Porównanie niektórych właściwości chloroplastów i mitochondriów z

advertisement
CYTOSOL (cytoplazma podstawowa) – część protoplastu pozbawiona organelli. Jest miejscem, gdzie zachodzi
wiele procesów metabolicznych, np. glikoliza, biosynteza i proteoliza białek, synteza nukleotydów. Jest to
płynny koloid mający zdolność płynnego przekształacania się ze stanu zolu w żel. Cytosol składa się z:
- fazy wodnej: woda, drobnocząsteczkowe metabolity (aminokwasy, monosacharydy, lipidy, jony K,
Na, Ca, Mg i H) i białka rozpuszczalne,
- fazy białkowej (matriks cytoplazmatyczna): sieć włókien białkowych o dynamicznej, niejednorodnej i
zmieniającej się strukturze złożonej z cytoszkieletu i mikrotrabekul. W fazie tej jest kilka tysięcy
rodzajów białek pełniacych różne funkcje, np. kataliza enzymatyczna, transport i wymiana jonów i
metabolitów, ruch wewnątkomórkowy;
- mikrotrabekule: pasemka białkowe łączące w całość struktury cytoszkieletu i organelle,
- cytoszkielet: trójwymiarowa sieć włókien białkowych przebiegających w cytosolu, na którą
składają się: mikrotubule i mikrofilamenty aktynowe. Funkcje: bierze udział we wzroście i
różnicowaniu się komórek, przemieszczaniu się organelli, ruchu cytoplazmy, podziałach
komórkowych (buduje fragmoplast i wrzeciono kariokinetyczne) oraz w syntezie ściany
komórkowej.
SYSTEM BŁON WEWNĘTRZNYCH – sktruktury błonowe włączone w różne szlaki transportu
pęcherzykowego. Głównymi składnikami tego systemu w komórce roślinnej są:
- retikulum endoplazmatyczne,
- aparat Golgiego,
- pęcherzyki transportujące: pochodne wyżej wymienionych organelli,
- wakuole, otoczka jądrowa, błona komórkowa.
Funkcje: biogeneza organelli i gromadzenie różnych substancji, biosynteza białek, lipidów i polisacharydów
oraz ich transport pomiędzy organellami i do ściany komórkowej.
RETICULUM ENDOPLAZMATYCZNE (ER) lub siateczka wewnątrzplazmatyczna – labilny system w
postaci sieci utworzonej z wzajemnie powiązanych tubul – retikulum gładkie, cystern – retikulum ziarniste
(„szorstkie”) i pęcherzyków.
Funkcje:
- biosynteza i transport białek (ER ziarniste) oraz biosynteza lipidów zapasowych i wchodzących w
skład błon (ER gładkie),
- tworzenie i transport fragmentów błon,
- gromadzenie białek zapasowych,
- biogeneza ciał olejowych i magazynowanie lipidów,
- kompartamentacja komórki.
APARAT GOLGIEGO – u roślin wyższych dynamiczny komplet 4-8 stosów Golgiego (diktiosomów)
utworzonych z dyskowatych cystern, związanych z nimi sieci trans aparatu Golgiego oraz matriks Golgiego.
Cysterny stosu Golgiego cechują się wyraźną polarnoscią: cysterny cis (strona tworząca) i cysterny trans
(strona dojrzewająca).
Funkcje:
- biosynteza polisacharydów wchodzących w skład podłoża ściany komórkowej,
- synteza i dojrzewanie oligosacharydów ściany komórkowej,
- dojrzewanie glikoprotein ściany komórkowej,
- biosynteza prekursorów celulozy ściany komórkowej i syntazy celulozowej
- biosynteza glikolipidów błony komórkowej,
- sortowanie i opakowywanie produktów aparatu Golgiego,
- bezpośredni udział w cytokinezie,
- transport błon: transport glikoprotein, polisacharydów, białek za pomocą pęcherzyków
WAKUOLA – region komórki ograniczony pojedynczą błoną komórkową zwaną tonoplastem. W komórkach
roślinnych wyróżnia się dwa rodzaje wakuol:
-
wakuole lityczne
-
wakuole gromadzące białka zapasowe
Wakuole de novo powstają z sieci trans diktiosomu lub bezpośrednio z ER oraz przez podział istniejących.
