PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO ZMIANY MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO MIASTA MRAGOWA - TERENÓW USŁUG TURYSTYCZNYCH Opracował: inż. Benedykt Krutul Spis treści: 1. Wiadomości ogólne…………………..................................................................................3 1.1. Wstęp…………………………………………………………………………………………..3 1.2. Zakres powierzchniowy prognozy…………………………………………………………...3 1.3. Zakres przedmiotowy prognozy……………………………………………………………..3 1.4. Metodyka……………………………………………………………………………………....5 1.5. Materiały wyjściowe……………………………………………………………………….…..6 1.6. Cele ochrony środowiska na szczeblu międzynarodowym, wspólnotowym i krajowym istotne z punktu widzenia niniejszego opracowania oraz sposoby, w jakich zostały uwzględnione podczas opracowywania dokumentu………………………………………7 2. Propozycje dotyczące przewidywanych metod analizy skutków realizacji postanowień projektowanego dokumentu………………………………………………………………………...8 3. Informacje o możliwym transgranicznym oddziaływaniu na środowisko…………...……9 4. Stan i funkcjonowanie środowiska przyrodniczego rejonu objętego projektem planu.…………………………………………………………………………………………………..9 4.1. Krotka charakterystyka poszczególnych elementów środowiska przyrodniczego i kulturowego………………………………………………………………………………....9 4.2. Obszary i obiekty chronione………………………………………………………………..12 4.3. Stan i funkcjonowanie środowiska………………………………………………………....12 4.4. Odporność na degradację i zdolność do regeneracji…………………………………….15 4.5. Potencjalne zmiany stanu środowiska w przypadku braku realizacji postanowień planu………………………………………………………………………………………..…16 4.6. Podstawowe uwarunkowania dla zagospodarowania wynikające z opracowania ekofizjograficznego……………………………………………………………………….....16 4.7. Istniejące problemy ochrony środowiska…………………………………………...……..16 5. Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu zagospodarowania przestrzennego……………………………………………………………………………………....17 5.1. Ustalenia projektu miejscowego planu………………………………………….…………17 5.2. Przewidywane skutki wpływu ustaleń planu na środowisko………………………...…..22 5.3. Zgodność Miejscowego Planu Zagospodarowania Przestrzennego z zapisami Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego oraz innymi dokumentami………………………………………………………………………………...24 5.4. Podsumowanie prognozy……………………………………………………………..…….25 6. Ocena ustaleń projektu zmiany planu w aspekcie ochrony środowiska……………….....25 7. Ocena ustaleń projektu zmiany planu z punktu widzenia możliwości ograniczenia wpływu na środowisko………………………………………………………………………..……26 8. Wnioski………………………………………………………………………………………………..27 9. Streszczenie w języku niespecjalistycznym……………………………………………….……28 Załącznik: Rysunek - Prognoza oddziaływania na środowisko projektu zmiany miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego miasta Mrągowa - terenów usług turystycznych. 2 1. Wiadomości ogólne 1.1. Wstęp Prognoza oddziaływania na środowisko projektu miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego jest elementem procedury oceny oddziaływania na środowisko planu. Rolą tego opracowania jest minimalizacja szkodliwych oddziaływań na środowisko przyrodnicze, które mogą zachodzić w wyniku realizacji ustaleń planu, a także uzasadnienie decyzji przestrzennych podjętych w planie. Celem prognozy jest ocena projektu miejscowego planu zagospodarowanie przestrzennego w aspekcie ochrony zasobów naturalnych środowiska przyrodniczego i przedstawienie przewidywanych przekształceń środowiska i warunków życia ludzi w wyniku realizacji projektu planu. Integralną częścią opracowania prognozy jest rysunek. 1.2. Zakres powierzchniowy prognozy Niniejszą prognozę sporządza się na potrzeby zmiany miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego miasta Mrągowa – terenów usług turystycznych. Teren opracowania obejmuje obszar określony uchwałą Nr XXVIII/5/2013 Rady Miejskiej w Mrągowie z dnia 10 stycznia 2013 r. w sprawie przystąpienia do sporządzenia zmiany miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego miasta Mrągowo – terenów usług turystycznych oraz uchwałą Nr IV/1/2015 Rady Miejskiej w Mrągowie z dnia 29.01.2015 r. zmieniającą uchwałę nr XXVIII/5/2013 Rady Miejskiej w Mrągowie z dnia 10 stycznia 2013 r. w sprawie przystąpienia do sporządzenia zmiany miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego miasta Mrągowo – terenów usług turystycznych. Powierzchnia opracowania wynosi ok. 2,7 ha i obejmuje tereny w obszarze północno - wschodnim miasta . Teren opracowania mieści się w granicach administracyjnych miasta Mrągowo, w powiecie mrągowskim w województwie warmińsko-mazurskim (rys.1). Rys. 2 wskazuje przybliżony obszar opracowania, który na rysunku oznaczono kolorem czerwonym, dodatkowo na rysunku wskazano sposób zagospodarowania terenów znajdujących się w promieniu 200 m od granic obszaru opracowania jaki dla tych terenów wskazują obecnie obowiązujące miejscowe plany w mieście Mrągowo. 1.3. Zakres przedmiotowy prognozy Przedmiotem opracowania jest prognoza oddziaływania na środowisko zmiany miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, którego sporządzenie zostało określone uchwałą Nr XXVIII/5/2013 Rady Miejskiej w Mrągowie z dnia 10 stycznia 2013 r. w sprawie przystąpienia do sporządzenia zmiany miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego miasta Mrągowo – terenów usług turystycznych oraz uchwałą Nr IV/1/2015 Rady Miejskiej w Mrągowie z dnia 29.01.2015 r. zmieniającą uchwałę nr XXVIII/5/2013 Rady Miejskiej w Mrągowie z dnia 10 stycznia 2013 r. w sprawie przystąpienia do sporządzenia zmiany miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego miasta Mrągowo – terenów usług turystycznych. 3 Rys. 1. Obszar miasta Mrągowo na tle powiatu, województwa i kraju, opracowanie własne, materiały internet Prognoza została sporządzona w zakresie określonym w Ustawie z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz.U. Nr 199, poz. 1227 z pozn. zmian.). Zakres opracowania zmniejszono w aspekcie terenów górniczych oraz kopalin, miejsc zagrożonych powodzią, gdyż takie tereny i obiekty nie występują w obszarze opracowania. 4 Rys. 2. Przybliżony obszar opracowania, źródło: materiały własne. 1.4. Metodyka Ocenę skutków wpływu ustaleń miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego na środowisko oparto na analizie potencjalnych zagrożeń wynikających z realizacji projektowanych zmian. Ze względu na specyfikę środowiska wzięto pod uwagę przede wszystkim wpływ na warunki wodno-gruntowe, klimat akustyczny, zanieczyszczenie powietrza i na krajobraz. Szczegóły dotyczące obciążeń środowiska przyrodniczego - w tym 5 wpływu na faunę i florę, będą wykazywane na etapie realizacji przedsięwzięć na podstawie szczegółowych analiz pod konkretną inwestycje, którą projekt planu dopuszcza. W treści oraz na rysunku prognozy wskazano na poszczególnych obszarach funkcjonalnych, jakiego rodzaju potencjalne oddziaływania na środowisko mogą mieć miejsce zarówno niekorzystne jak i korzystne (Załącznik 1). Wyniki przeprowadzonej oceny przedstawiono na mapie zaznaczając oddziaływanie i wpływ na środowisko odpowiednimi kolorami. Rysunek jest wizualizacją zróżnicowania presji zagospodarowania poprzez potencjalne oddziaływania. Wnioski sformułowano w oparciu o zapewnienie podstawowego funkcjonowania i ochrony terenów najcenniejszych przyrodniczo na omawianym obszarze i w jego otoczeniu oraz zgodności projektu planu ze wskazaniami zawartymi w opracowaniu ekofizjograficznym. 1.5. Materiały wyjściowe Przy opracowywaniu posłużono sie następującymi materiałami wyjściowymi: • Opracowanie ekofizjograficzne dla zmiany miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego miasta Mrągowo – terenów usług turystycznych, kwiecień 2015 r., • Czarnecka H. i inni, 2005., Atlas podziału hydrograficznego Polski, Seria Atlasy i monografie IMGW Warszawa • Definicje pojęć z zakresu ochrony środowiska, 1993, GUS, Warszawa • Mogielnicka W., 2005, Opracowanie ekofizjograficzne do zmiany miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego miasta Mrągowa - terenów usług turystycznych, Olsztyn • Mogielnicka W., 2005, Prognoza skutków wpływu na środowisko przyrodnicze projektowanej zmiany miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego miasta Mrągowa - terenów usług turystycznych, Olsztyn • Ossowska M., Gzella M., Kusztelak K., 2011, Projekt zmiany Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego w części wsi Snopki, CKK Architekci, Gdynia • Program ochrony środowiska województwa warmińsko-mazurskiego na lata 2011-2014 z uwzględnieniem perspektywy na lata 2015-2018, • Program Ochrony Środowiska na lata 2004-2010, 2004, Urząd Miasta Mrągowa • Raport o stanie środowiska w województwie warmińsko-mazurskim w 2013 Raport Wojewódzkiego Inspektoratu Ochrony Środowiska, Biblioteka Monitoringu Środowiska, Olsztyn, • Strategia rozwoju społeczno-gospodarczego Województwa Warmińsko-Mazurskiego do roku 2025, • Zaktualizowane wskaźniki monitoringu i oceny realizacji Strategii rozwoju społeczno -gospodarczego województwa warmińsko - mazurskiego, 2008, Olsztyn Akty prawne: • Ustawa z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (jednolity tekst Dz. U. z 2012 r., poz. 647 z późn. zm.); • Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 roku – Prawo ochrony środowiska (Dz. U.2013.1232), • Ustawa z dnia 3 października 2008r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie , udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U.2013.1235), •Ustawa z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (jednolity tekst Dz. U. z 2013 r., poz. 627 z późn. zm.) z dnia 3 lutego 1995 r. o ochronie gruntów rolnych i leśnych (Dz. U. z 2004 r. Nr 121, poz. 1266 z pozn. zm.) • • • • • • • • Źródła internetowe: www.bip.warmia.mazury.pl/mragowo_gmina_miejska/ www.codgik.gov.pl www.geoportal.gov.pl www.google.maps.pl www.kzgw.gov.pl/pl/Rastrowa-Mapa-Podzialu-Hydrograficznego-Polski www.mragowo.pl/pl/ www.natura2000.gdos.gov.pl www.parkikrajobrazowewarmiimazur.pl • www.pgi.gov.pl 6 Ponadto opracowanie oparto także na podstawie inwentaryzacji terenowej (kwiecień 2015) oraz materiałów nadesłanych przez Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Olsztynie, a także Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Mrągowie skąd pojawiły się cenne wskazania oraz podkreślono wymogi istotne dla przeprowadzanego opracowania dla przedmiotowej procedury w mieście Mrągowo. 