szkody_rzeczowe_wazne_informacje_m1129
advertisement
Szkody rzeczowe Szkoda: Szkodą w rozumieniu art 361 par 2 k.c. jest różnica między stanem majątku poszkodowanego jaki zaistniał po zdarzeniu wywołującym szkodę, a stanem tego majątku jaki istniałby, gdyby nie wystąpiło to zdarzenie. (art. do zapoznania KC 361, 363, 436) Postępowanie likwidacyjne: 1. Zgłoszenie szkody Szkodę powinno się zgłosić w zakładzie ubezpieczeniowym sprawcy wypadku niezwłocznie po wypadku. Termin zgłoszenia szkody w przypadku AC określony jest w OWU (ogólne warunki umowy) i wnosi 30 dni. W przypadku ubezpieczenia OC termin dochodzenia odszkodowania wynosi 3 lata od dnia powstania szkody. 2. Udowodnienie szkody Zgłaszając roszczenie odszkodowawcze, należy przedstawić wszelkie dowody ( oświadczenie sprawcy, notatka policyjna) dotyczące okoliczności powstania i wysokości szkody. Każdy fakt podany przy zgłoszeniu szkody musi być odpowiednio udowodniony i udokumentowany. 3. Termin wypłaty odszkodowania Ubezpieczyciel ma określony termin do zakończenia postępowania i wypłaty odszkodowania. Jest on zawsze podany w OWU i najczęściej wynosi 30 dni od daty zgłoszenia szkody. 4. Uczestnictwo w postępowaniu likwidacyjnym Na każdym etapie postępowania likwidacyjnego poszkodowany ma prawo wglądu do akt sprawy i dokonywania odpisów. W przypadku, gdy poszkodowany nie zgadza się z wyceną szkody lub innym merytorycznym rozstrzygnięciem dokonanym przez ubezpieczyciela, może powołać kontro pinię rzeczoznawcy. Robi to jednak na własne ryzyko i koszt, ponieważ zakład ubezpieczeń nie ma obowiązku takiej opinii uwzględnić. 5. Wypłata odszkodowania Zakład ubezpieczeń ma obowiązek w określonym terminie zakończyć postępowanie likwidacyjne i wypłacić odszkodowanie. Stanowisko ubezpieczyciela powinno zostać wydane na piśmie i zawierać pouczenie o ewentualnej drodze odwoławczej. Jeżeli poszkodowany nie zgadza się z ustaleniami zawartymi w tej decyzji, powinien (choć nie jest to obowiązek), przed skierowaniem roszczenia na drogę postępowania sądowego, skorzystać z możliwości odwołania się do jednostki nadrzędnej. Formy likwidacji szkody (gotówkowy czy bezgotówkowy) Obecnie praktykowane są dwa sposoby rozliczeń przy likwidacji szkód w samochodzie: gotówkowy, bardzo popularny wśród polskich kierowców, i bezgotówkowy, wybierany średnio przez co szóstego poszkodowanego. Gotówkowy polega na tym, że właściciel uszkodzonego auta na podstawie sporządzonego kosztorysu otrzymuje pieniądze na własne konto i dokonuje likwidacji szkody we własnym zakresie. W ramach rozliczenia bezgotówkowego poszkodowany nie otrzymuje pieniędzy na własne konto, a jedynie wskazuje warsztat samochodowy, który dokona naprawy auta. Ta forma rozliczenia jest wybierana głównie przez klientów, którzy zamierzają dokonać naprawy swojego auta w warsztacie samochodowym (np. w ASO) w oparciu o nowe części zamienne. – Decyzja odnośnie zakładu naprawczego, w którym ma być dokonana naprawa pojazdu, leży wyłącznie w gestii klienta Należy pamiętać, że w przypadku AC ubezpieczyciele mogą uzależniać zwrot kosztów naprawy od rodzaju wykupionego ubezpieczenia. Bardzo często w podstawowym i zarazem najtańszym ubezpieczeniu AC ubezpieczyciel nie dość, że uwzględni amortyzację części, to jeszcze zwróci koszty naprawy dokonanej wyłącznie w oparciu o zamienniki. Naprawa w oparciu o części oryginalne, nieuwzględniająca amortyzacji, dokonywana jest często w przypadku wykupienia pełnych i zarazem najdroższych Szkoda całkowita Prawo polskie nie formułuje definicji pojęcia tzw. "szkody całkowitej". Art. 363 § 1 k.c. stanowi, iż jeżeli przywrócenie stanu poprzedniego było niemożliwe albo gdyby pociągało za sobą dla zobowiązanego nadmierne trudności lub koszty, roszczenie poszkodowanego ogranicza się do świadczenia w pieniądzu. Określenie progu opłacalności naprawy a tym samym określenia szkody jako całkowitej jest różne w zależności od rodzaju