Funkcje:
-
wakuole jako lizosomy: zawierają liczne enzymy hydrolityczne i utleniające umożliwiające
przeprowadzanie procesów degradacyjnych,
-
gromadzą różne substancje: barwniki kwiatowe (antocyjany, flawonoidy), czerwone betalainy korzenia
buraka, jony nieorganiczne, cukry, kwasy organiczne (często w tak dużych stężeniach, że tworzą
kryształy), aminokwasy oraz ciała białkowe (w nasionach)
-
utrzymują odpowiednią wartość turgoru: ciśnienie hydrostatyczne warunkujące mechaniczną sztywność
i określony kształt komórek,
-
funkcje obronne: synteza substancji zniechęcających do zjadania (np. nadających gorzki smak
nasionom) lub toksycznych dla grzybów, bakterii, wirusów, np. białka obronne, inhibitory lub enzymy,
które mogą degradować ścianę komórkową mikroorganizmów lub inaktywować ich fitotoksyny;
-
detoksykacja komórki: gromadzenie metabolitów wtórnych toksycznych dla cytoplazmy, np. nikotyna,
kodeina, dopamina, morfina, papaweryna; niektóre metabolity wtórne, zwane atraktantami, mogą
zwiększać atrakcyjność roślin dla zwierząt zapylających kwiaty lub rozsiewających nasina (np. terpeny,
żywice), inne chronią przed UV (flawonoidy lub kumaryny) a jeszcze inne mają charakter insektycydów
lub antybiotyków, np. niektóre antocyjany,
-
wzrost objętościowy komórki: powiększanie się komórek jest kluczowym procesem prowadzącym do
wzrostu całej rośliny, np. wydłużanie się komórek zachodzi bez konieczności wzrostu liczby organelli
czy zawartości białek cytoplazmatycznych
Dowody potwierdzające teorię endosymbioz (SET)
1. Nowe mitochondria i chloroplasty powstają przez podział organelli już istniejących w komórce, a nie są
budowane de novo.
2. Mitochondria i chloroplasty zawierają własny DNA, który potrafią samodzielnie replikować.
3. Ich genomem są niewielkie, koliste cząsteczki DNA, nie oddzielone błoną od reszty organellum (nie ma
jądra).
4. Budowa genów organellowych jest bardzo podobna do prokariotycznych.
6. Rybosomy mitochondriów i chloroplastów mają budowę niemal identyczną z prokariotycznymi.
7. Rybosomalny RNA oraz białka mitochondriów i chloroplastów są bardzo podobne do analogicznych
cząsteczek bakteryjnych.
8. Mitochondria i chloroplasty przeprowadzają własną biosyntezę białka i przebiega ona podobnie jak u
prokariota.
9. Istnieją dane potwierdzające możliwość przemieszczania się DNA z organelli do jądra. Na przykład pewne
geny u jednych organizmów obecne są w genomie organellowym, a innych w jądrowym. Przeprowadzono
także eksperymenty, podczas których obserwowano przechodzenie genów z organelli do jądra.
Podział roślin na podstawie budowy i trwałości pędów
Rośliny drzewiaste
Drzewa: rośliny długowieczne. Główna łodyga nazywa się pniem, na pewnej wysokości rozgałęzia się on na
grube konary i cieńsze gałęzie, tworzące koronę drzewa. Kwitną i owocują wielokrotnie, czyli są
polikarpiczne.
Krzewy: żyją krócej niż drzewa, mają mniejsze rozmiary i nie wykształcają pnia głównego. Rozgałęziają się u
dołu i wytwarzają wiele łodyg, często zagęszczonych przez odrosty korzeniowe.
Krzewinki: niskie rośliny wieloletnie o zdrewniałych łodygach, tworzące gęste zarośla.
Rośliny zielne
Rośliny jednoroczne: cykl rozwojowy od wykiełkowania z nasienia do wydania własnych nasion przechodzą w
ciągu jednego okresu wegetacyjnego. Okres zimy przebywają w postaci nasion; są monokarpiczne.
Większość roślin uprawnych należy do jednorocznych.
Rośliny dwuletnie: do odbycia pełnego cyklu rozwojowego potrzebują dwóch sezonów wegetacyjnych. W
pierwszym roku wytwarzają przyziemną rozetę liści asymilacyjnych i organy spichrzowe, zaś w
drugim wydają pędy kwiatonośne i nasiona, po czym zamierają; są monokarpiczne; np. kapusta,
burak, marchew, rzodkiewka.
Rośliny wieloletnie (byliny): są najczęściej polikarpiczne. Ich pędy nadziemne corocznie obumierają a na
wiosnę rozwijają się nowe. Zimują w postaci kłączy, bulw, cebul lub korzeni spichrzowych. Należą
tu wieloletnie trawy, rośliny motylkowate, rośliny cebulowe, ziemniak, mniszek, ostrożeń i wiele
chwastów.
