania świadomości społeczności lokalnej w zakresie ochrony walorów krajobrazu materialnego i niematerialnego gminy Tolkmicko. Istotą kształtowania krajobrazu jest udział i zrozumienie społeczne w dążeniu do ochrony i konserwacji istniejących form, treści i funkcji z jednej strony oraz do zmiany i tworzenia nowych, z drugiej strony. Poprzez odpowiednie kształtowanie krajobrazu można wzbudzić oraz ugruntować świadomość tożsamości lokalnej. Ze względu na swoje cele, sporządzenie planu miejscowego dla obszaru położonego w obrębie geodezyjnym Pogrodzie, dobrze wpisuje się w projekt LIFEscape. Kierunkiem działań dokonywanych w ramach projektu LIFEscape jest, poprzez aktywizację społeczności lokalnych: - ochrona cennych cech krajobrazu, zgodnie z rekomendacjami Europejskiej Konwencji Krajobrazowej, - zapobieganie wprowadzaniu dysharmonii w krajobrazie, a także rewaloryzacja krajobrazów zdewastowanych, - zapobieganie wprowadzaniu dysharmonii w krajobrazie, a także rewaloryzacja krajobrazów zdewastowanych. Celem w tym projekcie jest wypracowanie na drodze współpracy międzynarodowej wzorców ochrony krajobrazu, służących realnemu wdrażaniu postanowień Europejskiej Konwencji Krajobrazowej. Realizację projektu przewiduje się na lata 2011 – 2013. Jest on dofinansowany z Programu Południowego Bałtyku (South Baltic Programme). 3.2.1. Zakres projektu miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego Projekt planu składa się z: 19 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego dla obszaru położonego w obrębie geodezyjnym Pogrodzie części tekstowej, opracowanej w formie projektu Uchwały Rady Miejskiej w Tolkmicku, rysunku planu w skali 1: 5000, stanowiącym załącznik nr 1 do ww. Uchwały. Zakres opracowania miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego określony został w art. 15 Ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (tj. Dz. U. z 2012 r. poz. 647 z późn. zm.). 3.2.2. Ustalenia planu dotyczące całego obszaru Rysunek planu miejscowego, stanowiący załącznik nr 1 do uchwały, zawiera następujące oznaczenia: 1) granica obszaru objętego planem miejscowym; 2) granica obrębu geodezyjnego; 3) linie rozgraniczające tereny o różnym przeznaczeniu; 4) oznaczenie terenów: a) P - nazwa jednostki przestrzennej Pogrodzie, b) przeznaczenie terenu, c) kolejny numer terenu; 5) przeznaczenie terenów: a) R – tereny użytkowania rolniczego, b) ZL- tereny lasów, c) KD.D - droga publiczna klasy dojazdowa; 6) zasady ochrony i kształtowania ładu przestrzennego: a) punkt widokowy z zakresem i kierunkiem widoku, b) ciąg widokowy z kierunkiem widoku; 7) zasady ochrony środowiska, przyrody i krajobrazu kulturowego: a) oznaczenie pomnika przyrody, b) granica obszaru chronionego krajobrazu i granica otuliny PKWE, c) oznaczenie pasa terenu o szerokości po 100 m od linii brzegów cieku wodnego; 8) parametry i wskaźniki kształtowania zabudowy i zagospodarowania terenu: nieprzekraczalna linia zabudowy; 9) zasady modernizacji, rozbudowy i budowy systemów infrastruktury technicznej: oznaczenie przebiegu cieku stanowiącego urządzenia melioracji podstawowej. 3.2.3. Ustalenia ogólne planu dotyczące kształtowania i ochrony środowiska i zasad rozbudowy infrastruktury technicznej Zapisy projektu planu miejscowego znajdujące się z w paragrafach 4– 11 tekstu planu, zawierają ustalenia ogólne dotyczące kształtowania i ochrony środowiska, wskaźniki kształtowania zabudowy i zagospodarowania terenu, zasad kształtowania zabudowy oraz budowy i rozbudowy systemów infrastruktury technicznej. Realizacja tych zapisów ma znaczenie dla określenia potencjalnego wpływu planowanych działań inwestycyjnych na środowisko przyrodnicze. Zasady ochrony i kształtowania ładu przestrzennego § 4; Zasady ochrony środowiska, przyrody i krajobrazu § 5 Zasady ochrony dziedzictwa kulturowego i zabytków oraz dóbr kultury współczesnej § 6; Zasady kształtowania przestrzeni publicznych § 7; Zasady modernizacji, rozbudowy i budowy systemów komunikacji § 10; Zasady modernizacji, rozbudowy i budowy systemów infrastruktury technicznej § 11. 