ubezpieczenia (OC lub AC), z którego jest likwidowana szkoda. Jednym z pierwszych rozstrzygnięć w omawianej sprawie było orzeczenie Sądu Apelacyjnego w Katowicach, który w wyroku z dnia 12 lutego 1992 r. (sygn. akt I ACr 30/92) stwierdził, iż szkoda częściowa ma miejsce wówczas, gdy uszkodzony pojazd nadaje się do naprawy, a koszt naprawy nie przekracza wartości w dniu ustalenia przez zakład ubezpieczeń tego odszkodowania. Sąd Najwyższy stwierdził, iż za utrwalony należy uznać pogląd, że koszt naprawy uszkodzonego w wypadku komunikacyjnym pojazdu, nie przewyższający jego wartości sprzed wypadku nie jest nadmierny w rozumieniu art. 363 § 1. Ponadto sąd uzasadniając swoje stanowisko jednoznacznie wskazał, że nieopłacalność naprawy, będąca przesłanką wystąpienia tzw. szkody całkowitej, ma miejsce wówczas, gdy jej koszt przekracza wartość pojazdu sprzed wypadku stwierdzając nadto, że stan majątku poszkodowanego, niezakłócony zdarzeniem ubezpieczeniowym, wyznacza rozmiar należnego odszkodowania. Jednocześnie zaznaczył, iż poglądy te są aprobowane w doktrynie prawa ubezpieczeniowego. W odniesieniu do ubezpieczenia dobrowolnego np. auto-casco kwestia szkody całkowitej kształtuje się odmiennie gdyż próg opłacalności naprawy (a zatem określenia szkody jako całkowitej) ustalony jest na poziomie wskazanym w ogólnych warunkach tego ubezpieczenia, tj. w treści zawartej umowy ubezpieczenia autocasco (AC). Ogóle warunki ubezpieczenia dobrowolnego jakim jest m.in. autocasco, zawierają postanowienia określające zarówno przedmiot i zakres ochrony ubezpieczeniowej, jak i prawa i obowiązki stron. Warunki te są tworzone przez zakład ubezpieczeń, a w momencie zawarcia umowy następuje ich akceptacja przez ubezpieczającego. W przypadku wystąpienia szkody, postępowanie likwidacyjne prowadzone jest zgodnie z postanowieniami umowy, w tym postanowieniami dotyczącymi zasady ustalania wysokości odszkodowania. Takim postanowieniem o.w.u. jest również wskazanie progu opłacalności naprawy na określonym poziomie. W większości ogólnych warunków ubezpieczenia auto-casco próg ten określany jest na poziomie od 60% do 80% wartości pojazdu. Oznacza to, iż jeśli koszty naprawy przekraczają wskazany w umowie próg wartości pojazdu szkoda kwalifikowana jest jako całkowita i skutkuje zastosowaniem metody dyferencyjnej przy ustalaniu wysokości odszkodowania tj. poprzez pomniejszenie wartości pojazdu przed uszkodzeniem o wartość pojazdu w stanie uszkodzonym. Trzeba w tym miejscu zaznaczyć, iż dość często przy likwidacji szkód z tytułu umowy obowiązkowego ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych zakłady ubezpieczeń - wzorując się na ubezpieczeniu auto-casco - jako próg opłacalności naprawy przyjmują także 70 %. Jest to praktyka nie posiadająca żadnego uzasadnienia prawnego, szczególnie w świetle wskazanego powyżej postanowienia Sądu Najwyższego oraz zaprezentowanej linii orzecznictwa. Odszkodowanie nie mające związku z naprawą auta Dla poszkodowanego szkoda całkowita oznacza problem z naprawieniem samochodu z odszkodowania. Pieniędzy będzie za mało, bo ubezpieczalnia nie pokryje kosztów remontu. Wypłaci tylko różnicę pomiędzy wartością auta sprzed wypadku i tego co po nim zostało. Towarzystwo wychodzi z założenia że za wypłaconą gotówkę i sprzedaż wraku na części klient kupi sobie inny samochód. Nie interesuje go przywrócenie auta do używalności, koszty takiej operacji, ani los złomu – to problemy poszkodowanego. wyrok SN, V CKN 682/00 Wystąpienie tzw. szkody całkowitej uzależnione jest od określonego poziomu kosztów naprawy. Niejednokrotnie naprawa pojazdu jest wówczas nie tylko możliwa, ale stanowić może najwłaściwszy sposób naprawy szkody. Błędy w ocenie rozmiarów szkody i odszkodowania Ubezpieczalnie chętnie orzekają szkodę całkowitą, bo dzięki niej wypłacają niższe odszkodowania. Niekiedy robią to bazując na nie zawsze dokładnym kosztorysie uszkodzeń i wycenie