Untitled - Turismo da Madeira

AFVersocapaGuia.indd 1
10-10-2011 10:19:51
Wbrew temu, co się ogólnie sądzi, aby znaleźć wymarzone
miejsce na spędzenie urlopu wcale nie trzeba podróżować
daleko. Należy po prostu odwiedzić Maderę, a powodów
ku temu jest wiele!
Madera to nie tylko zachwycające krajobrazy porośniętych
zielenią gór, to także łagodny klimat, sympatia mieszkańców oraz spokojny i bezpieczny wypoczynek.
Aby naprawdę poznać Maderę, należy wspiąć się na jeden
ze szczytów i podziwiać fantastyczne, zapierające dech
w piersiach widoki, należy wędrować szlakami i ścieżkami
po lasach Laurissilva, wzdłuż tras zwanych levadas, które
mają łączną długość 1400 km.
Ulice Funchal są malownicze a zarazem kosmopolityczne.
Spacerując po mieście, można kupić pamiątki, na przykład
słynne koronki, wino Madera lub przedmioty z wikliny.
W czasie wycieczki wokół wyspy można zwiedzić główne
miejscowości, podziwiać pejzaże lub skosztować smakołyków tradycyjnej kuchni. Osoby lubiące aktywny wypo-
czynek mogą nurkować, uprawiać surfing, windsurfing
lub jet ski.
Kto szuka romantycznych wrażeń, powinien wybrać się na
wspaniałą wycieczkę żaglówką wzdłuż wybrzeża wyspy
i podziwiać zachód słońca.
Wakacje na Maderze będą jeszcze ciekawsze, jeśli odwiedzicie również rajską wyspę Porto Santo, oddaloną od
Madery o 40 km. Można na nią dostać się w 15 minut samolotem lub promem w 2,5 godziny.
Wyspa Porto Santo nazywana jest złotą wyspą ze względu na czystą plażę o drobnym piasku, która rozciąga się
na długości 9 km. Plaża ta obmywana spokojnymi wodami oceanu jest miejscem wprost stworzonym do wypoczynku.
Wymarzone miejsce na wakacje można znaleźć tak
blisko!
madera i porto santo .3
AFGuiaMadpolacoaltera.indd 3
11/11/07 12:07
położenie i klimat
Archipelag Madera tworzą wyspy: Madera, Porto Santo
i niezamieszkałe wyspy Selvagens i Desertas. Archipelag
został odkryty przez Portugalczyków w 1418 r.
Archipelag Madera położony jest na Oceanie Atlantyckim, w odległości 500 km od wybrzeży Afryki i 1000 km
od kontynentu europejskiego. Lot samolotem z Lizbony
na Maderę trwa 90 minut.
Powierzchnia wyspy Madera wynosi 741 km2. Długość wyspy to 57 km, a szerokość 22 km.
Dogodne położenie geograficzne i górzyste ukształtowanie terenu sprawiają, iż klimat Madery jest zadziwiająco łagodny z przyjemnymi temperaturami oraz niezbyt
dużą wilgotnością powietrza. Średnia temperatura latem
to 25oC, a zimą 17oC.
Wpływ ciepłego prądu Golfsztromu zapewnia przyjemną
temperaturę wody w oceanie. Średnia temperatura wody
w lecie to 22oC, a zimą 18oC.
4. madera i porto santo
AFGuiaMadpolacoaltera.indd 4
11/11/07 12:07
odkryj zachwycającą wyspę!
Mimo niewielkiej powierzchni Madera obfituje w majestatyczne pejzaże o rzadko spotykanym pięknie. Wyrusz
na odkrycie zakątków i uroków tego ogrodu dryfującego
po oceanie!
ponad 500 m jest jednym z najbardziej imponujących na
wyspie i wzbudza zachwyt każdego turysty. Jadąc dalej
na zachód dotrzemy do miejscowości Ribeira Brava, skąd
można pojechać w górę, w stronę Encumenada. Trasa ta
pełna jest punktów widokowych, z których można obserwować szczyty okolicznych gór.
Madera to także przepiękne miejscowości, a wśród nich
przede wszystkim Funchal, stolica całego archipelagu.
Należy również zwiedzić Caniço, wschodnie wybrzeże
(z miejscowościami Santa Cruz i Machico), zachodnie wybrzeże (Câmara de Lobos, Ribeira Brava, Ponta do Sol i Calheta), północne wybrzeże (Porto Moniz, São Vicente i Santana) oraz Porto Santo.
Turyści lubiący kąpiele w oceanie powinni skierować się na
słoneczne wybrzeże Ponta do Sol i Calheta, gdzie można
pływać i nurkować. Miłośników sportów wodnych zachwycą
plaże w miejscowościach Jardim i Paul do Mar. Dzięki najlepszym w Europie falom panują tam wspaniałe warunki do
uprawiania surfingu.
Udając się z Funchal w kierunku zachodnim, można dotrzeć do rybackiej miejscowości Câmara de Lobos i na
Cabo Girão, najwyżej położony przylądek Europy i drugi
pod względem wysokości na świecie (580 m n.p.m.). W tym
rejonie znajduje się jeszcze ciekawa miejscowość Curral das
Freiras, położona w głębokiej dolinie. Widok na tę miejscowość z punktu widokowego Eira do Serrado o wysokości
Jeśli postanowicie pojechać wyżej, w stronę Paul da Serra, największego płaskowyżu na Maderze, zróbcie przerwę w podróży, aby móc podziwiać piękny widok na północną i południową stronę wyspy. Można potem pojechać dalej do Porto
Moniz. Kąpiel w tutejszych naturalnych basenach pozwoli
odzyskać siły po podróży. Baseny te zostały utworzone przez
lawę, która dotarła aż do brzegu oceanu.Następnie warto
skierować się w stronę São Vicente. Po drodze napotkamy
madera i porto santo .5
AFGuiaMadpolacoaltera.indd 5
11/11/07 12:07
małe wodospady oraz piękne widoki majestatycznej zieleni kontrastującej z krystalicznie niebieskim kolorem oceanu.W São Vicente można zwiedzić groty, centrum wulkanizmu, muzeum Rota da Cal lub po prostu pospacerować
po uliczkach tej sympatycznej miejscowości.
wysokości wierzchołkiem wyspy (1818 m n.p.m.). Warto zwrócić uwagę na piękne formacje skalne prezentujące się na tle
nieba jak odwieczne posągi.Jeśli pojedziecie w stronę Machico, koniecznie należy wstąpić do Caniçal i na Ponta de São
Lourenço – najdalej na wschód wysunięty punkt wyspy.
Wyjeżdżając z São Vicente należy wybrać pomiędzy drogą w górę do Encumenada, z której można podziwiać
bujną roślinność lasu Laurissilva, i drogą w stronę miejscowości Santana, wzdłuż której utworzono liczne punkty widokowe.
W drodze powrotnej do Funchal należy się zatrzymać
w miejscu zwanym Garajau, w rejonie Caniço, skąd można podziwiać widok na wyspy Desertas. Jeśli pojedziecie
dalej do Funchal starą drogą, nie zapomnijcie się zatrzymać przy punkcie widokowym São Gonçalo, z którego rozciąga się przepiękna panorama na zatokę Funchal.Pozwólcie uwieść się urokom tej wyspy o nadzwyczajnym pięknie!
W Santana należy koniecznie zwiedzić tradycyjne domy,
park tematyczny oraz Quiemadas, skąd można wyruszyć
na wędrówkę na przykład w stronę Caldeirão Verde. Droga w dół, w kierunku miejscowości Faial zachwyca pięknem
i potęgą górskich krajobrazów.
W Faial należy zdecydować czy jechać dalej w stronę miejscowości Machico, czy też zwiedzić interior wyspy, kierując
się w stronę miejscowości Ribeiro Frio i Poiso oraz szczytu
Pico do Areeiro. Pico do Areeiro jest trzecim pod względem
miasto funchal
Stolica archipelagu położona jest na południowym wybrzeżu wyspy Madera, w pięknej zatoce otoczonej zielonymi wzgórzami i głębokimi dolinami. Funchal otrzymało
prawa miejskie 21 sierpnia 1508 r. Obecnie jest najważniejszym ośrodkiem handlowym, turystycznym i kulturalnym całego archipelagu Madera.
6. madera i porto santo
AFGuiaMadpolacoaltera.indd 6
11/11/07 12:07
Poznaj miasto z ciekawą tradycją, a mimo to kosmopolityczne. Pospaceruj charakterystycznymi ulicami z pięknymi domami, które tradycyjnie udekorowane są kwiatami.
Odkryj stare place wyłożone typowym dla Portugalii brukiem zwanym calçada portuguesa i otoczone domami
o charakterys-tycznej dla Madery architekturze. Warto zwiedzić tutejsze muzea, miejskie zabytki oraz galerie, w których zgromadzono dzieła sztuki miejscowych
i międzynarodowych artystów.
Można spacerować nabrzeżem Mariny w Funchal oglądając jachty a także statki wycieczkowe, które przybyły
tu z różnych zakątków świata i po krótszym lub dłuższym
postoju w porcie ruszą w dalszą podróż. Warto również
odwiedzić jeden z wielu tutejszych świetnie pielęgnowanych ogrodów i zachwycić się różnorodnością egzotycznych i wielokolorowych kwiatów. Jeśli ktoś chciałby podziwiać linię brzegową Madery od strony oceanu i cieszyć
się rześkim morskim powietrzem, powinien wybrać się
na wycieczkę jachtem, katamaranem lub repliką karaweli
Krzysztofa Kolumba, która przeniesie pasażerów w czasy
odkryć geograficznych. Wieczór zaś to idealna pora na
spacer nadmorską promenadą.
Miłośnicy pięknych widoków nie powinni przegapić okazji do fantastycznych przejażdżek kolejkami linowymi. Kolejki linowe łączące Funchal z Monte i Ogród Botaniczny
z Babosas (Monte) umożliwiają szybkie dotarcie do tych
dwóch miejsc a przy okazji podziwianie pięknych widoków. Jakkolwiek zechcesz spędzić urlop, warto zwiedzić to
miasto i odkryć piękny nowy świat, pełen spokoju i życzliwości mieszkańców.
madera i porto santo .7
AFGuiaMadpolacoaltera.indd 7
11/11/07 12:07
Pozwól się zauroczyć wspaniałym widokom błękitnego
oceanu kontrastującego ze szmaragdową zielenią wzgórz!
Taka właśnie jest Madera – wyspa, której piękno stworzyła natura.
Jedną z największych atrakcji turystycznych Madery jest
bujna i różnorodna roślinność. Rośliny tropikalne występują tu razem z gatunkami śródziemnomorskimi, tworząc
wspaniały kobierzec we wszystkich możliwych odcieniach
zieleni.
Madera jest również znana z bogactwa gatunków roślin
egzotycznych o wspaniałej harmonii kształtów i kontrastowych kolorach, pochodzących prawie ze wszystkich
kontynentów. Gatunki te świetnie zaadaptowały się na
Maderze. Warunki klimatyczne panujące na wyspie sprawiają, iż przez okrągły rok, można podziwiać kwiaty takie
jak orchidee (storczyki), strelicje, anturie, magnolie, azalie,
protee oraz wiele innych.
Odkryj wielką różnorodność doskonale utrzymanych
ogrodów i parków, które wypełniają przestrzeń miast bajecznymi kolorami i zapachami.
ogrody
ogród botaniczny (inż. rui vieira)
W ogrodzie o powierzchni ponad 35 000 m2, żyje ponad
2000 gatunków roślin egzotycznych, pochodzących ze
wszystkich kontynentów. Rośliny te rosną i kwitną na Maderze tak jak w swoich naturalnych środowiskach. W świecie, w którym wymiera tyle gatunków, ogród ten jest prawdziwym schronieniem dla roślin zagrożonych wyginięciem.
Jeśli jesteś miłośnikiem przyrody, botanikiem lub po prostu turystą i masz ochotę na spacer po tym królestwie roślin z całego świata oraz na wizytę w Muzeum Historii Naturalnej i Herbarium, możesz zobaczyć też niektóre
gatunki egzotycznych ptaków w tutejszym Ogrodzie Laurowym i pospacerować pośród kolorowych papug.
Godziny otwarcia: codziennie (oprócz 25 grudnia) od
godz. 9.00 do godz. 17.30.
Caminho do Meio – Bom Sucesso
9064-251 Funchal
Tel.: (+351) 291 211 200; Fax: (351) 291 211 206
E-mail: [email protected]
www.sra.pt/jarbot
madera i porto santo .9
AFGuiaMadpolacoaltera.indd 9
11/11/07 12:07
ogród quinta das cruzes
ogrody palheiro
W ogrodzie tym, położonym na terenach Muzeum Quinta das Cruzes, można podziwiać wiele egzotycznych i endemicznych gatunków roślin. Ogród otwarty jest od wtorku do niedzieli w godzinach: 10.00-12.30 i 14.00-17.30 oraz
w niedziele w godzinach: 10.00-13.00.
Położony jest w Funchal przy ulicy Calçada do Pico nr 1.
Calçada do Pico, nº 1
9000-206 Funchal
Tel.: (+351) 291 740 670; Fax: (+351) 291 741 384
E-mail:[email protected]
www.museuquintadascruzes.com
Ogrody Palheiro są znane z pięknych widoków, dzięki połączeniu dużych połaci trawy i jezior. Można w nich podziwiać rzadkie i cenne gatunki roślin egzotycznych z całego świata.
Ogrody są otwarte dla zwiedzających od poniedziałku do
piątku w godzinach 9.00-16.30. Zamknięte w soboty, niedziele i święta.
Palheiro Ferreiro
Tel.: (+351) 291 793 044; Fax: (+351) 291 793 066
E-mail: [email protected]
www.palheiroestate.com
ogród quinta magnólia
ogród tropikalny monte palace
Ogród znajduje się przy pięknej posiadłości. Na jego obszernym terenie rośnie wiele egzotycznych gatunków roślin.
Ogród jest otwarty codziennie od godziny 8.00 do godziny
20.00.
Rua Dr. Pita, 10
9000-089 Funchal
Tel.: (+351) 291 764 598
Ogród ten znajduje się na terenie Quinta Monte Palace,
posiadłości należącej do Fundacji Joe Berrardo.
Można w nim podziwiać rośliny pochodzące z całego świata.
Rośnie tu wiele gatunków, takich jak: azalie, wrzos, różne gatunki drzew i paproci. W ogrodzie można również obejrzeć
encephalartos, sagowce uznane za żywe skamieliny. Spośród
istniejących 72 gatunków w ogrodzie Monte Palace rośnie 60.
10. madera i porto santo
AFGuiaMadpolacoaltera.indd 10
11/11/07 12:07
W ogrodzie tym znajdziemy także rośliny typowe dla Madery, na przykład różne odmiany Laurissilva z Makaronezji
oraz inne gatunki zagrożone wyginięciem, na przykład
Pittosporum coriaceum, popularnie zwane mocano.
Wśród tak pięknej scenerii znajduje się ciekawe muzeum.
Jest ono podzielone na trzy działy. W dwóch z nich można podziwiać afrykańskie rzeźby. Trzecia część to kolekcja
minerałów z eksponatami z całego świata.
Ogród Tropikalny Monte Palace można zwiedzać codziennie, w godzinach 9.00-18.00 (oprócz 25 grudnia).
Caminho do Monte, nº 174
9050 - 288 Funchal
Tel.: (+351) 291 780 800; Fax: (+351) 291 783 673
E-mail: [email protected] lub
[email protected]
www.montepalace.com
kom roślin warunki identyczne z panującymi w ich naturalnych środowiskach.
W tym ogrodzie, na wielu hektarach, podziwiać można
rośliny ananasowate pochodzące z Ameryki Południowej,
Martinetes z Australii i afrykański aloes.
Największą atrakcją ogrodów jest plantacja storczyków,
która powstawała przez ostatnie 20 lat.