20 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego dla obszaru położonego w obrębie geodezyjnym Pogrodzie 4. ANALIZA I OCENA PRZEWIDYWANYCH ZNACZĄCYCH ODDZIAŁYWAŃ NA ŚRODOWISKO I ZABYTKI ZWIĄZANE Z REALIZACJĄ USTALEŃ PLANU Projekt miejscowego planu jest przygotowany zgodnie z polityka przestrzenną, jaka została określona w Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy i miasta Tolkmicko, które uchwalone zastało przez Radę Miasta i Gminy Tolkmicko uchwałą nr XXIII/192/2000 z dn. 6.07.2000 r. Celem sporządzenia planu miejscowego dla obszaru położonego w obrębie geodezyjnym Pogrodzie, t.j. dla terenów rolniczych zlokalizowanych wokół terenu zabudowy wsi Pogrodzie, jest wyłączenie terenów charakteryzujących się wysokimi walorami krajobrazowymi spod możliwości lokalizacji budynków w ramach przeznaczenia terenu zgodnie z kierunkami określonym w dokumencie studium. W wyniku realizacji ustaleń projektu planu nie ulegną zmianom następujące elementy środowiska: rzeźba terenu, pokrywa glebowa, warunki wodne, struktura biotyczna, fauna oraz flora, klimat lokalny, zasoby naturalne, prawne formy ochrony środowiska, walory krajobrazowe. Ponadto - nie powstaną nowe żródła hałasu i zanieczyszczeń powietrza, mogące być zagrożeniem dla zdrowia i życia ludzi. Oddziaływanie na środowisko poprzez zachowanie dotychczasowe użytkowania - będzie miało charakter głównie pozytywny bądź neutralny. Potencjalne oddziaływanie realizacji ustaleń Planu na środowisko przedstawiono w postaci zestawienia tabelarycznego, gdzie: + oznacza występowanie oddziaływania, - oznacza brak oddziaływania. Długoterminowe Stałe Chwilowe Lokalne Ponadlokalne - - - - - - - - - - - + + - - - - + - - + - + + - - - - + - - + - - + - - - - - - - - + - - Charakter Negatywny Średnioterminowe Gleby Krótkoterminowe Powietrze Skumulowane Wody Wtórne pozostałe formy ochrony przyrody Pośrednie Ludzie Flora, fauna, różnorodność biologiczna System przyrodniczy, Natura 2000, Przestrzeń Bezpośrednie Rodzaj Pozytywny Oddziaływania Czas + + - + - + - - 21 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego dla obszaru położonego w obrębie geodezyjnym Pogrodzie Powierzchnia ziemi Zasoby naturalne Klimat Zabytki i dobra materialne Krajobraz + + - - - - - - - + + + - 4.1. Skutki realizacji ustaleń projektu planu na powierzchnię ziemi oraz gleby Nie przewiduje się zagospodarowania trwale zmieniającego rzeźbę terenu w taki sposób, żeby przy udziale współczesnych metod nie byłoby możliwe przywrócenie stanu pierwotnego. Ze względu na wyłączenie z zabudowy wszystkich terenów objętych planem miejscowym nie przewiduje się rozległych przekształceń powierzchni ziemi. Dotyczyć będą one jedynie terenów przewidzianych pod ewentualną lokalizację zagospodarowania niezbędnego dla rozwoju funkcji agroturystycznych w istniejących gospodarstwach rolnych, hodowlanych lub ogrodniczych oraz gospodarstwach leśnych. Na jakość gleb wpływ może mieć jakość i intensywność prowadzonej gospodarki rolnej na terenach R, w tym głównie ilość stosowanych nawozów mineralnych i chemicznych środków ochrony roślin. Realizacjia ustaleń projektu planu nie wpłynie negatywnie na powierzchnię ziemi oraz gleby. 4.2. Skutki realizacji ustaleń projektu planu na wody powierzchniowe i podziemne Realizacja ustaleń projektu planu nie będzie oddziaływać na wody powierzchniowe i podziemne. Na całym terenie obowiązuje zakaz zabudowy. Jako zabudowę rozumie się ogół budynków na działce. Dopuszcza się lokalizację budowli oraz obiektów małej architektury. Dla terenów oznaczonych w planie jako P.R.01, P.R.02, P.R.03, P.R.04, P.R.05, P.R.06, P.R.07, P.R.08, P.R.09, P.R.10, P.R.11, P.R.12, P.R.13 ustala się sposób przeznaczenia terenu - tereny rolnicze: 1) dopuszcza się lokalizację zbiorników oraz cieków wodnych; 2) dopuszcza się lokalizację zagospodarowania niezbędnego dla rozwoju funkcji agroturystycznych w istniejących gospodarstwach rolnych, hodowlanych lub ogrodniczych oraz gospodarstwach leśnych. Ponadto wprowadzono do projektu planu zapisy dotyczące zasady modernizacji, rozbudowy i budowy systemów infrastruktury technicznej: 1) na terenie objętym planem miejscowym dopuszcza się lokalizację obiektów i urządzeń infrastruktury technicznej; 2) występująca w granicach terenu objętego planem infrastruktura techniczna tj. sieci i urządzenia sieciowe z uwzględnieniem urządzeń drenarskich i melioracyjnych, wymaga zachowania; w przypadku kolizji z projektowanymi urządzeniami należy je odpowiednio przebudować; 3) dla sieci i urządzeń elektroenergetycznych obowiązuje: a) zakaz realizacji nowych linii elektroenergetycznych jako napowietrzne, b) dopuszcza się przebudowę, montaż, remont lub rozbiórkę istniejących napowietrznych linii elektroenergetycznych; 4) na obszarze objętym planem znajdują się urządzenia melioracji podstawowych potok P i potok P1, oznaczone