Samorząd gospodarczy i zawodowy

advertisement
Samorząd gospodarczy i
zawodowy
PPwG 2016
Tematyka
• Samorządy gospodarcze
• Samorządy zawodowe
• Udział pracowników w zarządzaniu
2
Pojęcie samorządu
• Podstawowe kategorie samorządów – terytorialne,
gospodarcze, zawodowe, rolnicze, pracownicze
• Charakterystyka samorządu
– Uprawnienia do załatwiania zadań publicznych przez
własnych przedstawicieli
– Obligatoryjne uczestnictwo
– Obowiązek przestrzegania ustaleń samorządowych i
finansowania samorządu przez członków wspólnoty
samorządowej
– Zadania samorządów: własne i powierzone
– Nadzór państwowy pod względem legalności
3
Konstytucyjne podstawy samorządu
• Samorząd terytorialny – roz. VII Konstytucji
• Samorządy zawodowe
– Art. 17. 1. Konstytucji: W drodze ustawy można tworzyć
samorządy zawodowe, reprezentujące osoby wykonujące
zawody zaufania publicznego i sprawujące pieczę nad
należytym wykonywaniem tych zawodów w granicach interesu
publicznego i dla jego ochrony.
• Samorządy pozostałe
– Art. 17. 2. W drodze ustawy można tworzyć również inne rodzaje
samorządu. Samorządy te nie mogą naruszać wolności
wykonywania zawodu ani ograniczać wolności podejmowania
działalności gospodarczej.
• Konstytucyjna niedopuszczalność obowiązkowego,
powszechnego samorządu gospodarczego
4
Samorząd gospodarczy
Instytucje
samorządu
gospodarczego
Izby gospodarcze
Samorząd
rzemiosła
Samorząd
niektórych
przedsiębiorców
5
Izby gospodarcze (1)
• Podstawa prawna – ustawa o izbach
gospodarczych (1989)
• Zadania:
–
–
–
–
–
–
–
reprezentacja interesów gospodarczych
upowszechnianie etyki zawodowej
konsultowanie projektów aktów prawnych
postępowania polubowne
wspieranie kształcenia i doskonalenia zawodowego
opinie o zwyczajach gospodarczych (handlowych)
możliwość powierzenia zadań przez Radę Ministrów
6
Izby gospodarcze (2)
• Tworzenie izb gospodarczych
– dobrowolny, zrzeszeniowy tryb
– 50 założycieli (izba wojewódzka), 100 –
ponadwojewódzka
– członkowie – przedsiębiorcy, zakaz
ograniczeń przynależności
– statut, wybór organów, wpis do KRS, nabycie
osobowości prawnej
– izby dwu- lub wielostronne – inicjatywa KIG,
udział przedsiębiorców zagranicznych
7
Izby gospodarcze (3)
• Struktura izby
– walne zgromadzenie członków izby (organ ustawowy)
– zarząd, ew. organ wewnętrznej kontroli (organy statutowe)
• Zrzeszanie izb
– Krajowa Izba Gospodarcza, izby regionalne – zasada
dobrowolności
– Polska Izba Handlu Zagranicznego powołana przez KIG
• targi, wystawy
• arbitraż międzynarodowy
• legalizacja dokumentów
• potwierdzanie pochodzenia towarów
8
Izby gospodarcze (4)
• Majątek izb
– składki, darowizny
– działalność gospodarcza (cele statutowe, zakaz
podziału zysku)
• Nadzór
- organ nadzoru (minister lub wojewoda) oraz
sąd rejestrowy
- organ administracji – wystąpienie o usunięcie
nieprawidłowości
- sąd rejestrowy – upomnienie, uchylenie
uchwały, rozwiązanie izby
9
Inne samorządy gospodarcze
• Samorząd rzemiosła:
– działalność rzemieślnika na podstawie ustawy SDG, z zachowaniem
warunków ustawy o rzemiośle
– osoby fizyczne, z udziałem kwalifikowanej pracy własnej, we własnym
imieniu i na własny rachunek, do 50 zatrudnionych