Od grudnia do maja szklarnie ze storczykami zamieniają się
w prawdziwie imponujące wystawy kwiatów. Można wtedy
podziwiać takie gatunki, jak Cymbidium, Paphipedilum i Lycaste. W ciągu pozostałych miesięcy roku piękne hybrydy
i rzadkie gatunki roślin wzbudzają zachwyt zwiedzających.
Można je zwiedzać od poniedziałku do soboty w godzinach 9.00-17.30. Zamknięte w niedziele i święta.
Rua Lombo da Boa Vista -Funchal
Tel.: (+351) 291 220 468; Fax: (+351) 291 230 309
E-mail: [email protected]
ogrody quinta da boa vista
ogród orquidea
Właściciele posiadłości Quinta da Boa Vista postanowili
wy korzystać jedyny w swoim rodzaju klimat panujący na
Maderze. Stworzyli wielu zagrożonym wymarciem gatun-
Jedyny taki ogród w Europie. Wydaje się być gąszczem
storczyków (orchidei). Rośnie w nim ponad 50 000 roślin
kwitnących przez okrągły rok.
madera i porto santo .11
AFGuiaMadpolacoaltera.indd 11
11/11/07 12:07
Można tu poznać ciekawą pracę rozmnażania roślin prowadzoną w laboratorium.
Ogród można zwiedzać codziennie w godzinach 9.0018.00 (zwyjątkiem 25 grudnia).
Rua Pita da Silva, nº 37 (poniżej Ogrodu Botanicznego).
Tel.: (+351) 291 238 444
E-mail: [email protected]
www.madeiraorchid.com
ogrody imperador
W słynnej Quinta do Monte mieszkał i zmarł Cesarz Karol
Austriacki. Mieszkała tu także ceniona artystka Lourdes de
Castro i inne znane osoby. Ogrody zostały odrestaurowane i obecnie cały teren przyjął od nich swoją nazwę „Posiadłość Ogrodów Imperador”.
W wieży Malakof otwarto dla zwiedzających kawiarnię.
Z wieży tej, zachwycającej pięknem swej architektury, rozciąga się wspaniały widok na Monte a nawet na Funchal.
Niedaleko znajduje się ogród Malakof z małą fontanną,
wokół której rosną wielobarwne róże.
Ogrody są otwarte od poniedziałku do soboty w godzinach 09.30 - 16.30.
Caminho do Pico – Monte.
Tel.: (+351) 291 964 306 732
www.cm-funchal.pt
ogród miejski
Ogród Miejski, zwany również Ogrodem Dona Amélia, położony jest w samym centrum Funchal, po północnej stronie alei Avenida Arriaga. Zajmuje powierzchnię 8300 m2.
W tym miejscu znajdował się kiedyś klasztor św. Franciszka, po którym pozostał kamień zwany Pedra de Armas,
który można zobaczyć na jednym z trawników. W ogrodzie można podziwiać rośliny typowe dla Madery, jak
również sprowadzone z innych części świata. Co ciekawsze gatunki są opisane na specjalnych tabliczkach. Na terenie ogrodu znajduje się także kilka rzeźb, jezioro i strumyk oraz amfiteatr.
Av. Arriaga – Funchal
12. madera i porto santo
AFGuiaMadpolacoaltera.indd 12
11/11/07 12:07
Tel: (+351) 291 231 501; Fax: (+351) 291 231 502
E-mail: [email protected]
www.cm-funchal.pt
ogród panoramiczny
Ogród Panoramiczny znajduje się w części turystycznej
Funchal, pomiędzy Passeio Público Marítimo i Estrada Monumental, w dzielnicy zwanej Ajuda.
Rośliny znajdujące się w tym ogrodzie zostały podzielone
na cztery grupy tematyczne: miejscową roślinność brzegową, miejscową roślinność średnich wysokości, kaktusy
i sukulenty oraz rośliny tropikalne. Z ogrodu rozciąga się
wspaniały widok na ocean Atlantycki.
Otwarty codziennie w godzinach 7.00-22.00.
Estrada Monumental – Funchal
www.cm-funchal.pt
ogród santa luzia
Tereny dawno zamkniętej fabryki Hinton, produkującej
wódkę i cukier z trzciny cukrowej, zostały zmienione
w ogród położony w centrum Funchal.
Wielki komin, należący niegdyś do fabryki, pozostawiono,
aby podkreślić jej znaczenie dla rozwoju przemysłu cukrowniczego na Maderze.
Ogród rozciąga się na powierzchni około 13.700 m2 i podzielony jest na pięć części tematycznych: Ogród Amfiteatru (Jardim do Anfiteatro), Ogród Tropikalny (Jardim Tropical), Ogród Wody (Jardim da Água), Ogród Tarasowy (Jardim
dos Socalcos) i Ogród Laurissilva (Jardim da Laurissilva).
Otwarty codziennie w godzinach 8.00-21.00
Rua 31 de Janeiro -Funchal
rosarium quinta do arco
W ogrodach posiadłości Quinta do Arco, położonej w Arco
de São Jorge, można podziwiać jedną z największych
plantacji róż w Portugalii. Niektóre z gatunków róż są
bardzo rzadkie lub zagrożone wyginięciem.
Rośnie tu ponad tysiąc różnych gatunków róż. W ogrodzie
można obejrzeć zarówno tradycyjne, jak i nowe odmiany,
róże pnące i rosnące na krzewach. Najciekawsze i najrzadsze gatunki są opisane.
madera i porto santo .13
AFGuiaMadpolacoaltera.indd 13
11/11/07 12:07
Ogród tem został wyróżniony nagrodą “Wyjątkowy
Ogród” przez World Federation of Rose Societies.
Ogród jest otwarty od kwietnia do grudnia w godzinach
od 10.00 do 18.00.
Roseiral da Quinta do Arco Sitio da Lagoa
9230-018 Arco de São Jorge.
Tel.: (+351) 291 570 250
Fax: (+351) 291 570 259
E-mail: [email protected]
www.quintadoarco.com
park santa catarina
Park Santa Catarina zajmuje powierzchnie ponad 36 000
m2 i położony jest pomiędzy alejami Avenida do Infante
i Avenida Sá Carneiro. Z parku rozciąga się przepiękny widok na Funchal, od zatoki aż po Ponta do Garajau. Park
Santa Catarina porośnięty jest trawą, z której tu i ówdzie
wyrastają klomby z niezliczoną ilością gatunków drzew,
krzewów i drobnych roślin pochodzących ze wszystkich
zakątków świata. W parku żyją też różne gatunki ptaków.
W parku można zobaczyć też różne gatunki ptaków, jezioro i Kaplicę Santa Catarina.
14. madera i porto santo
AFGuiaMadpolacoaltera.indd 14
11/11/07 12:07
Ogród ten jest otwarty dla zwiedzających codziennie
w godzinach Godziny otwarcia w lecie – 07.00 – 21.00
Godziny otwarcia zimą – 08.00 – 19.00
www.cm-funchal.pt
miejski park w monte
Miejski Park w Monte lub Park Leite Monteiro położony
jest na wysokości 550 m n.p.m. Jego obszar to 26 000 m2.
W parku tym rośnie wiele dzikich i egzotycznych gatunków flory, w tym kilka stuletnich drzew.
W części południowej parku znajduje się strumyk z małym
wodospadem. Dzięki temu w upalne dni panuje tu przyjemny chłód zachęcający do odpoczynku. Przy wejściu na
placu Largo da Fonte, położonym w cieniu wysokich platanów, znajduje się scena i fontanna Fonte da Virgem. We
wnęce fontanny ustawiono figurę Matki Boskiej z Monte.
www.cm-funchal.pt
park ekologiczny funchal
Park ten zajmuje powierzchnię ponad 1000 hektarów. Dzięki znacznym różnicom wysokości i nawodnienia terenu,
w parku tym można podziwiać różnorodne gatunki miejscowej flory. Rosną tu ciekawe gatunki drzew, takie jak: drzewo laurowe zwane til (Ocotea Foetens), wawrzyniec azorski
(Laurus novocanariensis), vinhatico (Persea indica) i wawrzyniec z Wysp Kanaryjskich (Apollonias barbujana). W części
parku położonej wyżej przeważają krzaki i niskie rośliny, na
przykład odmiana wrzosu (Urze molar) i czarna jagoda (Vaccinium padifolium). Na wysokości 1550-1600 m n.p.m. rosną
górskie odmiany jesionu. Sorveira lub Tramazeira (Sorbus
maderensis) to roślina endemiczna bardzo rzadko spotykana nawet na Maderze. Warto również zwrócić uwagę na
ciekawe gatunki ptaków żyjących w tym ogrodzie.
Jeszcze jedną atrakcją parku jest unikatowy na Maderze
zbiornik Poço da Neve, w którym w przeszłości przechowywano lód.
Otwarty codziennie włącznie ze świętami w godzinach
9.00-17.00.
Estrada Regional 103, nº 259
Ribeira da Cales – Monte 9050 Funchal.
Tel.: (+351) 291 784 700; Fax: (+351) 291 784 821
E-mail: [email protected]
www.cm-funchal.pt
madera i porto santo .15
AFGuiaMadpolacoaltera.indd 15
11/11/07 12:07
leśny park ribeiro frio
W tym pięknym parku, oddalonym od Funchal o 17 km,
wspólnie egzystują, tworząc harmonijną całość, rośliny
leśne i ogrodowe. Można tu zobaczyć wiele bardzo rzadkich roślin endemicznych.
Park ten jest idealnym miejscem na spacer. Ze ścieżki
prowadzącej z Ribeiro Frio do miejsca zwanego Balcões
roztaczają się wspaniałe widoki na głęboką dolinę rzeki
Ribeira do Faial oraz na pasmo gór Maciço Central, w którym znajduje się najwyższy szczyt Madery – Pico Ruivo.
leśny park queimadas
Park ten znajduje się 5 km od miasta Santana i jest doskonałym miejscem na piknik lub spacer.
16. madera i porto santo
AFGuiaMadpolacoaltera.indd 16
11/11/07 12:07
Aby tam dotrzeć, należy wyjechać z Santana w kierunku zachodnim, po czym skręcić w boczną drogę, która przechodzi
w drogę szutrową pnącą się w górę. Po drodze można podziwiać janowce cierniste kwitnące na żółto, hortensje i dzikie kwiaty. Droga prowadzi do pięknego lasu, w którym wybudowano Casa das Queimadas, duży dom z dachem
krytym strzechą. Jest on schronieniem strażników leśnych.
lasy laurissilva,
dziedzictwo światowe unesco
Podziwiaj lasy Madery, te same, które w 1419 r. zobaczył
João Gonçalves Zarco i jego towarzysze podróży, kiedy
odkryli wyspę.
Ze względu na zadziwiające bogactwo, różnorodność
i świetnie zachowany stan, przyroda Madery jest znana na
całym świecie. Mieszkańcy Madery mają wielki szacunek
dla naturalnego bogactwa swojej ziemi.
2 grudnia 1999 r. UNESCO uznało las Laurissilva na Maderze za Naturalne Dziedzictwo Światowe. Jest to jedyne wyróżnienie w Portugalii w kategorii Dziedzictwa
Naturalnego.
Niedawno, lasy te zostały wyróżnione w konkursie Siedem Cudów Portugalii w kategorii “Lasy i Drzewa”.
Las Laurissilva pochodzi z okresu trzeciorzędu i przetrwał
ostatnie zlodowacenie wyłącznie na obszarze Makaronezji, na Maderze, Azorach, Wyspach Kanaryjskich i Wyspach
Zielonego Przylądka.
Madera jest regionem o największej powierzchni występowania lasu Laurissilva (ok. 22 000 hektarów). W lesie Laurissilva na Maderze można zobaczyć bardzo rzadkie gatunki roślin, na przykład jedyną na świecie bagienną
orchideę (Dactylorhiza foliosa).
Można też podziwiać wielkie drzewa z rodziny wawrzynowatych (Lauraceae). Występuje tu między innymi rodzaj
wawrzynu zwany til (Ocotea foetens), wawrzyn azorski
(Laurus novocanariensis), vinhático (Persea indica), wawrzyn
z Wysp Kanaryjskich (Apollonias barbujana). Podziwiać
można też gatunki drzew z innych rodzin, takie jak folhado
(Clethra arborea) i cedr z Madery (Juniperus cedrus). Z mniejszych roślin charakterystycznych dla lasu Laurissilva warto
zwrócić uwagę na krzewy, paprocie, mchy, porosty i przylaszczki.
madera i porto santo .17
AFGuiaMadpolacoaltera.indd 17
11/11/07 12:07
W lesie tym żyją również ciekawe gatunki ptaków, takie
jak: endemiczny gołąb maderski i Columba trocaz – ptak
charakterystyczny dla lasów Laurissilva i symbol Parku Naturalnego na Maderze.
Odkryj prawdziwą żyjącą relikwię, autentyczne laboratorium botaniczne dla wszystkich miłośników i naukowców z dziedziny botaniki.
rezerwaty przyrody
Rezerwat Przyrody na Wyspach Desertas, utworzony
w 1990 r., jest schronieniem zagrożonej wyginięciem
mniszki śródziemnomorskiej z rodziny fokowatych (Monachus Monachus).
Rezerwat Przyrody na Wyspach Salvagens znajduje się
na najbardziej wysuniętej na południe części terytorium
portugalskiego i został utworzony w 1971 r. Jest jednym
z najstarszych rezerwatów przyrody w Portugalii. Ze
względu na świetne warunki do życia ptaków morskich
wyspy są prawdziwym ornitologicznym sanktuarium.
Obszary chronione na lądzie i oceanie stanowią najważniejsze naturalne dziedzictwo Archipelagu Madera i czynią z niego doskonałe miejsce dla ekoturyzmu.
W celu ochrony dziedzictwa naturalnego Madery, w 1982
r. został utworzony Park Naturalny Madery, uznany za Rezerwat Biogenetyczny, w którym można podziwiać unikatową w skali światowej florę i faunę.
Park Naturalny Madery zajmuje dwie trzecie powierzchni
wyspy i składa się z kilku ścisłych lub częściowych rezerwatów przyrody, obszarów krajobrazu chronionego
i miejsc przeznaczonych do rekreacji.
18. madera i porto santo
AFGuiaMadpolacoaltera.indd 18
11/11/07 12:07
Częściowy Rezerwat Przyrody Garajau, utworzony
w 1986 r., jest jedynym wyłącznie morskim rezerwatem
Portugalii.
Z gatunków fauny żyjących w Rezerwacie warto wyróżnić
duże ryby takie jak granik wielki oraz inne przybrzeżne
gatunki.
Rezerwat jest uznany za jedno z ciekawszych miejsc do
amatorskiego nurkowania. Jest to obszar interesujący pod
względem naukowym jak i turystycznym.
Rezerwat Naturalny Rocha do Navio w Santana został
utworzony w 1997 r. na prośbę miejscowej ludności. Obejmuje on pas oceanu, gdzie żyją mniszki śródziemnomorskie, ssaki z rodziny fokowatych, oraz wysepkę, na której
można zobaczyć rośliny endemiczne, charakterystyczne
dla klifów Makaronezji.
Na wschodnim krańcu Madery znajduje się Rezerwat
Naturalny Ponta de S. Lourenço, utworzony w 1982 r..
Można w nim podziwiać ciekawe okazy fauny i flory, żyjące tu w odosobnieniu. Jest tu również punkt obserwacyjny związany z edukacją ochrony przyrody.
madera i porto santo .19
AFGuiaMadpolacoaltera.indd 19
11/11/07 12:07
Przygotuj się na niezapomniane wycieczki, podczas których odkryjesz fantastyczny świat przyrody. Wspinanie się
na wysokość 1862 m n.p.m. jest emocjonujące!
Ze względu na środowisko naturalne, piesze wędrówki są
najpopularniejszą i najbardziej tradycyjną formą aktywnego wypoczynku na Maderze.