na rysunku planu, oraz inne urządzenia melioracji szczegółowych, dla których obowiązuje: a) dopuszcza się przebudowę i rozbudowę urządzeń wodnych melioracji podstawowych i szczegółowych przy zachowaniu prawidłowego funkcjonowania całego układu; b) właściwe utrzymanie urządzeń wodnych melioracji szczegółowych należy do właścicieli gruntów, na których się znajdują; c) zabrania się grodzenia nieruchomości przyległych do powierzchniowych wód publicznych w odległości mniejszej niż 1,5 m od linii brzegu, a także zakazywania lub uniemożliwiania przechodzenia przez ten obszar; d) w przypadku natrafienia w trakcie realizacji robot budowlanych na istniejący drenaż należy go bezwzględnie zachować lub przełożyć zachowując spójność systemu drenażowego całego obszaru. 5) zastosowanie retencji i infiltracji wód opadowych i roztopowych do gruntu jako podstawowego rozwiązania dla terenu objętego planem. 22 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego dla obszaru położonego w obrębie geodezyjnym Pogrodzie W momencie powstania budowli czy obiektów małej architektury, zgodnie z ustaleniami projektu planu - mogą powstać niewielkie oddziaływania na wody powierzchniowe i podziemne, w skutek zwiększenia nieznacznego spływu powierzchniowego z nowych powierzchni utwardzonych. Generalnie wprowadzany w projekcie planu zakaz zabudowy- powinien oddziaływać neutralnie na wody powierzchniowe i podziemne. 4.3. Skutki realizacji ustaleń projektu planu na zabytki chronione, dobra kulturowe i wartości materialne Na terenie objętym planem miejscowym nie występują chronione zabytki, także zabytki archeologiczne, ani dobra kultury współczesnej. Nie wystąpią żadne oddziaływania w skutek realizacji ustaleń projektu planu. 4.4. Skutki realizacji ustaleń projektu planu na obszary występowania surowców naturalnych Na terenie objętym projektem planu nie występują udokumentowane ani prognostyczne złoża surowców naturalnych. Nie wystąpią żadne oddziaływania w skutek realizacji ustaleń projektu planu. 4.5. Skutki realizacji ustaleń projektu planu na faunę i florę oraz na różnorodność biologiczną Teren wykorzystywany jest rolniczo. Biorąc pod uwagę zapisy projektu planu przypuszczać można, że nie nastąpią straty różnorodności biologicznej. Większość obszaru objętego planem położona jest w Obszarze Chronionego Krajobrazu Wysoczyzny Elbląskiej Wschód oraz w granicach otuliny Parku Krajobrazowego Wysoczyzny Elbląskiej. Południowa część opracowania położona jest w zasięgu korytarza ekologicznego Dolina Pasłęki – Zalew Wiślany, zgodnie z informacjami zaczerpniętymi z geoserwisu dostępnego pod adresem www.geoserwis.gdos.gov.pl. Generalny Dyrektor Ochrony Środowiska będzie realizował projekt złożony do Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej pn. ,,Ochrona różnorodności biologicznej poprzez wdrożenie sieci lądowych korytarzy ekologicznych na terenie Polski''. W ramach projektu zakłada się m.in. weryfikację stanu zachowania korytarzy ekologicznych, w wyniku której nastąpi aktualizacja przebiegu ich granic. Przedstawiona na stronie www.geoserwis.gdos.gov.pl, docelowo może ulec zmianie, w wyniku realizacji projektu. Planowany termin zakończenia projektu do 30.11.2016r. Korytarz ten zlokalizowany jest na terenie opracowania pomiędzy sporymi kompleksami leśnym, z którymi to omawiany teren sąsiaduje. Planowany sposób zagospodarowania i użytkowania pozostanie bez zmian, zatem nie pojawi się nowe negatywne oddziaływanie na stwierdzone siedliska przyrodnicze, korytarze ekologiczne oraz trasy migracji. Przy wdrażaniu ustaleń planu należy uwzględnić przepisy dotyczące ochrony gatunków roślin, zwierząt i grzybów tj.Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 5 stycznia 2012 r. w sprawie ochrony gatunkowej roślin (Dz. U. 2012 nr 0 poz. 81) Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 12 października 2011 r. w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt (Dz. U. 2011 nr 237 poz. 1419), Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 9 lipca 2004 r. w sprawie gatunków dziko występujących grzybów objętych ochroną (Dz. U. Nr 168, poz. 1765) oraz ustawy z dnia 21 sierpnia 21 sierpnia 1997 r. o ochronie zwierząt (tekst jednolity z Dz. U. z 2013 r, poz.856). Nie przewiduje się wystąpienia negatywnego długotrwałego oddziaływania na bioróżnorodność terenu opracowania. Pozytywnym skutkiem realizacji ustalen projektu planu – będzie zachowanie istniejących siedlisk występujących na obszarze objętym planem miejscowym. 