Poziomy organizacji morfologicznej w świecie roślin
1. Formy jednokomórkowe (pełzak, wiciowiec, forma kokoidalna); wiele bakterii,
Jednokomórkowce
sinic i glonów;
2. Formy kolonijne
- cenobia: sinice z rodzaju Gleocapsa
- skupienia komórek: wiele bakterii, zielenice z rodaju Pediastrum
- kolonie właściwe: zielenice z rodzaju Volvox
3. Formy plechowe
- plechy komórczakowe: plazmodia śluzowców, strzępki niższych grzybów
właściwych, np. sprzężniaków, cenocyty wielu zielenic, np. woszerii
Plechowce
- plechy nitkowate: wiele bakterii, sinic i glonów
- plechy plektenchymatyczne ( wiele krasnorostów i brunatnic) i
pseudoparenchymatyczne (owocniki i skleroty grzybów wyższych)
- plechy tkankowe: brunatnice, np. listownica i morszczyn
Organowce
4. Poziom organizacji morfologicznej mszaków
5. Kormus: ciało zbudowane z organów (łodygi, liści i korzeni) i wielu tkanek
Kolonia – wielokomórkowa forma organizmu, w której pojedyncze
komórki zachowują mniejszą lub większą niezależność
Plecha – wielokomórkowe lub przynajmniej wielojądrowe ciało glonów, grzybów,
sinic i bakterii nie zróżnicowane na organy i zbudowane z jednego rodzaju tkanki.
Różnice strukturalne pomiędzy komórkami prokariotycznymi i eukariotycznymi
Jądro komórkowe
Chromatyna
Chromosomy
Podział jądra
Mitochondria
Chloroplasty
Procaryota
Eucaryota typu roślinnego
brak, występuje nukleoid
występuje: otoczka jądrowa,
jąderko, RNA, chromatyna
DNA w komplesie z histonami
występują, kilka lub wiele
mitoza (kariokineza)
pozbawiony otoczki jądrowej
brak
brak, występuje genofor
nie występuje
brak, występują mezosomy
brak, występują chromatofory i
tylakoidy
brak
brak
70S
występują
występują
brak
brak
występuje
występuje
80S (w mitochondriach i
chloroplastach rybosomy 70S)
występują
występuje
rzadko, jedynie gazowe
występują często
Cytoszkielet
DNA pozajądrowy
brak
plazmidy
występuje
kolisty DNA w mitochondriach i
chloroplastach
Błony biologiczne
niezdolne do endocytozy i
egzocytozy
złożony polimer: peptydoglikan
(mureina, mukopeptyd)
obecny w ścianie wielu gatunków
1-10 µm
zdolone do endocytozy i
egzocytozy
celulozowa, substancje
pektynowe i hemicelulozy
nie występuje
35-150 µm
Retikulum endoplazmatyczne
Aparat Golgiego
Rybosomy
Lizosomy/Sferosomy
Kompartmentacja
Wakuole
Ściana komórkowa
Kwas pimelinowy
Wielkość komórki
Podział organizmów żywych na domeny i królestwa
Domena ARCHAEA - archebakterie
- metanogenne: Methanospirillum, Methanobacterium, Methanococcus
- termoacidofilne: Sulfolobus, Thermococcus
- eksremalnie halofilne: Halobacterium, Halococcus
Domena Bacteria – eubakterie
Gromada Cyanobacteria – sinice
Gromada Prochlorophyta – prochlorofity
Gromada Bacteria – bakterie
Domena Eukarya
Królestwo Fungi – grzyby
Gromada Chytridiomycota – skoczkowe
Gromada Zygomycota – sprzężniowe
Gromada Ascomycota – workowce
Gromada Basidiomycota – podstawczaki
Gromada Lichenes - porosty
Królestwo Protista
Królestwo Animalia – zwierzęta
Królestwo Plantae – rośliny
Królestwo Plantae – rośliny
Rośliny pozbawione tkanek przewodzących z dominacją gametofitu
Gromada Hepaticophyta – wątrobowce
Gromada Anthocerotophyta – glewiki
Gromada Bryophyta – mchy
Rośliny naczyniowe z dominacją sporofitu
Rośliny zarodnikowe
Gromada Psilotophyta - psylotowe
Gromada Lycophyta – widłakowe
Gromada Sphenophyta – skrzypowe
Gromada Pterophyta – paprociowe
Rośliny nasienne
- o nasionach nieosłoniętych
Gromada Cycadophyta – nagozalążkowe wielkolistne
Gromada Conipherophyta – nagozalążkowe drobnolistne
Gromada Ginkgophyta – miłorzębowe
Gromada Coniferophyta – szpilkowe
Gromada Gnetophyta – gniotowe
- o nasionach zawartych w owocach
Gromada Anthophyta (Angiospermae) – rośliny kwiatowe (okrytozalążkowe)
Klasa Monocotyledones (Liliopsida) – jednoliścienne
Klasa Eudicotyledones (Dicotyledones) – dwuliścienne
Główne składniki ścian komórkowych roślin
Związki fenolowe
Polisacharydy
Faza mikrofibrylarna
Białka
Celuloza
Faza amorficznej matriks
Hemicelulozy
ksyloglukan
ksylany
glukomannany
kaloza
Pektyny
homogalakturonan
ramnogalakturonan
Ligniny
Kwasy fenolowe, głównie
kwas ferulowy,
Inne związki fenolowe, np.