Wielu turystów przyjeżdża na Maderę prawie wyłącznie
dla pieszych wędrówek różnymi szlakami. Odkrywają w
ten sposób przyjemność kontaktu z naturą.
Wędrując po Maderze ścieżkami i levadas można dotrzeć
w głąb wyspy i podziwiać dziewicze i nieznane krajobrazy.
Levadas stanowią pomysłowy i godny podziwu system
nawadniania ziemi.
Kanały te są przykładem wielkiego wysiłku osadników, którzy starali się rozprowadzić po zboczach i dolinach wodę
ze źródeł na szczytach gór.
Na Maderze jest ogółem około 1400 km levadas. Podążając wzdłuż nich można natrafić na zapierające dech w
piersiach widoki.
Dzięki niezbyt dużej wysokości tutejszych wzgórz można
wędrować szlakami, podziwiając rzadkie i piękne krajobrazy. Można też wybrać między wycieczkami po górach,
po lasach, wybrzeżem lub trasami łączącymi wszystkie te
możliwości.
Większość szlaków jest dostępna dla każdego, ale istnieją oczywiście różne stopnie trudności tras. Dlatego
też przed wycieczką zalecamy kontakt z biurem podróży lub zdobycie informacji o szlaku z przewodnika, a w
czasie wycieczki używanie specjalnego sprzętu, jeśli taki
jest wskazany.
Osobom zainteresowanym spotkaniem z naturą polecamy specjalne piesze wycieczki z przewodnikiem organizowane przez biura podróży lub przez firmy organizujące
imprezy turystyczne.
Wybierając się samemu na wycieczkę należy zabrać ze
sobą wodę, prowiant, odpowiednie obuwie, latarkę i kurtkę chroniącą od wiatru i deszczu oraz naładowany telefon komórkowy.
Podczas tych wyjątkowych wędrówek, turyści w każdym wieku mogą odkryć bajeczne pejzaże wyspy.
madera i porto santo .21
AFGuiaMadpolacoaltera.indd 21
11/11/07 12:07
Odkryj idealną harmonię między naturą i człowiekiem. Na
Maderze prawdziwe jest portugalskie przysłowie „czysty
umysł, zdrowe ciało”.
kosmetyką i oferują zabiegi, takie jak: talasoterapia, hydromasaż, łaźnię turecką, masaż, zabiegi kosmetyczne
i wiele innych.
Madera od dawna była znana z klimatu o właściwościach
terapeutycznych, sprzyjającemu leczeniu ciężkich chorób
układu oddechowego. Po dziś dzień oferuje przyjezdnym
wspaniałe warunki do uzdrawiania duszy i ciała.
Dla osób wymagających wyspa Porto Santo dysponuje
Centrum Talasoterapii, które dzięki doświadczeniu pracowników i infrastrukturze o wysokiej jakości oferuje liczne zabiegi o charakterze zapobiegającym i leczniczym.
Piasek na wyspie jest bogaty w minerały i wykorzystuje się go do zabiegów leczących choroby reumatyczne.
Zanurz się w spokojnej i czystej wodzie, w ekstraktach z
alg i innych roślin, w świeżym zapachu kwiatów, czystego
powietrza i odzyskaj siły. Delektuj się zdrowymi i smacznymi potrawami przygotowanymi głównie z warzyw, ryb
i owoców morza. Ciesz się kontaktem z naturą z dala
od rutyny i życia w pośpiechu charakterystycznym dla
dużych miast.
Ze względu na piękno przyrody i ofertę zabiegów zdrowotnych Madera jest świetnym miejscem do spędzenia
relaksujących i dodających energii wakacji o każdej porze roku.
Skorzystaj z bogactwa możliwości relaksu, jakie oferuje
większość hoteli, jak na przykład: baseny, sauny, siłownie, korty tenisowe i gabinety masażu. Niektóre z hoteli to prawdziwe centra odnowy, które łączą medycynę z
madera i porto santo .23
AFGuiaMadpolacoaltera.indd 23
11/11/07 12:07
Typowa regionalna kuchnia Madery to przede wszystkim
produkty żywnościowe najwyższej jakości. Nie brak tu
również dań kuchni międzynarodowej.
Ze względu na tak bliski kontakt Madery z oceanem,
w większości restauracji można znaleźć wspaniałe dania
z owoców morza i świeżych ryb. Lapas (czaszołki), ośmiornice, krewetki, steki z tuńczyka i filety z ryby o nazwie espada to tylko niektóre z miejscowych specjałów. Koniecznie
należy też spróbować typowych dań regionalnych, takich
jak: befsztyk z tuńczyka ze smażoną kukurydzą, wyborne
grillowane szaszłyki z wołowiny pieczone na drewnie laurowym, podawane z bolo de caco.
Inne produkty regionalnej kuchni to kuskus domowego
wyrobu, domowy chleb z batatów i mięso w winie i czosnku (marynowana wieprzowina).
skonale wieńczy posiłek. Owoce są podawane na deser
świeże lub w postaci puddingu, musu czy lodów.
Osobom bardziej łakomym Madera oferuje bogaty wybór
słodyczy. Te najbardziej popularne to ciasto miodowe
i kukurydziany chleb z miodem przygotowywane z najwyższej jakości składników, przypraw i miodu z trzciny
cukrowej. Doceniane są także serniki i anyżkowe cukierki.
Wybór napojów jest też ogromny. Soki z egzotycznych
owoców, jak na przykład marakuja, papaja, gojaba i słynny
poncz z wódki z trzciny cukrowej, miodu, cytryny i różnych
gatunków win z Madery. Można je pić przed posiłkiem,
a także po posiłku, z kawą.
Koniecznie spróbuj specjałów smakowitej kuchni
Madery.
Miłośnicy owoców odkryją na Maderze prawdziwy raj!
Nie brak tu owoców tropikalnych, takich jak: mango, banan, awokado, anona i marakuja. Ich egzotyczny smak domadera i porto santo .25
AFGuiaMadpolacoaltera.indd 25
11/11/07 12:07
Dzięki unikalnej glebie, klimatowi, procesowi produkcji
i specyficznym odmianom winogron, wino Madera jest
jedyne w swoim rodzaju i nie ma sobie równych.
Wino to zostało wybrane do uczczenia niepodległości
Stanów Zjednoczonych 4 lipca 1776 r. Było chwalone już
przez Shakespeare’a w jego sztukach, podziwiane przez
królów, książąt, generałów i odkrywców. Wino Madera jest
bez cienia wątpliwości prawdziwym skarbem.
Od ponad pięciu wieków ten „nektar bogów” jest doceniany na całym świecie, a na Maderze jest symbolem wyspy.
Należy podziwiać pomysłowość mieszkańców Madery,
którzy od wieków uprawiają winorośl na tarasach i małych skrawkach ziemi, zwanych poios, często trudno dostępnych i „przylepionych” do stromych zboczy wzgórz.
Istnieje ponad 30 szczepów winorośli używanej do produkcji madery. Najszlachetniejsze to Sercial, Boal, Verdelho i Malvasia.
Najbardziej znane wytrawne wino wytwarzane jest z odmiany winogron Sercial. Wino to, idealne jako aperitif, ma
jasny kolor i jest lekkie, o mocnym aromacie. Verdelho to
wino półwytrawne. Jest delikatne, dość aromatyczne i ma
złocisty kolor. Może być podawane do posiłków. Wino Boal
jest półsłodkie, łagodne, aksamitne, o kolorze ciemnego
złota. Może być podawane do pieczeni lub do deserów.
Pomiędzy posiłkami lub do deserów można pić Malvasia
– wino słodkie, cięższe, o czerwonym kolorze i intensywnym aromacie.
Miłośnicy wina powinni odwiedzić Maderę we wrześniu,
aby uczestniczyć w winobraniu i Święcie Wina Madera,
które jest swoistym hołdem dla tego wielowiekowego
trunku znanego szeroko poza granicami regionu.
Podnieś kieliszek i wypij toast za życie winem Madera…
madera i porto santo .27
AFGuiaMadpolacoaltera.indd 27
11/11/07 12:07
Odkryj wielki dorobek kulturalny tworzony od czasów odkryć geograficznych i widoczny w muzeach, kościołach,
pałacach, posiadłościach ziemskich oraz w zwyczajach,
tradycji, folklorze i sztuce ludowej mieszkańców wyspy.
zabytki
Na Maderze, głównie w Funchal, istnieje wiele ciekawych miejsc związanych z dziedzictwem historycznym.
Są to głównie kościoły, kaplice i fortece. Wiele z tych miejsc
zostało zaklasyfikowanych jako zabytki narodowe lub
umieszczonych na specjalnej liście. Nikt nie pozostanie
obojętny na ich piękno.
Spośród wielu budynków na specjalną uwagę i zwiedzenie
zasługują: Pałac św. Wawrzyńca, Fort Pico, Katedra, Kościół
Jezuitów, Klasztor św. Klary, Fort São Tiago i Targ Miejski.
Zwiedzając wyspę, bez trudu można natknąć się na zabytki związane z historią archipelagu czy pomniki postawione
dla uczczenia pamięci postaci historycznych, jak na przykład jednego z odkrywców Madery, João Gonçalves Zarco.
W niektórych zabytkowych budynkach utworzono rodzinne hotele. W ten sposób powstał ciekawy i charakterystycz-
ny dla regionu rodzaj zakwaterowania. Quintas Madery,
dawne rezydencje książąt i arystokracji, są obecnie ciekawą alternatywą dla tradycyjnych hoteli. Podobnie jak turismo de habitação, wykorzystujące dawne domy magnatów
jako miejsce zakwaterowania dla odwiedzających wyspę.
muzea
Na Maderze znajdziemy liczne muzea, w których można
zobaczyć wiele ciekawych eksponatów i dzieł sztuki związanych z kulturą i historią archipelagu.
muzeum sztuki współczesnej
Muzeum to, znajdujące się w Forcie S. Tiago, prezentuje
kolekcję współczesnej sztuki portugalskiej od lat 60. XX
w. aż po dzień dzisiejszy. Można w nim również zobaczyć
czasowe wystawy różnych artystów oraz instytucji.
Otwarte od poniedziałku do soboty w godz. 10:00-12:30 i
14:00-17:30. Nieczynne w niedziele i święta.
Rua do Portão de S. Tiago -Fortaleza de São Tiago
9060-250 Funchal
madera i porto santo .29
AFGuiaMadpolacoaltera.indd 29
11/11/07 12:07
muzeum henrique’a i francisca franco
Tel.: (+351) 291 213 340; Fax: (+351) 291 213 348
E-mail:[email protected]
www.museumac.com
muzeum sztuki sakralnej
W muzeum można podziwiać malarstwo flamandzkie
i rzeźby o tematyce religijnej z okresu od XVI do XVIII w.
oraz wyroby ze złota z XVII i XVIII w. Otwarte od wtorku do
soboty w godzinach 10.00-12.30 i 14.30-18.00. W niedziele
od 10.00 do 13.00. Zamknięte w poniedziałek i w święta.
Rua do Bispo, 21
9000-073 Funchal.
Tel.: (+351) 291 228 900; Fax: (+351) 291 231 341;
E-mail: [email protected]
www.museuartesacrafunchal.org
W zbiorach tego muzeum znajdują się ryciny, rysunki
i rzeźby autorst wa braci Henrique’a i Francisca Franco, artystów pochodzących z Madery. Ich nadzwyczajne
dzieła zaznaczyły się w historii portugalskiej sztuki końca
XIX i początku XX w.
Czynne od poniedziałku do piątku w godzinach 10.0012.30 i 14.00-18.00. Zamknięte w soboty, niedziele i święta.
Rua João de Deus 13
9050-027 Funchal
Tel.: (+351) 291 230 633; Fax: (+351) 291 236 711
E-mail: [email protected]
www.cm-funchal.pt
muzeum historii naturalnej
Muzeum stanowi część Ogrodu Botanicznego. Można
w nim zobaczyć liczne dokumenty potwierdzające bogactwo i różnorodność tutejszej flory. Otwarte codziennie w godzinach 9.00-17.30. Zamknięte 25 grudnia.
Caminho do Meio -Qta. do Bom Sucesso
Tel.: (+351) 291 211 200; Fax: (+351) 291 211 206
30. madera i porto santo
AFGuiaMadpolacoaltera.indd 30
11/11/07 12:07
dom frederica de freitas
Prawnik Frederico da Cunha e Freitas mieszkał w domu w stylu romańskim, w którym gromadził różne przedmioty tworzące dziś niezwykłą kolekcję. Dom wraz z kolekcją stał się
własnością Rządu Regionu Madery. Obecnie można w nim
podziwiać azulejos (płytki ceramiczne), kufle, imbryczki i inne
przedmioty ceramiczne, rzeźby o tematyce religijnej, stare ryciny i meble w stylu neoklasycystycznym i modernistycznym.
Czynne od wtorku do soboty w godzinach 10.00-12.30
i 14.00-17.30 oraz w niedziele od 10.00 do 12.30. Zamknięte
w poniedziałki i święta.
Calçada de Santa Clara, 7
9000-036 Funchal
Tel.: (+351) 291 202 570; Fax: (+351) 291 202 580
E-mail: [email protected]
www.museumac.com lub www.culturede.com
muzeum quinta das cruzes
W tej posiadłości, wybudowanej w stylu barokowym,
mieszkał drugi gubernator Funchal. Obecnie jest tu mu-
zeum sztuki dekoracyjnej, w którym można podziwiać
meble portugalskie i zagraniczne z okresu XVI-XIX w.,
porcelanę europejską i Kompanii Wschodnioindyjskiej,
fajans portugalski z okresu XVII-XIX w., wyroby z kości
słoniowej, rzeźby flamandzkie i portugalskie z okresu
XV-XVIII w., szopki z XVIII i XIX w. oraz malarstwo i ryciny z okresu XVI-XIX w.
Czynne od wtorku do niedzieli w godzinach 10.00-12.30
i 14.00-17.30. Zamknięte w poniedziałki i święta.
Calçada do Pico, 1
9000-206 Funchal
Tel.: (+351) 291 740 670; Fax: (+351) 291 741 384
E-mail: [email protected]
www.museuquintadascruzes.com
muzeum miejskie w funchal
(historii naturalnej)
Ten miejski pałac w stylu barokowym w XIX w. był miejscem zamieszkania hrabiowskiej rodziny Carvalhal. Znany
był z licznych przyjęć, które się w nim odbywały. W chwili
madera i porto santo .31
AFGuiaMadpolacoaltera.indd 31
11/11/07 12:07
obecnej znajduje się w nim muzeum, w którym zaprezentowano eksponaty związane z florą, fauną i geologią archipelagu. Pracownicy muzeum prowadzą również badania na temat rejonu Makaronezji.
Czynne od wtorku do piątku w godzinach 10.00-18.00.
W soboty, niedziele i święta czynne w godzinach 12.0018.00. Zamknięte w poniedziałki i niektóre święta (1 stycznia, wtorek przed Środą Popielcową, Niedzielę Wielkanocną,
1 maja, 21 sierpnia, 25 i 26 grudnia).
Rua da Mouraria, 31
9004-546 Funchal
Tel.: (+351) 291 229 761; Fax: (+351) 291 225 180
E-mail: [email protected]
www.cmfunchal.pt lub
www.culturede.com
muzeum fotografii vicentes
Muzeum znajduje się w domu i atelier fotograficznym
Vicente Gomes da Silva, pioniera fotografii w Portugalii.W muzeum można obejrzeć kolekcję aparatów fotogra-
ficznych, negatywów i dekoracji do robienia zdjęć zebranych przez cztery pokolenia rodziny Vicente na przestrzeni
100 lat. W skład kolekcji wchodzą również eksponaty innego pochodzenia.
Czynne od poniedziałku do piątku w godzinach 10.0012.30 i 14.00-17.00. Zamknięte w soboty, niedziele i w święta.