1.6. Cele ochrony środowiska na szczeblu międzynarodowym, wspólnotowym i krajowym istotne z punktu widzenia niniejszego opracowania oraz sposoby, w jakich zostały uwzględnione podczas opracowywania dokumentu. Ochrona środowiska na szczeblu międzynarodowym i wspólnotowym realizowana jest w Polsce poprzez odpowiednie akty prawne. Za jeden z najważniejszych spośród tych dokumentów należy uznać ustawę z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko na podstawie, której sporządzona została niniejsza prognoza. Wyżej wymieniona ustawa jest częściowo wynikiem ustaleń na szczeblu międzynarodowym. Konwencja o Różnorodności Biologicznej sporządzona w Rio de Janeiro w dniu 5 czerwca 1992 roku w Artykule 14 wprowadza odpowiednie procedury wymagające wykonania oceny oddziaływania na środowisko projektów, które mogą mieć znaczenie dla różnorodności biologicznej. Z punktu widzenia niniejszego opracowania szczególnej wagi nabiera aspekt ekologiczny w planowaniu przestrzennym ujęty w Polityce Ekologicznej Państwa w latach 2009-2012 z perspektywą do roku 2016. Projektowany plan miejscowy powinien spełniać wymogi zawarte w tym dokumencie tj. kształtować ład przestrzenny pozwalając na racjonalną gospodarkę. Przez ład przestrzenny należy rozumieć sposób ukształtowania przestrzeni, który tworzy harmonijną całość. Nie należy przy tym zapominać o zasadzie zrównoważonego rozwoju, o której mówi Konstytucja RP w art. 5 - „Rzeczpospolita Polska (...) zapewnia ochronie środowiska, kierując się zasadą zrównoważonego rozwoju. Kryteria zrównoważonego rozwoju zostały uwzględnione w projektowanym miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego. Rodzaj zaproponowanego rozwiązania jest kompromisem społeczno-ekologicznym, którego wypracowanie jest niezbędne by zachować środowisko przyrodnicze dla przyszłych pokoleń w częściowo silnie przekształconym obszarze miasta Mrągowa a jednocześnie podnieść atrakcyjność inwestycyjną omawianego obszaru i wykorzystać jego atut lokalizacyjny w pobliżu jezior. Ustaleniami planistycznymi projektu planu, które mają za zadanie chronić enklawy zieleni jest wskazanie odpowiednich poziomów powierzchni zabudowy, oraz kształtowanie terenów zabudowy poprzez właściwe linie zabudowy. Jest to często bardzo trudne ze względu na presje zainwestowania terenów obszarów miast. Najważniejszymi ustaleniami w zakresie ochrony środowiska na szczeblu państw członkowskich są dyrektywy, wśród których jako najważniejsze należy wymienić: 7 • dyrektywę Rady 2009/147/WE z dnia 30 listopada 2009 r. w sprawie ochrony dzikich ptaków (Dyrektywa Ptasia) • dyrektywę Rady 92/43/EWG z dnia 21 maja 1992 r. w sprawie ochrony siedlisk przyrodniczych oraz dzikiej fauny i flory (Dyrektywa Siedliskowa) Obie dyrektywy są podstawą prawną tworzenia sieci NATURA 2000, której celem jest zachowanie zagrożonych wyginięciem siedlisk przyrodniczych oraz gatunków roślin i zwierząt w skali Europy. Reasumując realizacja projektu zmiany miejscowego planu zagospodarowania dla części miasta Mrągowo nie wpłynie negatywnie na żaden obszar NATURA 2000, który jedynie sąsiaduje z obszarem miasta tj. Specjalne Obszary Ochrony Siedlisk PLH 280011 Gązwa. Zmiana planu miejscowego dla terenów miasta Mrągowo ma na celu podnieść jakość przestrzenną co wiąże się z uporządkowaniem przestrzeni publicznych, terenów zieleni oraz udrażniania ciągów pieszych i jezdnych, w tym zaprojektowanie nowych ciągów umożliwiając w ten sposób właściwe powiązania przestrzenne. Oprócz ww. aktów prawnych na uwagę zasługują także: • dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady nr 2001/42/WE z dnia 27 czerwca 2001 r. w sprawie oceny wpływu niektórych planów i programów na środowisko (dalej: dyrektywa SOOS) • dyrektywa Rady nr 85/337/EWG z dnia 27 czerwca 1985 r. w sprawie oceny skutków wywieranych przez niektóre przedsięwzięcia publiczne i prywatne na środowisko naturalne (dalej: dyrektywa OOS) Celem Dyrektywy nr 2001/42/WE jest zapewnienie wysokiego poziomu ochrony środowiska i przyczynienie się do uwzględniania aspektów środowiskowych w przygotowaniu i przyjmowaniu planów i programów w celu wspierania stałego rozwoju, poprzez zapewnienie, że zgodnie z niniejszą dyrektywą dokonywana jest ocena wpływu na środowisko niektórych planów i programów, które potencjalnie mogą powodować znaczący wpływ na środowisko. Dyrektywa nr 85/337/EWG dotyczy oceny wpływu wywieranego przez niektóre przedsięwzięcia publiczne i prywatne na środowisko. Z powyższego wynika, ze cele ochrony środowiska na szczeblu międzynarodowym, międzyczłonkowskim i krajowym zostały przynajmniej częściowo uwzględnione w planie zagospodarowania, dla którego sporządzona została niniejsza prognoza. Uwidacznia się to przede wszystkim w próbie zapisania jak najbardziej racjonalnych zasad kształtowania przestrzeni objętej planem przy uwzględnieniu specyfiki obszaru miejskiego i koniecznego rozwoju przestrzenno-gospodarczego. 2. Propozycje dotyczące przewidywanych metod analizy skutków realizacji postanowień projektowanego dokumentu. Ze względu na charakter i skale zmian, jakie niesie ze sobą realizacja planu nie przewiduje się konieczności szczególnej analizy skutków postanowień przedmiotowego dokumentu. 8 Sprawdzenie jakości środowiska może odbywać się w ramach indywidualnych zamówień lub w ramach monitoringu środowiska miasta, powiatu czy województwa warmińsko-mazurskiego. Ważny aspekt, który winien być sprawdzany i kontrolowany poza procedurą związaną z realizacją planu związany jest z ruchem w mieście i dotyczy emisji zanieczyszczeń pyłowych i gazowych oraz hałasu. Te elementy winny być kontrolowane i poddawane ocenie, tak by miasto mogło je ograniczać lub eliminować (rozbudowa obwodnicy itd.). Natomiast analizę skutków realizacji postanowień planu można wykonać w ramach oceny aktualności studium i planów sporządzanych przez Burmistrza Mrągowa. Obowiązek wykonywania analiz wynika z Ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U. Nr 80, poz. 717). Należałoby tu zwrócić szczególną uwagę na realizacje planu w zakresie urządzania zieleni, krajobrazu i zachowania powierzchni biologicznie czynnej. Ponadto, do wykonania analiz możliwe jest wykorzystanie sporządzonych uprzednio prognoz, raportów i ocen oddziaływania na środowisko. Dokumenty te stanowią istotne źródło danych niezbędne do analizy środowiska na danym terenie. Ocenę aktualności planu i planów powinno się sporządzać, co najmniej raz w czasie kadencji Rady Miejskiej w Mrągowie. Z tą samą częstotliwością wykonywana byłaby analiza skutków realizacji postanowień planu, jeśli oczywiście zaistniałaby taka konieczność. W przypadku dopuszczenia w obrębie opracowania przedsięwzięć znajdujących się na liście Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 9 listopada 2010 r. w sprawie przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko (Dz.U. 2010 nr 213 poz. 1397 z pozn. zm.), szczegółowe procedury ocenowe oraz sporządzenie Raportów wykażą ewentualne oddziaływanie inwestycji. Po uruchomieniu zakładów winny być stale kontrolowane te elementy, które mogą wywierać negatywny wpływ na funkcjonowanie środowiska przyrodniczego oraz zdrowie i życie ludzi. 3. Informacje o możliwym transgranicznym oddziaływaniu na środowisko. Realizacja założeń Planu nie przyniesie oddziaływania o zasięgu transgranicznym. Plan nie wprowadza zmian w skali, która mogłaby przynieść skutki środowiskowe poza granicami kraju. 4. Stan i funkcjonowanie środowiska przyrodniczego rejonu objętego projektem planu. 4.1. Krotka charakterystyka poszczególnych elementów środowiska przyrodniczego i kulturowego Miasto Mrągowo jest siedzibą powiatu mrągowskiego i leży w środkowowschodniej części województwa warmińsko-mazurskiego. Obszar objęty projektem planu obejmuje obszary częściowo zainwestowane zabudowa usługowa i drogi. Rzeźba terenu Mrągowo położone jest w obrębie jednostki fizjograficznej zwanej Pojezierzem Mrągowskim, które jest częścią Pojezierza Mazurskiego. Pojezierze Mazurskie jest najbardziej na wschód wysuniętym makroregionem Pojezierzy Wschodniobałtyckich. Od zachodu sąsiaduje z Pojezierzem Iławskim, a granice z Niziną 9 Północnomazowiecką i Niziną Północnopodlaską wyznacza zasięg ostatniego zlodowacenia, z którym wiąże się występowanie polodowcowych jezior wytopiskowych. Od północy graniczy z Niziną Staropruską, od wschodu z Pojezierzem Litewskim. Mrągowo leży na obszarze rzeźby młodoglacjalnej, wiec teren ten jest bardzo zróżnicowany. Krajobraz został ukształtowany w fazie pomorskiej zlodowacenia północnopolskiego. W mieście dominują dwie formy: wysoczyzna polodowcowa oraz rynna polodowcowa zwana „mrągowską". Wysoczyzna to falista i pagórkowata morena denna oraz falisty sandr z licznymi zagłębieniami powytopiskowymi. Wysoczyzna opada stromą skarpą do rynny. Rynna rozcinająca wysoczyznę ma przebieg południkowy i szerokość 1,5 do 2 km. W jej obrębie znajdują się kemy, ozy i tarasy jeziorne. Na obszarze miasta występują duże wysokości względne. Wysoczyzna położona jest na wysokości średnio ok. 150 m n.p.m. Rynna położona jest ok. 35 - 50 m niżej od wysoczyzny. Na terenie opracowania wysokości terenu sięga 163 m n.p.m. Budowa geologiczna i grunty Budowa geologiczna, podobnie jak rzeźba terenu, jest podstawowym komponentem środowiska przyrodniczego, wpływającym w sposób istotny nie tylko