4.6. Skutki realizacji ustaleń projektu planu na warunki klimatu lokalnego Realizacja ustaleń projektu planu nie wpłynie na zmianę klimatu lokalnego. 23 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego dla obszaru położonego w obrębie geodezyjnym Pogrodzie 4.7. Skutki realizacji ustaleń projektu planu na obszary chronione oraz na obszar Natura 2000 oraz integralność tego obszaru Większość obszaru objętego planem położona jest w Obszarze Chronionego Krajobrazu Wysoczyzny Elbląskiej Wschód gdzie obowiązują zasady zagospodarowania wynikające z przepisów odrębnych. Ponadto większość obszaru objętego planem położona jest w granicach otuliny Parku Krajobrazowego Wysoczyzny Elbląskiej. Na terenie objętym planem znajdują się pomniki przyrody, oznaczone na rysunku planu i podlegające ochronie na zasadach określonych w przepisach odrębnych: a) C 223 w granicach terenu P.R.01, drzewo - szt. 1 dąb szypułkowy (Quercus robur), nr w rejestrze 1073/2001, b) C 279 w granicach terenu P.R.02, drzewo - szt. 1 dąb szypułkowy (Quercus robur), nr rejestrze 1071/2001, c) C 208 w granicach terenu P.R.05 , drzewo - szt. 1 dąb szypułkowy (Quercus robur), nr rejestrze 1072/2001. Przez obszar objęty planem przepływają cieki potok P i potok P1, a sąsiedztwie obszaru objętego planem rzeka Narusa; wzdłuż wymienionych cieków wyznacza się pas terenu o szerokości po 100 m, w granicach którego obowiązuje zakaz lokalizacji obiektów o których mowa w § 8 projektu planu ust. 2 pkt 1) lit. b). Położenie obszarów objętych projektem planu w sąsiedztwie następujących isteniejących form ochrony przyrody: Park Krajobrazowy Wysoczyzny Elbląskiej – teren objęty projektem planu położony jest w jego bezpośrednim sąsiedztwie, Rezerwat przyrody „Dolina Stradanki”- (rezerwat leśny). Położony w bliskim sąsiedztwie od storny zachodniej, w niewielkim stopniu graniczy bezpośrednio z granicą opracowania. Rezerwat powołany został Rozporządzeniem Nr 56 z dnia 28.12.06 r. (Dz. Urz. Woj.Warm. Maz. Nr 6, poz. 137 z 11.01.07r.). Obejmuje powierzchnię 119,86 ha, Rezerwat przyrody „Nowinka” - (rezerwat leśny). Aktem powołującym jest Rozporządzenie Nr 55 z dnia 28.12.06 r. w sprawie uznania za rezerwat przyrody „Nowinka” (Dz.Urz. Woj. Warm.-Maz. Nr 6, poz. 136 z 11.01.07r.). Powierzchnia jego wynosi 74,25 ha. Położony jest w odległości ok. 1,5 km w kierunku północno-zachodnim, Natura 2000 Obszar Spełniający Kryteria Obszarów o Znaczeniu Wspólnotowym PLH280029 Doliny Erozyjne Wysoczyzny Elbląskiej, powołany Decyzją Komisji Europejskiej z dnia 10 stycznia 2011 r. przyjmującą na mocy dyrektywy Rady 92/43/EWG, czwarty zaktualizowany wykaz terenów mających znaczenie dla Wspólnoty składających się na kontynentalny region biogeograficzny (notyfikowana jako dokument nr C(2010) 9669) (2011/64/UE). Sąsiaduje odzachodu z granicą opracowania, Obszar Chronionego Krajobrazu (OChK) Rzeki Baudy Obszaru Chronionego Krajobrazu „Rzeki Baudy” – obejmujący lasy w południowo-wschodnim krańcu gminy Tolkmicko (na wschód os wsi Brzezina). Podstawą prawną funkcjonowania tego obszaru stanowi Rozporządzenie Nr 105 Wojewody Warmińsko-Mazurskiego z dnia 3 listopada 2008 roku w sprawie Obszaru Chronionego Krajobrazu „Rzeki Baudy” (Dz. Urz. Woj. Warm.-Maz. z 2008 r., Nr 176, poz. 2573), oddalony od terenu opracowania o minimalną odległość 400 m w kierunku wschodnim. Oraz projektowanych: Rezerwat „Góry Kadyńskie”- (rezerwat florystyczny). Obejmuje rozległy kompleks leśny w pobliżu Kadyn, włączając w to istniejące rezerwaty „Kadyński Las” i „Buki Wysoczyzny Elbląskiej”, a także dolinę Grabianki z jej dopływami. Położony jest w odległości ok. 1,7 km na zachód od granicy opracowania. Rezerwat „Nowy Wiek”- (rezerwat faunistyczny). Położony jest na północ od terenu opracowania w odległości ok 2,5 km. Obejmuje tereny leśne leśnictwa Nowy Wiek, w tym pas stoku klifu morza litorynowego, oraz tereny nad Zalewem Wiślanym. Prognozuje się, iż realizacja ustaleń analizowanego projektu planu nie będzie (w sposób bezpośredni lub pośredni) oddziaływać negatywne na istniejące oraz projektowane formy prawnej ochrony przyrody, ustanowione na mocy Ustawy o ochronie przyrody z 16 kwietnia 2004 r. (t.j. Dz. U. z 2013 r. poz. 627 z późn. zm.) oraz na obszary Natura 2000 oraz integralność tych obszarów. Pozostawienie terenów w ich dotychczasowym użytkowaniu przyczyni się do wzmocnienia ochrony isteniejących i projektowanych obszarów chronionych i nie dopuści do powstania nowych zagrożeń. 