Rua da Carreira, 43
9000-042 Funchal
Tel.: (+351) 291 225 050
Fax: (+351) 291 228 724
E-mail: [email protected]
www.museumac.com lub
www.photographiamuseuvicentes.com.pt
muzeum wina madera
Muzeum zajmuje kilka budynków wybudowanych w stylu barokowym, w których niegdyś produkowano, przechowywano lub sprzedawano wino Madera. W tych budynkach mieszczą się zarazem najstarsze piwnice wina
Madera. W muzeum można obejrzeć listy znanych osób,
32. madera i porto santo
AFGuiaMadpolacoaltera.indd 32
11/11/07 12:07
dokumenty angielskich firm, które później utworzyły spółkę Madeira Wine Co., książki, narzędzia, kadź do fermentacji z XVII w. i dawne maszyny. Znajduje się tu również
sklep, a zwiedzający mają możliwość degustacji wina
przed zakupem.
Czynne od poniedziałku do piątku w godzinach 9.30-18.30
oraz w soboty od 10.00 do 13.00. Zamknięte w niedziele
i święta. Zwiedzanie z przewodnikiem: od poniedziałku do
piątku, w języku angielskim: o godzinie 10.30, 14.30, 15.30
i 16.30; w jęz. niemieckim: o godzinie 10.30, 14.30 i 15.30;
w języku portugalskim: o godzi­nie 11.30 i 15.30; w języku
francuskim i hiszpańskim: o go­dzinie 11.30. Godziny zwiedzania mogą ulec zmianie.
Adegas de S. Francisco -Avenida Arriaga, 28
9000-064 Funchal
Tel.: (+351) 291 740 100
Fax: (+351) 291 740 111
E-mail: [email protected]
www.madeirawinecompany.com
muzeum miasta cukru
Centrum mieści się w dawnym domu flamandzkiego kupca João Esmeralda. Muzeum poświęcone jest produkcji
i eksportowi cukru na Maderze w XV i XVI w.
Czasowo zamknięte.
madera i porto santo .33
AFGuiaMadpolacoaltera.indd 33
11/11/07 12:07
centrum muzealne ibtam (muzeum haftu)
Muzeum to poświęcone jest sztuce haftu na Maderze. Tutejsza kolekcja składa się z cennych haftów, dywanów i inkrustowanego drewna. Kolekcja haftów to przede wszystkim ubiory zdobione haftem oraz tekstylia użyteczności
domowej prezentowane często na unikatowych meblach.
Czynne od poniedziałku do piątku w godzinach 10.0012.30 i 14.00-17.30. W soboty, niedziele i święta zamknięte.
Rua Visconde do Anadia, 44
9050-020 Funchal
Tel.: (+351) 291 211 600
Fax: (+351) 291 224 791
E-mail: [email protected]
www.bordadomadeira.pt
muzeum elektryczności „casa da luz”
Muzeum znajduje się w budynku dawnej elektrowni Funchal, zamkniętej w 1989 r. Można tu zobaczyć rzadkie modele ponadpięćdziesięcioletnich maszyn i narzędzi.
Czynne od wtorku do soboty w godzinach 10.00-12.30
i 14.00-18.00. Zamknięte w niedziele, poniedziałki i święta.
Rua da Casa da Luz, 2
9050-029 Funchal
Tel.: (+351) 291 211 480
Fax: (+351) 291 233 990
E-mail: [email protected]
www.museucasadaluz.com
„światy wspomnień” – j.c. abreu
Muzeum prezentuje kolekcję podarowaną Regionowi Autonomicznemu Madery przez João Carlos Abreu, byłego
Sekretarza Regionalnego Turystyki i Kultury Madery. João
Abreu przywoził przedmioty ze swych licznych podróży.
Są więc one związane z życiem darczyńcy. Pomijając znaczenie muzeologiczne tej kolekcji, warto ją zobaczyć ze
względu na wielką różnorodność pamiątek przywiezionych z czterech stron świata. Obok muzeum znajduje się
herbaciarnia, do której wstęp jest bezpłatny.
34. madera i porto santo
AFGuiaMadpolacoaltera.indd 34
11/11/07 12:07
Czynne od wtorku do soboty w godzinach 10.00-17.00.
W niedziele, poniedziałki i święta nieczynne.
Calçada do Pico, 2
9000-026 Funchal
Tel.: (+351) 291 225 122
E-mail: [email protected] lub
[email protected]
www.universodememorias.com
muzeum monte palace
W tym muzeum położonym w Ogrodzie Tropikalnym
Monte Palace można obejrzeć dwie wystawy: minerałów
oraz współczesnej rzeźby pochodzącej z Zimbabwe.
Rzeźby z tej kolekcji pochodzą z lat 50. i 60. XX w. i są autorstwa artystów z Tengenenge, takich jak Henry Munyaradzi i Bernard Matemera. Kolekcję minerałów tworzą
piękne eksponaty pochodzące w głównej mierze z Brazylii, Portugalii kontynentalnej, Peru i z Północnej Ameryki.
Czynne codziennie w godzinach 10.00-16.30. Nieczynne 25 grudnia.
Caminho do Monte, nº 174
9050-288 Funchal
Tel.: (+351) 291 780 800
E-mail: [email protected] ou
[email protected]
www.montepalace.com
muzeum zabawek
W muzeum można podziwiać kolekcję dawnych zabawek
stworzoną przez José Manuel Borges Pereira i wzbogaconą
o kilka eksponatów z innych prywatnych kolekcji. W muzeum
znajduje się także kawiarnia/restauracja.
Otwarte od wtorku do soboty w godzinach 10.00-20.00 oraz
w niedziele w godzinach 11.00 18.00. W poniedziałki i święta zamknięte.
Rua da Levada dos Barreiros, 48
9000-061 Funchal
Tel.: (+351) 919 922 722
madera i porto santo .35
AFGuiaMadpolacoaltera.indd 35
11/11/07 12:07
ribeira brava
muzeum etnograficzne madery
Muzeum Etnograficzne Madery znajduje się w dawnym
barokowym domu wiejskim. Można w nim podziwiać różne eksponaty związane z kulturą i życiem codziennym
na Maderze. W osobnej sali prezentowane są wystawy
czasowe również nawiązujące do kultury Madery.
Otwarte od wtorku do piątku w godzinach 09.3017.30. W soboty i niedziele czynne w godz. 10.00-12.30
i 13.30-17.30
Rua de S. Francisco, 24
9350-211 Ribeira Brava
Tel.: (+351) 291 952 598; Fax: (+351) 291 957 313
E-mail: [email protected] lub
[email protected]
www.museumac.com lub www.culturede.com
calheta
centrum sztuki „casa das mudas”
Centrum to mieści się w domu należącym niegdyś do
wnuczki João Gonçalves Zarco – odkrywcy Madery. Początek budowy domu przypada na XVI w. Niedawno
dobudowano do niego współczesne skrzydło.
Otwarte od wtorku do niedzieli w godzinach 09.00-12.30
i 14.00-17.30. W poniedziałki nieczynne.
Estrada Simão Gonçalves da Câmara, 37 - Vale de Amores
9370-139 Calheta
Tel: (+351) 820 900; Fax: (+351) 291 820 911
E-mail: [email protected]
www.centrodasartes.com
36. madera i porto santo
AFGuiaMadpolacoaltera.indd 36
11/11/07 12:07
rota da cal
muzeum „szlak wapna”
Muzeum Rota da Cal (Szlak Wapna) to ważny obiekt zarówno pod względem przyrodniczym jak kulturowym.
Muzeum obejmuje obszar około 12 000 m2. Znajdziemy tu
dwa kamieniołomy wapienia, piec, który pod względem
swej budowy jest prawdopodobnie jedynym takim w Europie, oraz liczne skamieniałości sprzed ponad 5 000 000
lat. W ramach Muzeum działają 3 wystawy tematyczne:
Walory Przyrodnicze, Dziedzictwo i Produkcja oraz Handel Wapnem.
Czynne od wtorku do niedzieli 10.00 - 14.00. W inne dni należy zawczasu się umówić.
Associação Rota da Cal Sítio dos Lameiros
9240-211 São Vicente.
Tel.: (+351) 291 842 018
Fax: (+351) 291 842 023
Tel kom.: (+351) 965 012 418
E-mail: [email protected]
www.rotadacalmadeira.com
madera i porto santo .37
AFGuiaMadpolacoaltera.indd 37
11/11/07 12:07
ponta delgada
muzeum dr. horácia bento de gouveia
Muzeum mieści się w domu pochodzącym z XVII-XVIII w.
Urodził się tu Horácio Bento de Gouveia, profesor, dziennikarz i pisarz o dużym dorobku literackim. Można tu zoba
czyć przedmioty związane z życiem i postacią pisarza.
Otwarte od poniedziałku do soboty w godzinach 15.0019.00. W niedziele i święta zamknięte.
Sítio dos Terços, Vila de Ponta Delgada.
Tel.: (+351) 291 862 332
E-mail: [email protected]
arco de são jorge
muzeum winorośli i wina w arco de São Jorge
Muzeum to, położone na terenie Eksperymentalnego
Ośrodka Uprawy Winorośli, stanowi centrum promocji
i informacji na temat wina produkowanego na Maderze.
W zbiorach muzeum znajdziemy różne narzędzia związane z uprawą winorośli i produkcją wina. Muzeum otaczają ogrody, które również można zwiedzać.
Czynne od wtorku do soboty w godzinach 14.00-18.00.
W inne dni należy zawczasu się umówić.
Sítio da Lagoa
9230-018 Arco de São Jorge
Tel.: (+351) 291 578 106; Fax: (+351) 291 578 122
machico
Caniçal Muzeum Wielorybnictwa
Muzeum to przedstawia historię wielorybnictwa oraz zajęć z nim związanych. W swej kolekcji posiada łódkę wielorybniczą, makietę przedstawiającą kaszalota, kości i zęby
wielorybów oraz fotografie i ryciny.Czynne w godzinach
10.00-18.00. W poniedziałki zamknięte.
Rua da Pedra d´ Eira
9200-031 Caniçal
Tel.: (+351) 291 961 858
Fax: (+351) 291 961 859
E-mail: [email protected]
www.museudabaleia.org
38. madera i porto santo
AFGuiaMadpolacoaltera.indd 38
11/11/07 12:07
porto santo
muzeum krzysztofa kolumba
Muzeum to składa się z dwóch budynków. Starszy pochodzi z okresu, kiedy żeglarz mieszkał na wyspie Porto Santo.
W zbiorach muzeum znajdują się portrety Kolumba wykonane od XVI do XX w., a także mapy z zaznaczeniem
wypraw, w których brał udział. Czynne od wtor­ku do soboty w godzinach 10.00-12.30 i 14.00-17.30 oraz w niedziele
w godzinach 10.00-13.00. W ponie­działki i święta zamknięte.
W okresie letnim: od lipca do września, czynne od wtor­
ku do soboty w godzinach 10.00-12.30 i 14.00-19.00 oraz
w niedziele w godzinach 10.00-13.00. W ponie­działki i
święta zamknięte.
Travessa da Sacristia, 2 e 4
9400-176 Porto Santo
Tel.: (+351) 291 983 405
Fax: (+351) 291 983 840
E-mail: [email protected]
www.museucolombo-portosanto.com lub
www.culturede.pt
madera i porto santo .39
AFGuiaMadpolacoaltera.indd 39
11/11/07 12:07
Na Maderze nie brakuje rozrywek, gdyż z natury jesteśmy ludźmi radosnymi! Czekają na Was liczne spektakle,
festyny i wystawy!
Archipelag Madera, oprócz bogactwa przyrody i łagodnego klimatu przez okrągły rok, oferuje wiele możliwości rozrywki.
W ciągu roku na Maderze odbywają się niezliczone imprezy
kulturalne, sportowe i rozrywkowe. Wydarzenia te spotykają się z wielkim entuzjazmem ze strony mieszkańców wyspy,
a dla turystów stanowią dodatkową atrakcję urlopu i czynią
go niezapomnianym.
Największe imprezy to tradycyjny już Karnawał, Święto
Kwiatów, Festiwal Atlantyku, Święto Wina, Festiwal Kolumba, Sylwester i Festiwal Przyrody Madery, wprowadzony do kalendarza imprez dosyć niedawno.
by i karnawałowych parad, które wnoszą dobry nastrój do
centrum miasta.
W piątek poprzedzający ostatni wtorek karnawału Funchal
budzi się przy dźwiękach orkiestry filharmonii, samby i marszy ulicznych. Duch zabawy obejmuje całe centrum miasta
na 5 kolejnych dni. Wieczorami na Placu Miejskim odbywają
się najciekawsze imprezy.
W sobotnią noc ulicami przechodzi wielki pochód alegoryczny prezentujący kreatywność poszczególnych
grup biorących w nim udział.
Ostatni wtorek karnawału to apogeum obchodów zabawy. Tysiące osób, które przyjechały specjalnie do Funchal
z całej wyspy biorą udział w wielkim pochodzie, a tłum złożony również z turystów obserwuje ten barwny korowód.
Przez wszystkie te dni ulice Funchal są przystrojone światłami i skąpane w karnawałowej muzyce.
karnawał
madeira island open golf
Obchody karnawału, jedna z głównych atrakcji Madery, trwają
w Funchal przez tydzień. Miasto tętni rytmem orkiestr, sam-
Dzięki wspaniałemu klimatowi, Madera jest świetnym
miejscem relaksu dla miłośników golfa. Madeira Open to
madera i porto santo .41
AFGuiaMadpolacoaltera.indd 41
11/11/07 12:07
najważniejszy turniej golfowy, który odbywa się co roku
na Maderze i jest zaliczany do Main Tour w PGA European Tour. Organizowany jest w marcu na lub kwietniu na
Maderze lub Porto Santo.
Każdy miłośnik golfa powinien przyjechać i zobaczyć na
własne oczy ten turniej, a przy okazji poznać pozostałe
pola golfowe na Maderze i Porto Santo.
święto kwiatów
Każdego roku, po Świętach Wielkanocy, w Funchal odbywa się święto wiosny i rozkwitającej natury – Święto
Kwiatów. Ten okazały spektakl cieszy oczy i zniewala
węch widzów.
Obchody zaczynają się w sobotę rano Pochodem Dziecięcym, w czasie którego tysiące odświętnie ubranych dzieci
maszerują na Plac Miejski, gdzie ustawiają ścianę z kwiatów nazywaną Murem Nadziei.
Następnego dnia odbywa się kolejne zadziwiające wy
darzenie – Wielki Pochód Kwiatów. Dziesiątki alego
rycznych pojazdów i setki przebranych uczestników
przejeżdża ulicami miasta, prezentując różnorodne
miejscowe gatunki kwiatów i wypełniając powietrze
delikatnym i ulotnym zapachem.
Równolegle do tych wydarzeń odbywają się imprezy dodatkowe, takie jak: uliczne dywany z kwiatów, występy grup folklorystycznych, koncerty muzyki klasycznej
oraz różne spektakle.
Wy też możecie cieszyć się wiosną na Maderze!
festiwal atlantyku
Odbywający się przez cały czerwiec Festiwal Atlantyku
jest wydarzeniem kulturalnym złożonym z trzech części:
Festiwalu Muzyki Madery, Międzynarodowego Konkursu
Pirotechniki i spektakli ulicznych.
Festiwal Muzyki pozwala cieszyć się wykonaniem wybitnych dzieł muzycznych w salach i miejscach o ciekawej
architekturze.
42. madera i porto santo
AFGuiaMadpolacoaltera.indd 42
11/11/07 12:07
Festiwal Pirotechniki dostarcza niezwykłych przeżyć, dzięki połączeniu pokazów sztucznych ogni z muzyką. W każdą sobotę w czasie trwania festiwalu firmy biorące udział
w Konkursie Pirotechniki prezentują tysiącom osób pokazy ogni sztucznych.