na wykształcenie pozostałych jego komponentów, ale równie na jego zasoby możliwe do gospodarczego wykorzystania przez człowieka. Budowa geologiczna decyduje nie tylko o rodzaju i wielkości zasobów surowców mineralnych. Wpływa ona istotnie na wykształcenie, typy i własności fizykochemiczne gleb, warunki geotechniczne posadowienia budowli, wreszcie decyduje o charakterze krążenia wód podziemnych określając warunki ich zasilania, ochrony przed zanieczyszczeniami oraz ich parametry użytkowe(zasobność i wydajność). Budowa geologiczna omawianego terenu związana jest ściśle z podstawowymi, wyróżnionymi jednostkami morfologicznymi i ich genezą. Miasto położone jest na prekambryjskiej platformie wschodnioeuropejskiej, na wyniesieniu mazursko suwalskim. Na platformie znajdują się mezozoiczne i kenozoiczne skaty osadowe o grubości około 1,5 - 2km. Charakterystyczny jest brak osądów ery paleozoicznej. Utwory powierzchniowe pochodzą z czwartorzędu. Są to warstwy glin z kolejnych zlodowaceń naprzemianlegle z warstwami żwirowo-piaszczystymi z interglacjatów. Ich miąższość w rejonie Mrągowa wynosi około 110 - 140 m. Morena zbudowana jest z gliny zwałowej, lokalnie przykrytej piaskami lodowcowymi, a sandry budują piaski i żwiry wodnolodowcowe. W licznych obniżeniach i w niektórych centralnych partiach dolin znajdują się organiczne i deluwialne utwory holoceńskie. Utwory wyniesione w obrębie rynny zbudowane są z piasków i żwirów wodnolodowcowych. Surowce mineralne Analizowany teren nie został określony jako perspektywiczna jednostka surowcowa (obszar perspektywiczny) oraz obszar prognostycznego występowania kopalin (prognozy). Nie ma tu zlokalizowanych złóż udokumentowanych i zarejestrowanych. Wody powierzchniowe i podziemne Cały obszar miasta Mrągowa leży w zlewni rzeki Dajny, jednak na terenie objętym opracowaniem nie występuje żadna sieć hydrograficzna. Obszar opracowania leży nieopodal jeziora Juno na południu. Północna część miasta - czyli cały obszar opracowania, leży w zasięgu Głównego Zbiornika Wód Podziemnych GZWP 205 Subzbiornik Warmia. Główny poziom wodonośny pochodzi z trzeciorzędu, zbiornik paleogeńsko-neogeński i kredowy. Średnia głębokość ujęć wynosi 150-200. 10 Warunki klimatyczne Według podziału Polski na dzielnice klimatyczne, omawiany teren leży w klimatycznej dzielnicy mazurskiej, która jest jedną z najchłodniejszych w Polsce. Średnia roczna temperatura wynosi 6,6 oC. Najcieplejszym miesiącem jest lipiec ze średnią miesięczną temperaturą 17,4oC, a najzimniejszym luty -4,8oC. W skali roku dominują wiatry południowo-zachodnie, a w lecie zachodnie. Średnia roczna suma opadów wynosi 576mm, minimum opadowe wypada w marcu 23 mm, a maksimum w lipcu 78 mm. Najniższe wartości wilgotności względnej występują w maju i czerwcu ok. 74%, a najwyższe w listopadzie i grudniu ok. 90%. Klimat modyfikuje rzeźba terenu, głębokość zalegania wód gruntowych, szata roślinna. Dlatego klimat lokalny jest różny na obszarze rynny mrągowskiej i wysoczyzny polodowcowej. W rejonie rynny występują tendencje do stagnacji chłodnego powietrza, częściej występują tu mgły i jest większa wilgotność powietrza w stosunku do terenów położonych na wysoczyźnie. Gleby Gleby terenu opracowania ukształtowała działalność lądolodu oraz późniejsze procesy erozyjne. W wyniku oddziaływania wielu czynników glebotwórczych, na terenie całego powiatu mrągowskiego spotyka sie najczęściej gleby piaszczyste, choć duże obszary zajmują również gleby pochodzenia organicznego, w większości torfowe a także murszowe i mutowo-glejowe, bielicowe i brunatne. Nielicznie występują dość żyzne gleby gliniaste i piaszczyste na obszarach morenowych, gleby bielicowe, czarne ziemie a w dolinach rzek - mady. Przydatność rolniczą gleb określają klasy bonitacyjne wyróżnione przez Szponara (2003) na podstawie następujących kryteriów: budowa profilu glebowego (typ i podtyp gleby, rodzaj, gatunek, miąższość poziomu próchnicznego i zawartość próchnicy, skład chemiczny gleby i jej odczyn, oglejenie, właściwości fizyczne); stosunki wilgotnościowe uwarunkowane położeniem w terenie; wysokość bezwzględna. Prawne regulacje dotyczące klasyfikacji gruntów rozwiązuje ustawa z dnia 3 lutego 1995 r. o ochronie gruntów rolnych i leśnych (Dz. U. Nr 16, poz. 78 z późniejszymi zmianami). Flora i fauna Świat roślin na terenie powiatu i miasta jest bardzo urozmaicony, można obserwować bogactwo gatunków północnych. Florę najliczniej reprezentują gatunki charakterystyczne dla elementu borealnego i subborealnego. W jej skład wchodzą zarówno gatunki rodzime dla tego terenu, jak i gatunki obcego pochodzenia, zawleczone w odległej przeszłości (archeofity) lub w okresie późniejszym - po wielkich odkryciach geograficznych (kenofity), a także gatunki okresowo zawlekane (efemerofity). Na przeważającej większości terenów niezabudowanych występują zbiorowiska roślinności ruderalnej, na których zaznacza się wtórna sukcesja. Rozwijają się one w miejscach gdzie człowiek nie ingeruje, na terenach odłogowanych, na przydrożach, śmietnikach, nasypach kolejowych, w ośrodkach przemysłowych i osiedlach. Dominują tam gatunki chwastów łąkowych, polnych i ogrodowych, często z pojedyńczymi drzewami i zakrzewieniami. Na terenach położonych na zachód od Jez. Juno i ul. Młodkowskiego zaznacza się wtórna sukcesja roślinności drzewiastej (sosna i brzoza). Spowodowane jest to bliskością dużego kompleksu leśnego. Na terenach tych krajobraz nieużytków urozmaicony jest niewielkimi zadrzewieniami, które stanowią już cenny element systemu przyrodniczego terenów podmiejskiej zieleni nieurządzonej. Pośród zwierząt notowanych na omawianym obszarze można wydzielić trzy grupy. Pierwsza to gatunki osiadłe lub migrujące na niewielkich przestrzeniach, stanowiące stały składnik fauny. Drugą grupę tworzą regularnie pojawiające się gatunki wędrowne - głównie ptaki oraz niektóre ssaki, odbywające w swoim cyklu życiowym dłuższe wędrówki. Trzecią grupę stanowią sporadycznie pojawiające sie gatunki - głównie ptaki, zalatujące poza stałe zasięgi występowania i szlaki wędrówkowe. 11 Specyfika fauny obszarów zurbanizowanych wiąże się z mniejszą ilością dużych ssaków - które licznie występują w zalesionych obszarach powiatu mrągowskiego, a sporadycznie na obrzeżach miasta przy okazji migracji ze zwartych kompleksów leśnych. Do zaniku ekosystemów oraz zmniejszania się liczby gatunków prowadzą na terenie miasta takie działania jak: budowa dróg, osiedli, zabudowa mieszkaniowa, przemysłowa i handlowa. Najbardziej podatne na degradację są środowiska bagienne, wodne, środowiska pobrzeża jezior i starych lasów. Dużym zagrożeniem jest osuszanie, na które narażone są źródliska, małe zbiorniki wodne, torfowiska, szuwary. Prowadzi ono do regresu i zaniku zoocenoz. Ze względu na obecność jezior na obszarze miasta częściej spotyka się ptaki tj. łabędzie, perkozy, różne gatunki kaczek. Można spotkać też pospolite gatunki takie jak gołębie czy wróble. Obszar miejski obfituje w występowanie udomowionych zwierząt takich jak koty czy psy, a ze względu na gospodarkę ludzką powszechne jest występowanie gryzoni takich jak szczury, myszy. 4.2. Obszary i obiekty chronione Wszystkie formy ochrony przyrody, stanowią układ przestrzenny, wzajemnie powiązanych form, łączących się poprzez korytarze ekologiczne. Ich uzupełnieniami są skupiska drzew, zagłębienia terenu - miejsca aktywne przyrodniczo. Obszary prawnie chronione, tworzą krajowy system obszarów chronionych. Teren opracowania znajduje się poza strefą przestrzennych form ochrony przyrody. W granicach opracowywanej zmiany planu miejscowego nie występują obszary i obiekty środowiska przyrodniczego objęte prawną ochroną. Na obszarze planu nie znajdują się obiekty podlegające ochronie konserwatorskiej, obiekty zabytkowe chronione ustaleniami planu lub ujęte w gminnej ewidencji zabytków. Na terenie objętym planem nie występują dobra kultury współczesnej podlegające ochronie. 4.3. Stan i funkcjonowanie środowiska Oddziaływanie człowieka na środowisko przyrodnicze powoduje jego różnorodne przekształcenia. Strukturę materialną i funkcjonalną człowiek wciąż zmienia ingerując w środowisko przyrodnicze, dostosowując je do własnych potrzeb. Do zagrożeń środowiska przyrodniczego na terenie opracowania można zaliczyć emisję zanieczyszczeń kołowych, negatywne oddziaływania (hałas) z dróg dojazdowych znajdujących się w pobliżu terenu opracowania. Drogi te są potencjalnym źródłem wibracji. Miasto generuje szereg negatywnych bodźców i dynamicznie przekształca środowisko na potrzeby rozwoju przestrzennego. Takie wnioski wyciągnięto przede wszystkim na podstawie doświadczeń i wyników badań na podobnych przestrzeniach miejskich. Obecnie w granicach opracowania brak jest miejsc prowadzenia monitoringu środowiska przyrodniczego: elektromagnetycznego, wód, gleb jak i analiz powietrza. Monitoring powietrza w mieście Mrągowo znajduje się poza obszarem planu. Gleby: Bardzo istotnymi czynnikami degradującymi gleby jest oczywiście udział metali ciężkich, pyłów i innych źródeł zanieczyszczeń, które mogą przedostawać sie do gruntów poprzez spaliny, bezpośrednio z pojazdów czy też w wyniku gospodarki ludzkiej. Gleby antropogeniczne, nie posiadają w zasadzie potencjału biotycznego. Główne źródła zanieczyszczeń gleb: 12 • komunikacyjne - wzdłuż ciągów ulic, jest to przede wszystkim zanieczyszczenie metalami ciężkimi, głównie ołowiem, pyłami, środkami chemicznymi itd. • niewłaściwa gospodarka odpadami, • nieprzestrzeganie zasad BHP przez właścicieli pojazdów i mieszkańców - potencjalne wycieki z pojazdów, wyrzucanie i wylewanie nieczystości itd. Pod pojęciem ochrony gleb rozumiemy zespół czynników prawnych, organizacyjnych i technicznych, zmierzających do między innymi: • przeciwdziałania chemicznej degradacji gleb pod wpływem zanieczyszczeń przemysłowych, motoryzacyjnych, komunalnych, • przeciwdziałania