TEMATY SEMINARIÓW Z POŁOŻNICTWA DLA VI ROKU WYDZIAŁU LEKARSKIEGO Nr Tematyka Prowadzący 1 Poród patologiczny Wprowadzenie, Definicja porodu patologicznego, miejsce porodu patologicznego we współczesnym położnictwie, ewolucja wskazań do cięcia cesarskiego. Przypomnienie budowy kanału rodnego oraz płodu jako przedmiotu porodu (wymiary miednicy, przestrzenie i płaszczyzny, części duże i drobne płodu, szwy, ciemiączka, określenie pojęć: położenie, ustawienie, ułożenie, punkt prowadzący, płaszczyzna miarodajna, punkt podparcia). Nieprawidłowa budowa kanału rodnego (miednice patologiczne, anomalie rozwojowe w obrębie macicy i pochwy). Przypomnienie mechanizmu porodu fizjologicznego (zwroty porodowe). Zaburzenia czynności skurczowej macicy- Położenie płodu poprzeczne. Przyczyny powstawania, czynniki sprzyjające. Odmiany. Rozpoznawanie (badanie położnicze zewnętrzne, wewnętrzne, USG). Niebezpieczeństwa związane z położeniem poprzecznym, położenie poprzeczne zaniedbane. Obroty położnicze: zewnętrzny i wewnętrzny. Przebieg porodu w położeniu poprzecznym, rola cięcia cesarskiego. Położenie płodu skośne. Położenie płodu podłużne miednicowe- częstość występowania, przyczyny. Odmiany (położenie miednicowe zupełne, pośladkowe, stópkowe, kolankowe). Rozpoznawanie (badanie położnicze zewnętrzne, wewnętrzne, USG). Rola obrotów położniczych w położeniu miednicowym. Mechanizm porodu miednicowego, poród drogami natury w położeniu podłużnym miednicowym- pomoc ręczna, uwalnianie zarzucanych rączek, poród następującej główki, ręczne wydobycie płodu (pomoc ręczna sposobem Brachta, uwalnianie rączek sposobem klasycznym. Müllera, Lövseta, pomoc ręczna sposobem Veita-Smelliego). Niebezpieczeństwa wynikające z porodu drogami natury w położeniu miednicowym, rola cięcia cesarskiego. Położenie płodu podłużne główkowe nieprawidłowe ustawienie i ułożenie główki. Wysokie proste stanie główki (rozpoznanie, postępowanie). Asynklityzm przedni i tylny. Ułożenie potylicowe tylne (rozpoznanie, różnicowanie, postępowanie). Ułożenia odgięciowe (wierzchołkowe, czołowe, twarzyczkowe - rozpoznanie, różnicowanie, postępowanie). Niskie poprzeczne stanie główki, Dystocja barkowa (definicja, czynniki sprzyjające, postępowanie). Przodowanie i wypadnięcie części drobnych- Kleszcze położnicze (warunki do założenia, wskazania, przeciwwskazania, technika zabiegu, powikłania). Próżniociąg położniczy (warunki do założenia, wskazania, przeciwwskazania, technika zabiegu, powikłania). Cięcie cesarskie. Krwawienia drugiej połowy ciąży Łożysko przodujące. Definicja łożyska przodującego, częstość występowania i przyczyny. Klasyfikacja łożyska przodującego w odniesieniu do ujścia wewnętrznego szyjki macicy. Zmiany morfologiczne łożyska przodującego (definicja łożyska wrośniętego). Rozpoznanie łożyska przodującego: objawy kliniczne i badanie ultrasonograficzne. Różnicowanie krwawienia z łożyska przodującego z innymi przyczynami krwawień z dróg rodnych w II połowie ciąży. Postępowanie lecznicze oraz wybór terminu zakończenia ciąży, wybór metody porodu. Powikłania łożyska przodującego dotyczące matki i płodu. Przedwczesne oddzielenie łożyska prawidłowo usadowionego Definicja łożyska przedwcześnie oddzielonego, częstość występowania i przyczyny Klasyfikacja stopnia ciężkości przedwczesnego oddzielenia łożyska: