Sprawozdanie Dziekana Wydziału Rolniczego Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu za rok 2008 SPRAWOZDANIE DZIEKANA WYDZIAŁU ROLNICZEGO UNIWERSYTETU PRZYRODNICZEGO WE WROCŁAWIU ZA ROK 2008 SPIS TREŚCI DANE ADRESOWE .......................................................................................................................................................... 3 STRUKTURA JEDNOSTKI ................................................................................................................................................. 3 SPRZĘT KOMPUTEROWY ............................................................................................................................................... 4 APARATURA NAUKOWA ................................................................................................................................................ 4 DANE LICZBOWE O SKŁADZIE RADY WYDZIAŁU ............................................................................................................. 4 ZATRUDNIENIE .............................................................................................................................................................. 4 UPRAWNIENIA DO NADAWANIA STOPNI NAUKOWYCH ................................................................................................ 5 NAJWAŻNIEJSZE OSIĄGNIĘCIA NAUKOWE USZEREGOWANE W FORMIE RANKINGU ..................................................... 6 PROWADZONE W JEDNOSTCE W SPOSÓB CIĄGŁY BADANIA NAUKOWE I PRACE BADAWCZO-ROZWOJOWE Z OKREŚLENIEM DYSCYPLIN I KIERUNKÓW ..................................................................................................................... 38 LICZBA REALIZOWANYCH TEMATÓW BADAWCZYCH ................................................................................................... 44 WYKAZ REALIZOWANYCH TEMATÓW BADAWCZYCH FINANSOWANYCH ZE ŚRODKÓW ZEWNĘTRZNYCH ................... 44 DANE O WDROŻENIACH I PATENTACH......................................................................................................................... 52 PRZYKŁADY WAŻNIEJSZYCH TEMATÓW BADAWCZYCH ZAKOŃCZONYCH W ROKU SPRAWOZDAWCZYM, ZASTOSOWANYCH LUB OFEROWANYCH DO ZASTOSOWANIA W PRAKTYCE W 2008 ROKU ........................................ 53 UDZIAŁ W MIĘDZYNARODOWYCH PROGRAMÓW NAUKOWYCH ................................................................................ 53 OPIS MIĘDZYNARODOWYCH PROGRAMÓW NAUKOWYCH ......................................................................................... 53 DANE O DWUSTRONNYCH UMOWACH MIĘDZYNARODOWYCH ZAWARTYCH PRZEZ WYDZIAŁ, INSTYTUT, KATEDRĘ 54 UDZIAŁ W SIECIACH NAUKOWYCH LUB KONSORCJACH NAUKOWO-PRZEMYSŁOWYCH .............................................. 54 CZŁONKOSTWO Z WYBORU W MIĘDZYNARODOWYCH ORGANIZACJACH NAUKOWYCH I KOMITETACH REDAKCYJNYCH CZASOPISM NAUKOWYCH O ZASIĘGU ŚWIATOWYM ......................................................................... 54 WSPÓŁPRACA Z PLACÓWKAMI KRAJOWYMI ............................................................................................................... 55 KONFERENCJE NAUKOWE ............................................................................................................................................ 58 NAGRODY, WYRÓŻNIENIA, ODZNACZENIA O ZNACZENIU MIĘDZYNARODOWYM I OGÓLNOKRAJOWYM ................... 60 UDZIAŁ WE WŁADZACH I KOMISJACH UCZELNI ............................................................................................................ 61 NAJWAŻNIEJSZE OSIĄGNIĘCIA UZYSKANE POZA UCZELNIĄ ......................................................................................... 64 INNE WAŻNE INFORMACJE .......................................................................................................................................... 64 DZIAŁALNOŚĆ STUDENCKICH KÓŁ NAUKOWYCH W ROKU AKADEMICKIM 2007/2008................................................. 64 OGÓLNE UWAGI O ROZWOJU WYDZIAŁU .................................................................................................................... 69 PUBLIKACJE NAUKOWE ............................................................................................................................................... 71 2 SPRAWOZDANIE DZIEKANA WYDZIAŁU ROLNICZEGO UNIWERSYTETU PRZYRODNICZEGO WE WROCŁAWIU ZA ROK 2008 ……………………….. Pieczątka Jednostki Wrocław, dnia ……………. SPRAWOZDANIE Z DZIAŁALNOŚCI JEDNOSTKI ZA ROK 2008 WYDZIAŁ ROLNICZY Dane adresowe Ulica: Plac Grunwaldzki Telefon: (071) 320 15 38 Nr domu: 24 a Fax: (071) 320 15 35 Kod pocztowy: 50–363 E-mail: [email protected] Miejscowość: Wrocław Kierownik Jednostki Nazwisko i imię: Parylak Danuta Telefon służbowy: (071) 320 15 34 Stanowisko służbowe: Dziekan Wydziału Rolniczego Fax: (071) 320 15 35 Tytuły i stopnie naukowe: profesor doktor habilitowany E-mail: [email protected] Struktura Jednostki 1. Instytut Nauk o Glebie i Ochrony Środowiska 2. Instytut Inżynierii Rolniczej 3. Katedra Botaniki i Ekologii Roślin 4. Katedra Ekonomiki i Organizacji Rolnictwa 5. Katedra Fizyki i Biofizyki 6. Katedra Genetyki, Hodowli Roślin i Nasiennictwa 7. Katedra Łąkarstwa i Kształtowania Terenów Zieleni 8. Katedra Nauk Humanistycznych 9. Katedra Ochrony Roślin 10. Katedra Ogólnej Uprawy Roli i Roślin 11. Katedra Ogrodnictwa 12. Katedra Szczegółowej Uprawy Roślin 13. Katedra Żywienia Roślin 14. Wydziałowe Biuro Praktyk 3 SPRAWOZDANIE DZIEKANA WYDZIAŁU ROLNICZEGO UNIWERSYTETU PRZYRODNICZEGO WE WROCŁAWIU ZA ROK 2008 Sprzęt komputerowy Liczba komputerów PC: - w tym nabytych w roku sprawozdawczym: Liczba komputerów przyłączonych do lokalnych sieci komputerowych: - w tym nabytych w roku sprawozdawczym: Liczba superkomputerów: Liczba serwerów: 482 123 304 55 4 Aparatura naukowa Wykaz najcenniejszej aparatury naukowej zakupionej (uzyskanej) w roku sprawozdawczym: cieplarka laboratoryjna, doświadczalny opryskiwacz poletkowy AP-1/p z wyposażeniem dozowniki cyfrowe DispenseIII - 2 szt homogenizator ultradźwiękowy, konduktometr CC-401 miernik wilgotności podłoża opryskiwacz Mini-Mantra plus 2006 PH-Metr CPI- 505 piec muflowy sonda typu ECHO-TE spektrofluorymetr, spektrofotometr UV-VIS Evolution 600-Thermo Scientific spetrometr absorpcji atomowej stół do rzepaku New Holland 3,90 Typ 13 videoekstensometr wirówka stołkowa MPW-223e z wyposażeniem wirówka szybkoobrotowa. Dane liczbowe o składzie Rady Wydziału Liczba członków ogółem: – w tym członków z tytułem prof. oraz stopniem dr. hab.: 101 70 Zatrudnienie Zatrudnionych ogółem: – w tym nauczycieli akademickich: z tytułem naukowym profesora: na stanowisku profesora nadzw. bez tytułu: ze stopniem dr. hab.: ze stopniem dr.: asystentów, mgr: wykładowców, mgr: – w tym nienauczycieli: pracowników technicznych: pracowników administracyjnych: innych: 306 198 30 23 17 121 3 4 108 78 19 11 4 SPRAWOZDANIE DZIEKANA WYDZIAŁU ROLNICZEGO UNIWERSYTETU PRZYRODNICZEGO WE WROCŁAWIU ZA ROK 2008 Uprawnienia do nadawania stopni naukowych Liczba uprawnień do nadawania stopni naukowych doktora: Liczba uprawnień do nadawania stopni doktora habilitowanego: 3 2 Podać rodzaj i zakres uprawnień Stopnia doktora: w zakresie: agronomii w zakresie: inżynierii rolniczej w zakresie: ogrodnictwa Podać rodzaj i zakres uprawnień Stopnia doktora habilitowanego: w zakresie: agronomii w zakresie: inżynierii rolniczej Liczba stopni naukowych doktora nadanych w okresie sprawozdawczym : – w tym pracownicy: doktoranci : osoby spoza Uczelni: 9 1 4 4 Liczba stopni naukowych doktora uzyskanych w okresie sprawozdawczym poza Uczelnią: – w tym pracownicy : doktoranci : 4 2 2 Liczba stopni naukowych doktora habilitowanego nadanych w okresie sprawozdawczym : – w tym pracownicy: osoby spoza Uczelni: 3 3 - Liczba stopni naukowych doktora habilitowanego uzyskanych w okresie sprawozdawczym Uczelnią: poza 1 Liczba tytułów naukowych profesora uzyskanych w okresie sprawozdawczym przez pracowników wydziału: 1 Liczba postępowań o nadanie tytułu naukowego profesora osobom spoza uczelni przeprowadzonych w okresie sprawozdawczym : 1 5 SPRAWOZDANIE DZIEKANA WYDZIAŁU ROLNICZEGO UNIWERSYTETU PRZYRODNICZEGO WE WROCŁAWIU ZA ROK 2008 Najważniejsze osiągnięcia naukowe uszeregowane w formie rankingu ( W przypadku tematu badawczego podać również kierownika tematu oraz uzyskane wyniki, publikacje max do 10 pozycji, w innych przypadkach podać nazwisko osoby bezpośrednio związanej z osiągnięciem) Instytut Nauk o Glebie i Ochrony Środowiska 1. Badania nad możliwością wykorzystania indukowanej fitoekstrakcji do rekultywacji gleb zanieczyszczonych emisjami hut miedzi - dr hab. A. Karczewska prof. UP Badano możliwości zastosowania indukowanej fitoekstrakcji, z wykorzystaniem kukurydzy, gorczycy białej i innych roślin, do oczyszczania gleb zanieczyszczonych emisjami hut miedzi. Wykazano, że głównym ograniczeniem dla możliwości zastosowania indukowanej fitoekstrakcji w praktyce jest wzrost zagrożenia ekologicznego związanego z wymywaniem metali do wód. Do wspomagania fitoekstrakcji stosowano substancje chelatujące: EDTA, EDDS oraz histydynę w dawkach 0,2, 0,5, 1,0 oraz 2,0 mmol/kg. EDDS i EDTA spowodowały istotny wzrost pobrania Cu, a w mniejszym stopniu też Pb, przez rośliny, jednak zawartości metali w biomasie roślin były daleko niższe od wymaganych dla skutecznej fitoekstrakcji, i nie przekraczały 400 mg/kg s.m. Cu oraz 45 mg/kg s.m. Pb. Zastosowanie EDTA i EDDS powodowało jednak jednocześnie intensywne wymywanie metali z gleb. Maksymalny ubytek metali z gleb wyniku fitoekstrakcji w ciągu jednego sezonu nie przekroczył 2,5 mg/kg dla Cu i 0,26 mg/kg dla Pb, podczas gdy w tych samych warunkach ilość metali uruchomionych w wyniku chelatowania i wymywanych z gleby była kilkanaście do 100-krotnie większa. Ponadto zastosowanie EDTA spowodowało silny wzrost fitotoksyczności Cu w kolejnym roku, a nawet w 2 lata po wprowadzeniu odczynnika do gleb. Nie udało się zoptymalizować procesu indukowanej fitoekstrakcji tak, aby uzyskać wysokie koncentracje metali w biomasie roślin przy jednoczesnym zminimalizowaniu ryzyka ich wymywania. Ewentualne dalsze prace należy prowadzić z chelatorami biodegradowalnymi, jak EDDS, który skuteczniej od EDTA mobilizuje Cu, a ponadto szybko ulega rozkładowi i nie powoduje niekorzystnych efektów następczych w kolejnych latach. 2. Badania nad zanieczyszczeniem gleb Złotego Stoku arsenem oraz nad potencjalną i aktualną rozpuszczalnością arsenu w glebach. Wstępne badania nad wpływem związków P i Fe na fitotoksyczność As w glebach zanieczyszczonych –dr hab. A. Karczewska prof. UP Badano zawartości i rozpuszczalne formy arsenu w glebach ogródków działkowych Złotego Stoku, niegdyś największego w Europie ośrodka przetwórstwa arsenu. Gleby te charakteryzują się korzystnymi właściwościami sorpcyjnymi, zawierają jednak duże ilości arsenu, średnio 232 mg/kg w warstwie powierzchniowej i 281 mg/kg w podpowierzchniowej, co znacznie przekracza wartość dopuszczalną 20 mg/kg, określoną jako standard jakości gleby. Istnieje zatem ryzyko środowiskowe związane z zanieczyszczeniem tych gleb arsenem, a zwłaszcza wykorzystaniem ich do produkcji warzyw i innych roślin na cele konsumpcyjne. W doświadczeniu wazonowym wykazano, że dodatki zastosowane do gleby mogą istotnie wpływać na rozpuszczalność form arsenu i jego fitoprzywajalność . Pobranie arsenu przez testowane rośliny można ograniczać wprowadzając do gleby związki żelaza, natomiast zastosowanie rozpuszczalnych fosforanów może przyczynić się do wzrostu mobilności, fitotoksyczności i przyswajalności arsenu. 3. Badania nad genezą i właściwościami czarnych ziem wytworzonych z utworów lekkich piaszczystych wybranych obszarów Dolnego Śląska. – dr hab. Adam Bogacz Prowadzone badania nad zdolnościami retencyjnymi tych gleb wykazały, że właściwość ta w czarnych ziemiach jest modyfikowana głównie poprzez zawartość węgla oraz udział frakcji spławianej. Zawartość próchnicy glebowej znacznie zwiększa objętość porów gromadzących wodę dostępną dla roślin. 4. Badania nad zmianami właściwości organicznych gleb popożarowych leśnych i łąkowych obszarów Dolnego Śląska. – dr hab. Adam Bogacz Uzyskane wynik wstępnie przeprowadzonych analiz pokazują, że pożar bardzo silnie modyfikuje właściwości gleb pod względem ich zasobności w składniki pokarmowe. Różna intensywność pożaru zmienia skład ilościowy i jakościowy tworzących się związków próchnicznych. Zwiększa się stopień humifikacji materii organicznej i uwidacznia się wyraźnie rozwój procesu murszowego. 5. Badania nad wpływem skały macierzystej na właściwości zwietrzelin i gleb wytworzonych z różnych skał magmowych - prof. dr hab. Jerzy Weber Celem podjętych badań było określenie właściwości mineralogicznych, chemicznych i fizyko-chemicznych zwietrzelin wybranych skał magmowych kwaśnych, obojętnych i zasadowych oraz zbadanie wpływu jaki wywiera odmienny skład mineralogiczny tych skał na właściwości środowiska glebowego, ze szczególnym uwzględnieniem składników kompleksu sorpcyjnego oraz zasobności w składniki pokarmowe roślin. Badania zmierzały do określenia związku pomiędzy rodzajem skały macierzystej oraz ilościowym i jakościowym składem tworzących się koloidów glebowych: minerałów ilastych oraz substancji humusowych. Badano zwietrzeliny i gleby wytworzonych z 6 SPRAWOZDANIE DZIEKANA WYDZIAŁU ROLNICZEGO UNIWERSYTETU PRZYRODNICZEGO WE WROCŁAWIU ZA ROK 2008 leukogranitów, granitów, granodiorytów, tonalitów, monzodiorytów, gabra, bazaltów i fonolitów. Przeprowadzone badania wykazały, że właściwości analizowanych zwietrzelin i gleb wytworzonych z różnych skał magmowych w warunkach środowiska górskiego modyfikowane są zakwaszającym wpływem substancji organicznej, występującej w znacznych ilościach nawet w poziomach skały macierzystej. Zaznacza się to zwłaszcza we właściwościach sorpcyjnych i zawartości składników dostępnych dla roślin. We frakcji koloidalnej dominującym minerałem jest illit, aczkolwiek rodzaj skały macierzystej może oddziaływać modyfikująco na skład pozostałych minerałów ilastych. W mniejszych ilościach występują kaolinit, chloryty i wermikulit. Instytut Inżynierii Rolniczej 1. Modyfikacja cech mechanicznych i reologicznych wybranych warzyw pod wpływem różnych metod suszenia - dr inż. Bogdan Stępień Suszenie jest zabiegiem na tyle zmieniającym strukturę wewnętrzną produktu w stosunku do materiału wyjściowego, że dążenie do tego , aby produkt posiadał cechy zbliżone do cech surowca jest ideałem, do którego należy dążyć. Przeprowadzone badania pozwalają jednoznacznie stwierdzić, że wykorzystując różne metody suszenia oraz zabiegi wstępne można modyfikować właściwości produktu w zakresie cech mechanicznych i reologicznych. Aby uzyskać produkt o określonej jakości należy zastosować konkretny ciąg zabiegów technologicznych z uwzględnieniem ewentualnego przechowywania suszu. Publikacje: Stępień B. Impact of vacuum-microwave drying on selected mechanical and rheological features of carrot, Biosystems Engineering, 2008,99,234-238 Stępień B. Wpływ suszenia konwekcyjnego na wybrane cechy mechaniczne i reologiczne korzenia pietruszki, Inżynieria Rolnicza, 2008, 5(103), 267-273 2. Wpływ stopnia odwodnienia i czasu przechowywania na jakośc wybranych owoców, warzyw i ziół wysuszonych metodą mikrofalowo-podcisnieniową po podsuszeniu konwekcyjnycm - dr inż. A. Figiel Po różnym okresie przechowywania badano jakość próbek wybranych owoców, warzyw i ziół wysuszonych metodą łączoną przy optymalnych parametrach dla trzech poziomów wilgotności. Badania obejmowały aktywność wody, test TPA, barwę oraz jakość rehydracji w wodzie destylowanej i w szafie klimatycznej. Kontrolowano również właściwości przeciwutleniające oraz mikrobiologiczne. Publikacje: Wojdyło A., Figiel A., Oszmiański J., Dehydration techniques affect on polyphenols content, antioxidant and color of oregano herbs, Journal of clinical Biochemistry and Nutrition,43 Suppl. 1, 247-250 Jałoszyński K., Figiel A., Wojdyło A., Drying kinetics and antioxidant activity of oregano, Acta Agrophysica, 2008, vol. 11. 1. 81-90 3. Wpływ parametrów technologicznych na właściwości frytek I zawartość w nich akrylamidu – wykonawca dr inż. A. Figiel (grant MNiSW – interdyscyplinarny ) Wyznaczono kinetykę podsuszania frytek metodą konwekcyjną i mikrofalową. badano wpływ stopnia podsuszenia krajanki na zawartość tłuszczu we frytkach i ich wytrzymałość na przecinanie. Do analizy struktury wewnętrznej badanego materiału wykorzystano zdjęcia mikroskopowe. Publikacje: Carbonell A., Vazquez L., Tajner A., Figiel A., Investigacion actual sobre la patata prefrita congelada. Tajner-Czopek A., Figiel A., Carbonell-Barrachina A., Effects of potato strip size and pre-drying method on French fries quality, European Food Research and Technology, vol. 227(3), 757-766 4. Wpływ intensywności stymulacji mechanicznej podczas doju maszynowego krów na zmiany elastyczności strzyków - prof. dr hab. Józef Szlachta Dokonano zakupu niezbędnych elementów aparatów udojowych (gum strzykowych Harmony, kubków udojowych Harmony ) oraz czujnik zegarowy, stanowiący element przyrządu do pomiaru wymiarów i elastyczności strzyków. Wykonano zestaw do pomiaru siły naciągu gum strzykowych z wykorzystaniem maszyny wytrzymałościowej Instron. Rozpoczęto pomiary zoometryczne strzyków. 5. Wpływ wielokierunkowego strumienia powietrza na efektywność procesu separacji w zespołach czyszczących – dr inż. Piotr Komarnicki Zbadano istotność wpływu dodatkowego bocznego strumienia powietrza na skuteczność procesu separacji sitowej w kombajnie zbożowym pracującym w warunkach niekorzystnego rozkładu masy zbożowej na sicie. Badania laboratoryjne wykazały, że zastosowanie wielostrumieniowego nadmuchu powietrza skierowanego pod powierzchnię górnego sita żaluzjowego, z możliwością regulacji jego siły aerodynamicznej, w istotny sposób poprawia skuteczność procesu separacji ziarna. Wywołuje również korzystną zmianę rozkładu prędkości strugi względem powierzchni sita w 7 SPRAWOZDANIE DZIEKANA WYDZIAŁU ROLNICZEGO UNIWERSYTETU PRZYRODNICZEGO WE WROCŁAWIU ZA ROK 2008 obszarach o przekroczonej przepustowości separatora sitowego. Konstrukcja wielostrumieniowego układu aerodynamiczno-sitowego może być z powodzeniem zastosowana w separatorach kombajnów zbożowych pracujących w warunkach terenów nachylonych. Publikacje: Komarnicki P., Banasiak J., Bieniek J., Rozkład aerodynamicznych parametrów stanu równowagi procesowej czyszczenia ziarna, Inżynieria Rolnicza, 2008, 4(102), 389-395 Komarnicki P., Banasiak J., Bieniek J., Warunki równowagi fluidyzacyjnej masy zbożowej czyszczonej na sitach żaluzjowych, Inżynieria Rolnicza 4(102), 397-403 6. Właściwości mechaniczne warzyw cebulowych – dr hab. Jerzy Bohdziewicz Przeprowadzono badania właściwości mechanicznych i reologicznych warzyw cebulowych przy uwzględnieniu gęstości, wilgotności oraz rozmiarów poszczególnych egzemplarzy roślin. Wyznaczono zmiany sprężystości pozornej badanego materiału w zależności od kierunku przyłożonego obciążenia. Publikacje: Bohdziewicz J., Ocena możliwości wyznaczenia współczynnika sprężystości warzyw o kształcie kulistym, 2008, 4(102), 133-139 7. Opracowanie metody pomiaru współczynnika porowatości materiałów pochodzenia roślinnego – dr inż. Gabriel Czachor Opracowano metodę wyznaczania współczynnika porowatości materiałów o budowie komórkowej, w której dominuje porowatość zamknięta. Określono warunki realizacji testów pomiarowych oraz sformułowano wymagania dotyczące dokładności wykonania próbek. Badania przeprowadzono dla korzenia chrzanu Publikacje: Czachor G., Koncepcja metody wyznaczania współczynnika porowatości materiałów o budowie komórkowej, Inżynieria Rolnicza, 2008, 4(102), 181-187 8. Analiza wpływu profilu poprzecznego gum strzykowych na parametry pracy aparatu udojowego podczas symulowanego doju mechanicznego – dr inż. Adam Luberański Przeprowadzono pomiary parametrów ciśnieniowych w obrębie aparatów udojowych wyposażonych w gumy strzykowe o profilu trójkątnym, kwadratowym i owalnym. Na podstawie wyników dokonano analizy wpływu parametrów doju na warunki panujące w obrębie końca strzyka oraz na przepływ powrotny. Publikacje: Luberański A., Sopkowicz M., Analiza parametrów dynamicznych pulsatorów w warunkach symulowanego doju mechanicznego, Inżynieria Rolnicza 2008,5(103), 81-89 9. Żywotność drożdży Saccharomyces cerevisiae w czasie suszenia mikrofalowego pod obniżonym ciśnieniem dr inż. Marta Pasławska Określono wpływ parametrów suszenia oraz dodatku wybranych substancji ochronnych na przeżywalność komórek w procesie suszenia drożdży metodą suszenia mikrofalowego pod obniżonym ciśnieniem. Stwierdzono, że zastosowanie suszenia mikrofalowo-podciśnieniowego, jako metody odwadniania drożdży Saccharomyces cerevisiae, pozwala uzyskać susz charakteryzujący się dobrą żywotnością komórek oraz wysokim stopniem zachowania aktywności biochemicznej.. Odnotowano również, że trehaloza jest znacznie lepszym środkiem osłonowym dla poddawanych suszeniu mikrofalowo-podciśnieniowemu drożdży Saccharomyces cerevisiae niż sacharoza. Podczas suszenia mikrofalowopodciśnieniowego drożdży, przy zastosowaniu mocy mikrofal na poziomie 180 W oraz dodatku trehalozy wynoszącym 4 % w stosunku do całkowitej masy zawiesiny, uzyskano skrócenie czasu suszenia o 15%, znaczną poprawę przeżywalności populacji drożdży oraz poprawę aktywności biochemicznej suszu. Publikacje: Pasławska M., Wpływ temperatury suszenia fontannowego na kinetykę odwadniania i żywotności drożdży, Inżynieria Rolnicza, 2008, 5(103), 161-165 10. Analiza właściwości trakcyjnych agregatów ciągnikowych w uproszczonych technologiach uprawy gleby – dr inż. Krzysztof Pieczarka Oceniano stosowanie uproszczeń uprawowych w aspekcie zmian właściwości trakcyjnych agregatu ciągnikowego. Analizowano takie właściwości jak: siła trakcyjna, siła oporów przetaczania, poślizg, naciski jednostkowe oraz moc uciągu. Badano sumaryczne zapotrzebowanie energii koniecznej do włożenia na jednostkę powierzchni w celu uzyskania plonu dla analizowanych technologii. Publikacje: Białczyk W., Cudzik A., Czarnecki J., Pieczarka K., Trakcion properties of selected tyres in changeable conditions of exploitation, EJPAU, Agricultural Engineering, volume 11, Issue 4 8 SPRAWOZDANIE DZIEKANA WYDZIAŁU ROLNICZEGO UNIWERSYTETU PRZYRODNICZEGO WE WROCŁAWIU ZA ROK 2008 Katedra Botaniki i Ekologii Roślin 1. Monografia prezentująca syntetyczną analizę geobotaniczną Gór Kaczawskich i Pogórza Kaczawskiego stanowiąca rozprawę habilitacyjną (2 tomy) - dr Paweł Kwiatkowski W pierwszym tomie przeprowadzona jest analiza florystyczno-chorologiczna – atlas złożony z ponad 1500 map (kartogramów) taksonów rośli naczyniowych wraz z danymi dotyczącymi warunków ich występowania, typów siedlisk i fitocenoz, liczebności populacji, częstości występowania statusu geograficzno-historycznego, grupy socjologicznoekologicznej, stopnia hemerobii i kategorii synantropodynamicznej . W drugim tomie przedstawiono studium z zakresu fitogeografii zawierające m.in. dane nt. hercyńskich elementów zasięgu, taksonów granicznych, reliktowych gatunków dealpejskich, lokalnych typów zasięgowych, oryginalnego podziału geobotanicznego, pozycji fitogeograficznej, pozycji fitogeograficznej Gór Pogórza Kaczawskiego na tle pozostałych pasm górskich polskiej, czeskiej i niemieckiej części Sudetów. Publikacje: Kwiatkowski P. 2006 Current State, Separateness and Dynamics of Vascular Flora of the Góry Kaczawskie (Kaczawa Mountains) and Pogórze Kaczawskie (Kaczawa Plateau). I Distribution Atlas of Vascular Plants. Wydawnictwo W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Science, Kraków 467 ss. Kwiatkowski P. 2007 (ukazała się w 2008). Current State, Separateness and Dynamics of Vascular Flora of the Góry Kaczawskie (Kaczawa Mountains) and Pogórze Kaczawskie (Kaczawa Plateau) II. Phytogeographical analysis. Wydawnictwo W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Science, Kraków 205 ss. 2. Biologia roślin inwazyjnych na Dolnym Śląsku - prof. dr hab. Jerzy Fabiszewski, dr hab. Teresa Brej., dr inż. Aleksandra Halarewicz (kontynuacja badań problemu). Omawiane poniżej wyniki pochodzą z kilkuletnich badań nad trzema gatunkami inwazyjnymi. Badano 2 gatunki: himalajski Impatiens glanduliflora i azjatycki Reynoutria japonica W Sudetach i ich parkach narodowych oraz 1 gatunek: czeremcha amerykańska Prunus serotina w parku krajobrazowym „Dolina Jezierzycy”. W Sudetach obydwa gatunki wykazują swoiste właściwości odnośnie strategii reprodukcji generatywnej (Impatiens) i wegetatywnej (Reynoutria). Obydwie strategie zapewniają sukces reprodukcyjny i zdobywanie coraz wyżej położonych obszarów górskich. Bardzo istotnymi cechami, związanymi z ekspansją inwajderów jest ponadprzeciętna produkcja nasion (Impatiens), oraz potężny roczny przyrost nadziemnej biomasy (Reynoutria).Obydwa gatunki inwazyjne prawdopodobnie nie są wyposażone w oddziaływania typu allelopatycznego, gdyż ważniejsza jest ich siła konkurencyjna. Gatunki te dzięki dużej sile konkurencyjnej przyczyniają Sie do zubożania regionalnej różnorodności biologicznej. Wkraczaj również do wilgotnych górskich zbiorowisk leśnych ( Fabiszewski, Brej 2008) Czeremcha amerykańska Prunus serotina w parku krajobrazowym „Dolina Jezierzycy” zbadano rozmieszczenie tego gatunku w zależności od żyzności siedlisk. Występuje w lasach borowych i mieszanych. Wkracza przede wszystkim w ubogi florystycznie zespół Leucobryo-Pinetum przyczyniają się do jego degeneracji. Gatunek ten dominuje głównie w podszyciu. (Halarewicz praca po recenzji w druku) Publikacje: Fabiszewski J., Brej T. 2008. Ecological significance of some kenophytes In Lower Silesian national parks Halarewicz A. 2008. czeremchy amerykańskiej Prunus serotina EHrh. na terenie Parku Krajobrazowego „Doliny Jezierzycy”. Sylwan (po recenzji w druku) 3. Rekonstrukcja zmian paleoklimatycznych z wykorzystaniem ekosystemów torfowiskowych (roślin i torfu) w warunkach ekstremalnych (górskich i arktycznych) – dr hab. Bronisław Wojtuń (we współpracy z Grzegorzem Skrzypkiem - Uniwersytet Wrocławski - kontynuacja badań problemu). Temat realizowany od 2005 roku. Pierwsza publikacja ukazała się w 2007 r. (patrz sprawozdanie za rok 2007). Powyższy problem kontynuowano w w latach 2006 i 2007, czego efektem są opisywane poniżej wyniki. Zbadano skład stabilnych izotopów wodoru, węgla, azotu i tlenu oraz proporcje między tymi składnikami w torfie oraz roślinach z dwóch odmiennych ekosystemów na terenie Islandii: torfowisku arktycznym i w zasięgu źródeł geotermalnych. Głównym celem tych badań było wykazanie, że pierwotne proporcje pomiędzy badanymi pierwiastkami, jak też skład stabilnych izotopów w roślinach torfotwórczych dobrze konserwowany w torfie w warunkach arktycznych. Teza ta została dobrze udokumentowana. Dlatego też skład izotopów stabilnych w torfie może być wykorzystany w celu paleoekologicznych rekonstrukcji siedlisk arktycznych Publikacje: Skrzypek G. Paul D. and Wojtuń B. 2008. Stable isotope composition of plants and peat from Arctic mire and geothermal area in Iceland. Polish Polar Research, vol. 29, no. 4, pp. 365–376. 4. Badania taksonomiczne i florystyczne - dr Jacek Urbaniak Opublikowana praca stanowi kompleksowe opracowanie rozmieszczenia rzadkiego w skali Europy gatunku Nitella tenuissima (Algae, Charophyta). Opracowanie zostało wykonane na podstawie badań własnych, badań terenowych i danych literaturowych przez zespół międzynarodowych autorów. Przedstawienie tego rozmieszczenia jest wstępem do 9 SPRAWOZDANIE DZIEKANA WYDZIAŁU ROLNICZEGO UNIWERSYTETU PRZYRODNICZEGO WE WROCŁAWIU ZA ROK 2008 krytycznej analizy występowania tego gatunku w skali świata i szerszym opracowaniem biosystematycznym z wykorzystaniem badań molekularnych Publikacje: Urbaniak J., Gąmbka M. 2008. Nitella tenuissima, a rare Charophyte in Central and Southern Europe. 29 (2): 161-171. Cryptogamie, Algologie Urbaniak J., Krawczyk R. 2008. Nowe stanowisko Nitella gracilis (Characeae) w Kotlinie Sandomierskiej, Frag. Flo. et Geobot. Polonica 15(1): 142-145 5. Wpływ globalnych zmian klimatycznych na przemiany i funkcjonowanie lądowych ekosystemów Arktyki na przykładzie Archipelagu Svalbard - prof. dr hab. Jan Matuła, dr hab. Bronisław Wojtuń, dr Drota Richter (kontynuacja) Klimat wpływa bardzo mocno na behawior zwierząt oraz cechy środowiska Arktycznego. Przekształcone środowisko oraz inne zachowanie zwierząt zwłaszcza ptaków wywierają silną presję na żywy składnik ekosystemów lądowych tych obszarów. Sinice i glony należą do grup organizmów, które reagują bardzo wcześnie i szybko na wszelkie zmiany w środowisku. Są to organizmy pionierskie dominujące na wielu powierzchniach ułatwiające kolonizacje mchom i roślinom naczyniowym. Do badań wybrano powierzchnie silnie zmienione (zeutrofizowane) pod wpływem gnieżdżących się kolonii ptaków, powierzchnie średnie wzbogacone w biogeny, zwłaszcza związki azotu i fosforu oraz siedliska bardzo ubogie w związki tych pierwiastków (oligotroficzne) poza wpływem ptaków. Stwierdzono występowanie 150 taksonów sinic i glonów w tym 72 taksony nowe dla Svalbardu. Opisano zbiorowiska charakterystyczne dla powierzchni pod koloniami ptaków, które charakteryzowały się obecnością gatunków nitrofilnych takich jak: Prasiola crispa (Lightf.) Menrgh, Phormidium autumnale (Agardh.) Trevisan ex Gomont. Wykazano niekorzystny wpływ ptaków na różnorodnośc biologiczną zwłaszcza sinic (Cyanbacteria) znacznie ją zubożając (Richter, Matuła, Pietryka). Skutkiem globalnego ocieplenia jest między innymi proces deglacjacji na lądach oraz wycofywanie się lodowców. Cofające się lodowce odsłaniają nowe tereny, na których zachodzi proces pierwotnej sukcesji. Badany lodowiec Werenskiolda podlega stałej recesji. Niniejsza praca przedstawia wstępne wyniki badań kolonizacji sinice, glony, mchy i rośliny naczyniowe na przedpolu tego lodowca. Publikacje: Richter D., Matuła J.,Pietryka M. Cyanobacteria and algae of selected tundra habitats in the Hornsund fiord area (Spitsbergen) Oceanological and Hydrobiological Studies po korekcie druk w 2009. Wojtuń B., Matuła J., Pereyma J. 2008. Kolonizacja przedpola lodowca Werenskiolda (Spitsbergen Zachodni) przez sinice i rośliny. Str. 228-236. In: Środowisko przyrodnicze obszarów polarnych. Eds. Kowalska A., Latocha A., Marszałek H., Pereyma J .ss. 236 6. Bioróżnorodność i indykacyjna rola różnych grup roślin w siedliskach naturalnych i antropogenicznie zmienionych - dr. hab. Ewa Fudali dr hab. Bronisław Wojtuń, dr hab. Ludwik Żołnierz Badaniami objęto bioróżnorodność mszaków i jej zagrożenie w piętrze subalpejskim i reglu górnym Karkonoszy. Obszar badań w przeszłości znajdował się pod silną presją skażeń przemysłowych a obecnie pozostaje pod silnym wpływem nadmiernego ruchu turystycznego. Na podstawie analizy porównawczej składu gatunkowego warstwy mszystej borów górnoreglowych, przed i po fazie wielkiego wymierania lasów w Karkonoszach w latach 1980-1990 ustalono, które gatunki mszaków wykazały reakcje wycofywania w warunkach acidifikacji środowiska i zniekształcenia biotopów leśnych. Wytypowano też grupę gatunków odpornych na stresy. Badania strefy subalpejskiej przeprowadzono w sezonie wegetacyjnym 2007-2008. Dokonano terenowej eksploracji warstwy mszystej porastającej ściany i dno Kotła Łomniczki. Zebrano ok. 1000 próbek, które przeanalizowano mikroskopowo i zidentyfikowano skład gatunkowy (Fudali - wyniki w trakcie publikacja) Badania bioróżnorodności mszaków i ich ekologii prowadzono również w naturalnych fitocenozach projektowanego rezerewatu przyrody „Las Nadwelski”. Stwierdzono występowanie 112 gatunków, w tym 19 objętych prawną ochroną.. mszaki wykazały wyraźną specjalizację siedliskową i substratową co wskazuje na dobrze zachowany naturalny charakter fitocenoz. Szczególnie cenna grupą są liściaste epifity, wśród których jest wiele gatunków, które zniknęły z innych regionów Polski (Fudali 2008). Kolejny badania dotyczące wpływu antropopresji nie koniecznie negatywnej na bioróżnorodność na jednej z polan w obszarze KPN. Znajduje się tu jedyne w granicach KPN stanowisko szafranu (Crocus heuffelianus cfr.). Na polanie zidentyfikowano zbiorowiska roślinne należące do związków Cardamino-Montion, Caricetalia nigrae, PolygonoTrisetion i Nardo-Agrostion tenuis. Fitocenozy zbiorowisk łąkowych są silnie zdegradowane florystycznie. Od 1999 r. wprowadzono koszenie runi połączone z usuwaniem siana oraz rozpoczęto monitoring efektów tego zabiegu. Pierwszym korzystnym efektem jest ponad trzykrotny wzrost liczby osobników populacji szafranu. Koszenie ogranicza konkurencję ze strony innych gatunków w okresie fazy wzrostu wegetatywnego po okresie kwitnienia, co pozwala szafranom zgromadzić większą ilość asymilatów w bulwkach, a to w dalszej konsekwencji pobudza rozmnażanie wegetatywne i zwiększa jego skuteczność (Żołnierz L, Wojtuń B., Raj A). 10 SPRAWOZDANIE DZIEKANA WYDZIAŁU ROLNICZEGO UNIWERSYTETU PRZYRODNICZEGO WE WROCŁAWIU ZA ROK 2008 Publikacje: Szczepańska M., Fudali E., Stanasiaszek-Kik M., Stebel A., Cykowska B., Górski P., Zalewska-Gałosz J., Wolski G.J., Wilhelm M., Koopman J 2008. Materiały do brioflory „Lasu Nadwelskiego”- planowanego rezerwatu przyrody (Welski Park Krajobrazowy), 27(3): 17-29 Parki Narodowe i Rezerwaty Przyrody Żołnierz L, Wojtuń B., Raj A. 2008: Monitoring wpływu koszenia śródleśnej łąki w dolnym reglu Karkonoskiego Parku Narodowego na roślinność i liczebność populacji rzadkich gatunków roslin - W: Mazur A., Raj A., Knapik R.(red): Monitoring ekosystemów leśnych w Karkonoskim Parku Narodowym. Jelenia Góra: 290-299 7. Kierunki przemian torfowisk Sudetów - dr hab. Klara Tomaszewska Porównywano udział zbiorowisk współczesnych i subfosylnych występujących na badanych torfowiskach Gór Izerskich. Okazało się, że w rozwoju torfowisk brały udział fitocenozy bardzo podobne do współczesnych. Wśród subfosylnych zbiorowisk dominowało Sphagnetum magellanici oraz Eriophoro vaginatum- Sphagnetum recurvi. Na szczególna uwagę zasługują niewielkie warstwy torfu Paludella squarrosa (gatunku mchu obecnie nie występującego w badanym rejonie) oraz Carex lasiocarpa w stadiach inicjalnych torfowiska nad Jagnięcym Potokiem. Każde z badanych torfowisk charakteryzowało się harakteryzowało się własnym, specyficznym kierunkiem rozwoju, co było związane zarówno z żyznością jak i poziomem wahania wód zasilających.Fitocenozy leśne pojawiały się nie tylko w początkowych, lecz także w późniejszych etapach rozwoju torfowisk. Ginęły one na skutek zmian klimatycznych powodujących podniesienie poziomu wody. Publikacje: Tomaszewska K. 2008 Współczesne i subfosylne zbiorowiska roślinne torfowisk polskiej części Gór Izerskich. W: Żurek S. (red.) Torfowiska gór, wyżyn i nizin 117-123; Wyd. Uniwersytetu Humanistyczno-Przyrodniczego J. Kochanowskiego Kielce, 171 ss. 8. Biologia i ochrona storczykowatych w Polsce, taksonomia rodzaju Dactylorhiza w Polsce - dr inż. Joanna Pokorny Przeprowadzono analizę fitosocjologiczną zbiorowisk roślin z udziałem storczykowatych w siedliskach łąkowych, pastwiskach i nieużytkach nieleśnych w Sudetach. Dla charakterystyki miejsc występowania storczyków przeprowadzono analizy fizyczno-chemiczne: pH, zawartości organicznej, Mg, Ca, K, P, przewodnictwo w glebach oraz wodach. Wykonano również pomiary biometryczne oraz kiełkowanie nasion różnych populacji Dactylorhiza sambucina. Publikacje: Pokorny J., Kromer K. 2008. Kiełkowanie nasion Dactylorhiza sambucina(L.) Soo zebranych z różnych populacji Nadolnym Ślasku w warunkach in vitro. (W) Problemy badawcze i perspektywa ochrony storczykowatych w Polsce. Wyd. Biebrzański Park Narodowy, Uniwersytet w Białymstoku. S. 105-108. 9. Wpływ siedliska na morfologię i skład chemiczny paproci. Interakcje pomiędzy paprociami entomofauną - dr inż. Aleksandra Halarewicz (kontynuacja) Opracowano pomiary wielkości liści oraz liczby i powierzchni odcinków I, II i III-rzędu. Stwierdzono różnice statystycznie istotne dotyczące przyrostów części nadziemnych orlicy pospolitej rosnących na podłożu serpentynowym w stosunku do populacji tej samej rośliny na podłożu nieserpentynowym. Porównując parametry aparatów szparkowych, pomiędzy badanymi stanowiskami, wykazano różnice miedzypopulacyjne dotyczące struktury epidermy liści. W ramach badań interakcji pomiędzy paprociami i entomofauną oznaczanie składu gatunkowego entomofauny orlicy pospolitej w Masywie Ślęży z trzyletnich sezonów badawczych. Dokonano identyfikacji taksonomicznej 667 osobników owadów pożytecznych należących do 22 gatunków, w tym kilku typowo górskich Dominującą grupę stanowiły błonkówki reprezentowane przez 5 gatunków, dla których wyznaczono wykresy dynamiki populacji. Oznaczono również roślinożerne błonkówki z rodziny Tenthredinidae, jako jedne z nielicznych owadów żerujących na Pteridium aquilinum. Publikacje: Halarewicz A. 2008 - Morfological and anatomical modification of bracken fern (Pteridium aquilinum (L.) Kuhn.) on serpentinite mable. EJPAU 11(4)# 24 Halarewicz A. 2008 - Preliminary observations of useful entomofauna on bracken fern Pteridium aquilinum (L.) Kuhn. EJPAU 11(4)# 33 Katedra Ekonomiki i Organizacji Rolnictwa 1. Oddziaływanie instrumentów WPR na kondycję ekonomiczną i możliwości rozwojowe rolnictwa i obszarów wiejskich Dolnego Śląska - dr hab. Barbara Kutkowska prof. nadzw., dr inż. Henryk Łabędzki Dokonano analizy wdrażania dopłat bezpośrednich i instrumentów PROW 2004-2006 oraz SPO „Restrukturyzacja i modernizacja rolnictwa oraz rozwój obszarów wiejskich.” Dopłatami bezpośrednimi objęte zostało 80% gospodarstw dolnośląskich. Kwota zrealizowanych płatności na 1 gospodarstwo wynosiła w 2006 r. 7845 złotych. Do gospodarstw 11 SPRAWOZDANIE DZIEKANA WYDZIAŁU ROLNICZEGO UNIWERSYTETU PRZYRODNICZEGO WE WROCŁAWIU ZA ROK 2008 dolnośląskich trafiło ok. 6% kwoty dopłat w skali kraju. Najwięcej środków finansowych skierowano do regionu I – intensywnego rolnictwa. W ramach PROW wykorzystano 321,4 mln zł (2% puli krajowej). Najwięcej środków finansowych wykorzystano do wspierania gospodarstw położonych na terenach ONW (36% kwoty wojewódzkiej) i na realizację rent strukturalnych (29%) oraz na programy rolnośrodowiskowe (19%). W ramach SPO„Restrukturyzacja i modernizacja rolnictwa oraz rozwój obszarów wiejskich” wykorzystano 150 mln zł , szczególnie na takie działania jak: Inwestycje w gospodarstwach rolnych (63%) i Ułatwianie startu młodym rolnikom (24%). Wykorzystanie tych środków było niejednakowe w poszczególnych regionach funkcjonalnych obszarów wiejskich i powiatach województwa. Zdecydowanie największą część środków finansowych wykorzystali rolnicy i mieszkańcy wsi zlokalizowanych w regionie I – intensywnego rolnictwa, a zwłaszcza mieszkańcy powiatu wrocławskiego. W regionach: II rolniczorekreacyjnym i III przemysłowo- rekreacyjno- turystycznym charakteryzujących się dużymi walorami przyrodniczymi dominowało wspieranie obszarów ONW oraz programów rolnośrodowiskowych. W regionach tych przewodził w aktywności, w zaangażowaniu w pozyskiwanie środków zwłaszcza powiat kłodzki i trzebnicki. Najmniejszą aktywność w podejmowaniu działań związanych z obu programami wykazywały powiaty zachodniego przygraniczna należące do regionu V o funkcjach przemysłowo- rekreacyjno- turystycznych. Publikacje: Kutkowska B. 2008, Skala i formy oddziaływania instrumentów wspierania rolnictwa i obszarów wiejskich na Dolnym Śląsku [w:] Współczesne problemy polityki ekonomicznej., Red. naukowa Zbigniew Przybyła., Wyd. Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, s.189-200. Kutkowska B., Łabędzki H. 2008, Finansowe wsparcie rolnictwa i obszarów wiejskich Regionu Dolnośląskiego z Europejskiego Funduszu Orientacji i Gwarancji Rolnej Roczniki Naukowe SERiA, T. X, z.1, s.2 2. Ekonomiczne skutki wykorzystania preferencyjnych kredytów inwestycyjnych w indywidualnych gospodarstwach rolnych w aspekcie oddziaływań doradczych - dr inż Julian Kalinowski (praca habilitacyjna) Badania naukowe obejmują zagadnienia skutków ekonomicznych wykorzystania przez rolników preferencyjnych kredytów inwestycyjnych przy równoczesnym uwzględnieniu pracy doradczej w ich gospodarstwach. Przedmiotem badań były zmiany w funkcjonowaniu gospodarstw zadłużonych prowadzących modernizacje z wykorzystaniem preferencyjnych kredytów inwestycyjnych Celem badań było określenie zakresu zmian w zasobach gospodarstw, organizacji produkcji, strukturze organizacji gospodarstw, potrzebach doradczych i edukacyjnych rolników, innowacyjności, skłonności do współdziałania i samoorganizowania się rolników oraz w osiąganych efektach ekonomicznych gospodarstwach korzystających z finansowania zewnętrznego inwestycji. Badania prowadzone były od 1996 do 2001 roku na terenie woj. dolnośląskiego. W badanych gospodarstwach stwierdzono powiększenie się ich potencjału wytwórczego, zmiany w strukturze organizacji zachodzące pod wpływem uwarunkowań zewnętrznych związanych przede wszystkim z sytuacją na rynku produktów rolnych, osiąganie lepszych efektów produkcyjnych i ekonomicznych niż w gospodarstwach nie korzystających z kredytów inwestycyjnych. Uzyskane wyniki potwierdziły korzystny wpływ oddziaływań doradczych na innowacyjność rolników i dochodowość gospodarstw, kształtujące się powyżej wskaźników dla gospodarstw bez kredytów inwestycyjnych. Wykazano również, że rolnicy-kredytobiorcy chętniej niż pozostali podejmowali działania integracyjne z innymi rolnikami. Publikacje: Kalinowski J. 2008 Ekonomiczne skutki wykorzystania preferencyjnych kredytów inwestycyjnych w indywidualnych gospodarstwach rolnych w aspekcie oddziaływań doradczych. Praca habilitacyjna w druku. 