przesuszeniu i zawodnieniu gleb, • ograniczenia do niezbędnego minimum technicznych deformacji gruntu i mechanicznego zanieczyszczenia gleby (co na terenach miejskich jest w zasadzie niemożliwe). Wody: Do potencjalnych zagrożeń wód nalezą: 1) zła gospodarka wodna - zbyt duży pobór wód w stosunku do zasobów, 2) zła gospodarka ściekowa - emisja ścieków ze źródeł komunalnych, bądź niewłaściwy sposób postępowania z wodami opadowymi i roztopowymi (niewłaściwie podczyszczanie, brak odprowadzenia do systemów kanalizacyjnych), 3) zanieczyszczenia obszarowe (np. z zakładów przemysłowych także spoza terenu opracowania), 4) niewłaściwa gospodarka odpadami (zaśmiecanie), 5) niska świadomość ekologiczna. Ochrona wód powinna polegać przede wszystkim na zabezpieczeniu przed wyżej wymienionymi zagrożeniami, a przede wszystkim w zakresie odprowadzenia ścieków. Należałoby zatem doprowadzić do regulacji w tym zagadnieniu tak, aby w przypadku nowych inwestycji spełniały one wymagania z zakresu ochrony środowiska przyrodniczego. Sieć kanalizacji winna być systematycznie rozbudowywana i modernizowana. Powietrze: Powietrze to jeden z głównych elementów środowiska, którego dotyka presja ze strony działalności ludzkiej na omawianym terenie. Można jedynie założyć, że koncentracja pojazdów w mieście może prowadzić do pogarszania stanu powietrza atmosferycznego każdego dnia. Skumulowanie gazów i pyłów, których źródłem jest komunikacja przyczynia sie do wzrostu poziomów tlenków azotu czy tlenków węgla. Są prowadzone pomiary, które wskazują, że nie zostały przekroczone normy jakości powietrza atmosferycznego. Jakość powietrza w Mrągowie jest dobra, pogarsza się w rejonie dróg tranzytowych oraz w sezonie grzewczym z lokalnych kotłowni. Do głównych źródeł zanieczyszczeń powietrza należą: • emisja zanieczyszczeń z emitorów kołowych, • warunki meteorologiczne (w zależności od pogody i siły wiatru - możliwa migracja zanieczyszczeń z innych odległych terenów). Ochrona powietrza powinna skupiać sie przede wszystkim na działaniach likwidujących nadmiar ruchu kołowego. Ruch pojazdów winien być ograniczony do minimum. Hałas i wibracje: Hałas i towarzyszące mu często wibracje to jedne z najistotniejszych czynników, które kształtują komfort życia mieszkańców. 13 Głównym zagrożeniem akustycznym jest wzrastający ruch kołowy (większa ilość samochodów). Ochrona przed hałasem powinna skupić się na działaniach ograniczających negatywne oddziaływania. Wyjściem z problemowej sytuacji może być zwiększenie zabezpieczenia przed hałasem poprzez naturalne, w formie biologicznej obudowy. Promieniowanie elektromagnetyczne, niejonizujące: Zgodnie z ustawą z dnia 27 kwietnia 2001 r. - Prawo ochrony środowiska (tekst jednolity Dz. U. 08 r. Nr 26 poz. 150 z późniejszymi zmianami), pola elektromagnetyczne definiuje się jako pola elektryczne, magnetyczne oraz elektromagnetyczne o częstotliwościach od 0Hz do 300GHz. Oceny poziomów pól elektromagnetycznych w środowisku dokonuje się w ramach Państwowego Monitoringu Środowiska. Szczegółowe wartości natężeń pól promieniowania określone zostały w rozporządzeniu Ministra Środowiska z 30 października 2003 r. w sprawie dopuszczalnych poziomów pól elektromagnetycznych w środowisku oraz sposobów sprawdzania dotrzymania tych poziomów (Dz. U. Nr 192, poz. 1883). Zgodnie z powyższym rozporządzeniem dopuszczalne poziomy pól elektromagnetycznych wyznaczone zostały dla obu terenów - zarówno wobec terenów przeznaczonych pod zabudowę jak i miejsc dostępnych dla ludności i odnoszą się do różnych zakresów częstotliwości pól od 50Hz do 300GHz. W otoczeniu linii elektroenergetycznych występują pola elektryczne i magnetyczne. Z punktu widzenia ochrony środowiska znaczenie mają linie i stacje elektroenergetyczne o napięciach znamionowych równych co najmniej 110 kV, bądź wyższych. W krajowych przepisach na obszarach zabudowy mieszkaniowej dopuszcza sie występowanie pól elektrycznych pochodzących od linii elektroenergetycznych o natężeniach mniejszych od 1 kV/m. Natężenia pól elektrycznych szybko maleją wraz z oddalaniem od linii do 1 kV/m w odległości od 10 do 30 metrów, licząc od rzutu skrajnego przewodu na powierzchnie terenu. Pola magnetyczne o natężeniach wyższych od dopuszczalnych, w miejscach dostępnych dla ludności, w praktyce nie występują. Sieć energetyczna SN 15 kV obsługująca miasto Mrągowo wyprowadzona jest z jednego Głównego Punktu Zasilania 110/15 kV „GPZ Mrągowo" zlokalizowanego poza granicami miasta w rejonie wsi Młynowo. W/w GPZ zasilany jest przelotowo liniami WN 110 kV Biskupiec - Mrągowo - Kętrzyn oraz wyprowadzona jest z niego linia odgałęźna WN 110 kV kierunek Mikołajki. Wszystkie te linie przebiegają poza granicami miasta. Głównymi źródłami sztucznych pól elektromagnetycznych są: • linie elektroenergetyczne, • obiekty radiokomunikacyjne, w tym: stacje nadawcze radiowe i telewizyjne, stacje bazowe telefonii komórkowych, • stacje radiolokacyjne. Ochrona i minimalizacja promieniowania: • systematyczna konserwacja i unowocześnianie urządzeń przesyłowych, • dążenie do utrzymywania poziomów promieniowania poniżej norm dopuszczalnych na terenach zamieszkałych, • • wykorzystanie i stosowanie energii odnawialnej (baterie słoneczne), stały monitoring. Roślinność: Czynnikami negatywnie oddziałującymi na pokrywę roślinną są wszystkie te elementy, które wpływają negatywnie na poszczególne komponenty środowiska - na wody, gleby, powietrze. Można przyjąć, że jakość środowiska roślinnego generuje działalność człowieka - bezpośrednio i pośrednio. Źle formowany system roślinny 14 w mieście, sprawia, że zarówno jakość powietrza, eliminacja hałasu, ograniczenie spływu powierzchniowego, czy też polepszenie bilansu wodnego - jest znacznie utrudnione. Zagrożenia: • • komunikacyjne, przemysłowe, • szkodniki, w tym także szkodliwa penetracja ludności (zaśmiecanie, wydeptywanie, niszczenie), pożary. Ochrona i minimalizacja szkód: Roślinność należy chronić poprzez konsekwentną pielęgnację i zapobieganie wszystkim wyżej wymienionym zagrożeniom środowiska przyrodniczego. 4.4. Odporność na degradację i zdolność do regeneracji Odporność na degradację i zdolność do regeneracji można oceniać w odniesieniu do rodzaju pokrywy glebowej, stopnia zagrożenia zanieczyszczeniami wód powierzchniowych, izolacji wód podziemnych czy rodzaju pokrywy roślinnej. Potencjał samoregulacyjno-odpornościowy środowiska, świadczący o jego zdolności do przeciwdziałania negatywnym zjawiskom, uwarunkowany jest: stanem wykształcenia środowiska (im bardziej wykształcone, bliższe stanowi finalnemu, klimaksowemu, tym bardziej odporne); typem środowiska; intensywnością procesów chemicznego i biologicznego metabolizmu (sprzężenie dodatnie); możliwością wynoszenia materii poza dane struktury przyrodnicze, w czym uczestniczy spływ wodny (powierzchniowy lub gruntowy, w postaci rozpuszczonej lub nie rozpuszczonej), przewietrzanie, denudacja; stopniem antropogenicznego przekształcenia środowiska (sprzężenie ujemne). Ekosystem pierwotny na terenie objętym założeniami planu został całkowicie przekształcony w skutek działalności człowieka. Obecnie stanowi obszary miasta Mrągowo wskazane do reorganizacji funkcji. Na terenie opracowania nie występują żadne zbiorowiska naturalne. Biologicznie aktywnymi obszarami istotnym dla kształtowania struktury przyrodniczej są fragmenty zieleni urządzonej i nieurządzonej oraz niewielki teren leśny. Obszary aktywne biologicznie stopniowo zanikają, ze względu na prowadzone w owym rejonie działania inwestycyjne. Mimo to nadal zdolność do regeneracji terenu opracowania jest znaczna, gdyż procesy inwestycyjne są długofalowe. Należy pamiętać, że zbiorowiska pochodzenia antropogenicznego są zbiorowiskami mało stabilnymi i wrażliwymi na zmienne warunki środowiskowe, a ich istnienie wymaga ciągłej ingerencji ludzkiej. Na terenach zurbanizowanych, dodatkowym obciążeniem dla środowiska jest: • obniżenie poziomu wód gruntowych w obszarach przekształconych w wyniku szybkiego odpływu wód opadowych i roztopowych, • zwiększenie poboru wód oraz produkcji odpadów płynnych i stałych związanych z działalnością ludzką, • zanieczyszczenie gleby oraz wod podziemnych i powierzchniowych zanieczyszczeniami sanitarnymi i gospodarczymi, • uruchomienie ruchów masowych w wyniku nieprawidłowego procesu inwestycyjnego, zwłaszcza w obrębie skarp i stoków nachylonych powyżej 15%. 15 4.5. Potencjalne zmiany stanu środowiska w przypadku braku realizacji postanowień planu W przypadku zaprzestania dalszego inwestowania na tym terenie prawdopodobnie nie dojdzie do pogłębiania się istniejących oddziaływań, takich jak: • hałas i wibracje, którego głównym źródłem jest komunikacja; • emisja pyłów i gazów (głównie SO2, CO, CO2) z zabudowań mieszkalnych oraz emisja gazów związanych z komunikacją; • emisja zanieczyszczeń i produkcja odpadów związanych z gospodarką komunalną; • ciągła presja na przyrodę ożywioną - zanikanie i zaśmiecanie terenów zielonych; • zaśmiecanie terenów - konsekwencją jest obniżenie walorów fizjonomicznych terenu. 