ZESPÓŁ NADPOBUDLIWOŚCI PSYCHORUCHOWEJ -ADHD-

ZESPÓŁ
NADPOBUDLIWOŚCI
PSYCHORUCHOWEJ
Z DEFICYTEM UWAGI
-ADHD-
Czym jest ADHD?
ADHD (ang. Attention Deficit-Hyperactivity Disorder)
– specyficzny tryb pracy mózgu utrudniający
kontrolowanie własnych zachowań, powodujący
nadpobudliwość ruchową i osłabiający zdolność
skupienia uwagi. Odmianą tej choroby jest zespół ADD
objawiający się zaburzeniami koncentracji bez
nadpobudliwości ruchowej.
Dziecko nadpobudliwe nie ma czegoś za dużo. Ma
po prostu za mało zdolności do wewnętrznej
kontroli. Łatwo się denerwuje, płacze, jest bardzo
wrażliwe. Inne dzieci mogą być agresywne, mające
stałe konflikty z kolegami. Objawy nasilają się w
szkole, gdyż zwiększają się wymagania, sytuacja jest
nowa i dziecko nie jest już jako jedyne w samym
centrum zainteresowania dorosłych.
Mózg dzieci z ADHD jest bombardowany różnymi
informacjami, których nie umie odfiltrować czyli wybrać
najważniejszych w danej sytuacji. Dlatego dzieci te szybko
się rozpraszają, wszystko jest dla nich ciekawe. Słyszą
zarówno głos pani w klasie jak i cykanie zegara, głos
ptaków, hałas przejeżdżającego samochodu, szelest firan w
otwartym oknie. Jego mózg jest bombardowany przez
wszystkie bodźce naraz. Które z nich są więc
najważniejsze? I z tym właśnie dziecko z ADHD ma
problemy. Nie potrafi z wszystkich dochodzących bodźców
wybrać najważniejszego!
Dzieci nadpobudliwe psychoruchowo stanowią około 3 10% wszystkich dzieci w młodszym wieku szkolnym.
Zostają określane jako "marzycielskie" lub "żywe srebra".
Rozpoznanie najczęściej następuje w 7 roku życia, choć w
opinii wielu lekarzy cechy tego zespołu są już widoczne od
chwili narodzin w postaci drażliwości (łatwo zaczynają
płakać), mniejszego zapotrzebowania na sen, zaburzeń
łaknienia. Zespół nadpobudliwości jest najlepiej widoczny w
wieku szkolnym, gdyż zaburzenia uwagi znacząco wpływają
na osiągnięcia szkolne i możliwość uzyskania wykształcenia.
Poważnym problemem jest bak akceptacji ze strony
rówieśników.
POMOC
Najbardziej skuteczna jest wielokierunkowa pomoc, która
obejmuje oddziaływania psychospołeczne, psychoterapię i
leczenie farmakologiczne. Udzielana powinna być przez
zespół ludzi. W takim zespole terapeutycznym powinien się
znaleźć psychiatra, psycholog i pedagog. Zespół ten powinien
mieć możliwość stałego kontaktu z rodzicami dziecka i
szkołą.
Według wskazań Amerykańskiego Towarzystwa
Psychiatrycznego elementy postępowania
wielokierunkowego powinny obejmować:
1. Oddziaływania psychospołeczne:
•wyjaśnianie rodzicom i innym członkom rodziny istoty
objawów ADHD, jego przebiegu i rokowania.
Poradnictwo w zakresie metod wychowawczych.
•wyjaśnianie dziecku istoty zaburzenia, omawianie z nim
kłopotów jakie miało w czasie badania i testów.
Nakłanianie do obserwacji swojego zachowania.
•wyjaśnianie nauczycielom istoty zaburzenia, współpraca ze
szkołą i poradnią psychologiczno - pedagogiczną.
2. Psychoterapia
Zdarza się, że u dziecka nadpobudliwego i w jego rodzinie
pojawiają się problemy wykraczające poza ramy
poradnictwa rodzinnego.
Takim dzieciom i rodzicom proponuje się dostępne
formy psychoterapii:
*Terapia rodzin - jeśli rodzina jako całość ma znaczne
trudności w funkcjonowaniu.
*Terapia indywidualna lub grupowa dziecka
Przeciwdziała ona niskiej samoocenie dziecka, pomaga
rozwiązywać problemy z rówieśnikami.
*Trening umiejętności społecznych i terapia zaburzeń
uwagi.
3. Farmakoterapia - stosowanie leków.
Rodzaj pomocy w zależności od dominującego
typu zaburzeń:
1. NADRUCHLIWOŚĆ:
-poradnictwo dla nauczycieli i rodziców,
-behawioralna modyfikacja zachowań (praca z dzieckiem nad
pewnymi zachowaniami),
-zmiana czynników środowiskowych,
-farmakoterapia.
2. ZABURZENIA UWAGI:
-farmakoterapia,
-ćwiczenia koncentracji uwagi,
-ćwiczenia funkcji poznawczych (pamięci, kontroli).
c.d.:
3. IMPULSYWNOŚĆ I AGRESJA:
-behawioralna modyfikacja zachowań,
-terapia rodziny,
-poradnictwo indywidualne i terapia indywidualna,
4. NIEPOWODZENIA SZKOLNE:
-reedukacja,
-nauczanie wyrównawcze,
-poradnictwo indywidualne.
Idealna diagnostyka w kierunku ADHD
•Informacje zebrane od rodziców na temat rozwoju dziecka i
obecnego jego zachowania.
•Informacje uzyskane od nauczyciela na temat zachowania
dziecka w szkole.
•Badanie pediatryczne.
•Badanie neurologiczne, w razie potrzeby badanie EEG.
•Obserwacja zachowania dziecka.
•Rozmowa z dzieckiem.
c.d.
•Oceny nasilenia problemu nadpobudliwości
psychoruchowej i zaburzeń koncentracji uwagi oraz
zachowań problemowych przy pomocy skali i
kwestionariuszy diagnostycznych.
•Ocena zachowania dziecka przy pomocy kwestionariuszy
opartych o kryteria ICD-10 lub DSM-IV.
•Obiektywna lub subiektywna ocena aktywności ruchowej
dziecka.
•Obiektywny pomiar uwagi dziecka.
•Badanie psychologiczne, ocena ilorazu inteligencji.
Sławni ludzie z ADHD
Hans Christian
Andersen bajkopisarz
Winston Churchill
- wielki brytyjski
polityk, mąż stanu
i literat
Salvador Dali malarz
Walt Disney - odkrywca
filmowy, rysownik i
animator
Thomas Edison wynalazca
Albert Einstein fizyk, laureat
nagrody Nobla
Pablo Picasso malarz
Szymon Majewski
A także:
• Kirk Douglas - aktor
• Madonna - piosenkarka, aktorka
• Dustin Hoffman - aktor
• Michael Jordan - koszykarz NBA
• John Lennon - piosenkarz, członek zespołu The Beatles
• Steven Spielberg - reżyser, producent filmowy
• Sylwester Stallone – aktor
• John F. Kennedy - prezydent USA w latach 19611963
Literatura:
A. Kozłowska, Zaburzenia emocjonalne u dzieci w wieku szkolnym. Warszawa 1980.
Instytut Wydawniczy Związków Zawodowych.
R. Portman, ADHD - nadpobudliwość psychoruchowa : istota zagadnienia . Kielce 2006.
Wyd. Jedność.
T.Wolańczyk, A.Kołakowski, M.Skotnicka, Nadpobudliwość psychoruchowa u dzieci.
Lublin 1999. Wyd. BiFolium.