Stolica Madery jest więc w czerwcu sceną wielu ciekawych
spektakli. Oferuje widzom niezapomniane przeżycia, nie
tylko dzięki walorom artystycznym, ale także ze względu
na wyjątkowe miejsce, gdzie Festiwal się odbywa.
rajd madery samochodów
klasycznych
Rajd Madery Samochodów Klasycznych to zawody samochodów zabytkowych i klasycznych wpisane do „FIA Historic
Regularity Rallies” i do kalendarza FIVA (Międzynarodowej Federacji Zabytkowych Samochodów) w kategorii A. Oznacza
to, że uczestnicy podlegają zasadom tej Federacji, a jednocześnie regulaminowi Międzynarodowej Federacji Samochodowej. W związku z tym, samochody biorące udział w zawo-
dach muszą być w idealnym stanie technicznym, a zarazem
być identyczne ze swoimi pierwowzorami.
Rajd ten trwa cztery dni. Trasa ma długość 400 km i prowadzi najpiękniejszymi drogami Madery. Dzięki temu uczestnicy mogą podziwiać piękne i często kręte drogi Madery.
Rajd odbywa się pod koniec czerwca.
funchal jazz festiwal
Funchal Jazz Festiwal jest wydarzeniem organizowanym
przez Radę Miasta Funchal. Z roku na rok zyskuje coraz
większą sławę dzięki zaangażowaniu jazzowych artystów
miejscowych, z Portugalii kontynentalnej i zagranicy. Festiwal ten organizowany jest na początku lipca. Trwa trzy
dni, w czasie których na ulicach i w barach odbywają się
liczne koncerty, przyciągające wielu mieszkańców Madery oraz turystów. Jeśli jesteś miłośnikiem jazzu, koniecznie przeżyj te trzy letnie noce, podczas których dźwięki
muzyki wypełniają Park Santa Catarina.
www.funchajazzfestival.com
madera i porto santo .43
AFGuiaMadpolacoaltera.indd 43
11/11/07 12:07
rajd wina madera
Znany na całym świecie Rajd Wina Madera jest największym wydarzeniem w regionie w dziedzinie motoryzacji.
Odbywa się w pierwszy weekend sierpnia. Biorą w nim
udział najbardziej znani zawodnicy świata.
Rajd trwa dwa dni, w czasie których zawodnicy przemierzają wyspę, a tysiące osób wypełniają wzgórza w poszukiwaniu najlepszego miejsca do obserwacji odwagi i zręczności zawodników.
www.ralivm.com
święto wina
Odbywa się na początku września, kiedy na całej wyspie
rozpoczyna się winobranie. Obchody święta mają na celu
kultywowanie starych zwyczajów przodków mieszkańców Madery. Święto miało swoje początki już w okresie
zaludniania wyspy.
W Funchal i w miejscowości Estreito de Câmara de Lobos
świętuje się winobranie tak jak dawniej, poprzez muzykę i tańce. W tradycyjnych piwnicach można spróbować
wina. W Estreito de Câmara de Lobos można podziwiać
pochód robotników pracujących przy winobraniu oraz
pokazy ich ciężkiej pracy.
Święto Wina to typowy festyn, w czasie którego można
spróbować dań regionalnej kuchni, poznać wciąż żywe
tradycje, a przede wszystkim świetnie się bawić.
festiwal kolumba
We wrześniu w mieście Vila Baleira na wyspie Porto Santo
odbywa się festiwal ku czci Krzysztofa Kolumba, który
mieszkał przez parę lat na Porto Santo.
Festiwal trwa tydzień i ma na celu przypomnienie życia
żeglarza na Porto Santo, jego wizyt na Maderze w drodze
na kontynent amerykański, jak również samej epoki odkryć geograficznych.
W czasie Festiwalu Kolumba nie zabraknie muzyki, wystaw,
ulicznych występów, inscenizacji średniowiecznego życia,
44. madera i porto santo
AFGuiaMadpolacoaltera.indd 44
11/11/07 12:07
a także odtworzenia sceny przybycia na wyspę Kolumba
i jego towarzyszy.
festiwal przyrody madery
Spójrz na pejzaże wokół! Zanurz się w nich! Weź głęboki oddech! Poddaj się urokowi wyspy, która dodaje sił i pobudza
do przeżyć i przygód.
W październiku, Madera świętuje Festiwal Przyrody i promuje wśród turystów to, co ma najlepszego. Form świętowania
jest wiele: na lądzie, w powietrzu lub na morzu. Każdy znajdzie atrakcje dla siebie. Wiele z nich łączy sport, rozrywkę,
etnografię i kulturę Madery.
święto końca roku
na cześć nadchodzącego Nowego Roku. Z tego połączenia
powstaje bogaty i długi program uroczystości o charakterze kulturalnym, etnograficznym i artystycznym, który trwa
przez cały grudzień aż do Święta Trzech Króli.
Od połowy listopada główne ulice Funchal rozbłyskają tysiącem świateł, wprawiając turystów w oniemienie. W noc
sylwestrową bawi się cała wyspa – w hotelach, restauracjach, barach i na ulicach. Kulminacyjnym momentem
świętowania jest pokaz sztucznych ogni wystrzeliwanych
z ponad 50 stanowisk. Fajerwerki rozświetlają niebo nad
Funchal przez około 10 minut.
To jak prawdziwy poranek witający nadchodzące nowe
życie!
Jeśli istnieje miejsce, gdzie świętuje się życie, tym miejscem na pewno będzie Madera. Na koniec każdego roku
świętuje się tu zakończenie cyklu 365 dni przeżytych tak
intensywnie, jak to tylko możliwe.
Chrześcijańskie tradycje związane z Bożym Narodzeniem,
silnie zakorzenione na Maderze, łączą się z duchem zabawy
madera i porto santo .45
AFGuiaMadpolacoaltera.indd 45
11/11/07 12:07
Niezapomniane wakacje zasługują na wspaniałe pamiątki.
Spacerując po ulicach w centrum Funchal, można napotkać wiele sklepów oferujących wyroby regionalne, które
mogą być pamiątkami z podróży na Maderę, a także salony
wielkich marek portugalskich i zagranicznych.
nowych jest miejscowość Camacha, gdzie można znaleźć
wyroby o najróżniejszych kształtach i rozmiarach.
Po degustacji wina Madera w jednej z licznych piwnic nabierzecie ochoty na kupno i zabranie do domu przynajmniej jednej butelki tego wyśmienitego wina.
Jeśli ktoś zmęczy się zakupami, najlepiej usiąść w jednym
z kawiarnianych ogródków w centrum miasta i odpocząć,
popijając sok z tutejszych owoców.
Warto nabyć wyroby dekorowane koronkami z Madery, które z pewnością będą służyć kilku pokoleniom i które są doceniane na całym świecie. Koronkami z Madery
dekoruje się wiele wyrobów, od chusteczek do nosa, aż
po tradycyjne i piękne obrusy – prawdziwe dzieła sztuki
rękodzielniczej.
Kwiaty z Madery, takie jak orchidee, strelicje, protee,
anturia i wiele innych stanowią również świetny upominek. Kwiaty te można nabyć w każdej części Funchal:
na miejskim targu, w kwiaciarni lub w specjalistycznych
sklepach.
Innym przykładem typowego rękodzieła regionalnego są
kosze, torby, tace, a nawet meble wykonane z wikliny.
Wyroby z wikliny można kupić w różnych miejscach wyspy, ale prawdziwym centrum wyrobu artykułów wikli-
Koniecznie trzeba odwiedzić miejski targ zwany Targiem
Rolników. Jest on prawdziwym centrum handlu produktami regionalnymi: egzotycznymi owocami, warzywami,
rybami, kwiatami, artykułami z wikliny, dywanami i słynnymi botkami z Madery.
madera i porto santo .47
AFGuiaMadpolacoaltera.indd 47
11/11/07 12:07
Wędruj szlakami górskimi lub ścieżkami wzdłuż levadas aż
do chmur i poczuj czystość powietrza, jakim się oddycha
w górach, lub odkryj skarby podwodnego świata oceanu.
Jakkolwiek postanowisz spędzić czas, na pewno będziesz
czuł bliskość natury!
Zwolennicy aktywnego wypoczynku znajdą na Maderze
wyśmienite warunki do uprawiania wielu sportów, a szczególnie tych związanych z górami.
Zdobywanie gór będzie niezapomnianym przeżyciem
– nieważne czy wybierzesz trekking, wspinaczkę, canyoning, jeep safari, wycieczkę rowerem górskim czy
przejażdżkę konną.
Koniecznie należy wybrać się na pieszą wędrówkę, gdyż
jest to najpopularniejsza forma aktywnego wypoczynku na Maderze.
Ze względu na piękno krajobrazu wyspy, miłośnicy lotni
czy paralotni nie powinni przegapić okazji do niezapomnianego lotu.
Oferta sportów wodnych, które można uprawiać na Maderze, jest bardzo bogata.
Można pływać z rybami o nazwie granik wielki, delfinami lub fokami.
Koniecznie trzeba spróbować zmagań z falami na desce surfingowej, windsurfingowej, jetski lub na nartach wodnych
w miejscowościach Jardim do Mar, Paul do Mar i S. Vicente.
Miłośnicy wędkarstwa mogą spróbować złowić niebieskiego merlina w tutejszych spokojnych wodach.
Warto skorzystać z usług firm specjalizujących się w organizacji atrakcji sportowych i kulturalnych w mieście, na
morzu czy w górach oraz wypożyczających odpowiedni
sprzęt, który pomoże w pełni i w bezpieczny sposób cieszyć się wakacjami.
Więcej informacji na www.visitmadeira.pt
madera i porto santo .49
AFGuiaMadpolacoaltera.indd 49
11/11/07 12:08
obiekty sportowe
park sportowy água de pena (machico)
Park ten położony pod pasem startowym lotniska na
obszarze 105.200 m2. Jest to centrum sportu i rekreacji.
Można tu uprawiać sporty takie jak: hokej, koszykówkę,
piłkę ręczną, futsal, siatkówkę, piłkę nożną, tenis, squash.
Otwarte codziennie w godzinach 10.00-22.00 (zaleca się
dokonać wcześniejszej rezerwacji).
Park Sportowy Água Pena
Sitio Da Queimada
9200-202 Água Pena – Machico
Tel. (+351) 291 966 222
E-mail: [email protected] lub reservas.
[email protected]
www.cm-machico.pt
www.sociedademetropolitana.pt
centrum sportowe ribeira brava
To nowe centrum sportowe Madery położone jest na
północ od wjazdu na autostrade w dolinie Ribeira Brava.
Obiekt ten składa się z kilku boisk i budynków zajmują cych
łączną powierzchnię 60 tysięcy m2. Można tu uprawiać
piłkę nożną, futsal, tenis i wioślarstwo. W skład obiektu
wchodzi też kryte boisko wielofunkcyjne, trasa rowerowa i ścieżka zdrowia. Znajduje się tu również część rekreacyjna: 2 place zabaw dla dzieci, tereny zielone, snack-bar, jak również podziemny parking. Czynne codziennie
w godzinach 9.00-23.00.
Centrum Sportowe Ribeira Brava
Sítio da Fajã da Ribeira 9350 Ribeira Brava
Tel.: (+351) 291 950 120
Fax: (+351) 291 950 129
E-mail: [email protected]
www.centrodesportivodamadeira.com
50. madera i porto santo
AFGuiaMadpolacoaltera.indd 50
11/11/07 12:08
mariny
Porty jachtowe Archipelagu Madery położone są w
pięknych miejscach i oczywiście są świetnie wyposażone.
Większość z nich oferuje wodę, prąd, paliwo, prysznice i
łazienki.
Znajdziemy w nich również sklepy żeglarskie, restauracje i
bary oraz inne udogodnienia.
Marina w Funchal
Marina do Funchal
Tel.: (+351) 291 232 717
Fax: (+351) 291 225 524
E-mail: [email protected]
www.marinadofunchal.com
Współrzędne: 32º 38 ‘28” N; 16º 54’ 24” W
Marina Quinta do Lorde
Marina da “Quinta do Lorde”
Tel.: (+351) 291 969 607
Fax: (+351) 291 960 066
E-mail: [email protected]
www.quintadolorde.pt
Współrzędne: 32º 44 ‘50” N; 16º 43’ 17” W
Marina w Calheta
Porto de Recreio da Calheta
Tel.: (+351) 291 824 003
Fax: +351 291 824 009
E-mail: portoderecreiodacalheta.com
[email protected]
Współrzędne: 32º 42’ 8’’N; 17º 10’ 1’’ W
Marina na Porto Santo
33º/36º Assistência Náutica,Lda. - (Porto Santo Marina)
Tel.: (+351) 291 980 080
Fax: +351 291 983 742
E-mail: [email protected]
www.quintadolorde.pt
Współrzędne: 33º 03´ 6 N - 16º 18´9 W
madera i porto santo .51
AFGuiaMadpolacoaltera.indd 51
11/11/07 12:08
Piesze wycieczki po wyspach Madera i Porto Santo
dodają energii, są ekscytujące i dobre dla zdrowia. Każdy
wędrowiec przemierzający ścieżki i levadas (kanały irygacyjne poprowadzone przez góry)Wysp Madery znajdzie dla siebie wyzwanie i miłą niespodziankę.
Trasy zalecane do wędrówek w obrębie Autonomicznego Regionu Madery są oznaczone jako drobne
szlaki (PR). Są one dokładnie oznakowane i opisane
tak, że wędrowcy od samego początku wiedzą jakiej
trasy się spodziewać. Rządowe organizacje, takie jak
Direcção Regional de Florestas (Regionalna Dyrekcja
Lasów) dbają o szlaki i nadzorują je. Dyrekcja ta brała
udział w programie Tourmac Project.
Szlaki rekomendowane na terenie Autonomicznego Regionu Madery są uregulowane dekretem nr
7-B/200/M.
Poniższy wykaz zawiera 20 szlaków pieszych na wyspie Madera oraz trzy szlaki na wyspie Porto Santo:
na maderze:
• PR1 - Vereda do Areeiro (Pico do Areeiro - Pico Ruivo);
• PR1.1 - Vereda da Ilha (Pico Ruivo - Ilha);
• PR1.2 - Vereda do Pico Ruivo (Achada do Teixeira - Pico Ruivo);
• PR1.3 - Vereda da Encumeada (Pico Ruivo - Encumeada);
• PR2 - Vereda do Urzal (Curral das Freiras - Boaventura);
• PR3 - Vereda do Burro (Pico do Areeiro - Ribeira das Cales);
• PR3.1 - Caminho Real do Monte (Ribeira das Cales - Monte);
• PR4 -Levada do Barreiro (Poço da Neve - Casa do Barreiro);
• PR5 - Vereda das Funduras (Portela - Maroços);
• PR6 - Levada das 25 Fontes (Rabaçal - 25 Fontes);
• PR6.1 - Levada do Risco (Rabaçal - Risco);
• PR7 - Levada do Moinho (Ribeira da Cruz - Lamaceiros);
• PR8 - Vereda da Ponta de São Lourenço (Baia d´Abra - Cais do Sardinha);
• PR9 - Levada do Caldeirão Verde (Queimadas - Caldeirão Verde - Caldeirão do Inferno);
• PR10 - Levada do Furado (Ribeiro Frio - Portela);
• PR11 - Vereda dos Balcões (Ribeiro Frio - Balcões);
• PR12 - Caminho Real da Encumeada (Boca da Corrida - Encumeada - Ribeira Grande);
• PR13 - Vereda do Fanal (Assobiadores - Paul da Serra - Fanal);
• PR14 - Levada dos Cedros (Fanal - Curral Falso);
• PR15 - Vereda da Ribeira da Janela (Curral Falso - Ribeira da Janela);
• PR16 - Levada da Fajã do Rodrigues (Fajã da Amã - Ribeira da Janela);
madera i porto santo .53
AFGuiaMadpolacoaltera.indd 53
11/11/07 12:08
• PR17 - Caminho do Pináculo e Folhadal (Lombo do Mouro - Caramujo - Folhadal
- Encumeada);
• PR18 - Levada do Rei (Quebradas - Ribeiro Bonito);
• PR19 - Caminho Real do Paul do Mar (Prazeres - Paul do Mar);
• PR20 - Vereda do Jardim do Mar (Prazeres - Jardim do Mar);
• Um caminho para todos – Queimadas
na porto santo:
PR 1 - Vereda do Pico Branco e Terra Chã (ER 111 - Terra Chã);
PR 2 - Vereda do Pico do Castelo (Moledo - Pico do Castelo);
PR 3 - Vereda do Calhau (Fonte da Areia - Calhau)
Osobom zainteresowanym wędrówką jednym z tych
szlaków sugerujemy, aby skontaktowały się z biurem
podróży lub firmą turystyczną, które organizują wycieczki
w towarzystwie uprawnionego przewodnika. Biuro Promocji Turystycznej Madery nie bierze odpowiedzialności
za stan szlaków.
odpowiedzialność
Osoby korzystające lub zamierzające skorzystać ze
szlaków biorą odpowiedzialność za szkody materialne i
na własnym zdrowiu (dekret nr 7-B/2000/M, art. 9).