4.6. Podstawowe uwarunkowania dla zagospodarowania wynikające z opracowania ekofizjograficznego Rozwój fragmentu miasta Mrągowo związany z uwarunkowaniami przyrodniczymi, został określony w opracowaniu ekofizjograficznym. Zgodnie z nim, na terenie opracowania wskazane jest postępowanie zgodnie z założeniami Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Miasta i Miasta Mrągowo oraz przestrzeganie zasad: - zrównoważonego rozwoju - w tym dbanie o elementy istniejącej zieleni, obszarów i obiektów chronionych, pielęgnowanie ich w celu zachowania odmienności wizualnej terenu w stosunku do obszarów otaczających - ładu przestrzennego - planowanie inwestycji w obrębie miasta z nastawieniem na rozwój funkcji z zakresu zabudowy mieszkaniowej, usługowej, produkcyjnej i komunikacji w taki sposób, aby nie spowodować niekorzystnych wizualnie i przestrzennie dysonansów. W opracowaniu ekofizjograficznym przedstawiono między innymi następujące wnioski, uwagi i wskazania dotyczące kształtowania rozwoju obszaru: Rozwój funkcji usługowej, mieszkalnej wilorodzinnej i jednorodzinnej i drogowej: Na terenie opracowania istnieją obiekty już funkcjonujące w tym zakresie. Ważne, aby planowane przedsięwzięcia nie zwiększyły obciążenia dla sąsiedztwa. Uwagi szczegółowe do miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego (zawarte w treści ekofizjografii): Na poszczególnych etapach sporządzania planu miejscowego należy uwzględnić wiele elementów, tak, aby projektowany dokument byt zgodny zarówno z oczekiwaniami mieszkańców i właścicieli działek na omawianym terenie - tj. interesem publicznym/społecznym jak i łączył w sobie elementy ochrony środowiska przyrodniczego i krajobrazu. Należy, zatem szczególną uwagą objąć zapisy dotyczące infrastruktury technicznej zwłaszcza z zakresu odprowadzania ścieków komunalnych oraz poboru wód, a także ogrzewania budynków. 4.7. Istniejące problemy ochrony środowiska Kiedy mowa jest o terenach miejskich - można wskazać kilka potencjalnie istniejących konfliktów lub zagrożeń wynikających ze specyfiki takich terenów. W przypadku obszaru objętego planem, do najważniejszych problemów z pewnością zaliczyć można uciążliwość komunikacyjną. W konsekwencji na tych terenach dochodzi do pogorszenia stanu aerosanitarnego, zostaje drastycznie zmieniony chemizm gleb, ale także wzrastają wibracje oraz hałas. 16 Negatywne oddziaływanie komunikacji kołowej przyczynia się do degradacji środowiska biotycznego i abiotycznego. Skoro za środowisko należy uznać całość terenu otaczającego mieszkańców - należałoby ograniczyć niekorzystne oddziaływania na wszystkie elementy, które się na nie składają. Specyfika obszarów miasta, a więc terenów z wrastającą powierzchnią uszczelnionego podłoża, od lat doprowadza do zaburzeń stosunków wodnych, utrudniony jest znacznie odpływ powierzchniowy - zaburzony jest ogólny bilans wodny miasta. Problemy w granicach opracowania jak wspomniano dotyczą także specyfiki krajobrazu miasta i towarzyszących temu elementów dysharmonijnych. Poprzez gospodarkę krajobrazem rozumiemy całość działań mających na celu wykorzystanie danych walorów krajobrazowych zgodnie z potrzebami ekonomicznospołecznymi i z zasadą szeroko pojmowanej ochrony przyrody i jej zasobów. Prawidłowo zagospodarowany krajobraz łączy w sobie elementy harmonijnie sprzężonych wartości naturalnych środowiska przyrodniczego z elementami składającymi się na infrastrukturę gospodarczą, kulturalną, kulturową i rekreacyjną. Ciężko niestety ocenić stan ochrony i określić role zasobów przyrodniczych - gdyż teren analizowany nie został poddany szczegółowym analizom oraz waloryzacji przyrodniczej. Sporządzony plan fragmentu miasta - jasno wskazuje na podtrzymanie istniejących funkcji w jego obrębie. Obecnie większość terenu zajmują obszary niezainwestowane. Na terenie znajduje się zabudowa usługowa. Zapisy planu mają za zadanie uporządkować istniejące zagospodarowanie terenu kładąc główny nacisk na zmiany w zakresie reorganizacji istniejącej funkcji. 5. Prognoza oddziaływania na środowisko projektu planu zagospodarowania przestrzennego 5.1. Ustalenia projektu miejscowego planu Załącznik nr 1 do niniejszej prognozy przedstawia schemat projektu miejscowego planu oraz wskazuje potencjalne zagrożenia wynikające z przeprowadzenia postanowień planu. Pozwoli to na najprostszą, wstępną analizę zmian zagospodarowania przestrzennego umożliwionych zapisami projektowanego planu. Szczegółowa analiza znajduje się w kolejnych podpunktach rozdziału 5. W planie wyróżniono następujące obszary funkcjonalne: 1) 01.MW/U - teren zabudowy mieszkaniowej wielorodzinnej i usług nieuciążliwych, 2) 01.MNU - teren zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej z usługami nieuciążliwymi, 3) 01.U – teren zabudowy usługowej nieuciążliwej, 4) 01.KDL – teren dróg publicznych gminnych, 5) 01.E – teren urządzeń sieci elektroenergetycznej – stacje transformatorowe Celem ustaleń zawartych w uchwale jest stworzenie warunków do uporządkowania przestrzeni miejskiej w zakresie zabudowy z uwzględnieniem potrzeb związanych z ochroną struktury przestrzennej obszarów, ochroną krajobrazu i przyrody. ZAPISY PROJEKTU PLANU 17 Dział I Postanowienia ogólne § 1. 1. Po stwierdzeniu, że plan nie narusza ustaleń Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Miasta Mrągowa uchwala się zmianę miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego miasta Mrągowo – terenów usług turystycznych, obejmującego teren o powierzchni ok. 2,7 ha, w granicach określonych na rysunku planu, stanowiącym załącznik nr 1 do uchwały. § 2. Integralną częścią uchwały są: 1) rysunek planu w skali 1:1000, stanowiący załącznik nr 1 do uchwały; 2) rozstrzygnięcie o sposobie rozpatrzenia uwag złożonych do projektu planu, stanowiące załącznik nr 2 do uchwały; 3) rozstrzygnięcie o sposobie realizacji zapisanych w planie inwestycji z zakresu infrastruktury technicznej, które należą do zadań własnych gminy oraz zasady ich finansowania, zgodnie z przepisami o finansach publicznych, stanowiące załącznik nr 3 do uchwały. § 3. Przedmiotem planu są ustalenia dotyczące: 10. Przeznaczenia terenu oraz linii rozgraniczającej teren o różnym przeznaczeniu i zasadach zagospodarowania, 11. Zasad ochrony i kształtowania ładu przestrzennego, 12. Zasad kształtowania zabudowy oraz wskaźniki zagospodarowania terenu, 13. Granic i sposobów zagospodarowania terenów lub obiektów podlegających ochronie, ustalonych na podstawie odrębnych przepisów, w tym terenów górniczych, a także obszarów szczególnego zagrożenia powodzią oraz obszarów osuwania się mas ziemnych, 14. Zasad modernizacji, rozbudowy i budowy systemów komunikacji i infrastruktury technicznej, 15. Sposobu i terminu tymczasowego zagospodarowania, urządzania i użytkowania terenów, 16. Stawki procentowej, na podstawie której ustala się opłatę, o której mowa w art. 36 ust. 4 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, 17. Parametry i wskaźniki kształtowania zabudowy oraz zagospodarowania terenu. Dział II Ustalenia ogólne § 4.1.Ilekroć w dalszych przepisach niniejszej uchwały jest mowa o: 1) planie – należy przez to rozumieć plan zagospodarowania przestrzennego uchwalony niniejszą uchwałą; 2) terenie - należy przez to rozumieć obszar wyróżniony na rysunku planu liniami rozgraniczającymi o określonym rodzaju przeznaczenia lub różnych zasadach zagospodarowania; 3) wskaźniku powierzchni zabudowy - należy przez to rozumieć wyrażony w procentach stosunek powierzchni zabudowy do powierzchni działki; powierzchnia zabudowy wyznaczana jest przez rzut zewnętrznych krawędzi budynku na powierzchnię terenu; 4) nieprzekraczalnej linii zabudowy – należy przez to rozumieć linię ograniczającą obszar, na którym dopuszcza się wznoszenie budynków oraz innych budowli nadziemnych niebędących liniami przesyłowymi i sieciami uzbrojenia terenu ze wskazaniem strony tej lokalizacji. Linię tą mogą przekraczać wykusze, nadwieszenia i balkony, zadaszenia nad wejściem, powyżej poziomu parteru, lecz nie więcej niż 1,30 m oraz schody wejściowe i podjazdy dla osób niepełnosprawnych. 5) wysokość zabudowy – w stosunku do budynków należy przez to rozumieć wysokość budynku zgodnie z przepisami odrębnymi, a w stosunku do innych niż budynki obiektów budowlanych – stanowi zewnętrzny pionowy gabaryt mierzony od poziomu projektowanego terenu przy nim do najwyższego punktu lub najwyższej krawędzi obiektu budowlanego. 6) zabudowa adaptowana – oznacza zabudowę istniejącą, obiekty adaptowane mogą podlegać przebudowie, rozbudowie, nadbudowie polegającej na zmianie ukształtowania dachu oraz rozbiórce. 7) usługach nieuciążliwych – należy przez to rozumieć działalność usługową która nie zalicza się do przedsięwzięć mogących zawsze znacząco i potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko, a także w żaden inny oczywisty sposób nie mogą pogorszyć warunków użytkowania terenów sąsiadujących. Rozdział I 18 Przeznaczenie terenów oraz linie rozgraniczające tereny o różnym przeznaczeniu lub różnych zasadach zagospodarowania § 5. 1. Obszar objęty planem obejmuje tereny, które są oznaczone w tekście i na rysunku planu numerem i symbolem przeznaczenia: 01.MW/U - teren zabudowy mieszkaniowej wielorodzinnej i usług nieuciążliwych, 01.MNU - teren zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej z usługami nieuciążliwymi, 01.U – teren zabudowy usługowej nieuciążliwej, 01.KDL – teren dróg publicznych gminnych, 01.E – teren urządzeń sieci elektroenergetycznej – stacje transformatorowe. § 6. 1.Na rysunku planu następujące oznaczenia graficzne są obowiązującymi ustaleniami planu: 1) granica opracowania planu; 2) linia rozgraniczająca tereny o różnym przeznaczeniu i zasadach zagospodarowania; 3) symbol przeznaczenia terenów: zgodnie z ustaleniami w § 5; 4) nieprzekraczalna linia zabudowy; Rozdział II Zasady ochrony i kształtowania ładu przestrzennego § 7. 1. W zakresie lokalizowania nośników reklamowych i tablic informacyjnych ustala się: 1) zakaz sytuowania nośników reklamowych, tablic informacyjnych i szyldów w miejscach i w sposób utrudniający czytelność informacji drogowskazowej, 2) zakaz lokalizowania reklam emitujących zmienne światło (natężenie i obraz) m.in. typu LED w sposób oddziaływujący na użytkowników dróg publicznych oraz okna w obiektach mieszkalnych i usługowo – mieszkalnych, 3) dopuszcza się lokalizację wielkopowierzchniowych nośników reklamowych tylko na terenie oznaczonym symbolem 01.U. Rozdział III Zasady ochrony środowiska, przyrody i krajobrazu kulturowego § 8. 1. Na terenie objętym planem nie występują żadne formy prawnej ochrony przyrody, o których mowa w ustawie z dnia 16 kwietnia 2004r. o ochronie przyrody ( tj. Dz.U. z 2013r. poz.627 z późn. zm.). 