3. Efektywność ekonomiczna gospodarstw ekologicznych - dr hab. Maria Golinowska prof. nadzw., mgr inż. Justyna Janowska –Biernat W Polsce liczba gospodarstw ekologicznych w latach 2004-2006 wyraźnie wzrosła z 3670 do 9194. Zwiększyła się średnia powierzchnia gospodarstwa z 19,34 ha do 22,74 ha. Średnio w kraju uprawy ekologiczne były dofinansowywane kwotą od 514 zł do 609 zł. W 2006 r. największe dopłaty otrzymywali rolnicy z województw: łódzkiego i pomorskiego. Prowadzono badania dotyczące dochodów gospodarstw ekologicznych Dolnego Śląska z powiatów: bolesławiecki, jeleniogórski, lwówecki, lubiński i kamiennogórski. W strukturze przychodów przychody ze sprzedaży produktów ekologicznych stanowiły od 39% do 46%, dopłaty bezpośrednie i do produkcji ekologicznej od 37% do 54% ogółu przychodów. Kondycja finansowa tych gospodarstw była średnia. Dochód rolniczy pokrywał średnie wynagrodzenie za pracę w 61% w stosunku do średniego wynagrodzenia w gospodarce narodowej. Jak wykazały badania prowadzone w gospodarstwach ekologicznych woj. świętokrzyskiego, najwyższą efektywnością ekonomiczną w 2006 r. cechowały się uprawy ogrodnicze (od 105% do 309% wskaźnika opłacalności). Uprawy ogrodnicze charakteryzowały się także wysokimi wskaźnikami dochodowości. Gorsza sytuacja wystąpiła w uprawach trwałych (wskaźniki opłacalności w granicach od 50% do 154%). Publikacje: Golinowska M. 2008, Dochody gospodarstw ekologicznych Dolnego Śląska [w:]Wieś i rolnictwo w procesie zmian., Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego, T. 2, s. 137-145. Golinowska M., Pytlarz-Kozicka M. 2008, Analiza dopłat do produkcji ekologicznej w latach 2004-2006 w Polsce., Jurnal of Research and Applications In Agricultural Engneering, 53(3), s. 75-84. 12 SPRAWOZDANIE DZIEKANA WYDZIAŁU ROLNICZEGO UNIWERSYTETU PRZYRODNICZEGO WE WROCŁAWIU ZA ROK 2008 Janowska-Biernat J. 2008, Opłacalność uprawy owoców i warzyw w wybranych, małych średnich gospodarstwach ekologicznych województwa świętokrzyskiego w 2006 roku. Jurnal of Research and Applications In Agricultural Engneering, 53(3), s. 109-112. 4. Perspektywy zrównoważonego rozwoju obszarów wiejskich Dolnego Śląska - dr inż. Hanna Adamska (praca habilitacyjna) Celem pracy jest przedstawienie realizacji zasad zrównoważonego rozwoju na obszarach wiejskich poprzez cele szczegółowe dotyczące analizy i oceny stanu istniejącego w zakresie użytkowania zasobów, zanieczyszczenia i ochrony środowiska oraz analizy wskaźników zrównoważonego rozwoju w układzie ładów: społecznego, gospodarczego i środowiskowego. Dokonano próby określenia kierunków zmian poprzez badania prognostyczne, określenie zasad i kierunków polityki gospodarczej i ekologicznej oraz realizacji programów zrównoważonego rozwoju. Badania obejmują obszar Dolnego Śląska z podziałem na rejony funkcjonalne i dotyczą okresu 1998-2008. Przeprowadzone badania wskazują na duże zróżnicowanie rozwoju gmin wiejskich regionu intensywnego rolnictwa. Najkorzystniejsze warunki wystąpiły w gminach leżących w pobliżu aglomeracji wrocławskiej. Publikacje: Adamska H. 2008, Zrównoważony rozwój obszarów wiejskich Dolnego Śląska [w:] Wieś i rolnictwo w procesie zmian, Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego, T. 2, s. 97-103. 5. Uwarunkowania rozwoju obszarów wiejskich Dolnego Śląska - dr inż. Henryk Łabędzki (praca habilitacyjna). Celem badań jest identyfikacja endogennych uwarunkowań determinujących wewnątrzregionalne zróżnicowanie i poziom rozwoju obszarów wiejskich na Dolnym Śląsku. Jako uwarunkowania społeczno-gospodarcze rozwoju obszarów wiejski. Zbadano warunki naturalne, położenie geograficzne obszarów wiejskich wobec miast i rynków pracy oraz wiejską sieć osadniczą. Z kolei jako identyfikatory poziomu rozwoju badano wskaźniki potencjału gospodarczego i społecznego, infrastruktury oraz aktywności społeczno-ekonomicznej na obszarach wiejskich. Przeprowadzone badania przy wykorzystaniu analizy czynnikowej pozwoliły na identyfikację wyznaczników poziomu rozwoju społecznego i gospodarczego obszarów wiejskich Dolnego Śląska. O poziomie rozwoju gmin wiejskich w relatywnie większym stopniu przesądza aktywność migracyjna, a gmin wiejsko-miejskich ich zasobność, czyli infrastruktura i dochody gmin. Publikacje: Łabędzki H. 2008, Wybrane endogeniczne uwarunkowania poziomu rozwoju obszarów wiejskich Dolnego Śląska, Roczniki Naukowe SERiA, T. X, z. 2, s.154-162. 6. Konkurencyjność gospodarstw rolniczych i firm wiejskich - dr inż. Tomasz Szuk, dr inż. Marek Stachowiak, dr inż. Danuta Gonet, dr inż. Jan Spiak, dr inż. Tomasz Berbeka, dr inż. Irena Kropsz, dr inż. Julian Kalinowski Dokonano oceny konkurencyjności na wielu płaszczyznach, a mianowicie z punktu widzenia cen gruntów rolnych, konkurencyjności przedsiębiorstwa spółdzielczego, w odniesieniu do mechanizacji i jej znaczenia w tworzeniu przewagi konkurencyjnej gospodarstw rolniczych. Oceniono konkurencyjność typowego gospodarstwa rolniczego i specjalistycznego gospodarstwa rybackiego. Porównano także konkurencyjność gospodarstw dolnośląskich i saksońskich. Oceniono konkurencyjność pozarolniczych firm wiejskich. Głównym sposobem konkurowania firm była cena i jakość produktów. Najpowszechniejszą formą promocji było kreowanie marki, upusty cenowe i promocja sprzedaży. Przeprowadzona próba oceny konkurencyjności rolnictwa dolnośląskiego i saksońskiego w latach 20032005 wykazała, że przeciętna wielkość gospodarstwa saksońskiego była 10 razy większa, niż dolnośląskiego i wynosiła 123 ha. Rolnictwo saksońskie cechowała większa intensywność nakładów i wydajność produkcji roślinnej i zwierzęcej. Pomimo tych różnic gospodarstwa dolnośląskie miały wyższy zysk netto na 1 ha UR. W działaniach konkurencyjnych na rynku ważnym aspektem jest minimalizacja kosztów. Warunkiem koniecznym do minimalizacji kosztów produkcji jest racjonalne wykorzystanie środków mechanizacji, głównie wysokowydajnych, drogich maszyn i ciągników. Publikacje: Berbeka T. 2008, Czynniki decydujące o poziomie cen gruntów rolnych na Dolnym Śląsku., Roczniki Naukowe SERiA, T. X, z. 2, s.18-21. Stachowiak M. 2008, Ocena konkurencyjności podmiotu prowadzącego produkcję rybacką na terenie rezerwatu przyrody w oparciu o wybrane wskaźniki finansowe w latach 2004-2006., Roczniki Naukowe SERiA, T. X, z. 4, s. 395400. Gonet D. 2008, Konkurencyjność gospodarstwa rolnego., Roczniki Naukowe SERiA, T. X, z. 3, s. 160-164. Spiak J. 2008, Porównanie konkurencyjności rolnictwa i gospodarstw rolnych na Dolnym Śląsku i w Saksonii w latach 2003-2005., Roczniki Naukowe SERiA, T. X, z. 3, s. 500-504. Szuk T. 2008, Rola mechanizacji w tworzeniu przewagi konkurencyjnej gospodarstw., Roczniki Naukowe SERiA, T. X, z. 3, s. 531-535. Kalinowski J. 2008, Technologie informatyczne a konkurencyjność w rolnictwie. Wybrane aspekty., Roczniki Naukowe SERiA, T. X, z. 4, s. 161-166. 13 SPRAWOZDANIE DZIEKANA WYDZIAŁU ROLNICZEGO UNIWERSYTETU PRZYRODNICZEGO WE WROCŁAWIU ZA ROK 2008 Kropsz I. 2008, Funkcjonowanie przedsiębiorców wiejskich Dolnego Śląska na rynku., Roczniki Naukowe SERiA, T.X., z.3, s. 347-351. 7. Strategie mechanizacyjne dla indywidualnych gospodarstw rolnych Dolnego Śląska - dr inż. Tomasz Szuk (praca habilitacyjna) Celem badań jest opracowanie strategii mechanizacji dla indywidualnych gospodarstw rolnych Dolnego Śląska. Strategie te zróżnicowane będą w zależności od wielkości i typu produkcyjnego gospodarstw. Kryterium nadrzędnym ustalania strategii będzie minimalizacja kosztów eksploatacji. W efekcie końcowym powstaną modele mechanizacji gospodarstw w podziale na wielkość areału, specyfikę produkcji i formę użytkowania sprzętu. Wskażą one optymalny stan i poziom wyposażenia w układach ilościowo-jakościowo-wartościowych. W praktyce określona zostanie granica obciążenia jednostki powierzchni wartością posiadanego wyposażenia. W roku 2008 przeprowadzono analizę wyposażenia i form użytkowania sprzętu rolniczego w gospodarstwach dolnośląskich. Analiza wyposażenia wykazuje, ze w każdej z wydzielonych grup rolnicy korzystają ze sprzętu, który jest w wieku 20 lat i więcej. Najczęściej był on też zakupiony już jako sprzęt używany. W większości przypadków użytkowane maszyny są przestarzałe technicznie i technologicznie i należałoby je wymienić na bardziej nowoczesne. Jednakże stosunkowo niskie możliwości ich wykorzystania zwłaszcza w grupach A i C, powinny stanowić barierę ekonomiczną warunkująca ich zakup. Zwiększenie poziomu rocznego wykorzystania można osiągnąć poprzez świadczenie usług oraz wspólne użytkowanie ważniejszych maszyn. Niestety analizując opinie rolników na temat różnych sposobów użytkowania maszyn można dojść do wniosku, że skłaniają się oni głównie do własnego parku maszynowego. Publikacje: Szuk T. 2008, III INTERNATIONAL SCIENTIFIC SYMPOSIUM “Farm machinery and process management in sustainable agriculture”, 12-13 listopad 2008 r., Gembloux (Belgia). Referat pt.:“Forms of machine utilization at selected Polish farms” 8. Pozycja ekonomiczna przedsiębiorstw spółdzielczych w różnych branżach działalności - dr hab. Danuta Mierzwa prof. nadzw. Zarysowano kierunki transformacji spółdzielni: pierwszy kierunek obiorą quasi- spółdzielnie, które będą ograniczać swoją działalność. Ich zamierzeniem jest uwłaszczenie i podział majątku między nielicznych. Drugi kierunek reprezentuje grupa spółdzielni słabych, które czekają na zmianę prawa spółdzielczego i możliwość przekształcenia w inną, bardziej efektywną formę prawną. Trzeci kierunek obiorą spółdzielnie które osiągają dobre wyniki finansowe. Będą dalej dążyły do lepszego wykorzystania posiadanego majątku. Czwarty kierunek przyjmą spółdzielnie nowe, w których obowiązywać będzie koncentracja specjalizacji i duża skala produkcji oraz rynkowy system zarządzania. Przeprowadzono badania ankietowe wśród kadry zarządzającej dotyczące perspektyw rozwojowych spółdzielni. Wyniki ankietyzacji pokazują różnorodność postaw osób zarządzających spółdzielniami, w tym odmienności wynikające z kondycji ekonomicznej poszczególnych spółdzielni. Publikacje: Mierzwa D. 2008, Spółdzielczość rolnicza w okresie zmian. Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego. Wieś i rolnictwo w procesie zmian., Szanse rozwojowe rolnictwa w przestrzeni europejskiej, Red. naukowa Stanisława Sokołowska i Anna Bisaga, s. 187-193. Mierzwa D., Kaszuba R. 2008, Teraźniejszość i przyszłość spółdzielni rolniczych w opinii kadry zarządzającej., Wydawnictwo Akademii Rolniczej w Szczecinie., Zrównoważony rozwój lokalny. Unijne instrumenty wsparcia rolnictwa i obszarów wiejskich w latach 2007-2013., Red. naukowa Antoni Mickiewicz i Paweł Mickiewicz, s. 135142. 9. Bezpośrednie inwestycje zagraniczne - dr Maciej Popławski W pracach pokazano procesy napływu bezpośrednich inwestycji zagranicznych do Polski w latach 1990-2006. Wyodrębniono uwarunkowania i przyczyny, etapy oraz strukturę napływu BIZ z UE wg kraju pochodzenia i rodzaju działalności. Publikacje: Popławski M. 2008, The meaning of foreign direct investment in the economic development of Lower Silesia 19892005, Economics, Acta Universiatas Wratislaviensis, s. 348-356. Popławski M. 2008, Bezpośrednie inwestycje zagraniczne z UE i innych krajów w Polsce 1990-2006, Wydawnictwo Uniwersytetu Zielonogórskiego. Stosunki gospodarcze integrującej się Europy, s. 256-284. Popławski M. 2008, Skutki napływu bezpośrednich inwestycji zagranicznych w rozwoju gospodarczym Polski w okresie transformacji systemowej, Wyd. CeDeWu., Polityka wzrostu gospodarczego w Polsce i w Unii Europejskiej, s. 267-280. 14 SPRAWOZDANIE DZIEKANA WYDZIAŁU ROLNICZEGO UNIWERSYTETU PRZYRODNICZEGO WE WROCŁAWIU ZA ROK 2008 Katedra Fizyki i Biofizyki 1. Ochrona organizmów żywych przed wolnymi rodnikami przez naturalne substancje polifenolowe - prof. dr hab. Halina Kleszczyńska Badania dotyczą naturalnych ekstraktów roślinnych i syntetycznych soli pirydyniowych, pod kątem ich właściwości antyoksydacyjnych. Wyniki badań nad aktywnością antyoksydacyjną ekstraktów roślinnych, otrzymane różnymi metodami i przy użyciu różnych czynników indukujących utlenianie błon erytrocytów wykazały, że ekstrakty te przy wyższych koncentracjach wykazują praktycznie stuprocentową skuteczność antyoksydacyjną. Substancje te w odniesieniu do błon erytrocytów a także, jak można sądzić w odniesieniu do błon biologicznych są znakomitymi antyoksydantami, chroniącymi błony przed uszkodzeniami spowodowanymi przez wolne rodniki. Wyniki badań dotyczące soli pirydynowych wskazują, że zasadniczo związki o dłuższych łańcuchach alkilowych wykazują wyższą skuteczność antyoksydacyjną w stosunku do lipidów błon erytrocytów. Wyniki te w połączeniu z badaniami nad wpływem tych substancji na właściwości błony erytrocytów sugerują, że związki, które łatwiej wbudowują się do błony skuteczniej chronią ją przed utlenianiem. Publikacje: Kleszczyńska H., Sarapuk J., Bielecki K., Bonarska-Kujawa D., Pruchnik H. (2008) Biological and Antioxidative Efficiency of Some Pyrrolidinium Salts. Polish Journal of Environmental Studies, 17 (4), 509-513 Bonarska-Kujawa D., Pruchnik H., Dudra A., Sarapuk J., Oszmiański J. Kleszczyńska H. (2008) Oddziaływanie polifenolowych ekstraktów owocowych z błonami naturalnymi i lipidowymi. Monografia, Błony biologiczne, red. J. Gabrielska i P. Misiak, Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu, Wrocław 2008, 135-136 Włoch A., Bonarska-Kujawa D., Sarapuk J., Oszmiański J., Kleszczyńska H. (2008) Aktywność przeciwutleniająca polifenoli oraz ich wpływ na właściwości błony erytrocytów Monografia, Błony biologiczne, red. J. Gabrielska i P. Misiak, Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu, Wrocław 2008, 137-142 Bonarska-Kujawa D., Włoch A., Kleszczyńska H, Oszmiański J. (2008) Właściwości przeciwutleniające polifenolowych ekstraktów owocowych. Monografia, Błony biologiczne, red. J. Gabrielska i P. Misiak, Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu, Wrocław 2008, 333-336 2. Badania procesu micelizacji i oddziaływania z błonami modelowymi jonowych i niejonowych surfaktantów prof. dr hab. Bożenna Różycka-Roszak Wykazano, że między procesem micelizacji chlorków N-dodecylocarbonylmetylo-N-metylo-piperydiniowych i ich aktywnością biologiczną zachodzą znaczne analogie. Wyjaśniono rolę, jaką pełnią poszczególne grupy funkcyjne tych związków w procesie micelicacji i aktywności biologicznej(Colloids and Surfaces A 2008,318,301-306). Badania agregacji niejonowych surfaktantów cukrowych ( N-alkanoilo-N-metyloaktitolaminy)wykazały, że obecność pierścienia cukrowego obniża hydrofobowość związku w podobny sposób jak skrócenie łańcucha hydrofobowego o jedną grupę metylenową (J. Phys. Chem. B 2008,112,16546-16551. Badania wpływu dwóch jonowych surfaktantów cukrowych typu gemini C12DGCB i C16DGCB na przejścia fazowe DPPC przyczyniły się do wyjaśnienia, dlaczego C16DGCB jest zdolny w nieznacznym stopniu dostarczać DNA do komórek a C12DGCB nie (J. Phys. Chem. B 2008, 112, 9360-9370). Publikacje: Różycka-Roszak B., Misiak P., Jurczak B., Wilk K. Aggregation Studies of n-Alkanoyl-N-methyllactiolamine Surfactants. Journal of Physical Chemistry B. 2008, 112, 16546-16551 Fisicaro E., Compari C., Biemmi M., Duce E., Peroni M., Donofrio G., Sansone F., Różycka-Roszak B., Pruchnik H., Barbero N., Viscardi G., Quagliotto P. Thermodynamics and Biological Properties of the Aqueous Solutions of New Glucocationic Surfactants. Journal of Physical Chemistry B. 2008, 112, 9360-9370 Różycka-Roszak B., Misiak P., Woźniak E., Mozrzymas A., Dega-Szafran Z. Calorimetric and molecular modeling studiem of N-alkoxycarbonylmethyl-N-alkyl-piperidinium chlorides. Colloids and Surfaces A-Physicochemical and Engineering Aspects, 318 (2008) 301-306. 3. Mechanizm działania wybranych związków metaloroganicznych na kanały błonowe (jonowe i złączy komórkowych) pewnych komórek i na inne białka i lipidy błonowe oraz ochrona przed działaniem tych związków - prof. dr hab. Stanisław Przestalski W ramach badań nad procesem toksycznego działania związków metaloorganicznych (METO) na makromolekuły organizmu zbadano efekt prooksydacyjny tych związków w obecności promieniowania UV-B na białka cieni erytrocytów oraz na albuminę. Jednocześnie wykazano zmniejszenie toksycznego działania na utlenienie białek przez kwercetynę. Pokazano, że kwercetyna tworzy kompleksy z METO w obecności cieni erytrocytów oraz albuminy co wpływa na ochronne działanie kwercetyny. Wcześniejsze badania ponadto wykazały, że kwercetyna wykazuje zdolności przeciwrodnikowe (w stosunku do wolnego rodnika DPPH) co dodatkowo sugeruje skuteczność działania kwercetyny jako antyoksydantu. 15 SPRAWOZDANIE DZIEKANA WYDZIAŁU ROLNICZEGO UNIWERSYTETU PRZYRODNICZEGO WE WROCŁAWIU ZA ROK 2008 W roku 2008 przeprowadzono analizę danych pomiarowych wykonanych techniką pach clump na błonie wakuolarnej Beta vulgaris. W wyniku badań wykazano silną zależność własności szeregu czasowego prądów kanałów jonowych od obecności chlorometyloołowiu. W szczególności pokazano, że dodatek związku ołowiu wpływa na wyższe momenty statystyczne rozkładu prądów tj. na odchylenie standardowe i kurtozę, natomiast niewielki wpływ obserwuje się w przypadku średniej i skośności. Własności te były następnie analizowane na uproszczonym modelu teoretycznym, gdzie pokazano zależność momentów statystycznych od parametrów funkcjonowania kanałów jonowych. Obecnie prowadzone są badania nad modelem wolnozmiennych kanałów jonowych, które mają na celu wyjaśnienie obserwowanych własności. Wyniki pokazujące silną zależność momentów statystycznych od rozkładu prądów jonowych w błonie wakuolarnej od obecności związków ołowiu zostały opublikowane w pracy: Publikacje: Miśkiewicz J., Trela Z., Karcz W., Przestalski S. “Wplyw chlorometyloołowiu na właściwości statystyczne sygnału prądowego z łatki tonoplastu beta vulgaris”, “Błony biologiczne” pod red. J. Gabrielskiej i P. Misiaka, s.249-255 Gabrielska. J., Pyrkosz K., Przestalski S. Rola albuminy w destrukcji błon liposomów indukowanej chlorkami tributyloi trifenylocyny. Monografia „Błony biologiczne” , Wrocław , 2008, 174-180. Gabrielska. J., Pyrkosz K., Przestalski S. Flawonoidy jako przeciwutleniacze przed peroksydację indukowaną fenolowymi związkami cyny i ołowiu w obecności UV. Monografia „Błony biologiczne”, Wrocław, 2008, 174-180. Karcz W., Trela Z., Burdach Z., Przestalski S. Pompy protonowe i kanały potasowe w błonie wakuolarnej komórek roślinnych. Monografia „Błony biologiczne” , Wrocław , 2008, 63-69. Kleszczyńska H., Bonarska-Kujawa D., Przestalski S. (2008) Zmiany kształtu erytrocytów i płynności ich błony indukowane związkami organicznymi cyny. Monografia, Błony biologiczne, red. J. Gabrielska i P. Misiak, Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu, Wrocław 2008, 75-80 Katedra Genetyki, Hodowli Roślin i Nasiennictwa 1. Ocena efektu przedsiewnego naświetlania nasion roślin uprawnych - prof. dr hab. Danuta Drozd, dr inż. Hanna Szajsner Celem badań była ocena wpływu różnego uwilgotnienia ziarniaków pszenicy ozimej na ujawnienie się efektu przedsiewnej biostymulacji laserowej. W przeprowadzonym doświadczeniu laboratoryjnym stwierdzono, że hydratacja ziarniaków spowodowała stymulację wszystkich cech morfologicznych siewek. W doświadczeniu laboratoryjnym oceniano zmiany aktywności alfa – amylazy w ziarniakach pszenicy i pszenżyta po poddaniu ich naświetlaniem promieniami lasera. Obiektem badań były trzy odmiany pszenżyta i dwie odmiany pszenicy. Na podstawie przeprowadzonych badań można przypuszczać, że przedsiewna biostymulacja laserowa jest czynnikiem oddziaływującym na układ enzymatyczny w kiełkujących ziarniakach niektórych form jarych i ozimych pszenżyta i pszenicy. Publikacje: Szajsner H. : Ocena efektu stymulacji laserowej nasion pszenicy w zależności od ich wilgotności. Biuletyn IHAR 2008. (praca po recenzji). Szajsner H., Drozd D.: Wpływ przedsiewnej biostymulacji laserowej na aktywność alfa – amylazy w ziarniakach pszenicy i pszenżyta. Acta Agrophysica 2008. 2. Wpływ biostymulacji laserowej zbóż na aktywność enzymatyczną oraz poziom fitohormonów i wolnych rodników - dr inż. Hanna Szajsner, prof. dr hab. Danuta Drozd (Projekt badawczy nr 2P06R 29) Oceniano wpływ stymulacji laserowej nasion pszenicy, żyta i pszenżyta na wartość siewną oraz cechy morfologiczne siewek i wielkość siły diastatycznej. U genotypów żyta ozimego stwierdzono istotną stymulację cech morfologicznych siewek oraz siły diastatycznej. Zastosowanie promieniowania laserowego u odmian pszenicy ozimej wywołało zróżnicowaną reakcję badanych genotypów, o czym świadczy stwierdzona interakcja odmian z dawkami światła laserowego. Ponadto obserwowano u niektórych odmian pszenicy istotne podwyższenie indeksu wigoru. Publikacje: Szajsner H. : Wpływ światła lasera na zmiany cech morfologicznych i siły diastatycznej u genotypów pszenicy ozimej. Acta Agrophysica 2008 Szajsner H., Drozd D., Błażewicz J.: Wpływ stymulacji laserowej nasion na cechy siewek i wielkość siły diastatycznej form żyta i pszenżyta. Biuletyn IHAR 2008 (praca po recenzji) 3. Ocena genotypów kukurydzy pod względem zdolności anorogenicznych – dr inż. Renata Galek (Projekt badawczy nr 47/12-R/08) Otrzymywanie linii wsobnych poprzez samozapylenie jest czasochłone w procesie hodowlanym. Z tego powodu podejmowane są badania nad uzyskiwaniem i wykorzystaniem podwojonych haploidów na drodze androgenezy lub gynogenezy. Linie podwojonych haploidów mają szerokie zastosowania zarówno w badaniach podstawowych, jak i programach hodowalnych. Są przydatne przy mapowaniu genów, analizach genetycznych, indukowaniu mutacji, 16 SPRAWOZDANIE DZIEKANA WYDZIAŁU ROLNICZEGO UNIWERSYTETU PRZYRODNICZEGO WE WROCŁAWIU ZA ROK 2008 transformacji, somatycznej hybrydyzacji, produkcji sztucznych nasion. Jako skuteczne metody u kukurydzy do otrzymywania linii DH, uznaje się wykorzystanie technik kultur izolowanych mikrospor i pylników. Pierwsze ich zastosowanie u kukurydzy odnotowano w latach siedemdziesiątych i do tej pory są one sukcesywnie rozwijane. Ich podstawą jest odpowiedni dobór genotypów wyjściowych, o znacznym potencjale do androgenezy. W Polsce badania nad indukcją haploidów u kukurydzy i wytwarzaniem linii podwojonych haploidów są realizowane od niedawna, w porównaniu do zaawansowania prac dla takich gatunków zbóż jak pszenżyto czy pszenica, przy wykorzystaniu kultur izolowanych mikrospor, kultur pylnikowych oraz krzyżowania oddalonego. Celem prowadzonych badań jest poznanie przebiegu procesu embriogenezy haploidalnej u rodzimych genotypów kukurydzy i opracowanie metod indukcji androgenezy i otrzymywania roślin DH kukurydzy w kulturze pylników oraz izolowanych mikrospor. W pierwszym roku realizacji projektu oparto się na kulturach izolowanych pylników z uwagi na dostępność pyłku i łatwość jego obróbki. Za pożywkę podstawową do prześledzenia embriogenezy haploidalnej przyjęto pożywkę 190 IND, PG, MS oraz. Pierwszym istotnym etapem przed założeniem kultur pylnikowych był właściwy wybór roślin zawierających w pylnikach ziarna pyłku w stadium jednojądrowym, z peryferyjnie ułożonym jądrem komórkowym lub w stadium dwujądrowym. Stwierdzono bardzo istotny wpływ warunków pogodowych na morfologię pylników i stadium rozwojowe mikrospor. Zastosowane warunki wzrostu oraz pożywki spowodowały indukcję rozwoju mikrospor z gametycznego typu rozwoju na sporofityczny u analizowanych genotypów, na drodze embriogenezy bezpośredniej. Pierwsze makroskopowe zmiany na pylnikach obserwowano po 2 - 4 tygodniach kultury w postaci pojawiających się zgrubień. Uzyskane obserwacje po przeprowadzeniu analiz mikroskopowych zmacerowanych pylników dla wybranych 11 genotypów dostarczyły informacji odnośnie indukcji podziałów w obrębie ziaren i formowaniu w nich różnorakich struktur. 4. Mieszańce w rodzaju Lupinus i ich identyfikacja metodami biologii molekularnej - dr inż. Renata Galek W roku 2008 przeprowadzono charakterystykę mieszańców międzygatunkowych i ich form rodzicielskich pod względem polimorfizmu DNA. W tym celu przeprowadzono reakcje PCR z wykorzystaniem sekwencji mikrosatelitarnych (SSR) oraz starterów generujących markery dominujące (RAPD) i kodominujące (STS), amplifikujące jeden region genomu będący miejscem znaczonym sekwencyjnie. Stwierdzono przydatność niektórych primerów do oceny zróżnicowania analizowanych genotypów łubinu. W celu utworzenia populacji mapującej i jednocześnie poszerzenia zmienności genetycznej L. angustifolius przeprowadzono program krzyżowań między genotypami zróżnicowanymi pod względem typu wzrostu, plenności, grubości okrywy nasiennej (materiały własne oraz australijskie). Uzyskano ponad 180 nasion mieszańcowych . Wcześniej w celu wytypowania materiałów o zróżnicowanej grubości okrywy nasiennej przeprowadzono laboratoryjną ocenę. Materiałem badawczym były nasiona 10 genotypów łubinu, w tym 3 polskich odmian i dwóch australijskich, trzech mutantów odmiany Emir oraz dwóch linii łubinu wąskolistnego (polska i australijska). Na podstawie przeprowadzonej analizy wariancji stwierdzono istotne zróżnicowanie badanych genotypów pod względem procentowego udziału okrywy nasiennej oraz wielkości nasion. Stwierdzono ponadto istotny wpływ warunków glebowo-klimatycznych na kształtowanie się analizowanych cech. Średnie wartości cech pogrupowano testem Duncana. Największym procentowym udziałem okrywy nasiennej charakteryzowały się odmiany Sonet i Emir. Na podstawie testu Dunacana zaliczono je do jednej grupy jednorodnej o najdrobniejszymych nasionach. Najniższy procentowy udział okrywy nasiennej, poniżej 20%, odnotowano u linii 11257-19 (AU) –17,87%, LAG 24 (PL) – 18,91% oraz ‘Zeus’ – 19,60%. Linia australijska 11257-19, pomimo drobnych nasion, charakteryzowała się korzystnym udziałem okrywy nasiennej. Publikacje: Sawicka-Sienkiewicz E., Galek R., Clements J.C., Wilson J. 2008. Difficulties with interspecific hybrydisation in the genus Lupinus. Proc. 12th Int. Lupin Conf. “Lupin for Health and Wealth”, Fremantle, Western Australia, 14-18 September 2008. Ed.: J.A.Palta and J.D. Berger. ISBN 0-86476-153-8: 135-143 Zoga M., Pawelec A., Galek R., Sawicka-Sienkiewicz E. 2008. Morphological, cytological and molecular analysis of parents and interspecific hybrid (Lupinus mutabilis LM-13 x Lupinus albus sensu lato). Proc. 12th Int. Lupin Conf. “Lupin for Health and Wealth”, Fremantle, Western Australia, 14-18 September 2008. Ed.: J.A.Palta and J.D. Berger. ISBN 0-86476-153-8: 173-176. 5. Konstruowanie mapy genetycznej żyta z wykorzystaniem markerów molekularnych - dr hab. prof. nadzw. Henryk Bujak, mgr inż. Kamila Nowosad Przeprowadzone reakcje PCR ze starterami ISSR na całej populacji mapującej oraz reakcje SSR na wybranych losowo osobnikach mapującego pokolenia F2 pozwoliły na uzyskanie markerów o jednogenowym modelu dziedziczenia. Analiza segregacji 201 markerów typu RAPD i ISSR przy użyciu programu mapującego MAPMAKER 3.0 pozwoliła na utworzenie 10 grup sprzężeń. Grupy sprzężeń stanowią szkielet mapy genetycznej żyta o długości 960 cM. 6. Opracowanie metody rang grup jednorodnych (RD) do oceny stabilności plonowanie odmian - dr hab. prof. nadzw. Henryk Bujak, prof. dr hab. Jan Kaczmarek, dr inż. Stanisław Jedyński Metoda oparta jest na wielokrotnym teście rozstępu Duncana oraz współczynniku zmienności. Utworzonym grupom jednorodnym nadaje się kolejne rangi. W przypadku zachodzenia grup jednorodnych na siebie oblicza się średnią 17 SPRAWOZDANIE DZIEKANA WYDZIAŁU ROLNICZEGO UNIWERSYTETU PRZYRODNICZEGO WE WROCŁAWIU ZA ROK 2008 wartość rangi z grup, w których występuje dana odmiana. Po zsumowaniu wszystkich rang dla odmian z doświadczeń, oblicza się średnią rangę ogólną (RD). Odmiany o najniższej średniej wartości RD i najniższym współczynniku zmienności zalicza się do najbardziej stabilnych i plennych. Publikacje: Bujak H., Jedyński S., Kaczmarek J. 2008. Ocena stabilności plonowania odmian żyta ozimego na podstawie parametrycznych i nieparametrycznych metod. Biuletyn IHAR (praca po recenzjach) Bujak H., Jedyński S., Kaczmarek J. 2008. Zastosowanie metody rang grup jednorodnych i współczynnika zmienności do badania stabilności plonowania odmian. Biuletyn IHAR (praca po recenzjach) Bujak H., Jedyński S., Kaczmarek J., Kotecki A. 2008. Ocena stabilności plonowania populacyjnych i mieszańcowych odmian rzepaku ozimego. Biuletyn IHAR (praca po recenzjach) 7. Identyfikacja źródeł genetycznej odporności na mączniaka w kolekcji linii, rodów i odmian żyta – dr inż. Renata Galek (Projekt badawczy nr 47/12-R/08) Ocenę podatności genotypów żyta na porażenie przez Blumeria graminis przeprowadzono w doświadczeniu szklarniowym zgodnie z metodyką przedstawioną w pracy Zamorski i wsp. (1994). Posługiwano się czterostopniową skalą porażenia (0–3), gdzie 0 – oznaczało brak objawów natomiast 3 – bardzo silne porażenie z koloniami mączniaka zajmującymi 75–100% powierzchni blaszek liściowych. Szklarniowe doświadczenia infekcyjne przeprowadzano wykorzystując do tego celu polową populację patogena utrzymywaną na siewkach wrażliwej odmiany żyta. Inokulację przeprowadzano w fazie trzech liści metodą „miotełkową”. Następnie rośliny umieszczano w kamerze o wysokiej wilgotności. Stopień porażenia roślin oceniano po siedmiu dniach od inokulacji, posługując się wspomnianą skalą porażenia roślin. Ponadto z badanych form żyta ozimego wyizolowano DNA genomowe, które posłuży do poszukiwania markerów molekularnych odporności na tego patogenna. Do izolacji DNA genomowego żyta ozimego zastosowano metodę oczyszczania fenolem i chloroformem opracowaną przez Junghansa i Metzlaffa (1990). Wśród przebadanych genotypów żyta nie stwierdzono występowania form całkowicie odpornych na mącznika prawdziwego (Blumeria graminis), jednak na uwagę jako źródło odporności, które nie obniżają wartości cech użytkowych mogą być wykorzystane w programach krzyżowań formy CHD Ma 1, CHD Ma 9, CHD Ma 19 oraz CHD Ma 24. Katedra Łąkarstwa i Kształtowania Terenów Zieleni 1. Wpływ biopreparatów na wegetację traw - dr hab. Karol Wolski prof. nadzw. Trawy doskonale spełniają podstawowe funkcje w procesie zagospodarowania terenu: przeciwerozyjną, glebotwórczą i dekoracyjną. Bogaty skład biopreparatów został dobrany tak, aby wykazywał się szerokim oraz jakościowo wysokim spektrum działania. W badaniach określono wpływ zastosowanych biopreparatów na rozwój kilku gatunków traw. Działanie na system korzeniowy traw, zwiększyło pobranie makro- i mikroelementów z podłoża. Na podstawie obserwacji rozwoju traw można stwierdzić, iż ich zastosowanie spełniło swoją rolę. Publikacje: Gąbka D., Wolski K.2008. The effect of biopreparations on Elary stage of growth of selected grass species used for reclamation of municipal waste dumps. Ornamental and special plants”, Biostimulators In modern agriculture Warszawa. 7-14. 2. Ocena wpływu zróżnicowanych norm wysiewu i nawożenia mineralnego na produkcyjność runi łąkowej - dr hab. Karol Wolski prof. nadzw. Szybką skuteczną i ekonomiczną metodą poprawy produkcyjności runi łąkowej jest siew bezpośredni. Pozwala ona na zmianę zbiorowiska roślinnego, zachowując jego przyrodniczo-ekologiczne właściwości. Spełnia również produkcyjną i ochronną funkcję w procesie zagospodarowania użytków zielonych. Z przeprowadzonych badań wynika, że zastosowanie: życicy trwałej, życicy wielokwiatowej, kostrzewy łąkowej i koniczyny łąkowej w siewach szczelinowych na Dolnym Śląsku poprawia istotnie produkcyjność runi łąkowej. Wykazano również, że zastosowanie Trifolium pratense L. zwiększało plonowanie runi łąkowej na obiektach nie nawożonych azotem, a jedynie fosforem i potasem. Publikacje: Baranowski M. Ocena wpływu zróżnicowanych norm wysiewu i nawożenia mineralnego na produkcyjność runi łąkowej. Rozprawa doktorska. 3. Wykorzystanie ekotypów traw w hodowli odmian gazonowych - dr hab. Karol Wolski prof. nadzw. Na podstawie przeprowadzonych badań stwierdzono, że wykorzystanie ekotypów w hodowli nowych odmian trawnikowych jest możliwe i w pełni uzasadnione. Różnorodność form ekotypów pozwala na wybór do hodowli osobników o cechach pożądanych przez hodowcę. Jasno określony kierunek użytkowania pozwala na szybki i skuteczny wybór kilku ekotypów traw, które poddane szczegółowym badaniom pozwalają uzyskać nowe odmiany. Warunkiem powodzenia hodowli odmian jest jednak posiadanie odpowiednio licznych kolekcji, które pochodzą z 18 SPRAWOZDANIE DZIEKANA WYDZIAŁU ROLNICZEGO UNIWERSYTETU PRZYRODNICZEGO WE WROCŁAWIU ZA ROK 2008 różnych środowisk naturalnych. W przeprowadzonych badaniach stwierdzono, że wśród badanych traw gazonowych odmiana Nil kostrzewy czerwonej charakteryzuje się najwyższą wartością kompozycyjną, najlepszym zadarnieniem powierzchni, przezimowaniem i zdrowotnością, natomiast najsłabszym kolorem. Publikacje: Jurkowski M. Wykorzystanie ekotypów traw w hodowli odmian gazonowych. Rozprawa doktorska. 4. Waloryzacja krajobrazowa pól golfowych - dr hab. Karol Wolski prof. nadzw. Temat jest kontynuowany w celu pełnego dostosowania metodyki oceny krajobrazu pól golfowych do specyfiki tych obiektów. Na podstawie badań przeprowadzonych na polach golfowych w różnych regionach Polski wyznaczono najważniejsze cechy, które wpływają na odbiór poszczególnych elementów krajobrazowych pola przez graczy i sprawiają, że pole golfowe określane jest jako czytelne. Publikacje: Wolski K., Szymura M., Kazimierska N.: 2008. Landscape assessment of golf course as method of valuation landscape transformed by human.(w:) Plit J., Andreychouk V. Methods of lansscape research, Dissertations commission of Cultural Landscape No 8. Commission of Cultural Landscape of Polish Geographical Society, Sosnowiec, 139-149 Wolski K., Szymura M..2008. Waloryzacja krajobrazaowa pola golfowego w Woli Błędowej. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu. 560, Rolnictwo XCI, 91, 61-72. 5. Dendroflora obiektów golfowych - dr hab. Karol Wolski prof. nadzw. Pola golfowe wymagają starannej pielęgnacji, odpowiedniej lokalizacji, właściwego zaprojektowania i wykonania. Istotnym elementem pola golfowego jest murawa. Dobory i sadzenie drzew na polu golfowym nie może wpływać niekorzystnie na ekologię, agronomię oraz charakter pola. Dendroflora pola golfowego jest nieodzownym elementem krajobrazu, dodaje mu kolorystyki i tekstury. Dzięki zachowaniu wcześniej rosnących rodzimych drzew i krzewów, pola golfowe są prawidłowo wkomponowanie w krajobraz. Stanowią wraz z nim logiczną oraz dobrze skomponowaną całość. Publikacje: Wolski K., Szymura M., Lenard E. 2008. Dendroflora obiektu golfowego w Krzyżanowicach. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu. 560, Rolnictwo XCI, 91, 51-60. Wolski K., Szymura M., Lenard E. 2008. Dendroflora pola golfowego w Krobielowicach. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu. 560, Rolnictwo XCI, 91, 37-50. 6. Analiza zmian struktury drzewostanu świerkowego w 30 lat po wykonaniu zabiegu trzebieży o różnym nasileniu – dr Magdalena Szymura W 1971 roku w reglu dolnym Karkonoszy w 50-cio letniej monokulturze świerkowej wykonano doświadczenie polegające na różnym nasileniu trzebieży. Drzewostan był mierzony przed wykonaniem zabiegu oraz 3 ,8 i 11 lat po jej wykonaniu. Celem prowadzonej pracy było określenie wpływu różnego nasilenia trzebieży na strukturę drzewostanu i dynamikę odnawiania w 34 lata po wykonaniu zabiegów. Wyniki pokazują istotną różnicę pomiędzy poszczególnymi zabiegami zarówno pod względem wysokości i pierśnicy drzew, ich objętości oraz długości koron, jak i stanu runa leśnego. Analiza odnawiania drzew wykazała znaczny wpływ zgryzania przez zwierzynę płową na niski poziom odnawiania drzewostanu i dominację siewek i podrostów brzozy, która nie jest zgryzana. Publikacje: Dunajski A., Szymura T.H., Szymura M.: Wpływ różnego nasilenia trzebieży na strukturę drzewostanu i dynamikę naturalnych odnowień w jednowiekowej monokulturze świerkowej – wyniki 30 lat eksperymentu w Karkonoskim Parku Narodowym. (w:) Mazur A., Raj A., Knapik R. Monitoring ekosystemów leśnych w Karkonoskim Parku Narodowym. karkonoski Park Narodowy, Jelenia Góra. 225-231. 7. Inwentaryzacja roślinności i koncepcja zagospodarowania terenu Wokół Stacji Ekologicznej „Storczyk” w Karpaczu - dr Magdalena Szymura Badania miały na celu określenie stanu roślinności wysokiej oraz zielnej na terenie posesji należącej do Stacji Ekologicznej Uniwersytetu Wrocławskiego. Na podstawie wykonanej inwentaryzacji określono optymalny sposób zagospodarowania posesji uwzględniając jej położenie w bezpośrednim sąsiedztwie Karkonoskiego Parku Narodowego. W koncepcji zagospodarowania zastosowano głównie roślinność naturalnie występującą na obszarze regla dolnego Karkonoszy, jedynie w przypadku rabat posiłkowano się gatunkami pochodzącymi z innych pięter roślinnych. Publikacje: XI Forum Architektury Krajobrazu – „Rozwój Rekreacji, a Ochrona i Kształtowania Krajobrazu”, 11-13 wrzesień 2008, Poznań. (w druku). 8. Analiza wartości użytkowej kilku gatunków traw ozdobnych rosnących na terenie RZD Swojec - dr Magdalena Szymura Oceniano walory dekoracyjne oraz możliwości wykorzystania wybranych gatunków traw ozdobnych w kształtowaniu terenów zieleni. Do oceny bonitacyjnej i biometrycznej wybrano 10 taksonów traw ozdobnych. W przeprowadzonych 19 SPRAWOZDANIE DZIEKANA WYDZIAŁU ROLNICZEGO UNIWERSYTETU PRZYRODNICZEGO WE WROCŁAWIU ZA ROK 2008 badaniach stwierdzono, że trawy ozdobne od maja do późnej jesieni charakteryzują się pełnymi walorami dekoracyjnymi, które wynikały: z ozdobnych kwiatostanów, różnorodnego zabarwienia blaszki liściowej, ciekawego przekroju i zróżnicowanego typu wzrostu, odznaczają się także dobrą mrozoodpornością i małą przydatnością na choroby i szkodniki. 9. Analiza roślinności jako podstawa typologii cieków w krajobrazie rolniczym doliny Odry - dr Magdalena Szymura Badania terenowe przeprowadzono w trzech obszarach położonych w dolinie Odry, różniących się intensywnością użytkowania rolniczego i utrzymywania systemów melioracyjnych. Dane dotyczące dominującej struktury roślinności poddano matematycznej analizie podobieństwa w celu wyróżnienia łatwych do identyfikacji w terenie typów roślinności. Wyodrębniono 9 grup jednostek wyróżnialnych na podstawie fizjonomii roślinności (drzewiasta, krzewiasta i zielna) oraz kilku podstawowych gatunków roślin dominujących. Wyróżnione typy są dobrymi indykatorami sposobów i częstości konserwacji cieku, form użytkowania gruntów w jego otoczeniu oraz potencjalnej różnorodności biologicznej. Poszczególne typy różnią się pod względem pełnionych funkcji ekosystemowych, do których należą: modyfikacja krążenia wód i biogenów, kształtowanie bioklimatu oraz ścieżki migracji roślin i zwierząt. Z tego względu zastosowanie proponowanej typologii jest przydatne w badaniach funkcjonowania krajobrazu rolniczego. 10. Ocena produkcyjności runi łąkowej podsianej mieszanką jednoroczną dr inż. Agnieszka Dardach Celem podjętych badań była ocena wpływu zastosowanych mieszanek jednorocznych oraz zróżnicowanego nawożenia mineralnego na produkcyjność runi łąkowej w warunkach klimatyczno-glebowych Dolnego Śląska. Z uzyskanych danych wynika, że korzystne zmiany w składzie botanicznym oraz zwiększenie plonowania runi łąkowej uzyskano szczególnie przy zastosowaniu Topmix 1, a zastosowane nawożenie mineralne pozytywnie wpłynęło na skład botaniczny runi łąkowej, najwięcej gatunków traw podsianych określono na obiektach nawożonych dawką 90 kg NPK. 11. Analiza dendroflory i stanu zachowania parków przypałacowych w Kotlinie Kłodzkiej dr inż. Anna Gierula Dawne parki dworskie są cennym źródłem starych odmian drzew, zarówno rodzimych jak i obcego pochodzenia. Są też doskonałym materiałem wyjściowym do tworzenia na ich bazie parków współczesnych, służących jako miejsce odpoczynku, rekreacji i spotkań towarzyskich mieszkańców małych miast i wsi. Pomimo wieloletnich zaniedbań pielęgnacyjnych, próbuje się odtworzyć pierwotny układ kompozycyjno – przestrzenny, co może nadać parkowi dodatkowo znaczenie zabytku kultury materialnej i duchowej. Pielęgnowany stary park ma ogromną wartość dla teraźniejszości i przyszłości, pełniąc funkcje społeczne, naukowe i ekologiczne. W parkach przeprowadzono szereg analiz bazujących na dokumentacji historycznej oraz wykonano inwentaryzację dendrologiczna. Działania te miały na celu określenie wartości historycznych, przyrodniczych, kompozycyjnych oraz stanu zachowania założenia parkowego. Publikacje: Gierula A. 2008. Analiza dendroflory parku wokół sanatorium „Biały Orzeł” w Sokołowsku. Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych, Warszawa, z., 525,119-126. Gierula A., Szymura M. 2008. Wartość przyrodnicza parku wiejskiego w Sikorzycach. Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych, Warszawa, z., 525, 127-136.. Katedra Nauk Humanistycznych 1. Etyczny wymiar działalności gospodarczej – dr hab. Krystyna Skurjat Uzasadniono pogląd, że w sytuacji gwałtownych zmian życia gospodarczego istnieje pilna potrzeba poddawania go osądom moralnym. Wykazano, że wprowadzenie do badań nad podstawowymi zasadami biznesu oprócz kwestii ekonomiczności i efektywności działań gospodarczych również zagadnień moralnych i psychologicznych nie tylko ściślej wiąże ekonomię z naukami humanistycznymi, ale ponadto umożliwia pełniejsze rozumienie zachowań ludzkich jako odniesionych do norm i wartości o charakterze aksjologicznym. Wykazano, że skierowanie uwagi interesariuszy /akcjonariuszy, pracowników, menedżerów, klientów, konsumentów, dostawców, odbiorców/ na fundamentalne zasady moralne, przekłada się na praktykę życia gospodarczego oraz uczy poszanowania podstawowych norm dzielności etycznej we wszelkich obszarach stosunków międzyludzkich. Wykazano, że podejście do realizacji celów firmy od strony ich zgodności ze społecznie przyjętymi zasadami moralnymi /i prawem/ wymaga realizowania odpowiedzialnego biznesu poprzez włączanie się w otwartą i wolną konkurencję bez uciekania się do podstępnych działań i wyzyskiwania czyichś błędów dla własnych korzyści. Publikacje: Krystyna Skurjat, Etyczny wymiar działalności gospodarczej, „Roczniki Naukowe Stowarzyszenia Ekonomistów Rolnictwa i Agrobiznesu”,. Tom X, zeszyt 1, Warszawa – Poznań- Lublin 2008, s. 380 – 383. 2. Mniejszości narodowe na Słowacji i ich ochrona prawna - dr Michał Lubicz- Miszewski Przedstawiono obowiązujący na Słowacji system prawny w zakresie ochrony mniejszości narodowych. Jest on wynikiem porozumień międzypaństwowych, zawartych przez Słowację z sąsiadami oraz efektem procesu dostosowywania prawa krajowego do ustawodawstwa Unii Europejskiej w zakresie ochrony mniejszości. Położenie 20 SPRAWOZDANIE DZIEKANA WYDZIAŁU ROLNICZEGO UNIWERSYTETU PRZYRODNICZEGO WE WROCŁAWIU ZA ROK 2008 mniejszości narodowych i kształt dotyczącego ich prawa wynika także z aktualnego kursu polityki państwa słowackiego (zmieniających się rządów) wobec mniejszości. Te właśnie czynniki tworzą podstawy dla procesów komunikacji międzykulturowej i relacji mniejszość-większość. Artykuł stanowi charakterystykę mniejszości narodowych na Słowacji - ich liczebność według słowackich spisów powszechnych, położenie, oraz formy działalności. Publikacje: Lubicz-Miszewski M., 2008. Mniejszości narodowe na Słowacji i ich ochrona prawna, [w:] red. Żurko J, Komunikacja międzykulturowa, wewnątrzkulturowa, społeczna, Toruń 2008, s. 246-267. 