kryteria kliniczne i anatomiczne. Rozpoznanie przedwczesnego oddzielenia łożyska: objawy kliniczne, badania laboratoryjne, badanie ultrasonograficzne. Różnicowanie pomiędzy łożyskiem przodującym i przedwcześnie oddzielonym. Leczenie z uwzględnieniem wskazań do ukończenia ciąży lub porodu. Powikłania związane z przedwczesnym oddzieleniem się łożyska dotyczące matki i płodu Inne przyczyny krwawień w II połowie ciąży Powikłania III okresu porodu Definicja krwotoku w III okresie porodu. Niedowład (atonia macicy): definicja, przyczyny, rozpoznanie, leczenie- Zaburzenia w oddzielaniu się i wydalaniu łożyska (zatrzymanie łożyska, uwięźnięcie łożyska, łożysko przylegające, wrośnięte i przerośnięte, wynicowanie macicy) - rozpoznanie, postępowanie. Resztki łożyskowe i błon płodowych - rozpoznanie, postępowanie. Mechaniczne uszkodzenia narządu rodnego w czasie porodu: przyczyny, rozpoznanie, leczenie. Krwotoki związane z nieprawidłową lokalizacją łożyska i przedwczesnym oddzieleniem się łożyska prawidłowo usadowionego Koagulopatie położnicze i małopłytkowości Hemostaza. Zmiany hemostazy w czasie ciąży. Zespół rozsianego wykrzepiania wewnątrznaczyniowego: przyczyny, rozpoznanie, leczenie. Przewlekłe nabyte zaburzenia hemostazy (immunologiczna plamica małopłytkowa, małopłytkowość alloimmunologiczna, małopłytkowości związane z obecnością przeciwciał antyfosfolipidowych lub działaniem niektórych leków)- definicje, rozpoznanie, leczenie, konsekwencje dla matki i płodu. Wrodzone zaburzenia hemostazy- rozpoznanie, leczenie. dr S. Świderski dr J. Węgrzynowski 2 dr O. Sipak-Szmigiel dr M. Bilar 3 Choroby serca i dużych naczyń w ciąży 4 5 6 7 Choroby układu krążenia w ciąży - częstość występowania chorób serca, wady wrodzone serca nabyte i wrodzone - znaczenie i częstość występowania, diagnostyka u kobiet z organiczna choroba serca przed ciążą, ocena szans prawidłowego przebiegu ciąży, porodu, połogu i rozwoju płodu i noworodka matki z chorobą serca, klasyfikacja NYHA, rokowania odległe u dzieci, planowanie ciąży u kobiety z choroba serca. Objawy choroby serca w ciąży, wykładniki choroby serca w badaniach dodatkowych w ciąży, Objawy, leczenie, postępowanie w ciąży, kardiologiczne wskazania do zakończenia ciąży, optymalny sposób porodu w poszczególnych chorobach serca, choroba wieńcowa w ciąży, kadriomiopatia okołoporodowa. Wskazania do leczenia operacyjnego w ciąży, profilaktyka zapalenia wsierdzia, profilaktyka i leczenie p/zakrzepowe w chorobach serca w ciąży. Niedokrwistości w ciąży - częstość występowania, dzienne zapotrzebowanie na żelazo w ciąży prawidłowej, zasoby żelaza w organizmie ciężarnej, przyczyny wzrostu zapotrzebowania na żelazo w ciąży, wchłanianie i metabolizm żelaza, bilans żelaza w ciąży, przed ciążowa profilaktyka niedokrwistości. Przyczyny niedokrwistości nabytych i wrodzonych w ciąży, podział niedokrwistości z niedoboru żelaza, prawidłowe wartości wskaźników hematologicznych w ciąży, diagnostyka niedokrwistości z niedoboru żelaza, patofizjologia niedokrwistość w poszczególnych trymestrach ciąży, niedokrwistość a czynność skurczowa macicy, hipotrofia płodu w niedokrwistości, leczenie niedokrwistości w ciąży Zaburzenia endokrynologiczne w ciąży Cukrzyca w ciąży. Regulacja metabolizmu węglowodanów w ciąży, transport węglowodanów przez