– jednoosobowo lub w spółce cywilnej
– kwalifikacje: wykształcenie kierunkowe, dyplom mistrza, świadectwo
czeladnika
• Struktura rzemiosła (osoby prawne, KRS)
– cechy – według rodzajów rzemiosł lub obszarów
– spółdzielnie rzemieślnicze - własna działalność gospodarcza
– izby rzemieślnicze – zrzeszają cechy i spółdzielnie (reprezentacja,
egzaminy zawodowe)
– Związek Rzemiosła Polskiego
• Samorząd niektórych przedsiębiorców (zrzeszenia handlu i
usług, transportu)
10
Samorządy zawodowe (1)
• Zawody zaufania publicznego
– prawnicze – adwokaci, radcy prawni, notariusze,
rzecznicy patentowi, komornicy sądowi
– medyczne – lekarze, stomatolodzy, aptekarze,
weterynarze, pielęgniarki i położne, psychologowie
– finansowe – biegli rewidenci, doradcy podatkowi,
rzeczoznawcy majątkowi
– inne zawody – architekci, urbaniści, inżynierowie
budownictwa
11
Samorządy zawodowe (2)
• Cechy zawodów zaufania publicznego
– kwalifikacje zawodowe (wykształcenie, praktyka,
egzamin)
– samodzielne wykonywanie zawodu
– wymóg zaufania ze strony klienta, tajemnica
zawodowa
– etyka zawodowa
– korporacje zawodowe
• Formy wykonywania zawodu
– samodzielne (indywidualna praktyka, spółka
partnerska)
– stosunek pracy
12
Samorządy zawodowe (3)
• Zadania korporacji zawodowych
- reprezentacja wobec władz państwowych
- udzielanie uprawnień zawodowych,
prowadzenie rejestrów uprawnionych
(obligatoryjna przynależność)
- ustalanie zasad etyki zawodowej (kodeksy
etyczne)
- egzekwowanie odpowiedzialności zawodowej
- kształcenie zawodowe (aplikacje, szkolenia)
13
Samorządy zawodowe (4)
• Typowe elementy korporacji zawodowych
– krajowy zjazd korporacji
– izba krajowa
– izby okręgowe
– sądy dyscyplinarne
– składki
– nadzór właściwego ministra (zaskarżanie
uchwał do sądu)
14
Udział pracowników w zarządzaniu
•
•
•
•
•
•
Ustawa z 2006 r. o informowaniu pracowników i przeprowadzaniu z nimi
konsultacji
Implementacja dyrektywy 2002/14/WE z 11.3.2002 ustanawiającej ogólne
ramowe warunki informowania i przeprowadzania konsultacji z
pracownikami we Wspólnocie Europejskiej
Stosuje się w przedsiębiorstwach powyżej 50 pracowników
Podstawowa forma - rada pracowników (3-7 członków) wybierana przez
organizacje związkowe, a w razie braku porozumienia przez pracowników w
ramach wyborów organizowanych przez pracodawcę, ochrona stosunku
pracy
Formy udziału:
– informowanie - przekazywanie radzie pracowników danych dotyczących
przedsiębiorstwa (sytuacja ekonomiczna pracodawcy i przewidywane
zmiany, stan i zmiany zatrudnienia, zmiany w organizacji pracy),
obowiązek zachowania poufności
– przeprowadzanie konsultacji - wymiana poglądów i dialog pracodawcy z
radą pracowników
Odrębne porozumienia o informowaniu pracowników wyłączają
zastosowanie ustawy
15
Europejskie rady zakładowe
• Ustawa o europejskich radach zakładowych z 2002 r.
• Europejska rada zakładowa składa się z przedstawicieli
pracowników zatrudnionych na terytorium państw członkowskich w
przedsiębiorstwie lub w grupie przedsiębiorstw o zasięgu unijnym
• Europejska rada zakładowa jest uprawniona do uzyskiwania
informacji i prowadzenia konsultacji dotyczących całości
przedsiębiorstwa
16
Download