2. Działalność usługową na terenie objętym planem należy prowadzić przy zastosowaniu rozwiązań organizacyjnych, technicznych i technologicznych ograniczających negatywne oddziaływania na środowisko, tak aby nie dochodziło do pogorszenia warunków zamieszkania i użytkowania budynków z pomieszczeniami przeznaczonymi na pobyt ludzi znajdujących się w otoczeniu. Rozdział IV Zasady ochrony dziedzictwa kulturowego i zabytków oraz dóbr kultury współczesnej § 9. 1. Na terenie objętym planem nie występują obiekty podlegające ochronie konserwatorskiej. 2. Na terenie objętym planem nie występują dobra kultury współczesnej podlegające ochronie. Rozdział V Wymagania wynikające z potrzeb kształtowania przestrzeni publicznych § 10. 1. Na obszarze objętym planem wyznacza się przestrzeń publiczną, którą jest teren dróg publicznych gminnych – 01.KDL. 2. Zasady kształtowania przestrzeni: a) nośniki reklamowe – zgodnie z §7, b) tymczasowe obiekty budowlane – nie dopuszcza się, c) urządzenia techniczne – dopuszcza się, 19 d) zagospodarowanie bez barier architektonicznych dla niepełnosprawnych, Rozdział VI Zasady kształtowania zabudowy oraz wskaźniki zagospodarowania terenu § 11. 1.Parametry i wskaźniki kształtowania zabudowy oraz zagospodarowania terenu dla poszczególnych terenów określone są w Dziale III uchwały. 2. W odniesieniu do parametrów i wskaźników zabudowy określonych w ustaleniach szczegółowych dla poszczególnych terenów: 1) dopuszcza się podpiwniczenie budynków; 2) ustalenie wysokości zabudowy nie dotyczy inwestycji celu publicznego z zakresu łączności publicznej; 3) ustalenia dotyczące linii zabudowy obowiązują dla budynków i nośników reklamowych, nie dotyczą budowli z zakresu łączności publicznej. 3. Na terenie objętym planem nie ustala się wymagań dotyczących podziałów geodezyjnych. Rozdział VII Granice i sposoby zagospodarowania terenów lub obiektów podlegających ochronie, ustalonych na podstawie odrębnych przepisów, w tym terenów górniczych, a także obszarów szczególnego zagrożenia powodzią oraz obszarów osuwania się mas ziemnych § 12. Na terenie objętym planem nie występują: tereny górnicze, obszary narażone na niebezpieczeństwo osuwania się mas ziemnych, nie występują również naturalne predyspozycje do występowania zjawisk osuwiskowych. Przed uruchomieniem procesów inwestycyjnych, dla wszystkich obiektów budowlanych obowiązuje sporządzenie opinii geotechnicznej, zgodnie z przepisami odrębnymi. § 13. Cały obszar objęty planem leży w zasięgu Głównego Zbiornika Wód Podziemnych GZWP 205 Subzbiornik Warmia, na terenie którego obowiązują ograniczenia w zagospodarowaniu, które regulują przepisy odrębne. Rozdział VIII Szczegółowe zasady i warunki scalania i podziału nieruchomości objętych planem miejscowym § 14. Na terenie objętym planem nie ustala się granic terenów wymagających przeprowadzenia procedury scalania i wtórnego podziału nieruchomości. Rozdział IX Zasady modernizacji, rozbudowy i budowy systemów komunikacji i infrastruktury technicznej § 15. 1.Obsługę komunikacyjną terenów ustala się bezpośrednio z istniejących dróg publicznych poza granicami planu. 2. Obszar planu obejmuje w części teren dróg publicznych gminnych – 01.KDL, dla którego zasady kształtowania przestrzeni ustalono w § 10. 3. Ustala się zapewnienie miejsc parkingowych w następujących ilościach: 1) dla terenu 01.MW/U minimum 1 miejsce na 1 mieszkanie i 1 miejsce na każde 150 m 2 powierzchni użytkowej usług, dla niepełnosprawnych – zgodnie z przepisami odrębnymi., 2) dla terenu 01.U minimum 1 miejsce na każde 100 m2 powierzchni użytkowej, dla niepełnosprawnych – zgodnie z przepisami odrębnymi, 3) dla terenu 01.MNU minimum 1 miejsce na każdy lokal mieszkalny, dla niepełnosprawnych – zgodnie z przepisami odrębnymi. § 16. 1. Na całym terenie objętym planem dopuszcza się lokalizację sieci i urządzeń infrastruktury technicznej. 2. Dopuszcza się zmianę lokalizacji istniejących sieci i urządzeń infrastruktury technicznej (w sposób nieograniczający podstawowego przeznaczenia terenu wydzielonego liniami rozgraniczającymi); 3. Ustala się następujące zasady modernizacji, rozbudowy i budowy systemów infrastruktury: 1) w zakresie zaopatrzenia w wodę: a) obowiązuje zaopatrzenie w wodę poprzez rozbudowę istniejącego systemu wodociągowego; 2) w zakresie odprowadzenia ścieków: a) odprowadzenie ścieków sanitarnych poprzez rozbudowę istniejącego systemu do sieci miejskiej, b) wyklucza się zrzut ścieków sanitarnych i innych do gruntu i wód powierzchniowych, 20 c) na terenie aglomeracji Mrągowo, wyznaczonej Rozporządzeniem Wojewody WarmińskoMazurskiego w sprawie wyznaczenia aglomeracji Mrągowo, Krajowy Program Oczyszczania Ścieków Komunalnych wyznacza datę od której ma obowiązywać system kanalizacji zbiorczej, 3) w zakresie odprowadzenia wód opadowych i roztopowych: a) obowiązuje zaopatrzenie istniejącej i projektowanej zabudowy w system kanalizacji deszczowej, b) dopuszcza się odprowadzanie wód deszczowych z dachów i terenów zielonych na terenie działki budowlanej do której właściciel lub inwestor posiada tytuł prawny, c) z terenów parkingów, dróg utwardzonych, placów manewrowych przed odprowadzeniem do odbiornika winny być podczyszczane w stopniu zapewniającym spełnienie wymagań określonych w przepisach odrębnych, d) należy stosować rozwiązania techniczne, technologiczne i organizacyjne gwarantujące zabezpieczenie przed zanieczyszczeniem warstwy wodonośnej, e) należy zastosować takie rozwiązania techniczne, technologiczne i organizacyjne, aby na analizowanym terenie, a także na terenach przyległych nie naruszyć stosunków gruntowo wodnych, f) należy zabezpieczyć odpływ wód opadowych w sposób chroniący teren przed erozją wodną oraz zaleganiem wód opadowych; 4) w zakresie zaopatrzenia w energię elektryczną: a) z sieci elektroenergetycznej niskiego lub średniego napięcia, b) nowoprojektowane sieci SN i NN należy realizować jako sieci kablowe w sposób nieograniczający możliwości zagospodarowania terenu zgodnego z jego podstawowym przeznaczeniem, 5) w zakresie zaopatrzenia w energię cieplną: obowiązuje zaopatrzenie w ciepło ze scentralizowanych źródeł ciepła bądź z indywidualnych nieemisyjnych lub niskoemisyjnych źródeł, z wykluczeniem takich paliw, które powodują tzw. niską emisję w wyniku procesów spalania, spowodowaną emisją pyłów, tlenków azotu, dwutlenku siarki, tlenków węgla, metali ciężkich ; 6) w zakresie zaopatrzenia w gaz: docelowo z sieci gazowej; 7) w zakresie utylizacji odpadów stałych: a) po segregacji wywóz na składowisko odpadów za pośrednictwem specjalistycznych jednostek, zgodnie ze stosownymi uchwałami Rady Miejskiej w Mrągowie, b) gospodarka odpadami musi być zgodna z przepisami odrębnymi; 8) w zakresie obsługi telekomunikacyjnej: uzbrojenie w usługi telekomunikacyjne w oparciu o istniejącą i projektowaną sieć telekomunikacyjną. Rozdział X Sposób i termin tymczasowego zagospodarowania, urządzania i użytkowania terenów § 17. 1. Do czasu realizacji zagospodarowania zgodnie z ustaleniami planu teren należy użytkować w sposób dotychczasowy. Rozdział XI Stawki procentowe, na podstawie których ustala się opłatę, o której mowa w art. 36 ust. 4 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym § 18. Dla terenów znajdujących się w granicach planu ustala się stawkę procentową w wysokości 30%. Dział III Ustalenia szczegółowe § 19. Ustalenia szczegółowe dla terenu oznaczonego na rysunku planu symbolem 01.MW/U wydzielonego liniami rozgraniczającymi: 1) Przeznaczenie terenu: teren zabudowy mieszkaniowej wielorodzinnej i usług nieuciążliwych, zabudowa mieszkaniowa i usługowa może być realizowana w jednym budynku zamiennie lub razem w dowolnych proporcjach, 2) Parametry kształtowania zabudowy: a) wysokość zabudowy do 15 metrów, b) wskaźnik powierzchni zabudowy: nie więcej niż 40%, c) powierzchnia biologicznie czynna: nie mniej niż 10% powierzchni działki budowlanej, d) geometria i pokrycie dachu: dowolne, § 20. Ustalenia szczegółowe dla terenu oznaczonego na rysunku planu symbolem 01.MNU wydzielonego liniami rozgraniczającymi: 21 1) Przeznaczenie terenu: teren zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej z usługami nieuciążliwymi; 2) Parametry kształtowania zabudowy: a) wysokość zabudowy do 12 metrów, b) wskaźnik powierzchni zabudowy: nie więcej niż 60%, c) powierzchnia biologicznie czynna: nie mniej niż 10% powierzchni działki budowlanej, d) geometria i pokrycie dachu: dowolne e) zabudowę kształtować jako szeregową, bliźniaczą lub wolnostojącą, f) nieprzekraczalna linia zabudowy jak na rysunku planu § 21. Ustalenia szczegółowe dla terenu oznaczonego na rysunku planu symbolem 01.U wydzielonego liniami rozgraniczającymi: 1) Przeznaczenie terenu: teren zabudowy usługowej nieuciążliwej; 2) Parametry kształtowania zabudowy: a) wysokość zabudowy do 15 metrów, b) wskaźnik powierzchni zabudowy: nie więcej niż 60%, c) powierzchnia biologicznie czynna: nie mniej niż 10% powierzchni działki budowlanej, d) geometria i pokrycie dachu: dowolne e) zabudowę kształtować wolnostojącą, f) nieprzekraczalna linia zabudowy – nie ustala się. § 22. Ustalenia szczegółowe dla terenu oznaczonego na rysunku planu symbolem 01.E wydzielonego liniami rozgraniczającymi: 1) Przeznaczenie terenu: teren urządzeń sieci elektroenergetycznej – stacje transformatorowe; 2) Parametry kształtowania zabudowy: zakazuje się lokalizowania wszelkich urządzeń, budowli i budynków jak również innej zabudowy i zagospodarowania nie związanego funkcjonalnie z przeznaczeniem terenu. Z punktu widzenia niniejszego opracowania, najważniejsze ustalenia szczegółowe dotyczą zasad ochrony i kształtowania ładu przestrzennego, zasady ochrony środowiska oraz parametrów i wskaźników kształtowania zabudowy oraz zagospodarowania terenu. 