flawonoidy
SŁADNIKI KOMÓRKI ROŚLINNEJ
Ściana komórkowa
Blaszka środkowa
Pierwotna ściana komórkowa
Wtórna ściana komórkowa
Protoplast
Jądro
Otoczka jądrowa
Nukleoplazma
Matriks jądrowa
Chromatyna (Chromosomy)
Jąderko
Białka strukturalne
Białka enzymatyczne, np.
peroksydazy, oksydazy
pektynazy, hydrolazy
Białka obronne
Białka strukturalne
Cytoplazma
Błona komórkowa (plazmolema)
Cytozol
Organelle otoczone dwiema błonami
Plastydy
Mitochondria
Organelle otoczone jedną błoną
Peroksysomy
Wakuole
System błon wewnętrznych*
Retikulim endoplazmatyczne
Aparat Golgiego
Pęcherzyki transportujące
Plazmodesmy
Cytoszkielet
Mikrotubule
Mikrofilamenty aktynowe
Rybosomy
Ciała olejowe (sferosomy)
w skład tego sytemu wchodzą też wakuole, błona komórkowa oraz otoczka jądrowa
*
Biochemiczne i strukturalne cechy wspólne roślin osiowych i zielenic
1. barwiki fotosyntetyczne – chlorofil a i b oraz dodatkowe barwniki, takie jak -karoten i ksantofil luteina,
2. skrobia jest powszechnym materiałem zapasowym, przy czym magazynowana jest ona na terenie
chloroplastów,
3. otoczka chloroplastów składa się z dwóch błon,
4. ściana komórkowa zbudowana głównie z celulozy,
5. mechanizm cytokinezy: trwałe wrzeciono kariokinetyczne, które przekształca się później we fragmoplast,
gdzie tworzy się nowa ściana komórkowa.
Porównanie niektórych właściwości chloroplastów i mitochondriów z komórkami prokariotycznymi
bakterii i z komórką eukariotyczną
Chloroplasty
Mitochondria
-
Bakterie
-
Komórka
eukariotyczna
+
Rybosomy wrażliwe na terecyklinę
+
+
-
Obecność kardiolipiny (fosfolipid) w błonie
+
+
-
Białka histonowe w kompleksie z DNA
-
-
+
Koliste cząsteczki DNA
+
+
-
Obecność 5.8S rRNA w rybosomach
-
-
+
N-formylometionina jako „start” w translacji
+
+
-
Rybosomy 70 S
+
+
-
Rybosomy 80 S
-
-
+
Rybosomy wrażliwe na cykloheksamid
Rozmnażanie się roślin - proces wytwarzania nowych osobników roślinnych służący do zachowania i
rozprzestrzeniania gatunku. Rozmnażanie roślin polega na podzieleniu się całego organizmu na części lub też na
oddzieleniu przez roślinę rodzicielską specjalnych fragmentów w postaci pojedynczych komórek, grup komórek
lub organów, które mogą dać początek nowym osobnikom.
