Zagrożenia współczesnego świata- „Wolność to wartość do osiągnięcia” „Cała kultura człowieka wolnego zależy od stopnia dobrze użytej wolności. Nigdy nie można opowiedzieć: Już wszystko zrobione! Dla nas jeszcze wiele zostało do zrobienia.” Kard. Stefan Wyszyński Ludzie zwykle boją się wolności. Bo wolność niesie za sobą konieczność samodzielności, odpowiedzialności za samego siebie, samotności... Z obawy przed samotnością ludzie wybierają niewolę... Kiedy byliśmy dziećmi nasz świat nie różnił się od świata rodziców, od świata dorosłych. Obowiązywały te same normy i zasady, obyczaje, wierzenia... Wszystko było jasne, stałe, pewne... Był ten sam punkt odniesienia. Był ten sam świat: mój, brata, taty, sąsiada... Dzisiejsza rzeczywistość odbiega bardzo od tej ze wspomnień, z dzieciństwa. Ta współczesna, rzeczywistość naszych dzieci, czy nam się podoba czy też nie, ulega ciągłej zmianie. I to zmianie zwielokrotnionej, kiedy to ulegają przemianie zasady, normy i to nie raz, nie dwa w ciągu jednego pokolenia, na naszych oczach. I w tym zmieniającym się świecie młodzież dużo wcześniej staje wobec wyborów i decyzji bardzo złożonych i skomplikowanych, gdzie dysponuje całą gamą możliwości znalezienia swojego miejsca. Z drugiej strony są to wybory, które mogą prowadzić do zagubienia, niepewności, poczucia małej wartości, nie sprostania wymogom... I stąd już krok do uzależnienia. A tu już wyłaniają się zagrożenia będące jakby alter ego tejże rzeczywistości. Zagrożenia tkwiące w drugim człowieku w postaci rozbudzonej agresji, różnorodnych form manipulacji i chęci sterowania innymi... Zagrożenia zupełnie nowe jakie niesie ze sobą cywilizacja komputerowa czy też telewizyjna... Czy wreszcie zagrożenia tkwiące w substancjach psychoaktywnych od papierosów, przez alkohol, leki aż po narkotyki. Wchodzenie na drogę współczesnych form zniewolenia stało się zjawiskiem powszechnym. Miliony osób w Europie są uzależnione od alkoholu, narkotyków, papierosów, od jedzenia i seksu, od agresji i lęku, od pieniędzy i hazardu, od pracy i władzy, od telewizji, komputerów i Internetu, a także od wielu innych rzeczy, sytuacji czy doznań. Ludzie żyjący we współczesnych demokracjach stali się niemal synonimem człowieka uzależnionego i zniewolonego. My, dorośli musimy sprostać tym wezwaniom starając się włączać w proces poznania by móc sterować nim ku pozytywnym rozwiązaniom. Warto więc poznać bliżej owe zagrożenia by móc im przeciwdziałać, niwelować, czy przynajmniej ograniczać ich negatywne skutki. A więc... Aby zapobiegać konieczne jest poznanie przyczyn patogennych zachowań. W ogromnej ilości przypadków powinny one być wskazówką, że dziecko nie może poradzić sobie ze swoimi problemami i manifestuje to. Analizując przypadek dziecka sprawiającego trudności wychowawcze należy poznać jego środowisko, atmosferę jego domu, rozważyć dotychczasowe doświadczenia życiowe. Należy ocenić, które z aktualnie przeżywanych sytuacji są dla dziecka szczególnie trudne, wyjaśnić jak odbiera ono swoją sytuację w domu i w szkole. Należy pamiętać, że dziecko w procesie wychowania upodabnia się do rodziców, uczy się poprzez naśladowanie, dlatego rozpoznając przyczyny zachowań patologicznych należy dokonać analizy postaw osób dorosłych. Ponadto każda zmiana w życiu dziecka wywiera ogromny wpływ na jego zachowanie (rozwód, przeprowadzka, śmierć kogoś z rodziny, itp.), trzeba więc przeanalizować zmiany w życiu dziecka. Nie bez znaczenia pozostaje poziom zaspokojenia potrzeb psychofizycznych dziecka (bezpieczeństwa, akceptacji, miłości, zrozumienia). Niezaspokojenie prowadzi bowiem do frustracji. Ta do napięcia emocjonalnego. To z kolei powoduje niezadowolenie, zdenerwowanie, przygnębienie i poczucie krzywdy. Samoocena i poczucie własnej wartości zostają zaniżone. Stąd już najprostsza droga do