3. Polacy i Słowacy - bliscy (?) sąsiedzi. Polacy w oczach Słowaków. Słowacy w oczach Polaków - dr Michał Lubicz - Miszewski. Badano wzajemne postrzeganie się Polaków i Słowaków. Podjęto próbę zredukowania deficytu wiedzy o sobie dwóch tak bliskich i równocześnie tak odległych sąsiadów. W tym celu przedstawiono wzajemne opinie Polaków i Słowaków o sobie. Pochodzą one od osób, które można uznać za najbardziej kompetentne pod względem znajomości sąsiedniego narodu (polskiego względnie słowackiego). W przypadku postrzegania Polaków przez Słowaków odwołano się do wypowiedzi słowackich dziennikarzy akredytowanych w Polsce. Zawarte są one w zbiorze artykułów, pod wspólnym tytułem: „Polska oczami słowackich dziennikarzy”, opublikowanych na łamach „Monitora Polonijnego”, w latach 2004-2006. Przeprowadzono liczne wywiady z przedstawicielami słowackiej Polonii. Publikacje: Michał Lubicz - Miszewski, 2008. Polacy i Słowacy - bliscy (?) sąsiedzi. Polacy w oczach Słowaków. Słowacy w oczach Polaków, [w:] red. Baluk W., Winnicki Z., „Badania wschodnie. Problematyka wewnętrzna i międzynarodowa", Instytut Stosunków Międzynarodowych Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław 2008, s. 151-174. Katedra Ochrony Roślin wraz z Zakładem Mikrobiologii Rolniczej 1. Kukurydza jako miejsce rozwoju mszyc zbożowych i ich wrogów naturalnych - mgr inż. Agnieszka Krawczyk (praca doktorska) Z uwagi na znaczny wzrost powierzchni uprawy kukurydzy w naszym kraju oraz brak informacji o mszycach i ich wrogach naturalnych w uprawie tej rośliny, celem badań było poznanie składu gatunkowego, liczebności jak i okresów występowania tej grupy owadów. Celem było również poznanie drapieżców, parazytoidów, hiperparazytoidów oraz owadobójczych grzybów ograniczających rozwój mszyc. W wyniku badań przeprowadzonych w latach 2002-2005 wykazano, że na roślinach kukurydzy, w województwie opolskim występują 3 gatunki mszyc zbożowych tj.: Rhopalosiphum padi L., Metopolophium dirhodum (Walk.), i Sitobion avenae (P.) H.R.L. Zdecydowanym dominantem okazała się R. padi. W populacji Rhopalosiphum padi L. oznaczono zarówno formy holocykliczne, jak i anholocykliczne. Najliczniejszymi drapieżcami obserwowanymi na kukurydzy w koloniach mszyc były biedronki. Mniej licznie występowały larwy bzygów oraz złotooków. Rozwój drapieżców był skorelowany z rozwojem ich ofiar. Okres ich najliczniejszego występowania przypadał zwykle podczas lub kilka dni po osiągnięciu przez mszyce zbożowe maksimum populacji.W okresie wiosny i pierwszej połowy lata, mszyce zbożowe zasiedlające kukurydzę pasożytowane były przez błonkówki z rodziny Aphidiidae. Najliczniej rodzina ta reprezentowana była przez Aphidius rhopalosiphi De Stefani- Perez oraz Praon volucre Haliday. W okresie drugiej połowy lata i jesieni, jedynym parazytoidem redukującym populację mszyc zbożowych, głównie Rhopalosiphum padi L., był Aphelinus varipes (Förster). Kukurydza jest rośliną, na której do końca sezonu wegetacyjnego rozwijają się mszyce zbożowe. W okresie jesiennym uskrzydlone osobniki mogą nalatywać z tej rośliny na wcześnie siane zboża ozime. Liczebność owadów drapieżnych i zmumifikowanych okazów mszyc z żywymi zimującymi przedpoczwarkami wskazuje na to, że kukurydza stanowi ważny rezerwuar pożytecznej entomofauny mszyc zbożowych. Publikacje: Krawczyk A., Hurej M. 2008. Pojaw form anholocyklicznych mszycy czeremchowo-zbożowej w województwie opolskim. Progress In Plant Protection/Postępy w Ochronie Roślin, 48(3): 898-902. Krawczyk A., Hurej M., Twardowski J. 2008. Naloty do naczyń żółtych form anholo- i holocyklicznych mszycy czeremchowo-zbożowej (Rhopalosiphum padi L.). Aphids and other homopterous insects (w druku). 2. Choroby roślin na tle zmian klimatycznych We wrześniu 2008 roku odbyła się konferencja naukowa pt „Choroby roślin na tle zmian klimatycznych”. Organizatorami byli pracownicy Zakładu Fitopatologii i Mikologii Katedry Ochrony Roślin Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu oraz Polskie Towarzystwo Fitopatologiczne. Konferencja odbyła się pod patronatem JM Rektora prof. dr hab. Romana Kołacza. W konferencji udział wzięło 130 osób z całej Polski, byli to fitopatolodzy, wirusolodzy, mikrobiolodzy i osoby zajmujące się ochroną roślin. Obrady odbywały się w 5 sekcjach: choroby zbóż, choroby drzew leśnych i parkowych, choroby drzew sadowniczych, choroby wirusowe i choroby buraka oraz choroby roślin należących do różnych grup użytkowych. 21 SPRAWOZDANIE DZIEKANA WYDZIAŁU ROLNICZEGO UNIWERSYTETU PRZYRODNICZEGO WE WROCŁAWIU ZA ROK 2008 Konferencja była ważnym wydarzeniem dla polskich fitopatologów. Miała ona na celu wymianę doświadczeń naukowych dotyczących chorób roślin oraz prezentację osiągnięć i wyników najnowszych badań w tej dziedzinie. Prezentowane na konferencji prace dotyczyły wielu zagadnień, z zakresu mikologii, biochemii, genetyki oraz metod i sposobów ochrony roślin przed chorobami. Omawiano też zagadnienia związane z występowaniem chorób roślin związane ze zmianami w środowisku, zwłaszcza na tle zmian pogody i klimatu. Znaczny udział w konferencji pracowników administracji państwowej odpowiedzialnej za ochronę roślin w Polsce, Państwowej Inspekcji Ochrony Roślin i Nasiennictwa oraz przedstawicieli firm, takich jak: BASF, Bayer, F&N Agro, Kutnowska Hodowla Buraka Cukrowego oraz firm oferujących sprzęt laboratoryjny świadczy o wadze poruszanych na konferencji zagadnień. Referatom przysłuchiwali się również pracownicy wielu katedr Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu, szczególnie Katedry Szczegółowej Uprawy Roli i Roślin, Katedry Ogólnej Uprawy Roli oraz Katedry Sadownictwa i Ogrodnictwa. Publikacje: Kita W., Żmudzka A., Drogoś A., Paradowska A., Popardowska A. 2008. Badanie występowania grzybów w wodach zanieczyszczonych ściekami komunalnymi. Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych, 531: 81-86. Moszczyńska E., Pląskowska E., Matkowski K., Łobczowski M. 2008. Zdrowotność siewek czterech odmian buraka cukrowego. Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych, 531: 125-130. Moszczyńska E., Pląskowska E., Matkowski K., Prośba-Białczyk U. 2008. Wpływ nawożenia pogłównego mocznikiem na stopień porażenia liści buraka cukrowego przez Cercospora beticola Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych, 531: 131-135. Pląskowska E., Chrzanowska-Drożdż B. 2008. Ocena zdrowotności i plonowania pszenicy twardej ozimej Triticum durum Desf. w zależności od sposobu ochrony chemicznej. Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych, 531: 177-184. Pusz W., Pląskowska E. 2008. Wpływ stosowania preparatu Asahi SL na zdrowotność rzepaku ozimego. Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych, 531: 185-191. Mańka M., Matkowski K. 2008. Choroby roślin na tle zmian klimatycznych. Materiały konferencyjne Sympozjum Naukowego „Choroby roślin na tle zmian klimatycznych” towarzyszące XIII Walnemu Zgromadzeniu PTF-it, Wrocław, 17-19 września, s. 10. Moszczyńska E., Pląskowska E., Matkowski K., Łobczowski M. 2008. Wpływ nawożenia azotem na skład zbiorowisk grzybów zasiedlających korzenie buraka cukrowego. Phytopathologia Polonica (w druku). Pląskowska E., Matkowski K., Moszczyńska E., Kordas L. 2008. Wpływ sposobu uprawy roli na zasiedlenie podstawy źdźbła pszenicy ozimej przez Fusarium spp. Phytopathologia Polonica (w druku). 3. Monitoring występowania inwazyjnej biedronki Harmonia axyridis – dr inż. Jacek Twardowski W 2008 roku na terenie Dolnego Śląska i Opolszczyzny prowadzono intensywny monitoring występowania inwazyjnej biedronki Harmonia axyridis. Gatunek ten został sprowadzony do Europy do walki biologicznej ze szkodnikami. Wymknął się jednak spod kontroli i obecnie, jako ekspansywny, zajmuje nisze ekologiczne rodzimych biedronek, co jest zjawiskiem niepożądanym. Badania pozwoliły na określenie mapy występowania tej biedronki w naszym kraju. Publikacje: Twardowski J. 2008. Czy biedronki mogą być niebezpieczne? – przypadek „Harmonia axyridis”. Ekonatura. 53(4): 1213. Olearczyk J., Pastuszko K.(doktorantka) 2008. Biedronka „Harmonia axyridis (Pallas) (Col., Coccinellidae) – pożyteczna czy szkodliwa? Materiały VI Międzynarodowej i VII Ogólnopolskiej Konferencji Naukowej nt. „Rolnictwo ekologiczne – rolnictwem przyszłości”, Wrocław, Paszków koło Polanicy Zdrój, Stare Mesto pod Sneznikiem, 3-4 kwietnia, 125-128. 4. Zmiany nasilenia i struktury troficznej roztoczy w okresie wdrażania integrowanej produkcji w sadzie jabłoniowym - mgr inż. Marta Lenort, dr inż. Maria Licznar-Małańczuk Pracownicy Katedry Ochrony Roślin (mgr inż. Marta Lenort) i Katedry Ogrodnictwa (dr Maria Licznar-Małańczuk) przeprowadzili badania, których celem było określenie czy wprowadzenie integrowanej metody ochrony jabłoni spowoduje zmiany fauny roztoczy zasiedlających liście jabłoni. Badania prowadzono w latach 2002-2007 w kwaterze jabłoni odmiany ‘Golden Delicious’ wysadzonych w 1992 roku w sadzie doświadczalnym Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu, zlokalizowanym w Samotworze. Konwencjonalna ochrona sadu w 2002 roku z dwukrotnym zastosowaniem akarycydów utrzymywała średnio w sezonie liczebność przędziorków na poziomie 0,88 szt./liść. Nie notowano wówczas żadnych gatunków roztoczy drapieżnych czy saprofagicznych. W 2003 roku gdy już nie stosowano akarycydów, nastąpił wzrost liczebności przędziorków średnio do 6,98 szt./liść. Począwszy od 2004 roku notowano stopniowe zmniejszenie liczebności populacji przędziorków do poziomu 0,1 szt./liść w 2007 roku. Tak skuteczna redukcja była wynikiem pojawienia się roztoczy drapieżnych z rodzin Phytoseiidae i Stigmaeidae, które już w rok po wyeliminowaniu akarycydów wystąpiły w nasileniu wystarczającym dla obniżenia liczebności roztoczy fitofagicznych poniżej progu ekonomicznej szkodliwości. 22 SPRAWOZDANIE DZIEKANA WYDZIAŁU ROLNICZEGO UNIWERSYTETU PRZYRODNICZEGO WE WROCŁAWIU ZA ROK 2008 Powstałą niszę ekologiczną zaczęły także stopniowo zasiedlać gatunki roztoczy saprofagicznych z rodzin Tarsonemidae i Tydeidae. Publikacje: Lenort M., Kelm M., Licznar-Małańczuk M. 2008. Zmiany nasilenia i struktury troficznej roztoczy w okresie wdrażania integrowanej produkcji w sadzie jabłoniowym. Materiały z Ogólnopolskiej Konferencji „Ochrony Roślin Sadowniczych”, 12-13 marca w Skierniewicach, s. 156-158. 5. Nasilenie występowania przędziorków na jabłoniach w różnych systemach prowadzenia sadu - - mgr inż. Marta Lenort, dr inż. Maria Licznar-Małańczuk W latach 2003-2005 w sadzie doświadczalnym Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu pracownicy Katedry Ochrony Roślin (mgr inż. Marta Lenort) i Katedry Ogrodnictwa (dr Maria Licznar-Małańczuk) prowadzili badania na jabłoniach odm. ‘Golden Delicious’ wysadzonych w 1992 roku na podkładce M9, w siedmiu systemach obsadą od 3333 do 13223 drzew/ha). W badanej kwaterze od 2003 roku zrezygnowano ze stosowania środków przędziorkobójczych. W 2003 roku, przy najwyższym rozmnożeniu szkodnika nie stwierdzono istotnych różnic statystycznych. Średnio notowano 7,3 szt./liść. W kolejnych latach stwierdzano systematyczny spadek nasilenia przędziorków do 2,9 szt./liść w 2004 roku i 0,2 szt./liść w 2005. Zaznaczyły się również preferencje siedliskowe przędziorków. Najsilniej opanowane były drzewa o najwęższych, superwrzecionowych koronach wysadzone w systemie jednorzędowm (6,1 szt./liść w 2004 roku i 0,7 szt./liść w 2005). Najsłabiej porażone były jabłonie o koronach w formie wrzeciona wysadzone w pasach dwurzędowych (1,1szt./liść w 2004 roku) i trzyrzędowych (0,03szt./liść w 2005 roku). Preferencje te uwidoczniły się także w liczebności jaj w poszczególnych systemach. Przeprowadzone badania dowodzą wpływu formy korony drzew oraz gęstości i sposobu ich sadzenia na nasilenie występowania przędziorków w sadzie jabłoniowym. Publikacje: Lenort M., Kelm M., Licznar-Małańczuk M. 2008. Nasilenie występowania przędziorków (Acari: Tetranychidae) na jabłoniach odmiany Golden Delicious w róznych systemach prowadzenia sadu. Progress In Plant Protection/Postępy w Ochronie Roślin, 48(1): 122-125. 6. Aktywność fizjologiczna odpornych na fungicydy mutantów Trichoderma spp. W ramach powyższego tematu kontynuowane są prace nad zasiedlaniem systemu korzeniowego szeregu roślin przez wyselekcjonowane szczepy grzybów z rodzaju Trichoderma zastosowanego pojedynczo jak również w mieszaninie z szczepem bakterii z rodzaju Pseudomonas w uprawie pomidorów w podłożu inertnym (wełna mineralna) wielokrotnie użytkowanym. Analogicznie jak w roku poprzednim stwierdzono istotne zmiany ilościowe i jakościowe zespołów drobnoustrojów. Zastosowanie szczepu B35 ograniczyło różnorodność grzybów oraz w znacznym stopniu wyeliminowało bakterie Gram ujemne. Jednoczesne zastosowanie szczepu B35 oraz szczepu bakterii z rodzaju Pseudomonas w istotny sposób stymulowało plonowanie pomidorów w wełnie mineralnej użytkowanej wielokrotnie. Ponadto prowadzono analizy efektywności zasiedlania substratów ogrodniczych na bazie torfu przez różne grzyby fitpaptogeniczne z rodzaju Fusarium, Rhizoctonia oraz Phytophthora zaszczepionych pojedynczymi wybranymi szczepami jak i mieszaninami szczepów z rodzaju Trichoderma. Wyniki badań wskazują, że mieszaniny szczepów w większym stopniu ograniczają rozwój fitpaptogenicznych grzybów z rodzaju Fusarium i Rhizoctonia niż pojedyncze szczepy. Zarówno pojedyncze izobaty jak i mieszaniny szczepów w niewielkim stopniu ograniczały rozwój badanych patogenów z rodzaju Phytophthora. Wyniki badań stanowią podstawę do opracowania wniosku patentowego, którego zgłoszenie planowane jest w roku 2009. 7. Oddziaływanie rizosferowych bakterii z rodzaju Pseudomonas na wzrost roślin W ramach realizacji tego celu kontynuowano badania z lat poprzednich. Celem badań jest określenie czynników warunkujących efektywne wykorzystanie szczepów bakterii rizosferowych i endorizosferowych w biologicznej ochronie roślin. W roku 2008 prowadzono badania nad określeniem cech fizjologicznych roślin (zdolnością do biosyntezy kwasów fenolowych i rezorcynoli) determinujących zdolność do zasiedlania przez bakterie korzeni pszenicy. W trakcie badań zrealizowanych w roku 2008 stwierdzono istotny hamujący wpływ na procesy kolonizacji pszenicy przez bakterii kwasów fenolowych. Stwierdzono istotne odmianowe zróżnicowanie zasiedlania siewek pszenicy przez szczepy bakterii z rodzaju Pseudomonas w zależności od ilości związków fenolowych wydzielanych przez równe odmiany pszenicy. 8. Występowanie bakterii i grzybów izolowanych z kompostów na rozwój patogenicznych dla pieczarek szczepów Trichoderma. W roku 2008 podjęto we współpracy z Instytutem Warzywnictwa w Skierniewicach prace nad poszukiwaniem szczepów antagonistycznych w stosunku do Trichoderma aggressivum jednego z patogenów pieczarki. Wstępnie wyizolowano spośród przebadanych 50 izolatów bakterii oraz 30 izolatów grzybów 4 szczepy grzybów oraz 2 szczepy 23 SPRAWOZDANIE DZIEKANA WYDZIAŁU ROLNICZEGO UNIWERSYTETU PRZYRODNICZEGO WE WROCŁAWIU ZA ROK 2008 bakterii wykazujących antagonistyczne właściwości w stosunku do Trichoderma aggressivum oraz innych gatunków z rodzaju Trichoderma. Szczepy z rodzaju Pencillium oraz z rodzaju Acremonium wprowadzone w postaci laboratoryjnych szczepionek do kompostów stosowanych w uprawie pieczarki w nie wpływały negatywnie na plon owocników pieczarki. Wyselekcjonowane izobaty wykorzystane zostaną do opracowania szczepionki wykorzystywanej do produkcji kompostów i stanowić będą podstawę do opracowania wniosku patentowego, którego zgłoszenie planowane jest w roku 2009. Katedra Ogólnej Uprawy Roli i Roślin 1. Określenie możliwości bioreaktywacji i uzdatniania wybranych gruntów gleb skażonych w obrębie byłej strefy KGHM Głogów oraz wyselekcjonowanie roślin energetycznych najbardziej przydatnych do produkcji biomasy na cele energetyczne - prof. dr hab. Leszek Kordas, prof. dr hab. Danuta Parylak Badania dotyczą zagospodarowania gleb skażonych na pod uprawę roślin energetycznych i wskazanie roślin najlepiej nadających się na te tereny oraz próba ich bioregeneracji. Ponadto badania te mają na celu znalezienie tanich i skutecznych sposobów rekultywacji i zagospodarowania zdegradowanych gleb do uprawy innych roślin Uzyskane wyniki w pierwszym roku doświadczenia nie upoważniają do wyciągnięcia jednoznacznych wniosków, badania będą kontynuowane. 2. Wpływ wieloletniego upraszczania uprawy w zmianowaniu na wzrost, plonowanie i zachwaszczenie żyta ozimego i jarego oraz pszenicy ozimej – prof. dr hab. Leszek Kordas. Uproszczenia uprawy roli, tak obecnie, ze względu na niższe nakłady, chętnie stosowane, wyraźnie wpływają na rozwój i zachwaszczenia tych roślin, stąd też szeroko zakrojone badania związane z tym problemem. W poprzednim roku poszerzyliśmy badania o kolejne rośliny uprawiane w krótkotrwałych monokulturach z uwzględnieniem czynników regenerujących stanowisko. Rozpoczęte badania mają na celu znalezienie innych niż dotychczas stosowane środki wspomagające urodzajność gleby. Ma to szczególne znaczenie w przypadku roślin uprawianych po sobie. W badaniach testowana jest przydatność takich preparatów jak uzdatniacze glebowe oraz Efektywne Mikroorganizmy w uprawach pszenicy, żyta ozimego i pszenicy jarej a także niektórych roślin energetycznych. Otrzymane wyniki wskazują na wyraźny wpływ czynników regenerujących glebę na jej stan, ale także na roślinę a głównie jej plonowanie. Publikacje: Kordas L. Wpływ różnych systemów uprawy roli pod pszenicę ozimą uprawianą w krótkotrwałej monokulturze na zawartość diaspor chwastów w glebie. Progress in Plant Protection/Postępy w Ochronie Roślin 48 (4), 2008, 1439– 1443. 3. Możliwości ograniczania negatywnych skutków uprawy pszenżyta ozimego po sobie – prof. dr hab. Danuta Parylak Stopień porażenia pszenżyta przez kompleks chorób podstawy źdźbła i jego plonowanie w istotny sposób zależały od dorodności materiału siewnego i sposobu jego zaprawiania. Zastosowanie dodatkowej zaprawy nasiennej Latitude 125 FS istotnie ograniczyło zainfekowanie pszenżyta przez choroby podsuszkowe i przyczyniło się do wzrostu masy ziarna i słomy odpowiednio o 17,6% i 10,9%. Produkcyjność pszenżyta systematycznie wzrastała wraz z dorodnością materiału siewnego. Wielkość ziarniaków użytych do siewu nie miała natomiast wyraźnego wpływu na stopień porażenia korzeni przez choroby podsuszkowe. Publikacje: Parylak D., Wojtala L.: Ocena wpływu dorodności i zaprawiania materiału siewnego na zdrowotność i produkcyjność pszenżyta ozimego w krótkotrwałej monokulturze. Progress in Plant Protection/Postępy w Ochronie Roślin 48 (3), 2008, 1081–1084. 4. Wpływ wybranych proekologicznych zabiegów agrotechnicznych na poprawę produkcyjności pszenicy ozimej uprawianej po sobie - prof. dr hab. Danuta Parylak, mgr inż. Leokadia Wojtala Kontynuowano badania wazonowe i mikropoletkowe z roku poprzedniego oraz założono trzeci rok badań wazonowych i drugi rok badań mikropoletkowych. Wykonano badania i oceniono: zawartość chlorofilu, dynamikę wzrostu, zużycie wody, porażenie korzeni i źdźbeł. W okresie zbiorów wykonano biometrię roślin, obliczono liczbę ziarniaków i ich MTZ. Pobrano próbki glebowe po zakończeniu drugiego roku doświadczeń wazonowych i pierwszego roku doświadczeń mikropoletkowych. W badaniach laboratoryjnych kontynuowano oznaczanie zawartości N P K i Ca w ziarnie i słomie pszenicy ozimej. Publikacje: Parylak D., Wojtala L. Ocena wpływu dorodności i zaprawiania materiału siewnego na zdrowotność i produkcyjność pszenżyta ozimego w krótkotrwałej monokulturze. Progress in Plant Protection/Postępy w Ochronie Roślin 48 (3), 2008, 1081–1084. 24 SPRAWOZDANIE DZIEKANA WYDZIAŁU ROLNICZEGO UNIWERSYTETU PRZYRODNICZEGO WE WROCŁAWIU ZA ROK 2008 5. Wpływ różnych wariantów uprawy konserwującej na wartość plonowanie i technologiczną korzeni buraka cukrowego – prof. dr hab. Lesław Zimny, dr inż. Piotr Kuc, mgr inż. Jacek Rajewski. Celem badań było poznanie wpływu różnych wariantów konserwującej uprawy roli, w tym siewu bezpośredniego, stosowanych pod burak cukrowy oraz intensywnego i ekstensywnego poziomu ochrony chemicznej na jakość technologiczną korzeni buraka cukrowego. Ścisłe, dwuczynnikowe doświadczenie założono w Stacji Hodowli Roślin w Straszkowie (gmina Kłodawa) metodą split-plot w trzech powtórzeniach. Czynnikiem I. rzędu był poziom ochrony chemicznej, a czynnikiem II. rzędu - różne warianty uprawy konserwującej. Zastosowane poziomy ochrony chemicznej nie różnicowały istotnie plonu korzeni oraz plonu cukru technologicznego. Najwyższe plony korzeni (80,4 tּha-1) i cukru technologicznego (12,2 tּha-1) uzyskano na poletkach z międzyplonem ścierniskowym uprawianym po przyoranej słomie przedplonowej i siewem bezpośrednim buraka cukrowego. Publikacje: Rajewski J., Zimny L., Kuc P. 2008. Wpływ różnych wariantów uprawy konserwującej na wartość technologiczną korzeni buraka cukrowego. Probl. Inż. Rol. 1, 109-116. 6. Badania nad mieszankami jęczmienia jarego z roślinami motylkowymi i niemotylkowymi – dr hab. Piotr Sobkowicz Problem obejmował dwa doświadczenia polowe. W pierwszym doświadczeniu uprawiano mieszankę jęczmienia z pastewną odmianą grochu o średniej długości łodygi (Wiato) oraz mieszankę jęczmienia z pastewną odmianą długołodygową (Fidelia). Czynnikiem badanym był sposób siewu jęczmienia w mieszance. Badano zachwaszczenie łanu. Między obiektami z tą samą metodą siewu jęczmienia w mieszance, ale inną odmianą grochu nie stwierdzono istotnego zróżnicowania masy i liczby chwastów w całym okresie wzrostu. Istotne różnice stwierdzono natomiast porównując różne metody siewu jęczmienia w mieszankach z tą samą odmianą grochu. W stosunku do liczby chwastów w mieszance z siewem rzędowym jęczmienia w rozstawie 10,8 cm z odmianą Fidelia, istotnie większym zachwaszczeniem charakteryzowała się mieszanka z siewem pasowym zboża w rozstawie 10,8/43,2 cm. Ta sama zależność dotyczyła mieszanki z odmianą Wiato, jednak tylko w drugim terminie oceny zachwaszczenia. Drugie doświadczenie obejmowało uprawę jęczmienia ozimego w mieszankach z przemarzającymi międzyplonami motylkowymi (groch siewny, łubin wąskolistny) oraz niemotylkowymi (facelia). Jęczmień wysiewano w standardowej i zwiększonej o 50% normie wysiewu w 3. dekadzie sierpnia. Obiektami porównawczymi był jęczmień ozimy w siewie czystym wysiewany w optymalnym terminie, oraz jęczmień jary wysiewany po grochu jako międzyplonie ścierniskowym. Uprawa jęczmienia z przemarzającymi międzyplonami całkowicie zawiodła. Główną przyczyną była bardzo silna ujemna reakcja zboża na zbyt wczesny termin siewu. Publikacje: Sobkowicz P., Podgórska-Lesiak M. Wpływ siewu rzędowego i pasowego na zachwaszczenie mieszanki jęczmienia z grochem. Progress in Plant Protection/Postępy w Ochronie Roślin 48 (4), 2008, 1479–1482. 7. Zmiany w siedlisku glebowym oraz zachwaszczeniu łanu wywołane następczym wpływem nawożenia organicznego i azotowego – dr inż. Roman Wacławowicz, , dr inż. Ewa Tendziagolska, dr inż. Ryszard Gandecki W dwuczynnikowym doświadczeniu polowym badano wpływ trzech form nawozów organicznych (obornik, międzyplon + plony uboczne, wermikompost) zastosowanych pod przedprzedplon oraz zróżnicowanego nawożenia azotem mineralnym (0, 45, 90, 135 i 180 kg N·ha-1) na właściwości fizyczne i chemiczne gleby. Trzy lata po zastosowaniu nawożenia organicznego obserwowano zmniejszenie gęstości objętościowej gleby oraz zwiększenie jej porowatości ogólnej – szczególnie, jeśli pod przedprzedplon przyorano obornik. Badane formy nawożenia organicznego sprzyjały także zwiększeniu wilgotności, co obserwowano przede wszystkim po wprowadzenie do gleby międzyplonu łącznie ze słomą i liśćmi buraka cukrowego lub obornika. Wszystkie nawozy organiczne sprzyjały na ogół wzrostowi zawartości podstawowych składników pokarmowych w glebie. Intensyfikacja nawożenia azotowego w niewielkim stopniu wpłynęła na wzrost zawartości C org. i N og. oraz obniżenie ilości fosforu w glebie. W wyniku stosowania zróżnicowanego nawożenia organicznego zastosowanego pod przedprzedplon na ogół zwiększał się współczynnik zbrylenia gleby (B) oraz średnia ważona średnica agregatów (MWDa), wpływając jednocześnie na zmniejszenie jej rozpylenia (S). Intensyfikacja nawożenia azotowego sprzyjała zmniejszeniu wskaźnika zbrylenia gleby oraz średniej ważonej średnicy agregatów, powodując zwiększenie wskaźnika rozpylenia. W trzy lata po wprowadzeniu do gleby nawozów organicznych, szczególnie obornika, stwierdzono poprawę wodoodporności agregatów glebowych. Zastosowanie nawożenia azotowego szczególnie w wyższych dawkach przyczyniło się do zwiększenia wskaźnika Wod. Zależność tę obserwowano jednak tylko w warstwie 10-20 i 20-30 cm. Zastosowanie pod przedprzedplon jęczmienia (burak cukrowy) obornika sprzyjało niewielkiemu zwiększeniu zarówno liczby jak i masy chwastów. Z kolei przyoranie wermikompostu lub międzyplonu ścierniskowego ze słomą i liśćmi buraczanymi sprzyjało istotnemu ograniczeniu zachwaszczenia. Intensyfikacja nawożenia azotowego przyczyniła się jedynie do niewielkiej systematycznej redukcji liczby chwastów w łanie badanej rośliny. Publikacje: Wacławowicz R. Zmiany w siedlisku glebowym wywołane następczym wpływem nawożenia organicznego i azotowego. Prob. Inż. Rol. 2(60), 2008. 69-80. 25 SPRAWOZDANIE DZIEKANA WYDZIAŁU ROLNICZEGO UNIWERSYTETU PRZYRODNICZEGO WE WROCŁAWIU ZA ROK 2008 Wacławowicz R., Tendziagolska E. Długotrwałe oddziaływanie nawożenia organicznego i azotowego na wskaźniki struktury roli. Prob. Inż. Rol. 2(60), 2008. 81-90. Wacławowicz R., Gandecki R. Kształtowanie się zachwaszczenia jęczmienia ozimego pod wpływem zróżnicowanego nawożenia organiczno-mineralnego. Progress in Plant Protection/Postępy w Ochronie Roślin 48 (4), 2008, 1488–1491. 8. Znaczenie międzyplonów ścierniskowych i nawożenia azotem w kształtowaniu wartości technologicznej ziarna pszenicy jakościowej - dr inż. Wiesław Wojciechowski Międzyplony, bez względu na rodzaj, nie powodowały znaczących zmian w jakości ziarna i mąki. Uprawa pszenicy po mieszance międzyplonowej wpłynęła na nieznaczny wzrost wydajności mąki z 1 kg ziarna, co w połączeniu z istotnie wyższym plonowaniem pszenicy może przyczyniać się do pozyskania większego plonu jednostkowego mąki. Nawożenie azotem wywoływało zasadnicze zmiany zarówno we właściwościach przemiałowych ziarna jak i wypiekowych maki. Wzrastające dawki azotu powodowały sukcesywną poprawę wartości technologicznej ziarna i mąki. Publikacje: Gil Z., Narkiewicz-Jodko M., Wojciechowski W., Spychaj R. 2008: Wpływ międzyplonu i nawożenia na wartość technologiczną ziarna pszenicy jarej. Fragm. Agron., 1, 134-144 Narkiewicz-Jodko M., Gil Z., Wojciechowski W., Żmijewski M. 2008: Zdrowotność i jakość ziarna pszenicy jarej w zależności od międzyplonu i nawożenia azotem. Fragm. Agron., 1, 251-260. 9. Ocena zachwaszczenia gleby w różnych sposobach zagospodarowania pól - dr inż. Wiesław Wojciechowski Ugorowanie gleby poprzez jej zadarnienie lub obsiew rutwicą znacznie ograniczało liczbę diaspor chwastów w glebie, w porównaniu do corocznej uprawy pola. Korzystniejszym sposobem na zmniejszanie banku nasion chwastów w glebie jest koszenie rośliny okrywowej, niż pozostawienie jej samoistnemu rozwojowi. W banku nasion chwastów na polu uprawnym odnotowano więcej gatunków niż na ugorach, a dominującymi taksonami były: Spergula arvensis, Galinsoga parviflora i Chenopodium album. Na ugorach dominowały diaspory gatunków o dużej przeżywalności i adaptacji do środowiska, jak Spergula arvensis i Chenopodium album. Zachwaszczenie potencjalne na polu uprawnym tworzyły 3 gatunki (Spergula arvensis, Galinsoga parviflora i Chenopodium album), na które łącznie przypadało 90% zasobu nasion. Na ugorach, w zależności od ich prowadzenia zasób nasion chwastów tworzyło od 5 do 9 gatunków. Publikacje: Wojciechowski W. Sowiński J. 2008: Wpływ sposobu zagospodarowania pól na zapas diaspor chwastów w glebie. Ann. UMCS, s. E, 62(2): 33-39. 10. Oddziaływanie różnych sposobów uprawy pszenżyta ozimego w monokulturze na strukturę roli i zachwaszczenie łanu. – dr inż. Ewa Tendziagolska Zarówno uprawa roślin w monokulturze, jak i uproszczenia w uprawie roli wywołują często szereg negatywnych zjawisk w agrocenozie. Pod wpływem różnego następstwa roślin obserwowano na ogół wyraźne zmiany wybranych wskaźników struktury roli. W warunkach siewu bezpośredniego obserwowano na ogół zwiększenie wskaźnika zbrylenia, średniej ważonej średnicy agregatu i zmniejszenie wskaźnika rozpylenia gleby. Przyoranie przed orką siewną międzyplonu sprzyjało na ogół poprawie wskaźników struktury gleby. Współczynnik wodoodporności agregatów glebowych zwiększał się w wyniku przeprowadzenia siewu bezpośredniego, a malał po zastosowaniu tradycyjnej uprawy wraz z głębokością warstwy. Zastąpienie uprawy tradycyjnej technologią siewu bezpośredniego spowodowało wyraźną redukcję liczby chwastów. Zwarty łan pszenżyta zaprawionego jednocześnie zaprawą Raxil 060 FS i Latitude 125 FS skutecznie ograniczał rozwój chwastów – ich liczba była średnio cztery razy mniejsza niż w pszenżycie zaprawianym wyłącznie zaprawą standardową. Istotnie mniejszy stopień zachwaszczenia stwierdzono po wprowadzeniu do monokultury pszenżyta międzyplonu ścierniskowego lub zastąpieniu uprawy pożniwnej opryskiem herbicydem Roundup. Publikacje: Tendziagolska E. Oddziaływanie różnych sposobów uprawy pszenżyta ozimego w monokulturze na strukturę roli. Zesz. Prob. Post. Nauk Roln. 520 (2), 2007, 759-763. Tendziagolska E. Wpływ zróżnicowanej uprawy na zachwaszczenie łanu pszenżyta ozimego w monokulturze. Progress in Plant Protection/Postępy w Ochronie Roślin 48 (4), 2008, 1483–1487. 11. Stan i możliwości rozwoju rolnictwa ekologicznego na terenie Dolnego Śląska – dr inż. Ewa Tendziagolska Obecny stan rolnictwa w Polsce, w tym na terenie Dolnego Śląska, skłania do sformułowania hipotezy, iż alternatywą dla polskiego rolnictwa tradycyjnego, zwłaszcza dla licznych średnich i małych gospodarstw, może być rozwój rolnictwa ekologicznego, jak też świadczenie usług agro- lub agroekoturystycznych. W ostatnich latach obserwuje się systematyczny wzrost zainteresowania ekologicznymi metodami produkcji wśród dolnośląskich rolników. Publikacje: Tendziagolska E. Stan i możliwości rozwoju rolnictwa ekologicznego na terenie Dolnego Śląska. W: Wybrane zagadnienia ekologiczne we współczesnym rolnictwie, monografia t. 5, 2008, 24-29. 26 SPRAWOZDANIE DZIEKANA WYDZIAŁU ROLNICZEGO UNIWERSYTETU PRZYRODNICZEGO WE WROCŁAWIU ZA ROK 2008 12. Badania nad możliwością wykorzystania żywych ściółek z roślin jarych do ograniczenia zachwaszczenia upraw kukurydzy i słonecznika - dr inż. Janina Zawieja Uprawa kukurydzy współrzędnie z żywymi ściółkami w porównaniu do braku ochrony zazwyczaj sprzyjała rozwojowi chwastów, niezależnie od terminu badań. W tych warunkach uprawy stan i stopień zachwaszczenia charakteryzowały się wyższymi wartościami. Zmniejszenie konkurencji ze strony żywych ściółek przez koszenie wpłynęło na redukcję liczby i masy chwastów w łanie kukurydzy. Publikacje: Zawieja J. Wpływ zastosowania żywych ściółek w uprawie kukurydzy na dynamikę zachwaszczenia łanu. XLVIII Sesja Naukowa Instytutu Ochrony Roślin, Poznań 31stycznia-1 lutego 2008: 164-165. Streszczenie zamieszczone w materiałach konferencyjnych. 13. Wpływ sposobów uprawy roli i nawożenia organicznego na zachwaszczenie buraka cukrowego – dr inż. Piotr Kuc Celem podjętych badań było poznanie wpływu uproszczeń jesienno-wiosennej uprawy roli pod burak cukrowy, obniżonych dawek obornika, a także nawożenia międzyplonem ścierniskowym uprawianym bez słomy i po jej przyoraniu na zachwaszczenie łanu buraka cukrowego. W przeprowadzonych badaniach nie wykazano wzrostu zachwaszczenia wraz z postępującymi uproszczeniami w uprawie roli. Zastosowanie uprawy konserwującej przyczyniło się do wyraźnego spadku liczby chwastów w porównaniu z uprawą klasyczną. Udowodniono natomiast zachwaszczające działanie obornika, którego zastosowanie spowodowało wzrost ogólnej liczby chwastów o 47,6% w stosunku po poletek nienawożonych tym nawozem. Publikacje: Kuc P. Wpływ sposobów uprawy roli i nawożenia organicznego na zachwaszczenie buraka cukrowego. Progress in Plant Protection/Postępy w Ochronie Roślin 48 (4), 2008, 1444–1447. Katedra Ogrodnictwa 1. Wpływ wybranych czynników agrotechnicznych na plonowanie i wartość odżywczą buraka liściowego (Beta vulgaris L. var. cicla L.) - mgr Kamila Czerniak, prof. dr hab. Eugeniusz Kołota W pierwszym doświadczeniu badano wpływ nawożenia azotem na plonowanie i wartość biologiczną buraka liściowego odmiany Lukullus. Zastosowano następujące dawki saletry amonowej: 50, 100, 100+50, 150, 150+50, 200 kg N/ha. Rośliny były zbierane po 8, 10 oraz 12 tygodniach od siewu. Widoczny wzrost plonu przy różnych terminach zbioru zaobserwowano przy wzrastającej dawce nawożenia azotem. Dzielenie dawek nawożenia nie dało widocznych efektów. Plony wzrastały wraz z wydłużeniem okresu wegetacji, średnio z 41,46 t .ha-1 przy pierwszym zbiorze do 99,02 t.ha-1 przy zbiorze ostatnim. Opóźnienie terminu zbioru buraka spowodowało zwiększenie zawartości suchej masy, cukrów ogółem i redukujących oraz Ca w blaszkach i ogonkach liściowych, a także witaminy C w blaszkach liści. Zwiekszenie dawki N prowadziło do wzrostu poziomu N ogółem, azotanów i Mg w blaszkach i ogonkach liściowych. W doświadczeniu drugim określano wpływ terminu siewu (15.IV oraz 15.VII) na plonowanie i wartość biologiczną pięciu odmian buraka liściowego (Lukullus, Vulcan, Bresanne, Green Silver, Green White Ribbed). W uprawie letniej zanotowano większe plony roślin, największy średni plon osiągnęła odmiana Green Whte Ribbed – 53,10 t oraz Bresanne – 51,84 t z ha. Najmniej przydatna do uprawy okazała się odmiana Vulcan, która wydała plon wynoszący 34,72 t z ha, a także wykazująca dużą skłonność do tworzenia pośpiechów.. W uprawie jesiennej zaobserwowano u wszystkich odmian znacznie wyższe zawartości azotanów w blaszkach i ogonkach liściowych, również suchej masy, cukrów ogółem i redukujących, K i Ca. Zawartość witaminy C jak i suchej masy w okresie jesiennym była wyższa zarówno w blaszkach jak i ogonkach liściowych wszystkich pięciu odmian buraka liściowego. Publikacje: Czerniak K., 2008. Wpływ wybranych czynników agrotechnicznych na plonowanie i wartość odżywczą buraka liściowego (Brta vulgaris L. var. cicla L.). Praca doktorska. 2. Wykorzystanie żywych ściółek w uprawie pomidora i papryki - dr hab. Katarzyna Adamczewska-Sowińska Na podstawie wyników badań uzyskanych w 2008 r. stwierdzono istotny wpływ gatunku żywej ściółki, a także terminu jej wysiewu, na plonowanie pomidora gruntowego i papryki. Istotnie najniższy średni plon handlowy wydał pomidor uprawiany łącznie z koniczyną białą. Plon owoców pomidora uprawianego łącznie z pozostałymi wsiewkami (seradela uprawna, nagietek lekarski, życica trwała) układał się na poziomie około 55 t ha-1. Wysiew roślin okrywowych w 1 i 3 dekadzie kwietnia spowodował, że plon owoców był mniejszy, aniżeli przy siewach późniejszych. Systematyczne koszenie zielonej masy wsiewek spowodowało wzrost plonu w stosunku do obiektów nie koszonych o około 10%. Stwierdzono również, że zastosowanie herbicydu w celu zahamowania wzrostu wsiewek wpłynęło na wzrost plonu owoców pomidora. Wysiew nasion żywych ściółek po trzech tygodniach od terminu sadzenia pomidora pozwolił na uzyskanie plonu owoców na zbliżonym poziomie jak na poletkach kontrolnych. Największy plon handlowy owoców wydała papryka uprawiana łącznie z seradelą, nieco niższy uzyskano w uprawie z życica trwałą i nagietkiem lekarskim, natomiast najmniejszy – z poletek obsianych koniczyną białą. Koszenie żywych 27 SPRAWOZDANIE DZIEKANA WYDZIAŁU ROLNICZEGO UNIWERSYTETU PRZYRODNICZEGO WE WROCŁAWIU ZA ROK 2008 ściółek, a także traktowanie ich herbicydami pozwoliło na zebranie większego (średnio o 56%) plonu papryki, w porównaniu z plonem z poletek, na których wzrost wsiewek nie był ograniczony. Stwierdzono również, że opóżnienie terminu wysiewu żywych ściółek przyczyniło się w sposób istotny do zwyżki plonu papryki. Publikacje: Adamczewska-Sowińska K., Kołota E. 2008. Living mulches in field tomato production. Book of Abstracts, First Symposium on Horticulture in Europe, 17-20 luty 2008, Wiedeń, Austria: 130 Adamczewska-Sowińska K. 2008. Wpływ żywych ściółek na plonowanie i wartość biologiczną papryki. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol. 527: 59-65. 3. Wpływ formy i dawki nawozu azotowego na plonowanie i wartość odżywczą dwóch odmian szpinaku w uprawie jesiennej - dr Jan Krężel W doświadczeniu oceniano saletrę amonową i wapniową, siarczan amonu oraz nawóz azotowy – Entec 26, zawierający w swym składzie dodatek inhibitora nitryfikacji, stabilizującego formę amonowa azotu i tym samym zapobiegającego okresowo wymywaniu azotu poza zasięg systemu korzeniowego roślin. Wszystkie te nawozy stosowano w dawce 80 i 160 kg N/ha, w całości przed siewem szpinaku. Uprawianymi odmianami były Spokane F 1 i Rembrant F1. Na podstawie uzyskanych wyników stwierdzono, że najbardziej przydatnymi do nawożenia tego warzywa okazały się saletra wapniowa i Entec 26 (największy plon handlowy). Stwierdzono również, że najmniejszą skłonnością do gromadzenia azotanów charakteryzowały się rośliny nawożone saletrą wapniową. Poziom witaminy C był również w dużej mierze uzależniony od zastosowanej formy nawozu azotowego. Najwięcej było jej w liściach szpinaku pochodzącego z poletek nawożonych saletrą amonową, a najmniej miały jej rośliny nawożone nawozem Entec 26. 4. Wpływ wybranych zabiegów agrotechnicznych na plonowanie i wartość biologiczną endywii - mgr Cecylia Uklańska, dr hab. Katarzyna Adamczewska-Sowińska Przeprowadzono 5 doświadczeń polowych, dotyczących agrotechniki endywii (Cichorium endivia sp.). Dotyczyły one nawożenia azotowego, sposobu produkcji rozsady i różnych metod bielenia endywii, a także podatności wybranych odmian na przezimowanie w gruncie pod osłonami płaskimi oraz oceny porównawczej 14 odmian endywii, uprawianej w terminie wiosennym i jesiennym. W doświadczeniu pierwszym badano 14 odmian w uprawie wiosennej i jesiennej. W uprawie wiosennej uzyskano wyższy plon ogólny endywii, zaś jesiennej – większy udział w nim plonu handlowego. Wiosną plon ogólny wynosił 20,23 - 68,92 t/ha, zaś jesienią 13,75 - 37,86 t/ha. Najlepiej plonującą na wiosnę była odmiana de Meaux (68,92 t/ha), zaś jesienią odmiana Kalinka (37,86 t/ha). W doświadczeniu dotyczącym bielenia lepszy efekt uzyskano przy użyciu kołpaków do bielenia, w porównaniu z folią Rollo i czarną agrowłókniną. Efektywność bielenia oceniana była na podstawie analizy zawartości chlorofilu w badanych roślinach. Przy 14-dniowym bieleniu pod kołpakami uzyskano zawartość chlorofilu wynoszącą: dla odmiany de Meaux 0,204 mg% i 0,274 mg% dla Kalinki, zaś przy 7-dniowym bieleniu w odmianie de Meaux było 0,439 mg% tego składnika, natomiast dla Kalinki uzyskano lepsze wyniki przy użyciu folii Rollo (0,349 mg%) niż kołpaków (0,426 mg%). Doświadczenie III dotyczyło wpływu dawki i rodzaju nawozu azotowego na plonowanie endywii. Zastosowano saletrę amonową i Entec 26 w dawce jednorazowej i podzielonej w ilości 45, 90, 135 i 180 kg N/ha oraz 45+45, 90+45 i 90+90 kg N/ha. Zaobserwowano wzrost plonu ogólnego endywii wraz z dawka nawozu oraz korzystniejszy wpływ saletry amonowej na plonowanie w porównaniu do nawozu Entec 26 w dawce jednorazowej i podzielonej. W doświadczeniu dotyczącym sposobu produkcji rozsady określano wpływ pikowania i doniczkowania rozsady na plonowanie endywii. Zaobserwowano korzystny wpływ doniczkowania w multipaletach na plonowanie endywii odmiany de Meaux. 5. Wpływ okryć płaskich i rozstawy na plon i jakość kalarepy w uprawie wiosennej - dr hab. Anita Biesiada, prof. nadzw. W doświadczeniu dwuczynnikowym oceniano metody przyspieszania zbioru z zastosowaniem okryć płaskich z włókniny polipropylenowej i folii perforowanej (o 50 otworach na 1 m2 ), w obiekcie kontrolnym kalarepę uprawiano bez okrycia. W obrębie czynnika drugiego rośliny były sadzone w dwóch rozstawach 20x15 i 20x20 cm. Doświadczenie zostało założone metodą losowanych podbloków w czterech powtórzeniach. Nasiona kalarepy odmiany Dworsky’ego wysiewano do wielodoniczek o objętości komórki 76,5 cm3 wypełnionych substratem torfowym. Gotową rozsadę sadzono na miejsce stałe w połowie kwietnia na poletka nawiezione azotem w ilości 100 kg N/ha. Materiały okrywające założono bezpośrednio po posadzeniu i zdjęto po 5 tygodniach. Oceniano wielkość plonu handlowego i wczesnego zarówno całych roślin z liśćmi jak i samych zgrubień. W zgrubieniach zebranych w pierwszym i ostatnim tygodniu oceniano zawartość witaminy C, cukrów ogółem i redukujących, suchej masy oraz azotanów i makroskładników. Największy plon handlowy zgrubień uzyskano z obiektów osłanianych włókniną (54,12 t·ha -1) i folią perforowaną (48,22 t·ha-1). Plon wczesny z obiektów osłanianych był średnio o 38,1% większy niż w obiekcie nie osłanianym. Przy uprawie kalarepy w rozstawie 20x15 cm plon handlowy zgrubień wynosił 52,84 t·ha -1, zaś przy mniejszym 28 SPRAWOZDANIE DZIEKANA WYDZIAŁU ROLNICZEGO UNIWERSYTETU PRZYRODNICZEGO WE WROCŁAWIU ZA ROK 2008 zagęszczeniu roślin rosnących w rozstawie 25x20 cm 45,32 t·ha -1. Zawartość witaminy C wynosiła średnio 71,28 mg% w zgrubieniach i 220,20 mg% w liściach. Nieco więcej azotanów oraz cukrów ogółem i redukujących w zgrubieniach posiadały rośliny nie osłaniane, podczas gdy poziom witaminy C był mniej uzależniony od zastosowanych w doświadczeniu okryć. Publikacje: Biesiada A., Effect of flat covers and plant density on yielding and quality of kohlrabi. J. Elementology 13(2): 167-173. 