1. Rozmnażani bezpłciowe - odbywa się za pomocą jedno- lub wielokomórkowych utworów zdolnych do regeneracji i rozwoju w nowego osobnika
przez podział - u organizmów jednokomórkowych
wegetatywnie - u organizmów wielokomórkowych
 rozpad kolonii na pojedyncze komórki, z których każda odtwarza nową –
u wielu kolonijnych glonów i sinic,
 wielokrotne podziały komórek w obrębie kolonii – kolonijne glony, np. z
rodzaju Volvox
 fragmentacja plechy – wielokomórkowe sinice, glony i grzyby oraz
porosty, mszaki i rośliny wyższe,
 rozmnóżki – mszaki i rośliny naczyniowe (cebulkowate rozmnóżki pąkowe
– bulwki, pąki zimujące – turiony, rozmnóżki pąkowe u form
żyworodnych),
 przekształcone pędy: rozłogi, kłącza, bulwy, cebule – rośliny wyższe,
 sadzonki, odkłady, szczepienie – rośliny wyższe,
przez zarodniki (mitospory) - u wielokomórkowych sinic, glonów i grzybów: endospory i egzospory: zarodniki (akinety,
oidia, konidia), zarodniki przetrwalnikowe (chlamydospory); zoospory (pływki)
przez mejospory
przez apomiksję
2. Rozmnażanie płciowe - odbywa się za pomocą specjalnych komórek
rozrodczych, zwanych gametami.
Widliczka – nawiązanie do roślin nasiennych
1. różnozarodnikowość
2. zmniejszenie liczby megaspor w megasporangium
3. redukcja gametofitów i ich częściowy rozwój w zarodnikach
4. rozwój zarodka sporofitu częściowo w megasporze
5. przypadki dojrzewania przedrośli żeńskich i zapłodnienia komórki jajowej wewnątrz
megasporangiów znajdujących się na sporoficie.
Tendencje rozwojowe stanowiące początek przystosowania się gametofitu do życia na sporoficie.
Ewolucja przemiany pokoleń roślin telonomych
1. specjalizacja i silny rozwój sporofitu, który staje się pokoleniem dominującym: z prostego
jednotelomowego utworu stał się organizmem o skomplikowanej budwie i wielu różnych
organach.
2. silna redukcja gametofitu: przestał on być niezależną rośliną i całe jego życie przebiega w
otoczeniu tkanek sporofitowych - gametofit stał się częścią sporofitu.
3. ewolucja mejospor: początkowo tworzą się one w dużych ilościach i są izosporami; w dalszym
etapie ewolucji następuje ich zróżnicowanie na mikrospory i makrospory, z redukcją liczby tych
ostatnich do 4 u paprotników różnozarodnikowych i 1 u roślin nasiennych. Jednocześnie nastąpiło
utrwalenie się płci zarodników.
4. uzniezależnienie się aktu zapłodnienia od obecności wody: poczatkowo ruchome plemniki
przepływają aktywnie w środowisku wodnym do rodni; u roślin nasiennych nastąpiła redukcja
plemników do pozbawionych możliwości czynnego ruchu komórek plemnikowych, biernie
przenoszonych do komórki jajowej za pomocą łagiewki pyłkowej
Rozmnażanie wegetatywne roślin nasiennych
Rozmnażanie wegetatywne polega na regeneracji, czyli odtworzeniu całego organizmu z jego części.Ten sposób
rozmnażania występuje u roślin wieloletnich, np. u traw, roślin motylkowatych, ziemniaków, truskawek, drzew i krzewów
owocowych, wielu roślin ozdobnych oraz licznych chwastów. Nowe osobniki rozwijają się z pąków normalnych lub
przybyszowych rośliny macierzystej. Potomstwo powstałe wegetatywnie z jednego osobnika nazywa się klonem i jest
genetycznie jednolite.
I. Rozmnażanie z pędów i korzeni
- podziemne kłącza i rozłogi: podbiał, perz, rabarbar, szparagi, kosaciec,
konwalia,
- bulwy pędowe: ziemniaki,
- cebule: czosnek, tulipan
- rozłogi nadziemne i wici: jaskier rozłogowy, truskawki
- rozmnóżki (małe cebulki w kątach liści): ziarnopłon, w kwiatostanach czosnku
- odrosty korzeniowe: róża, jeżyna, tarnina, bez lilak, śliwa, jarzębina, świerk,
szczaw,
II. Sadzonki i odkłady – rozmnażanie przez fragmentację, czyli oddzielenie się zwykłego kawałka rośliny, zdolnego do
dalszego samodzielnego życia
- sadzonki pędowe: odcięta część rośliny zdolna do ukorzenienia się i
rozwinięcia pędu; odznaczają się biegunowością: porzeczki, winorośl, wierzba, topola, świerk,
moczarka kanadyjska
- sadzonki liściowe, np. u begonii,
- sadzonki korzeniowe: wypuszczają pędy z pąków przybyszowych: wiśnia,
śliwa, leszczyna, maliny, chrzan,
- odkłady: przygięte boczne gałęzie do ziemi, gdzie się zakorzeniają; odkłady
odcina się i przesadza: agrest, orzech włoski, morwa, winorośl
III. Szczepienie: transplantacja odciętego pąka, tzw. oczka, albo odcinka młodego pędu z kilkoma pąkami, tzw. zraza, na
odpowiednio przycięty pęd innej zakorzenionej rośliny, czyli podkładkę.
