Zasady konkurencyjności PROW 2014-2020

Zasady konkurencyjności
Poddziałanie 19.4 „Wsparcie na rzecz
kosztów bieżących i aktywizacji”
Autor: Marek Buczkowski
Materiał opracowany przez: Departament Rozwoju Obszarów Wiejskich.
Instytucja Zarządzająca PROW 2014-2020 – Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi.
„Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich:
Europa inwestująca w obszary wiejskie”.
Materiał współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Programu Rozwoju Obszarów
na lata 2014-2020.
Zasady konkurencyjności mają na celu zapewnienie,
że wydatki ponoszone w ramach projektu są
najkorzystniejsze w stosunku do innych ofert
rynkowych.

•
•
O zasadach konkurencyjności możemy mówić w przypadku zasad:
„sformalizowanych” np. w postaci załącznika do umowy określającego
szczegółowo postępowanie beneficjenta w zależności od wartości
zamówienia,
ogólnych (globalnych) wpisujących się w system zamówień publicznych,
regulowanych na dwóch płaszczyznach: prawa Unii Europejskiej oraz
prawa krajowego, realizowanych poprzez zachowanie zasad: równego
traktowania wykonawców, uczciwej konkurencji oraz przejrzystości.
Podstawa prawna



Na poziomie Unii Europejskiej przepisy odnoszące się do zamówień
publicznych zawarte są w:
Traktacie o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE – główny akt prawa
pierwotnego Unii Europejskiej). Podstawowe zasady, które należy
stosować, udzielając zamówienia publicznego, zostały umieszczone
w przepisach dotyczących:
• swobodnego przepływu towarów,
• swobody prowadzenia działalności gospodarczej,
• swobody świadczenia usług,
• zakazu dyskryminacji,
Dyrektywach: klasyczna 2014/24/UE i sektorowa 2014/25/UE.
Podstawa prawna

Na poziomie prawa krajowego przepisy odnoszące się do zamówień
publicznych oraz wydatkowania środków publicznych zawarte są w:

Ustawie z dnia 29 stycznia 2004 r. – Prawo zamówień Publicznych (Dz.
U. z 2015 r. poz. 2164),

Ustawa z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz. U.
z 2013 r. poz.885, z późn. zm.)
Podstawa prawna



zgodnie z art. 5 ust. 3 pkt 4 ustawy o finansach publicznych – do
środków publicznych, którymi są środki pochodzące z budżetu unii
europejskiej zalicza się również środki na realizację wspólnej polityki
rolnej,
zgodnie z art. 44 ust. 3 pkt. 1 ustawy o finansach publicznych – wydatki
publiczne powinny być dokonywane w sposób celowy i oszczędny,
z zachowaniem zasad uzyskiwania najlepszych efektów z danych
nakładów, optymalnego doboru metod i środków służących osiągnięciu
założonych celów,
zgodnie z art. 47 ustawy o finansach publicznych – podmiot wnioskujący
o przyznanie środków publicznych na realizację wyodrębnionego
zadania powinien przedstawić ofertę wykonania zadania zgodnie
z zasadami uczciwej konkurencji, gwarantującą wykonanie zadania
w sposób efektywny, oszczędny i terminowy.
Podstawa prawna



zgodnie z § 9 ust. 1 pkt 3 wzoru umowy o przyznaniu pomocy –
Beneficjent oświadcza, że nie podlega zakazowi dostępu do środków
publicznych, o których mowa w art. 5 ust. 3 pkt 4 ustawy o finansach
publicznych, na podstawie prawomocnego orzeczenia sądu i zobowiazuje
się do niezwłocznego poinformowania Zarządu Województwa o zakazie
dostępu do środków publicznych, na podstawie prawomocnego
orzeczenia sądu, wydanego w stosunku do Beneficjenta po zawarciu
umowy,
zgodnie z § 10 ust. 1 pkt 8 wzoru umowy o przyznaniu pomocy –
wypowiedzenie umowy następuje w przypadku orzeczenia wobec
Beneficjenta zakazu dostępu do środków publicznych, o których mowa
w art. 5 ust. 3 pkt 4 ustawy o finansach publicznych, na podstawie
prawomocnego orzeczenia sądu po zawrciu umowy,
zgodnie z § 17 pkt 12 wzoru umowy o przyznaniu pomocy – aktem
prawnym mającym zastosowanie jest ustawa o finansach publicznych.
Uczciwa konkurencja, równe traktowanie,
przejrzystość