samochodu. Czasami nawet stosują różne ceny części zamiennych na potrzeby wyliczenia odszkodowania i kosztu naprawy. Dlatego poszkodowany powinien żądać dostępu do akt szkody, a następnie dokładnie zweryfikować ich poprawność. Tym bardziej, że ocenę szkody sporządza likwidator reprezentujący interesy ubezpieczalni, a nie klienta. Niestety za uzyskanie dodatkowej, obiektywnej opinii musi zapłacić poszkodowany. art. 16 ust. 4 u.o.d.u. Zakład ubezpieczeń ma obowiązek udostępniać osobom, o których mowa w ust.1, informacje i dokumenty gromadzone w celu ustalenia odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń lub wysokości świadczenia (…). Ekspertyza obalająca twierdzenia ubezpieczalni Analizę dokumentacji można zlecić rzeczoznawcy, który niejednokrotnie współpracuje z kancelariami odszkodowawczymi. Jego zadaniem będzie sporządzenie listy uszkodzonych elementów auta, określenie sposobów naprawy zniszczonych części (wymiana lub renowacja), oszacowanie kosztów według systemu eksperckiego (Audatex lub Eurotax) i wartości pojazdu (Infoekspert). Obiektywna ocena szkody skutecznie pomoże w walce o odszkodowanie. Wykaz rozbieżności w kosztorysach biegłego i towarzystwa poszkodowany możesz wykorzystać w sądzie. Jednak wielu przypadkach do procesu nie dojdzie. Ubezpieczalnia zmieni swoje pierwotne stanowisko, uznając racje klienta. Różne progi opłacalności naprawy auta z OC i AC Szkoda całkowita jest orzekana, gdy naprawa auta jest ekonomicznie nieuzasadniona. Innym słowy w sytuacji, gdy koszt remontu jest wyższy od ceny rynkowej samochodu. Taki próg opłacalności jest stosowany jeśli odszkodowanie ma być wypłacone z ubezpieczania OC sprawcy wypadku. Z polisami autocasco (AC) jest inaczej, bo ich warunki są określane jedynie przez firmy ubezpieczeniowe. Najczęściej wyznaczają one górną granicę opłacalności naprawy na poziomie 70% wartości pojazdu. Jednak tej granicy towarzystwo nie ma prawa stosować przy likwidacji szkód z OC. Taką błędną kwalifikację szkody całkowitej poszkodowany zawsze udowodni w sądzie. Zapewni sobie także wypłatę należnego odszkodowania wraz z odsetkami. W przypadku sporządzania kosztorysu przez rzeczoznawce towarzystwa ubezpieczeniowego ceny części niezbędnych do naprawy pojazdu są najczęściej zaniżane tak samo jak koszt robocizny. Dodatkowo najczęstszym sposobem rozliczenia szkody jako całkowitej co jest najbardziej opłacalne dla Towarzystwa Ubezpieczeniowego jest zaniżenie wartości pojazdu przed szkodą w stosunku do zawyżenia wartości naprawy która w stosunku do stanu pierwotnego (przed szkodą) przewyższa wartość pojazdu. Wówczas najkorzystniejszym oraz najbardziej opłacalnym dla TU jest orzeczenie szkody całkowitej, ponieważ wypłacają kilka tysięcy złotych a poszkodowany pozostaje ze złomem, który tak naprawdę jeżeli wykaże, że wartość naprawy nie przewyższa pojazdu wartości pojazdu przed szkodą należy mu się naprawa do 100% wartości przed szkodą, ponieważ wtedy szkodą całkowita staje się szkodą częściową. Szkoda częściowa W przypadku szkody częściowej z tytułu ubezpieczenia OC poszkodowanemu należy się naprawa do 100% powstałej szkody czyli jeżeli pojazd jest wart np. 20.000zł a wartość szkody wynosi 5.000zł wówczas naprawa może nastąpić do 100% szkody czyli 5.000zł. Jednak Towarzystwa Ubezpieczeniowe zasłaniają się że nie należą się np. części oryginalne a jedynie używane które są tańsze a zarazem uwzględniają stopień zużycia ponieważ w dniu wypadku pojazd nie był nowy (przykładowo oczywiście). Częstym wybiegiem w takiej sytuacji jest zastosowanie wartości bezspornej odszkodowania czyli minimalnej wartości jaką może wypłacić towarzystwo ubezpieczeniowe a reszta jest uzależniona od przedłożenia faktur co w przypadku rozliczenia kosztorysowego jest bezpodstawne ponieważ w takim wypadku wystarczy wykazać związek przyczynowy z zawinionym działaniem sprawcy a szkodą, a właściwie jej rozmiarem wykazanym przez