24 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego dla obszaru położonego w obrębie geodezyjnym Pogrodzie 4.8. Skutki realizacji ustaleń projektu planu na walory krajobrazowe Obszar gminy Tolkmicko jest położony na Wysoczyźnie Elbląskiej- obszarze o wyjątkowo atrakcyjnych walorach krajobrazu: kompozycji krajobrazu, walorów przyrodniczych oraz kulturowych. Znaczny fragment tego obszaru o unikatowych cechach krajobrazu jest objęty formą ochrony przyrody wynikającą przepisów ustawy o ochronie przyrody, jakim jest Park Krajobrazowy Wysoczyzny Elbląskiej. Gmina Tolkmicko jest w trakcie wdrażania strategii „Trójochrony Krajobrazu” miasta i gminy Tolkmicko, położonych na obszarze parku krajobrazowego „Wysoczyzna Elbląska”. Ochrona cennych walorów krajobrazu, jest jednym z priorytetowych celów strategii „Trójochrony Krajobrazu” miasta i gminy Tolkmicko. Jednym z narzędzi realizacji strategii „Trójochrony Krajobrazu” miasta i gminy Tolkmicko jest sporządzenie miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego planu zagospodarowania przestrzennego dla fragmentów gminy Tolkmicko, na których jest jeszcze możliwe zachowanie wyróżniających się cennych walorów krajobrazowych. Poprzez ustalenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego zostaną wprowadzone zakazy zabudowy na fragmentach obszaru gminy Tolkmicko ze szczególnym uwzględnieniem walorów fizjonomicznych krajobrazu. Zakaz zabudowy wprowadzony ustaleniami planu miejscowego, będzie uniemożliwiał sytuowanie budynków na terenach dotąd niezabudowanych i użytkowanych głównie rolniczo. Jako zabudowę, w rozumieniu ustaleń sporządzanego planu miejscowego, traktować należy budynki. Dla innych obiektów budowlanych, takich jak: - budowle, w tym również obiekty w gospodarstwach rolnych, ogrodniczych, leśnych i rybackich oraz obiekty budowlane liniowe, -obiekty małej architektury, zostaną ustalone w planie zasady ich lokalizacji z uwzględnieniem unikatowych walorów przyrodniczych, kulturowych i fizjonomicznych krajobrazu. Ze względu na swoje cele, sporządzenie planu miejscowego dla obszaru położonego w obrębie geodezyjnym Pogrodzie, w gminie Tolkmicko, dobrze wpisuje się w projekt LIFEscape. Kierunkiem działań dokonywanych w ramach projektu LIFEscape jest, poprzez aktywizację społeczności lokalnych: - ochrona cennych cech krajobrazu, zgodnie z rekomendacjami Europejskiej Konwencji Krajobrazowej, - zapobieganie wprowadzaniu dysharmonii w krajobrazie, a także rewaloryzacja krajobrazów zdewastowanych. Celem w tym projekcie jest wypracowanie na drodze współpracy międzynarodowej wzorców ochrony krajobrazu, służących realnemu wdrażaniu postanowień Europejskiej Konwencji Krajobrazowej. Realizację projektu przewiduje się na lata 2011 – 2013. Jest on dofinansowany z Programu Południowego Bałtyku (South Baltic Programme). Projekt planu ustala zasady ochrony i kształtowania ładu przestrzennego, w tym walorów kompozycji krajobrazu: 1) obowiązuje zachowanie i ochrona walorów ekspozycji krajobrazu oznaczonych na rysunku planu, którymi są widoki na północną panoramę zabudowy wsi Pogrodzie oraz na wnętrza krajobrazowe wokół wsi Pogrodzie: a) z ciągu widokowego wzdłuż drogi wojewódzkiej relacji Tolkmicko- Pogrodzie, b) z ciągu widokowego wzdłuż drogi wojewódzkiej relacji Huta Żuławska-Pogrodzie- Frombork, c) z ciągu widokowego wzdłuż drogi relacji Pogrodzie- Brzezina, d) z ciągu widokowego wzdłuż drogi relacji Pogrodzie- Chojnowo e) z punktów widokowych położonych w terenach oznaczonych jako P.R.10 i P.R.12: 2) obowiązuje zakaz lokalizacji reklam; jako reklamę rozumie się nośnik informacji wizualnej w jakiejkolwiek materialnej formie wraz z elementami konstrukcyjnymi, zamocowaniami, przy czym tablice informacyjne o powierzchni do 0,3 m2 oraz tablice informacyjne podmiotów publicznych nie są reklamami; 3) obowiązuje zakaz stosowania jaskrawych kolorów oraz dostosowanie kolorystyki obiektów budowlanych do otoczenia; 4) obowiązuje zakaz stosowania ogrodzeń prefabrykowanych i pełnych betonowych. Wszystkie walory krajobrazowe terenu zostaną zatem zachowane. Oddziaływanie realizacji skutków projektu planu na krajobraz uznać należy za pozytywny i o charakterze lokalnym oraz ponadlokalnym. 4.9. Przewidywane transgraniczne oddziaływanie na środowisko skutków realizacji planu Nie przewiduje się możliwości wystąpienia transgranicznych oddziaływań na środowisko w wyniku realizacji ustaleń planu. 