6. Wpływ nawożenia azotem na plonowanie i aktywność antyoksydacyjną lawendy (Lavandula angustifolia mill.) - dr hab. Anita Biesiada, prof. nadzw. Celem doświadczenia przeprowadzonego w latach 2003-2006 była ocena wpływu dawki azotu na plonowanie i skład chemiczny lawendy wąskolistnej. Doświadczenie jednoczynnikowe założono czterech powtórzeniach, powierzchnia jednego poletka do zbioru wynosiła 3,0 m2. Rozsadę lawendy posadzono w 2003 roku w czerwcu, rośliny nawożono zgodnie z metodyką doświadczenia. W kolejnych latach uprawy tej rośliny azot stosowano w postaci saletry amonowej w następujących dawkach: 50 kg N·ha-1 oraz w dawkach dzielonych stosowanych przedwegetacyjnie wczesną wiosną i pogłównie: 100 (50+50) kg N·ha-1 i 200 (100+100) kg N·ha -1. W świeżej masie kwiatów i liści zbieranych na początku kwitnienia roślin w drugim tygodniu czerwca oceniano zawartość chlorofilu, karotenoidów, polifenoli jak również aktywność antyoksydacyjną mierzoną testami FRAP, DPPH i ABTS. Wyniki uzyskane w doświadczeniu wskazują, że optymalną dawką azotu dla lawendy jest 100 kg N·ha -1. Wzrost dawki do 200 kg N·ha-1 powodował spadek plonu kwiatów lawendy w 2006 roku. Dawka azotu miała istotny wpływ na skład chemiczny lawendy. Wykazano, że intensywne nawożenie azotem obniża zawartość polifenoli i ma niewielki wpływ na poziom karotenoidów oraz chlorofilu w kwiatach lawendy, podnosi zaś zawartość tych składników w jej liściach. Aktywność antyoksydacyjna kwiatów lawendy była największa w obiekcie nawożonym azotem w ilości 50 kg N·ha -1 i spadała przy dawkach 100 i 200 kg N·ha-1. Publikacje: Biesiada A., Sokół-Łętowska A., Kucharska A 2008. The effect of nitrogen fertilization on yielding and antioxidant activity of lavender (Lavandula angustifolium Mill.) Acta Sci. Pol., Hortorum Cultus 7(2): 33-40. 7. Wpływ terminu odchwaszczania na plonowanie kapusty głowiastej białej – dr inż. Piotr Chohura Doświadczenie polowe założono metodą losowanych podbloków w czterech powtórzeniach. Pierwszym badanym czynnikiem było nawożenie azotem w wysokości 150 i 250 kg N·ha -1 w formie saletry amonowej. Składnik ten stosowano w dawkach podzielonych: 50 kg N przed sadzeniem rozsady i dwukrotnie pogłównie po 50 kg w kombinacji-150 kg N·ha-1, oraz 100 kg N przed sadzeniem rozsady i dwa razy po 75 kg N pogłównie w kombinacji250 kg N·ha-1. Pierwsze nawożenie pogłówne wykonywano po 3 tygodniach od posadzenia rozsady, a kolejne miesiąc później. Nawożenie w wysokości 250 kg N·ha-1 przyczyniło się do istotnego wzrostu plonu ogólnego i handlowego w porównaniu z dawką 150 kg N·ha-1. Efekt ten był jednak w dużym stopniu uzależniony od terminu rozpoczęcia odchwaszczania poletek. Stwierdzono, że w przypadku, gdy kapusta przez cały okres uprawy pozbawiona była konkurencji chwastów, a więc przy zastosowaniu pierwszego odchwaszczania po 3 tygodniach od posadzenia rozsady plon ogólny i handlowy główek przy obydwu dawkach nawozu był zbliżony. Przy wydłużeniu do 9 i 12 tygodni okresu obecności chwastów na polu, wyraźnie lepsze efekty produkcyjne dało zastosowanie dawki 250 kg N·ha -1. Nawożenie to w porównaniu z dawką 150 kg N·ha-1 zapewniało w tych kombinacjach wzrost plonu ogólnego odpowiednio o 12,5% i 19,9%, zaś plonu handlowego o 13,8% i 36,3%. Korzystne działanie wyższej z zastosowanych dawek N w warunkach przedłużonej w czasie obecności chwastów na polu wyraziło się ponadto lepszym wyrównaniem główek i większą ich masą jednostkową. Średnio dla wszystkich wariantów odchwaszczania wzrost dawki N ze 150 do 250 kg N·ha-1 przyczynił się do zwiększenia średniej masy jednostkowej główki z 1,77 kg do 1,94 kg, która dla kombinacji kontrolnej wynosiła 1,10 kg.Termin rozpoczęcia odchwaszczania wpłynął w znacznie wyższym stopniu na zróżnicowanie plonowania kapusty aniżeli poziom nawożenia. Najwyższe plonowanie odnotowano w kombinacji gdzie odchwaszczanie rozpoczęto po 3 tygodniach od sadzenia rozsady. Średni plon ogólny w tej kombinacji wynosił 104,64 t·ha-1, zaś plon handlowy 100,14 t·ha-1. Opóźnienie odchwaszczania o kolejne 3 tygodnie wpływało niekorzystnie na wzrost i plonowanie roślin. Przy rozpoczęciu tego zabiegu po 12 tygodniach od sadzenia rozsady plon ogólny obniżył się do 59,91 t·ha-1, zaś handlowy do 51,71 t·ha-1. Najniższy średni plon ogólny (44,12 t·ha-1) i handlowy ( 32,08 t·ha-1) odnotowano w kontroli bez odchwaszczania. Termin rozpoczęcia odchwaszczania nie wpłynął w sposób znaczący na zawartość badanych składników, z wyjątkiem azotanów, których zawartość w kapuście uprawianej na poletkach z opóźnianym odchwaszczaniem i nie odchwaszczanych przez cały okres wegetacji była wyższa, aniżeli przy rozpoczęciu tego zabiegu po 3 tygodniach po posadzeniu rozsady. Publikacje: Kołota E., Chohura P. 2008. The effect of the period of weed control at differentiated nitrogen fertilization on yielding of white head cabbage. Acta Sci.Polonorum. Hortorum Cultus 7(1): 83-89. 29 SPRAWOZDANIE DZIEKANA WYDZIAŁU ROLNICZEGO UNIWERSYTETU PRZYRODNICZEGO WE WROCŁAWIU ZA ROK 2008 8. Ocena wzrostu drzew brzoskwini na podkładce Pumiselect ® w pierwszych latach po posadzeniu w zależności od wieku materiału szkółkarskiego - dr inż. Ewelina Gudarowska Doświadczenie przeprowadzono w latach 2005–2007 w Stacji Badawczo-Dydaktycznej w Samotworze należącej do Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu. Celem badań było określenie wzrostu drzew brzoskwini na podkładce wegetatywnej Pumiselect przy zróżnicowanym wieku materiału szkółkarskiego i rozstawie sadzenia w porównaniu do drzew na podkładce generatywnej. Jednoroczne i dwuletnie okulanty odmian INKA, REDHAVEN na podkładce Pumiselect wysadzono w rozstawie 4 x 1 m i 4 x 1,5 m wiosną 2005 roku. Kontrolę stanowiły jednoroczne okulanty obu odmian na podkładce siewka Mandżurska posadzone w rozstawie 4 x 1 m oraz 4 x 3 m. Drzewa formowano w bezprzewodnikową koronę kotłową – rozstawa 4 x 3 m, lub przewodnikowa osiową – rozstawa 4 x 1 m i 4 x 1,5 m. Wzrost drzew został określony na podstawie pola powierzchni przekroju poprzecznego pnia, oraz liczby i długości przyrostów jednorocznych. W celu precyzyjnego określenia charakteru wzrostu, pędy dzielono na trzy grupy: rozgałęzione, syleptyczne i nierozgałęzione. W przypadku odmiany Inka dwuletni materiał szkółkarski na podkładce Pumiselect charakteryzował się silniejszym wzrostem, mierzonym polem przekroju poprzecznego pnia, w porównaniu do okulantów jednorocznych i to nie tylko na badanej podkładce wegetatywnej ale również i na siewce Mandżurskiej. Drzewa na podkładce Pumiselect wysadzone jako materiał dwuletni, przez trzy kolejne lata wykazały silniejszy wzrost niż drzewa na tej podkładce ale sadzone jako materiał jednoroczny. Wykazano, że podkładka Pumiselect osłabiał wzrost drzew odmiany Inka w porównaniu do podkładki siewka Mandżurska. W przypadku gęstego sadzenia, w rozstawie 4 x 1 m drzewa na podkładce Pumiselect rosły słabiej o 37 %. Porównując te drzewa do rosnących w rozstawie 4 x 3 m, osłabienie wzrostu mierzone polem przekroju poprzecznego pnia można określić nawet na 63 %. Stwierdzono również, że na wzrost drzew brzoskwini wpływa nie tylko podkładka i wiek materiału szkółkarskiego ale również rozstawa sadzenia. Podobne zależności jak dla odmiany Inka obserwowano dla odmiany Redhaven. Publikacje: Szewczuk A., Gudarowska E. 2008. Ocena wzrostu drzew brzoskwini na podkładce Pumiselect® pierwszych latach po posadzeniu w zależności od wieku materiału szkółkarskiego. XLV Ogólnopolska Naukowa Konferencja Sadownicza, Skierniewice 28-29 08 2008.105-106 9. Wpływ poziomu potasu w glebie i rodzaju stosowanych nawozów na plonowanie i jakość przechowalniczą owoców odmiany Golden Delicious - dr hab. Adam Szewczuk prof. nadzw. Doświadczenie prowadzono w latach 2000-2003. Drzewa odmiany Golden Delicious na podkładce M.26 posadzono w rozstawie 3,5 x 1,2 m (2381 drzew·ha -1). Zastosowano zróżnicowane nawożenie potasem w celu uzyskania poziomów tego składnika: 12, 16, 20 mg K 100 g-1 gleby, oznaczonego metodą uniwersalną. Uzupełniano zawartość potasu w glebie stosując trzy formy nawozów potasowych: sól potasową (60%), siarczan potasu i saletrę potasową. Corocznie wykonywano analizę gleby i liści na zawartość makro i mikroelementów. Kontrolowane nawożenie potasem umożliwiło utrzymanie w glebie założonych poziomów jego zawartości. Nie stwierdzono istotnego zróżnicowania plonowania drzew pomiędzy drzewami kontrolnymi a stosowanym poziomami potasu. Zróżnicowane nawożenie potasem nie spowodowało zwiększenia ubytków naturalnych oraz istotnych zmian w jędrność i zawartości w owocach ekstraktu po zbiorze i przechowywaniu. Owoce z drzew nawożonych siarczanem potasu były bardziej porażone GPP w porównaniu do drzew kontrolnych nie nawożonych potasem. Publikacje: Szewczuk A., Komosa A., Gudarowska E., 2008, Effect of soil potasium levels and different potasium fertilizer forms, on yielding and storability of apple fruit cultivar Golden Delicious. Acta.Sci.Pol., Hortorum Cultus 7 (2), 53-59. 10. Dynamika rozrastania się bylin okrywowych - dr Regina Dębicz Badania objęły pięć taksonów bylin okrywowych: dzwonek gargański, lepnicę nadmorską Druett’s Variegated, mokrzycę wiosenną, przymiotno gładkie i penstemon omszony Pygmeus. Po posadzeniu bylin glebę ściółkowano warstwą korzy sosnowej (8 cm). Badane byliny rozrastały się z różną intensywnością. Najszybciej rozrastały się lepnica nadmorska Druett’s Variegated oraz mokrzyca wiosenna, które po dwóch latach uprawy osiągnęły najlepszy efekt okrycia gleby, najsłabiej natomiast rozrastał się dzwonek gargański. W drugim roku po posadzeniu szybki i równomiernie zarastało powierzchnię podłoża przymiotno gładkie. Ściółkowanie korą sosnową korzystnie wpłynęło na dynamikę rozrastania się lepnicy nadmorskiej Druett’s Variegated w każdym badanym roku oraz na intensywność rozrastania się przymiotna gładkiego i penstemonu omszonego Pygmeus w pierwszym roku uprawy. 11. Ocena wartości dekoracyjnej mało znanych roślin jednorocznych wysiewanych do gruntu i ich przydatności do różnych systemów uprawy - dr Katarzyna Wróblewska, dr Regina Dębicz Oceniono wzrost i kwitnienie sześciu gatunków jednorocznych: porcelanka Menziesa, kąkol polny głębi groszek purpurowy, kladantus arabski, trachymene błękitne, karpanta pomorska. Nasiona Wysiewano w kwietniu do gruntu. Niezależnie do roku najwcześniej, tj. w trzeciej dekadzie czerwca, zakwitał głębi groszek. Gatunek ten w 2007 roku kwitł również najdłużej (ok. 100 dni). Wczesnie kwitła także porcelanka Menziesa, kladantus arabski i kakol polny. Najpóźniej, na przełomie lipca i sierpnia, rozpoczynało kwitnienie trachymene błękitne. W następnym, 2007 roku, rośliny kwitły dłużej. Poza głębim groszkiem dłuższym kwitnieniem odznaczała się karpanta i kladantus. Badane w 30 SPRAWOZDANIE DZIEKANA WYDZIAŁU ROLNICZEGO UNIWERSYTETU PRZYRODNICZEGO WE WROCŁAWIU ZA ROK 2008 doświadczeniu gatunki były mało zróżnicowane pod względem wysokości oraz wielkości kwiatów. Największą wysokość i średnicę kwiatów osiągał kąkol polny. Najniższa była karpanta pomorska, porcelanka Menziesa i głębi groszek purpurowy. 12. Wpływ preparatu Hydroplus Actisil na wzrost i kwitnienie wybranych roślin ozdobnych - dr Przemysław Bąbelewski Celem przeprowadzonych doświadczeń było zbadanie wpływu stężenia Actisilu podczas procesu ukorzeniania na jakość ukorzenionych sadzonek wybranych krzewów z rodziny Cyprysowatych. Doświadczenie potwierdziło korzystny wpływ preparatu Actisil na jakość ukorzenionych sadzonej jałowca nadbrzeżnego Schlagier oraz jałowca łuskowatego Blue Star, wyrażonej liczbą i długością korzeni oraz wysokością sadzonek. Najkorzystniejszy wpływ na jakość ukorzenionych sadzonek, niezależnie od taksonu, miało zastosowanie Actisilu w stężeniu 0,1%. Publikacje : Bąbelewski P.2008. Wpływ preparatu Actisil na jakość ukorzenionych sadzonek wybranych taksonów jałowców (Juniperus sp.). Zesz. Probl. Post. Nauk Rol. 525 s. 27-32. Katedra Szczegółowej Uprawy Roślin 1. Wpływ ochrony chemicznej na zdrowotnośc i plonowanie pszenicy twardej - dr hab. Barbara ChrzanowskaDrożdż, prof. nadzw. UP W doświadczeniu polowym wykazano, że zastosowanie ochrony chemicznej polegającej na jednokrotnym i dwukrotnym stosowaniu fungicydów, w stosunku do zaprawiania ziarna, istotnie ograniczyło występowanie Blumeria graminis i Puccinia recondita na liściach pszenicy twardej. Zaprawianie ziarna siewnego oraz stosowanie jedno i dwukrotnego zabiegu fungicydami, w stosunku do kontroli, zabezpieczało przed spadkiem plonu ziarna pszenicy w zbliżony sposób. Publikacje: Pląskowska Elżbieta, Chrzanowska-Drożdż Barbara, 2008. Ocena zdrowotności i plonowania pszenicy twardej Triticum durum Desf. w zależności od sposobu ochrony chemicznej. Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych, 531. 2. Wpływ nawożenia azotem i ochrony roślin na rozwój, plonowanie, zdrowotność i wartość technologiczną ziarna pszenżyta ozimego - dr hab. Barbara Chrzanowska-Drożdż, prof. nadzw. Z przeprowadzonego doświadczenia polowego wynikało, że w warunkach niżu Dolnośląskiego odmianę tradycyjną Todan należy uprawiać stosując 120 kg N·ha-1 i jeden zabieg ochronny, a odmianę półkarłową Zorro bez zabiegów ochronnych i przy dawce 120 kg·ha-1. Wykazano przydatność mąki z ziarna obu odmian do wypieku chleba. Odmiana Todan w porównaniu do odmiany Zorro odznaczała się wyższym plonem ziarna i białka z ha oraz plonem słomy, wyższą odpornością na choroby liści powodowane przez grzyby i niższą na kompleks chorób podsuszkowych. Grant promotorski MNiSW nr N 310 054 32: Wpływ wybranych czynników agrotechnicznych na rozwój, plonowanie i wartość technologiczną ziarna pszenżyta ozimego - kierownik dr hab. inż. Barbara Chrzanowska-Drożdż, prof. nadzw. UP. 3. Wpływ nawożenia azotem i regulatora wzrostu na rozwój i cechy jakościowe plonu odmian rzepaku jarego dr hab. Władysław Malarz W doświadczeniu polowym wykazano, że nawożenie azotem w dawce 125 kg·ha -1 N spowodowało, że rośliny były najwyższe, a także wykształciły najwyższą liczbę łuszczyn oraz najwyższą masę nasion w łuszczynie. Plonowanie rzepaku jarego, wydajność tłuszczu surowego, wydajność białka ogółem i białka w śrucie poekstrakcyjnej zależały od współdziałania odmian z nawożeniem azotem. Spośród analizowanych odmian najwyższym plonem nasion i tłuszczu cechowały się odmiany Jura i Heros, przy dawce 100 kg N·ha -1. Spodnam miał niewielki korzystny wpływ na plon nasion i wydajność tłuszczu surowego. Nawożenie azotem w zastosowanych dawkach powodowało obniżenie zawartości tłuszczu, a wzrost koncentracji białka. Wydajność energii z nasion mierzona liczbą JPM (jednostek paszowych produkcji mleka), JPŻ (jednostek paszowych produkcji żywca) oraz energii dla trzody chlewnej zależała od współdziałania warunków pogodowych w latach z odmianami i od współdziałania odmian z nawożeniem azotem. Wydajność energii ze śruty rzepakowej zależała od odmiany, nawożenia azotem i przebiegu pogody w latach badań. Śruta odmiany Jura charakteryzowała się najlepszymi parametrami jakościowymi. Wszystkie odmiany reagowały korzystnie na nawożenie azotem zwiększając wydajność JPM, JPŻ i energii dla trzody. Najwięcej NNKT (niezbędnych nienasyconych kwasów tłuszczowych) zawierał olej odmiany Jura, natomiast najmniej tych kwasów stwierdzono w oleju odmiany Margo. Stosunek zawartości kwasu linolowego do linolenowego był najwyższy u odmiany Jura, zaś najmniej korzystny u odmiany Margo. Publikacje: 31 SPRAWOZDANIE DZIEKANA WYDZIAŁU ROLNICZEGO UNIWERSYTETU PRZYRODNICZEGO WE WROCŁAWIU ZA ROK 2008 Malarz W., 2008. Wpływ wybranych czynników agrotechnicznych na rozwój i cechy jakościowe plonu odmian rzepaku jarego. Wydawnictwo Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu, Rozprawy CCLI, nr 562, 84. 4. Wpływ biostymulatora Asahi SL na rozwój, wysokość i jakość plonu dwóch populacyjnych odmian rzepaku jarego - dr dr hab. Władysław Malarz, dr hab. Marcin Kozak prof. nadzw. UP, prof. dr hab. Andrzej Kotecki W doświadczeniu polowym odmiana Trend charakteryzowała się większą liczbą wytworzonych łuszczyn na roślinie, wyższą masą i liczbą nasion z 1 łuszczyny i wyższą masą 1000 nasion i dlatego uzyskano wyższy plon nasion z 1 ha. Nie stwierdzono wpływu aplikacji Asahi SL na tempo pojawiania się poszczególnych faz rozwojowych rzepaku jarego. Zastosowanie biostymylatora Asahi SL spowodowało w porównaniu z kontrolą zwiększenie liczby rozgałęzień I. rzędu, liczby łuszczyn na roślinie, liczby nasion i masy nasion w łuszczynie oraz masy 1000 nasion. W porównaniu z kontrolą zastosowanie Asahi SL spowodowało wzrost plonu nasion o 0,11, 0,20 i 0,22 t·ha -1, gdy preparat był stosowany odpowiednio w fazie 5-6 liści, w okresie pąkowania oraz łącznie w fazie 5-6 liści i w okresie pąkowania. Publikacje: Malarz W., Kozak M., Kotecki A. The use of Asahi SL biostimulator in spring rape growing. Biostimulators in modern agriculture. Wyd. Wieś Jutra, part: Field Crops, 25-32. 5. Wpływ zróżnicowanej ilości wysiewu i biostymulatora Asahi SL na rozwój i plonowanie soi uprawnej - dr dr hab. Władysław Malarz, dr hab. Marcin Kozak prof. nadzw. UP, prof. dr hab. Andrzej Kotecki W doświadczeniu polowym rozwój wegetatywny i generatywny oraz plonowanie soi uwarunkowane były przede wszystkim przebiegiem pogody, a w dalszej kolejności zależały od czynnika odmianowego, stosowania biostymulatora oraz liczby wysianych nasion soi na jednostce powierzchni. Aplikacja Asahi SL nie wpływała na tempo pojawiania się kolejnych faz rozwojowych soi. Zastosowanie biostymulatora Asahi SL w uprawie soi spowodowało istotne zwiększenie wysokości roślin, wysokości osadzenia I strąka, liczby strąków na roślinie, liczby nasion z rośliny oraz plonu nasion i słomy. W warunkach niżu dolnośląskiego uzyskano wysokie plony nasion i resztek pożniwnych soi stosując wysiew 100 nasion o pełnej wartości użytkowej na 1m2. Publikacje: Kozak M., Malarz W., Serafin-Andrzejewska M., Kotecki A. The effects of sowing rate and Asahi SL biostimulator on soybean growth and yield. Biostimulators in modern agriculture. Wyd. Wieś Jutra, part: Field Crops. 77-84. Kozak M., Malarz W., Kotecki A., Černý I., Serafin-Andrzejewska M., 2008. Wpływ zróżnicowanej ilości wysiewu i biostymulatora Asahi SL na skład chemiczny nasion i resztek pozbiorowych soi uprawnej. Rośliny Oleiste – Oilseed Crops XXIX (po recenzji). 6. Kształtowanie wartości siewnej nasion soi uprawnej pod wpływem zróżnicowanej ilości wysiewu i aplikacji Asahi SL - dr hab. Władysław Malarz, dr hab. Marcin Kozak prof. nadzw., prof. dr hab. Andrzej Kotecki Wartość siewna pochodzących z doświadczenia polowego nasion soi była istotnie zależna przede wszystkim od przebiegu warunków pogodowych w poszczególnych okresach wegetacyjnych. Czynnik genetyczny modyfikował masę 1000 nasion, która była istotnie wyższa u odmiany Aldana w porównaniu do Nawiko oraz wartość siewną nasion soi wyrażoną wartościami elektroprzewodnictwa wód nastoinowych. Aplikacja biostymulatora Asahi SL w fazie listnienia lub pąkowania pozytywnie wpłynęła na wszystkie oceniane parametry wartości siewnej nasion soi. Po zastosowaniu biostymulatora, w porównaniu do kontroli, istotnie wzrosła masa 1000 nasion, energia i zdolność kiełkowania oraz wigor nasion wyrażony zmniejszeniem wartości elektroprzewodnictwa wód nastoinowych po 12 i 24 godzinach. Publikacje: Kozak M., Malarz W., Serafin-Andrzejewska M., Kotecki A. The effects of different sowing rate and Asahi SL treatments on soybean seed sowing value. Biostimulators in modern agriculture. Wyd. Wieś Jutra, part: Field Crops, 8591. 7. Wpływ nawożenia azotowego na wielkość i jakość plonu kukurydzy (Zea mays L.) i sorga cukrowego (Sorghum bicolor (L.) Moench.) na glebie lekkiej - dr hab. Józef Sowiński prof. nadzw. UP Badania polowe wykazały, że plon świeżej masy kukurydzy (41,2 t·ha -1) był niższy niż testowanych form hodowlanych sorga: bezwiechowe – 57,3 t·ha-1 i wiechowe – 65,7 t·ha-1. Istotnie wyższy plon suchej masy zebrano z sorga wiechowego (15,7 t s.m.·ha-1) niż z pozostałych gatunków roślin paszowych. Sorgo wiechowe i bezwiechowe miało niższą zawartość suchej masy niż kukurydza, a różnica wynosiła od 7,3 do 13,7%. Publikacje: Sowiński J., Liszka-Podkowa A. 2008 Wielkość i jakość plonu świeżej i suchej masy kukurydzy (Zea mays L.) i sorga cukrowego (Sorghum bicolor (L.) Moench.) na glebie lekkiej w zależności od dawki azotu. Acta Sci. Pol., Agricultura 7(4), 105-115 32 SPRAWOZDANIE DZIEKANA WYDZIAŁU ROLNICZEGO UNIWERSYTETU PRZYRODNICZEGO WE WROCŁAWIU ZA ROK 2008 8. Wpływ metody odchwaszczania na zachwaszczenie, strukturę, wielkość i jakość plonu mieszańców kukurydzy uprawianych na kiszonkę - dr hab. Józef Sowiński prof. nadzw. UP W doświadczeniu polowym sposób odchwaszczania wpływał na obsadę kukurydzy. Istotnie mniejszą liczbę roślin stwierdzono na obiektach bez odchwaszczania oraz odchwaszczanych mechanicznie niż na obiektach, na których zastosowano herbicydy. Badane sposoby odchwaszczania wpłynęły korzystnie na wielkość plonu suchej masy oraz jego strukturę. Z obiektów odchwaszczanych chemicznie i mechanicznie uzyskano plon suchej masy istotnie wyższy (odpowiednio: 8,3 i 8,5 t·ha-1), niż gdy nie wykonywano żadnych zabiegów pielęgnacyjnych (3,1 t·ha-1). W efekcie wydajność białka oraz jednostek paszowych produkcji mleka z ha kształtowała się podobnie jak plon suchej masy. Zastosowanie zarówno herbicydów, jak i zabiegów mechanicznych pozwoliło na ograniczenie biomasy chwastów w zbliżonym stopniu. Badane mieszańce różniły się obsadą – największą liczbę roślin stwierdzono dla mieszańca Iman. Mieszaniec Wilga plonował istotnie niżej (5,1 t s.m. z ha) niż Blask (7,0 t s.m. z ha) i Iman (7,7 t s.m. z ha). Nie stwierdzono istotnych różnic pozostałych ocenianych cech pomiędzy mieszańcami. Publikacje: Liszka-Podkowa A., Sowiński S. 2008 Skuteczność różnych metod odchwaszczania mieszańców kukurydzy uprawianych na kiszonkę. Acta Sci. Pol., Agricultura 7(4), 61-70 9. Badanie przydatności różnych roślin strączkowych do uprawy współrzędnej z kukurydzą na cele kiszonkarskie - dr hab. Józef Sowiński prof. nadzw. W doświadczeniu polowym wykazano, że spośród sześciu badanych gatunków roślin strączkowych najlepiej zsynchronizowane z kukurydzą były: fasola wielokwiatowa (odmiana biczykowata), fasola zwyczajna oraz soja. Zawartość suchej masy u tych gatunków wynosił 28,1-38,7%. Łubin żółty i odmiana tyczna fasoli wielokwiatowej cechowały się zbyt niską zawartością suchej masy (18,9-24,0%), w związku z czym gatunki te nie są zalecane do uprawy współrzędnej z kukurydzą z przeznaczeniem na kiszonkę w warunkach Polski. Bobik cechował się zbyt wysoką zawartością suchej masy (84,4%). W rejonie Polski gatunek ten ma zbyt krótki okres wegetacji i osiąga pełną dojrzałość dużo wcześniej niż kukurydza. Publikacje: Liszka – Podkowa A., Sowiński J. 2008 Selection of grain legumes species for intercropping system with maize – Polish experience. Italian Journal of Agronomy 3, 3 supplement, 153-154 10. Określenie bazy surowcowej biomasy na terenie Sudetów, oraz możliwości jej wykorzystania - dr hab. Józef Sowiński prof. nadzw. Obliczona na podstawie danych statystycznych nadwyżka biomasy wyprodukowanej z użytków zielonych oraz ugorów i odłogów jest bardzo wysoka i wynosi ponad 455 tys. ton s.m. Biomasa z traw może być zagospodarowana, do celów opałowych czy do produkcji biogazu. Inne możliwości jej wykorzystania, polegają na frakcjonowaniu i wydzieleniu związków zastępujących surowce ropopochodne. Z nadwyżki biomasy zebranej w Sudetach, przy przeciętnej zawartości można uzyskać ponad 18 tys. ton kwasy mlekowego, 73 tys. ton frakcji białkowych i 236 tys. ton frakcji włókna. Publikacje: Sowiński J., Liszka-Podkowa A., Bodarski R., Van Loo E.N. 2008. Baza surowcowa biomasy do celów biorafineryjnych w warunkach Sudetów. Problemy Zagospodarowania Ziem górskich PAN z. 55, 123-135 11. Wpływ higienizowanych osadów komunalnych na zachwaszczenie upraw wierzby wiciowej - dr hab. Józef Sowiński prof. nadzw. Przeprowadzono ocenę zachwaszczenia plantacji wierzby wiciowej szybkorosnącej, którą nawożono osadami komunalnymi higienizowanymi. Czynnik badany stanowiły dawki osadu komunalnego: - kontrola (bez zastosowania osadu); ½ dawki (14,3 t suchej masy ha-1), oraz pełna dawka (28,5 t suchej masy ∙ ha -1). Na badanej plantacji wierzby określono łącznie 50 gatunków chwastów, a ich liczba nie była zależna od stosowanej dawki osadów i mieściła się w przedziale od 36 do 39. Najwyższy, piąty stopień stałości, (niezależnie od nawożenia), osiągnęły: Cirsium arvense, Elymus repens, Galium aparine, Solidago gigantea i Taraxacum officinale. Wraz ze zwiększającą się dawką osadu obserwowano wzrost stopnia pokrycia przez chwasty, a najwyższy jego współczynnik uzyskały: Elymus repens, Solidago gigantea i Taraxacum officinale. Wśród roślin zachwaszczających wierzbę dominującą grupę stanowiły apofity o pochodzeniu leśnym, których udział wyniósł średnio 61%. Najliczniejszą grupę oznaczonych chwastów stanowiły gatunki wieloletnie, a ich udział wzrastał wraz z dawką osadu (z 64,9 do 71,8%). Publikacje: Zawieja J., Sowiński J. Wojciechowski W, Nowak W. 2008. Zachwaszczenie upraw wierzby wiciowej (Salix viminalis l.) (klonów szybkorosnących) nawożonej higienizowanymi osadami komunalnymi. Pamiętnik Puławski (w druku po recenzji) 33 SPRAWOZDANIE DZIEKANA WYDZIAŁU ROLNICZEGO UNIWERSYTETU PRZYRODNICZEGO WE WROCŁAWIU ZA ROK 2008 12. Badanie jakości i składu chemicznego dwuskładnikowych kiszonek z całych roślin kukurydzy i soi - dr hab. Józef Sowiński prof. nadzw. Wszystkie kiszonki charakteryzowały się podobną zawartością suchej masy, włókna surowego oraz popiołu (odpowiednio 23,6-23,8%, 24-28% s. m., 5,2-7,8% s. m.). Najniższą koncentrację tłuszczu stwierdzono w kiszonce z soi (1,45%), a najwyższą w dwuskładnikowej, gdzie proporcja kukurydzy do soi wynosiła 75:25. Najlepszym składem kwasów kiszonkarskich i jakością charakteryzowała się kiszonka uzyskana z mieszanki kukurydzy z soją w proporcji 25:75. Najgorsze parametry jakościowe odnotowano w przypadku kiszonki z samej soi, która zawierała dużo kwasu masłowego i uzyskała zaledwie 10 punktów w skali Fliego-Zimmera. Dwuskładnikowe kiszonki z całych roślin kukurydzy i soi zawierały więcej o 2-3 punkty procentowe białka w porównaniu do kiszonki z samej kukurydzy. Badania wykazały, że istnieje możliwość poprawy jakości kiszonki z soi poprzez jej łączne zakiszanie z kukurydzą, najlepszym natomiast wariantem jest kiszonka wykonana z proporcji kukurydzy i soi 25:75. Publikacje: Szyszkowska A., Bodarski R., Sowiński J. 2008. Jakość i skład chemiczny dwuskładnikowych kiszonek z całych roślin kukurydzy i soi. Konferencja Naukowa Poznań 8-10 kwietnia 2008 „Problemy agrotechniki oraz wykorzystania kukurydzy i sorgo, 185-187 Szyszkowska A., Bodarski R., Sowiński J. 2008. Quality and chemical composition, of two components silages from whole plant of soybean and maize. 13 th International Conference Forage Conservation Nitra – Slovak Republic 3rd -5th September, 136-137. 13. Badanie jakości i składu chemicznego dwuskładnikowych kiszonek z całych roślin kukurydzy i bobiku - dr hab. Józef Sowiński prof. nadzw. Podczas badań laboratoryjnych wykazano, że kiszonka kukurydzy i bobiku (o udziale bobiku 50%) charakteryzowała się dużą zawartością białka. Dwuskładnikowe kiszonki charakteryzowały się wysoką jakością. Dodatek inokulantów znacząco podniósł zawartość kwasu mlekowego i stabilność tlenową tych kiszonek Publikacje: Szyszkowska A., Bodarski R., Sowiński J., Zaleska A. 2008. The chemical composition, quality and aerobic stability of silage made from field bean-maize mixtures. 13 th International Conference Forage Conservation Nitra – Slovak Republic 3rd -5th September s. 134-135 14. Reakcja dwóch form jęczmienia jarego pastewnego na zróżnicowane technologie uprawy - dr inż. Marek Liszewski W badaniach wykazano, że odmiany obu form jęczmienia (nagoziarnista i oplewiona) silnie reagowały na zróżnicowane technologie uprawy. Najbardziej korzystną dla osiągnięcia wysokiego plonu ziarna jęczmienia przydatnego do celów paszowych i konsumpcyjnych okazała się technologia standardowa, w której przewidziano chemiczna ochronę roślin oraz nawożenie mineralne w wysokości 140 kg NPK·ha -1. ziarno pochodzące z uprawy według tej technologii charakteryzowało się największa masą 1000 ziaren oraz wyższą zawartością białka, o lepszym składzie aminokwasowym niż z technologii ekstensywnej, bez chemicznej ochrony roślin i nawożenia mineralnego. dalsza intensyfikacja uprawy, w tym wzrost nawożenia mineralnego do 280 kg NPK·ha -1, nie powodowało już zwyżki plonu ziarna, a równocześnie była przyczyną pogorszenia cech towaroznawczych ziarna takich jak: gęstość w stanie zsypnym, wyrównanie i masa 1000 ziaren. Niższe wartości cech towaroznawczych ziarna odmiany nagoziarnistej, takie jak wyrównanie, szklistość pozorna i masa 1000 sztuk, wskazują na mniejszą jego przydatność dla przemysłu kaszarskiego. Wysoka wartość energetyczna 100 g ziarna nagiego oraz niski udział w nim włókna surowego pozwala uznać je za wartościowy surowiec do produkcji pasz, szczególnie dla trzody chlewnej i drobiu. Publikacje: Liszewski M., 2008. Reakcja dwóch form jęczmienia jarego pastewnego na zróżnicowane technologie uprawy. Zesz. Nauk. UP we Wrocławiu nr 565, Rozprawy CCLIV. Wydział Rolniczy, 108 Katedra Żywienia Roślin 1. Wpływ mikroelementów na gromadzenie się azotanów w roślinach - prof. dr hab. Zofia Spiak W doświadczeniach wazonowych wykazano, że nawożenie różnymi formami azotu (Ca(NO 3)2, NH4NO3 i CO(NH2)2) kukurydzy i gryki skutkowało wzrostem azotanów w obu gatunkach roślin. Najwięcej tej formy azotu gromadziły rośliny nawożone saletrą wapniową i amonową, a najmniej mocznikiem. Zawartość azotu ogółem i formy azotanowej zależała również od ilości tego składnika w podłożu i wzrastała wraz ze zwiększaniem jego dawki. Równoczesne stosowanie molibdenu i żelaza, które wchodzą w skład reduktazy azotanowej i mogą wpływać na gromadzenie się azotanów w roślinach decydowało o ilości tej formy azotu w obu gatunkach roślin. Molibden stosowany równocześnie z azotem obniżył zawartość azotanów w kukurydzy i gryce, niezależnie od tego w jakiej ilości i w jakiej formie azot stosowano. Dodatek żelaza również zmniejszał koncentrację tej formy azotu w badanych roślinach, przy czym wpływ tego mikroelementu w tym zakresie był bardziej wyraźny niż molibdenu. Publikacje: 34 SPRAWOZDANIE DZIEKANA WYDZIAŁU ROLNICZEGO UNIWERSYTETU PRZYRODNICZEGO WE WROCŁAWIU ZA ROK 2008 Spiak Z., Śniatacz S. Wpływ żelaza i molibdenu na gromadzenie się azotanów w kukurydzy i gryce, Journal of Elementalogy – w druku Spiak Z., Śmiatacz S. Wpływ dawki i formy azotu na pobranie żelaza i molibdenu przez rośliny Journal of Elementology -w druku 2. Dynamika pobierania mikroskładników przez populacyjne i heterozyjne odmiany rzepaku- prof. dr hab. Zofia Spiak W doświadczeniach polowych badano gromadzenie m.in. siarki przez cały okres wegetacji dwóch odmian heterozyjnych i jednej populacyjnej uprawianych przy różnej obsadzie roślin na 1m 2. Wykazano istotnie lepsze plonowanie odmian heterozyjnych, ale tylko wówczas gdy obsada roślin nie przekraczała 80 sztuk na 1m 2. Dalszy wzrost ilości roślin na 1m2 okazał się niecelowy. Niezależnie od odmiany i zagęszczenia roślin w łanie największe pobieranie siarki przez rośliny rzepaku obserwowano w okresie formowania nasion, przy czym najwięcej tego składnika gromadziły odmiany heterozyjne. W początkowych fazach rozwoju rzepaku pobieranie siarki przez rośliny wzrastało wraz z ich zagęszczeniem w łanie, natomiast w okresie dojrzewania pobieranie tego składnika przy najwyższej obsadzie roślin znacznie się obniżyło. 3. Odmianowa reakcja kukurydzy na pobieranie cynku w zależności od jego zawartości w glebie i wilgotności podłoża - prof. dr hab. Zofia Spiak W doświadczeniach wazonowych badano pobieranie cynku przez trzy odmiany kukurydzy, przy wzrastającej zawartości tego pierwiastka w glebie oraz przy poziomie wilgotności wynoszącym 30%, 45% i 70% maksymalnej pojemności wodnej. Badane odmiany to mieszańce trójliniowe wczesny –Claudia, średniowczesny – Reduta i późny – Cedro. Wykazano, że wraz ze wzrostem dawki cynku zwiększała się jego zawartość we wszystkich trzech odmianach kukurydzy, jednak niezależnie od poziomu zasobności w ten składnik najwięcej cynku pobierała odmiana późna – Cedro, a najmniej – wczesna Claudia. Najwięcej badanego składnika wszystkie odmiany pobierały przy wilgotności gleby utrzymywanej na poziomie 70% maksymalnej pojemności wodnej. W tym przypadku również zaobserwowano odmianowe zróżnicowanie, przy czym najłatwiej i najwięcej cynku niezależnie od ilości wody w podłożu pobierała odmiana Cedro. 4. Wpływ 2-benzoxazolinonu (BOA) i PYE-8 na kiełkowanie nasion – dr inż. Krzysztof Bielecki Celem badań było określenie wpływu BOA (metabolit wtórny z grupy kwasów hydroksyamowych) i PYE-8 (chlorek N-(3,5-di-t-butylo-4-hydroksy) fenyloetylokarboksyetoksy-N-oktylometylopirolidyny) na aktywność enzymów hydrolitycznych w kiełkujących nasionach pszenicy, owsa, rzepaku, gorczycy, rzodkiewki i ogórka. Badano aktywność amylaz, inwertazy, kwaśnej proteazy i kwaśnej fosfatazy w nasionach kiełkowanych przez 24 i 48 godzin. Stwierdzono że związek PYE-8 charakteryzuje się wyższą fitotoksycznością w niż BOA. PYE-8 silnie hamował aktywność amylazy w nasionach pszenicy, owsa i rzepaku, inwertazy w nasionach gorczycy białej i ogórka oraz kwaśnej fosfatazy w nasionach rzodkiewki. BOA najbardziej obniżał aktywność amylazy w nasionach pszenicy, owsa i rzepaku oraz kwaśnej fosfatazy w nasionach gorczycy białej, rzodkiewki i ogórka. 5. Wpływ kwasu krotonowego na siewki ogórka - dr.inż. Anna Demczuk Kwas krotonowy jest substancją allelopatyczną wyizolowaną z nasion marchwi. Zastosowany w stężeniu 0,25mmol∙dm-3nie miał istotnego wpływu na większość parametrów wzrostowych rośliny testowej i na zawartość barwników fotosyntetycznych. Istotne hamowanie wzrostu części nadziemnych i korzeni ogórka wystąpiło pod wpływem działania kwasu krotonowego w wyższych stężeniach 0,5mmol∙dm-3 i 1mmol∙dm-3. Aktywność reduktazy azotanowej (NR) pod wpływem kwasu krotonowego była wyższa w korzeniach niż w liściach. Kwas krotonowy działający w wyższych stężeniach spowodował znaczne obniżenie zawartości azotanów(V) w liścieniach i korzeniach ogórka. Publikacje: Demczuk A., Sacała E., Grzyś E. J.Tokarz M. 2008. Sensitivity of two varieties of maize to BOA (2-benzoxazolinone). Modern Chemical Technology in Agriculture and Environment Protection. 9. Sacała E., Podgórska-Lesiak M., Demczuk A. 2008. Glufosinate phytotoxicity to maize under salt stress conditions. Polish Journal of Environmental Studies. 17: 993-996. Sacała E., Demczuk A., Grzyś E., Spiak Z. 2008. Effect of salt and water stresses on growth, nitrogen and phosphorus metabolism in Cucumis sativus L. seedlings. Acta Societatis Batanicorum Poloniae 77: 23-28. 6. Badania nad ustaleniem dolnych i górnych krytycznych koncentracji Mo, Co, Mn w roślinach strączkowych uprawianych na glebach lekkich i bardzo lekkich - dr inż. Krzysztof Gediga Przeprowadzono doświadczenie wazonowe, z koniczyną inkarnatką Celem tego doświadczenia było określenia akumulacji kobaltu w zależności od zróżnicowanego nawożenia azotem oraz ocena jakości roślin, składu chemicznego, pobrania składników oraz plonu. Przeprowadzono doświadczenie wazonowe w ramach grantu „Zagospodarowanie odpadów mineralnych i organicznych do rewitalizacji zdegradowanych terenów poprzemysłowych”. Doświadczenie 35 SPRAWOZDANIE DZIEKANA WYDZIAŁU ROLNICZEGO UNIWERSYTETU PRZYRODNICZEGO WE WROCŁAWIU ZA ROK 2008 obejmowało następujące gatunki roślin: groch, lucernę, koniczyną białą, koniczynę czerwoną, oraz 4 mieszanki roślin motylkowych drobnonasiennych z trawami. Rośliny uprawiano na podłożu składającego się z osadu poflotacyjnego (odpad produkcji miedzi) oraz dodatków mineralnych i organicznych w różnych proporcjach. Celem doświadczenia była weryfikacja , który z gatunków roślin , bądź ich mieszanek najlepiej rozwijają się na zmodyfikowanym (poprzez dodatek substancji mineralnych lub organicznych) osadzie poflotacyjnym. Ocena obejmowała wielkość i jakość plonów, a szczególnie proces unieruchamiania miedzi. Publikacje: Kiepul J., Gediga K. The effect of progressive acidification of lessive soil on zinc content and its translocation in soil profile. Journal of Elementology (w druku) Spiak Z, Gediga K. The assessment of selected mineral wastes usability for reclamation of copper industry dumping site. Polish Journal of Environmental Studies (w druku) Patorczyk-Pytlik B., Gediga K. Utilization of BCR method for the assessment of copper forms alterations in sludge composted according to different methods. Polish Journal of Environmental Studies(w druku) 7. Reakcja korzeni i pędu wybranych odmian pszenicy ozimej na CCC i trineksapak etylu - dr inż. Edward Grzyś Celem niniejszych badań było porównanie reakcji 5 odmian pszenicy ozimej (Bogatka, Kobra Plus, Opus, Tonacja, Zyta) na chlorek chlormekwatu i trineksapaku etylu stosowane oddzielnie oraz łącznie. Badania nad reakcją odmianową systemu korzeniowego oraz części nadziemnej roślin na badane regulatory wzrostu prowadzono w warunkach laboratoryjnych metodą kultur hydroponicznych. Regulatory wzrostu dodawano do pożywki po upływie 10 dni od rozpoczęcia doświadczenia. Po upływie tygodnia od dodania regulatorów określano długość, świeżą i suchą masę korzeni i części nadziemnej roślin. Ograniczenie wzrostu zarówno elongacyjnego jak i przyrostu świeżej i suchej masy części nadziemnej roślin pod wpływem chlorku chlormekwatu i trineksapaku etylu nie towarzyszyło zahamowanie wzrostu korzeni. Badane preparaty w niższych stężeniach zwykle stymulowały wzrost korzeni. Spośród 5 odmian pszenicy ozimej poddanych badaniom najbardziej wrażliwe na stosowane regulatory były odmiany Bogatka i Zyta. U tych odmian wzrost elongacyjny części nadziemnej uległ największemu zahamowaniu. Publikacje: Grzyś E., Kryńska G., Łazarska M., Demczuk A., Sacała E. Reakcja korzeni i pędu wybranych odmian pszenicy ozimej na CCC i trineksapaku etylu. 49 Sesja Naukowa IOR – PIB. Poster Grzyś E., Kryńska G., Łazarska M., Demczuk A., Sacała E. Reakcja korzeni i pędu wybranych odmian pszenicy ozimej na CCC i trineksapaku etylu. Progress in Plant Protection/Postępy w ochronie roślin. (przygotowanie do druku) 8. Wpływ zróżnicowanych warunków glebowych na plonowanie oraz nagromadzanie mikroelementów przez dwie odmiany, zieloną i czerwoną bazylii właściwej - dr inż. Urszula Piszcz W doświadczeniu mikropoletkowym plony bazylii odmiany czerwonej były prawie trzykrotnie niższe niż odmiany zielonej, a wzrastające dawki nawozów azotowych zwiększały plonowanie bazylii jedynie na glebach o lepszych właściwościach – nawożonych organicznie. Obie odmiany bazylii zawierały zbliżone ilości miedzi i manganu, natomiast odmiana czerwona zawierała ponad trzykrotnie więcej żelaza i dwukrotnie więcej cynku, niż odmiana zielona. Nawożenie bazylii większymi dawkami azotu powodowało istotne zwiększenie zawartości miedzi, cynku oraz manganu w tkankach roślin. Większe zawartości tych mikroskładników stwierdzono także w roślinach nie nawożonych obornikiem. Liście bazylii zielonej zawierały pięciokrotnie więcej żelaza niż łodygi, a zawartość tego składnika nie była istotnie modyfikowana rodzajem nawożenia roślin. Większe ilości miedzi manganu i cynku wynoszone były z wyższymi plonami bazylii zielonej, szczególnie uprawianej na obiektach w systemie nawożenia organicznomineralnego oraz po zastosowaniu wysokich dawek azotu. Z plonami liści bazylii odprowadzano dwukrotnie więcej miedzi, trzykrotnie cynku, czterokrotnie manganu, a żelaza aż osiemnastokrotnie więcej, niż z łodygami tej rośliny. Publikacje: Piszcz U. Wpływ zróżnicowanych warunków glebowych na zawartość i pobranie mikroelementów przez bazylię właściwą. Cz I. Zawartość mikroelementów w odmianie zielonej i czerwonej. Journal of Elementology- w druku Piszcz U. Wpływ zróżnicowanych warunków glebowych na zawartość i pobranie mikroelementów przez bazylię właściwą. Cz II. Pobranie mikroelementów przez odmianę zieloną i czerwoną. Journal of Elementology- w druku 9. Dynamika zawartości oraz nagromadzania miedzi, cynku i manganu podczas okresu wegetacji u trzech odmian rzepaku ozimego, uprawianego w warunkach różnych poziomów zagęszczenia roślin - prof. dr hab. Zofia Spiak, dr inż. Urszula Piszcz W doświadczeniu ilości oraz tempo nagromadzania biomasy przez odmiany heterozyjne oraz odmianę populacyjną były zbliżone w ciągu okresu wegetacji, jedynie wczesną wiosną odmiany mieszańcowe wytwarzały istotnie większe ilości suchej masy, niż odmiana populacyjna, a zmniejszenie obsady roślin rzepaku ozimego poniżej 80szt. ∙m-2 skutkowało mniejszym nagromadzeniem biomasy. 