Rodzaje komórek i ich funkcje w drewnie i w łyku
Główna funkcja
Rodzaj komórki
Ksylem
Przewodzenie wody i związków mineralnych
Elementy trachealne
Cewki (tracheidy)
Człony naczyń
Wzmacnianie
Włókna
Gromadzenie materiałów zapasowych
Parenchyma
Floem
Długodystansowy transport produktów
asymilacji
Elementy sitowe
Komórki sitowe
Człony rurek sitowych
Sklerenchyma
Włókna
Wzmacnianie
Gromadzenie materiałów zapasowych
Parenchyma
Klasyfikacja tkanek
TYP
UKŁAD
Tkanki twórcze
Tkanki stałe
RODZAJ
ODMIANA / TYP KOMÓREK
Marystemy:
- wierzchołkowe
- podwierzchołkowe
- boczne
- interkalarne
Dermalny
Epiderma
Peryderma → Martwica korkowa
Podstawowy
Miękisz (parenchyma)
- zasadniczy
- zieleniowy (chlorenchyma)
- spichrzowy ( w tym miękisz w
- powietrzny (aerenchyma)
Kolenchyma
- kątowa
- płatowa
- lukowa
- włóknista
Sklerenchyma
- włókna
- sklereidy
Drewno (ksylem)
- cewki (tracheidy)
- człony naczyń
Łyko (floem)
komórki sitowe
Waskularny
komórki Strasburgera (k. album
człony rurek sitowych
komórki towarzyszące
Merystemy pierwotne
Protoderma
Tkanki pierwotne
Epiderma
(układ dermalny)
Protomerystem
Pramiękisz
Tkanki podstawowe
(parenchyma, kolenchyma, sklerenchyma)
(układ podstawowy)
Prokambium
Ksylem pierwotny, floem pierwotny
(układ waskularny)
POWSTANIE MIKROGAMETOFITU (MĘSKIEGO) = MIKROSPOROGENEZA +
MIKROGAMETOGENEZA
k. parietalne (ścienne) → ściana woreczka pyłkowego
MIKROSPOROGENEZA = k. subepidermalne
pierwotne k. sporogenne → k. macierzyste mikrospor
(mikrosporocyty) → (M!) MIKROSPORY
MIKROGAMETOGENEZA = podział mitotyczny mikrospory na k. wegetatywną i k. generatywną oraz rozwój sporodermy
(celulozowa intyna i
egzyna zbudowana ze sporopoleniny) =(gametofit męski)
POWSTANIE MEGA(MAKRO-)GAMETOFITU (ŻEŃSKIEGO) = MEGA(MAKRO-)SPOROGENEZA +
MEGA (MAKRO-)GAMETOGENEZA
MEGASPOROGENEZA = k. archesporialna → pierwotna k. sporogenna → k. macierzysta megaspor (megasporocyt) → (M!) 4
megaspory →
1 MEGASPORA FUNKCJONALNA
MEGAGAMETOGENEZA = proces rozwoju megaspory funkcjonalnej poprzez podziały mitotyczne w woreczek zalążkowy
=(gametofit żeński)
RODZAJE ZAPYLENIA
1.
Autogamia, samopylność
2.
Geitonogamia, zapylenie sąsiedzkie
3.
Ksenogamia, zapylenie krzyżowe
Autogamia może zachodzić w:
- kwiatach klejstogamicznych (zamkniętych)
- kwiatach chasmogamicznych (otwartych)
Mechanizmy zapobiegające atogamii:
- samopłonność (samoniezgodność)
- heterostylia (różnosłupkowatość)
- dwupienność gatunków
- dichogamia, rozdzielenie płci w czasie
- protoandria (przedprątność)
- protogynia (przedsłupność)
SPOSOBY ZAPYLENIA
1.
hydrogamia (wodopylność)
2.
anemogamia (wiatropylność)
3.
zoidiogamia (zwierzęcopylność)
Download