5.2. Przewidywane skutki wpływu ustaleń planu na środowisko Analizując projektowany dokument można wskazać jakiego rodzaju oddziaływania na pewno wystąpią i scharakteryzować ich potencjalne oddziaływanie na elementy środowiska przyrodniczego. Mimo iż, zapisy planu w szczegółowy sposób traktują zagadnienia z zakresu prawidłowego formowania zagospodarowania przestrzennego, nie uniknie się konsekwencji realizacji założeń planu – w tym negatywnego oddziaływania na środowisko przyrodnicze. Zapisy planu nakładają ponadto na inwestorów szereg obowiązków z zakresu formowania infrastruktury technicznej pozbawiając ich możliwości samoistnego pozbywania się nieczystości płynnych i stałych, co w efekcie może doprowadzić do minimalizacji szkód z zakresu zanieczyszczania wód gruntowych, i przypowierzchniowych warstw gleby pod warunkiem restrykcyjnego przestrzegania przepisów. Na obszarze projektu planu może zaistnieć nowa zabudowa o wskazanych przez projekt funkcjach. Spowoduje to zmniejszenie powierzchni biologicznie czynnej. Na obszarze przeznaczonym do zabudowy zmieni się krajobraz. Teren opracowania zostanie przemodelowany poprzez nowe inwestycje. Należy podkreślić, iż projektowany dokument, to zmiana obowiązującego planu w zakresie podobnych funkcji. Środowisko wodno-gruntowe Największy wpływ na środowisko wodno-gruntowe będzie miało wprowadzanie zabudowy (powierzchni nieprzepuszczalnych) na obszary dotychczas niezainwestowane. Spowoduje to uszczelnienie podłoża i zmniejszenie infiltracji wód opadowych do gruntu. Dojdzie także do nieodwracalnych zmian w budowie 22 przypowierzchniowej ze względu na ingerencje w podłoże – powstawanie fundamentów obiektów czy urządzeń infrastruktury technicznej. Prawdopodobnie nastąpi również alkalizacja środowiska glebowego spowodowana stosowaniem materiałów budowlanych. Rozwój jest również potencjalnym źródłem zanieczyszczenia wód powierzchniowych i podziemnych, dlatego bardzo istotne będzie prowadzenie odpowiedniej i surowej gospodarki wodno-ściekowej, a także dbanie zgodnie z założeniami planu o elementy infrastruktury technicznej. Przyroda ożywiona Realizacja projektu planu spowoduje przekształcenie i ograniczenie powierzchni biologicznie czynnej, jednak na terenie przewidzianych do zabudowy nie zlokalizowano zbiorowisk szczególnie cennych. Plan wskazuje na dbanie o istniejące walory przyrodnicze oraz ograniczenie niekorzystnego charakteru i intensywności zmian w środowisku. W wyniku przeprowadzonych analiz nie stwierdza się negatywnego wpływu ustaleń m.p.z.p. na system ekologiczny fragmentu miasta Mrągowo jak i terenów otaczających, zarówno na środowisko biotyczne jak i abiotyczne. Wprowadzając zainwestowanie terenu i jego obciążanie ewentualną realizacją plan reguluje zapisami z zakresu ochrony środowiska przyrodniczego dbając o system powiązań ekologicznych, zakłada iż nie dojdzie do kolizji z obszarami cennymi przyrodniczo. W granicach objętych planem nie stwierdzono występowania chronionych gatunków fauny w rozumieniu: Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 28 września 2004 r. w sprawie gatunków dziko występujących zwierząt objętych ochroną (Dz.U. Nr 220, poz. 2237) oraz Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 16 maja 2005 r. w sprawie typów siedlisk przyrodniczych oraz gatunków roślin i zwierząt, wymagających ochrony w formie wyznaczenia obszarów Natura 2000 (Dz.U. Nr 94, poz. 795). Na terenie opracowania nie stwierdzono występowania siedlisk podlegających ochronie w rozumieniu Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 30 października 2014r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu rozporządzenia Ministra Środowiska w sprawie siedlisk przyrodniczych oraz gatunków będących przedmiotem zainteresowania Wspólnoty, a także kryteriów wyboru obszarów kwalifikujących się do uznania lub wyznaczenia jako obszary Natura 2000 (obwieszczenie – Dz.U.2014 poz. 1713). Krajobraz W wyniku realizacji projektu planu nastąpi dalsze przekształcanie krajobrazu. Nowe inwestycje przyczynią się do zmian w fizjonomii krajobrazu miasta. Największe zmiany krajobrazowe z pewnością dotyczyć będą zrealizowania obiektu usługowego. Obiekt usługowy, wkomponuje się w zabudowę sąsiednią a jego oddalenie od miejsc istotnych ze względu na turystyczno - rekreacyjny charakter Mrągowa będzie na tyle duże, że budowla ta nie wpłynie na odczucia estetyczne zarówno mieszkańców jak i odwiedzających miasto turystów. Dodatkowo przy projektowaniu obiektu należy starać się dobrać tak jego kolorystykę, aby była jak najbardziej stonowana i przystająca do charakteru otoczenia. Powietrze i klimat akustyczny Na stan sanitarny powietrza na omawianym obszarze będzie miała wpływ głównie emisja kołowa. W wyniku realizacji ustaleń projektu planu nie powinno dojść do pogorszenia stanu aerosanitarnego – zakłada się poprawę jakościową w obrębie ciągów komunikacyjnych poprzez poszerzenia i modernizację dróg. Na omawianym terenie może nastąpić wzrost poziomu hałasu komunikacyjnego, spowodowany zwiększeniem liczby osób dojeżdżających, oraz zwiększeniem natężenia transportu samochodowego realizowanego do zabudowań, które powstaną w wyniku realizacji założeń planu. Dojdzie także do niewielkich zmian warunków klimatu lokalnego w wyniku ograniczenia ogólnego przewietrzania terenu (w miejscach przeznaczonych w planie pod zabudowę). Zmiany te będą miały jednak znacznie mniejszy wpływ na kształtowanie struktury przyrodniczej, niż w przypadku już istniejących sieci dróg. 23 Szereg zapisów planu uniemożliwia potencjalnym inwestorom zarówno dowolność inwestycyjną jak i nakłada szereg wymagań, którym muszą podołać. Plan kładzie nacisk na odpowiednie formowanie zabudowy poprzez wskaźniki takie jak: poziom zabudowy, powierzchnię biologicznie czynną (lub wskazuje na ograniczenia zabudowy poprzez formowanie linii zabudowy) wskazuje także często dopuszczalną powierzchnie budynku oraz rozwiązania w sferze infrastrukturalnej, które mają za zadanie eliminację zanieczyszczeń. Oddziaływanie planu na środowisko będzie miało w większości charakter lokalny, zasięgiem obejmujący tereny działek, na których będą prowadzone inwestycje oraz najbliższego sąsiedztwa i to tylko w formie pośredniej. W przypadku ciągów komunikacyjnych oddziaływanie na sąsiednie tereny jest pewne i obarczone kumulacją wielu negatywnych elementów (hałas, wibracje, spaliny). Siłę oddziaływania projektowanego zagospodarowania na środowisko na poszczególnych obszarach funkcjonalnych przedstawiono w załączniku graficznym. 5.3. Zgodność Miejscowego Planu Zagospodarowania Przestrzennego z zapisami Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego oraz innymi dokumentami Wejście w życie ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U. Nr 80, poz. 717 z pozn. zm.) wymusiło na gminach obowiązek sporządzania miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego w zgodności z obowiązującym na danym terenie Studium. Studium uwarunkowań określa miedzy innymi następujące uwarunkowania i zasady kształtowania terenu objętego miejscowym planem: Kontynuacja istniejącego zagospodarowania. Sporządzenie zmiany planu zagospodarowania przestrzennego dla analizowanego fragmentu miasta Mrągowo - dostosowano do potrzeb i realiów rozwijających się terenów miejskich - obszarów poddanych największej presji ze strony działalności ludzkiej. Zapisy miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego są zgodne ze wskazaniami studium. Prawdopodobieństwo oddziaływań dla większości przedsięwzięć wskazano jako prawdopodobne bądź pewne. Czas trwania oraz częstotliwość oddziaływań na etapie realizacji przedsięwzięć można założyć we wszystkich przypadkach jako oddziaływanie częste i krótkoterminowe. Większość zidentyfikowanych oddziaływań w trakcie etapu realizacji przedsięwzięć będzie miała charakter lokalny. Z kolei efekty realizacji zamierzonych przedsięwzięć będą wykazywały przede wszystkim charakter neutralnych i średnich oddziaływań dla kształtowania struktury przyrodniczej - jeśli zostaną spełnione warunki zawarte w planie. Możliwość wystąpienia oddziaływań pośrednich stwierdzono w przypadku większości przedsięwzięć. Są to prace remontowe i modernizacyjne nawierzchni drogowej (ulice i chodniki) oraz infrastruktury (kanalizacja, wodociągi, oświetlenie). Możliwe, zatem są także oddziaływania skumulowane dotyczące głównie emisji hałasu, wzrostu zanieczyszczeń pyłowych powietrza lub drgań podłoża oraz utrudnień komunikacyjnych, mogących wystąpić na etapie realizacji przedsięwzięć. Oddziaływania te będą jednak miały charakter przejściowy i w pełni odwracalny. Zatem realizacja ustaleń projektu planu w połączeniu z innymi dokumentami planistycznymi obowiązującymi na terenie miasta Mrągowo nie powinna skutkować powstaniem znacznych oddziaływań skumulowanych, 24 wtórnych i pośrednich. Pojawiające się zmiany i presje środowiskowe nie przyniosą istotnie negatywnych skutków. 5.4. Podsumowanie prognozy W wyniku realizacji projektu zmiany planu zajdą zmiany w środowisku przyrodniczym omawianego terenu. Nastąpić może zmniejszenie powierzchni biologicznie czynnej na terenie. To oczywiście zwiększy ilość powierzchni nieprzepuszczalnych. W pewnym stopniu zostanie ograniczone przewietrzanie poprzez realizacje założonej w planie zabudowy. W prognozie nie proponuje się rozwiązań alternatywnych. Jeśli jednak jakieś planowane inwestycje niosłyby za sobą znaczne oddziaływania w postaci hałasu i wibracji przekraczające dopuszczalne normy należałoby rozważyć działania przeciwdziałające takim negatywnym oddziaływaniom. Zapisy projektu zmiany planu wynikają ze stanu aktualnego zagospodarowania terenu jak również potrzeb inwestycyjnych rozwijającego się miasta i są zgodne z zapisami Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego. Jak wskazano - realizacja ustaleń zmiany planu nie spowoduje transgranicznych oddziaływań na środowisko przyrodnicze. 