kosztorys sporządzony przez TU ewentualnie przez Poszkodowanego. Wartości bezsporne są często stosowane w przypadku małych szkód, gdzie wartość pojazdu oraz szkody jest stosunkowo niewielka, ale oczywiście nie zawsze. Co możemy zrobić jako CODEX: w przypadku szkody całkowitej po wydaniu decyzji możemy wykazać że szkoda nie jest całkowita a „jedynie” częściowa wówczas wypłata należy się do 100% wysokości szkody. Poszkodowany wówczas musi wykazać poprzez kosztorys (w przypadku rozliczenia kosztorysowego) odpowiednią kalkulację naprawy samochodu. Jeżeli odwołanie nie da rezultatu wówczas po ocenie szkody sprawia trafia do sądu po wcześniejszej analizie. W przypadku szkody częściowej możemy wykazać że wysokość szkody jest zaniżona oraz, że należą się części oryginalne takie jak w ASO (autoryzowana stacja obsługi), tutaj też wchodzą sprawy odnośnie wartości bezspornych odszkodowania, tutaj nie musimy przedstawiać faktur oraz kosztorysu ponieważ co do zasady na kosztorys się zgadzamy ale nie zgadzamy się na wypłatę zaniżonej kwoty odszkodowania, która jest nam wypłacona. (taka jest linia orzecznictwa) „Przepis art. 363 kc stanowi, że naprawienie szkody powinno nastąpić, wg wyboru poszkodowanego, bądź przez przywrócenie stanu poprzedniego, bądź przez zapłatę odpowiedniej sumy pieniężnej. Przepis powyższy, pozwala na uwzględnienie przede wszystkim interesu wierzyciela. Przywrócenie stanu poprzedniego może nastąpić w różny sposób. Może zatem polegać, na dokonaniu naprawy (lub zamiarze) przez samego poszkodowanego, ale nie musi. Szkoda w takiej sytuacji wyraża się bowiem sumą, jaką musieliby poszkodowani wydatkować, celem przywrócenia samochodu do stanu poprzedniego. Nie ma tu zatem znaczenia, czy strona powodowa koszty takie rzeczywiście poniosła, poniesie i czy rzeczywiście przeprowadzi wszystkie potrzebne naprawy, czy też dokona napraw niezbędnych (godząc się na spadek wartości pojazdu na skutek zdarzenia) lub samochód za odpowiednio niższą cenę sprzeda. Odszkodowanie nie jest bowiem uzależnione od faktycznego doprowadzenia pojazdu do stanu poprzedniego, czyli do wykazania się przez poszkodowanego np. rachunkami za naprawę, a tylko do wykazania szkody w postaci kosztów niezbędnych do przywrócenia pojazdu do stanu poprzedniego.” Wyrok Sądu Rejonowego w Toruniu z dnia 13 października 2009 roku, sygn akt I C 1368/08. W przypadku szkody na pojazdach nowych możemy wykazać spadek wartości pojazdu po szkodzie, niezbędne jest przedłożenie odpowiedniego kosztorysu. Np. pojazd 2 miesięczny po zderzeniu jest jest wart mniej niż taki sam pojazd bez uszkodzeń i wypadku (naprawy w ASO w przypadku pojazdów specjalistycznych np. taksówki samochody dostawcze możemy wykazać, iż dzięki utracie pojazdu na czas jego naprawy Poszkodowany miał zmniejszone zarobki ponieważ nie mógł wykonywać swojego zawodu (taksówkarz, dostawca, itp.) w przypadku zastosowania zmienników co do zasady możemy wnioskować aby a toku likwidacji szkody zastosowano nowe części o wartości wyższej niż zamienniki, jednak nie po przeprowadzeniu naprawy pojazdu! Możemy także starać się o zwrot kosztów opinii technicznej która ponosi nasz klient Wyrok Sądu Rejonowego w Suwałkach z dnia 6 kwietnia 2010 roku, sygn. akt V GC 86/09, niepublikowany Za pozostające w związku ze sprawą uznane zostało roszczenie powoda o zasądzenie kwoty 366,00 zł za sporządzenie opinii prywatnej. Jej wykonanie było bowiem niezbędne dla prawidłowego wyliczenia wartości szkody w pojeździe powoda i wskazania wartości przedmiotu sporu. W ocenie Sądu roszczenie o zapłatę tej kwoty znalazło oparcie w treści art. 361 kc. Zlecenie sporządzenia tej opinii pozostawało w normalnym związku przyczynowym ze zdarzeniem wywołującym szkodę (odmową wypłaty wyższego odszkodowania), a szkodą. Było ono przy tym uzasadnione okolicznościami sprawy i obiektywnie konieczne. Możemy także starać się o zwrot kosztów wynajmu samochodu zastępczego