25 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego dla obszaru położonego w obrębie geodezyjnym Pogrodzie 4.10. Przewidywane skumulowane oddziaływanie na środowisko skutków realizacji planu Nie przewiduje się, żeby realizacja ustaleń projektu planu doprowadziła do skumulowanego negatywnego oddziaływania na środowisko. Wręcz przeciwnie, w związku z opracowywaniem innych planów na terenie gminy Tolkmicko o podobnym charakterze, których zasadniczym celem jest ochrona walorów Parku Krajobrazowego Wysoczyzny Elbląskiej poprzez ograniczenie możliwości zabudowy gruntów rolnych położonych poza granicami zwartej zabudowy wsi – skumulowane oddziaływanie można uznać za pozytywne. 5. SKUTKI WPŁYWU REALIZACJI USTALEŃ PROJEKTU PLANU NA ZDROWIE LUDZI OBSZARU OBJĘTEGO PROJEKTEM PLANU ORAZ NA TERENACH POZOSTAJĄCYCH W ZASIĘGU ODDZIAŁYWANIA WYNIKAJĄCEGO ZE SKUTKÓW REALIZACJI USTALEŃ PLANU 5.1. Powietrze atmosferyczne Projekt miejscowego planu zagospodarowania przewiduje wyeliminowanie powstania nowych źródeł emisji gazów i pyłów do powietrza poprzez ustalenie zakazu lokalizacji budynków na terenach objętych jego granicami. Realizacja ustaleń projektu planu wpłynie zatem pozytywnie na jakość powietrza atmosferyczne. 5.2. Warunki klimatu akustycznego Warunki klimatu akustycznego nie ulegną zmianie ani pogorszeniu. Na całym terenie obowiązuje zakaz zabudowy. Jako zabudowę rozumie się ogół budynków na działce. Dopuszcza się lokalizację budowli oraz obiektów małej architektury. 6. SPOSOBY ZAPOBIEGANIA, OGRANICZANIA LUB KOMPENSACJI PRZYRODNICZEJ NEGATYWNYCH ODDZIAŁYWAŃ NA ŚRODOWISKO, W TYM NA OBSZAR NATURA 2000 ORAZ INTEGRALNOŚĆ TEGO OBSZARU WYNIKAJĄCYCH Z REALIZACJI PLANU A GOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO Ze względu na charakter projektu planu, który zachowuje dotychczasowe przeznaczenie terenu – nie przewiduje się konieczności wprowadzania zapobiegania, ograniczania lub kompensacji przyrodniczej negatywnego oddziaływania na środowisko. Takie oddziaływanie nie pojawi się w momencie realizacji ustaleń projektu planu. Cały dokument planu stanowi niejako środek zapobiegania i ograniczenia negatywnego oddziaływania, które mogłoby powstać, gdyby nie przystąpiono do opracowywyania projektu planu. Ścisłe przestrzeganie ustaleń planu stanowi wystarczające zabezpieczenie i ograniczenie negatywnych oddziaływań na środowisko. Syntetyczna ocena zidentyfikowanych oddziaływań na środowisko, ich skutków została zaprezentowana na mapie (rysunek prognozy). 7. ROZWIĄZANIA ALTERNATYWNE W PROJEKCIE PLANU DO ROZWIĄZAŃ ZAWARTYCH Rozpatrując zagadnienie alternatywnych rozwiązań dla zagospodarowania terenów w obszarze opracowania należy przede wszystkim odpowiedzieć na zasadnicze pytanie o stronę formalną w odniesieniu do podjęcia działań w obszarze analizowanym. Jedną z możliwości, która rodzi ze sobą odpowiednie konsekwencje dla kształtowania zagospodarowania, jest nie podejmowanie prac nad opracowaniem miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. Pozostawienie obowiązującej sytuacji planistycznej – realizacja inwestycji w oparciu o wydawane decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu od 2003 r. prowadzi 26 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego dla obszaru położonego w obrębie geodezyjnym Pogrodzie do bezpowrotnej utraty wyjątkowych walorów krajobrazowych (kompozycji krajobrazu, przyrodniczych oraz kulturowych) obszaru gminy Tolkmicko. Drugim kierunkiem działania jest podjęcie prac nad opracowaniem planu miejscowego i w oparciu o procedurę sporządzenia planu określenie zasad zagospodarowania terenów. Celem sporządzenia planu miejscowego dla obszaru położonego w obrębie geodezyjnym Pogrodzie w gminie Tolkmicko, t.j. dla terenów rolniczych zlokalizowanych wokół terenu zabudowy wsi Pogrodzie, jest wyłączenie terenów charakteryzujących się wysokimi walorami krajobrazowymi spod możliwości lokalizacji budynków w ramach przeznaczenia terenu zgodnie z kierunkami określonym w dokumencie studium. Nie brano zatem pod uwagę możliwości dopuszczenia na terenach objętych projektem planu – zabudowy zagrodowej czy mieszkaniowej. Przeanalizowano możliwość zastosowania rozwiązań alternatywnych do rozwiązań zawartych w projekcie planu, a które jednocześnie nie naruszałyby ustaleń studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Tolkmicko. Na etapie wstępnych prac projektowych rozważane było dopuszczenie zalesień na gruntach rolnych, jednak w wyniku wstępnych analiz krajobrazowych – nierównomierne oraz nadmierne zalesienia mogłyby wpłynąć na zmianę najcenniejszych walorów krajobrazowych obszaru. Przyjęty ostatecznie wariant zagospodarowania terenu jest rozwiązaniem najbardziej racjonalnym na obszarze opracowania przy jednoczesnym zachowaniu najcenniejszych walorów krajobrazowych- kompozycji krajobrazu, przyrodniczych oraz kulturowych, a także spełniający warunek nienaruszalności ustaleń obowiązującego studium. 