•
•
•
•
Zasady uczciwej konkurencji, równego traktowania wykonawców,
przejrzystości (transparentności) mają swoje odzwierciedlenie w:
procedurach szczegółowych np. ustawa Pzp,
procedurach uproszczonych np. zasady konkurencyjności wydatków dla
operacji typu „Budowa lub modernizacja dróg lokalnych” objętych PROW
2014-2020,
powinny mieć odzwierciedlenie w procedurach wewnętrznych danego
podmiotu jeżeli takie posiada,
powinny mieć odzwierciedlenie w wydatkowaniu środków publicznych.
Uczciwa konkurencja



zasadę uczciwej konkurencji należy rozumieć jako dopuszczenie do
udziału w postępowaniu odpowiedniej ilości wykonawców (wielu),
przynajmniej 3. Należy jednak uważać, żeby oferenci nie należeli do
jednego właściciela czy też tego samego producenta itd.., dlatego też
najlepiej jest dodatkowo upublicznić zapytanie ofertowe;
opis przedmiotu zamówienia powinien być jednoznaczny i nie
wskazujący określonego producenta;
podczas badania i oceny ofert ofert należy pamiętać żeby odrzucić
oferty np. z rażąco niską (nieuczciwą) ceną.
Najczęstszymi przypadkami naruszania zasady uczciwej konkurencji są: dokonywanie opisu
przedmiotu zamówienia na podstawie katalogów jednego z producentów, określanie
parametrów kupowanego sprzętu w taki sposób, że spełnia je tylko jeden producent czy
dokonywanie opisu przedmiotu zamówienia przez wskazanie rygorystycznych, wygórowanych
wymagań, nieuzasadnionych potrzebami zamawiającego.
Równe traktowanie wykonawców



inaczej zwana zasadą równości – należy pamiętać żeby podmioty
będące w takiej samej sytuacji traktować tak samo, a podmioty będące
w odmiennej sytuacji traktować odmiennie,
należy pamiętać żeby dokonywać wyboru w oparciu o warunki udziału
w postępowaniu określone w zapytaniu ofertowym
należy pamiętać o ewentualnym odrzuceniu ofert niespełniających
waruków przedmiotowych lub wykluczeniu wykonawcy niespełniającego
warunków udziału w postępowaniu
Przejrzystość (transparentność)