36 SPRAWOZDANIE DZIEKANA WYDZIAŁU ROLNICZEGO UNIWERSYTETU PRZYRODNICZEGO WE WROCŁAWIU ZA ROK 2008 Podczas okresu wegetacji zmiany zawartości miedzi i manganu w rzepaku były podobne, największe stężenia tych składników stwierdzono w okresie wczesnej wiosny, w fazie formowania łodyg, a w miarę postępu wegetacji ilość tych składników ulegała obniżeniu. Inną dynamikę stwierdzono w zawartości cynku w rzepaku, maksymalne zawartości tego pierwiastka występowały w okresie późniejszym - w fazie pąkowania oraz nabrzmiewania łuszczyn. W badaniach wykazano, że zawartość badanych mikroskładników w rzepaku ozimym podczas jego wegetacji nie była istotnie zależne ani od zagęszczenia uprawianych roślin ani od typu odmiany, jedynie w okresie nabrzmiewania łuszczyn istotnie lepiej zaopatrzony w cynk był rzepak odmiany populacyjnej oraz rośliny uprawiane w najmniejszym zagęszczeniu łanu. Pobieranie miedzi, cynku i manganu przez rzepak ozimy układało się w następującym, rosnącym szeregu w okresie wzrostu wegetatywnego Cu < Zn< Mn, w okresie wzrostu generatywnego Cu < Mn < Zn. Nagromadzenie tych mikroskładników było uwarunkowane głównie ilością suchej masy wytworzonej przez rośliny – najmniej mikroskładników nagromadzonych było w biomasie roślin uprawianych w najmniejszym zagęszczeniu. Publikacje: Spiak Z., Piszcz U. Dynamika pobierania mikroskładników przez wybrane odmiany rzepaku ozimego. Cz. I Zmiany zawartości mikroelementów w czasie wegetacji. Journal of Elementology- w druku Spiak Z., Piszcz U. Dynamika pobierania mikroskładników przez wybrane odmiany rzepaku ozimego. Cz. II Dynamika nagromadzania mikroelementów w czasie wegetacji. Journal of Elementology- w druku 10. Selen w glebach i roślinach uprawnych okolic Wrocławia - dr hab. Barbara Patorczyk-Pytlik prof. UP Celem przeprowadzonych badań było określenie zawartości selenu w 60 glebach gruntów ornych oraz 80 pobranych z użytków zielonych. Z uwzględnionych w badaniach łąk pobrano również ruń oraz 5 gatunków traw i 5 gatunków ziół. Na podstawie uzyskanych wyników stwierdzono, że średnia zawartość selenu w glebach gruntów ornych wyniosła 202 przy wahaniach od 81μg.kg-1 do 449 μg.kg-1. Jedynie 9 gleb zawierało więcej niż 300 μg.kg-1 – wartość uznawaną jako zasobność średnia. Gleby pobrane z użytków zielonych charakteryzowały się wyższą zawartością selenu niż pobrane z gruntów ornych. Średnia zawartość tego składnika kształtowała się na poziomie 300 μg.kg-1 przy wahaniach od 42 do 851μg.kg-1 . W 65 % gleb zawartość Se była na niskim poziomie, a jedynie gleby 6 łąk wykazywały zasobność wysoką. Zarówno w glebach GO, jak i UZ zawartość selenu uwarunkowana była ich właściwościami fizykochemicznymi takimi jak: zawartość części spławianych i koloidalnych, ilość C-organicznego oraz siarki. Z wyjątkiem 7 łąk pobrana z użytków zielonych ruń nie spełniała norm paszowych dla bydła pod względem zawartości selenu. Najniższą zawartością charakteryzował się porost zebrany w okolicach Trzebnicy (28μg.kg-1), a najwyższą w okolicach Wołowa (65μg.kg-1). O zawartości Se w runi decydują nie tylko zasoby tego składnika w glebach, ale również skład gatunkowy runi. Określona w badaniach średnia zawartość Se w trawach wyniosła 32 μg.kg-1, a w gatunkach zaliczanych do ziół 70 μg.kg-1. Rajgras wyniosły wśród traw, a skrzyp polny wśród ziół zaigrały wyraźnie więcej tego mikroelementu niż pozostałe gatunki w danej grupie roślin. Publikacje: Kulczycki G., Patorczyk-Pytlik B. 2008. Zawartość siarki w glebie i runi użytków zielonych okolic Wrocławia. Praca zbiorowa pod redakcją B. Kołwzan i K. Grabasa. [w] PZITS nr 884. ISBN 978-83-921167-8-3 : 203-212. Patorczyk-Pytlik B. Zawartość potasu i magnezu w roślinach z użytków zielonych okolic Wrocławia. Nawozy i Nawożenie [w druku] Patorczyk-Pytlik B., Zbroszczyk T., Zimoch A. 2008. Zawartość siarki w niektórych gatunkach roślin łąkowych. Zesz. Nauk. UP we Wrocławiu, Rolnictwo, 92: Kuźniewski R., Patorczyk-Pytlik B. 2007. Selen w glebach i roślinach. Na Pograniczu Chemii i Biologii. Wydawnictwo Naukowe UAM Poznań. Tom XIX: 297-302 Patorczyk-Pytlik B., Kulczycki G. Contents of selenium in arable soils in the environs of Wrocław. Journal of Elementology . [w druku] Patorczyk-Pytlik B. Contents of selenium in some species of meadow plants. Journal of Elementology . [w druku] 11. Wpływ zasolenia podłoża na fitotoksyczność glufosinatu dla kukurydzy - dr inż. Elżbieta Sacała Zbadano reakcję dwóch odmian kukurydzy (Koka i Limko) na łączne działanie stresu solnego (60 mmol·dm-3 NaCl) i glufosinatu (herbicyd zastosowano w trzech dawkach: 0,01; 0,025; 0,050 mmol·dm-3). Badane rośliny były uprawiane w kulturach hydroponicznych przez okres 1 tygodnia. Po tym czasie dokonywano oceny stanu roślin na podstawie zmian suchej masy korzeni i pędów oraz zawartości białka, jonów azotanowych oraz amonowych (akumulacja NH4+ jest objawem zaburzeń metabolizmu azotowego roślin). Stwierdzono, że badane odmiany kukurydzy różnią się wrażliwością na glufosinat, przy czym w obecności NaCl i glufosinatu hamowanie wzrostu roślin głównie spowodowane było obecnością NaCl. Liście obydwu odmian kukurydzy rosnącej w obecności NaCl i glufosinatu akumulowały zdecydowanie mniej jonów amonowych niż liście roślin rosnących w obecności samego herbicydu. Publikacje: Sacała E., Podgórska-Lesiak M., Demczuk A. 2008. Glufosinate phytotoxicity to maize under salt stress conditions. Polish Journal of Environmental Studies. 17: 993-996. 37 SPRAWOZDANIE DZIEKANA WYDZIAŁU ROLNICZEGO UNIWERSYTETU PRZYRODNICZEGO WE WROCŁAWIU ZA ROK 2008 12. Wpływ stresu osmotycznego na wzrost i wybrane parametry biochemicznego siewek ogórka - dr inż. Elżbieta Sacała Zbadano reakcję ogórka (Cucumis sativus L., odmiana Władko F-1) na stres solny (100 mmol·dm-3 NaCl) oraz wodny spowodowany obecnością 10% glikolu polietylenowego (PEG 6000). Doświadczenia przeprowadzano na 7-dniowych siewkach ogórka uprawianych w kulturach hydroponicznych. Określano świeżą i suchą masę korzeni i pędów, aktywność reduktazy azotanowej oraz zawartość azotanów, jak również aktywność kwaśnej fosfatazy i zawartość fosforanów. Większe zahamowanie wzrostu roślin oraz zaburzenia metabolizmu azotowego wystąpiły w przypadku roślin rosnących w obecności NaCl. Zmiany metabolizmu fosforowego w obu przypadkach (NaCl, PEG) były stosunkowo niewielkie. Publikacje: Sacała E., Demczuk A., Grzyś E., Spiak Z. 2008. Effect of salt and water stresses on growth, nitrogen and phosphorus metabolism in Cucumis sativus L. seedlings. Acta Societatis Batanicorum Poloniae 77: 23-28. 13. Badania nad poznaniem mechanizmu tolerancji roślin na obecność metali ciężkich w środowisku - dr.inż. Łukasz.Wall W roku 2008 kontynuowano podjęte wieloletnie badania nad poznaniem czynników warunkujących mechanizm tolerancji roślin na metale ciężkie. W prowadzonych badaniach analizowany jest wpływ rodzaju pierwiastka (metalu ciężkiego), jego ilości, zastosowanej formy, na różne gatunki/odmiany roślin uprawianych na glebach różnej klasy ciężkości. W dalszej części badań zostanie podjęta zostanie również próba poznania różnych mechanizmów ograniczających toksyczność metali ciężkich dla roślin. W ramach badań prowadzonych w roku 2008 założone zostało doświadczenie wazonowe w hali wegetacyjnej Katedry Żywienia Roślin, w którym badano wpływ wybranych metali ciężkich (Zn, Ni) stosowanych pojedynczo (Zn – 0, 100, 250, 500 ppm; Ni – 0, 60, 120, 180 ppm) i łącznie we wzrastających dawkach (0 ppm Zn i Ni, 100 ppm Zn, 60 ppm Ni; 250 ppm Zn, 120 ppm Ni; 500 ppm Zn, 180 ppm Ni) na wielkość i jakość plonu. Doświadczenie założono na glebie ciężkiej, uprawiana była pszenica jara w plonie głównym oraz gryka w poplonie. Wstępna analiza otrzymanych wyników w doświadczeniu wazonowym wykazała, że zastosowanie wzrastających dawek cynku i niklu miało istotny wpływ na plonowanie pszenicy jarej. Istotne obniżenie plonu słomy pszenicy na początku fazy kłoszenia oraz w fazie dojrzałości mlecznej stwierdzono już przy najniższej dawce cynku, zaś w słomie i ziarnie w fazie dojrzałości pełnej średniej dawce tego pierwiastka. Wzrastające dawki cynku i niklu w glebie powodowały wzrost zawartości tych metali w ziarnie oraz słomie pszenicy we wszystkich fazach rozwojowych, a także wzrost pobrania tych pierwiastków przez badaną pszenicę. 14. Wpływ nawozów dolistnych Ekolist na plon i skład chemiczny kukurydzy - dr inż. Grzegorz Kulczycki Doświadczenie wazonowe przeprowadzono w wazonach typu Wagnera o pojemności 5 kg gleby. Podłożem użytym w doświadczeniu była glina lekka zawierająca 22% części spławianych. Rośliną testowaną była kukurydza odmiany Blask, którą zebrano w fazie początku dojrzałości mlecznej ziarniaków. W schemacie doświadczenia w ramach dwóch poziomów nawożenia azotem 0,8g (N1) i 1,6g (N2) na wazon stosowano na kukurydzę nawożenie dolistne nawozami Ekolist Mikro K, Mono Zn i Mono B. W doświadczeniu uwzględniono obiekt kontrolny, na którym nie stosowano dolistnego nawożenia. Na mniejszej dawce azotu nawożenie dolistne badanymi Ekolistami nie wpłynęło istotnie na wzrost plonu suchej masy części nadziemnej kukurydzy, natomiast na większej dawce azotu nawożenie Ekolistem Mono B znacząco podwyższyło plon suchej masy części nadziemnej kukurydzy. Najwyższe zawartości aplikowanych mikroelementów (Zn i B) oznaczono w liściach i łodygach kukurydzy przy nawożeniu Ekolistami Mono. Średnia zawartość analizowanych mikroelementów w suchej masie części nadziemnej kukurydzy była wyższa przy nawożeniu niższą dawka azotu (N-1) w porównaniu do dawki większej. Publikacje: Kulczycki G , R. Januszkiewicz R., Jachymczak A. 2008. The effect of foliar application of Ekolist fertilizer on maize yielding and chemical composition Annales UMCS, Sec. E 63. Prowadzone w jednostce w sposób ciągły badania naukowe i prace badawczo-rozwojowe z określeniem dyscyplin i kierunków Instytut Nauk o Glebie i Ochrony Środowiska Nauki rolnicze – agronomia, kształtowanie środowiska - gleboznawstwo, ochrona środowiska rolniczego 1. 2. 3. 4. 5. Badania nad właściwościami fizycznymi, fizykochemicznymi i chemicznymi gleb organicznych. Badania nad dynamiką wybranych właściwości gleb leśnych terenów górskich oraz obszarów chronionych . Badania procesów wymywania i erozji wodnej gleb. Mobilność i przemiany pierwiastków śladowych w glebach zanieczyszczonych. Charakterystyka procesów glebowych w zróżnicowanych warunkach biogeoekologicznych. 38 SPRAWOZDANIE DZIEKANA WYDZIAŁU ROLNICZEGO UNIWERSYTETU PRZYRODNICZEGO WE WROCŁAWIU ZA ROK 2008 6. Transformacja materii organicznej w różnych ekosystemach. 7. Badania monitoringowe gleb terenów objętych ochroną lub zagrożonych ekologicznie. 8. Degradacja gleb zanieczyszczonych metalami ciężkimi i ich rekultywacja. Instytut Inżynierii Rolniczej Nauki rolnicze – inżynieria rolnicza, bioinżynieria 9. Kształtowanie cech techniczno-eksploatacyjnych maszyn rolniczych. Oddziaływanie maszyn i ciągników rolniczych na środowisko glebowe 10. Doskonalenie techniki udojowej w aspekcie poprawy zdrowotności krów i jakości mleka 11. Doskonalenie metod przetwarzania produktów roślinnych w aspekcie uzyskania produktu najwyższej jakości. Badania reologiczne surowców roślinnych i produktów spożywczych 12. Energetyczne wykorzystanie i przetwarzanie biomasy i innych nośników odnawialnych jako źródła energii Katedra Botaniki i Ekologii Roślin Nauki biologiczne – biologia, ekologia – biologia i ekologia roślin, ochrona środowiska przyrodniczego 13. Badanie przyczyn i mechanizmów postępującej degradacji bioróżnorodności gatunkowej w różnych siedliskach na terenie Dolnego Śląska 14. Ekologiczne skutki skażeń przemysłowych, rolniczych i bytowych, indykacyjna rola różnych grup roślin - rośliny naczyniowe, glony, mszaki, porosty 15. Paleofitosocjologia torfowisk (m.in. Sudetów), określenie ich rozwoju w oparciu o subfosylne szczątki makroskopowe 16. Wpływ globalnych zmian klimatycznych na przemiany i funkcjonowanie lądowych ekosystemów Arktyki na przykładzie Archipelagu Svalbard 17. Biologia roślin inwazyjnych na Dolnym Śląsku 18. Badania z dziedziny taksonomii i biosystematyki roślin z wykorzystaniem metod molekularnych (AFLP, sekwencjonowanie DNA) 19. Potencjalne zagrożenia związane z zakwitami sinic i glonów w naturalnych i sztucznych zbiornikach wodnych Dolnego Śląska i Opolszczyzny 20. Biologia i ochrona storczykowatych w Polsce. Taksonomia rodzaju Dactylorhiza w Polsce 21. Akumulacja metali ciężkich przez rośliny na hałdach odpadów serpentynitowych na Dolnym Śląsku. Wpływ metali ciężkich na aktywację fitochelatywnego systemu detoksykacyjnego w komórkach roślin pochodzących z obszarów naturalnie metalonośnych, poprzemysłowych i pokopalnianych oraz rola roślinnych metalotionein (fitochelatyny) w monitoringu gleb zanieczyszczonych metalami ciężkimi. 22. Allelozwiązki roślinne jako element biochemicznych podstaw odporności roślin uprawnych i siedlisk naturalnych na żerowanie owadów. 23. Proekologiczne metody ograniczania fitofagów w oparciu o syntetyczne antyfidanty. Powiązania mikoryzowe roślin. Mikoryza arbuskularna w walce ze stresem środowiskowym w siedliskach naturalnych i poprzemysłowych. Katedra Ekonomiki i Organizacji Rolnictwa Nauki ekonomiczne – ekonomia nauki rolnicze – agronomia – ekonomika rolnictwa, doradztwo rolnicze 24. Perspektywy zrównoważonego rozwoju obszarów wiejskich Dolnego Śląska 25. Ocena oddziaływań instrumentów WPR na rolnictwo i obszary wiejskie 26. Rozwój terenów wiejskich położonych na obszarach o niekorzystnych warunkach (ONW) 27. Przemiany agrarne na Dolnym Śląsku 28. Przedsiębiorczość pozarolnicza na Dolnym Śląsku . 29. Procesy integracyjne w rolnictwie ze szczególnym uwzględnieniem spółdzielczości i grup producentów rolnych 30. Prace doradcze w gospodarstwach korzystających z preferencyjnych kredytów inwestycyjnych. 31. Sprawność oddziaływania służb doradczych. 32. Przemiany na obszarach wiejskich Dolnego Śląska po integracji z UE 33. Współczesne strategie marketingowe na rynkach globalnych 34. Ekonomiczno-organizacyjne problemy ochrony roślin i środowiska rolniczego 35. Efektywność ekonomiczna gospodarstw ekologicznych 36. Przekształcenia własnościowe i strukturalne w rolnictwie 39 SPRAWOZDANIE DZIEKANA WYDZIAŁU ROLNICZEGO UNIWERSYTETU PRZYRODNICZEGO WE WROCŁAWIU ZA ROK 2008 37. Ekonomiczne aspekty mechanizacji gospodarstw rolniczych 38. Inwestycje zagraniczne w sektorze rolno- spożywczym 39. Konkurencyjność sektora rolno- spożywczego Katedra Fizyki i Biofizyki Nauki biologiczne – biofizyka 40. Badanie aktywności przeciwutleniającej polifenoli roślinnych w odniesieniu do błony biologicznej oraz ich wpływ na strukturę i funkcję błony. 41. Elektrofizjologia oddziaływań związków metaloorganicznych z kanałami jonowymi tonoplastu. 42. Modyfikacja błon biologicznych i modelowych przez związki biologicznie aktywne. 43. Badanie oddziaływań lipid-DNA z wykorzystaniem fluorescencyjnej spektroskopii korelacyjnej (FCS).(badania prowadzone na Czech Academy of Science w Pradze). 44. Badania procesu micelizacji i oddziaływania z błonami modelowymi jonowych i niejonowych surfaktantów. 45. Badanie mechanizmów toksyczności wybranych organicznych związków cyny i ołowiu na błony biologiczne i modelowe oraz ochrony błon przed toksykantami. Katedra Genetyki, Hodowli Roślin i Nasiennictwa Nauki rolnicze – agronomia - biologia rolnicza, genetyka, hodowla roślin, biotechnologia, fizjologia roślin, nasiennictwo. 46. Genetyczne podstawy hodowli zbóż chlebowych i kukurydzy. 47. Zwiększenie zmienności genetycznej łubinu andyjskiego (Lupinus mutabilis Sweet). 48. Określenie zmienności i odziedziczalności cech użytkowych żyta, pszenicy, kukurydzy i łubinu indyjskiego. 49. Zastosowanie markerów molekularnych do selekcji niektórych cech użytkowych roślin uprawnych. 50. Opracowanie metod kultur in vitro dla wybranych gatunków roślin. 51. Wyprowadzanie mieszańców oddalonych w rodzaju Lupinus. 52. Twórcza i zachowawcza hodowla odmian uprawnych wiesiołka (Oenothera paradoxa Hudziok). 53. Hodowla zachowawcza topinamburu (Helianthus tuberosus). 54. Opracowanie nowych metod hodowli kukurydzy z wykorzystaniem selekcji indeksowej. 55. Badania nad możliwością zastosowania biostymulacji laserowej do podwyższenia parametrów warunkujących wartość siewną i plonowanie zbóż, roślin warzywnych i zielarskich. Katedra Łąkarstwa i Kształtowania Terenów Zieleni Nauki rolnicze – agronomia - łąkarstwo, ogrodnictwo, kształtowanie terenów zieleni 56. Możliwości wykorzystania traw do zabudowy biologicznej oraz rekultywacji w warunkach klimatyczno – glebowych Dolnego Śląska.. 57. Porównanie wpływu nawożenia na plonowanie i wartość pokarmową runi łąkowej. 58. Użytki zielone jako baza pokarmowa dla zwierzyny płowej na terenie OBŚLiHŻŁ UP we Wrocławiu. 59. Ocena bonitacyjna nawierzchni trawnikowych miasta Wrocławia. 60. Ocena produkcyjności runi łąkowej. 61. Koncepcja i projekt ogrodu dydaktycznego RZD Swojec. 62. Ocena dendrologiczna parków wiejskich na Dolnym Śląsku. 63. Waloryzacja krajobrazowa różnych zbiorowisk roślinnych. 64. Charakterystyka morfologii i fenologii oraz preferencji siedliskowych taksonów rodzaju Solidago na terenie Śląska dolnego i opolskiego. 65. Wpływ warunków inwazyjnych drzew na strukturę drzewostanu parków wiejskich na Dolnym Śląsku. 66. Zastosowanie wybranych gatunków traw do rekultywacji składowiska odpadów komunalnych. Katedra Nauk Humanistycznych Nauki humanistyczne – filozofia, socjologia, historia, religioznawstwo 67. Filozofia XIX i XX wieku 68. Mniejszości narodowe i ich ochrona prawna. 69. Etyka gospodarcza . 40 SPRAWOZDANIE DZIEKANA WYDZIAŁU ROLNICZEGO UNIWERSYTETU PRZYRODNICZEGO WE WROCŁAWIU ZA ROK 2008 70. Teoria wartości. Katedra Ochrony Roślin wraz z Zakładem Mikrobiologii Rolniczej Nauki rolnicze – agronomia - ochrona roślin, entomologia, fitopatologia, mikrobiologia 71. Szkodliwa i pożyteczna entomofauna oraz patogeny w zmieniających się agroekosystemach i na terenach zurbanizowanych 72. Entomofauna oblatująca kwiaty nagietka lekarskiego (Calendula officinali) 73. Rozwój szrotówka kasztanowcowiaczka na kasztanowcu białym 74. Szkodliwość i zwalczanie omacnicy prosowianki na kukurydzy nasiennej w woj. Opolskim 75. Znaczenie chrząszczy z rodzin kusakowatych (Staphylinidae) i omomiłkowatych (Cantharidae) oraz agrobiotycznych pająków (Aranae) w integrowanej ochronie rzepaku 76. Udział owadów szkodliwych w aktywnym rozprzestrzenianiu chorób grzybowych upraw rzepaku ozimego 77. Szkodliwa entomofauna pszenicy twardej 78. Monitoring występowania inwazyjnej biedronki Harmonia axyridis 79. Skład gatunkowy i szkodliwość patogenów w zmieniających się agroekosystemach i na terenach zurbanizowanych.. 80. Wpływ warunków atmosferycznych na porażenie ziarna pszenicy jarej przez grzyby z rodzaju Fusarium i tworzenie przez nie toksyn. 81. Badania grzybów z rodzaju Gymnosporangium na Sorbus aucuparia L. oraz zasięgu ich występowania na terenie Karkonoskiego Parku Narodowego. 82. Zdrowotność jeżówki purpurowej – Echinacea purpurea (L.). Moench. 83. Wpływ różnych form nawozu siarkowego na zdrowotność rzepaku ozimego. 84. Wpływ różnych dawek nawozu siarkowego na zdrowotność rzepaku ozimego. 85. Wpływ długości okresu przechowywania ziarna na skład zbiorowisk grzybów. 86. Badania zdrowotności buraka cukrowego w zależności od sposobu uprawy. 87. Badanie zdrowotności żyta w zależności od sposobu uprawy roli. 88. Badania zdrowotności żyta hybrydowego w zależności od gęstości siewu i stosowania antywylegacza 89. Badania zdrowotności odmian jęczmienia ozimego uprawianego w systemie POD 90. Grzyby z rzędu Uredinales na terenie Wrocławia i okolicach 91. Wpływ zabiegów agrotechnicznych na szkodliwość wybranych agrofagów. 92. Wpływ intensywności użytkowania pastwisk górskich na faunę stawonogów naziemnych. 93. Występowanie stawonogów naziemnych na plantacji wikliny i w siedlisku brzeżnym. 94. Aktywność fizjologiczna odpornych na fungicydy mutantów Trichoderma spp. 95. Oddziaływanie rizosferowych bakterii z rodzaju Pseudomonas na wzrost roślin 96. Występowanie bakterii i grzybów izolowanych z kompostów na rozwój patogenicznych dla pieczarek szczepów Trichoderma Katedra Ogólnej Uprawy Roli i Roślin Nauki rolnicze – agronomia - uprawa roli i roślin, ekologia rolnicza, ochrona roślin, herbologia 97. Badania dotyczące wzajemnych relacji między składnikami agrocenozy – biologiczne podstawy produkcji roślinnej 98. Optymalizacja warunków siedliskowych dla roślin uprawnych 99. Nowe technologie uprawy roli i roślin 100. Modelowanie płodozmianów w aspekcie przyrodniczym i produkcyjnym 101. Biologia, ekologia i zwalczanie chwastów 102. Rolnictwo ekologiczne Katedra Ogrodnictwa Nauki rolnicze – agronomia, ogrodnictwo - sadownictwo, warzywnictwo, dendrologia, nawożenie roślin ogrodniczych i uprawa roślin zielarskich, oraz rośliny ozdobne 103. Kompleksowe opracowanie technologii produkcji warzyw w uprawie polowej na zbiór wczesny, z uwzględnieniem różnych metod produkcji rozsady, sposobu sadzenia, rozstawy, zastosowania płaskich okryć oraz odmiany i terminu zbioru 104. Wpływ wybranych zabiegów agrotechnicznych na plon i wartość biologiczną rabarbaru oraz kapusty pekińskiej 105. Ocena wartości gospodarczej najnowszych odmian pomidora szklarniowego 106. Wykorzystanie żywych ściółek jako proekologicznej metody uprawy warzyw polowych 41 SPRAWOZDANIE DZIEKANA WYDZIAŁU ROLNICZEGO UNIWERSYTETU PRZYRODNICZEGO WE WROCŁAWIU ZA ROK 2008 107. Ocena skuteczności nawożenia doglebowego, dolistnego i fertygacji z uwzględnieniem wartości biologicznej plonu warzyw polowych oraz szklarniowych 108. Optymalizacja nawożenia mineralnego i organicznego roślin przyprawowych i leczniczych 109. Opracowanie technologii produkcji wybranych gatunków ziół z uwzględnieniem metod uprawy, sposobu i terminu zakładania plantacji oraz wieku roślin 110. Ocena przydatności do warunków klimatycznych Dolnego Śląska nowych odmian i podkładek różnych gatunków roślin sadowniczych 111. Doskonalenie technologii produkcji materiału szkółkarskiego, z uwzględnieniem dalszej jego oceny w nasadzeniach produkcyjnych 112. Ocena skuteczności różnych metod osłabiania wzrostu drzew, a w szczególności zastosowania podkładek karłowych, cięcia korzeni, sposobów sadzenia i prowadzenia drzew, metod i terminów cięcia 113. Ograniczenie ilości stosowanych pestycydów w uprawach sadowniczych poprzez zastosowanie odmian genetycznie odpornych na choroby oraz technologii uprawy gleby w rzędach drzew eliminujących herbicydy 114. Ocena wybranych metod intensyfikacji uprawy brzoskwini przy wykorzystaniu różnych sposobów sadzenia, formowania i cięcia drzew, podkładek oraz metody uprawy gleby 115. Wpływ niektórych czynników rejonu Dolnego Śląska na wzrost roślin ozdobnych 116. Ocena wartości dekoracyjnej mało znanych roślin ozdobnych 117. Fenologia rozwojowa roślin ozdobnych w warunkach Dolnego Śląska 118. Wpływ preparatu Hydroplus Actisil na wzrost i kwitnienie wybranych roślin ozdobnych 119. Analiza dendrologiczna wybranych miejsc Dolnego Śląska Katedra Szczegółowej Uprawy Roślin Nauki rolnicze – agronomia - uprawa roślin 120. Zagadnienia przyrodnicze i agrotechniczne w uprawie zbóż: Reakcja jęczmienia jarego na zróżnicowany poziom agrotechniki, Określenie wartości gospodarczej kilku odmian jęczmienia ozimego, Reakcja pszenżyta ozimego na nawożenie azotem i ochronę roślin, Wpływ nawożenia azotem na plonowanie i skład chemiczny ziarna pszenicy twardej ozimej, Plonowanie i jakość ziarna pszenicy twardej w zależności od gęstości siewu, Reakcja żyta przewódkowego na gęstość siewu i stosowanie antywylegacza, Plonowanie i struktura plonu odmian i nowych rodów pszenżyta jarego w zależności od gęstości siewu, 121. Badania nad odpornością odmian ziemniaka na choroby wirusowe i grzybowe oraz ich zwalczanie, na tle niektórych czynników agrotechnicznych (gęstość sadzenia, pielęgnacja mechaniczna i chemiczna): Nowe elementy agrotechniki ziemniaka i ich wpływ na jakość przetworów, Efektywność ekonomiczna zabiegów ochrony roślin na plantacjach ziemniaka, Wpływ terminu zbioru na przydatność technologiczną i jakość ziemniaka oraz właściwości otrzymanej skrobi. 122. Wpływ niektórych czynników agrotechnicznych na wartość technologiczną kilku odmian buraka cukrowego: Nowe elementy agrotechniki buraka cukrowego i ich wpływ na jakość surowca, Efektywność ekonomiczna zabiegów ochrony roślin na plantacjach buraka cukrowego, Wartość technologiczna buraka cukrowego w warunkach integrowanej uprawy. 123. Nowe technologie uprawy roślin strączkowych: Wpływ nawożenia borem i molibdenem na rozwój i plonowanie łubinu białego, Wpływ biostymulatora Asahi SL na rozwój i plonowanie soi uprawnej, 124. Doskonalenie technologii uprawy rzepaku ozimego, jarego i lnu oleistego, przy uwzględnieniu wpływu przedplonu, nawożenia i ochrony roślin na jakość surowca: Wpływ terminu zbioru i sposobu omłotu na wartość użytkową nasion rzepaku jarego, Wpływ nawożenia borem i zróżnicowanymi dawkami azotu na rozwój i plonowanie rzepaku jarego, Wpływ terminu i sposobu zbioru oraz nawożenia makro- i mikroelementami na wartość siewną nasion lnu oleistego, Wpływ zróżnicowanego nawożenia azotem, makro- i mikroelementami na plon nasion i profil kwasów tłuszczowych trzech odmian rzepaku jarego, Włączenie biostymulatora Asahi SL do technologii uprawy rzepaku ozimego i jarego. 125. Uprawa roślin na pasze: Uprawa kukurydzy na ziarno i kiszonkę, Wpływ udziału gatunkowego komponentów mieszanek motylkowo-trawiastych i nawożenia azotem na plonowanie i wartość paszy, 42 SPRAWOZDANIE DZIEKANA WYDZIAŁU ROLNICZEGO UNIWERSYTETU PRZYRODNICZEGO WE WROCŁAWIU ZA ROK 2008 Następczy wpływ mieszanek motylkowo-trawiastych na plonowanie i wartość paszową owsa uprawianego na kiszonkę i na ziarno, Wpływ sposobów odchwaszczania na plonowanie trzech mieszańców kukurydzy, Ocena wysokości i jakości plonów kukurydzy uprawianej współrzędnie z roślinami strączkowymi, Ocena przydatności bobiku do uprawy współrzędnej z kukurydzą, Porównanie plonowania kukurydzy i sorga cukrowego na glebie średniej i lekkiej, Wpływ sposobu użytkowania na trwałość rutwicy wschodniej, Ocena plonowania dziewięciu odmian kukurydzy uprawianej na kiszonkę i na ziarno, Wpływ przedplonów na biomasę owsa w systemie uprawy tradycyjnej i uproszczonej. 126. Proekologiczne aspekty uprawy roślin Uprawa Miscanthusa na glebach skażonych metalami ciężkimi oraz możliwość wykorzystania słomy jako ściółki w kurnikach, Uprawa dwóch odmian Amaranthusa na nasiona, Wpływ nawożenia azotem na plonowanie wybranych klonów wierzby krzewiastej, Wierzba energetyczna jako odnawialne źródło energii oraz jej wykorzystanie do fitoremediacji terenów zanieczyszczonych metalami ciężkimi. 127. Doskonalenie technologii uprawy lnu włóknistego Wpływ nawożenia mikro- i makroelementami jakość włókna lnu. Katedra Żywienia Roślin Nauki rolnicze – agronomia - nawożenie nauki biologiczne - biologia - fizjologia roślin 128. Badania nad wyłonieniem optymalnej metody oceny potrzeb nawożenia mikroelementami 129. Badania nad określeniem progu toksyczności niektórych metali ciężkich (Zn, Cu, Ni, Mn, Cr, Cd, Pb) dla roślin, z uwzględnieniem ich form występowania w glebach oraz gatunków uprawianych roślin. Ocena możliwości ograniczania dostępności tych metali dla roślin. 130. Współdziałanie wieloletniego nawożenia mineralnego i organicznego na plonowanie roślin oraz wybrane elementy żyzności gleb z uwzględnieniem aspektów ekologicznych. 131. Badania nad możliwością rolniczego lub przyrodniczego zagospodarowania osadów ściekowych zarówno komunalnych, jak i przemysłowych. 132. Przydatność różnych roztworów ekstrakcyjnych do oceny stanu zaopatrzenia roślin w niektóre mikroskładniki. 133. Stosowanie preparatów pochodzenia organicznego do ograniczenia fitotoksyczności metali ciężkich. 134. Wpływ nawożenia siarką na plonowanie roślin oraz właściwości fizyko-chemiczne gleb. 135. Wpływ gospodarowania ekologicznego na jakość produkowanej żywności i środowisko glebowe. 136. Wpływ zróżnicowanego nawożenia użytku zielonego sodem i potasem na plonowanie i równowagę jonową w roślinach 137. Reakcje roślin na czynniki stresowe (stres pokarmowy – deficyt składników pokarmowych; stres solny -metale ciężkie: ołów, kadm, miedź; herbicydy) 138. Zastosowanie testów wzrostowych w ocenie fitotoksyczności ksenobiotyków 139. Procesy fizjologiczne w roślinach pszenżyta uprawianego w monokulturze i w płodozmianie. 43 SPRAWOZDANIE DZIEKANA WYDZIAŁU ROLNICZEGO UNIWERSYTETU PRZYRODNICZEGO WE WROCŁAWIU ZA ROK 2008 Liczba realizowanych tematów badawczych Liczba tematów badawczych realizowanych w roku 2008 w tym zakończonych w roku 2008 Projekty badawcze finansowane przez MNiSW - własne 28 9 Projekty badawcze finansowane przez MNiSW - habilitacyjne 2 - Projekty badawcze finansowane przez MNiSW - promotorskie 10 3 Projekty badawcze finansowane przez MNiSW - zamawiane - - Projekty badawcze finansowane przez MNiSW - celowe - - Projekty badawcze finansowane przez MNiSW - rozwojowe 3 - Projekty badawcze finansowane przez MNiSW - specjalne 1 - Badania finansowane z dotacji na działalność statutową 75 34 Badania finansowane z dotacji na badania własne – granty wewnętrzne 28 17 54 9 23 10 5 2 Badania finansowane z dotacji na badania własne – prace promocyjne Umowy z podmiotami gospodarczymi Badania finansowane przez partnerów zagranicznych Wykaz realizowanych tematów badawczych finansowanych ze środków zewnętrznych Projekty badawcze finansowane przez MNiSW - własne 1. Numer umowy: 2 PO6S 062 28 Temat: Ocena możliwości zastosowania metody wspomaganej fitoekstrakcji do rekultywacji gleb zanieczyszczonych emisjami hutnictwa miedzi Kierownik: dr hab. A. Karczewska Okres umowy: 18.04.2005-17.04.2008 Kwota w PLN: 189 000 2. Numer umowy: 2 P06S 045 29 Temat: Koloidy organiczne i mineralne w zwietrzelinach kwaśnych, obojętnych i zasadowych skał magmowych i ich rola w kształtowaniu właściwości środowiska glebowego Kierownik: prof. dr hab. Jerzy Weber Okres umowy: 26.09.2005-25.09.2008 Kwota w PLN: 155 600 3. Numer umowy: 2 P06S 010 30 Temat: Projekt i opracowanie systemu pomiaru potencjału sedymentacji nanocząstek układów koloidalnych powierzchniowej warstwy litosfery Kierownik: dr inż. Przemysław Woźniczka Okres umowy: 02.06.2006-01.06.2009 Kwota w PLN: 180 00 44 SPRAWOZDANIE DZIEKANA WYDZIAŁU ROLNICZEGO UNIWERSYTETU PRZYRODNICZEGO WE WROCŁAWIU ZA ROK 2008 4. Numer umowy: 2 P06S 059 29 Temat: Dynamika węgla i tempo rozkładu materii organicznej w zróżnicowanych siedliskach górskich, na przykładzie Sudetów Wschodnich Kierownik: dr inż. Elżbieta Jamroz Okres umowy: 31.10.2005-30.10.2008 Kwota w PLN: 87 350 5. Numer umowy: N N310 2257 33 Temat: Badania nad mechanizmem wiązania fosforu w glebie oraz jego oddziaływaniem na właściwości koloidów glebowych Kierownik: dr inż. Magdalena Dębicka Okres umowy: 29.11.2007-28.11.2010 Kwota w PLN: 166 718 6. Numer umowy: N N305 037334 Temat: Gradienty zanieczyszczenia i stanu troficzności gleb Karkonoszy w aspekcie oceny stabilności regenerowanych i przebudowywanych ekosystemów leśnych Kierownik: dr inż. Katarzyna Szopka Okres umowy: 12.05.2008-11.05.2011 Kwota w PLN: 120 000 7. Numer umowy: N N310 304934 Temat: Badania nad dynamiką pierwiastków śladowych w zadrzewionych zanieczyszczonych glebach porolnych, ze szczególnym uwzględnieniem dynamiki składu roztworów glebowych Kierownik: dr inż. Cezary Kabała Okres umowy: 21.05.2008-20.05.2011 Kwota w PLN: 151 000 8. Numer umowy: N N310 307434 Temat: Badania potencjałów elektrokinetycznych dla określenia procesów eluwialno-erozyjnych gleb ornych Kierownik: prof. dr hab. Tadeusz Chodak Okres umowy: 11.06.2008-10.06.2011 Kwota w PLN: 240 000 9. Numer umowy: N N310 149935 Temat: Kształtowanie się właściwości gleb organicznych łąkowych i leśnych obszarów popożarowych Dolnego Śląska Kierownik: dr hab. Adam Bogacz Okres umowy: 08.10.2008-07.10.2010 Kwota w PLN: 86 500 10. Numer umowy: 2 P06T 048 30 Temat: Modyfikacja cech mechanicznych i reologicznych wybranych warzyw pod wpływem różnych metod suszenia Kierownik: dr inż. Bogdan Stępień Okres umowy: 05.05.2006-04.05.2008 Kwota w PLN: 111 435 11. Numer umowy: N312 031 32/2036 Temat: Wpływ stopnia odwodnienia, mocy mikrofal i czasu przechowywania na jakość wybranych owoców, warzyw i ziół wysuszonych metodą mikrofalowo-podciśnieniową po podsuszeniu konwekcyjnym z uwzględnieniem energochłonności i kinetyki suszenia Kierownik: dr inż. Adam Figiel Okres umowy: 11.05.2007-10.09.2009 Kwota w PLN: 168 000 12. Numer umowy: N N313 154235 Temat: Użytkowanie darni w rekultywacji, rekreacji oraz na łąkach i pastwiskach Kierownik: dr inż. Jarosław Czarnecki Okres umowy: 30.06.2008 – 29.09.2011 Kwota w PLN: 99 000 45 SPRAWOZDANIE DZIEKANA WYDZIAŁU ROLNICZEGO UNIWERSYTETU PRZYRODNICZEGO WE WROCŁAWIU ZA ROK 2008 13. Numer umowy: N N313 293234 Temat: Wpływ intensywności stymulacji mechanicznej podczas doju maszynowego krów na zmiany elastyczności strzyków Kierownik: prof. dr hab. Józef Szlachta Okres umowy: 19.06.2008-18.06.2010 Kwota w PLN: 86 640 14. Numer umowy: 3 P04G 08525 Temat: Rośliny inwazyjne jako zagrożenie wartości przyrodniczych dolnośląskich parków narodowych Kierownik: prof. dr hab. Jerzy Fabiszewski Okres umowy: 21.10.2003-30.06.2008 Kwota w PLN: 170 000 15. Numer umowy: N N305 084335 Temat: Zagrożenie środowiska abiotycznego i biotycznego pod wpływem inwazji gatunków azjatyckich z rodzaju barszcz (Heracleum spp., Apiaceae) Kierownik: prof. dr hab. Jerzy Fabiszewski Okres umowy: 09.10.2008-08.10.2011 Kwota w PLN: 192 400 16. Numer umowy: N N112 237835 Temat: Znaczenie służb doradczych w przemianach gospodarstw rolnych po roku 2004 Kierownik: dr inż. Julian Kalinowski Okres umowy: 22.10.2008-21.04.2011 Kwota w PLN: 150 000 17. Numer umowy: N N313 313034 Temat: Wpływ mechanizacji produkcji roślinnej na dochodowość gospodarstw indywidualnych Dolnego Śląska. Kierownik: dr inż. Tomasz Szuk Okres umowy: 17.04.2008-16.04.2011 Kwota w PLN: 225 100 18. Numer umowy: N N305 337034 Temat: Ochrona organizmów żywych przed wolnymi rodnikami przez naturalne substancje polifenolowe. Kierownik: Prof. dr hab. Halina Kleszczyńska Okres umowy: 24.04.2008-23.04.2011 Kwota w PLN: 320 000 19. Numer umowy: N N305 336434 Temat: Mechanizm działania wybranych związków metaloroganicznych na kanały błonowe (jonowe i złączy komórkowych) pewnych komórek i na inne białka i lipidy błonowe oraz ochrona przed działaniem tych związków. Kierownik: Prof. dr hab. Stanisław Przestalski Okres umowy: 17.04.2008-16.04.2011 Kwota w PLN: 335 000 20. Numer umowy: 2 P06R 062 29 Temat: Wpływ biostymulacji laserowej zbóż na aktywność enzymatyczną oraz poziom fitohormonów i wolnych rodników Kierownik: dr inż. Hanna Szajsner Okres umowy: 12.12.2005-11.12.2008 Kwota w PLN: 130 000 21. Numer umowy: N N310 145435 Temat: Wpływ stosowania Efektywnych Mikroorganizmów i międzyplonów ścierniskowych na ozimego uprawianego po sobie Kierownik: prof. dr hab. Leszek Kordas Okres umowy: 09.10.2008-08.10.2011 Kwota w PLN: 184 000 plonowanie żyta 46 SPRAWOZDANIE DZIEKANA WYDZIAŁU ROLNICZEGO UNIWERSYTETU PRZYRODNICZEGO WE WROCŁAWIU ZA ROK 2008 22. Numer umowy: 2 P06R 014 30 Temat: Żywe ściółki we współrzędnej uprawie z pomidorem gruntowym i papryką oraz ich wpływ następczy na plonowanie selera korzeniowego i pora Kierownik: dr hab. Katarzyna Adamczewska-Sowińska Okres umowy: 06.06.2006-05.06.2009 Kwota w PLN: 184 650 23. Numer umowy: N310 080 31/3413 Temat: Drzewa brzoskwini na podkładce karłowej jako możliwość intensyfikacji uprawy tego gatunku. Opracowanie optymalnego sposobu produkcji materiału szkółkarskiego na podkładce karłowej Pumiselect oraz jego ocena w różnych typach sadu brzoskwiniowego. Kierownik: dr hab. Adam Szewczuk Okres umowy: 12.10.2006-11.04.2008 Kwota w PLN: 68 250 24. Numer umowy: N310 089 32/3913 Temat: Ocena składu chemicznego i przydatności technologicznej dla potrzeb przetwórstwa owoców oraz nasion Cucurbita pepo i Cucurbita maxima w zależności od odmiany i sposobu nawożenia Kierownik: dr hab. Anita Biesiada Okres umowy: 16.05.2007-15.05.2010 Kwota w PLN: 269 962 25. Numer umowy: 2 P06R 014 30 Temat: Określenie wymagań agrotechnicznych i siedliskowych pszenicy twardej ozimej (Triticum durum Desf.) w nizinnym rejonie Dolnego Śląska. Kierownik: dr hab. Barbara Chrzanowska –Drożdż Okres umowy: 25.04.2006-24.04.2009 Kwota w PLN: 205 000 26. Numer umowy: N310 041 31/2167 Temat: Ocena możliwości współrzędnej, integrowanej uprawy kukurydzy z soją pastewną z przeznaczeniem na kiszonkę. Kierownik: dr hab. Józef Sowiński Okres umowy: 10.11.2006-09.11.2009 Kwota w PLN: 160 000 27. Numer umowy: 2 P06R 103 29 Temat: Selen w glebach i roślinach uprawnych okolic Wrocławia Kierownik: dr hab. Barbara Patorczyk Pytlik prof. nadzw. UP Okres umowy: 08.12.2005-07.12.2008 Kwota w PLN: 160 350 28. Numer umowy: N N310 152435 Temat: Odmianowa reakcja pszenicy na syntetyczne regulatory wzrostu Kierownik: dr inż. Edward Grzyś Okres umowy: 12.09.2008-11.09.2011 Kwota w PLN: 150 000 Projekty badawcze finansowane przez MNiSW – habilitacyjne 1. Numer umowy: N310 027 32/1507 Temat: Plonowanie, jakość owoców i odżywienie pomidora szklarniowego uprawianego w włóknie drzewnym Kierownik: dr Piotr Chohura Okres umowy: 10.05.2007-09.05.2010 Kwota w PLN: 140 750 2. Numer umowy: N310 018 32/1303 Temat: Zieleń cmentarzy w krajobrazie wsi Dolnego Śląska Kierownik: dr Regina Dębicz Okres umowy: 21.05.2007-20.05.2010 47 SPRAWOZDANIE DZIEKANA WYDZIAŁU ROLNICZEGO UNIWERSYTETU PRZYRODNICZEGO WE WROCŁAWIU ZA ROK 2008 Kwota w PLN: 122 880 Projekty badawcze finansowane przez MNiSW – promotorskie 1. Numer umowy: N N305 231735 Temat: Właściwości i stan przeobrażenia gleb bagiennych i pobagiennych obiektu Trzcińskie Mokradła Kierownik: dr hab. Adam Bogacz Okres umowy: 16.09.2008-08.07.2010 Kwota w PLN: 40 560 2. Numer umowy: N N313 287734 Temat: Wpływ wielokierunkowego strumienia powietrza na efektywność procesu separacji w zespołach czyszczących Kierownik: dr hab. Jerzy Bieniek, prof. nadzw. Okres umowy: 08.05.2008-22.09.2008 Kwota w PLN: 24 500 3. Numer umowy: N N310 152835 Temat: Doskonalenie roślin uprawnych z rodzaju Lupinus – genomowe rearanżacje w mieszańcach oddalonych (charakterystyka cytogenetyczna i molekularna). Kierownik: prof. dr hab. Ewa Sawicka-Sienkiewicz Okres umowy: 09.10.2008-30.10.2010 Kwota w PLN: 50 000 4. Numer umowy: N310 070 32/2817 Temat: Produktywność i konkurencja w mieszankach jęczmienia jarego z grochem przy trzech poziomach nawożenia azotowego Kierownik: dr hab. Piotr Sobkowicz Okres umowy: 10.05.2007-09.05.2009 Kwota w PLN: 41 310 5. Numer umowy: N310 054 32/2698 Temat: Wpływ wybranych czynników agrotechnicznych na rozwój, plonowanie i wartość technologiczną ziarna pszenżyta ozimego. Kierownik: dr hab. Barbara Chrzanowska –Drożdż Okres umowy: 27.04.2007-26.10.2008 Kwota w PLN: 29 900 6. Numer umowy: N N310 1380 33 Temat: Wpływ wybranych czynników na rozwój i produktywność jabłoni sadzonych metodą w redliny Kierownik: dr hab. Adam Szewczuk Okres umowy: 21.11.2007-20.11.2009 Kwota w PLN: 48 380 7. Numer umowy: N310 067 31/3081 Temat: Wpływ wybranych czynników agrotechnicznych na plonowanie i wartość odżywczą buraka liściowego (Beta vulgaris L. var. cicla L.) Kierownik: prof. dr hab. Eugeniusz Kołota Okres umowy: 09.11.2006-08.11.2008 Kwota w PLN: 48 550 8. Numer umowy: N N310 148435 Temat: Wpływ wybranych czynników agrotechnicznych na plonowanie i wartość biologiczną endywii (Cichorium endivia L.) Kierownik: dr hab. Katarzyna Adamczewska-Sowińska prof. nadzw. Okres umowy: 17.10.2008-15.11.2010 Kwota w PLN: 49 980 9. Numer umowy: N N310 311934 Temat: Wpływ podkładki , korony rozpinanej oraz żywych ściółek na wzrost, plonowanie i jakość owoców kilku odmian gruszy 48 SPRAWOZDANIE DZIEKANA WYDZIAŁU ROLNICZEGO UNIWERSYTETU PRZYRODNICZEGO WE WROCŁAWIU ZA ROK 2008 Kierownik: dr hab. Ireneusz Sosna Okres umowy: 13.06.2008-30.06.2010 Kwota w PLN: 50 000 10. Numer umowy: N N310 313634 Temat: Uprawa współrzędna kukurydzy z łubinem żółtym i fasolą wielokwiatową z przeznaczeniem na kiszonkę. Kierownik: dr hab. Józef Sowiński prof. nadzw. Okres umowy: 13.06.2008-30.06.2010 Kwota w PLN: 40 990 Projekty badawcze finansowane przez MNiSW – rozwojowe 1. Numer umowy: N R09 0029 04 Temat: Geoekologiczne warunki środowiska przyrodniczego Parku Narodowego Gór Stołowych Kierownik: prof. dr hab. Tadeusz Chodak Okres umowy: 10.07.2008-30.06.2011 Kwota w PLN: 1 200 000 2. Numer umowy: R12 007 02 Temat: Opracowanie technologii uprawy miskanta olbrzymiego i możliwości wykorzystania słomy na cele energetyczne i pozaenergetyczne. Kierownik: prof. dr hab. Andrzej Kotecki Okres umowy: 05.03.2007-04.03.2010 Kwota w PLN: 1 044 400 3. Numer umowy: R14 039 03 Temat: Zagospodarowanie odpadów mineralnych i organicznych do rewitalizacji zdegradowanych terenów poprzemysłowych Kierownik: prof. dr hab. Zofia Spiak Okres umowy: 26.09.2007-25.09.2010 Kwota w PLN: 1 300 000 Projekty badawcze finansowane przez MNiSW – specjalne 1. Numer umowy: IPY/272/2007/f Temat: Struktura przestrzenna pola temperatury powietrza jako podstawa do rozpoznania mechanizmów funkcjonowania ekosystemów na obszarze Zachodniego Spitsbergenu Kierownik: dr Krzysztof Migała, Uniwersytet Wrocławski Kierownik zadania: dr Bronisław Wojtuń (projekt nr 42/1-R/07) Okres umowy: 06.06.2007-05.04.2010 Kwota w PLN: 46 800 Umowy z podmiotami gospodarczymi (kwoty netto) 1. Numer umowy: 14/2-R/97 Temat: Dokumentacja zawartości metali ciężkich w glebach w rejonie składowiska Żelazny Most ze szczególnym uwzględnieniem wsi Tarnówek. Zleceniodawca: KGHM Polska Miedź SA Kierownik: dr hab. Cezary Kabała Okres umowy: 28.04.1997 - wieloletnia Kwota w PLN: 24 100 (za 2008r.) 2. Numer umowy: 3/2-R/2008 Temat: Analizy chemiczne gleb leśnych z obszaru Dolnego Śląska. Kierownik: dr hab. Cezary Kabała Okres umowy: 07.03.2007-29.02.2008 Kwota w PLN: 21 311 3. Numer umowy: 12/2-R/2008 Temat: Wykonanie oznaczenia składu granulometrycznego i azotu mineralnego w próbkach gleb Kierownik: dr inż. Bernard Gałka 49 SPRAWOZDANIE DZIEKANA WYDZIAŁU ROLNICZEGO UNIWERSYTETU PRZYRODNICZEGO WE WROCŁAWIU ZA ROK 2008 Okres umowy: 14.04.2008-12.12.2008 Kwota w PLN: 5 425 4. Numer umowy: 22/2-R/2008 Temat: Określenie zawartości metalicznych zanieczyszczeń przemysłowych w glebach w oparciu o sieć stałego monitoringu HM „Legnica”. Badanie monitoringowe gleb. Kierownik: dr hab. Anna Karczewska prof. nadzw Okres umowy: 24.04.2008-30.09.2008 Kwota w PLN: 84 000 5. Numer umowy: 69/2-R/2008 Temat: Oznaczenie retencji wodnej oraz wybranych właściwości fizycznych gleb z pól rolniczego wykorzystania ścieków w Wołczynie. Kierownik: prof. dr hab. Jerzy Weber Okres umowy: 2008-2008 Kwota w PLN: 10 780 6. Numer umowy: 71/12-R/2008 Temat: Umowa o wykonanie usługi w programie „Postęp biologiczny w produkcji roślinnej. Wykonanie analiz statystycznych i interpretacji uzyskanych wyników Kierownik: dr hab. Henryk Bujak prof. nadzw. Okres umowy:15.10.2008.