8. PRZEWIDYWANE METODY POSTANOWIEŃ DOKUMENTU ANALIZY SKUTKÓW REALIZACJI Zgodnie z art. 55 ust. 5 ustawy o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko organ opracowujący projekt dokumentu (Burmistrz Gminy Tolkmicka) jest obowiązany prowadzić monitoring skutków realizacji postanowień przyjętego dokumentu w zakresie oddziaływania na środowisko, zgodnie z częstotliwością i metodami zawartymi w pisemnym podsumowaniu do przyjętego już dokumentu mpzp. Aktualizacja Operatu Generalnego Planu Ochrony Parku Krajobrazowego Wysoczyzny Elbląskiej zawiera szczegółowy opis monitoringów, które należy prowadzić na obszarze parku oraz jego otuliny. Monitoring krajobrazu powinien objąć cały Park i jego otulinę, a w szczególności: 1) przedpola punktów widokowych, 2) przedpola ciągów widokowych z dróg i linii kolejowej, 3) strefy ochrony krajobrazowej układów osadniczych, 4) rejony o szczególnych walorach krajobrazu kulturowego, 5) rejony najbardziej atrakcyjne dla funkcji rozwojowej – turystyki i rekreacji, strefę ekspozycji krajobrazowej Parku z jego otuliny. Proponowany zakres tematyczny powyższego monitoringu obejmuje: 1) bazową dokumentację fotograficzną stanu krajobrazu w okresie wegetacyjnym i pozawegetacyjnym w roku rozpoczęcia monitoringu, 2) powtarzane w cyklu rocznym dokumentowania stanu krajobrazu, bez względu na intensywność zachodzących w nim zmian, 3) identyfikację i kwalifikację zagrożeń dewaloryzacji krajobrazu na bazie ortofotomapy. W zakresie zagospodarowania przestrzennego celowe jest zorganizowanie niezależnego monitoringu obszaru PKWE i jego otuliny, obejmującego: 1) wszelkie formy zainwestowania terenu, 2) miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego, 3) decyzje o warunkach zabudowy i decyzje lokalizacji celu publicznego, 4) pozwolenia na budowę. 9. STRESZCZENIE W JĘZYKU NIESPECJALISTYCZNYM Przedmiotem niniejszego opracowania jest prognoza oddziaływania na środowisko projektu miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego dla obszaru położonego w obrębie geodezyjnym Pogrodzie. 27 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego dla obszaru położonego w obrębie geodezyjnym Pogrodzie Prognoza zawiera ocenę wpływu na środowisko projektowanego użytkowania terenu, określa potencjalne zagrożenia i ocenia skutki realizacji ustaleń planu dla środowiska, opisuje działania mające na celu zapobieganie, ograniczenie lub kompensację przyrodniczą negatywnych skutków oddziaływania na środowisko projektowanego zainwestowania terenu. Obszar objęty projektem planu miejscowego obejmuje teren o powierzchni ok. 745,23 ha. Granice obszaru, dla którego sporządzany jest projekt planu miejscowego dla obszaru położonego w obrębie geodezyjnym Pogrodzie, nie obejmują swoim zasięgiem terenu z istniejąca zabudową wsi Pogrodzie wraz z najbliższym ich sąsiedztwem. Zlokalziowany jest poza istniejącymi rozproszonymi siedliskami zabudowy zagrodowej z wyłączeniem kompleksów leśnych. Celem sporządzenia planu dla obszaru położonego w obrębie geodezyjnym Pogrodzie, t.j. dla terenów rolniczych zlokalizowanych wokół terenu zabudowy wsi Pogrodzie, jest wyłączenie terenów charakteryzujących się wysokimi walorami krajobrazowymi spod możliwości lokalizacji budynków w ramach przeznaczenia terenu zgodnie z kierunkami określonym w dokumencie studium. Rysunek planu miejscowego, stanowiący załącznik nr 1 do uchwały, zawiera następujące oznaczenia : 1) granica obszaru objętego planem miejscowym; 2) granica obrębu geodezyjnego; 3) linie rozgraniczające tereny o różnym przeznaczeniu; 4) oznaczenie terenów: a) nazwa jednostki przestrzennej, określonej w studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy i miasta Tolkmicko, b) przeznaczenie terenu/ numer elementów układu komunikacji, c) kolejny numer terenu/ literowe oznaczenie elementu układu drogowego wraz z oznaczeniem klasy technicznej dla drogi publicznej; 5) przeznaczenie terenów: a) R – tereny użytkowania rolniczego, b) ZL- tereny