dzięki przejrzystości można stwierdzić czy zachowano zasady uczciwej
konkurencji i równego traktowania;
każda czynność zamawiającego podejmowana w toku toczącego się
postępowania powinna być jawna: np. informacja o wyniku.
osoby występujące po stronie zamawiającego powinny być
bezstronne i obiektywne w czasie przygotowania i prowadzenia
postępowania
czynności w danym postępowaniu powinny być w jakiś sposób utrwalone
Zasady konkurencyjności
PROW 2014-2020
Ustalenie wartości zamówienia z należytą starannością (sumować ten sam
rodzaj i przeznaczenie zamówienia, ten sam czas, jeden wykonawca).
Uwaga na niedozwolony podział zadań w celu uniknięcia stosowania zasad
konkurencyjności.
2. Przygotowanie odpowiedniego zapytania ofertowego, które musi zawierać
7 elementów:
1.
 opis przedmiotu zamówienia,
 warunki udziału w postępowaniu,
 kryteria oceny ofert wraz z wagami punktowymi lub procentowymi,
 opis sposobu przyznawania punktacji za dane kryterium,
 termin składania ofert – min. 7 dni (dostawy, usługi) lub 14 dni (roboty budowlane) od
upublicznienia,
 warunki wykluczenia (o których mowa w ust. 6 zasad konkurencyjności),
 termin realizacji zamówienia.
3.
Upublicznienie zapytania
konkurencyjności.
ofertowego,
zgodnie
z
ust.
8
zasad
Zasady konkurencyjności
PROW 2014-2020
Upublicznienie: umieszczenie na stronie internetowej wskazanej
w komunikacie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi umieszczonym na
stronie
internetowej
www.minrol.gov.pl
oraz
www.arimr.gov.pl,
a do czasu uruchomienia tej strony – wysłanie zapytania ofertowego do
trzech potencjalnych wykonawców danego zamówienia oraz upublicznienie
zapytania na własnej stronie internetowej.
4. Zwrócenie uwagi na modyfikacje zapytania ofertowego (po terminie
składania ofert niemożliwa, wydłużenie odpowiednio czasu, upublicznienie
jak zapytanie).
5. Zwrócenie uwagi na przypadki konieczności odrzucenia ofert, których
treść nie odpowiada treści zapytania ofertowego (opis przedmiotu
zamówienia) lub złożonych przez oferenta niespełniającego warunków
udziału w postępowaniu (warunki z zapytania ofertowego).
6. Wybranie najkorzystniejszej oferty w oparciu o kryteria ustalone
w zapytaniu ofertowym!
Zasady konkurencyjności
PROW 2014-2020
Umieszczenie informacji o wyniku postępowania na stronie internetowej.
Zasady takie same jak przy upublicznianiu (włącznie z wysłaniem informacji
do potencjalnych wykonawców, do których wysłano wcześniej zapytanie
ofertowe).
8. Zawarcie umowy z wykonawcą. Dla robót budowlanych obowiązkowo
forma pisemna umowy, dla pozostałych zamówień potwierdzeniem
zawarcia umowy jest co najmniej oryginał stosownego dokumentu
sprzedaży zawierającego szczegółowe dane o transakcji.
9. Sporządzenie protokołu z załącznikami. Protokół musi zawierać co
najmniej:
7.
 Informacje o sposobie upublicznienia zapytania ofertowego,
 Wykaz ofert + daty wpływu ofert + pozostałe dane dotyczące warunków udziału w
postępowaniu,
 Informację o spełnieniu warunku „niezależności” beneficjenta/osób od wykonawcy (ust. 6
zasad)
 Informację o spełnieniu warunków udziału w postępowaniu przez oferentów,
 Informację o wagach punktowych lub procentowych przypisanych do danego kryterium
oceny i sposobie przyznawania punktacji za spełnienie danego kryterium,
Zasady konkurencyjności
PROW 2014-2020
9.
Protokół cd.:
 Wskazanie wybranej oferty wraz z uzasadnieniem wyboru,
 Datę sporządzenia protokołu i podpis beneficjenta lub osoby upoważnionej,
 Załączniki:
o potwierdzenie udokumentowania publikacji zapytania (w tym wysłania ofert),
o potwierdzenie upublicznienia modyfikacji zapytania ( w tym wysłania do trzech potencjalnych
oferentów),
o złożone oferty,
o oświadczenie o braku powiązań z wykonawcami, którzy złożyli oferty (beneficjent lub zaciągający
zobowiązanie w jego imieniu lub osoby wykonujące czynności przy przetargu),
o potwierdzenie odpowiedniego upublicznienia informacji o wyniku postępowania (w tym wysłania do
trzech potencjalnych oferentów),
o kopię umowy z wykonawcą lub oryginał stosownego dokumentu sprzedaży potwierdzającego zawarcie
umowy z wykonawcą,
o Inne dokumenty istotne dla postępowania (korespondencja z wykonawcami).
10. Nie zmienianie umowy w stosunku do treści oferty, chyba że w zapytaniu
ofertowym przewidziano taką możliwość wraz z warunkami takiej zmiany.
Zasady konkurencyjności
PROW 2014-2020
Naruszenia zasad konkurencyjności wydatków w ramach PROW 2014 –
2020 oraz naruszenia przepisów o zamówieniach publicznych skutkują
zastosowaniem kary administracyjnej;
Istnieją dwie metody ustalania i określania wysokości kar
administracyjnych, metoda dyferencyjna i metoda wskaźnikowa. Metodę
wskaźnikową stosuje się w sytuacji, gdy metoda dyferencyjna jest
niemożliwa do zastosowania, tj. skutki naruszenia są pośrednie lub
rozproszone, a zatem trudne do oszacowania.
Dziękuję za uwagę
Marek Buczkowski
Departament Rozwoju Obszarów Wiejskich
tel. 604 992 484
email: [email protected]