Niektóre szlaki mogą być naprawiane lub poprawiane tak, aby zapewnić bezpieczeństwo wędrowcom.
Radzimy więc sprawdzić stan szlaków poprzez
www.visitmadeira.pt przed wyruszeniem na wędrówkę
po wyspach.
54. madera i porto santo
AFGuiaMadpolacoaltera.indd 54
11/11/07 12:08
zasady zachowania i bezpieczeństwa
Wiekszość szlaków górskich wiedzie przez tereny
niezamieszkałe i dlatego tak ważne jest aby na wędrówki
wyruszać dobrze przygotowanym i nie ryzykować
własnego bezpieczeństwa.
zasady wędrowania
- Unikaj hałasu i innych działań przeciwko przyrodzie
- Nie zabieraj roślin czy zwierząt
- Nie wyrzucaj śmieci (chusteczki do nosa nie ulegają
szybkiemu rozkładowi)
- Nie wzniecaj ognia
- Jeśli palisz, nie wyrzucaj niedopałków na ziemię
- Nie zmieniaj i nie niszcz oznakowania tras
- Załóż odpowiednie ubranie i buty
- W razie ulewnego deszczu i silnego wiatru nie wyruszaj
na szlak lub, jeśli na nim jesteś, zawróć tę samą drogą
- Nie ryzykuj
Przydatne kontakty:
Numer alarmowy: 112
Ochrona cywilna: 291 700 112
dla własnego bezpieczeństwa
- Zanim wyruszysz, upewnij się czy znasz aktualny stan
szlaku
- Poinformuj osobę niewędrującą z Tobą o celu wędrówki
i szacowanym czasie marszu
- Upewnij się, że zdążysz wrócić przed zmrokiem
- Weź ze sobą dodatkowe jedzenie i wodę
madera i porto santo .55
AFGuiaMadpolacoaltera.indd 55
11/11/07 12:08
Tradycja gry w golfa na Maderze sięga roku 1937, kiedy to angielskie rodziny Miles, Leacock i Blandy zbudowały pierwsze
pole golfowe z dziewięcioma dołkami.
W tej chwili, w regionie istnieją w sumie 72 dołki na trzech polach
golfowych. Dwa z nich znajdują się na Maderze – z 18 i 27 dołkami
– i jedno na Porto Santo z 27 dołkami, z których dziewięć
tworzy mniejsze pole, tzw. pitch and putt. Każde z trzech
pól golfowych jest świetnie przygotowane, a przy tym
zaskakuje pięknem otoczenia.
Madera oferuje świetne warunki graczom o różnym stopniu trudności. Oferta hotelowa jest tu również najwyższej
jakości. Z tych powodów archipelag jest uznawany za raj
dla amatorów tego sportu.
Madeira Island Open Golf, zaliczany do PGA European,
jest najważniejszym, ale nie jedynym turniejem golfowym,
który odbywa się co roku wiosną na Maderze.
klub golfowy santo da serra
Klub golfowy Santo da Serra jest określany mianem jednego z najbardziej spektakularnych w Europie, dzięki
wspaniałym widokom na góry i na ocean, jakie roztaczają się z pola.
Pole to powstało w 1937 r. a w 1991r. zostało przebudowane przez Roberta Trenta Jonesa. Znajduje się niedaleko
Funchal, w miejscowości Santo da Serra, 15 minut drogi od
portu lotniczego na Maderze.
Charakterystyka pola: 27 dołki, par 9.003 metrów, świetne fairways, greens i szeroki wybór tees, dostosowany dla
graczy o różnych umiejętnościach.
Santo António da Serra
9200-152 Machico
Tel.: (+351) 291 550 100
Fax: (+351) 291 550 105
E-mail: [email protected]
www.santodaserragolf.com
madera i porto santo .57
AFGuiaMadpolacoaltera.indd 57
11/11/07 12:08
pole golfowe palheiro
500 metrów powyżej zatoki Funchal, niedaleko egzotycznych ogrodów Quinta do Palheiro, położone jest Pole Golfowe Palheiro. Pole, otwarte w 1993 r., zostało zaprojektowanie przez Cabela Robinsona, którego założeniem było
wykorzystanie do maksimum pagórków, szczytów i dolin tak,
aby zapewnić miłośnikom golfa emocjonującą grę w duchu współzawodnictwa.
Pole Golfowe Palheiro to 18 dołków, par 72, 6086 metrów.
Oferuje także pro-shop, putting green i driving range.
Rua do Balancal, 29
São Gonçalo 9060 - 414 Funchal
Tel.: (+351) 291 790 120
Fax: (+351) 291 792 456
E-mail: [email protected]
www. www.palheiroestate.com
58. madera i porto santo
AFGuiaMadpolacoaltera.indd 58
11/11/07 12:08
pole golfowe porto santo
Pole Golfowe Porto Santo zaprojektował były mistrz świata Severiano Ballesteros. Wkrótce pole to będzie największym w archipelagu i będzie mogło na nim grać równocześnie 500 osób.Pole zostało otwarte w 2004 r. Oferuje
18 dołków, par 72 oraz mniejsze pole, par 3, zwane pitch
and putt, na którym grę można rozegrać w ciągu godziny.
Sitio das Marinhas
9400-162 Porto Santo
Tel.: (+351) 291 983 778; Fax: (+351) 291 983 508
E-mail: [email protected]
www.portosantogolfe.com
Te wspaniałe pola golfowe czynią z Madery miejsce jeszcze bardziej atrakcyjne dla miłośników tego sportu.
Będąc na Maderze, skorzystaj z okazji, aby poćwiczyć
uderzenia w luksusowych warunkach i wśród przepięknych widoków!
madera i porto santo .59
AFGuiaMadpolacoaltera.indd 59
11/11/07 12:08
park tematyczny na maderze
Park Tematyczny na Maderze, jedyny taki w Portugalii, ma
charakter małego parku wystawienniczego ze stałą ekspozycją.
Na terenie parku znajdują się pawilony poświęcone historii, nauce i tradycjom wyspy. Inne tematy, do których park
nawiązuje, to natura, kultura i rozrywka.
Replika pociągu z Monte, tradycyjne wozy ciągnięte
przez woły, sieci, dom typowy dla Santana, młyn, labirynt i jezioro to tylko kilka elementów parku poświęconego historii i kulturze Madery. Dodatkową atrakcją są tereny zielone parku z ciekawymi endemicznymi gatunkami
roślin i wytyczonymi alejkami.
Godziny otwarcia: 10.00-19.00. Zamknięte 25 grudnia.
Park Tematyczny na Maderze
Estrada Regional 101
Fonte da Pedra
9230-116 Santana
Tel.: (+351) 291 570 410
Fax: (+351) 291 570 419
E-mail: [email protected]
www.parquetematicodamadeira.pt
centrum wulkanizmu
Centrum Wulkanizmu łączy naukę z relaksem i zabawą.
Zadaniem centrum jest przybliżenie w sposób pedagogiczny, lecz w formie zabawy, wiedzy o powstaniu ziemi, a konkretnie archipelagu Madera na skutek eksplozji wulkanów.
Centrum Wulkanizmu znajduje się przy grotach Świętego Wincentego i zazwyczaj jest dodatkową atrakcją podczas ich zwiedzania. W Centrum prezentuje się formacje
geologiczne Madery właśnie na przykładzie grot. Znajduje
się tu także sala do prezentacji audiowizualnych, w czasie
których można obserwować ewolucję geologiczną grot,
inscenizację erupcji wulkanu i symulację powstania wyspy.
Czynne w dni powszednie. Pierwsza wizyta o godzinie
10.00, a ostatnia o godzinie 19.00.
madera i porto santo .61
AFGuiaMadpolacoaltera.indd 61
11/11/07 12:08
Groty Świętego Wincentego
Sítio Pé do Passo
9240-039 São Vicente
Tel.: (+351) 291 842 404;
Fax: (+351) 291 842 684
E-mail: [email protected]
www.grutasecentrodovulcanismo.com
centrum żywej nauki
Centrum Żywej Nauki to rodzaj centrum kulturalnego,
stworzonego dla dorosłych i dzieci, w którym prezentowane są wystawy miejscowe i zagraniczne związane
z nauką. Centrum na Maderze ma podpisaną specjalną
umowę z Pawilonem Wiedzy – Nauka Żywa w Lizbonie.
Oprócz wystawy interaktywnej, w centrum znajduje się
sala audiowizualna na 150 osób przystosowana do realizacji kongresów i sympozjów.
Obecnie w centrum można obejrzeć wystawę Nauka
i Sport, która pochodzi z Science Museum z Londynu.
Centrum Żywej Nauki
Rotunda do Ilhéu Mole
9270-095 Porto Moniz
Tel.: (+351) 291 850 300;
Fax: (+351) 291 850 305
E-mail: [email protected]
www.portomoniz.cienciaviva.pt
madeira story centre
W Madeira Story Center można prześledzić całą historię Madery, od momentu jej formacji geologicznej po
dzień dzisiejszy. Zwiedzanie trwa półtorej godziny i łączy
tradycyjną formę prezentacji z formami interaktywnymi
i multimedialnymi. W Madeira Story Center zwiedzający
62. madera i porto santo
AFGuiaMadpolacoaltera.indd 62
11/11/07 12:08
uczestniczy w historii. Otwarte codziennie w godzinach
10.00-18.00. Zamknięte 25 grudnia.
Madeira Story Center
Rua D. Carlos I, nº 27-29
9060-051 Funchal
Madeira - Portugal
Tel.: (+351) 291 000 770
Fax: (+351) 291 000 789
E-mail: [email protected]
www.storycentre.com
centrum żywej nauki – madeira
magic
Ten park tematyczny hołduje Żywej Nauce. Na jego terenie
znajdziemy wiele obiektów służących zabawie i poznawaniu: miniplanetarium, audytorium do projekcji filmów
w trzech wymiarach i powierzchnię wystawienniczą przeznaczoną na ekspozycje czasowe, na których zawsze są
prezentowane nowości.
Poza tym w Madeira Magic znajduje się ogród o powierzchni 5000 m2 służący do zabawy i nauki na świeżym
powietrzu. Głównym założeniem twórców tego Centrum
było stworzenie miejsca dla dzieci, w którym będą lubili
przebywać również rodzice i dziadkowie.
W centrum jest też health club, restauracja ze specjalnym
miejscem dla dzieci, gdzie często są organizowane przyjęcia urodzinowe, oraz herbaciarnia z wejściem od strony
promenady. Nie brak tu również punktu pierwszej pomocy
medycznej i pokoi do przewijania dzieci, a teren jest przystosowany dla inwalidów i osób starszych.
Madeira Magic jest czynny od wtorku do piątku, w godzinach 10.00-18.00, Nieczynny w poniedziałki i w dni: 25
grudnia oraz 1 stycznia.
Madeira Magic
Rua Ponta da Cruz, 25
9000-103 Funchal - São Martinho
Tel.: (+351) 291 700 708; Fax: (+351) 291 700 707
E-mail: [email protected]
www.madeira-magic.com
madera i porto santo .63
AFGuiaMadpolacoaltera.indd 63
11/11/07 12:08
kolejki linowe
W Funchal działają dwie turystyczne kolejki linowe. Z ich
pomocą można dostać się do pięknych i ukrytych miejsc
na południowych stokach wyspy. Zwiedzając wyspę, warto zarezerwować pół dnia, aby się nimi przejechać.
kolejka linowa funchal – monte
Kolejka ta, położona w starej części miasta, przewozi pasażerów z Funchal do Monte w 11 minut.
Do dyspozycji pasażerów jest 41 wagoników z 8 miejscami, z których rozpościerają się przepiękne widoki na
zatokę i doliny wokół Funchal.
Stacja dolna w Funchal znajd je się na Campo Almirante
Reis, a górna w Monte, na Largo das Babosas. Dzięki kolejce w krótkim czasie można dostać się z Funchal do Monte,
a po drodze podziwiać krajobrazy.
Po zwiedzeniu Monte, które jest często nazywane małą
Sintrą na Maderze, warto zjechać w dół do Funchal wiklinowym toboganem pchanym przez dwóch mężczyzn,
zwanych “carreiros”. Będzie to równie niezapomniana podróż.
Godziny otwarcia: codziennie (oprócz 25 grudnia) w godzinach 09.30-17.45.
Telefericos da Madeira, S.A.
Caminho das Babosas, nº 8
9050-541 Funchal
Tel.: (+351) 291 780 280
Fax: (+351) 291 780 281
E-mail: [email protected]
www.madeiracablecar.com
kolejka linowa ogrodu botanicznego
Kolejka ta łączy Ogród Botaniczny z Babosas (Monte)
w około 9 minut. Podróż kolejką jest bardzo atrakcyjna
pod względem turystycznym.
Stacja początkowa znajduje się w Ogrodzie Botanicznym,
a końcowa w Monte, przy Largo das Babosas.
W czasie przejażdżki można podziwiać widok na zatokę
Funchal i na Vale Ribeira de João Gomes, niezwykle piękne miejsce z dużą połacią lasu Laurissilva.
64. madera i porto santo
AFGuiaMadpolacoaltera.indd 64
11/11/07 12:08
Kolejka linowa Ogrodu Botanicznego ma długość 1600
metrów, natomiast wysokość od ziemi waha się w granicach 10–100 metrów. 12 ośmioosobowych kabin jest
w stanie przewieźć około 400 osób w ciągu godziny.
Godziny otwarcia: codziennie (z wyjątkiem 25 grudnia)
w godzinach 9.30-17.45.
Kolejka ułatwia też dostęp do levadas dos Torno, Bom Sucesso i Curral dos Romeiros – często odwiedzanych tras turystycznych.
Po zwiedzeniu fantastycznego świata przyrody w Ogrodzie
Botanicznym warto wybrać się do romantycznej miejscowości Monte.Z punktu widokowego w ogródku jednego
z barów na Largo das Babosas rozciąga się wspaniały widok na dolinę.
Przy stacji w Ogrodzie Botanicznym znajdują się także bar
i restauracja. Widok z ich ogródków jest równie imponujący.
Kolejka Linowa Ogrodu Botanicznego
MTV-Transportes Alternativos da Madeira S.A Caminho das Voltas, 15
9060-329 Funchal
Tel.: (+351) 291 210 290
Fax: (+351) 291 238 956
E-mail:[email protected]
[email protected]
www.telefericojardimbotanico.com
www.botanicalgardencablecar.com
wiklinowe tobogany
Zjazd toboganami zaczyna się w Monte, a kończy w Livramento. Wiklinowe tobogany popycha dwóch mężczyzn,
madera i porto santo .65
AFGuiaMadpolacoaltera.indd 65
11/11/07 12:08
targ rolników
zwanych “carreiros”. Mimo że podróż jest krótka, dostarcza wiele wrażeń. Jest doskonałym uzupełnieniem przejażdżki kolejką linową.