lasów, c) KD.D - droga publiczna klasy dojazdowa, d) oznaczenie pasa terenu o szerokości po 100 m od linii brzegów cieku wodnego. W wyniku realizacji ustaleń projektu planu nie ulegną zmianom następujące elementy środowiska: rzeźba terenu, pokrywa glebowa, warunki wodne, struktura biotyczna, fauna oraz flora, klimat lokalny, zasoby naturalne, prawne formy ochrony środowiska, walory krajobrazowe. Ponadto - nie powstaną nowe żródła hałasu i zanieczyszczeń powietrza, mogące być zagrożeniem dla zdrowia i życia ludzi. Oddziaływanie na środowisko poprzez zachowanie dotychczasowe użytkowania - będzie miało charakter głównie pozytywny bądź neutralny. Większość obszaru objętego planem położona jest w Obszarze Chronionego Krajobrazu Wysoczyzny Elbląskiej Wschód oraz w granicach otuliny Parku Krajobrazowego Wysoczyzny Elbląskiej. Na terenie objętym planem znajdują się ponadto 3 pomniki przyrody: a) C 223 w granicach terenu P.R.01, drzewo - szt. 1 dąb szypułkowy (Quercus robur), nr w rejestrze 1073/2001, b) C 279 w granicach terenu P.R.02, drzewo - szt. 1 dąb szypułkowy (Quercus robur), nr rejestrze 1071/2001, c) C 208 w granicach terenu P.R.05 , drzewo - szt. 1 dąb szypułkowy (Quercus robur), nr rejestrze 1072/2001. Projekt planu wprowadza zapisy dotyczące ww. form ochrony przyrody i w związku ,,obowiązują zasady zagospodarowania wynikające z przepisów odrębnych’’. 28 Prognoza oddziaływania na środowisko projektu miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego dla obszaru położonego w obrębie geodezyjnym Pogrodzie Prognozuje się, iż realizacja ustaleń analizowanego projektu planu nie będzie (w sposób bezpośredni lub pośredni) oddziaływać negatywne na istniejące oraz projektowane formy prawnej ochrony przyrody, ustanowione na mocy Ustawy o ochronie przyrody z 16 kwietnia 2004 r. (t.j. Dz. U. z 2013 r. poz. 627 z późn. zm.) oraz na obszary Natura 2000 oraz integralność tych obszarów. Pozostawienie terenów w ich dotychczasowym użytkowaniu przyczyni się do wzmocnienia ochrony isteniejących i projektowanych obszarów chronionych i nie dopuści do powstania nowych zagrożeń. Projekt planu ustala zasady ochrony i kształtowania ładu przestrzennego, w tym walorów kompozycji krajobrazu: 1) obowiązuje zachowanie i ochrona walorów ekspozycji krajobrazu oznaczonych na rysunku planu, którymi są widoki na północną panoramę zabudowy wsi Pogrodzie oraz na wnętrza krajobrazowe wokół wsi Pogrodzie: a) z ciągu widokowego wzdłuż drogi wojewódzkiej relacji Tolkmicko- Pogrodzie, b) z ciągu widokowego wzdłuż drogi wojewódzkiej relacji Huta Żuławska-Pogrodzie- Frombork, c) z ciągu widokowego wzdłuż drogi relacji Pogrodzie- Brzezina, d) z ciągu widokowego wzdłuż drogi relacji Pogrodzie- Chojnowo e) z punktów widokowych położonych w terenach oznaczonych jako P.R.10 i P.R.12: 2) obowiązuje zakaz lokalizacji reklam; jako reklamę rozumie się nośnik informacji wizualnej w jakiejkolwiek materialnej formie wraz z elementami konstrukcyjnymi, zamocowaniami, przy czym tablice informacyjne o powierzchni do 0,3 m2 oraz tablice informacyjne podmiotów publicznych nie są reklamami; 3) obowiązuje zakaz stosowania jaskrawych kolorów oraz dostosowanie kolorystyki obiektów budowlanych do otoczenia; 4) obowiązuje zakaz stosowania ogrodzeń prefabrykowanych i pełnych betonowych. Wszystkie walory krajobrazowe terenu zostaną zatem zachowane. Oddziaływanie realizacji skutków projektu planu na krajobraz uznać należy za pozytywny i o charakterze lokalnym oraz ponadlokalnym. Nie przewiduje się, żeby realizacja ustaleń projektu planu doprowadziła do skumulowanego negatywnego oddziaływania na środowisko. Wręcz przeciwnie, w związku z opracowywaniem innych planów na terenie gminy Tolkmicko o podobnym charakterze, których zasadniczym celem jest ochrona walorów Parku Krajobrazowego Wysoczyzny Elbląskiej poprzez ograniczenie możliwości zabudowy gruntów rolnych położonych poza granicami zwartej zabudowy wsi – skumulowane oddziaływanie można uznać za pozytywne Realizacja projektu planu, będącego przedmiotem niniejszej oceny nie spowoduje przekształcenia komponentów środowiska przyrodniczego i jego funkcjonowania. Prognozowane skutki realizacji planu pozostaną bez wpływu na obiekty chronione na podstawie przepisów ochrony środowiska i przyrody w tym na obszary Natura 2000 i nie spowodują niekorzystnego oddziaływania na funkcjonowanie powiązań przyrodniczych z obszarami chronionymi położonymi w szerszym sąsiedztwie. 29