- 01.12.2008 Kwota w PLN: 30 000 7. Numer umowy: 40/12-R/2008 Temat: Przeprowadzenie doświadczeń polowych PDO z pszenicą ozimą o metodyce K Kierownik: dr hab. Henryk Bujak prof. nadzw. Okres umowy: 07.07.2008-01.12.2008. Kwota w PLN: 3 689 8. Numer umowy: 19/4-R/2008 Temat: Analiza ekologiczna i faunistyczna wpływu odmiany MON 810 na wybrane grupy stawonogów. Kierownik: prof. dr hab. Michał Hurej Okres umowy: 15.04.2008-30.10.2008 Kwota w PLN: 27 811 9. Numer umowy: 37/4-R/2008 Temat: Wpływ zabiegów preparatem Decis 050 EW na stopień spasożytowania ważniejszych fitofagów rzepaku oraz ich drapieżną entomofaunę. Kierownik: dr hab. Zdzisław Klukowski, prof. nadzw. Okres umowy: 25.04.2008-30.10.2008 Kwota w PLN: 66 000 10. Numer umowy: 49/4-R/2008 Temat: Wydanie opinii określającej przyczynę utraty wartości handlowej roślin z grupy storczyków. Kierownik: dr inż. Włodzimierz Kita Okres umowy: 06.10.2008-30.10.2008 Kwota w PLN: 253 11. Numer umowy: GPI/Wdr/1/05 Temat: Umowa o udostępnienie wyników pracy badawczej i ich wdrożenie Kierownik: prof. dr hab. Pietr Stanisław Okres umowy: 2005-2018 Kwota w PLN: 1 500 12. Numer umowy: 1/4-R/08 Temat: Analiza i diagnostyka mikrobiologiczna oraz sprzedaż płytek do diagnostyki Kierownik: prof. dr hab. Pietr Stanisław Okres umowy: 19.01.2007-nieokreślony Kwota w PLN: 7 740 (za 2008r.) 50 SPRAWOZDANIE DZIEKANA WYDZIAŁU ROLNICZEGO UNIWERSYTETU PRZYRODNICZEGO WE WROCŁAWIU ZA ROK 2008 13. Numer umowy: 35/11-R/2008 Temat: Test wazonowy nad odpornością roślin nawadnianych zasolonymi ściekami (salinity test) Kierownik: prof. dr hab. Leszek Kordas Okres umowy: 05.07.2008-09.01.2009 Kwota w PLN: 35 000 (18 300 za 2008r.) 14. Numer umowy: 15/11-R/2008 Temat: Porównanie plonowania mieszańcowych i populacyjnych odmian żyta, pszenżyta i pszenicy ozimej w warunkach Dolnego Śląska Kierownik: prof. dr hab. Leszek Kordas Okres umowy: 15.09.2008-30.11.2009. Kwota w PLN: 20 000 (12 200 za 2008r.) 15. Numer umowy: 31/11-R/2008 Temat: Porównanie plonowania odmian populacyjnych i mieszańcowych rzepaku ozimego w warunkach klimatycznych Dolnego Śląska Kierownik: prof. dr hab. Leszek Kordas Okres umowy: 15.03.2008-30.11.2008 Kwota w PLN: 6 000 16. Numer umowy: 33/11-R/2008 Temat: Porównanie plonowania odmian mieszańcowych kukurydzy w uprawie na ziarno w warunkach klimatycznych Dolnego Śląska Kierownik: prof. dr hab. Leszek Kordas Okres umowy: 15.03.2008-30.11.2008. Kwota w PLN: 6 000 17. Numer umowy: 45/11R/2007 Temat: Wpływ preparatu EM-Farming zastosowanego w uprawie pszenicy i żyta ozimego uprawianych krótkotrwałej monokulturze na środowisko glebowe i plonowanie Kierownik: prof. dr hab. Leszek Kordas Okres umowy: 30.10.2007-30.11.2009. Kwota w PLN: 24 000 (10 200 za 2008r.) 18. Numer umowy: 41/11-R/2008 Temat: Sposoby bioreaktywacji i uzdatniania wybranych gruntów, w zasięgu negatywnego oddziaływania odpadów flotacyjnych dla optymalnej produkcji roślin niekonsumpcyjnych Kierownik: prof. dr hab. Leszek Kordas Okres umowy: 13.08.2008 -25.11.2008. Kwota w PLN: 16 803 19. Numer umowy: 61/11-R/2008 Temat: Ocena skuteczności preparatu NuFilm w ograniczaniu porastania ziarniaków pszenicy ozimej w kłosie Kierownik: dr inż. Wiesław Wojciechowski Okres umowy: 14.02.2008-15.11.2008. Kwota w PLN: 4 000 20. Numer umowy: 2/8-R/2008 Temat: Doświadczalna i laboratoryjna ocena możliwości uprawy wyselekcjonowanych roślin na cele energetyczne i bioremediacji metali ciężkich, na wybranych terenach skażonych przemysłu miedziowego. Kierownik: prof. dr hab. Andrzej Kotecki, prof. dr hab. Leszek Kordas Okres umowy: 11.01.2008-05.11.2008 Kwota w PLN: 45 000 21. Numer umowy: 52/8-R/2008 Temat: Przeprowadzenie doświadczeń polowych PDO o metodyce K z jęczmieniem ozimym, z jęczmieniem jarym i rzepakiem ozimym. Kierownik: prof. dr hab. Andrzej Kotecki Okres umowy: 07.07.2008-30.09.2008 Kwota w PLN: 8 678 51 SPRAWOZDANIE DZIEKANA WYDZIAŁU ROLNICZEGO UNIWERSYTETU PRZYRODNICZEGO WE WROCŁAWIU ZA ROK 2008 22. Numer umowy: 47/12-R/2008 – grant MRiRW Temat: Ocena genotypów kukurydzy pod względem zdolności androgenicznych Kierownik: dr inż. Renata Galek Okres umowy: 01.01.2008-31.12.2008 Kwota w PLN: 50 000 23. Numer umowy: 43/12-R/2008 - grant MRiRW Temat: Identyfikacja źródeł genetycznej odporności na mączniaka w kolekcji linii, rodów i odmian żyta. Kierownik: dr hab. Henryk Bujak prof. nadzw. Okres umowy: 01.01.2008-31.12.2008 Kwota w PLN: 50 000 Badania finansowane przez partnerów zagranicznych 1. Nr umowy: 44/4-R/2008 Temat: Wpływ uprawy kukurydzy bt odpornej na stonkę korzeniową (Diabrotica) na saprofagiczne muchówki oraz chrząszcze drapieżne: Dalszy rozwój i ewaluacja metod monitoringu. Kierownik: dr hab. Zdzisław Klukowski, prof. nadzw. Okres umowy: 10.07-30.09.2008 Kwota w Euro: 2 800 2. Projekt ,,Makroregion innowacyjny. Foresight technologiczny dla województwa dolnośląskiego do 2020 r." realizowanym w ramach Sektorowego Programu Operacyjnego Wzrost Konkurencyjności Przedsiębiorstw - Działanie 1.4.5. Nr WKP 1/1.4.5/1/2005/3/3/3/225 (Beneficjent: Samorząd Województwa Dolnośląskiego i Politechnika Wrocławska) – prof. dr hab. Danuta Parylak, prof. dr hab. Leszek Kordas 3. Temat badawczy: Teoretyczny opis własności cienkich warstw oraz kryształów molekularnych. Osoba: dr Piotr Ordon Kraj realizacji: USA Kwota stypendium w $: 2200 / na miesiąc 4. Temat badawczy: Badanie procesu kondensacji DNA z wykorzystaniem metod spektroskopowych, Steady-state, FCS, solvent relaxation. Osoba: dr Teresa Kral Kraj realizacji: Czechy 5. Nr umowy: Grant I/13/2008 (Województwo Dolnośląskie w ramach EFS KL) Temat: Zastosowanie wybranych gatunków traw do rekultywacji składowisk odpadów komunalnych (praca doktorska) Kierownik: mgr Daria Gąbka Okres umowy: 2008 Kwota w PLN: 19 200 Dane o wdrożeniach i patentach Liczba i wykaz uzyskanych patentów międzynarodowych i wykorzystanych (licencja) poza granicami Polski: - Liczba i wykaz uzyskanych patentów międzynarodowych: Liczba i wykaz międzynarodowych zgłoszeń patentowych: Liczba i wykaz uzyskanych i wykorzystanych patentów krajowych: Liczba i wykaz uzyskanych patentów krajowych: Liczba zgłoszeń patentowych w UP RP: Liczba i wykaz uzyskanych praw ochronnych na wzory użytkowe: - 52 SPRAWOZDANIE DZIEKANA WYDZIAŁU ROLNICZEGO UNIWERSYTETU PRZYRODNICZEGO WE WROCŁAWIU ZA ROK 2008 Przykłady ważniejszych tematów badawczych zakończonych w roku sprawozdawczym, zastosowanych lub oferowanych do zastosowania w praktyce w 2008 roku Jednostka, w której zastosowano lub Lp. Forma zakończenia Tytuł przedsięwzięcia zaoferowano do Uwagi tematu zastosowania 1. Porównanie wpływu nawożenia na Publikacja RZD; ODR plonowanie i wartość pokarmową runi łąkowej. 2. Wpływ różnych sposobów Opracowanie Rolniczy Zakład wyniki mogą posłużyć zagospodarowania ścierniska na wyników badań w Doświadczalny UP uściśleniu zaleceń zmiany siedliskowe i formie raportu, (pola produkcyjne) agrotechnicznych produkcyjność pszenżyta ozimego publikacji i w monokulturze prezentacji na konferencjach 3. Porównanie plonowania Opracowanie Rolniczy Zakład Wyniki są ważnym mieszańcowych i populacyjnych wyników w formie Doświadczalny UP, przyczynkiem do lepszej odmian żyta, pszenżyta i pszenicy raportu i oraz pola rejonizacji upraw ozimej w warunkach Dolnego przekazanie produkcyjne KWS badanych gatunków roślin Śląska zaleceń do –Lochow w Polsce wdrożenia w produkcji 4. Badania nad odpornością roślin Opracowanie Zalecenia końcowe Badania mają zasadnicze nawadnianych zasolonymi raportu końcowego z raportu są znaczenie w ochronie gleb ściekami i przekazanie do wdrażane na polach i roślin nawadnianych wdrożenia Lesaffre Polska intensywnie ściekami S.A. przemysłowymi 5. Określenie możliwości Opracowanie Wyniki badań są Opracowanie pozwalające bioreaktywacji i uzdatniania wyników badań w aktualnie wdrażane bezpośrednio przenieść wybranych gruntów gleb formie raportów. na gruntach wyniki badań do produkcji skażonych w obrębie byłej strefy zdegradowanych biomasy na cele KGHM Głogów oraz przyległych do energetyczne z wyselekcjonowanie roślin KGHM Głogów jednoczesną rekultywacją energetycznych najbardziej gruntów zdegradowanych przydatnych do produkcji biomasy na cele energetyczne Udział w międzynarodowych programów naukowych Ogólna liczba realizowanych projektów badawczych: 4 - w tym: Programów Ramowych UE : 2 innych programów naukowych UE ( COST, Eureka, Leonardo da Vinci): 1 programów naukowych spoza UE: indywidualnych projektów (np. stypendium NATO, M.Curie, współpraca z USA, inne): - 1 Opis międzynarodowych programów naukowych (Podać nazwę programu, tytuł projektu, nazwisko kierownika projektu, instytucja koordynująca, wspólne osiągnięcia) 1. 2. 3. 4. SOILCRITZONE - inicjatywa koordynowana przez University of Bristol, UK, finansowana przez UE w celu przygotowania projektu badawczego w ramach PR7 - prof. dr hab. Jerzy Weber SOIL NITROGEN-supporting action FP7 – przygotowanie programu koordynowanego przez Uniwersytet w Mediolanie w ramach PR7 - prof. dr hab. Jerzy Weber „Zastosowanie uprawy konserwującej w płodozmianie: burak cukrowy – pszenica jara – jęczmień jary” realizowany w ramach statycznego doświadczenia płodozmianowego we współpracy z Internationale Arbeitsgemeinschaft für Bodenfruchtbarkeit (IOSDV) in der Internationalen Bodenkundlichen Gesellschaft (ISSS). – prof. dr hab. Lesław Zimny Marie Curie Intra-European Fellowships (EIF) - indywidualne stypendium postdoktoranckie finansowane z grantu UE przyznanego w ramach 6 Programu Ramowego. Tytuł projektu: „Proteomics of plant responses to salt stress”. Instytucja koordynująca: Komisja Europejska, Bruksela. – dr Piotr Stępień. 53 SPRAWOZDANIE DZIEKANA WYDZIAŁU ROLNICZEGO UNIWERSYTETU PRZYRODNICZEGO WE WROCŁAWIU ZA ROK 2008 Dane o dwustronnych umowach międzynarodowych zawartych przez wydział, instytut, katedrę (Podać nazwę placówki, kraj, okres trwania umowy, liczba wyjazdów, wspólne osiągnięcia) 1. Dwustronna wzajemna wymiana materiałów genetycznych z rodzaju Lupinus. Porozumienie podpisane pomiędzy Katedrą Hodowli Roślin i Nasiennictwa Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu, a Departamentem Rolniczym w Zachodniej Australii (DAWA) w Perth – Bilateral Lupin Genetic Material Transfer Agreement. Porozumienie zawarto na okres 10 lat (od 2003r.) Wymiana doświadczeń i prowadzenie wspólnie oceny mieszańców międzygatunkowych. 2. Umowa o wymianie naukowej i dydaktycznej z Sächsischen Landesamtes für Umwelt, Landwirtschaft und Geologie podpisana w dniu 3.09.2008 w Dreźnie; wymiana pracowników, przeprowadzenie 3 wykładów naukowych przez partnerów z Niemiec. Udział w sieciach naukowych lub konsorcjach naukowo-przemysłowych Liczba sieci naukowych w których uczestniczy jednostka: 2 Opis specjalności naukowej sieci 1. Scientific Network AGRORISKS – eliminowanie rolniczych zagrożeń zdrowia konsorcjów środowiska (Instytut Inżynierii Rolniczej) 2. AgEngPol – rozwój zrównoważonego rolnictwa, przemysłu rolno-spożywczego konsorcjów obszarów wiejskich (Instytut Inżynierii Rolniczej) Liczba konsorcjów naukowo-przemysłowych, w których skład wchodzi jednostka naukowa: Nazwa i zakres działania konsorcjum Członkostwo z wyboru w międzynarodowych organizacjach naukowych i komitetach redakcyjnych czasopism naukowych o zasięgu światowym Rodzaj organizacji /PAN, PAU, Nazwisko i międzynarodowa Rok wyboru Lp. Nazwa organizacji/czasopisma imię organizacja naukowa, inne/ 1. Karczewska ISEB (International Symposia on Environmental międzynarodowa Anna Biogeochemistry – członek Komietu organizacja naukowa 2003 Międzynarodowego (International Committee) ISTEB / ICOBTE (International Society for Trace międzynarodowa Elements Biogeochemistry – International organizacja naukowa Conferences on Biogeochemistry of Trace 1999 Elements) – członek Komietu Międzynarodowego (International Committee) 2. Kołota International Society for Horticultural Science międzynarodowa Eugeniusz Working Group of ISHS: Timing of Field organizacja naukowa 1986 Production of Vegetables 1993 Working Group of ISHS: Vegetable Nutrition and Fertilization 1998 3. SawickaInternational Lupin Association międzynarodowa Sienkiewicz organizacja naukowa 2005, 2008 Ewa 4. Szlachta Józef Research in Agricultural Engineering Komitet Redakcyjny 2006 (republika Czeska) 5. Tomaszewska Polish National Committee of International Peat międzynarodowa 2007 Klara Society (IPS) organizacja 6. Weber Jerzy IHSS, International Humic Substances Society, międzynarodowa 2006 vice-president IHSS organizacja naukowa ISEB, International Symposia of Environmental inne 1991, 1998, Biogeochemistry, Vice-chair ISEB 2005, 2007 Member of International Committee 54 SPRAWOZDANIE DZIEKANA WYDZIAŁU ROLNICZEGO UNIWERSYTETU PRZYRODNICZEGO WE WROCŁAWIU ZA ROK 2008 Współpraca z placówkami krajowymi Współpraca naukowa z placówkami PAN, PAU i innymi organizacjami naukowymi: Dr hab. Jerzy Bieniek prof. nadzw. Członek Zarządu Głównego Polskiego Towarzystwa Agrofizycznego Prof. dr hab. Tadeusz Chodak Członek Komitetu Gleboznawstwa i Chemii Rolnej PAN Członek Rady Naukowej Parku Narodowego Gór Stołowych Prof. dr hab. Jerzy Drozd Członek Rady Naukowej Zakładu Badań Środowiska Rolniczego i Leśnego PAN w Poznaniu . Członek Rady Naukowej Instytutu Agrofizyki PAN w Lublinie Członek Rady Nauki przy MNiSW Członek Komitetu Gleboznawstwa i Chemii Rolnej PAN Dr hab. Maria Golinowska prof. nadzw. Członek Komitetu Ochrony Roślin PAN Dr inż. Jan Gawęcki Przewodniczący Polskiego Towarzystwa Łąkarskiego Prof. dr hab. Michał Hurej Członek Komitetu Ochrony Roślin PAN Przewodniczący Komisji do spraw rejestracji odmian ziemniaka przy Centralnym Ośrodku Badania Odmian Roślin Uprawnych Członek Rady Konsultacyjnej Centralnego Ośrodka Badania Odmian Roślin Uprawnych Członek Rady Naukowej Instytutu Ochrony Roślin PIB w Poznaniu Dr hab. Cezary Kabała Członek Zarządu Głównego Polskiego Towarzystwa Gleboznawczego Przewodniczący Zespołu Klasyfikacji Uziarnienia Gleb przy Zarządzie Głównym Polskiego Towarzystwa Gleboznawczego Prof. dr hab. Jan Kaczmarek Członek Rady Naukowej Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin Członek Rady Naukowej Instytutu Genetyki Roślin Członek Komitet Fizjologii, Genetyki i Hodowli Roślin PAN Prof. dr hab. Eugeniusz Kołota Członek Komitetu Nauk Ogrodniczych PAN Członek Centralnej Komisji ds. Stopni i Tytułów Naukowych Członek Zespołu Ekspertów przy Ministrze Nauki i Szkolnictwa Wyższego w zakresie nauk rolniczych Wiceprzewodniczący Rady Naukowej Instytutu Warzywnictwa w Skierniewicach Przewodniczący Oddziału Wrocławskiego Polskiego Towarzystwa Nauk Ogrodniczych Członek Zarządu Głównego Polskiego Towarzystwa Nauk Ogrodniczych Członek Zespołu Recenzentów Projektów Badawczych w ramach Dyscypliny Naukowej N 310 – Nauki o Roślinach Uprawnych i Glebie Prof. dr hab. Andrzej Kotecki Wiceprzewodniczący Komitetu Uprawy Roślin PAN w kadencji 2007 – 2010. Dr hab. Barbara Kutkowska prof. nadzw. Członek Komitetu Ekonomiki Rolnictwa PAN Członek Rady Naukowej Instytutu Rozwoju Wsi i Rolnictwa Członek Prezydium Komitetu Zagospodarowania Ziem Górskich PAN, Przewodnicząca Sekcji Sudeckiej Prof. dr hab. Michał Licznar Członek Rady Naukowej Instytutu Melioracji i Użytków Zielonych w Falentach Prof. dr hab. Danuta Parylak Wiceprzewodnicząca Komitetu Uprawy Roślin PAN w kadencji 2007-2010 Przewodnicząca Oddziału Wrocławskiego Polskiego Towarzystwa Agronomicznego Vice-przewodnicząca Zarządu Głównego Polskiego Towarzystwa Agronomicznego Członek Wydziału VII Wrocławskiego Towarzystwa Naukowego Członek Rady Naukowej IUNG PIB w Puławach Członek Rady Programowej Krajowego Centrum Edukacji Rolniczej w Brwinowie Członek Zespołu ds. Badań nad Odpornością Chwastów IUNG PIB Prof. dr hab.. Stanisław Przestalski Członek honorowy Komitetu Cytobiologii PAN Członek honorowy Komitetu Agrofizyki PAN 55 SPRAWOZDANIE DZIEKANA WYDZIAŁU ROLNICZEGO UNIWERSYTETU PRZYRODNICZEGO WE WROCŁAWIU ZA ROK 2008 Dr hab. Józef Sowiński prof. nadzw Członek Komitetu Zagospodarowania Ziem Górskich PAN Członek Rady Naukowej Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin Prof. dr hab. Zofia Spiak Członek Komitetu Gleboznawstwa i Chemii Rolnej PAN Dr hab. Adam Szewczuk prof. nadzw. Członek Rady Naukowej Instytutu Sadownictwa i Kwiaciarstwa w Skierniewicach Prof. dr hab. Józef Szlachta Vice-przewodniczący Komitetu Techniki Rolniczej PAN Członek Rady Naukowej IBMER Warszawa Dr hab. Bożena Tańska-Hus prof. nadzw. Przewodnicząca sekcji Ekonomiki Rolnictwa, Polskie Towarzystwo Ekonomiczne Oddział we Wrocławiu Prof. dr hab. Jerzy Weber Członek Zarządu Głównego Polskiego Towarzystwa Gleboznawczego Członek Komitetu Gleboznawstwa i Chemii Rolnej PAN Dr hab. Karol Wolski prof. nadzw. Sekretarz Polskiego Towarzystwa Łąkarskiego Arboretum Leśne w Ślizowie Arboretum Leśne im. Prof. dr hab. Stefana Białoboka w Sycowie Centralny Ośrodek Badania Odmian Roślin Uprawnych Hodowla Roślin – Nasiona Kobierzyce Hodowla Roślin Smolice Hodowla Roślin Szalejewo Inspektorat Inspekcji Ochrony Roślin i Nasiennictwa we Wrocławiu Instytut Agrofizyki PAN im. B. Dobrzańskiego w Lublinie Instytut Chemii – Uniwersytet Wrocławski Instytut Genetyki, Hodowli i Biotechnologii Roślin Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie Instytut Genetyki Roślin PAN Poznań Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin w Radzikowie Instytut Sadownictwa i Kwiaciarstwa Instytut Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa PIB Instytut Warzywnictwa Instytutu Ochrony Roślin Oddział Sośnicowice Katedra Fizyki Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie Katedra Elektroniki i Fotoniki Politechnika Wrocławska Polska Akademia Nauk w Warszawie, Polska Akademia Umiejętności w Krakowie. Polskie Towarzystwo Biofizyczne, Polskie Towarzystwo Ekonomiczne Polskie Towarzystwo Kalorymetrii i Analizy Technicznej. SGGW w Warszawie Stacja Doświadczalna Oceny Odmian Zybiszów Stacja Doświadczalna Oceny Odmian Tomaszów Bolesławiecki Stacja Hodowli Roślin w Przebędowie Stowarzyszenie Ekonomistów Rolnictwa i Agrobiznesu UMCS w Lublinie. Uniwersytet Jagielloński Uniwersytet Przyrodniczo-Techniczny w Bydgoszczy Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu Uniwersytet Rolniczy w Krakowie Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie Uniwersytet Warmińsko-Mazurski Uniwersytet Wrocławski Wrocławskie Towarzystwo Biologii Komórki, Zakład Badań Środowiska Rolniczego i Leśnego PAN Poznań Zakład Biologii Molekularnej Roślin UAM w Poznaniu Zakład Zasobów Genowych w Radzikowie 56 SPRAWOZDANIE DZIEKANA WYDZIAŁU ROLNICZEGO UNIWERSYTETU PRZYRODNICZEGO WE WROCŁAWIU ZA ROK 2008 Prace w redakcjach i kolegiach wydawniczych: Prof. dr hab. Włodzimierz Białczyk Redaktor merytoryczny, Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu Inżynieria Rolnicza Prof. dr hab. Danuta Drozd Członek Rady Redakcyjnej Acta Agrophysica Prof. dr hab. Jerzy Drozd Członek kolegium redakcyjnego Polish Journal of Soil Science Prof. dr hab. Michał Hurej Członek rady programowej Journal of Plant Protection Research Członek rady programowej Ziemniak Polski Dr hab. Cezary Kabała Członek Editional Board, Journal of Soil Science and Plant Nutrition Prof. dr hab. Eugeniusz Kamiński Członek Rady Redakcyjnej Acta Agrophysica Prof. dr hab. Eugeniusz Kołota Członek Kolegium Redakcyjnego Roczniki AR w Poznaniu Seria Ogrodnictwo Członek Komitetu Redakcyjnego Vegetable Crops Research Bulletin Wiceprzewodniczący Komitetu Redakcyjnego Folia Horticulturae Prof. dr hab. Andrzej Kotecki Członek Rady Naukowej Acta Scientiarum Polonorum s. Agricultura Członek Rady Naukowej Zeszytów Naukowych AR w Poznaniu. Redaktor Naczelny Zeszytów Naukowych Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu Dr hab. Barbara Kutkowska prof. nadzw. Członek Rady Programowej Zeszytów Naukowych Uniwersytetu Rzeszowskiego, seria Ekonomika Rolnictwa Prof. dr hab. Danuta Parylak Członek Rady Redakcyjnej Fragmenta Agronomica Prof. dr hab. Zofia Spiak Redaktor merytoryczny Zeszytów Naukowych Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu ser. Rolnictwo Prof. dr hab. Józef Szlachta Członek Rady Wydawniczej EJPAU Członek Rady Naukowej Acta Scientiarum Polonorum Technica Agraria Członek Rady Programowej Inżynieria Rolnicza Członek Rady Programowej Problemy Inżynierii Rolniczej Członek Rady Konsultaycjnej Bydło Prof. dr hab. Jerzy Weber Członek Komitetu Redakcyjnego Roczniki Gleboznawcze Associated editor Eearth Dr hab. Bronisław Wojtuń Członek Komitetu Redakcyjnego Opera Corcontica, Vrchlabi, Czeska Republika Dr hab. Karol Wolski prof. nadzw. Redaktor Pamiętajcie o Ogrodach Redaktor Sportowe nawierzchnie trawiaste Członek komitetu redakcyjnego Łąkarstwo w Polsce Prof. dr hab. Lesław Zimny Członek Rady Naukowej Annales UMCS Sectio E Agricultura Członek Komitetu Redakcyjnego Fragmenta Agronomica Współpraca gospodarcza: Arboretum Leśne im. Prof. dr hab. Stefana Białoboka w Sycowie, Biuro Urządzania Lasu i Geodezji Leśnej, Oddział w Brzegu, DODR we Wrocławiu, Dolnośląskie Stowarzyszenie Spółdzielczości, Ekoplon S.A, EM-World Polska, Hodowla Roślin Rolniczych „Nasiona Kobierzyc” sp. z o.o. Hodowla Roślin Smolice Sp. z.o.o. IMS, 57 SPRAWOZDANIE DZIEKANA WYDZIAŁU ROLNICZEGO UNIWERSYTETU PRZYRODNICZEGO WE WROCŁAWIU ZA ROK 2008 IUNG Puławy, Izba Rolnicza we Wrocławiu, KGHM Polska Miedź – Rudna, Krajowa Rada Spółdzielcza, Kutnowska Hodowla Buraka Cukrowego, Lesaffre Polska S.A. Lochow Petkus Polska, MONSANTO Polska, PPHiU Arenda Charbielin, Profi, Przedsiębiorstwem Produkcji Ogrodniczej „Siechnice” Sp. z o.o. Stacja Doświadczalna Oceny Odmian – Zybiszów, Stacja Doświadczalna Oceny Odmian Tomaszów Bolesławiecki, Stacja Hodowli Roślin w Przebędowie – Hodowla Roślin Smolice Sp. z.o.o. Urząd Marszałkowski Województwa Dolnośląskiego we Wrocławiu, Urząd Miejski we Wrocławiu, Urząd Gminy Męcinka, Wojewódzki Inspektorat Inspekcji Ochrony Roślin i Nasiennictwa Wrocławiu, Zakłady Azotowe Kędzierzyn, Konferencje naukowe Wykaz zorganizowanych przez jednostkę konferencji naukowych międzynarodowych i krajowych: Liczba uczestników w tym Lp. Tytuł konferencji Data i miejsce Razem goście z zagranicy 1. Choroby roślin na tle zmian klimatycznych 17-19.09.2008; Wrocław 130 2. Błony biologiczne 16-18.05.2008;Szklarska Poręba 130 3. Fiodor Dostojewski, Ludzie z „kryjówek” 13.11. 2008; Uniwersytet 21 Przyrodniczy we Wrocławiu 4. Krajowa Konferencja Porejestrowego 28-29.05.2008; Wrocław 150 Doświadczalnictwa Odmianowego „PDO w służbie polskiego rolnictwa” 5. Miejsce ogrodnictwa ozdobnego we współczesnej 29-30.05.2008; Wrocław 110 Polsce 6. Ogólnopolska Konferencja Studenckich Kół 03-05.04.2008; Uniwersytet 48 Naukowych pt.” Zarządzanie jakością i personelem” Przyrodniczy we Wrocławiu 7. The 32nd International Polar Symposium 23-24.05. 2008 ; UWr. Wydział 150 9 (współorganizacja) Nauk o Ziemi i Kształtowania Środowiska 8. VIII Międzynarodowe Sympozjum „Genetyka 16-19.06.2008; Szklarska 96 3 Ilościowa Roślin Uprawnych” Poręba 9. Współczesne ekosystemy trawiaste 10. Współczesne problemy rozwoju ziem górskich 11. XI Sympozjum Mikroelementy w rolnictwie 12. Związki próchniczne i minerały ilaste w ekosystemach i ochronie środowiska V Konferencja SKN „Warunki rozwoju obszarów wiejskich” 13. 16-18.09.2008; WrocławPawłowice 25-26.09. 2008; DODR Wrocław, Karkonoski Park Narodowy, Szklarska Poręba 23-26.09.2008; Szklarska Poręba 08-10.09.2008; Wrocław 100 - 44 2 130 20 112 5 21-22.04.2008; Wrocław 80 17 58 SPRAWOZDANIE DZIEKANA WYDZIAŁU ROLNICZEGO UNIWERSYTETU PRZYRODNICZEGO WE WROCŁAWIU ZA ROK 2008 Liczba i tytuły referatów zagranicznych zorganizowanych przez jednostkę: 1. 2. 3. 4. 5. przedstawionych na konferencjach międzynarodowych Referat: dr hab. Bronisław Wojtuń, prof. dr hab. Jan Matuła, prof. dr hab. Lech Stempniewicz, dr Katarzyna Zmudczyńska, dr Adrian Zwolicki, dr Lech Liszko “Różnorodność tundry ornitokoprofilnej północnego Hornsundu”, The 32nd International Polar Symposium, 23-24 maja 2008 UWr. Wydział Nauk o Ziemi i Kształtowania Środowiska. Referat: prof. dr hab. Jan Matuła, dr hab. Bronisław Wojtuń, dr Mirosława Pietryka, dr Dorota Richter :”Udział sinic (Cyanobacteria) w ornitokoprofilnych zbiorowiskach roślinnych północnego Hornsundu), The 32nd International Polar Symposium, 23-24 maja 2008 UWr. Wydział Nauk o Ziemi i Kształtowania Środowiska. Referat: dr hab. Bronisław Wojtuń, prof. dr hab. Jan Matuła & dr Jerzy Pereyma „Kolonizacja przedpola Lodowca Werenskiolda (Spitsbergen Zachodni, Svalbard)", The 32nd International Polar Symposium, 23-24 maja 2008 UWr. Wydział Nauk o Ziemi i Kształtowania Środowiska. Referat: Canast Rodrigues P. ,,Structuring Genotype-Environment Interaction: an Overview”. VIII Międzynarodowe Sympozjum „Genetyka Ilościowa Roślin Uprawnych”, Szklarska Poręba, 18.maja 2008r. Referat: Antonin Vaishar ,,Situation of the countrywide in the mountains part of the Czech-polish borderland”. Konferencja ,,Współczesne problemy rozwoju ziem górskich” - 25-26.września 2008r. Wrocław. Liczba i tytuły referatów plenarnych na konferencjach międzynarodowych wygłoszonych przez pracowników jednostki na zaproszenie: 1. Bryophytes of forest floor in the dead and regenerating mountain spruce forests in Karkonosze Mts – are they indicators of ecological processes? International conference “Environmental changes and biological assessment IV” Uniwersytet w Ostravie (Czechy), Katedra Biologii i Ekologii, 10 – 11 kwietnia 2008 - Dunajski A., Fudali E. 2. Biodiversity of blue-greens and alga and a condition of water environment of water ecosystems, XXVII International Phycological Conference Renaturyzacja ekosystemów wodnych a zbiorowiska glonów , 12-15 czerwca 2008, Łódź – Spała – dr inż. Dorota Richter. 3. Nauczanie języka i kultury polskiej w Mołdawii i Naddniestrzu. – VII Międzynarodowa Konferencja Polonijna w Szczecinie - Wychowanie i edukacja w środowiskach diaspory polskiej, Uniwersytet Szczeciński / Ośrodek Studiów i Badań Polonijnych oraz Europejska Unia Wspólnot Polonijnych - 20-21 listopada 2008 – dr Michał LubiczMiszewski 4. Effects of MON 810 maize on non-target organisms: Participatory critical evaluation na konferencji Workshop on post Market Environmental Monitoring of Genetically Modified Plants: From Data to Conclusions – Next Steps towards Monitoring Practice Berlin-Dahlem, 24-25 April 2008 – dr hab. Z. Klukowski 5. The occurence of dark spots on Amaranthus”- 5 Sympozjum of Amaranth European Association , Nitra (Słowacja) 9-14 listopada 2008 w Nitrze (Słowacja) – dr inż. W. Pusz 6. Zastosowanie nieparametrycznej metody rang grup jednorodnych i współczynnika zmienności do badania stabilności plonowania odmian. VIII Międzynarodowe Sympozjum „Genetyka Ilościowa Roślin Uprawnych” , Szklarska Poręba , 18.06.2008r. - prof. dr hab. Jan Kaczmarek 7. Difficulties with interspecific hybridisation in the genus Lupinus. Oral presentation On The 12th International Lupin Conference "Lupins for Health and Wealth" "Lupins for Health and Wealth" Fremantle, Western Australia Fremantle, Western Australia 14 – 18 September 2008 – prof. dr hab. Sawicka-Sienkiewicz E 8. Interspecific crossing in genus Lupinus. Workshop Oral presentation On The 12th International Lupin Conference "Lupins for Health and Wealth" "Lupins for Health and Wealth" Fremantle, Western Australia Fremantle, Western Australia 14 – 18 September 2008 – dr inż. Galek R. 9. Morphogenesis potential of interspecific hybrid (Lupinus albus termis x xLupinus mutabilis Mut-628) and its parents in the tissue culture. Oral presentation on the 12 th International Lupin Conference “Lupin for Health and Wealth”, Fremantle, Western Australia,14-18 September 2008 - dr inż Galek R. 10. Multi-dimensional assessment of the variability of a Lupinus mutabilis collection. The II National Conference „Genetics and genomics in crop improvement – from a model plant to a new cultivar. Institute of Plant Genetics Polish Academy od Sciences, Poznań 24-26 September 2008 – dr inż. Zalewski D. 59 SPRAWOZDANIE DZIEKANA WYDZIAŁU ROLNICZEGO UNIWERSYTETU PRZYRODNICZEGO WE WROCŁAWIU ZA ROK 2008 Liczba gości zagranicznych z poszczególnych krajów: Lp. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. Nazwa kraju Austria Belgia Białoruś Czechy Francja Izrael Niemcy Portugalia Rosja Serbia Szwecja Turcja Ukraina USA Razem razem 1 1 1 7 2 1 6 3 11 2 1 2 4 1 43 Liczba i rodzaje przyjazdów w tym: konferencje 1 1 2 1 3 11 2 4 25 inne 1 5 2 6 1 2 1 18 Informacje o wyjazdach za granicę z podaniem liczby wyjazdów do poszczególnych krajów z podziałem na staże naukowe i staże szkoleniowe, konferencje i inne: Liczba i rodzaje wyjazdów Lp. Nazwa kraju w tym: razem staże naukowe i konferencje wykłady inne szkoleniowe 1. Australia 2 2 2. Austria 11 11 3. Belgia 2 2 4. Bułgaria 1 1 5. Czechy 9 2 3 4 6. Dania 1 1 7. Grecja 1 1 8. Hiszpania 2 2 9. Indie 1 1 10. Kanada 1 1 11. Litwa 2 1 1 12. Niemcy 8 4 4 13. Norwegia 1 1 14. Rosja 2 2 15. Rumunia 3 2 1 16. Słowenia 1 1 17. Turcja 2 1 1 18. Ukraina 4 4 19. USA 1 1 20. Wielka Brytania 1 1 21. Włochy 3 1 2 22. Razem 59 8 30 7 14 Nagrody, wyróżnienia, odznaczenia o znaczeniu międzynarodowym i ogólnokrajowym Wykaz nagród za działalność naukową: Wykaz nagród i wyróżnień za zastosowanie praktyczne wyników prac B+R: - 60 SPRAWOZDANIE DZIEKANA WYDZIAŁU ROLNICZEGO UNIWERSYTETU PRZYRODNICZEGO WE WROCŁAWIU ZA ROK 2008 Udział we władzach i komisjach Uczelni Udział we władzach Uczelni: Prof. dr hab. Józef Szlachta - Prorektor ds Nauki Prof. dr hab. Danuta Parylak - Dziekan Wydziału Rolniczego Dr hab. Józef Sowiński prof. nadzw. - Prodziekan Wydziału Rolniczego ds. kierunku Ochrona Środowiska Dr hab. Leszek Romański prof. nadzw. - Prodziekan Wydziału Rolniczego ds. kierunków: Technika Rolnicza i Leśna, Ekonomia Prof. dr hab. Urszula Prośba-Białczyk - Prodziekan Wydziału Rolniczego ds. kierunku Rolnictwo Dr. hab. Adam Szewczuk prof. nadzw. - Prodziekan Wydziału Rolniczego ds. Rozwoju Wydziału i kierunku Ogrodnictwo Prof. dr hab. Janina Gabrielska - Dyrektor Międzywydziałowego Instytutu Nauk Przyrodniczych Udział w komisjach senackich: Prof. dr hab. Jan Banasiak - Senacka Komisja Finansowa Dr inż. Piotr Chohura - Senacka Komisja Statutowa Dr hab. Janina Gabrielska prof. nadzw. – Komisja Dyscyplinarna dla Nauczycieli Akademickich Prof. dr hab. Michał Hurej - Uczelniana Komisja Rekrutacyjna dla Doktorantów Dr hab. Anna Karczewska prof. nadzw. - Odwoławcza Komisja Oceniająca Nauczycieli Akademickich Dr inż. Włodzimierz Kita - Senacka Komisja Statutowa Prof. dr hab. Andrzej Kotecki – Senacka Komisja Kadry Naukowej Prof. dr hab. Andrzej Kotecki - Senacka Komisja Badań Naukowych Prof. dr hab. Andrzej Kotecki - Senacka Komisja Finansowa Dr inż. Izabela Kurtyka - Komisja Dyscyplinarna dla Nauczycieli Akademickich Dr hab. Barbara Kutkowska prof. nadzw – Komisja Dyscyplinarna dla Doktorantów Prof. dr hab. Jan Matuła - Senacka Komisja Spraw Studenckich i Nauczania Prof. dr hab. Jan Matuła - Senacka Komisja Kadry Naukowej Prof. dr hab. Danuta Parylak - Senacka Komisja Finansowa Prof. dr hab. Danuta Parylak - Senacka Komisja Kadry Naukowej Prof. dr hab. Danuta Parylak - Senacka Komisja Badań Naukowych Prof. dr hab. Danuta Parylak – Doraźna Komisja ds. Strategii Rozwoju Uczelni Mgr Tadeusz Sabiniewicz - Senacka Komisja Spraw Studenckich i Nauczania Prof. dr hab. Ewa Sawicka-Sienkiewicz - Senacka Komisja Kadry Naukowej Dr hab. Marian Szarycz - Odwoławcza Komisja Dyscyplinarna dla Doktorantów Prof. dr hab. Józef Szlachta - przewodniczący Uczelnianej Komisji Rekrutacyjnej dla Doktorantów Prof. dr hab. Józef Szlachta - z-ca przewodniczącego Odwoławczej Komisji Oceniającej Nauczycieli Akademickich Prof. dr hab. Józef Szlachta - Senacka Komisja Badań Naukowych Prof. dr hab. Józef Szlachta - Senacka Komisja Kadry Naukowej Prof. dr hab. Józef Szlachta - Senacka Komisja Finansowa Prof. dr hab. Jerzy Weber - Senacka Komisja Kadry Naukowej, Prof. dr hab. Jerzy Weber - przewodniczący Senackiej Komisji Statutowej Udział w komisjach rektorskich Dr hab. Zdzisław Klukowski prof. nadzw. - Rektorska Komisja ds. Współpracy z Zagranicą i Regionem oraz Stypendium im. Profesora Stanisława Tołpy Dr inż. Włodzimierz Kita - Rektorsko-związkowa komisja ds. nagród dla pracowników Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu niebędących nauczycielami akademickimi Prof. dr hab. Leszek Kordas – Rektorska Komisja ds. RZD Prof. dr hab. Leszek Kordas - Uczelniana Komisja ds. Inwestycji, Remontów i Gospodarki Lokalami Prof. dr hab. Danuta Parylak - Rektorska Komisja ds. Nagród i Odznaczeń Dr inż. Zbigniew Perlak - Rektorska Komisja ds. Hoteli Asystenta. Prof. dr hab. Zofia Spiak – Rektorska Komisja ds. Oceny Jakości Kształcenia i Akredytacji Prof. dr hab. Józef Szlachta - przewodniczący Komisji ds. Bezpieczeństwa i Higieny Pracy 61 SPRAWOZDANIE DZIEKANA WYDZIAŁU ROLNICZEGO UNIWERSYTETU PRZYRODNICZEGO WE WROCŁAWIU ZA ROK 2008 Dr hab. Bożena Tańska-Hus prof. nadzw - Przewodnicząca komisji rektorskiej ds. Hoteli Asystenta Prof. dr hab. Marian Wiercioch - Rektorska Komisja ds. Oceny Jakości Kształcenia i Akredytacji Udział w komisjach wydziałowych Dr hab. Katarzyna Adamczewska-Sowińska, prof. nadzw. - Wydziałowa Komisja ds. Oceny Jakości Kształcenia Dr hab. Teresa Brej - Wydziałowa Komisja Kadry Naukowej Dr hab. Teresa Brej - Wydziałowa Komisja Rekrutacyjna na Studia Doktoranckie Dr hab. Henryk Bujak, prof. nadzw. - Wydziałowa Komisja ds. Studenckich i Nauczania Dr hab. Henryk Bujak, prof. nadzw. - Wydziałowa Komisja Finansowa Dr inż. Piotr Chohura – sekretarz Komisji ds. Strategii i Rozwoju Wydziału Dr hab. Barbara Chrzanowska-Drożdż - Wydziałowa Komisja Badań Naukowych Dr inż. Andrzej Dyszewski – sekretarz Wydziałowej Komisji Kadry Naukowej Dr inż. Krzysztof Gediga - Dziekańska Komisja ds. Inwestycji, Remontów i Gospodarki Lokalami Dr hab. Maria Golinowska, prof. nadzw. - Wydziałowa Komisja ds. Studenckich i Nauczania Prof. dr hab. Michał Hurej - Wydziałowa Komisja Badań Naukowych Prof. dr hab. Michał Hurej - Wydziałowa Komisja Finansowa Dr inż. Elżbieta Jamroz – sekretarz Wydziałowej Komisji Badań Naukowych Dr hab. Cezary Kabała – sekretarz Wydziałowej Komisji ds. oceny adiunktów Dr hab. prof. nadzw. Władysław Kadłubiec - Wydziałowa Komisja Badań Naukowych Dr hab. Anna Karczewska, prof. nadzw. - Wydziałowa Komisja ds. Studenckich i Nauczania Dr hab. Maria Kelm, prof. nadzw. - Wydziałowa Komisja ds. Nagród i Odznaczeń Prof. dr hab. Halina Kleszczyńska - Wydziałowa Komisja Kadry Naukowej Prof. dr hab. Halina Kleszczyńska - Wydziałowa Komisja Finansowa Prof. dr hab. Eugeniusz Kołota – Wydziałowa Komisja Kadry Naukowej Prof. dr hab. Eugeniusz Kołota - Wydziałowa Komisja Finansowa Prof. dr hab. Eugeniusz Kołota - Wydziałowa Komisja Rekrutacyjna na Studia Doktoranckie Prof. dr hab. Leszek Kordas – przewodniczący Wydziałowej Komisji ds. Inwestycji, Remontów i Gospodarki Lokalami Prof. dr hab. Andrzej Kotecki - Wydziałowa Komisja ds. Nagród i Odznaczeń Prof. dr hab. Andrzej Kotecki - Wydziałowa Komisja Finansowa Prof. dr hab. Andrzej Kotecki - Komisja ds. Strategii i Rozwoju Wydziału Prof. dr hab. Leszek Kordas - Wydziałowa Komisja ds. Nagród i Odznaczeń Prof. dr hab. Leszek Kordas – przewodniczący Dziekańskiej Komisji ds. Inwestycji, Remontów i Gospodarki Lokalami Prof. dr hab. Leszek Kordas – Wydziałowa Komisja Finansowa Prof. dr hab. Leszek Kordas - Komisja ds. Strategii i Rozwoju Wydziału Dr hab. Marcin Kozak, prof. nadzw. - Wydziałowa Komisja ds. Studenckich i Nauczania Dr inż. Jan Krężel - Dziekańska Komisja ds. Inwestycji, Remontów i Gospodarki Lokalami Dr inż. Irena Kropsz – sekretarz Wydziałowej Komisji ds. Studenckich i Nauczania Dr hab. Barbara Kutkowska prof. nadzw. - Wydziałowa Komisja Kadry Naukowej Dr hab. Barbara Kutkowska prof. nadzw. - Wydziałowa Komisja Badań Naukowych Dr hab. Barbara Kutkowska, prof. nadzw – przewodnicząca Wydziałowej Komisji ds. Nagród i Odznaczeń Dr hab. Barbara Kutkowska, prof. nadzw - Wydziałowa Komisja Finansowa Prof. dr hab. Barbara Kutkowska - Komisja ds. Strategii i Rozwoju Wydziału Prof. dr hab. Michał Licznar - Wydziałowa Komisja ds. Nagród i Odznaczeń Prof. dr hab. Stanisława Licznar - Wydziałowa Komisja Badań Naukowych Dr inż. Maria Licznar-Małańczuk – sekretarz Wydziałowej Komisji ds. Nagród i Odznaczeń Dr hab. Władysław Malarz - Dziekańska Komisja ds. Inwestycji, Remontów i Gospodarki Lokalami Dr hab. Dariusz Materek - Dziekańska Komisja ds. Inwestycji, Remontów i Gospodarki Lokalami Prof. dr hab. Jan Matuła - Wydziałowa Komisja ds. Oceny Jakości Kształcenia Prof. dr hab. Jan Matuła - Wydziałowa Komisja Finansowa Prof. dr hab. Zygmunt Owsiak - Wydziałowa Komisja Badań Naukowych Prof. dr hab. Danuta Parylak – przewodnicząca Wydziałowej Komisji Finansowej Prof. dr hab. Danuta Parylak - przewodnicząca Wydziałowej Komisji Kadry Naukowej Prof. dr hab. Danuta Parylak - Wydziałowa Komisja ds. Nagród i Odznaczeń Prof. dr hab. Danuta Parylak – przewodnicząca Wydziałowej Komisji ds. oceny adiunktów 62 SPRAWOZDANIE DZIEKANA WYDZIAŁU ROLNICZEGO UNIWERSYTETU PRZYRODNICZEGO WE WROCŁAWIU ZA ROK 2008 Prof. dr hab. Danuta Parylak - przewodnicząca Wydziałowej Komisji Rekrutacyjnej na Studia Doktoranckie Prof. dr hab. Danuta Parylak – Komisja ds. Strategii i Rozwoju Wydziału Prof. dr hab. Stanisław Pietr - Wydziałowa Komisja ds. oceny adiunktów Prof. dr hab. Stanisław Pietr - Wydziałowa Komisja Finansowa Prof. dr hab. Urszula Prośba-Białczyk – przewodnicząca Wydziałowej Komisji ds. Studenckich i Nauczania Prof. dr hab. Urszula Prośba-Białczyk - Wydziałowa Komisja ds. oceny adiunktów Prof. dr hab. Urszula Prośba-Białczyk - Wydziałowa Komisja Finansowa Prof. dr hab. Urszula Prośba-Białczyk - Komisja ds. Strategii i Rozwoju Wydziału Dr hab. Leszek Romański, prof. nadzw. - Wydziałowa Komisja ds. Studenckich i Nauczania Dr hab. Leszek Romański, prof. nadzw. - Wydziałowa Komisja ds. oceny adiunktów Dr hab. Leszek Romański, prof. nadzw. - Wydziałowa Komisja Finansowa Dr hab. Leszek Romański prof. nadzw. - Komisja ds. Strategii i Rozwoju Wydziału Prof. dr hab. Bożena Różycka-Roszak - Wydziałowa Komisja ds. Nagród i Odznaczeń Prof. dr hab. Ewa Sawicka Sienkiewicz - Wydziałowa Komisja Rekrutacyjna na Studia Doktoranckie Dr hab. Krystyna Skurjat - Wydziałowa Komisja Finansowa Dr hab. Józef Sowiński, prof. nadzw. - Wydziałowa Komisja ds. Studenckich i Nauczania Dr hab. Józef Sowiński, prof. nadzw. - Wydziałowa Komisja ds. oceny adiunktów Dr hab. Józef Sowiński, prof. nadzw. - Wydziałowa Komisja Finansowa Dr hab. Józef Sowiński prof. nadzw. - Komisja ds. Strategii i Rozwoju Wydziału Prof. dr hab. Zofia Spiak – przewodnicząca Wydziałowej Komisji ds. Oceny Jakości Kształcenia Prof. dr hab. Zofia Spiak - Wydziałowa Komisja Finansowa Prof. dr hab. Stanisława Strączyńska - Wydziałowa Komisja ds. Oceny Jakości Kształcenia Dr hab. Marian Szarycz, prof. nadzw. - Wydziałowa Komisja ds. Nagród i Odznaczeń Dr hab. Adam Szewczuk prof. nadzw. – przewodniczący Wydziałowej Komisji Badań Naukowych Dr hab. Adam Szewczuk, prof. nadzw. - Wydziałowa Komisja ds. Studenckich i Nauczania Dr hab. Adam Szewczuk, prof. nadzw. - Wydziałowa Komisja ds. oceny adiunktów Dr hab. Adam Szewczuk, prof. nadzw. - Wydziałowa Komisja Finansowa Dr hab. Adam Szewczuk, prof. nadzw. – przewodniczący Komisji ds. Strategii i Rozwoju Wydziału Prof. dr hab. Józef Szlachta – Wydziałowa Komisja Kadry Naukowej Prof. dr hab. Józef Szlachta – Wydziałowa Komisja Finansowa Prof. dr hab. Józef Szlachta – Wydziałowa Komisja Rekrutacyjna na Studia Doktoranckie Prof. dr hab. Józef Szlachta - Komisja ds. Strategii i Rozwoju Wydziału Dr hab.Bożena Tańska-Hus - Wydziałowa Komisja ds. Oceny Jakości Kształcenia Dr inż. Roman Wacławowicz – sekretarz Wydziałowej Komisji Finansowej Dr inż. Łukasz Wall – sekretarz Wydziałowej Komisji ds. Oceny Jakości Kształcenia Prof. dr hab. Jerzy Weber - Wydziałowa Komisja Kadry Naukowej Prof. dr hab. Jerzy Weber - Wydziałowa Komisja Finansowa Prof. dr hab. Jerzy Weber - Wydziałowa Komisja Rekrutacyjna na Studia Doktoranckie Prof. dr hab. Jerzy Weber - Komisja ds. Strategii i Rozwoju Wydziału Prof. dr hab. Marian Wiercioch - Wydziałowa Komisja ds. Studenckich i Nauczania Dr hab. Karol Wolski prof. nadzw. - Wydziałowa Komisja Badań Naukowych Dr hab. Karol Wolski prof. nadzw. - Wydziałowa Komisja Finansowa Prof. dr hab. Lesław Zimny - Wydziałowa Komisja ds. Studenckich i Nauczania Pełnomocnicy Dziekana Dr hab. Jerzy Bieniek prof. nadzw. - Pełnomocnik Dziekana ds. promocji i rekrutacji (przedstawiciel w zespole uczelnianym) Dr inż. Gabriel Czachor - pełnomocnik Dziekana ds. Współpracy z Gospodarką, Wynalazczości i Wdrożeń Dr inż. Andrzej Dyszewski - Wydziałowy Kurator SKN Dr hab. Cezary Kabała - pełnomocnik Dziekana ds. Międzynarodowych Programów Edukacyjnych Prof. dr hab. Anna Karczewska - pełnomocnik Dziekana ds. Studiów w Języku Angielskim Dr hab. Marcin Kozak, prof. nadzw - pełnomocnik Dziekana ds. ECTS Dr inż. Piotr Kuc - pełnomocnik Dziekana ds. Oprogramowania Dr hab. Elżbieta Pląskowska - Wydziałowy Koordynator ds. Uniwersytetu Otwartego Dr hab. Piotr Sobkowicz - Wydziałowy Koordynator ds. Nauczania przez Internet 63 SPRAWOZDANIE DZIEKANA WYDZIAŁU ROLNICZEGO UNIWERSYTETU PRZYRODNICZEGO WE WROCŁAWIU ZA ROK 2008 Udział w pozostałych komisjach Dr hab. Jerzy Bieniek prof. nadzw – Odwoławcza komisja Dyscyplinarna dla Studentów Dr hab. prof. nadzw. Henryk Bujak - Rzecznik Dyscyplinarny dla Studentów Prof. dr hab. Eugeniusz Kołota – Sąd Koleżeński dla Nauczycieli Akademickich Dr inż. Aleksander Krzyś - przedstawiciel Wydziału Rolniczego w Centrum Sieci Komputerowych Dr inż. Piotr Kuc – przedstawiciel Wydziału Rolniczego w Centrum Sieci Komputerowych Dr inż. Krzysztof Lejman - Komisja Dyscyplinarna dla Studentów Dr inż. Deta Łuczycka - Rada Użytkowników Sieci Komputerowych Dr hab. Jan Matuła – członek Rady Bibliotecznej Dr inż. Krzysztof Pieczarka - przedstawiciel Wydziału Rolniczego w Centrum Sieci Komputerowych Prof. dr hab. Ewa Sawicka Sienkiewicz – Kierownik Studiów Doktoranckich na Wydziale Dr hab. Piotr Sobkowicz – członek Uczelnianej Komisji Rekrutacyjnej Najważniejsze osiągnięcia uzyskane poza Uczelnią Prof. dr hab. Jerzy Weber Prezydentem IHSS (International Humic Substances Society – Międzynarodowe Towarzystwo Substancji Humusowych) Prof. dr hab. Jerzy Drozd przewodniczącym Zespołu Odwoławczego w Radzie Nauki Prof. dr hab. Danuta Parylak przewodniczącą kolegium dziekanów Wydziałów Rolniczych w Polsce na kadencję 2008-2012 Prof. dr hab. Ewa Sawicka-Sienkiewicz koordynatorem Dolnośląskiego Festiwalu Nauki Inne ważne informacje wybór nowych władz Wydziału na kadencję 2008-2012 nadanie z inicjatywy Wydziału Rolniczego tytułu doktora honoris causa Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu prof. Yona Chen (Hebrew University of Jaruzalem w Izraelu) nadanie medalu „Za Zasługi dla Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu” prof. dr. hab. Jerzemu Drozdowi oraz prof. dr. hab. Eugeniuszowi Kołocie podpisanie w dniu 3.09.2008 w Dreźnie 3-letniej umowy o wymianie naukowej i dydaktycznej z Sächsischen Landesamt für Umwelt, Landwirtschaft und Geologie współorganizacja Dolnośląskiego Festiwalu Nauki (koordynator UP - prof. dr hab. Ewa Sawicka-Sienkiewicz) opracowanie na zlecenie Dolnośląskiego Centrum Studiów Regionalnych oraz Urzędu Marszałkowskiego problemu możliwości realizacji rozwoju zrównoważonego w rolnictwie na Dolnym Śląsku w ramach projektu „Prognozy rozwoju województwa dolnośląskiego do 2020 r.”. (zespół w składzie prof.: B.Kutkowska, D.Parylak, L.Kordas). 