łożysko. Klasyfikacja cukrzycy. Częstość występowania cukrzycy w ciąży. Wpływ zaburzonej gospodarki węglowodanowej i jej powikłań matczynych przebieg ciąży (powstawanie wad wrodzonych, poronienia fetopatia cukrzycowa, wielowodzie, makrosomia płodu, zahamowanie tempa wzrastania płodu, umieralność płodów i noworodków). Powikłania ciąży u kobiet z cukrzycą (kwasica metaboliczna, PIH, nefropatia i retinopatia cukrzycowa, zakażenia dróg moczowych). Przygotowanie kobiety z cukrzycą przedciążową do ciąży. Patomechanizm rozwoju cukrzycy ciężarnych. Kryteria wyrównania gospodarki węglowodanowej w ciąży. Leczenie cukrzycy w ciąży. Monitorowanie stanu płodu w ciąży powikłanej cukrzycą. Postępowanie położnicze i diabetologiczne w czasie porodu u kobiet z cukrzycą. Ocena gospodarki węglowodanowej po zakończeniu ciąży u kobiet z rozpoznawaną cukrzycą ciężarnych. Schorzenia tarczycy w ciąży. Wpływ ciąży na funkcję gruczołu tarczowego kobiety ciężarnej. Profilaktyka jodowa kobiety ciężarnej. Synteza hormonów tarczycy. Choroby tarczycydiagnostyka. Nadczynność tarczycy - przyczyny, objawy, powikłania u matki i u płodu, leczenie. Przełom tarczycowy - przyczyny , objawy, leczenie. Niedoczynność tarczycy przyczyny, objawy, powikłania u matki i u płodu, leczenie, śpiączka w obrzęku śluzowatym przyczyny, objawy, leczenie. Nadciśnienie indukowane ciążą. Choroby nerek i wątroby w ciąży Klasyfikacja nadciśnienia tętniczego w ciąży. Kryteria diagnostyczne. Etiopatogeneza nadciśnienia indukowanego ciążą PIH (gestozy EPH). Leczenie nadciśnienia w ciąży. Sposób ukończenia ciąży. Rzucawka - rozpoznawanie różnicowe, leczenie. Choroby układu moczowego w ciąży - bakteriomocz bezobjawowy, ostre i przewlekłe odmiedniczkowe zapalenie nerek, ostre i przewlekle kłębuszkowe zapalenie nerek, zespół nerczycowy, kamica dróg moczowych, ostra i przewlekła niewydolność nerek, ciąża po transplantacji nerki - postępowanie diagnostyczne i lecznicze. Schorzenia wątroby w ciąży - ostre ciążowe stłuszczenie wątroby, cholestaza węwnątrzwątrobowa . Wirusowe zapalenie wątroby w ciąży. Przewlekłe schorzenia wątroby w ciąży - marskość wątroby, kamica dróg żółciowych, zespól HELLP Diagnostyka i terapia płodu Płód jako pacjent - możliwości diagnostyki stanów chorobowych. Konflikt serologiczny w zakresie czynnika Rh - definicja niezgodności, immunizacji, choroby hemolitycznej. Wpływ przeciwciał matczynych na płód. Prowadzenie ciąży z niezgodnością i immunizacją. Wewnątrzmaciczne leczenie niedokrwistości płodu. Profilaktyka immunizacji czynnikiem Rh. Niezgodność w zakresie innych czynników krwinkowych i płytkowych. Diagnostyka nieprawidłowości budowy i czynności serca płodu -terminy i wskazania do badań serca, podstawy ECHO serca płodu. Rozpoznanie i leczenie zaburzeń rytmu serca płodu. Rozpoznawanie i leczenie niewydolności krążenia płodu. Wady płodu możliwe do leczenia wewnątrzmacicznego - wady układu moczowego, wady CUN, torbiele jamy brzusznej. Monitorowanie stanu płodu w ciąży. Zagadnienia etyczne i prawne w położnictwie oraz diagnostyka genetyczna w ciąży Test potrójny, test zintegrowany, amniopunkcja cytogenetyczna, kordocenteza, biopsja kosmówki. dr M. Bilar dr T. Płonka dr O. Sipak-Szmigiel dr M. Bilar dr K. Engel dr T. Płonka dr J. Węgrzynowski dr K. Engel dr S. Świderski dr O. Sipak-Szmigiel