Grecja

Grecja, Republika Grecka – kraj w południowowschodniej części Europy, położony na krańcu
Półwyspu Bałkańskiego. Graniczy z Albanią,
Republiką Macedonii i Bułgarią na północy oraz z
Turcją na wschodzie. Ma dostęp do czterech mórz:
Morza Egejskiego, Morza Kreteńskiego na wschodzie,
Morza Jońskiego na zachodzie oraz Morza
Śródziemnego od południa.
Spis treści:
1. Gospodarka
1.1 Flaga i herb
1.2 Hymn
1.3 Stolica
1.4 Głowa państwa
1.5 Waluta
1.6 Grecja w UE
1.7 Powierzchnia i ludność
2. Kultura
2.1 Zabytki
2.2 Taniec, rozrywka, muzyka…
3. Kuchnia
4. Sławni ludzie
5. Tradycje i obyczaje
Flaga Grecji
Herb Grecji
Hymn
Imnos eis tin Eleftherian – hymn Grecji, a także od roku 1960 hymn
Cypru.
W Grecji jako hymn państwowy został zatwierdzony przez króla
Jerzego I w 1864 roku. Księga Rekordów Guinnessa wymienia go
jako najdłuższy hymn (158 zwrotek). Autorem poematu "Imnos eis tin
Eleftherian" (Hymn do wolności) jest grecki poeta patriotyczny Dionísios
Solomós, dla którego inspiracją do napisania utworu była walka narodu
greckiego w Rewolucji 1821 roku. Hymn opiewa męstwo bojowników
greckich, opisuje ich cierpienia i poświęcenie, potępia politykę
mocarstw wobec Grecji.
Hymn został napisany w maju 1823 w Zakintos. W 1828 roku
znany muzyk Nikolaos Mantzaros i przyjaciel Solomósa
skomponował melodię do jego tekstu, ale nie jako marsz. Utwór
stał się popularny i zyskał uznanie pod całym Grecji. Król Grecji
Otton I, nagrodził obu autorów ale nie zatwierdził go jako hymn.
Oficjalnym hymnem państwowym nadal był niemiecki hymn
cesarski.
Minister wojny, w 1861, zapytał Mantzarosa ο skomponowaniu
marszu opartego na Imnos eis tin Eleftherian. Muzyk zmienił
rytm i w Marcu 1864, po zjednoczeniu Wysp Jońskich z Grecji,
został zatwierdzony jako hymn państwowy. Pierwsze dwadzieścia
cztery zwrotki zostały zatwierdzone ale pierwsze dwie zwrotki są
używane jako hymn, towarzyszą podnoszenia i opuszczania flagi i
są śpiewane na oficjalnych okazjach.
Stolica
Ateny – stolica i największe miasto Grecji. Jeden z najważniejszych
ośrodków turystycznych Europy z zabytkami kultury antycznej. Leżą
nad morzem, na obszarze Attyki, regionu administracyjnego w
południowo-wschodniej Grecji, graniczącego z regionami Grecja
Środkowa
i
Peloponez.
Głowa państwa
Karolos Papulias (ur. 4 czerwca
1929), polityk grecki, działacz partii
socjalistycznej PASOK, prezydent
Grecji od 12 marca 2005.
Grecja jest demokracją parlamentarną.
Na czele państwa stoi prezydent, który
jest wybierany przez parlament na
pięcioletnią
kadencję.
Władzę
ustawodawczą sprawuje parlament
oraz prezydent. Parlament składa się z
300 parlamentarzystów, wybieranych
na czteroletnią kadencję.
Waluta
1 euro = 100 eurocentów (EUR, €)
Grecja w UE
Przystąpienie do Unii Europejskiej : 1981 r.
Przystąpienie do strefy euro : 2002 r.
Powierzchnia
• całkowita 131 957 km²
• wody śródlądowe 0,86%
Terytorium Grecji można podzielić na:
• Grecję kontynentalną, która wchodzi w
skład Półwyspu Bałkańskiego
• oraz wyspy rozsiane na morzach
Egejskim i Jońskim
Prawie 1/5 powierzchni Grecji przypada
na około 3000 wysp, z czego 167 jest
zamieszkanych.
Blisko 81% powierzchni Grecji zajmują
pasma górskie.
Grecja jest podzielona na 13 regionów,
które dzielą się na 54 departamenty.
Ludność
• całkowita 11 216 708
• gęstość zaludnienia 85,01 os./km²
Jako Grecy, określa się 98%
mieszkańców, zamieszkałych tu na
stałe.
Główne
mniejszości
narodowościowe, językowe lub
kulturowe to Cyganie, Turcy i
Pomacy,
Macedończycy,
Albańczycy.