1. miejsce SKN Doradztwa Rolniczego wśród studenckich kół naukowych Uniwersytetu Przyrodniczego, aktywna działalność Centrum Szkoleniowego Techniki Ochrony Roślin przy Instytucie Inżynierii Rolniczej, zmniejszenie liczby kandydatów i studentów przyjętych na Wydział Rolniczy, szczególnie na kierunek Rolnictwo uruchomienie studiów II stopnia na kierunku Ekonomia, uruchomienia studiów podyplomowych pt. „Zarządzanie projektami – pozyskiwanie środków finansowych na rozwój małych miast i obszarów wiejskich”, wykład prof. dr. dr. h.c. multi Winfrieda E.H. Bluma (Universität für Bodenkultur w Wiedniu oraz President of the European Confederation of Soil Science Societies (ECSSS) pt. „The European Thematic Strategy for Soil Protection – New Research Concepts for Sustainable Management”, wybór nowego Wydzialowego Smorządu Studenckiego. Działalność Studenckich Kół Naukowych w roku akademickim 2007/2008 Studencki ruch naukowy na Wydziale Rolniczym skupia swą działalność w 13 kołach działających w ramach jednostek organizacyjnych Wydziału, jedno koło zawiesiło swoją działalność (Ekonomistów Rolnych). Studencki ruch naukowy skupia ponad 150 młodych entuzjastów nauki. Działalność programowa Studenckich Kół Naukowych związana jest ściśle z profilem badań prowadzonych w poszczególnych jednostkach organizacyjnych Wydziału i nadzorowana przez doświadczonych opiekunów naukowych. Przejawem aktywności naukowej studentów było uczestnictwo w konferencjach i seminariach zarówno ogólnopolskich jak i międzynarodowych, skąd przywozili wiele nagród i wyróżnień. 64 SPRAWOZDANIE DZIEKANA WYDZIAŁU ROLNICZEGO UNIWERSYTETU PRZYRODNICZEGO WE WROCŁAWIU ZA ROK 2008 SKN Gleboznawstwa i Ochrony Środowiska Opiekunowie: dr hab. Cezary Kabała, dr hab. Adam Bogacz, dr inż. Beata Łabaz W roku 2008 Studenckie Koło Gleboznawstwa i Ochrony Środowiska liczyło 15 aktywnych członków, studentów IV i V roku Ochrony Środowiska. Zainteresowania członków koła koncentrowały się na następujących zagadnieniach: monitoring stanu środowiska przyrodniczego (glebowo-leśnego w Górach Stołowych), poznanie walorów przyrodniczych i zagrożeń dla środowiska na obszarach chronionych, wykorzystanie alternatywnych źródeł energii w Polsce i recykling odpadów. Koło zorganizowało dwudniowy wyjazd terenowy o charakterze poznawczym w rejon Łabskiego Szczytu w Karkonoszach (kwiecień 2008), trzydniowy wyjazd naukowy do Instytutu Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa w Puławach oraz Stacji Bazowej „Święty Krzyż” w Świętokrzyskim Parku Narodowym (maj 2008), obóz naukowy w Parku Narodowym Gór Stołowych (Karłów, sierpień 2008), dwudniowy XII Rajd Ochrony Środowiska w Górach Sowich (październik 2008, liczba uczestników – ponad 100 osób) oraz wyjazd na Międzynarodowe Targi Ochrony Środowiska POLEKO w Poznaniu (listopad 2008). Wyniki prac prowadzonych przez koło były prezentowane na zebraniach koła oraz w formie referatów i posterów na XXV Sejmiku Kół Naukowych (UP Wrocław, maj 2008). SKN Inżynierii Rolniczej Opiekunowie: dr inż. Adam Figiel Członkowie SKN działającego w Instytucie Inżynierii Rolniczej biorą aktywny udział w prowadzonych pracach badawczych. Wyniki badań były prezentowane w roku 2008 na XIII Międzynarodowej Konferencji Studenckich Kół Naukowych (XXV Sejmik SKN), 15-16.05.2008r., Wrocław. Wygłoszone referaty: Milena Jędrzejec, Przemysław Owczarek. Wybrane właściwości fizyczne ziarna pszenicy. Szymon Semczuk, Przemysław Owczarek, Krzysztof Szuba, Krzysztof Barski. Wytrzymałość ziarna pszenicy na ściskanie i przecinanie. SKN Ekologów i Botaników Opiekun: dr J. Pokorny Działalność w roku 2007/2008: prowadzenie ćwiczeń z edukacji ekologicznej, ekologia i biologia wybranych gatunków Dolnego Śląska, kartografia roślinności Gór Bystrzyckich, rośliny synantropijne Wrocławia. SKN Analiz Rynkowych Opiekunowie: dr Marek Nowak, dr inż. Minta Stanisław Celem działalności SKN Analiz Rynkowych jest poszerzanie wiedzy z zakresu marketingu i badań rynkowych oraz pokrewnych nauk ekonomicznych przez studentów. Działalność w roku 2007/2008: zorganizowanie Ogólnopolskiej Konferencji Studenckich Kół Naukowych pt.”Zarządzanie jakością i personelem” w terminie: 3-5.04.2008 r. prowadzenie Sekcji Ekonomicznej na Międzynarodowym Sejmiku Naukowym Studenckich Kół Naukowych- maj 2008- Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu dwa obozy naukowe: 1) w Polsce – Darłówek w terminie 14-28.07.2008 r.; 2) na Słowacji – Spiska Nova Ves, w terminie 10-18.09.2008 r. samodzielne zorganizowanie VII Dnia Aktywności Studenckiej na Uniwersytecie Przyrodniczym we Wrocławiu w terminie 09.12.2008 r. udział członków SKN w konferencjach naukowych w Polsce: UP we Wrocławiu, UW-M w Olsztynie, Uniwersytet Rzeszowski, AE Wrocław, Akademia Podlaska w Siedlcach, i inne, za granicą: St. Petersburg- Federacja Rosyjska, Novi Sad – Serbia przeprowadzenie szkoleń dla członków SKN z zakresu: podstaw badań rynkowych, asertywności i tworzenia kwestionariuszy badawczych 65 SPRAWOZDANIE DZIEKANA WYDZIAŁU ROLNICZEGO UNIWERSYTETU PRZYRODNICZEGO WE WROCŁAWIU ZA ROK 2008 SKN Doradztwa Rolniczego Opiekunowie: dr Andrzej Dyszewski, dr Maciej Popławski Działalność w roku 2007/2008: 4 wyjazdy 1-dniowe 1 wyjazd wielodniowy 1 wyjazd wielodniowy zagraniczny Prezentacja 1 referatu na 31 Conference of Agricultural Students with International Participation, University Novi Sad 2007 Prezentacja 1 referatu na IV International Conference of Students and young researchers „topical issues of rational Use of natural resources” Technical University w Sankt Petersburgu, Sankt Petersburg 2008 Prezentacja 6 referatów na IV Studenckiej Międzynarodowej Konferencji Naukowej „Warunki rozwoju obszarów wiejskich”, UP Wrocław 2008 Prezentacja 1 referatu na XI Międzynarodowej Konferencji Naukowej pt.: „Problemy społeczno – gospodarcze regionów przygranicznych ze szczególnym uwzględnieniem Euroregionu Pomerania”., Uniwersytet Szczeciński, Szczecin 2007 Prezentacja 1 referatu na VI Międzynarodowej i VII Ogólnopolskiej Konferencji Naukowej > Europa – Ekologia – Młodzież – Edukacja < „Rolnictwo ekologiczne – rolnictwem przyszłości”, Wrocław – Paszków – Stare Miasto pod Śnieżnikiem 2008 Prezentacja 2 referatów na IV Ogólnopolskiej Młodzieżowej Konferencji Naukowej – Młodzi naukowcy – praktyce rolniczej – nt. „Nowe tendencje rozwoju rolnictwa i obszarów wiejskich”. Uniwersytet Rzeszowski, Rzeszów 2008 Prezentacja 1 referatu i 1 posteru na XIII Międzynarodowej Konferencji Studenckich Kół Naukowych, Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu, Wrocław 2008 Prezentacja 2 referatów na XXXVII Międzynarodowym Seminarium Kół Naukowych, Uniwersytet Warmińsko – Mazurski w Olsztynie, Olsztyn 2008 Prezentacja 2 referatów na VII Międzynarodowym Seminarium Studenckich Kół Naukowych nt. „Młodzież akademicka w kreowaniu nauki”, Akademia Podlaska w Siedlcach, Siedlce 2008 prezentacja 1 referatu na III Międzynarodowej i XVII Konferencji Naukowej Studentów, nt. „Problemy Inżynierii Rolniczej i Leśnej”, SGGW, Warszawa 2008 Zorganizowano obozy naukowe: w Lewinie Kłodzkim, Radkowie i Krempnej Uczestnictwo Koła w VI Dniach Aktywności Studenckiej (Uniwersytet Przyrodniczy) Opracowanie i przygotowanie materiałów reklamowych (płyta CD, torebki z nadrukiem, strona WWW) SKN Ekonomistów Rolnych Opiekunowie: dr inż. Irena Kropsz, dr inż. Izabela Kurtyka Działalność w roku 2007/2008: Publikacje i referaty: Dubiel P. „Poziom i struktura uzyskiwanych dochodów wśród mieszkańców gminy Kudowa Zdrój” - IV Ogólnopolska Młodzieżowa Konferencja Naukowa w Rzeszowie, 22-24.04.2008 r. Maj M. „Popyt rzeczywisty w usługach agroturystycznych” – „ Genuine dem and for agrotourism services”. Federal Agency on Education Saint-Petersburg state Mining University, kwiecień 2008 r. Ulbin M. „Efektywność ekonomiczna gospodarstw agroturystycznych w rejonie Sudetów” - XXXVII Międzynarodowe Seminarium Kół Naukowych w Olsztynie, 9-10.05.2008 r. Obecnie tj od roku akademickiego 2008/2009 Studenckie Koło Naukowe Ekonomistów Rolnych zawiesiło swoją działalność naukową aż do odwołania. Powodem takiej decyzji jest zbyt mała liczba członków Koła oraz brak zainteresowania ze strony studentów udziałem w Kole Naukowym. SKN Genetyków i Hodowców Roślin Opiekun: dr inż. Renata Galek SKN bierze czynny udział w pracach realizowanych w jednostce dotyczących: Analizy indukcji procesu androgeny na podstawie obserwacji cytologicznych u wybranych genotypów kukurydzy w kulturze pylników Zakładania kultur pylnikowych dla wybranych genotypów kukurydzy 66 SPRAWOZDANIE DZIEKANA WYDZIAŁU ROLNICZEGO UNIWERSYTETU PRZYRODNICZEGO WE WROCŁAWIU ZA ROK 2008 Założenia doświadczeń nad mikrorozmnażaniem długosza królewskiego Założenia doświadczeń nad mikrorozmnażaniem różaneczników Określenia wpływu pożywek kondycjonowanych na rozwój merystemów papryki w kulturze in vitro. Analizy zmienności Taxus baccata na podstawie polimorfizmu Jednocześnie uzyskiwane wyniki są prezentowane z powodzeniem na konferencjach: zajęcie II miejsca w sesji posterowej podczas IV Ogólnopolskiej Młodzieżowej Konferencji Naukowej – Młodzi naukowcy - praktyce rolniczej – nt. „Nowe tendencje rozwoju rolnictwa i obszarów wiejskich” za prace pt. „Wpływ regulatorów wzrostu na morfogenezę papryki ostrej w kulturze merystemów wierzchołkowych”. Rzeszów, 22-24 kwiecień 2008. zajęcie I miejsca podczas XIII Międzynarodowej Konferencji Naukowej Studenckich Kół Naukowych (XXV Sejmik SKN) za pracę pt..: „Ocena zdolności regeneracyjnych in vitro bazylii pospolitej (Ocimum basilicum L.) przy zastosowaniu różnych regulatorów wzrostu.” Wrocław, 15-16 maj 2008 BIOTECHNOLOGY 2008. České Budějovice, Czech Republic, 13-14 th February 2008;Galek R., Buzar M., Kozak K. Walasek I., Sawicka – Sienkiewicz E., Zalewski D., Kurczych Z., Kowalczyk., Kalińska H., Topolski A. 2008. Analysis of haploid embryogenesis of Zea mays in another culture. Biotechnology: 101-103. IV Ogólnopolska Młodzieżowa Konferencja Naukowa „Młodzi Naukowcy Praktyce Rolniczej nt.” Wielofunkcyjność obszarów Wiejskich” – 22-25 IV 2008 Rzeszów; Zielinska E., Walasek I. 2008. Indukcja androgenezy u wybranych genotypów kukurydzy w kulturze pylników”. Materiały IV Ogólnopolskiej Młodzieżowej Konferencji Naukowej „Młodzi Naukowcy Praktyce Rolniczej nt.” Wielofunkcyjność obszarów Wiejskich” – 22-25 IV 2008 Rzeszów; Pachlita M., Galik K., Kuriata M., Kręgielewski M., Lechowska J., Zdon K., Zielinska E. 2008. Wpływ regulatorów wzrostu na morfogenezę papryki ostrej w kulturze merystemów. Materiały IV Ogólnopolskiej Młodzieżowej Konferencji Naukowej „Młodzi Naukowcy Praktyce Rolniczej nt.” Wielofunkcyjność obszarów Wiejskich” – 2225 IV 2008 Rzeszów XIII Międzynarodowa Konferencja Studenckich Kół Naukowych (XXV Sejmik) 15-16 maja 2008 Wrocław; Pachlita M., Galik K., Kuriata M., Kręgielewski M., Lechowska J., Zdon K., Zielinska E. 2008. Wpływ regulatorów wzrostu na morfogenezę papryki ostrej w kulturze merystemów. Materiały XIII Międzynarodowej Konferencji Studenckich Kół Naukowych (XXV Sejmik) 15-16 maja 2008 Wrocław; Galik K., Kręgielewski M., Kuriata M., Lechowska J., Pachlita M., Zdon K., Zielińska E. 2008. Ocena zdolności regeneracyjnych in vitro bazylii pospolitej (Ocimum basilicum L.) przy zastosowaniu różnych regulatorów wzrostu. Materiały XIII Międzynarodowej Konferencji Studenckich Kół Naukowych (XXV Sejmik) 15-16 maja 2008 Wrocław Ponadto SKN Genetyków i Hodowców Roślin: Zorganizowało wyjazd do Centralnego Ośrodka Badania Roślin Uprawnych w Słupii Wielkiej dnia 06.06.2008 Zorganizowało oboz naukowy - „Analiza zasobów genowych Wigierskiego Parku Narodowego z uwzględnieniem roślin zagrożonych i objętych ochroną" Pomagało w organizacji XIII Międzynarodoej Konferencji Studenckich Kół Naukowych (XXV Sejmik, 15-16 maja 2008 Wrocław - rozdawanie uczestnikom Materiałów Konferencyjnych Pomagało w organizacji warsztatów i wystawy na XI Dolnośląski Festiwalu Nauki – „Uprawa roślin w szkle – wizyta u biotechnologów”. Wrocław 23-24 września 2008 - założenie i pasażowanie kultur marchwi, bazylii oraz roślin chronionych (długosz królewski, jarząb brekinia) w celu ich zaprezentowania osobom zwiedzającym na Festiwalu Uczestniczyło w Dniu Aktywności Studenckiej Prowadziło kroniki Koła oraz gabloty SKN Kształtowania i Pielęgnacji Terenów Zieleni Opiekun: dr inż. Anna Gierula Działalność Studenckiego Koła Naukowego: Udział w Międzynarodowych Targach Ogrodniczych (IPM) w Essen (Niemcy) oraz w XIII Międzynarodowym sejmiku SKN. SKN Entomologów "SKOREK" Opiekunowie: mgr Karolina Pastuszko oraz dr inż. Jacek Twardowski W 2008 roku liczba członków wynosiła 9. Studenci uczestniczyli w 2 konferencjach: VI Międzynarodowej i VII Ogólnopolskiej Konferencji Naukowej „Europa – Ekologia – Młodzież – Edukacja” Wrocław, Stare Mesto pod Sneznikiem, na której studenci otrzymali nagrodę za zajęcie IV miejsca oraz na XIII Międzynarodowej Konferencji Studenckich Kół Naukowych we Wrocławiu. Obóz naukowy zorganizowany został w lipcu na Ukrainie. 67 SPRAWOZDANIE DZIEKANA WYDZIAŁU ROLNICZEGO UNIWERSYTETU PRZYRODNICZEGO WE WROCŁAWIU ZA ROK 2008 SKN Fitopatologów „SKOSIK” Opiekun: dr inż. Wojciech Pusz W 2008 roku członkowie SKN w ilości 10 osób uczestniczyli w 2 konferencjach zagranicznych (Serbia i Rosja) oraz w 4 konferencjach krajowych gdzie przedstawiali wyniki swoich badań. Zostały zorganizowane 2 wycieczki na imprezy targowe (Polagra i Agrotech) oraz rajd studencki. Obóz naukowy został zorganizowany w Łagowie Lubuskim w lipcu. We wrześniu studentka pomagała w organizacji corocznej wystawy grzybów Puszczy Białowieskiej. SKN Sekcja Rolnictwa Ekologicznego i Ekoturystyki „SIEWCA” Opiekun: dr inż. Roman Andrzej Śniady Celem działalności Koła jest m.in. prowadzenie badań naukowych w ekologicznych gospodarstwach rolnych, prowadzenie edukacji, propagowanie produktów rolnictwa ekologicznego wśród konsumentów, współpraca z uczelniami, szkołami, stowarzyszeniami i fundacjami zajmującymi się problematyką rolnictwa ekologicznego. Członkowie Koła w 2008 roku uczestniczyli w Światowych Targach Żywności Ekologicznej „BIOFACH 2008” w Norymberdze, które odbyły się w dniach. 21-24.02.2008 r. W dniach 3-5 kwietnia 2008 r. MSKNRE „SIEWCA” zorganizowało VI Międzynarodową i VII Ogólnopolską Konferencję Naukową na terenie Polski i Republiki Czeskiej nt. Rolnictwo ekologiczne – rolnictwem przyszłości. W maju 2008 roku studenci Koła wzięli udział w XIII Międzynarodowej Konferencji Studenckich Kół Naukowych przedstawiając kilka referatów i posterów. SKN Ogólnej Uprawy Roli i Roślin Opiekun: dr inż. Ewa Tendziagolska W 2008 roku rozpoczęto badania laboratoryjne realizowane przez studentów w kole naukowym Ogólnej Uprawy Roli i Roślin. Studenci wzięli udział w XIII Międzynarodowej Konferencji Studenckich Kół Naukowych w dniach 1516.05.2008 roku. Studenci prezentowali tematykę związaną z „Wpływem dwóch ulepszaczy glebowych na dynamikę kiełkowania jęczmienia jarego”. 9 grudnia 2008 r. SKN promowało swoją działalność w ramach „VII Dni Aktywności Studenckiej” w Uniwersytecie Przyrodniczym we Wrocławiu. SKN Ogrodników Opiekunowie: dr Maria Licznar-Małańczuk oraz dr Katarzyna Wróblewska. Studenckie Koło Naukowe Ogrodników działające przy Katedrze Ogrodnictwa skupiało w minionym roku 2008, członków rekrutujących się z grona studentów IV i V roku Wydziału Rolniczego kierunku ogrodnictwo i KTZ. Opiekunem koła były dr Maria Licznar-Małańczuk oraz dr Katarzyna Wróblewska. Działalność naukowa koła była prowadzona w oparciu o badania naukowe realizowane na terenie Stacji DydaktycznoBadawczej w Samotworze oraz inne badania własne. Członkowie SKN przygotowali na XIII Międzynarodową Konferencję Studenckich Kół Naukowych 4 doniesienia. Ważnym elementem pracy Koła były również krajowe i zagraniczne wyjazdy popularno-naukowe. Studenci zwiedzili Wystawę Ogrodniczą w Essen (Niemcy), a w kraju palmiarnię w Lubiechowie i zespół pałacowo-parkowy Zamek Książ. Działalność organizacyjna Koła dotyczyła uczestnictwa w przygotowaniach Sekcji Rolniczej XIII Studenckich Międzynarodowej Konferencji Studenckich Kół Naukowych. Studenci wykonali w okresie wiosennym także cięcie drzew w sadzie Katolickiego Liceum w Henrykowie, nad którym opiekę sprawuje SKN Ogrodników od wiosny 2002 roku. SKN Szczegółowej uprawy ,,Koniczynka” Opiekun: dr inż. Anna Wondołowska-Grabowska Członkowie SKN „Koniczynka” brali udział w pracach naukowych Katedry, które, dotyczyły m. in. prac laboratoryjnych (obliczanie masy tysiąca nasion jęczmienia jarego). We wrześniu 2008 roku odbył się dwutygodniowy obóz naukowy w miejscowości Bogatynia, leżącej w sąsiedztwie Niemiec i Czech. Na terenie Gminy Bogatynia zostały przeprowadzone, w gospodarstwach rolnych, ankiety badające poziom gospodarowania i perspektywy rozwoju agroturystyki. Przeprowadzono dwa rodzaje ankiet, które pozwolą na ocenę możliwości rozwoju gmin pod względem wykorzystania warunków agroturystycznych wynikających z położenia geograficznego gmin, zmian związanych z zaniechaniem działalności czysto rolniczej na rzecz działalności agroturystycznej i wpływie tych zmian na rozwój tychże gmin. Niektóre wyniki tych ankiet przedstawono na Konferencji Naukowej. 68 SPRAWOZDANIE DZIEKANA WYDZIAŁU ROLNICZEGO UNIWERSYTETU PRZYRODNICZEGO WE WROCŁAWIU ZA ROK 2008 Działalność informacyjno-propagandowa Koła oparta była na prowadzeniu gablot, organizacji „Noworocznego Turnieju Piłki Siatkowej Studenckich Kół Naukowych Wydziału Rolniczego” oraz organizowaniu „Rozgrywek Sportowych Studenckich Kół Naukowych Wydziału Rolniczego” we współpracy z SKN Analiz Rynkowych oraz Inżynierii Rolniczej. Członkowie Koła uczestniczyli w licznych seminariach i konferencjach (referaty, postery, komunikaty, doniesienia). Magdalena Włodarczyk, Joanna Góra, 2008, „Wykorzystanie dopłat do upraw energetycznych w Polsce”. V Studencka Międzynarodowa Konferencja Naukowa pt. „Warunki rozwoju obszarów wiejskich”, 18-19 kwiecień 2008, Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu: 164-167. Spyra Mariola, Jama Anna, Włodarczyk Magdalena, 2008, „Wykorzystanie osadów ściekowych w rolnictwie”., Konferencja nt. "Rozwój zrównoważony. Uwarunkowania organizacyjne i techniczne", 15 -17 maj 2008, Politechnika Łódzka: 12-19. Włodarczyk Magdalena, Spyra Mariola, Jama Anna, 2008, „Wykorzystanie wierzby wiciowej (S. viminalis ) w przydomowych oczyszczalniach ścieków”. Konferencja nt. "Rozwój zrównoważony. Uwarunkowania organizacyjne i techniczne", 15 -17 maj 2008 Politechnika Łódzka: 7-11. Włodarczyk Marcin, Kaczmarek Krzysztof, Wolska Weronika, 2008, „Uprawa zbóż w Unii Europejskiej”. IV Ogólnopolska Młodzieżowa Konferencja Naukowa >Młodzi naukowcy – praktyce rolniczej< nt. "Nowe tendencje rozwoju rolnictwa i obszarów wiejskich",, 22-24 kwiecień 2008, Uniwersytet Rzeszowski Rzeszów: 229-232. Agnieszka Moska, Bartosz Stępień, Łukasz Wojtecki, 2008, „Struktura zasiewów roślin zbożowych i przemysłowych w gminie Bogatynia”. XXXVII Międzynarodowe Seminarium Kół Naukowych „Koła naukowe szkołą twórczego działania”, 9-10 maj 2008, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie: 451-452. Stępień Bartosz, Moska Agnieszka, Wojtecki Łukasz, 2008, „Struktura łąk i pastwisk w gminie Bogatynia na tle danych krajowych”. XXXVII Międzynarodowe Seminarium Kół Naukowych „Koła naukowe szkołą twórczego działania”, 9-10 maj 2008, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie: 453-454. Jacek Wers, Anna Jama, 2008, „Możliwości uprawy i wykorzystania słonecznika bulwiastego(Helianthus tuberosus. XIII Międzynarodowa Konferencja Studenckich Kół Naukowych XXV Sejmik SKN, 15-16 maj 2008, Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu: 194. Krystyna Skawina, Anna Jama, 2008, „Możliwości wykorzystania wierzby energetycznej (Salix Viminalis) ochrona środowiska”. XIII Międzynarodowa Konferencja Studenckich Kół Naukowych XXV Sejmik SKN, 15-16 maj 2008, Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu: 213. Magdalena Bajak, Barbara Pietras, 2008, „GMO tak, czy nie?”. XIII Międzynarodowa Konferencja Studenckich Kół Naukowych XXV Sejmik SKN, 15-16 maj 2008, Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu: 212. Andrzej Latusek, Marcin Włodarczyk, Weronika Wolska, 2008, „Wpływ struktury obszarowej na zróżnicowanie technologii uprawy i wysokości plonu w wybranych gospodarstwach południowo-zachodniej Polski”. XIII Międzynarodowa Konferencja Studenckich Kół Naukowych XXV Sejmik SKN, 15-16 maj 2008, Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu: 197. Ogólne uwagi o rozwoju Wydziału Rok 2008 był okresem stabilnego rozwoju w zakresie rozwoju kadry i badań, natomiast mniej korzystnym pod względem aktywności naukowej i wdrożeniowej pracowników, a także liczby studentów podejmujących studia na Wydziale Rolniczym. Zjawiska te należy ocenić za niepokojące, szczególnie w kontekście tego, iż rok 2008 był ostatnim liczącym się do oceny parametrycznej jednostek (za lata 2005-2008). W porównaniu z 2007 rokiem 2-krotnie zwiększyła się liczba osób, które uzyskały stopień doktora habilitowanego (4 osoby), ale z kolei mniej, bo tylko 1 pracownik otrzymał tytuł naukowy profesora. Tym niemniej Rada Wydziału może poszczycić się największym na uczelni udziałem członków z tytułem profesora oraz stopniem doktora habilitowanego (70 osób). Stopień naukowy doktora w roku 2008 otrzymało 13 pracowników bądź doktorantów Wydziału, o 28% mniej niż w roku 2007, co w znacznym stopniu było wynikiem niewielkiego naboru na studia doktoranckie przed kilku laty. Rok 2008 to okres wyboru nowych władz Wydziału i nowego podziału zadań między poszczególnych prodziekanów. Znaczącym sukcesem był wybór prof. dr hab. Jerzego Drozda na przewodniczącego Zespołu Odwoławczego w Radzie Nauki, prof. dr. hab. Jerzego Webera na prezydenta IHSS (International Humic Substances Society – Międzynarodowe Towarzystwo Substancji Humusowych), a prof. dr hab. Danuty Parylak na przewodniczącą kolegium dziekanów Wydziałów Rolniczych w Polsce w kadencji 2008-2012. O wysokiej pozycji naukowej Wydziału Rolniczego świadczy także fakt wyboru aż 8 członków Rady Wydziału Rolniczego do Rad Naukowych JBR oraz zasiadania 3 osób Radach Naukowych Instytutów PAN. W zakresie współpracy międzynarodowej podpisano w wrześniu 2008 roku w Dreźnie 3-letnią umowę o wymianie naukowej i dydaktycznej z Sächsischen Landesamt für Umwelt, Landwirtschaft und Geologie. Z inicjatywy naszego Wydziału w czasie inauguracji roku akademickiego 2008/09 został nadany tytuł doktora honoris causa Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu prof. Yonie Chenowi z Hebrew University of Jaruzalem w Izraelu. Kandydat do honorowego tytułu został znakomicie przyjęty przez społeczność uczelni. 69 SPRAWOZDANIE DZIEKANA WYDZIAŁU ROLNICZEGO UNIWERSYTETU PRZYRODNICZEGO WE WROCŁAWIU ZA ROK 2008 Liczba tematów prac realizowanych w analizowanym okresie była nadal bardzo duża, mimo podejmowanych od kilku lat prób łączenia projektów w tematy zbiorcze, i wynosiła 120. O prawie 38% (do 40) uległa zwiększeniu liczba tzw. grantów (własnych i promotorskich). Tendencje te należy ocenić pozytywnie i wyrazić nadzieję, że będą kontynuowane w następnych latach, zwłaszcza wobec zapowiadanej zmiany finansowania badań własnych wyłącznie w drodze konkursów. Wyraźnie zmalała natomiast, o prawie 22%, liczba umów zawartych z podmiotami gospodarczymi, choć kwota na jaką zawierano umowy była tylko o 12% mniejsza (brutto 621 944 zł) niż w roku 2007. W roku 2008 zanotowano podobny do roku 2007 poziom działalności publikacyjnej, zarówno w zakresie publikacji w wysoko punktowanych czasopismach, jak i czasopismach o zasięgu krajowym. Pracownicy Wydziału opublikowali łącznie 242 recenzowane prace w czasopismach, z czego 17 (o 3 więcej niż w roku ubiegłym) w czasopismach wyróżnionych przez Journal Citation Reports. Liczba monografi i rozdziałów w monografiach (głównie jako materiały pokonferencyjne) także była podobna i wyniosła 54. Mimo obecności w budżecie Wydziału środków przeznaczonych na dofinasownie wysokopunktownych prac w czasopismach zagranicznych, zainteresowanie tą formą wsparcia było niewielkie, choć większe niż w roku ubiegłym. Po raz pierwszy od kilku lat nie przyznanano patentów i wzorów użytkowych, których autorami byliby pracownicy Wydziału. Aktywizacja działalności wynalazczej i wdrożeniowej jest jednym z głównych zmierzeń, a sprzyjać jej powinno wykorzystanie kompetencji powołanego pełnomocnika dziekana ds. wynalazczości dr.inż. Gabriela Czachora. Na Wydziale zorganizowano natomiast aż 3-krotnie więcej konferencji naukowych (13), w których łącznie uczestniczyło ponad 1300 osób. Niestety, nadal niezadowalające jest zainteresowanie wyjazdami zagranicznymi pracowników, szczególnie młodszej kadry naukowej. Zjawisko to budzi zaniepokojenie i obawy związane z możliwością rozwoju współpracy z zagranicą i pozyskiwaniem środków z funduszy unijnych. Pracownicy i studenci Wydziału aktywnie uczestniczyli w niektórych przedsięwzięciach popularyzatorskich. Szczególnie znaczącym była współorganizacja Dolnośląskiego Festiwalu Nauki pod kierunkiem prof. Ewy SawickiejSienkiewicz. SKN Botaników i Ekologów nawiązało wspólpracę o charakterze edukacyjnym skierowaną do uczniów szkoły podstawowej w Bielawie. Do kalendarza imprez wydziałowych weszła także cyklicznie organizowana konferencja: Studencka Międzynarodowa Konferencja Naukowa pt. „Warunki Rozwoju Obszarów Wiejskich” organizowana przez SKN Doradztwa Rolniczego. To samo koło zajęło 1. miejsce wśród studenckich kół naukowych Uniwersytetu Przyrodniczego. Wydział Rolniczy podpisał, wraz z Wydziałem Nauk o Żywności, umowę o współpracy pomiędzy UP a XIII LO we Wrocławiu. W ramach optymalizacji struktury Wydziału nastąpiły niewielkie zmiany, będące wynikiem dostosowywania działalności badawczej i dydaktycznej do aktualnych potrzeb rynku: zmianie uległa nazwa Katedry Hodowli Roślin i Nasiennictwa na Katedrę Genetyki, Hodowli Roślin i Nasiennictwa oraz utworzono w niej dwa zakłady - Zakład Genetyki i Biotechnologii Roślin oraz Zakład Hodowli Roślin i Biometrii, a ponadto zmieniono nazwę Zakładu Fitopatologii w Katedrze Ochrony Roślin na Zakład Fitopatologii i Mikologii. Kontynuowano nową inwestycję – budowę obiektów Bioinżynierii przy ul Chełmońskiego, choć z winy wykonawcy nie udało się oddać obiekt do użytku od nowego roku akademickiego. Uruchomiono nową stronę internetową Wydziału Rolniczego (www.rol.up.wroc.pl) oraz, w ramach wprowadzania elektronicznego systemu obiegu informacji, wdrożono w tym miejscu dostępność materiałów dla członków Rady Wydziału. W zakresie dydaktyki znaczącym osiągnięciem było uruchomienie studiów II stopnia na kierunku Ekonomia. W dniach 09-10.04.2008 Państwowa Komisja Akredytacyjna przeprowadziła ponowną akredytację kierunku Rolnictwo, w wyniku której kierunek otrzymał pozytywną ocenę do roku 2014/15. Rok 2008, po wprowadzeniu w roku 2007 nowych standardów nauczania, to okres stabilizacji w zakresie programów dydaktycznych. Wprowadzono tylko do realizacji szeroką ofertę przedmiotów do wyboru. Kilkoro pracowników przygotowało program i prowadzi wykłady w języku angielskim dla studentów polskich oraz zagranicznych w ramach programu ERASMUS/SOCRATES. W ramach kształcenia ustawicznego uruchomiono studia podyplomowe pt. „Zarządzanie projektami – pozyskiwanie środków finansowych na rozwój małych miast i obszarów wiejskich”. Dzięki świadczeniom socjalnym, a także zabiegom promocyjnym utrzymuje się na stałym poziomie liczba doktorantów na studiach doktoranckich. Trzeci rok z rzędu, mimo aktywnej działalności popularyzatorskiej, nie wypełniono limitów przyjęć na studiach niestacjonarnych, nawet po przeprowadzeniu drugiego naboru we wrześniu 2008. Mniejsza niż planowano, liczba studentów na studiach zaocznych spowodowała znaczące ograniczenie wpływów pieniężnych wydziału. Po raz kolejny odnotowano także mniejszą liczbę studentów rozpoczynających studia stacjonarne, szczególnie na kierunku Rolnictwo. Studenci, spośród swojego gremium, dokonali wyboru nowego Wydziałowego Samorządu Studenckiego, a także samorządu na poziomie uczelni. Dotychczasowy wiceprzewodniczący Samorządu Uczelnianego inż. Tomasz Pilawka został wybrany przewodniczącym Samorządu Uczelnianego, a w skład Prezydium tego samorządu na 7 miejsc weszło aż 4 studentów naszego Wydziału. Przyszły rozwój Wydziału wymaga dalszego wysiłku. Konieczne jest nakreślenie głównych kierunków rozwoju Wydziału na najbliższe lata, zgodnych z przyjętą strategią rozwoju uczelni. Do najpilniejszych należy zwiększenie liczby samodzielnych pracowników naukowych z uprawnieniami w zakresie nauk ekonomicznych, wzrost liczby publikacji w renomowanych czasopismach zagranicznych, zachęcanie pracowników do naukowych wyjazdów zagranicznych, intensyfikacja działań zmierzających do szybszego wdrażania do praktyki wyników prac naukowych. W 70 SPRAWOZDANIE DZIEKANA WYDZIAŁU ROLNICZEGO UNIWERSYTETU PRZYRODNICZEGO WE WROCŁAWIU ZA ROK 2008 zakresie dydaktyki niezbędna jest intensyfikacja działań promujących studia na Wydziale Rolniczym oraz dalsze rozwijanie możliwości kształcenia podyplomowego. W przyszłości należy zadbać o dalszy wzrost zainteresowania kształceniem na studiach doktoranckich, szczególnie ze względu na planowane w najbliższych latach utworzenie nowych kierunków studiów oraz związaną z tym konieczność profilowania dorobku samodzielnych pracowników naukowych. Publikacje naukowe 1. Publikacje w czasopismach wyróżnionych przez Journal Citation Reports: Lp. czasopi sma 1. Czasopismo Lp. artykułu Autor (autorzy) Tytuł artykułu, rok, tom, str. Acta Societatis Botanicorum Poloniae 1. Fabiszewski J.,Brej T. 2. Sacała E., Demczuk A., Grzyś E., Spiak Z. Applied Mathematical Modelling Biophysical Journal 3. Detyna J., Bieniek J. 4. 4. Biosystems Engineering 5. Humpolíčková J., Benda A., Sýkora J., Macháň R., Kral T., Gasinska B., Enderlain J., Hof M. Stępień B. 5. Colloids and Surfaces APhysicochemical and Engineering Aspects Cryptogamie, Algologie European Food Research and Technology Journal of Clinical Biochemistry and Nutrition Journal of Fluorescence 6. Różycka-Roszak B., Misiak P., Woźniak E., Mozrzymas A., DegaSzafran Z.. 7. Urbaniak J., Gąmbka M. Tajner-Czopek A., Figiel A., CarbonellBarrachina A Wojdyło A., Figiel A., Oszmiański J. Nitella tenuissima, a rare Charophyte in Central and Southern Europe. 2008, 29 (2): 161-171. Effects of potato strip size and pre-drying method on French fries quality. 2008, 227(3): 757-766. Humpolíčková J., Štěpánek M., Kral T., Benda A., Procházka K., Hof M. Fisicaro E., Compari C., Biemmi M., Duce E., Peroni M., Donofrio G., Sansone F., Różycka-Roszak B., Pruchnik H., Barbero N., Viscardi G., Quagliotto P. Różycka-Roszak B., Misiak P., Jurczak B., Wilk K. Sacała E., PodgórskaLesiak M., Demczuk A. On of On mechanism of intermediate-sized circular DNA compaction mediated by spermine: Contribution of fluorescence lifetime correlation spectroscopy. 2008,18, 3-4: 679-684. Thermodynamics and Biological Properties of the Aqueous Solutions of New Glucocationic Surfactants. 2008, 112: 9360-9370. 2. 3. 6. 7. 8. 9. 10. Journal of Physical Chemistry B 8. 9. 10. 11. 12. 11. Polish Journal of Environmental 13. Ecological significance of some kenophytes in Lower Silesian national parks. 2008, 77, 2: 167-174. Effect of salt and water stresses on growth, nitrogen and phosphorus metabolism in Cucumis sativus L. seedlings. 2008, 77: 23-28. Methods of statistical modeling in the process of sieve separation of heterogeneous particles. 2008, 32: 992-1002. Equilibrium dynamics of spermine-induced plasmid DNA condensation revealed by fluorescence lifetime correlation spectroscopy. 2008, 94, 3: L17-L19. Impact of vacuum-microwave drying on selected mechanical and rheological features of carrot. 2008, 99: 234-238. Calorimetric and molecular modeling studiem of Nalkoxycarbonylmethyl-N-alkyl-piperidinium chlorides. 2008, 318: 301-306. Dehydration techniques effect on polyphenols content, antioxidant and color of oregano herbs. 2008, 43, Supl.1:247-250. Aggregation Studies of n-Alkanoyl-Nmethyllactiolamine Surfactants. 2008, 112:1654616551. Glufosinate phytotoxicity to maize under salt stress conditions. 2008, 17: 993-996. 71 SPRAWOZDANIE DZIEKANA WYDZIAŁU ROLNICZEGO UNIWERSYTETU PRZYRODNICZEGO WE WROCŁAWIU ZA ROK 2008 Studies 14. 15. 12. Polish Polar Research 16. 13. Polyhedron 17. Kleszczyńska H., Sarapuk J., Bielecki K., Bonarska-Kujawa D., Pruchnik H. Kleszczyńska H., Sarapuk J., Bielecki K., Bonarska-Kujawa D., Pruchnik H. Skrzypek G., Paul D., Wojtuń B. Pruchnik F. P., Pruchnik H., Ostropolska Ł., Ciunik L. Z. Biological and antioxidative efficiency of some pyrrolidinum salts. 2008, 17, 4: 61-65. Biological and Antioxidative Efficiency of Some Pyrrolidinium Salts. Polish Journal of Environmental Studies. 2008, 17 (4): 509-513. Stable isotope composition of plants and peat from Arctic mire and geothermal area in Iceland. 2008 29(4): 365-376. Tris(2-cyanoethyl)tin(IV) bromide and tris(2cyanoethyl)tin(IV) iodide, their structure, properties and reactions with adenosine, AMP and ATP. 2008, 27: 1093-1101. 2. Publikacje w czasopismach recenzowanych o zasięgu międzynarodowym, innych niż wyróżnione przez Journal Citation Reports, w dziedzinach dla których narzędziem opisu jest język angielski lub podstawowy dla danej dyscypliny: Lp. czasopi sma 1. Czasopismo Acta Agrophysica Lp. artykułu 1. 2. 3. 4. 2. Acta Scientiarum Polonorum Hortorum Cultus 5. 6. 7. 8. 3. 4. Electronic Journal of Polish Agricultural Universties Journal of Elementology Autor (autorzy) Figiel A., Kita A. Jałoszyński K., Figiel A., Wojdyło A. Kita A., Figiel A. Stępień B. Biesiada A., Sokól – Łętowska A., Kucharska A. Kołota E., Chohura P Szewczuk A., Komosa A., Gudarowska E., Nawirska A., Uklańska C. 10. Białczyk W., Cudzik A., Czarnecki J., Pieczarka K. Halarewicz A. 11. Halarewicz A. 12. Krężel J., KołotaE. 13. Biesiada A., 9. Tytuł artykułu, rok, tom, str. Drying kinetics, water activity, shrinkage and texture of walnut kernels. 2008, 156, 11(1): 71-80. Drying kinetics and antioxidant activity of oregano. 2008, 156, 11(1): 323-327. Effect of post-drying method on selected properties of potato chips. 2008, 156, 11(1): 91-100. Rehydration of carrot dried using various methods. 2008, 156, 11(1): 239-251. The efect of nitrogen fertilization on yielding and antioxidant activity of lavender (Lavandula anngustifolium Mill). 2008,7 (2): 33:40. The effect of the period of weed control at differentiated nitrogen fertilization on yielding of white head cabbage. 2008, 7(1): 83-89. Effect of soil potassium levels and different potassium fertilizer forms on yield and storability of ´Golden Delicious´ apples. 2008, 7 (2): 53-59. Waste products from fruit and vegetable processing as potential sources for food enrichment in dietary fibre. 2008, Technologia Alimentaria, 7 (2): 3 5-42. Traction properties of selected tyres in changeable conditions of exploitation. 2008, Agricultural Engineering, 11, Issue 4. #16. Morfological and anatomical modification of bracken fern (Pteridium aquilinum (L.) Kuhn.) on serpentinite mable. 2008, Biology 11(4)# 24. Preliminary observations of useful entomofauna on bracken fern Pteridium aquilinum (L.) Kuhn.). 2008, Biology 11(4)# 33. The effects of nitrogen fertilization on yielding and biological value of chinese cabbage grown from seedlings for autumn harvest. 2008, 13(2): 255-260. Effect of flat cover and plant density on yielding and quality of kohlrabi. 2008, 13(2): 167-173. 72 SPRAWOZDANIE DZIEKANA WYDZIAŁU ROLNICZEGO UNIWERSYTETU PRZYRODNICZEGO WE WROCŁAWIU ZA ROK 2008 14. 15. 5. 6. 7. Journal of Fruit and Ornamental Plant Research Polish Journal Of Food And Nutrition Sciences. Formerly Acta Alimentaria Polonica Vegetable Crops Research Bulletin 16. 17. 18 Biesiada A., KołotaE., Czerniak K., Kołota E. Szewczuk A., Gudarowska E. Dereń D. Błażewicz J., Liszewski M., Zembold-Guła A., The efect of nitrogen fertilization on yield and quality of radicchio. 2008, 13(2): 175-180. The effect of term of harvest on yield and nuritional value of spinach beet. 2008, 13(2): 181-188. The estimation of frost damage of some peach and sweet cherry cultivars after winter 2005/2006. 2007, 15: 55-63. Usability of Bishop formula in evaluation of malting quality of barley grain. 2007, 57, 4: 37-40. Chohura P., Kołota E., Komosa A. The effect of different source of iron on nutritional value of greenhouse tomato fruit grown in peat substrate. 2007. 67: 55-61. 3. Publikacje w recenzowanych czasopismach zagranicznych innych niż wyróżnione przez Journal Citation Reports: Lp. czasopi sma 1. 2. Lp. artykułu Autor (autorzy) Agricultural Sciences, Litwa 1. Kabała C., Chodak T., Szerszeń L. Alimentacion, Equiposy Technologia 2. Carbonell A., Vazquez L., Tajner A., Figiel A. Figiel A., Gutierrez-Ortiz A., Carbonell A. Galek R., Buzar M., Kozak K., Walasek I., Sawicka– Sienkiewicz E., Zalewski D., Kurczych Z., Kowalczyk M., Kalińska H., Topolski A. Kozak K., Galek R., SawickaSienkiewicz E. Czasopismo 3. 3. Biotechnology 2008, ISBN 8085645-58-0: 101-103 4. 5. 4. GMOs in Integrated Plant Production IOBC wprs Bulletin 6. Twardowski J., Hurej M., Kordas L. 5. Journal of Agricultural Machinery Science 7. Cież J. Tytuł artykułu, rok, tom, str. Influence of land use on heavy metals dynamics in soils around the copper smelter as observed in 34-year-long cycle of monitoring investigation. Zemes Ukio Mokslai. 2008, 15, 3: 8-12. Investigacion actual sobre la patata prefrita congelada. 2008, 233: 48-52. Deshidratacion por microondas a vacio. Comparacion con otras tecnologias de dehidratacion, 2008, 238: 36-39. Analysis of haploid embryogenesis in Zea mays in anther culture. Ed: I. Václav Řehout, CSc. Published by: Scientific Pedagogical Publishing 2008, 1st edition České Budějovice, 2008: 101-103. Wersja CD-ROM. Possibility of inducing androgenesis in anther culture of Lupinus angustifolius.Editor: prof. Ing. Václav Řehout, CSc. Published by: Scientific Pedagogical Publishing 2008, 1st edition České Budějovice2008: 149-151 Impact of transgenic Bt corn on European corn borer (Ostrinia nubilalis Hubner) In Lower Silesia, Poland. Preliminary results. 2008, 33: 129-132. Accident Risk in Polish Farmers’ Work Environment. 2008,4(1): 93-98. 73 SPRAWOZDANIE DZIEKANA WYDZIAŁU ROLNICZEGO UNIWERSYTETU PRZYRODNICZEGO WE WROCŁAWIU ZA ROK 2008 6. 7. 8. 9. 10. 11. Környezetvédele m és élelmiszerbiztons ág a szántóföldi növénytermeszté sben. Debreceni Egyetem Management theory and studies for rural business and infrastructure development. Research papers Wydawnictwo: Lithuanian University of Agriculture, Kowno (Litwa) Proceedings the 12th International Rapeseed Congress, 26-30 march Wuhan,, China Proc. 12th Int. Lupin Conf. “Lupin for Health and Wealth”, Fremantle, Western Australia, 14-18 September 2008. Ed.: J.A.Palta and J.D. Berger. Proceedings 14th Internat. Meeting of the Internat. Humic Substances Society, Moscow - St. Petersburg, 16th International Drying Symposium (IDS 2008), India 9-12 November 2008, 8. Černý I., Pačuta V., Kovár M., Kozak M., Kováriková B. Kvantitatívne a kvalitatívne parametre úrody čakanky obyčajnej (Cichorium intybus L.) vplyvom aplikácie biologických aktívnych látok. 2008: 22-26. 9. Mierzwa D. Cooperative principles and demands effective management. 2007, 11(4): 81-86. 10. Buchs W., Ahman B., Felsmann D., Klukowski Z., Luik A., Nilsson C., Williams I. Key predator species In oilseed rape crops – results of a joint Field trial In integrated and standard oilseed rape crop management In United Kingdom, German, Sweden, Poland and Estonia. 2007, 4: 236-239. 11. SawickaSienkiewicz E., Galek R., Clements J.C., Wilson J. Difficulties with interspecific hybrydisation in the genus Lupinus. 2008: 135-143. 12. Licznar M., Licznar S., Drozd J., Weber J. Effect of different fruit tree cultivation on humic substances and soil properties. 2008: 203-206. 13. Figiel A., Wojdyło, Juszczyk P., CarbonellBarrachina A. Drying of pears by a combination of convective and vacuum-microwave methods. 2008: 942-950. 74 SPRAWOZDANIE DZIEKANA WYDZIAŁU ROLNICZEGO UNIWERSYTETU PRZYRODNICZEGO WE WROCŁAWIU ZA ROK 2008 4. Publikacje w recenzowanych czasopismach polskich o zasięgu co najmniej krajowym: Lp. czasopi sma 1. Czasopismo Acta Scientiarum Polonorum Lp. artykułu Autor (autorzy) 1. Liszka-Podkowa A., Sowiński J. 2. Nowak M., Szybiga K. 3. Sowiński J., Liszka-Podkowa A. Wojciechowski W. Sowiński J. Tomaszewska K., Kopcza A. Tomaszewska K., Przybysz M. Weber-Siwirska M., Liszewski M. Michalski A., Stępień B. 2. Annales UMCS 4. 3. Architektura Krajobrazu 5. 6. 7. 4. Colloquium Biometricum 8. 5. Eksploatacja i Niezawodność 9. Bieniek J., Banasiak J. 10. Bieniek J., Banasiak J., Pogoda G. Szewczyk A., Wilczok G. 11. 6. Folia Universitatis Agriculturae Stetinensis, 12. Stachowiak M., Popławski M. 7. Fragmenta Agronomica 13. Błażewicz J., Liszewski M., Zembold A., Gil Z., NarkiewiczJodko M., Wojciechowski W., Spychaj R. Narkiewicz-Jodko M., Gil Z., Wojciechowski W., Żmijewski M. Urbaniak J., Krawczyk R. 14. 15. 8. 9. 10. Fragmenta Floristica et Geobotanica Polonica Infrastruktura i ekologia terenów wiejskich Inżynieria 16. Tytuł artykułu, rok, tom, str. Skuteczność różnych metod odchwaszczania mieszańców kukurydzy uprawianych na kiszonkę. 2008, Agricultura, 7(4): 61-70. Rynek produktów mleczarskich w kontekście zaopatrzenia miast Dolnego Śląska. 2008, Oeconomia, 3:81-88. Wielkość i jakość plonu świeżej i suchej masy kukurydzy(Zea mays L.) i sorga cukrowego (Sorghum bicolor (L.) Moench.) na glebie lekkiej w zależności od dawki azotu. 2008, Agricultura, 7(4): 105-115. Wpływ sposobu zagospodarowania pól na zapas diaspor chwastów w glebie. 2008, Agricultura, 62(2): 33-39. Walory przyrodnicze, stan obecny i zagrożenia wybranych alei gminy Lubin. 2008, 1(18): 28-32. Walory przyrodnicze parku przypałacowego we wsi Dłużek koło Lubska (woj. Lubuskie). 2008, 3(20): 48-54. Drzewa na terenach zurbanizowanych w obliczu silnych wiatrów. 2008, 1 (18): 60-63. Application of the statistical model for evaluation of the influence of drying methods on the mechanical properties of carrot. 2008, 38: 211-230. Przegląd prac badawczych nad wpływem geometrii nachylonego sita żaluzjowego na jego przesiewalność. 2008, 1(37): 49-52. Zastosowanie sita wielopłaszczyznowego do kombajnowego zbioru zbóż w warunkach terenów nachylonych. 2008, 2(38): 34-40. Położenie belki polowej opryskiwacza a rozkład przestrzenny rozpylonej cieczy i pokrycie opryskiwanych powierzchni. 