Czynne codziennie od godziny 9.00 do 18.00, w niedziele
od godziny 9.00 do 13.00.
Nie działają 1 stycznia, w Wielki Piątek, 15 i 16 sierpnia i
25 grudnia.
Tobogany z Monte
Sítio da Igreja,
9050 - 288 Funchal - Monte
Tel.: (+351) 291 783 919
Warto odwiedzić ten targ ze względu na jego znaczenie
urbanistyczne, architektoniczne i funkcjonalne dla miasta Funchal.
Budynek targu jest świetnym przykładem stylu zwanego
Estado Novo, który łączy art deco lat 30. XX w. z modernizmem. Budynek dekorują dwa panele azulejo umieszczone przy wejściu głównym i wiele paneli wewnątrz
wykonanych przez sławną niegdyś Fábrica de Sacavem,
obecnie nieistniejącą.
Targ znajduje się bardzo blisko historycznej części miasta
zwanej Santa Maria. Panuje na nim zamęt jak na każdym
innym targu. Zadziwia różnorodność kolorów i zapachów
pięknych kwiatów, które wszystkich upajają. Strelicje, orchidee, protee, róże, anturia i kamelie są prezentowane
i sprzedawane przez zuchwałe kwiaciarki ubrane w typowe stroje regionalne o żywych kolorach.
Na pierwszym piętrze można kupić owoce tropikalne, warzywa i przyprawy. Ryby i mięso są sprzedawane na dolnym poziomie targu.
66. madera i porto santo
AFGuiaMadpolacoaltera.indd 66
11/11/07 12:08
Otwarty od poniedziałku do czwartku w godzinach 7.0019.00; w piątki w godzinach 7.00-20.00 oraz w soboty od
7.00 do 14.00. W niedzielę i święta zamknięty.
Largo dos Lavradores
9060 - 158 Funchal
Tel.:(+351) 291 214 080
E-mail: [email protected]
kasyno na maderze
Kasyno znajduje się w Funchal. Jest centrum rozrywki,
gdzie wypoczynek można połączyć z zabawą.
Będąc na Maderze, spróbuj swego szczęścia w grze. Kasyno oferuje szeroki wachlarz możliwości, począwszy od
ruletki, pokera, keno/bingo, aż po video rolls.
Oprócz sali gier w kasynie znajduje się Bar Palm, Bar Copacabana, Restauracja Bahia i Restauracja Rio.
W Barze Copacabana można tańczyć do białego rana
w rytmie najmodniejszej muzyki. Odbywają się tu również występy muzyczne znanych artystów portugalskich
i zagranicznych. Czynne codziennie w godzinach 15.00-
3.00. od niedzieli do czwartku i od 16.00 do 4.00 w piątek,
sobotę i w przeddzień świąt.
Zamknięte 24 i 25 grudnia.
Kasyno na Maderze
Avenida do Infante
9004-513 Funchal
Tel.: (+351) 291 209 180
Fax: (+351) 291 235 894
E-mail: [email protected]
www.casinodamadeira.com
oceanarium na maderze
Oceanarium znajduje się w miejscowości Porto Moniz, niedaleko portu. Jest jedną z atrakcji tej miejscowości.
Oceanarium mieści się w budynku fortu São João Batista,
wybudowanego w 1730 r. po kilku atakach piratów na Porto Moniz. W tamtych czasach Porto Moniz było głównym
portem na północnym wybrzeżu wyspy.
madera i porto santo .67
AFGuiaMadpolacoaltera.indd 67
11/11/07 12:08
W 1998 r. ruiny fortu zakupiła Rada Miasta Porto Moniz.
Budynek został wyremontowany, a jego wnętrze zaadaptowane na oceanarium.
Oceanarium składa się z 11 zbiorników, w których zaprezentowano różne siedliska morskiego świata na Maderze. W największym zbiorniku znajduje się 500 000 litrów
słonej wody.
Czynne codziennie w godzinach 10.00-18.00. Zamknięte
25 grudnia.
Akwarium na Maderze
Rua de São João Batista
9270-095 Porto Moniz
Tel.: (+351) 291 850 340;
Fax: (+351) 291 850 349
E-mail: [email protected]
www.aquariodamadeira.com
park wodny
Jeśli szukasz rozrywki dla całej rodziny, zarezerwuj pół dnia
na pobyt w Parku Wodnym w rejonie Santa Cruz. Park
może pomieścić ponad 1000 osób. Oferuje kilka base-
68. madera i porto santo
AFGuiaMadpolacoaltera.indd 68
11/11/07 12:08
nów rekreacyjnych, 3 zjeżdżalnie, 4 szybkie zjeżdżalnie,
black-hole, river hole, sztuczną rzekę, basen do zabawy
i specjalną część parku dla dzieci.
Czynny od czerwca do września (możliwe zmiany).
Helibravo Atlantic
Rua Dr. António José de Almeida, 17-6º
9000-062 Funchal
Tel.: (+351) 291 232 882
E-mail: [email protected]
Park Wodny
Ribeira da Boaventura
9100-138 Santa Cruz
Tel.: (+ 351) 291 524 412;
Fax: (+351) 291 524 602
E-mail: [email protected]
www.aquaparque.com
wycieczki helikopterem
Aby mieć prawdziwe pojęcie o wielkości archipelagu, warto wybrać się na wycieczkę helikopterem, podczas której
można podziwiać wspaniałe krajobrazy Madery.
Firma Helibravo Atlantic oferuje usługi powietrznej taksówki. Loty rozpoczynają się nad zatoką Funchal. Do wyboru jest kilka tras, w tym wycieczka wokół wyspy.
madera i porto santo .69
AFGuiaMadpolacoaltera.indd 69
11/11/07 12:08
Wyspa o złotej plaży obmywana turkusowymi wodami
oceanu i wszechobecny spokój – nic więcej nie trzeba
do wymarzonego urlopu.
Porto Santo jest miejscem wyjątkowym ze względu na
bezpieczeństwo, jakie się tu odczuwa, połączone z sympatią gościnnych mieszkańców, szczodrością natury, która
stworzyła piękną plażę o drobnym piasku oraz spokojne
wody oceanu.
Wyspa oferuje gościom złotą plażę o długości 9 km, na której
można kąpać się w wodach Oceanu Atlantyckiego.
Na Porto Santo zdrowie i dobre samopoczucie idą ze sobą
w parze. Wody oceanu są tu bardzo czyste, a delikatny, drobny i gładki piasek posiada rzadkie właściwości terapeutyczne. Składa się głównie z węglanu wapnia w postaci kalcytu.
Posiada też szczególne właściwości termiczne.
Oprócz plaży na wyspie warto zwiedzić Vila Baleira –
miejscowość, w której można poznać historię wyspy.
Znajduje się tu Dom – Muzeum, w którym niegdyś
mieszkał Krzysztof Kolumb.
Spacerując lub jeżdżąc rowerem po wyspie, można podziwiać jej proste piękno.
madera i porto santo .71
AFGuiaMadpolacoaltera.indd 71
11/11/07 12:08
wellness na porto santo
Ta nieduża wyspa jest idealnym miejscem na ucieczkę od
stresu dnia codziennego. Piękno tutejszego krajobrazu łączącego kilometry spokojnej złotej plaży, zielone wzgórza
i błękit oceanu sprzyja relaksowi.
Skorzystaj z naukowo udowodnionego terapeutycznego działania piasku i wody oceanu, które dzięki bogactwu
w jod, wapno i magnez pomagają odbudować ubytki soli
mineralnych w organizmie człowieka spowodowane stresem i zmęczeniem.
śnym, układem kostnym, zaburzeniami trawienia i problemami w okresie połogu.
Nikt nie pozostanie obojętny na piękno drugiej co do wielkości wyspy archipelagu Madera, tak innej od wyspy sąsiedniej, a zarazem tak atrakcyjnej.
Przyjedź poznać raj, który znajduje się tak blisko!
Pozwól zadbać o siebie podczas jednego z wielu zabiegów w centrum talasoterapii. Oprócz zabiegów upiększających, np. oczyszczania skóry czy peelingu, istnieją
także zabiegi zapobiegające i łagodzące takie choroby, jak
reumatyzm, artretyzm, choroby kostne i mięśni. Są tu stosowane innowacyjne metody walki z tak zwanymi chorobami współczesnego życia: stresem, zmęczeniem, wyczerpaniem, siedzącym trybem życia, złym odżywianiem się,
paleniem papierosów, problemami z układem krwionomadera i porto santo .73
AFGuiaMadpolacoaltera.indd 73
11/11/07 12:08
jak dostać się na porto santo
samolotem
Przez okrągły rok, codziennie istnieje kilka połączeń między
Maderą i Porto Santo oraz między Lizboną i Porto Santo.
Lotnisko na Porto Santo
Położenie: 2 km od miasta Vila Baleira
Tel.: (+351) 291 980 120; Fax: (+351) 291 980 121
E-mail: [email protected]
www.anam.pt
Kod ICAO: LPPS
Kod IATA: PXO
drogą morską
prom
Firma Porto Santo Line codziennie oferuje połączenia promowe dla pasażerów i samochodów między wyspami
Madera i Porto Santo. Nowoczesny prom nazywa się Wilk
Morski. Podróż trwa około dwóch i pół godziny. Prom jest
w stanie pomieścić 1153 pasażerów.
Porto Santo Line (prom między wyspami)
E-mail: [email protected]
www.portosantoline.pt
w funchal
Siedziba główna – sprzedaż biletów:
Rua da Praia, 6
9000-503 Funchal
74. madera i porto santo
AFGuiaMadpolacoaltera.indd 74
11/11/07 12:08
Tel.: (+351) 291 210 300
Fax: (+351) 291 226 434
port w funchal
Tel.: (+351) 291 214 881/2; Fax: (+351) 291 214 888
na porto santo
Rua Estêvão de Alencastre Lj 6/7,
9400-161 Porto Santo
Tel.: (+351) 291 982 938
Fax: (+351) 291 982 543
port jachtowy na porto santo
Port jachtowy, zarządzany przez firmę „Assistência Náutica 33º /16º” znajduje się wewnątrz portu na Porto Santo.
Oferuje 165 miejsc dla jachtów o długości od 4 do 15
metrów. Pomosty są skonstruowane z pontonów. Wszystkie miejsca mają dostęp do słodkiej wody i prądu.
W porcie można skorzystać z toalet z prysznicami, pralni
oraz biura, z którego można nadać faks.
Assistência Náutica 33º 16º – (Port jachtowy na Porto Santo)
16º 18’40” W 33º 03’21” N
madera i porto santo .75
AFGuiaMadpolacoaltera.indd 75
11/11/07 12:08
Tel.: (+351) 291 980 080; Fax: (+351) 291 983 742
Email: [email protected]
www.quintadolorde.pt
co zwiedzić
muzeum krzysztofa kolumba
Dom Krzysztofa Kolumba jest najważniejszym centrum
kulturalnym na Porto Santo. Przypomina o obecności odkrywcy Ameryki na wyspie. Celem Muzeum jest pokazanie, w jakich warunkach żył na wyspie ten znany odkrywca.
Muzeum składa się z dwóch budynków. Starszy z nich
pochodzi z czasów, kiedy żeglarz przebywał na wyspie.
Oprócz portretów Kolumba z XVI-XX wieku w Muzeum
można zobaczyć mapy z zaznaczonymi szlakami morskimi przebytymi przez Kolumba.
Czynne od wtor­ku do soboty w godzinach 10.00-12.30 i 14.0017.30 oraz w niedziele w godzinach 10.00-13.00. W ponie­
działki i święta zamknięte.
W okresie letnim: od lipca do września, czynne od wtor­ku do
soboty w godzinach 10.00-12.30 i 14.00-19.00 oraz w niedziele
w godzinach 10.00-13.00. W ponie­działki i święta zamknięte.
Travessa da Sacristia, 2 e 4
9400-176 Porto Santo
Tel.: (+351) 291 983 405; Fax: (+351) 291 983 840
E-mail: [email protected]
www.museucolombo-portosanto.com
kaplica nossa senhora de graça
Kaplica jest jedną z najstarszych świątyń wybudowanych
na Porto Santo przed 1533 r.
Zniszczona w 1812 r., została odbudowana w 1951 r. Kaplica jest mocno związana z historią wyspy, gdyż w niej
chronili się mieszkańcy wyspy przed piratami.
kościół parafialny
Jednym z najważniejszych zabytków Porto Santo jest
Kościół Parafialny, zwany także Kościołem Nossa Sen-
76. madera i porto santo
AFGuiaMadpolacoaltera.indd 76
11/11/07 12:08
hora da Piedade, położony przy Largo do Pelourinho
w samym centrum.
Kościół był wielokrotnie podpalany przez piratów i korsarzy napadającyh na wyspę. Można w nim zobaczyć
ciekawe ołtarze i obrazy, których autorami byli Martim
Conrado i Max Romer. Ich artystyczne piękno zwraca
uwagę wszystkich zwiedzających świątynię.
młyny
Młyny stanowią charakterystyczny element krajobrazu
Porto Santo. Ze względu na stosunkowo płaskie ukształtowanie terenu, wyspa jest wystawiona na silne działanie wiatru.
Młyny zapewniały mieszkańcom Porto Santo mąkę do
pieczenia chleba.
Pierwszy młyn został wybudowany w 1794 r. i był największym budynkiem na Porto Santo w XVIII w. Kilka lat później
na wyspie stało już wiele młynów wykonanych z drewna.
Niektóre z nich wciąż są czynne.
portela
Z tego punktu widokowego, oddalonego o 1,6 km od Vila
Baleira, można podziwiać widok na plażę Porto Santo
na zachodzie i na stożkowaty Pico de Baixo na wschodzie. Obok punktu widokowego jest aleja z palmami i stoją młyny.
madera i porto santo .77
AFGuiaMadpolacoaltera.indd 77
11/11/07 12:08
W dawnych czasach na szczycie rozpalano pochodnie, aby
ostrzec mieszkańców Porto Santo przed zbliżającymi się wrogimi statkami.
Miłośnicy odkrywania nowych szlaków mogą udać się na
wycieczkę po Serra de Fora i po dolinie Serra de Dentro, położonych na wschodnim zboczu Pico do Facho. Będą mogli
podziwiać widoki na małe urocze zatoki i wzburzone wody
oceanu na północnym wybrzeżu wyspy.
Po drodze na punkt widokowy mijamy Kaplicę Nossa Senhora da Graça wybudowaną w 1851 r.
pico ana ferreira
Na tym szczycie została wybudowana w XVI w. nieduża
forteca mająca dać opór atakom francuskich i algierskich
piratów. Obecnie ze szczytu rozciąga się wspaniały widok na Porto Santo.
Na szczycie znajduje się punkt widokowy Pedreira, z którego można oglądać Ilhéu de Fora, Pico do Facho i Pico
do Castelo.
Kamienisko złożone jest z pryzmatycznych kolumn o nieregularnych kształtach, popularnie zwanych fortepianem.Z samego szczytu można podziwiać panoramę
miasta.
pico do facho
fonte da areia
Pico do Facho jest najwyższym szczytem Porto Santo,
a jego wysokość to 517 m n.p.m.
Na wyspie, gdzie ilość słodkiej wody jest ograniczona, naturalne źródła są bardzo ważne.
pico castelo
78. madera i porto santo
AFGuiaMadpolacoaltera.indd 78
11/11/07 12:08
Jeśli to możliwe, poczekaj do zachodu słońca i patrz na
ostatnie jego promienie zdające się całować wodę ocea
nu i złoty piasek plaży.
zimbralinho
W dawnych czasach woda ze źródła Fonte da Areia była
najsmaczniejsza na całej wyspie i dlatego korzystano z niej
tylko w celach leczniczych. Źródło to zostało nawet uznane
przez miejscową ludność za święte. Obecnie Fonte da Areia już nie tryska wodą jak niegdyś. Wiatr pozostawił w piaskowcu wyżłobione ślady źródła, tworząc w ten sposób
piękny przykład erozji.