RELIGIA
Większa część stałych
mieszkańców Grecji jest
wyznawcami prawosławnego
Autokefalicznego Kościoła
Greckiego, na którego czele stoi
metropolita Aten i całej Hellady.
Zabytki
Partenon (Ateny)
Świątynia Ateny Nike,
znana
także
jako
świątynia „Bezskrzydłego
Zwycięstwa".
Zbudowana w V wieku
p.n.e. dla uczczenia
greckich zwycięstw nad
Persami.
W tej małej świątyni
Ateńczycy składali hołd
Atenie bez skrzydeł, tym
samym nie mogła ich
opuścić.
Erechtejon – świątynia zbudowana na ateńskim
Akropolu, poświęcona Posejdonowi i Atenie.
Meteory - klasztor na skale
Świątynia Apollina w Koryncie
Mykeny, skarbiec Atreusza (XIV w. p.n.e.)
Delfy – prastare miasto i świątynia grecka u stóp Parnasu, 13 km od
Zatoki Korynckiej, na drodze z Termopilów na Peloponez.
Olimp
–
najwyższa,
najbardziej
magiczna i urzekająca góra w Grecji
RODOS
Ta słoneczna wyspa z licznymi starożytnymi zabytkami jest jednym z
najbardziej znanych miejsc na świecie.
Kreta – grecka wyspa położona na Morzu Śródziemnym.
Jest ona największą grecką wyspą, i piątą co do wielkości
wyspą śródziemnomorską.
Taniec
rozrywka
muzyka …
Sirtaki - popularny grecki taniec pseudoludowy, powstały w
1964 zbliżony klimatem i choreografią do greckich tańców
ludowych.
Jest to połączenie szybkiej i wolnej wersji tańca hasapiko.
Taniec ten nazywany jest też tańcem Zorby lub po prostu
Zorbą. Sirtaki, w odróżnieniu od większości greckich
tańców ludowych, nie tańczy się w kole, trzymając się za
ręce, lecz tancerze tworzą linię, kładąc ręce na ramiona
sąsiada.
Początkowe
tempo
na
4/4
wraz
z
przyspieszeniem muzyki zmienia się na 2/4.
TAVLI – UKOCHANA GRA GREKÓW
Tavli mówią to sami Grecy jest częścią ich
życia. Niemalże w każdej greckiej Cafe można
zobaczyć Greków grających w tę grę. Czasami
grają w całkowitej ciszy, skupieniu a czasami
sytuacja jest bardzo nerwowa i pełna napięcia.
Grają zarówno dla przyjemności i zabawy ale
czasem również na pieniądze.
Greckie TAVLI oznacza trzy różne gry, które rozgrywa się po kolei:
- PORTES - oznacza "drzwi", dwa pionki razem kształtują drzwi,
- PLAKOTO - pochodzi od greckiego czasownika "plakono", który oznacza
"kłaść coś na szczycie czegoś jeszcze", w grze jest to stawianie pionka na
pionku przeciwnika,
- FEVGA - oznacza "bieg", w grze należy jak najszybciej i dogodniej ustawić
pionki aby jak najszybciej dojść do swojej bazy.
Grecja słynie z bogactwa smakowitych
zapachów wyśmienitych tradycyjnych potraw.
Kuchnia grecka jest uważana za jedną z
najlepszych na świecie.
Charakteryzuje się m.in. popularnym w
kuchniach śródziemnomorskich i bałkańskich,
częstym stosowaniem czosnku, oliwy z oliwek,
liści winorośli, dużej ilości warzyw (zwłaszcza
pomidorów, papryki, świeżych ziół), owoców
morza, serów, baraniny i ryb. Wina greckie są
znane i cenione już od czasów starożytności.
Sałatka choriatiki
- czyli sałatka
wiejska, znana u
nas pod nazwą
sałatka grecka pomidory, ogórek,
papryka, cebula,
oliwki, feta, oliwa,
zioła
musaka (mousaka) zapiekanka z mięsa
mielonego, ziemniaków,
bakłażana, sosu
pomidorowego, zalana
beszamelem
Feta – ser owczy słony .
Jest produkowany w
całej Grecji, jednak
uważa się, że najlepszy
ser pochodzi z jej
północnych terenów.
gyros - mięso przygotowane
na specjalnym palenisku,
opiekane dookoła (gyro obrót), podawane na talerzu
lub w placuszku pita, z
tzatziki, pomidorem, cebulą,
frytkami.
Ouzo - grecka wódka o
zawartości alkoholu do
48% o smaku
anyżkowym. Podawana
zazwyczaj z wodą (w
dodatkowej szklance) po
rozcieńczeniu wodą
zmienia kolor na mleczny.
Samos - wino produkowane
na wyspie o tej samej
nazwie. Ze względu na
słodkość tego pysznego
trunku podaje się go jak
likiery, w niewielkich
kieliszkach do win
deserowych.