2008, 1(37): 57-60. Wspomaganie operacyjne jako instrument perspektywicznego rozwoju a rentowność i płynność finansowa na przykładzie przedsiębiorstwa ogrodniczego w latach 2004-2006. 2008, Oeconomica, 53: 186-195. Wpływ czasu słodowania ziarna wybranych odmian jęczmienia browarnego na wydajność ekstraktu. 2008, 1: 9-16. Wpływ międzyplonu i nawożenia na wartość technologiczną ziarna pszenicy jarej. 2008, 1 (97): 134144. Zdrowotność i jakość ziarna pszenicy jarej w zależności od międzyplonu i nawożenia azotem. 2008, 1 (97): 251260. Nowe stanowisko Nitella gracilis (Characeae) w Kotlinie Sandomierskiej. 2008, 15(1): 142-145. 17. Szuk T. Mechanizacja gospodarstw rolnych w warunkach górskich na Dolnym Śląsku. 2008, 8: 111121. 18. Andruszkiewicz Fotografia plamkowa w badaniach odkształcalności 75 SPRAWOZDANIE DZIEKANA WYDZIAŁU ROLNICZEGO UNIWERSYTETU PRZYRODNICZEGO WE WROCŁAWIU ZA ROK 2008 Rolnicza 19. M., Jankowski L.J., Stopa R. Banasiak J. 20. Banasiak J 21. Banasiak J 22. 28. Białczyk W., Cudzik A., Koryło S Białczyk W., Czarnecki J., Jamroży K., Pieczarka K. Białczyk W., Czarnecki J., Malarczyk K. Białczyk W., Czarnecki J., Pieczarka K. Bieniek J., Banasiak J., Pogoda G. Bieniek J., Żołnierz-Rusinek A. Bil M., Szlachta J. 29. Bohdziewicz J. 30. Charkiewicz M., Romański L. 31. Czachor G. 32. Czachor G. 33. Figiel A. 34. 37. Jałoszyński K., Szarycz M., Jarosz B. Komarnicki P., Banasiak J., Bieniek J. Komarnicki P., Banasiak J., Bieniek J. Kram B. 38. Krzyś A., Kinal P. 23. 24. 25. 26. 27. 35. 36. korzenia marchwi. 2008, 4(102): 37-45. Koncepcja optymalizacji doboru maszyn w rolnictwie. 2008, 4(102): 47-52. Przegląd pojęć i definicji w projektowaniu procesów produkcji rolniczej. 2008, 4(102): 53-61. Wydajnościowa analiza w procesach eksploatacji maszyn rolniczych. 2008, 4(102): 63-67. Ocena uproszczeń uprawowych w aspekcie ich energo- i czasochłonności oraz plonowania roślin. 2008, 4(102): 75-79. Ocena zmian maksymalnych sił trakcyjnych opon typu grass na podłożu zadarnionym. 2008, 4(102), 81-87. Wstępna ocena zmian właściwości trakcyjnych darni o różnym składzie botanicznym. 2008, 4(102), 89-95. Analiza sił trakcyjnych opony napędowej w zmodyfikowanych technologiach uprawy. 2008, 4(102), 97-103. Wpływ wzdłużnego nachylenia sita dwupłaszczyznowego na czystość ziarna zbieranego kombajnem zbożowym. 2008, 4(102), 105-109. Wierzba Salix viminalis jako źródło energii odnawialnej na przykładzie plantacji załozonych na terenie Kotliny Kłodzkiej. 2008 4(102), 111-117. Analiza porównawcza funkcjonalności i przydatności użytkowej wybranych typów aparatów udojowych przy doju jednoczesnym i przemiennym. 2008, 4(102), 119125. Ocena możliwości wyznaczenia współczynnika sprężystości warzyw o kształcie kulistym. 2008, 4(102), 133-139. Wpływ konfuzora na moc siłowni wiatrowej umieszczonej w obudowie rurowej. 2008, 4(102), 141145. Koncepcja metody wyznaczania współczynnika porowatości materiałów o budowie komórkowej. 2008, 4(102), 181-187. Modelowanie zmian właściwości struktury tkanki chrzanu suszonej sublimacyjnie, 2008, 4(102), 189-195. Właściwości reologiczne tworzywa biodegradowalnego wyznaczone na podstawie cyklicznego testu relaksacji naprężeń. 2008, 4(102): 271-277. Zachowanie związków aromatycznych w suszu selera naciowego uzyskanego metodą mikrofalowo-próżniową. 2008, 4(102): 323-327. Rozkład aerodynamicznych parametrów stanu równowagi procesowej czyszczenia ziarna. 2008, 4(102): 389-395. Warunki równowagi procesowej czyszczenia masy zbożowej na powierzchni roboczej sita żaluzjowego. 2008, 4(102): 397-403. Badanie współczynnika tarcia zewnętrznego i kata naturalnego usypu nasion łubinu odmiany Bar i Radames. 2008, 4(102): 423-429. Komputerowe metody wspomagania zarządzania stadem krów mlecznych. 2008, 5(103): 21-27. 76 SPRAWOZDANIE DZIEKANA WYDZIAŁU ROLNICZEGO UNIWERSYTETU PRZYRODNICZEGO WE WROCŁAWIU ZA ROK 2008 39. Krzyś A., Czerniawski S. 40. Lejman K. 41. Luberański A., Sopkowicz M. 42. Łuczycka D., Romański L. Materek D. 43. 44. 45. 46. 47. 48. Materek D., Pieczarka K. Molendowski F. Olszewska A., Banasiak J., Bieniek J Owsiak Z., Lejman K. Pasławska M. 49. Peroń S., Surma M., Krajewski M. 50. Peroń S., Surma M., Pasławska M. 51. Peroń S., Surma M., Zdrojewski Z.. Peroń S., Zdrojewski Z., Surma M. RomanowskaSłomka I. 52. 53. 54. 55. 56. Romański L., Charkiewicz M. Skalska D., Nejman M. Stępień B. 57. Stopa R., Jankowski L. J. 58. Stopa R., Jankowski L. J., Romański L. Szewczyk A., Wilczok G. 59. 60. Szewczyk A., Wilczok G. 61. Szlachta J. Wspomaganie obliczania dawek paszowych poprzez wykorzystanie programu komputerowego TRiLPasz. 2008, 59103): 29-35. Wpływ zwięzłości gleby na wartość sił pionowych działających na narzędzia kultywacyjne. 2008, 5(103): 49-57. Analiza parametrów dynamicznych pulsatorów w warunkach symulowanego doju mechanicznego. 2008, 5(103): 81-89. Analiza zależności pomiędzy cechami dielektrycznymi a właściwościami chemicznymi mąki. 2008, 5(103): 91-95. Analiza wybranych własności trakcyjnych ciągnika John Deere 7720. 2008, 5(103): 127-130. Analiza wybranych własności trakcyjnych ciągnika New Holland TG 255.2008,5(103): 131-135. Pracochłonność prac leśnych w wybranych typach siedlisk w górach. 2008, 5(103): 137-144. Analiza rozkładu przesiewalności ziarna na wzdłużnie nachylonym sicie żaluzjowym. 2008, 5(103): 145-151. Przyrosty zwięzłości gleby lekkiej ugniatanej wielokrotnie i wielośladowo. 2008, 5(103): 153-159. Wpływ temperatury suszenia fontannowego na kinetykę odwadniania i żywotności drożdży. 2008, 5(103): 161165. Wpływ zabiegu blanszowania na proces suszenia sublimacyjnego krajanki pietruszki. 2008,5(103): 167173. Granulacja talerzowa otrębów pszennych z wykorzystaniem gęstwy drożdżowej jako cieczy wiążącej. 2008, 5(103): 175-179. Suszenie zrębków drzewnych w suszarce fontannowej z cyklicznym mieszaniem złoża. 2008, 5(103): 181-186. Suszenie ziarna jęczmienia w suszarce komorowodaszkowej. 2008, 5(103): 189-193. Wpływ stanu technicznego i regulacji silników wysokoprężnych na środowisko naturalne. 2008, 5(103): 207-211. Wpływ parametrów geometrycznych obudowy rurowej na moc siłowni wiatrowej. 2008, 5(103): 213-219. Analiza wpływu zakłóceń na wybrane parametry doju w dojarce rurociągowej. 2008, 5(103): 249-257. Wpływ suszenia konwekcyjnego na wybrane cechy mechaniczne i reologiczne korzenia pietruszki. 2008, 5(103): 267-273. Rozkład przemieszczeń w mechanicznym modelu przekroju poprzecznego korzenia marchwi. 2008, 5(103): 275-281. Obrazy izochrom w modelach przekroju poprzecznego korzenia marchwi dla różnych wartości sił spójności warstw kory i rdzenia. 2008, 5(103): 283-289. Teoretyczny opis rozkładu rozpylonej cieczy w warunkach działania czołowego strumienia powietrza. 2008, 5(103): 299-305. Wpływ wiatru na równomierność dystrybucji cieczy użytkowej przy użyciu opryskiwacza polowego. 2008, 5(103): 307-313. Analiza zasadności stosowania komputerowego systemu 77 SPRAWOZDANIE DZIEKANA WYDZIAŁU ROLNICZEGO UNIWERSYTETU PRZYRODNICZEGO WE WROCŁAWIU ZA ROK 2008 62. 63. 64. 65. 11. 12. Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering Łąkarstwo w Polsce 66. 67. 68. Kelm M., Spiak Z., Fostiak I., Romanowska M.. 69. Śniady R. 70. Twardowski J., Pastuszko K. 71. Dradrach A., Gąbka D., Szlachta J., Wolski K. Dradrach A., Zdrojewski Z. Mikołajczak Z., Dobicki A., Nowakowski P., Opitz V. Boberfeld W., Wojciechowska M., Majtkowski D. Wolski K. 72. 73. 74. 13. 14. Nauka, Przyroda, Technologie, (kontynuacja Roczniki Naukowe Akademii Rolniczej w Poznaniu) Parki Narodowe i Rezerwaty Przyrody Wiercioch M., Bujak E. Wiercioch M., Niemiec A., Romański L. Zdrojewski Z., Peroń S. Zdrojewski Z., Peroń S., Surma M. Golinowska M., Pytlarz-Kozicka M. Janowska-Biernat J. 75. Szymura M., Kożuchowska K., Szymura T.H., Wolski K. 76. Szczepańska M., Fudali E., Stanasiaszek-Kik M., Stebel A., Cykowska B., Górski P., Zalewska-Gałosz J., Wolski G.J., Wilhelm M., Koopman J. zarządzania stadem krów ALPRO w świetle wskaźników ekonomicznych. 2008, 2(100): 277-282. Wpływ połączenia kolektora z gumą strzykową na parametry doju. 2008, 5(103): 359-365. Wpływ wielkości ziarniaków pszenicy na energochłonność ich rozdrabniania. 2008, 5(103): 367371. Opisywanie izoterm sorpcji wybranymi równaniami z wykorzystaniem programu Excel. 2008, 5(103): 395-401. Błędy określania masy końcowej w zakładach suszarniczych. 2008, 5(103): 403-409. Analiza dopłat do produkcji ekologicznej w latach 20042006 w Polsce. 2008, 53(3): 75-84. Opłacalność uprawy owoców i warzyw w wybranych, małych średnich gospodarstwach ekologicznych województwa świętokrzyskiego w 2006 roku. 2008, 53(3): 109-112. Liczebność mszyc (Hom. Aphididae) w konwencjonalnych i ekologicznych uprawach ziemniaków oraz pszenicy ozimej na tle składu jakościowego roślin. 2008, 53(3): 133-137. Wpływ gęstości i kierunku siewu na plonowanie owsa nagiego w ekologicznym gospodarstwie rolnym. 2008, 53(4): 116-119. Siedliska brzeżne w agrocenozie pszenicy ozimej jako rezerwuary pożytecznych biegaczowatych (Col., Carabidae). 2008, 53(4): 123-127. Wartość energetyczna kilku gatunków traw uprawianych na glebie lekkiej. 2008, 10: 29-36. Ocena produkcyjności runi łąkowej po podsiewie mieszanką jednoroczną. 2008, 11: 247-259. Ocena Użytków Zielonych Parku Narodowego „Ujście Warty”. 2008, 11: 105-126. Współczesne ekosystemy trawiaste - Ogólnopolska Konferencja Naukowa połączona z Jubileuszem 80-lecia Profesora Zygmunta Mikołajczaka. 2008,11: 260-261. Ogród dydaktyczny Stacji Ekologicznej „Storczyk” w Karpaczu jako przykład zasad projektowania zieleni w otulinie obszarów chronionych. 2008, 2, 4: 78-94. Materiały do brioflory „Lasu Nadwelskiego”planowanego rezerwatu przyrody (Welski Park Krajobrazowy). 2008, 27(3): 17-29. 78 SPRAWOZDANIE DZIEKANA WYDZIAŁU ROLNICZEGO UNIWERSYTETU PRZYRODNICZEGO WE WROCŁAWIU ZA ROK 2008 15. Polish Journal of Soil Science 77. 16. Prace Naukowe Akademii Ekonomicznej we Wrocławiu 78. 17. 18. Problemy Inżynierii Rolniczej Problemy Zagospodarowan ia Ziem Górskich 79. 80. Golinowska M., Pytlarz-Kozicka M. Gonet D. 81. Mierzwa D. 82. 83. Nowak M., Szybiga K. Prymon K. 84. Tańska-Hus B. 85. Owsiak Z. 86. Rajewski J., Zimny L., Kuc P. 87. Wacławowicz R. 88. Wacławowicz R., Tendziagolska E. 89. Berbeka T. 90. Kurtyka I. 91. Minta S. 92. Sowiński J., Liszka-Podkowa A., Bodarski R., Van Loo E.N. Tańska-Hus B., Ogły K. Tendziagolska E. 93. 19. Progress in Plant Protection/Postę py w Ochronie Roślin Licznar S.E., Mastalska – Cetera B., Licznar M. Adamska H. 94. 95. 96. Golinowska M., Pytlarz-Kozicka M. Klukowski Z. 97. Kordas L. 98. Krawczyk A., Hurej M. 99. Kuc P. Organic master characteristics of the Bh podzol horizon fordem under subalpine plant communities in Karkonosze Mountains. 2008, 41/1: 13-21. Ocena poziomu i jakości życia funkcjonalnych rejonach obszarów wiejskich Dolnego Śląska. 2008, 1192: 62-68. Czynniki wpływające na decyzje producenta rolnego o wyborze środków ochrony roślin. 2008, 1192: 91-99. Applying ratio analysis to financial balance evaluation of agricultural production cooperative. 2008, 1192: 258-264. Kwotowanie produkcji mleka w latach 2004/2005 i 2005/2006 na Dolnym Śląsku. 2008, 1192: 216-222. Źródła dostaw warzyw i owoców na rynki miast Dolnego Śląska. 2008, 1192: 322-328. Oszustwa księgowe w sprawozdaniach finansowych w opinii biegłych rewidentów. 2008, 15: 381-394. Realizacja przekształceń własnościowych i strukturalnych w rolnictwie na Dolnym Śląsku. 2008, 1192: 210-216. Uwarunkowania logistyki produkcji maszyn do uprawy gleby. 2008, 3: 41-48. Wpływ różnych wariantów uprawy konserwującej na wartość technologiczną korzeni buraka cukrowego. 2008, 1: 109-116. Zmiany W siedlisku glebowym wywołane następczym wpływem nawożenia organicznego i azotowego. 2008, 2(60): 69-80. Długotrwałe oddziaływanie nawożenia organicznego i azotowego na wskaźniki struktury roli. 2008, 2(60): 8190. Przemiany obszarowe gospodarstw indywidualnych na terenach górskich i górzystych Dolnego Śląska. 2008, 55: 69-76. Turystyka wiejska i agroturystyka jako element zrównoważonego rozwoju powiatu kłodzkiego. 2008, 55: 175-186. Charakterystyka rynku usług turystycznych w rejonie Doliny Górnej Białej Lądeckiej. 2008, 55: 165-173. Baza surowcowa biomasy do celów biorafineryjnych w warunkach Sudetów. 2008, 55: 123-135. Produkcja zwierzęca w gospodarstwach górskich położonych w Sudetach. 2008, 55: 137-143. Wpływ zróżnicowanej uprawy na zachwaszczenie łanu pszenżyta ozimego w monokulturze. 2008, 48 (4): 1483– 1487. Efektywność ekonomiczna ochrony ziemniaków w różnych systemach uprawy. 2008, 48, (1): 11-19. Chronologia i dynamika występowania parazytoidów (Tersilochinae, Ichneumonidae) ważniejszych szkodników rzepaku ozimego. 2008, 48(4): 1299-1303. Wpływ różnych systemów uprawy roli pod pszenicę ozimą uprawianą w krótkotrwałej monokulturze na zawartość diaspor chwastów w glebie. 2008, 48 (4): 1439-1443. Pojaw form anholocyklicznych mszycy czeremchowozbożowej w województwie opolskim. 2008, 48(3): 898902. Wpływ sposobów uprawy roli i nawożenia organicznego 79 SPRAWOZDANIE DZIEKANA WYDZIAŁU ROLNICZEGO UNIWERSYTETU PRZYRODNICZEGO WE WROCŁAWIU ZA ROK 2008 100. Lenort M., Kelm M., LicznarMałańczuk M. 101. Parylak D., Wojtala L. 102. Sobkowicz P., Podgórska-Lesiak M. Twardowski J. 103. 20. Roczniki Gleboznawcze 104. Wacławowicz R., Gandecki R. 105. Wojciechowski W. 106. Bogacz A., Łabaz B., Dąbrowski P. Bogacz A., Ochej A., Niemirowska A. Kabała C., Bogacz A., Waroszewski J., Ochyra S. Kabała C., Gałka B., Karczewska A., Chodak T. Kabała C., Medyńska A., Chodak T., Jezierski P., Gałka B. Karczewska A., Bortniak M. 107. 108. 109. 110. 111. 112. Karczewska A., Kabała C., Gałka B., Kocan K., Orłów K. 113. Kaszubkiewicz J., Tasz W., Andrzejczak M. Kawałko D., Kaszubkiewicz J. 114. 115. Krysiak A., Karczewska A. 116. Licznar M., Licznar S.E. Łabaz B., Bogacz A., Cybula M. 117. na zachwaszczenie buraka cukrowego. 2008, 48 (4): 1444-1447. Nasilenie występowania przędziorków (Acari: Tetranychidae) na jabłoniach odmiany Golden Delicious w różnych systemach prowadzenia sadu. 2008, 48(1): 122-125. Ocena wpływu dorodności i zaprawiania materiału siewnego na zdrowotność i produkcyjność pszenżyta ozimego w krótkotrwałej monokulturze. 2008, 48 (3): 1081-1084. Wpływ siewu rzędowego i pasowego na zachwaszczenie mieszanki jęczmienia z grochem. 2008, 48 (4): 14791482. Wpływ uproszczonej uprawy roli na mezofaunę glebową na plantacji kukurydzy. 2008, 48(1): 371-375. Kształtowanie się zachwaszczenia jęczmienia ozimego pod wpływem zróżnicowanego nawożenia organicznomineralnego. 2008, 48 (4): 1488-1491. Następczy wpływ międzyplonów ścierniskowych na zdrowotność pszenicy uprawianej w krótkotrwałej monokulturze. 2008, 48 (1): 381-384. Wybrane właściwości czarnych ziem występujących w okolicy Milicza. 2008, 59, 1: 43-51. Właściwości gleb organicznych wybranych obszarów Gór Bialskich. 2008, 59, 3/4: 31-40. Wpływ pokryw stokowych na morfologię i właściwości bielic subalpejskiego piętra Karkonoszy. 2008, 59, 1: 9099. Zróżnicowanie zawartości pierwiastków śladowych w glebach różnych zbiorowisk leśnych w dolinie rzeki Dobra. 2008, 59, 3/4: 72-80. Zmiany zawartości miedzi i arsenu w glebach wokół składowiska odpadów po flotacji rud miedzi w 12 letnim cyklu badań monitoringowych. 2008, 59, 3/4: 81-88. Chrom i inne metale ciężkie w glebach wrocławskich terenów wodonośnych na obszarze sąsiadującym z hałdą żużla żelazochromowego w Siechnicach. 2008, 59, 1: 106-111. Zmiany rozpuszczalności miedzi, ołowiu i cynku oraz ich akumulacja w kukurydzy w doświadczeniu nad zastosowaniem indukowanej fitoekstrakcji z gleb zanieczyszczonych przez huty miedzi. 2008, 59, 3/4: 97107. Zawartość makroelementów w materiale zmywanym i w erodowanych glebach Kotliny Kłodzkiej. 2008, 59, 3/4, 108-114. Właściwości gleb wybranych siedlisk leśnych na terenie parku krajobrazowego Dolina Jezierzycy. 2008, 59, 3/4: 115-121. Formy arsenu w glebach zanieczyszczonych rejonu Złotego Stoku – w świetle sekwencyjnej ekstrakcji. 2008, 59, 1: 118-127. Wpływ sposobów utrzymania gleb w sadzie jabłoniowym na wybrane elementy żyzności. 2008, 59, 1: 27-35. Właściwości substancji humusowych w czarnych ziemiach okolic Milicza. 2008, 59, 3/4: 175-184. 80 SPRAWOZDANIE DZIEKANA WYDZIAŁU ROLNICZEGO UNIWERSYTETU PRZYRODNICZEGO WE WROCŁAWIU ZA ROK 2008 118. Marzec M., Kabała C. 119. Marzec M., Kabała C. 120. Strączyńska S., Strączyński S. 21. Roczniki Nauk Rolniczych 121. Tańska-Hus B. 22. Roczniki Naukowe Stowarzyszenia Ekonomistów Rolnictwa i Agrobiznesu 122. Adamska H. 123. Berbeka T. 124. Golinowska M. 125. Gonet D. 126. Janowska- Biernat J. 127. Kalinowski J. 128. Kropsz I. 129. Kurtyka I. 130. Kutkowska B., Łabędzki H. 131. Łabędzki H. 132. Mierzwa D., Mierzwa D. 133. Minta S. 134. Orlewski M. 135. 136. SkowronekGrądziel A. Skurjat K. 137. Spiak J. 138. Stachowiak M. 139. Szuk T. 140. Szybiga K., Wpływ uziarnienia, substancji organicznej i odczynu na zawartość wymiennych form żelaza i manganu w różnych typach gleb leśnych. 2008, 59, 3/4: 195-205. Gleby rdzawe i brunatne kwaśne wytworzone ze zwietrzelin granitów w Sudetach – morfologia, właściwości i systematyka. 2008, 59, 3/4: 206-214. Ocena warunków siedliskowych pod nasadzeniami drzew na rekultywowanym składowisku popiołów elektrownianych. 2008, 59, 2: 223-22. Dynamika rozwoju oraz zasięg dzierżawy gruntów Skarbu Państwa w latach 1992-2006. 2008, G, 95, 1:118126. Rozwój na szczeblu lokalnym a konkurencyjność. 2008, 10(2): 14-18. Czynniki decydujące o poziomie cen gruntów rolnych na Dolnym Śląsku. 2008, 10(2): 18-21. Efekty produkcyjno-ekonomiczne gospodarstw ekologicznych Dolnego Śląsk. 2008, 10(3): 151-155. Konkurencyjność gospodarstwa rolnego. 2008, 10(3): 160-164. Efektywność produkcji owoców i warzyw w wybranej grupie ekologicznej gospodarstw i ich konkurencyjność. 2008, 10(4): 134-139. Technologie informatyczne a konkurencyjność w rolnictwie. Wybrane aspekty. 2008, 10(4): 161-166. Funkcjonowanie przedsiębiorców wiejskich Dolnego Śląska na rynku. 2008, 10(3): 347-351. Aktywność gospodarcza właścicieli gospodarstw agroturystycznych w powiecie kłodzkim. 2008, 10(2): 138-141. Finansowe wsparcie rolnictwa i obszarów wiejskich Regionu Dolnośląskiego z Europejskiego Funduszu Orientacji i Gwarancji Rolnej. 2008, 10(1): 226-232. Wybrane endogeniczne uwarunkowania poziomu rozwoju obszarów wiejskich Dolnego Śląska. 2008, 10(2): 154-162. Znaczenie outsourcingu w kształtowaniu konkurencyjności przedsiębiorstwa spółdzielczego. 2008, 10(3): 398-402. Rolnictwo precyzyjne jako nowoczesny sposób podniesienia konkurencyjności gospodarstw rolniczychaspekty ekonomiczne i środowiskowe. 2008, 10(3): 403406. Nabywanie nieruchomości rolnych w Polsce przez cudzoziemców. 2008, 10(1): 312-316. Znaczenie branży żywnościowej na rynku reklamy w Polsce. 2008, 10(4): 376-382. Etyczny wymiar działalności gospodarczej. 2008, 10(1): 380-383. Porównanie konkurencyjności rolnictwa i gospodarstw rolnych na Dolnym Śląsku i w Saksonii w latach 20032005. 2008, 10(3): 500-504. Ocena konkurencyjności podmiotu prowadzącego produkcję rybacką na terenie rezerwatu przyrody w oparciu o wybrane wskaźniki finansowe w latach 20042006. 2008, 10(4): 395-400. Rola mechanizacji w tworzeniu przewagi konkurencyjnej gospodarstw. 2008, 10(3): 531-535. Przestrzenny aspekt zagospodarowania miast Dolnego 81 SPRAWOZDANIE DZIEKANA WYDZIAŁU ROLNICZEGO UNIWERSYTETU PRZYRODNICZEGO WE WROCŁAWIU ZA ROK 2008 141. 23. Rośliny Oleiste – Oilseed Crops 142. 24 Zagadnienia Ekonomiki Rolnej Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu 143. 25. 144. 145. 28. Grocholski J., Sowiński J., Kulczycki G., Wardęga. Kaszubkiewicz J., Marczyk M. Spiak J., Piwowar A. 147. Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie 150. Wolski K., Szymura M. Wolski K., Szymura M., Lenard E. Wolski K., Szymura M., Lenard E. Kropsz I. 151. Prymon K. Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Bankowej w Poznaniu Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych 152. Prymon M. 153. Węgrzyn A., Prymon K. 149. 27. Kozak M., Malarz W., Kotecki A., Černý I., SerafinAndrzejewska M. Minta S. 146. 148. 26. Nowak M. Tańska-Hus B. 154. Wróblewska K., 155. 157. Kołota E. AdamczewskaSowińska K. Bąbelewski P. 158. Bąbelewski P. 159. Bąbelewski P. 160. Chohura P. Kołota 156. Śląska w warzywa i owoce. 2008, 10(4): 427-432. Analiza struktury organizacji gospodarstw dzierżawiących grunty położone na obszarach problemowych. 2008, 10(3): 541-545. Wpływ zróżnicowanej ilości wysiewu i biostymulatora Asahi SL na skład chemiczny nasion i resztek pozbiorowych soi uprawnej. 2008, 29: 217- 230. Kondycja produkcyjno-ekonomiczna dzierżawionych gospodarstw wielkoobszarowych na Dolnym Śląsku. 2008, 3(316): 122-127. Badania nad wpływem terminu siewu odmian przewódkowych pszenicy uprawianych na glebie pyłowo ilastej na plon i parametry morfologiczne roślin. 2008, Rolnictwo, 91: 7-12. Analiza właściwości żużla włóknistego pod kątem przydatności do rekultywacji starych zbiorników osadów poflotacyjnych przemysłu miedziowego. 2008, Rolnictwo, 91: 13-28. Preferencje producentów rolnych w zakresie stosowania nawozów mineralnych na Dolnym Śląsku. 2008, Rolnictwo, 91: 73-82. Waloryzacja krajobrazaowa pola golfowego w Woli Błędowej. 2008, Rolnictwo, 91: 61-72. Dendroflora obiektu golfowego w Krzyżanowicach. 2008, Rolnictwo, 91: 51-60. Dendroflora pola golfowego w Krobielowicach. 2008, Rolnictwo, 91: 37-50. Ocena struktur przepływów pieniężnych przedsiębiorstw branży rolno-spożywczej na Dolnym Śląsku. 2008, 64: 163-173. Międzynarodowe Standardy Rachunkowości w kształtowaniu standingu finansowego przedsiębiorstwa. 2008, 66: 195-201. Zarządzenie marką na rynkach zagranicznych. 2008, 10: 85-96. Ulepszenia a remonty środków trwałych. 2008, 10: 101113. Wpływ retardantów wzrostu na niektóre cechy morfologiczne wybranych gatunków ozdobnych roślin jednorocznych. 2008, 525: 485-494. Studia ogrodnicze na Uniwersytecie Przyrodniczym we Wrocławiu - historia i stan obecny. 2008, 525: 11-14. Wpływ żywych ściółek na plonowanie i wartość biologiczną papryki. 2008, 527: 59-65. Wpływ preparatu Actisil na jakość ukorzenionych sadzonek wybranych taksonów jałowca (Juniperus sp.). 2008, 525: 27-32. Wpływ preparaty Asashi SL na jakość ukorzenionych sadzonek wybranych krzewów ozdobnych z rodzaju żywotnik (Thuja sp.). 2008, 525: 33-38. Wpływ regulatorów wzrostu na cechy morfologiczne wybranych odmian werbeny ogrodowej (Verbena ×hybrida Voss) i diascji różowej (Diascia barberae Hook.). 2008, 525: 39-45. Porównanie plonowania wybranych odmian pomidora 82 SPRAWOZDANIE DZIEKANA WYDZIAŁU ROLNICZEGO UNIWERSYTETU PRZYRODNICZEGO WE WROCŁAWIU ZA ROK 2008 E. 161. Dębicka M., Chodak T. 162. Dębicka M., Chodak T. Dębicz R. 163. 164. Dębicz R. Wróblewska K. 165. Drozd J., PiątekJ., Łabaz B. Pląskowska E., ChrzanowskaDrożdż B. Gierula A., Szymura M. 166. 167. 168. Gierula A. 169. Kabała C. 170. Karczewska A., Duszyńska D. 171. Karczewska A., Kaszubkiewicz J., Jezierski P. 172. Kaszubkiewicz J., Tasz W., Andrzejczak M. 173. Kita W., Żmudzka A., Drogoś A., Paradowska A., Popardowska A. Kocowicz A. 174. 175. Kulczyki G., Spiak Z. 176. Moszczyńska E., Pląskowska E., Matkowski K., Łobczowski M. Moszczyńska E., Pląskowska E., Matkowski K., Prośba-Białczyk U. Paczkowski L. 177. 178. 179. Pęczkowski G., Orzepowski W., szklarniowego uprawianego w wełnie mineralnej. 2008, 527: 91-96. Właściwości frakcji koloidalnej gleb intensywnie nawożonych fosforem jako tło potencjalnej ruchliwości koloidów w środowisku glebowym. 2007, 520: 599-604. Stabilność koloidów w glebach intensywnie nawożonych fosforem. 2007, 520: 593-598. Dynamika rozrastania się wybranych gatunków bylin na glebie ściółkowanej i nieściółkowanej korą sosnową. 2008, 525: 73-79. Wpływ nawożenia i intensywności cięcia liści na plon i jakość liści bergenii sercowatej (Bergenia cordifolia (Haw.) Sternb.) uprawianej na zieleń ciętą. 2008, 525: 81-88. Właściwości gleb czarnoziemnych występujących w rejonie Kłodzka. 2007, 520:447-454. Ocena zdrowotności i plonowania pszenicy twardej Triticum durum Desf. w zależności od sposobu ochrony roślin. 2008, 531:177-184. Wartość przyrodnicza parku wiejskiego w Sikorzycach. 2008, 525: 127-136. Analiza dendroflory parku wokół sanatorium „Biały Orzeł” w Sokołowsku. 2008, 525: 119-126. Horizontal diversity of the clay fraction in profiles of Podzols in the Sudety Mountains. 2007, 520: 835-844. Metale ciężkie i arsen w powierzchniowych poziomach gleb leśnych Złotego Jaru na obszarze dawnego górnictwa złota i arsenu w Złotym Stoku. 2007,520: 101106. Opracowanie założeń metodycznych dla monitoringu gleb strefu ochronnej Huty Miedzi - na podstawie pilotażowych badań nad przestrzenną zmiennością właściwości gleb. 2007, 520: 485-490. Wpływ rzeźby terenu i opadów atmosferycznych na wielkość strat materiału glebowego, ładunek makroelementów i zasolenie na wybranych toposekwencjach gleb w Sudetach. 2007, 520: 491-501. Badanie występowania grzybów w wodach zanieczyszczonych ściekami komunalnymi. 2008, 531: 81-86. Wpływ wybranych czynników glebotwórczych na zawartość żelaza w glebach Karkonoszy. 2007, 520: 501507. Wykorzystanie preparatów mineralnych i mineralnoorganicznych do poprawy właściwości gleb z terenów popowodziowych. 2008, 533: 249-258. Zdrowotność siewek czterech odmian buraka cukrowego. 2008, 531: 125-130. Wpływ nawożenia pogłównego mocznikiem na stopień porażenia liści buraka cukrowego przez Cercospora beticola. 2008, 531: 131-135. Gospodarka wodno-ściekowa w gminie położonej na terenie parku krajobrazowego. 2008, 526: 415-421. Zmiany gęstości objętościowej wierzchnich warstw gleby pod wpływem czynnika atmosferycznego. 2008, 526: 83 SPRAWOZDANIE DZIEKANA WYDZIAŁU ROLNICZEGO UNIWERSYTETU PRZYRODNICZEGO WE WROCŁAWIU ZA ROK 2008 180. 181. 182. 183. 184. 185. 186. Prośba-Białczyk U. Peroń S., Pęksa A., Surma M. 187. Wróblewska K. Dębicz R. Wróblewska K. Dębicz R. 188. 29. Żywność. Nauka. Technologia. Jakość Kowalczyk T., Bogacz A. Pląskowska E., ChrzanowskaDrożdż B. Pusz W., Pląskowska E. Pusz W., Pląskowska E. Szajda E., Pływaczyk A., Kowalczyk T., Liczna M. Tendziagolska E. 189. 190. Nawirska A., Sokół-Łętowska A., Kucharska A., Biesiada A ., Bednarek M Nowak M., Trziszka T., Otto J. 121-128. Ocena zdrowotności i plonowania pszenicy twardej ozimej Triticum durum Desf. w zależności od sposobu ochrony chemicznej. 2008, 531: 177-184. Phomopsis amaranthicola – nowy patogen szarłatu uprawnego (Amaranthus cruentus). 2008, 529: 175-182. Wpływ stosowania preparatu Asahi SL na zdrowotność rzepaku ozimego. 2008, 531: 185-191. Gospodarka wodna w sztucznym profilu „Zielonego dachu”. 2008, 528: 313-320. Oddziaływanie różnych sposobów uprawy pszenżyta ozimego w monokulturze na strukturę roli. 2007, 520 (2): 759-763. Produkcja ziemniaka skrobiowego. 2008, 530: 43-53. Suszenie miazgi ziemniaczanej zaabsorbowanej na nośniku porowatym w suszarce fontannowej. 2008, 530: 381-387. Ocena wartości dekoracyjnej sześciu mało znanych roślin jednorocznych. 2008, 525: 495-502. Wpływ nawożenia i intensywności cięcia liści na plon i jakość liści bergenii sercowatej (Bergenia cordifolia (Haw.) Sternb.) uprawianej na zieleń ciętą. 2008, 525: 81-88. Porównanie zawartości frakcji włokna pokarmowego odmianach dyni z gatunku Cucurbita Maxima i Cucurbita pepo. 2008, 1(56): 65-73. Pozycja jakości posiłków wśród czynników kształtujących preferencje nabywców usług gastronomicznych. 2008, 3(58): 132-140. 5. Publikacje w pozostałych czasopismach krajowych oraz recenzowanych wydawnictwach zbiorowych: Lp. Lp. czasopi Czasopismo artykułu Autor (autorzy) Tytuł artykułu, rok, tom, str. sma 1. Zeszyty 1. Kozak K., Regeneracja roślin czterech genotypów łubinu Naukowe Maniukiewiczwąskolistnego z osi zarodkowych niedojrzałych i Akademii Caban P., Zoga M. dojrzałych nasion. 2007, Rolnictwo, 93(2): 407-411. Rolniczej w 2. ManiukiewiczZastosowanie metody DAPI do porównania Krakowie Caban P., Kozak K., chromosomów mieszańców międzygatunkowych i ich Zoga M. form rodzicielskich z rodzaju Lupinus. 2007, Rolnictwo, 93(2): 497-500. 3. Zoga M., Zastosowanie trzech technik barwienia chromosomów u Maniukiewiczwybranych form z rodzaju Lupinus. 2007, Rolnictwo, Caban P., Kozak K. 93(2): 701-705. 2. Zeszyty 4. Owsiak Z. Logistyka zaopatrzenia gospodarstw rolniczych w części Naukowe zamienne. 2008, Nauki Techniczne, 25: 83-87. Uniwersytetu Opolskiego. 6. Redaktor naczelny czasopisma wymienionego w pkt. 1 i 2 będący pracownikiem Jednostki: 7. Redaktor naczelny czasopisma wymienionego w pkt. 3 i 4 będący pracownikiem Jednostki: - prof. dr hab. Andrzej Kotecki 84 SPRAWOZDANIE DZIEKANA WYDZIAŁU ROLNICZEGO UNIWERSYTETU PRZYRODNICZEGO WE WROCŁAWIU ZA ROK 2008 Monografia naukowa, podręcznik akademicki 1. Autorstwo monografii lub podręcznika akademickiego w języku angielskim lub podstawowym dla danej dyscypliny: Lp. - Tytuł Wydawca - Autor (autorzy) - - Rok, tom, str. - 2. Autorstwo rozdziału w monografii lub podręczniku akademickim w języku angielskim lub podstawowym dla danej dyscypliny: Lp. Wydawca 1. Commission of Cultural Landscape of Polish Geographical Society, Sosnowiec 2. Lithuanian University of Agriculture, Kowno 3. Wieś Jutra, Warszawa 4. 5. 6. Tytuł Landscape assessment 9of golf course as method of valuation landscape transformed by human.[w:] Plit J., Andreychouk V. Methods of lansscape research, Dissertations commission of Cultural Landscape No 8. Changes in area structure of individual farms in Lower Silesia during years 1988-2005, [w:] Rural Development 2007. The third international conference Lithuania. The effect of biopreparations on elary stage of growth of selected grass species used for reclamation of municipal waste dumps. [w:] ,,Ornamental and special plants”, Biostimulators in modern agriculture . The use of Asahi SL biostimulator in spring rape growing. Part: Field Crops [w:] Biostimulators in modern agriculture. The effects of sowing rate and Asahi SL biostimulator on soybean growth and yield. Part: Field Crops [w:] Biostimulators in modern agriculture. The effects of different sowing rate and Asahi SL treatments on soybean seed sowing value. Part: Field Crops [w:] Biostimulators in modern agriculture. Autor (autorzy) Rok, tom, str. Wolski K., Szymura M., Kazimierska N. 2008: 139-149. Kutkowska B., Berbeka T. 2007, 2: 67-71. Gąbka D., Wolski K. 2008: 7-14. Malarz W., Kozak M., Kotecki A. 2008: 25-32. Kozak M., Malarz W., Serafin-Andrzejewska M., Kotecki A. 2008: 77-84. Kozak M., Malarz W., Serafin-Andrzejewska M., Kotecki A. 2008: 85-91. 85 SPRAWOZDANIE DZIEKANA WYDZIAŁU ROLNICZEGO UNIWERSYTETU PRZYRODNICZEGO WE WROCŁAWIU ZA ROK 2008 3. Autorstwo monografii lub podręcznika akademickiego w języku polskim lub innym niż niepodstawowym dla danej dyscypliny: Lp. Tytuł Wydawca 1. Wiedza Powszechna, LexLand 2. Wydawnictwo Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu Wydawnictwo Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu 3. 4. Wydawnictwo Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu 5. Wydawnictwo Zante, Wrocław Autor (autorzy) Wielki słownik rolniczy niemiecko-polski i polskoniemiecki. ISBN 978-8389558-18-3. Podręcznik: Ochrona gleb i rekultywacja terenów zdegradowanych. Reakcja dwóch form jęczmienia jarego pastewnego na zróżnicowane technologie uprawy Wpływ wybranych czynników agrotechnicznych na rozwój i cechy jakościowe plonu odmian rzepaku jarego. Ocena możliwości zastosowania metody wspomaganej fito ekstrakcji do rekultywacji gleb zanieczyszczonych emisjami hutnictwa miedzi angielskim i Rok, tom, str. Zimny L. 2008, Wersja CD-ROM. Karczewska A. 2008, ss. 420. Liszewski M. 2008, Rozprawy CCLIV, 565,ss. 108. Malarz W. 2008, Rozprawy CCLI, 562, ss. 84 Karczewska A., Spiak Z., Kabała C., Gałka B., Szopka K., Kocan K., Jezierski P. 2008, ss. 144. 4. Autorstwo rozdziału monografii lub podręcznika akademickiego w języku polskim lub innym niż angielskim i niepodstawowym dla danej dyscypliny: Lp. 1. Wydawca Biebrzański Park Narodowy, Uniwersytet w Białymstoku 2. 3. Instytut Medycyny Wsi 4. Instytut Stosunków Międzynarodowych Uniwersytetu Wrocławskiego Tytuł Storczyki a warunki siedliskowe Sudetów [w:] Problemy badawcze i perspektywy ochrony storczykowatych w Polsce Kiełkowanie nasion Dactylorhiza (L.) Soo zebranych z różnych populacji na Dolnym Śląsku w warunkach in vitro. [w:] Problemy badawcze i perspektywy ochrony storczykowatych w Polsce Stres jako przyczyna wypadków w rolnictwie w świetle literatury zagranicznej [w:] Stres w pracy i życiu rolnika. Jego skutki zdrowotne. Red. Bujak F., Solecki L. Polacy i Słowacy - bliscy (?) sąsiedzi. Polacy w oczach Słowaków. Słowacy w oczach Polaków, [w:] „Badania wschodnie. Problematyka wewnętrzna i międzynarodowa" red. Baluk Autor (autorzy) Rok, tom, str. Pokorny J. 2008: 43-51. Pokorny J., Kromer K. 2008: 105-108. Cież. J. 2008, 40: 120-127. Lubicz –Miszewski M. 2008: 151-174. 86 SPRAWOZDANIE DZIEKANA WYDZIAŁU ROLNICZEGO UNIWERSYTETU PRZYRODNICZEGO WE WROCŁAWIU ZA ROK 2008 W., Winnicki Z., 5. Karkonoski Park Narodowy Jelenia Góra 6. 7. PNGS, Kudowa Zdrój 8. Przemysłowy Instytut Maszyn Rolniczych w Poznaniu 9. 10. 11. Wpływ różnego nasilenia trzebieży na strukturę drzewostanu i dynamikę naturalnych odnowień w jednowiekowej monokulturze świerkowej – wyniki 30 lat eksperymentu w Karkonoskim Parku Narodowym. [w:] Mazur A., Raj A., Knapik R. Monitoring ekosystemów leśnych w Karkonoskim Parku Narodowym. Monitoring wpływu koszenia śródleśnej łąki w dolnym reglu Karkonoskiego Parku Narodowego na roślinność i liczebność populacji rzadkich gatunków roślin [w:] Mazur A., Raj A., Knapik R.(red): Monitoring ekosystemów leśnych w Karkonoskim Parku Narodowym. Gleby. [w:] Witkowski A. (red.) Przyroda Parku Narodowego Gór Stołowych. Efektywność produkcyjna uprawy ziemniaków w różnych systemach uprawy [w:] Wybrane zagadnienia ekologiczne we współczesnym rolnictwie. Red. Z. Zbytek. GMO, przepisy prawne a rolnictwo ekologiczne w Polsce [w:] Wybrane zagadnienia ekologiczne we współczesnym rolnictwie. Red. Z. Zbytek. Górskie pastwiska ekologiczne jako siedliska pożytecznych biegaczowatych (Col., Carabidae). Badania wstępne. [w:] Wybrane zagadnienia ekologiczne we współczesnym rolnictwie. Red. Z. Zbytek. Porównanie liczebności oraz struktury wiekowej populacji stonki ziemniaczanej (Leptinotarsa decemlineata Say.) na konwencjonalnych i ekologicznych uprawach ziemniaków. [w:] Wybrane zagadnienia ekologiczne we Dunajski A., Szymura T.H., Szymura M. 2008: 225-231. Żołnierz L, Wojtuń B., Raj A. 2008:290-299. Kabała C., Chodak T., Szerszeń L. 2008: 70-85. Pytlarz-Kozicka M., Golinowska M. 2008, 5: 73-82. Śniady R. 2008, 5: 36-54. Pastuszko K., Twardowski J. 2008, 5: 82-88. Kelm M., Fostiak I., Kadłubiec W. 2008, 5: 102-108. 87 SPRAWOZDANIE DZIEKANA WYDZIAŁU ROLNICZEGO UNIWERSYTETU PRZYRODNICZEGO WE WROCŁAWIU ZA ROK 2008 współczesnym rolnictwie. Red. Z. Zbytek. 12. 13. Studenckie Koło Naukowe Doradztwa Rolniczego 14. Uniwersytet Wrocławski 15. 16. Wydawnictwo Akademii Rolniczej w Szczecinie 17. Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej w Poznaniu 18. Wydawnictwo Naukowe UAM Poznań. 19. 20. Wydawnictwo SGGW Warszawa Stan i możliwości rozwoju rolnictwa ekologicznego na terenie Dolnego Śląska. [w:]: Wybrane zagadnienia ekologiczne we współczesnym rolnictwie. Red. Z. Zbytek. Gospodarstwa rolne Kotliny Kłodzkiej – bariery rozwoju [w:] Warunki rozwoju obszarów wiejskich. Kolonizacja przedpola lodowca Werenskiolda (Spitsbergen Zachodni) przez sinice i rośliny [w:] Kowalska A., Latocha A., Marszałek H. i Pereyma J., Środowisko przyrodnicze obszarów polarnych, Reliktowe i fosylne gleby w rejonie zatoki Nottighambukta, SW Spitsbergen. [w:] Kowalska A.,. Latocha A., Marszałek H., Pereyma J. (red.) Środowisko przyrodnicze obszarów polarnych Teraźniejszość i przyszłość spółdzielni rolniczych w opinii kadry zarządzającej [w:] Zrównoważony rozwój lokalny. Unijne instrumenty wsparcia rolnictwa i obszarów wiejskich w latach 2007-2013 Red. naukowa Mickiewicz A. Mickiewicz P. Marka w dynamicznej koncepcji produktu [w:] Zarządzanie produktemteoria, praktyka, perspektywy Selen w glebach i roślinach [w:] Na Pograniczu Chemii i Biologii. Wpływ nawadniania kroplowego na wzrost i plonowanie drzew jabłoni w warunkach klimatycznych Polski. [w:] Na Pograniczu Chemii i Biologii. Ekonomiczne i społeczne aspekty rozwoju turystyki wiejskiej [w]: Szanse i bariery rozwoju turystyki wiejskiej w Sudetach. Tendziagolska E. 2008, 5: 24-29. Dyszewski A. 2008, 5: 123 – 129. Wojtuń B., Matuła J., Pereyma J. 2008: 228-236. Kabała C., Zapart J. 2008: 28-37. Mierzwa D. Kaszuba R. 2008: 135-142. Prymon M. 2008: 489-496. Kuźniewski R., PatorczykPytlik B 2007, 19: 297-302. Sokalska D., Szewczuk A. 2007, 19: 29-34 . Kurtyka I. 2008: 69 – 79. 88 SPRAWOZDANIE DZIEKANA WYDZIAŁU ROLNICZEGO UNIWERSYTETU PRZYRODNICZEGO WE WROCŁAWIU ZA ROK 2008 Redakcja naukowa: Izabella Sikorska – Wolak 21. Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu 22. Wydawnictwo Uniwersytetu HumanistycznoPrzyrodniczego J. Kochanowskiego, Kielce Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego 23. 24. 25. 26. 27. 28. 29. 30. Wydawnictwo Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu Skala i formy oddziaływania instrumentów wspierania rolnictwa i obszarów wiejskich na Dolnym Śląsku [w:] Współczesne problemy polityki ekonomicznej. Redakcja naukowa Zbigniew Przybyła Współczesne i subfosylne zbiorowiska roślinne torfowisk polskiej części Gór Izerskich. [w:] Żurek S. (red.) Torfowiska gór, wyżyn i nizin Zrównoważony rozwój obszarów wiejskich Dolnego Śląska [w:] Wieś i rolnictwo w procesie zmian., Red. naukowa Stanisława Sokołowska i Anna Bisaga Dochody gospodarstw ekologicznych Dolnego Śląska [w:]Wieś i rolnictwo w procesie zmian., Red. naukowa Stanisława Sokołowska i Anna Bisaga Szanse rozwojowe rolnictwa w przestrzeni europejskiej [w:]Wieś i rolnictwo w procesie zmian., Red. naukowa Stanisława Sokołowska i Anna Bisaga Rośliny zbożowe [w:] Fizjologiczne podstawy żywienia zwierząt. Praca zbiorowa pod red. W. Zawadzkiego Kukurydza [w:] Fizjologiczne podstawy żywienia zwierząt. Praca zbiorowa pod red. W. Zawadzkiego Rośłiny strączkowe [w:] Fizjologiczne podstawy żywienia zwierząt. Praca zbiorowa pod red. W. Zawadzkiego Rzepak [w:] Fizjologiczne podstawy żywienia zwierząt. Praca zbiorowa pod red. W. Zawadzkiego Rośłiny okopowe [w:] Fizjologiczne podstawy żywienia zwierząt. Praca Kutkowska B. 2008: 189-200. Tomaszewska K. 2008: 117-123. Adamska H. 2008, 2: 97-103. Golinowska M. 2008, 2: 137-145. Mierzwa D. 2008, 1: 187-193. Chrzanowska-Drożdż B. 2008, 13: 353-379. Chrzanowska-Drożdż B., Sowiński J. 2008, 13: 379-386. Kozak M., Malarz W., Kotecki A. 2008, 13: 397-422. Malarz W., Kozak M., Kotecki A. 2008, 13: 441-449. Prośba-Białczyk U. 2008, 13: 387-396. 89 SPRAWOZDANIE DZIEKANA WYDZIAŁU ROLNICZEGO UNIWERSYTETU PRZYRODNICZEGO WE WROCŁAWIU ZA ROK 2008 zbiorowa pod red. W. Zawadzkiego 31. 32. 33. Wydawnictwo Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu 34. 35. 36. 37. 38. 39. 40. 41. Wydawnictwo Uniwersytetu Zielonogórskiego. Rośłiny motylkowe drobnonasienne [w:] Fizjologiczne podstawy żywienia zwierząt. Praca zbiorowa pod red. W. Zawadzkiego Trawy w uprawie polowej [w:] Fizjologiczne podstawy żywienia zwierząt. Praca zbiorowa pod red. W. Zawadzkiego Oddziaływanie polifenolowych ekstraktów owocowych z błonami naturalnymi i lipidowymi [w:] Błony biologiczne Właściwości przeciwutleniające polifenolowych ekstraktów owocowych [w:] Błony biologiczne Rola albuminy w destrukcji błon liposomów indukowanej chlorkami tributylo- i trifenylocyny [w:] Błony biologiczne Flawonoidy jako przeciwutleniacze przed peroksydację indukowaną fenolowymi związkami cyny i ołowiu w obecności UV [w:] Błony biologiczne Pompy protonowe i kanały potasowe w błonie wakuolarnej komórek roślinnych [w:] Błony biologiczne Zmiany kształtu erytrocytów i płynności ich błony indukowane związkami organicznymi cyny [w:] Błony biologiczne Wplyw chlorometyloołowiu na właściwości statystyczne sygnału prądowego z łatki tonoplastu Beta vulgaris [w:] Błony biologiczne Aktywność przeciwutleniająca polifenoli oraz ich wpływ na właściwości błony erytrocytów [w:] Błony biologiczne Bezpośrednie inwestycje zagraniczne z UE i innych krajów w Polsce 1990-2006 [w:] Stosunki gospodarcze Sowiński J. 2008, 13: 423-432. Sowiński J. 2008, 13: 434-440. Bonarska-Kujawa D., Pruchnik H., Dudra A., Sarapuk J., Oszmiański J. Kleszczyńska H. 2008: 135-136. Bonarska-Kujawa D., Włoch A., Kleszczyńska H, Oszmiański J. 2008: 137-142. Gabrielska. J., Pyrkosz K., Przestalski S. 2008: 169-173. Gabrielska. J., Pyrkosz K., Przestalski S. 2008:174-180. Karcz W., Trela Z., Burdach Z., Przestalski S. 2008: 63-69. Kleszczyńska H., BonarskaKujawa D., Przestalski S. 2008: 75-80. Miśkiewicz J., Trela Z., Karcz W., Przestalski S. 2008: 249-255. Włoch A., Bonarska-Kujawa D., Sarapuk J., Oszmiański J., Kleszczyńska H. 2008: 331-336. Popławski M. 2008: 256-284. 90 SPRAWOZDANIE DZIEKANA WYDZIAŁU ROLNICZEGO UNIWERSYTETU PRZYRODNICZEGO WE WROCŁAWIU ZA ROK 2008 integrującej się Europy. 42. Wydawnictwo CeDeWu. 43. Wydawnictwo: Adam Marszałek, Toruń Skutki napływu bezpośrednich inwestycji zagranicznych w rozwoju gospodarczym Polski w okresie transformacji systemowej [w:] Polityka wzrostu gospodarczego w Polsce i w Unii Europejskiej. Mniejszości narodowe na Słowacji i ich ochrona prawna, [w:] red. Żurko J, Komunikacja międzykulturowa, wewnątrzkulturowa, społeczna. Popławski M. 2008: 267-280. Lubicz-Miszewski M. 2008: 246-267. 5. Redaktor naczelny wieloautorskich monografii, podręcznika akademickiego lub serii wydawniczej Lp. Wydawca Tytuł 1. Studenckie Koło Naukowe Doradztwa Rolniczego Wydawnictwo Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu Wydawnictwo Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu Wydział V Nauk Rolniczych, Leśnych i Weterynaryjnych Polskiej Akademii Nauk Warunki rozwoju obszarów wiejskich Dyszewski A. 2008, V edycja, ss. 256. Błony biologiczne Gabrielska J., Misiak P. 2008, ss.356. Fizjologiczne podstawy żywienia zwierząt. Praca zbiorowa pod red. W. Zawadzkiego Choroby rośłin na tle zmian klimatycznych (Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych) Kotecki A. 2008, ss. 467. Pląskowska E. 2008, 531, ss. 269. 2. 3. 4. Autor (autorzy) Rok, tom, str. 91