6. Ocena ustaleń projektu zmiany planu w aspekcie ochrony środowiska Projekt planu zakłada, iż aktualny sposób zagospodarowania i użytkowania będzie zmierzał do zintensyfikowania zabudowy usługowej ale również zmniejszy tą zabudowę na korzyść zabudowy jednorodzinnej. W wyniku realizacji zmiany planu nastąpi wzrost wskaźnika powierzchni zabudowy, czyli nastąpi ograniczenie powierzchni biologicznie czynnej. Wraz ze wzrostem intensywności zabudowy, lokalnie może dojść do pogorszenia stanu higieny atmosfery. Nie przewiduje się jednak w tych rejonach przekroczenia dopuszczalnych norm. Oceniając oddziaływanie ustaleń projektowanego dokumentu, wzięto pod uwagę jego potencjalny wpływ na poszczególne komponenty środowiska w sposób kompleksowy, zarówno na terenie objętym zmianami jak i na terenach sąsiednich. Oceniając wpływ poszczególnych oddziaływań na środowisko przyrodnicze zastosowano ocenę potencjalnego wpływu – stosując podział ustaleń na: pozytywne – pozostawiające środowisko z rożnych względów cenne w dotychczasowym użytkowaniu (np. las, parki, zadrzewienia) lub zmieniające funkcję – np. likwidacja elementów uciążliwych – podnoszenie jakości poprzez rozwiązania techniczne i infrastrukturalne lub zmianę przeznaczenia terenu; neutralne – mające zwykle niewielki wpływ na środowisko, zwykle są to zmiany w środowisku, które nie posiada walorów przyrodniczych czy krajobrazowych, lub pozostawiające w dotychczasowym użytkowaniu; dyskusyjne – z rożnych względów sprzeczne ze wskazaniami ekofizjograficznymi, często trudne do określenia na etapie projektowanego dokumentu (ze względu na ewentualną skalę przedsięwzięć, bądź choćby odsunięcie liniami zabudowy np. od skarp), często wynikają także z braku dostatecznych informacji we współczesnej wiedzy; 25 negatywne – w znacznym stopniu przekształcające środowisko przyrodnicze, w tym zwłaszcza elementy cenne, walory, siedliska, mogące pogorszyć w znacznym stopniu stan i funkcjonowanie środowiska przyrodniczego, stanowiące zagrożenie dla połączeń przyrodniczych i terenów sąsiednich. Oceniając ustalenia projektu planu w aspekcie ochrony środowiska należy podkreślić dostosowanie proponowanych rozwiązań przestrzennych – do obowiązujących przepisów z zakresu ochrony środowiska. W zmianie planu uwzględniono obecność terenów aktywnych biologicznie. Można zatem przyjąć, że większość wskazanych rozwiązań przestrzennych – ma charakter neutralny/średni o niewielkim wpływie na stan środowiska przyrodniczego – w strefie proponowanych uzupełnień zabudowy usługowej, która już w poprzedniej procedurze osiągnęła podobny kształt. Mimo to należy podkreślić iż formowanie proponowanego zagospodarowania terenu poprzez proponowaną lokalizację inwestycji z zakresu powstawania zabudowy usługowej I mieszkaniowej, wiązać się może także z budową tymczasowych dróg dojazdowych i użyciem ciężkiego sprzętu do budowy. W wyniku realizacji projektu planu dojdzie do wzrostu wskaźnika powierzchni zabudowy, czyli nastąpi ograniczenie powierzchni biologicznie czynnej. Projekt planu wprowadza szereg ustaleń z zakresu ochrony środowiska. Zostały one wymienione w poprzednim rozdziale. 7. Ocena ustaleń projektu zmiany planu z punktu widzenia możliwości ograniczenia wpływu na środowisko Projekt planu dotyczy obszaru miejskiego. Ze względu na dotychczasowe przeznaczenie terenu, wpływ założeń projektowanej zmiany planu na takie elementy (przyrody nieożywionej), jak środowisko gruntowo-wodne, powietrze, klimat itp. Będzie umiarkowany. Ze względu na skalę ewentualnych negatywnych oddziaływań na środowisko (głownie okresowych, generowanych przez roboty wykonawcze przedsięwzięć), ich zasięg nie obejmie położonych nawet tych w sąsiedztwie cennych obszarów i obiektów chronionych. Ewentualne zmiany siedliskowe wywołane mogą być pracami ziemnymi naruszającymi struktury litologiczne i hydrogeologiczne wierzchnich warstw podłoża. Takie prace mogą mieć miejsce w związku z realizacją planu. Skala tych przedsięwzięć będzie jednak nieznaczna i dotyczyć będzie tylko obszarów inwestycyjnych, także w żaden sposób nie mogą one wpłynąć na oddalone siedliska chronione. Nie ma, zatem zasadnej potrzeby wskazywania potrzeb kompensacji przyrodniczej (zgodnie z intencją zapisaną w art. 51 ust. 2 pkt. 3 lit. a i b Ustawy o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko). Natomiast poniższe rozwiązania zgodne z zapisami zawartymi w projekcie planu mają na celu zapobieganie, ograniczenie negatywnych oddziaływań przyszłego użytkowania na środowisko: 1. Celem ustaleń zawartych w zmianie planu jest stworzenie warunków do podjęcia działalności inwestycyjnej w zakresie zabudowy usługowej umożliwiającym tym samym przestrzenny rozwój miasta Mrągowa z uwzględnieniem rozwoju zrównoważonego. 2. Ewentualne potencjalne oddziaływanie na środowisko przyrodnicze określą monitoringi przed realizacyjne oraz analizy środowiskowe. 3. Poprawę ładu przestrzennego poprzez świadome kształtowanie przestrzeni terenów, szczególnie wzdłuż ciągów komunikacyjnych oraz uporządkowanie zagospodarowania przestrzennego i nadanie nowych form przestrzennych przy minimalizacji sytuacji kolizyjnych, wynikających z przeznaczenia terenów. 4. Należy zagospodarować zdjętą w trakcie wykonywania robot, aktywną biologicznie warstwę gleby (np. do lepszego kształtowania terenów zielonych). 26 5. W okresie inwestycyjnym i po zakończeniu budowy – kontrolować sposób składowania i unieszkodliwiania odpadów. 6. Stosować rozwiązania techniczne minimalizujące oddziaływanie na środowisko wodne, gruntowe (np. zastosowanie technologii minimalizujących ilość powstających ścieków i odpadów). 7. Ochrona wód gruntowych i powierzchniowych powinna być realizowana poprzez zastosowanie właściwych zabezpieczeń technicznych. W celu oczyszczenia wód gruntowych z wykopów należy zastosować separatory grawitacyjne oraz odtłuszczające. 8. Stosować rozwiązania techniczne minimalizujące oddziaływanie na stan aerosanitarny. 8. Wnioski 1. Plan zakłada na omawianym terenie zachowanie i reorganizację dotychczasowych funkcji z podkreśleniem walorów kulturowych oraz uwzględnieniem potrzeb z zakresu podkreślenia atrakcyjności terenu ze względu na bliskość jezior. 2. Plan zakłada wzrost powierzchni utwardzonej oraz wzrost spływu powierzchniowego w wyniku uszczelnienia podłoża. Plan dopuszcza jak w procedurze obowiązującej rozwój usług. 3. Plan określa zasady ochrony środowiska i kształtowania ładu przestrzennego poprzez zakazy i ustalenia ogólne oraz szczegółowe. 4. Sposób zagospodarowania zaproponowany w projekcie planu ze względu na swój charakter nie spowoduje degradacji środowiska przyrodniczego na obszarze planu jak również na terenach przyległych. 5. Przestrzeganie zapisów planu powinno doprowadzić w konsekwencji do minimalizacji negatywnych oddziaływań. Realizacja planu poprzez rozwiniecie infrastruktury technicznej może doprowadzić do minimalizacji negatywnych oddziaływań inwestycji na poszczególne komponenty środowiska przyrodniczego. 27 9. Streszczenie w języku niespecjalistycznym Niniejsza prognoza jest integralną częścią procedury oceny oddziaływania na środowisko planu zagospodarowania przestrzennego. Plan jak i prognoza obejmują swoim zasięgiem fragment miasta Mrągowo, w powiecie mrągowskim w województwie warmińsko-mazurskim. Celem sporządzenia prognozy jest zdefiniowanie zagrożeń dla środowiska przyrodniczego, jakie może przynieść realizacja założeń planu i ewentualne wskazania do podjęcia działań mających na celu ograniczenie zagrożeń. Powyższe jest zgodne z teorią zapobiegania powstawaniu zanieczyszczeń i zagrożeń u źródła, co przynosi korzyści ekonomiczne, społeczne a przede wszystkim środowiskowe. Projekt planu oprócz ustaleń dotyczących użytkowania i zagospodarowania terenu wprowadza także ustalenia zakresem obejmujące działania ukierunkowane na ochronę środowiska. Ustalenia planu, w głównej mierze mają charakter porządkujący i reorganizujący dotychczasowe przeznaczenie terenu. W planie wyróżniono obszar funkcjonalny: 01.MW/U - teren zabudowy mieszkaniowej wielorodzinnej i usług nieuciążliwych, 01.MNU - teren zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej z usługami nieuciążliwymi, 01.U – teren zabudowy usługowej nieuciążliwej, 01.KDL – teren dróg publicznych gminnych, 01.E – teren urządzeń sieci elektroenergetycznej – stacje transformatorowe. Realizacja planu mimo wielu zapisów z zakresu ochrony środowiska przyrodniczego, które mają za zadanie chronić obszar opracowania, może doprowadzić do pogorszenia stanu środowiska. Jednak rozwój terenów miasta poprzez zmianę analizowanego planu miejscowego ma na celu racjonalne kształtowanie środowiska i przestrzeni przy minimalizacji negatywnych oddziaływań. W prognozie dokonano analizy poszczególnych komponentów środowiska i oceniono jego funkcjonowanie w granicach opracowania przy uwzględnieniu zewnętrznych powiązań przyrodniczych. Ponadto, dokonano ogólnej oceny stanu środowiska i jego odporności na ewentualną degradację. Najważniejszą część prognozy stanowi ocena oddziaływania ustaleń planu na środowisko przyrodnicze fragmentu miasta Mrągowo, w której określono przewidywane skutki realizacji postanowień planu w odniesieniu do poszczególnych elementów środowiska. Oceniono skale i siłę oddziaływania na roślinność, zwierzęta, glebę, krajobraz, klimat, powierzchnie ziemi, wody oraz powietrze. Wynikiem tego jest precyzyjne zdefiniowanie oddziaływań najsilniejszych. Określono, że najbardziej istotnym skutkiem realizacji ustaleń projektu planu będą zmiany w środowisku wodno-gruntowym, ściślej gruntowym i zmiany charakteru krajobrazu. Zmniejszenie powierzchni biologicznie czynnej i zwiększenie powierzchni nieprzepuszczalnej to zagrożenia, które najczęściej definiowane są dla sporządzanych planów zagospodarowania przestrzennego. W ujęciu końcowym określono, iż sposób zagospodarowania terenu zgodny z projektowanym planem nie spowoduje znaczącego wzrostu zagrożenia środowiska w granicach planu i poza nim. 28