TALES Z MILETU (około 620 p.n.e.- około 540 p.n.e.) grecki filozof, matematyk, astronom. Zaliczany był do
siedmiu mędrców starożytnej Grecji. Uważany jest za
twórcę matematyki greckiej. Przepisuje się mu wiele
twierdzeń z geometrii, m.in. twierdzenie nazywane dziś
twierdzeniem Talesa.
HERAKLIT Z EFEZU (około 540 p.n.e. do około 480
p.n.e.) - zwany "Ciemnym filozofem". Według Heraklita
rzeczywistość polega na ciągłym stawaniu się nieprzerwanym ścieraniem się przeciwieństw. Teoria
zmienności Heraklita nazywana jest wariabilizmem lub
herakliteizmem.
EPIKUR (341 p.n.e.- 270 p.n.e.) - jeden z najważniejszych
filozofów greckich, twórca epikureizmu.
HOMER (żył w VIII wieku p.n.e) - pierwszy poeta grecki.
Uważany za twórcę "Iliady i Odysei", epopei, które dały
początek literaturze europejskiej.
PITAGORAS (około 572 p.n.e.- 497 p.n.e.) - filozof
grecki. Przypisuje mu się m.in. stworzenie podstaw teorii
liczb i sformułowanie twierdzenia Pitagorasa. Dał
początek pitagoreizmowi - kierunkowi filozoficznemu,
religijnemu i naukowemu.
PLATON (około 427 p.n.e.- około 347 p.n.e.) - był
uczniem Sokratesa. Zasłynął jako twórcą pierwszego
systemu idealizmu obiektywnego zwanego
platonizmem.
SOKRATES (469 p.n.e.- 399 p.n.e.) - nauczyciel
Platona zwany "Ojcem filozofii". Niestety nie pozostawił
po sobie żadnych dzieł. Poglądy i myśli jego wywarły
ogromny wpływ na Platona.
ARYSTOTELES (384 p.n.e.- 322 p.n.e.) - filozof grecki,
opracował teorię pojęć i sądów, zwłaszcza zasady
sylogizmu, tworząc podstawy logiki.
Czas wolny
Na wsi popularnym sposobem spędzania wolnego
czasu
(zwłaszcza
dla
mężczyzn)
jest
przesiadywanie w umieszczonych zazwyczaj na
rynku kawiarniach, w których rozmawia się, pije
czarną kawę i pali papierosy lub fajki wodne.
W miastach ludzie oglądają telewizję, chodzą do
kina, teatru i na koncerty. Tradycyjne rozrywki to
ludowe tańce wykonywane przez trupy tancerzy
ubranych
w
kolorowe
kostiumy
przy
akompaniamencie buzuki (instrument strunowy).
Popularne
są
też
"karagiozi",
kukiełkowe
przedstawienia, pokazywane zarówno na żywo,
jak
i
w
telewizji.
Philomoto
Philotimo, czyli 'umiłowanie honoru' to najwyższa
wartość dla Greków. W jej skład wchodzi duma,
szczodrość, gościnność i szacunek dla innych,
zwłaszcza starszych.
Rodzina w kulturze Grecji
Dla Greków najbliższa rodzina to nie tylko mąż, żona i
dzieci, ale również dziadkowie, wujkowie, ciocie i kuzyni.
Na terenach wiejskich, gdzie oboje rodziców pracuje
zazwyczaj na roli, często dziadkowie żyją z nimi pod
jednym dachem. Gdy dzieci dorastają i wyprowadzają
się, wciąż z okazji świąt i innych ważnych wydarzeń
powracają
do
rodzinnego
domu.
Etykieta
Znaczna część życia społecznego toczy się w ścisłym
gronie rodziny i przyjaciół. Ludzie spotykają się, wspólnie
jedzą, piją, grają w różne gry, słuchają muzyki, tańczą i
dyskutują. Spotkania te często służą osiągnięciu tzw. 'kefi',
poczucia relaksu, które pojawia się w momencie
przebywania w szczęśliwym towarzystwie. Alkohol może to
wspomagać, ale upijanie się uważane jest za haniebne.
Główną okazją, w trakcie której ludzie otwierają swoje domy
dla wielu gości, są dni honorujące świętych, na cześć
których nadane zostały im imiona.
Małżeństwo w kulturze Grecji
Zawarcie związku małżeńskiego uważane jest za
normalny i powszechny warunek dorosłości. Niemal
wszyscy
świeccy
mieszkańcy
Grecji
mają
współmałżonków. Średni wiek zawarcia małżeństwa
dla kobiet to kilka lat przed trzydziestką, a dla
mężczyzn - kilka lat po. Wskaźnik rozwodów należy
do najniższych w Europie.