Aby dotrzeć do źródła, należy wyjechać z miejscowości
Camacha w kierunku zachodnim, w stronę oceanu.
ponta da calheta
Nie istnieje chyba lepszy sposób na poznanie uroków plaży na Porto Santo niż spacer po niej – z miasta do Ponta da
Calheta. Posłuchaj magicznego głosu fal i podziwiaj nieopisane piękno plaży.
Dalej na zachód, pomiędzy punktem widokowym das
Flores i miejscem zwanym Morenos, znajduje się Zimbralinho – miejsce szczególnie piękne i spokojne. Ścieżka
prowadzi do plaży Calhau ze źródełkiem słodkiej wody.
Do plaży z fantastycznie turkusową wodą oceanu trzeba zejść na dół.
morenos
Również w zachodniej części wyspy, pomiędzy Pico da Ana
Ferreira i Zimbralinho, znajduje się zielony obszar idealny
na pikniki.
ilhéu de baixo lub ilhéu da cal
Na tej skalistej wysepce znajdują się bogate złoża wapnia.
Zbocza wysepki podziurawione są jaskiniami, które prowadzą do niezliczonej liczby korytarzy kopalni.
madera i porto santo .79
AFGuiaMadpolacoaltera.indd 79
11/11/07 12:08
Tel.: (+351) 291 983 625
E-mail: [email protected]
www.quintadaspalmeirasportosanto.com
centrum rękodzieła
Pomiędzy wysepką i Ponta da Calheta istnieje rodzaj kanału zwany Boqueirão de Baixo o szerokości 400 m. Pływają
nim małe stateczki, wyłącznie gdy ocean jest spokojny.
quinta das palmeiras
Quinta das Palmeiras znajduje się w Linhares, w dolinie położonej w samym sercu zachodniej części wyspy. Jest to
małe zoo i ogród botaniczny, w którym można podziwiać
liczne gatunki ornitologiczne i ciekawe rośliny. Łączny obszar Quinta das Palmeiras wynosi 5380 m2. Godziny
otwarcia latem: od 10.00 do 17.00. Godziny otwarcia zimą:
od 10.00 do 13.00 i od 15.00 do 17.00.
Sitio dos Linhares
9400-020 Porto Santo
Centrum to znajduje się w samym sercu miasta, niedaleko
dawnego doku. Można tu oglądać, a także kupić wyroby
rękodzieła artystów z archipelagu Madera.
Centro de Artesanato Porto Santo Av.
Manuel Gregório Pestana Júnior
9400-171 Porto Santo
jak spędzić czas
plaża
Porto Santo jest wymarzonym miejscem na urlop ze
względu na plażę o drobnym piasku, na przyjemne kąpiele w oceanie, a także na bezpieczeństwo turystów.
80. madera i porto santo
AFGuiaMadpolacoaltera.indd 80
11/11/07 12:08
Zdrowie i dobre samopoczucie są tu zagwarantowane,
gdyż woda i plaże są bardzo czyste, a piasek posiada
dodatkowo niezaprzeczalne właściwości terapeutyczne.
Odkryj zalety tej spokojnej i gościnnej plaży, pozwól sobie na relaks oraz odzyskanie energii i siły, których tak potrzebujesz.
spacery
Świetnym sposobem na poznawanie piękna wyspy, relaks
i odzyskanie energii utraconej w ciągu roku są spacery
w scenerii pięknych krajobrazów Porto Santo.
Spacery po wyspie to prostota i cisza wokół, a także radość wędrowania.
sport
wędkarstwo sportowe
Ze względu na bogactwo gatunków ryb żyjących w tutejszych wodach Porto Santo, podobnie jak Madera, ma
opinię jednego z najlepszych miejsc do wędkarstwa
sportowego. Można tu złowić niebieskiego merlina o wadze powyżej 500 kg.
nurkowanie
Porto Santo od dawna jest odwiedzane przez miłośników
nurkowania ze względu na czystość i temperaturę wody
oraz piękno oceanicznych głębin.
Poznaj ten fantastyczny podwodny świat, próbując
snorkelingu. Najlepsze miejsce do nurkowania znajduje
się na południe od portu, gdzie od 2000 r. leży pod wodą
statek Madeirense, który przez wiele dziesiątek lat kursował
między Porto Santo i Maderą.
żeglowanie, wycieczki statkiem, kajakarstwo
i wioślarstwo
Rozkoszuj się spokojnymi i ciepłymi wodami oceanu
i udaj się na wycieczkę statkiem wokół wyspy, poddając się leniwemu rytmowi fal. Żeglując lub wiosłując,
możesz obserwować różnice krajobrazu poszczególnych stron wyspy.
madera i porto santo .81
AFGuiaMadpolacoaltera.indd 81
11/11/07 12:08
Jet ski, narty wodne, windsurfing i kitesurfing
lotniarstwo i paralotniarstwo
Tych sportów wodnych można spróbować na niebieskich
wodach zatoki. Rzuć wyzwanie wiatrowi i ciesz się wspaniałymi warunkami do uprawiania windsurfingu i kitesurfingu, jakie oferuje wyspa.
Ze względu na złoty kolor plaży, kontrastujący z błękitem
oceanu, loty nad Porto Santo są szczególnie efektowne zarówno dla osób doświadczonych, jak i nowicjuszy. Wejdź
na jeden ze szczytów i odważ się polecieć na lotni lub paralotni. Na wyspie jest wiele miejsc doskonałych do startu,
jak i do lądowania.
jazda konna
Na Porto Santo znajduje się ośrodek jeździecki, gdzie
oprócz jazdy na padoku można umówić się na jazdę konną po wyspie, wybierając łatwiejszą bądź trudniejszą trasę.
Hipicenter Sítio da Ponta
9400-085 Porto Santo
Tel.: (+351) 291 983 258; Tel. kom.: (+351) 917 775 542
E-mail: [email protected]
www.hipicenter/tripod.com/hipic1.htm
safari
Poznaj smak przygody na Porto Santo i poprowadź samochód z napędem na cztery koła wśród jedynych w swoim
rodzaju krajobrazów. Nigdy nie zapomnisz emocji, jakich
dostarczy Ci walka z trudami trasy.
82. madera i porto santo
AFGuiaMadpolacoaltera.indd 82
11/11/07 12:08
jazda na rowerze lub na motocyklu
tenis
Wycieczki rowerowe są bardzo popularną formą zwiedzania wyspy ze względu na stosunkowo płaskie ukształtowanie terenu. Podczas spokojnej i przyjemnej jazdy można
poznać magiczne zakątki wyspy.
Na wyspie Porto Santo znajdują się najlepsze korty tenisowe w tym regionie i jedne z najlepszych w kraju. Korty tenisowe są położone w Campo de Baixo, niedaleko
pola golfowego. Posiadają zaplecze potrzebne do organizacji turniejów tenisowych najwyższej rangi. W skład
kompleksu wchodzą główne korty tenisowe z trybunami na 1000 osób, pięć kortów oraz dwa mniejsze korty.
Godziny otwarcia: codziennie od 10:00 do 13.00 i od 15.00
do 20.00.
golf
Pole golfowe Porto Santo, które zaprojektował były mistrz
świata Severiano Ballesteros, zostało otwarte w 2004 r.
Charakterystyka pola: 18 dołków, par 72 i 9 dołków, par
3 zwanych pitch and putt.
Pole golfowe zajmuje dużą powierzchnię. Oferuje graczom wspaniałe widoki na południowe i północne wybrzeże wyspy.
Pole golfowe na Porto Santo
Sitio das Marinhas
9400-162 Porto Santo
Tel.: (+351) 291 983 778; Fax: (+351) 291 983 508
E-mail: [email protected]
www.portosantogolfe.com
Korty tenisowe na Porto Santo
Campo de Baixo
9400 - 015 - Porto Santo
Tel.: (+351) 291 980 600
Fax: (+351) 291 982 584
E-mail: [email protected]
lub [email protected]
madera i porto santo .83
AFGuiaMadpolacoaltera.indd 83
11/11/07 12:08
informacje praktyczne
Zanim zaplanujesz swoją podróż, dowiedz się, jak dostać
się na Archipelag Madera, jakie dokumenty są do tego
potrzebne, poznaj przepisy celne i zalecenia zdrowotne.
Raz w tygodniu kursuje także prom między Funchal i
Portimão na południu Portugalii kontynentalnej.
połączenia lotnicze
Dzięki nowoczesnej, rozwiniętej w ostatnich latach sieci
dróg podróżowanie po wyspie samochodem nie stanowi problemu. Można dojechać praktycznie do wszystkich
miejscowości.
Na Maderę i na Porto Santo można dostać się samolotem.
Z Lizbony do Funchal jest codziennie kilka lotów, a sam
przelot trwa godzinę i dwadzieścia pięć minut.
Między Maderą i Porto Santo również jest kilka połączeń
w ciągu dnia, a lot trwa 15 minut.
W Archipelagu istnieją dwa lotniska: Międzynarodowy
Port Lotniczy na Maderze i Port Lotniczy na Porto Santo.
ruch lądowy po wyspach
dokumenty
połączenia morskie
Obywatele krajów Unii Europejskiej, ze względu na układ
z Schengen, mogą swobodnie wjechać na Maderę. Jeśli
turyści pochodzą spoza państw tego układu, muszą mieć
ważny paszport, a w niektórych przypadkach również
wizę, zgodnie z przepisami portugalskimi.
Porty w Funchal i na Porto Santo są często odwiedzane
przez wielkie statki wycieczkowe płynące na Maderę lub
zatrzymujące się tu w drodze do innych miejsc. Między
Maderą i Porto Santo codziennie kursują promy, które
przewożą także samochody. Podróż promem trwa około
dwóch i pół godziny.
Nie ma żadnych ograniczeń przy wywozie produktów.
Jeśli ilość przewożonych produktów będzie nadmierna,
podróżny może być poproszony o udowodnienie, iż artykuły te są przewożone na własny użytek.
formalności celne
84. madera i porto santo
AFGuiaMadpolacoaltera.indd 84
11/11/07 12:08
szczepienia i zalecenia zdrowotne
telefony
Przed podróżą na Maderę nie są potrzebne żadne szczepienia.
Dla obywateli Unii Europejskiej pomoc medyczna w nagłych wypadkach w państwowych szpitalach jest bezpłatna. Obywatele innych krajów mogą odpłatnie korzystać
z prywatnej służby zdrowia.
Na wyspach Madera i Porto Santo znajduje się 77 jednostek
służby zdrowia. W Funchal są dwa publiczne szpitale.
Kabiny telefoniczne znajdują się w większych miejscowościach. Niektóre telefony publiczne działają tylko na karty, które można kupić w kiosku, kawiarni lub na poczcie.
Aby uzyskać połączenie z zagranicą, należy wykręcić 00
i międzynarodowy numer kierunkowy danego kraju.
apteki
Apteki są czynne od poniedziałku do piątku w godzinach
9.00-13.00 i 15.00-19.00. W soboty między 9.00 i 13.00.
W witrynie każdej apteki można znaleźć informacje o aptekach czynnych całą dobę.
czas
Na Maderze obowiązuje czas GMT. Zgodnie z normami
Unii Europejskiej zmiana czasu następuje w ostatnią niedzielę marca (o jedną godzinę do przodu) i w ostatnią niedzielę października (o jedną godzinę w tył).
technologie przepływu informacji
woda i prąd
Technologie przepływu informacji i komunikacji są wysoko rozwinięte w regionie. Aby zadzwonić na Maderę, należy wykręcić międzynarodowy numer kierunkowy +351,
a potem 291.
Napięcie elektryczne na archipelagu to 220 V.
Na wyspie Madera nie brak słodkiej wody. Nadaje się ona
do picia i jest bardzo dobrej jakości. Na wyspie Porto Santo
woda jest odsalana i również nadaje się do picia.
madera i porto santo .85
AFGuiaMadpolacoaltera.indd 85
11/11/07 12:08
banki i handel
straż pożarna
Banki są czynne od poniedziałku do piątku w godzinach
8.30-15.00.
Kantory wymiany walut czynne są w dni powszednie od
9.00 do 13.00 i od 14.00 do 19.00, a w soboty w godzinach
9.00-19.00. Poza tymi godzinami wymiany walut można
dokonać w hotelach.
W razie pożaru należy zawiadomić Miejską Straż Pożarną
Funchal. Tel.: (+351) 291 221 014 lub Ochotniczą Straż Pożarną Madery. Tel.: (+351) 291 229 117.
policja
Pomoc policji można uzyskać pod numerem telefonu 112.
Policja w Funchal prowadzi biuro rzeczy zagubionych, które
znajduje się przy Rua da Infância 28. Tel.: (+351) 291 208 200.
bezpieczeństwo
Wyspy archipelagu są jednymi z najbezpieczniejszych kierunków wyjazdów wakacyjnych na świecie. Jeśli tylko turysta zachowa minimalne środki ostrożności, wynikające
ze zdrowego rozsądku i wskazane w każdym innym miejscu na świecie, nie powinien mieć żadnych problemów.
Większość hoteli oferuje sejfy, gdzie można zdeponować
cenne rzeczy.
86. madera i porto santo
AFGuiaMadpolacoaltera.indd 86
11/11/07 12:08
informacja turystyczna
Regionalna Dyrekcja Turystyczna posiada 7 punktów
informacji turystycznej. Dwa z nich znajdują się w Funchal, cztery w pozostałych gminach wyspy Madery, jeden na wyspie Porto Santo Regionalna Dyrekcja Turystyczna posiada dwa punkt informacji turystycznej na
Curral Freiras i jeden w Lizbonie.
punkt informacji turystycznej
na avenida arriaga
punkt informacji turystycznej na lotnisku
Santa Catarina de Baixo; 9100 Santa Cruz
Tel.: (+351) 291 524 933
Czynny codziennie od 9.30 do 21.30.
punkt informacji turystycznej
w ribeira brava
Avenida Arriaga nº 16; 9004-519 Funchal
Tel.: (+351) 291 211 902
Czynny od poniedziałku do piątku w godzinach 9.00-19.00
oraz w soboty i niedzielę od 9.00 do 15.00.
Forte de São Bento; 9350 Ribeira Brava
Tel.: (+351) 291 951 675
punkt informacji turystycznej
w monumental lido
Vila do Porto Moniz; 9270 Porto Moniz
Tel.: (+351) 291 853 075
Centro Comercial Monumental Lido
Estrada Monumental, 284; 9000-100 Funchal
Tel.: (+351) 291 775 254
Czynny od poniedziałku do piątku w godzinach 9.0012.30 od 14.00-17.00. i w soboty od 9.30 do 12.00.
punkt informacji turystycznej w porto moniz
punkt informacji turystycznej w santana
Sítio do Serrado; 9230 Santana
Tel.: (+351) 291 573 228
madera i porto santo .87
AFGuiaMadpolacoaltera.indd 87
11/11/07 12:08
punkt informacji turystycznej
na porto santo
Centrum Rękodzieła
Av. Dr. Manuel Gregório Pestana Júnior
9400-171 Porto Santo
Tel.: (+351) 291 985 244
punkt informacji turystycznej
na curral das freiras
Estrada Cónego Camacho
(Agencja BANIF)
9030-319 curral das freiras
Tel: (+351) 291 721 183
punkt informacji turystycznej madery
w lizbonie
Av. 5 de Outubro, 137
1050-052 Lisboa
Tel.: (+351) 217 817 258
88. madera i porto santo
AFGuiaMadpolacoaltera.indd 88
11/11/07 12:08
AFVersocapaGuia.indd 1
10-10-2011 10:19:51