agresji, podjęcia próby znalezienia akceptacji w grupie rówieśniczej poprzez używki takie jak alkohol, papierosy, narkotyki itp.. Dziecko powinno mieć poczucie, że jako dziecko jest akceptowane niezależnie od tego czy jest grzeczne czy nie!!!!!!! Nie akceptujemy natomiast jego niewłaściwych zachowań!!! Częstym błędem, który popełnia się przy rozwiązywaniu problemów dziecka jest identyfikowanie manifestacji i tzw. wołania o pomoc z patologią. Dzieci jak wszyscy pragną szacunku i bliższego zainteresowania się nimi. Jeżeli go nie znajdujdują to: Kłamią bo: prawda nie popłaca, za mówienie prawdy ponosi się karę, kłamstwo wiele rzeczy czyni prostszymi. Dzieci na ogół nie słuchają dorosłych, za to doskonale ich naśladują. Są agresywnie, bo: mają niezaspokojone potrzeby, na drodze do osiągnięcia celu pojawia się przeszkoda, nie znają innych sposobów radzenia sobie z trudną sytuacją, w toku wychowania nauczyli się, że kiedy użyją siły dostaną to, czego chcą; mają poczucie, że posiadają mniej niż na to zasługują. Jeżeli ktoś doświadcza bólu i nie może uciec od jego źródła prawie zawsze podejmie atak. Biorą, bo: chcą przynależeć do grupy, nie potrafią odmówić, zaspokajają ciekawość, nudzą się, nie chcą czuć się gorsze, naśladują dorosłych, pragną zwrócić na siebie uwagę, chcą przeciwstawić się nakazom dorosłych, chcą zapomnieć o problemach. Uzależnienie to choroba braku. Braku miłości i poczucia bezpieczeństwa! Wagarują - jeżeli dziecko podejmuje decyzję ucieczki, to widocznie czuje się bezradne, a w ucieczce widzi swój jedyny ratunek. Na ogół uciekają dzieci nieszczęśliwe i zagrożone! Kradzież – zabranie cudzego mienia w celu jego przywłaszczenia- może stanowić desperacką próbę zwrócenia na siebie uwagi. Dla dziecka każdy sposób działania, zaspokajającego potrzebę, jest dobry. Najczęściej jest tak, że trudności wychowawcze występujące w szkole są sygnałami ostrzegawczymi. Kiedy w obliczu niepokojących zachowań dajemy dziecku do zrozumienia, że nie spełnia ono naszych oczekiwań, pogarsza to tylko jego zachowanie, w wyniku czego sytuacja dziecka staje się trudniejsza. Każdemu dziecku, nawet w sytuacjach niepowodzeń, potrzebne są wyrazy uznania i pochwały, a także serdeczność i wybaczenie wykroczeń. To z postaw rodziców i nauczycieli dziecko czerpie poczucie własnej wartości, bez którego nie jest zdolne wytworzyć w sobie poczucia wiary w siebie i poczucia ludzkiej godności. JAK UCHRONIĆ DZIECKO PRZED ZAGROŻENIAMI? Czynniki patogenne nie działają w sposób izolowany. Są wzajemnie ze sobą powiązane i nie sposób wskazać jednego skutecznego działania wychowawczego, jednego skutecznego lekarstwa, które rozwiąże wszystkie problemy i zapobiegnie zagrożeniom. MOŻLIWOŚCI DZIAŁANIA I. Formy powstrzymywania dziecka od niepożądanych zachowań: 1. stwórz jasny system wymagań, nakazów i zakazów, obowiązujących norm społecznego zachowania (mają one na celu ukierunkowanie postępowania dziecka oraz powstrzymanie przed określonym działaniem), spisz zasady i umieść w widocznym dla dziecka miejscu). Co nie zapisane nie jest przestrzegane! 2. wprowadź konsekwentny system nagród i kar ( kary nie mogą być niesprawiedliwe i poniżające dziecko, kara musi być głęboko przemyślana i uzasadniona, w żadnym przypadku kary nie mogą przeważać nad nagrodami). Nagrody powinny być stosowane z umiarem i taktem pedagogicznym. Kara jest szkodliwa gdy spada na dziecko nieoczekiwanie, jako następstwo wykroczeń wbec nieznanych wymagań, dziecko doznaje wówczas poczucia krzywdy i niesprawiedliwości. 3. nie narzucaj swoich poglądów, przekonań i argumentów, pomóż zbudować jasny system wartości, 4. bądź przykładem, 5. słowa krytyki kieruj na zachowanie dziecka, a nie na osobę, 6. stwórz atmosferę troski o dziecko, bezpieczeństwa i akceptacji, 7. naucz się wysłuchiwać dziecko, rozmawiaj z nim, nie lekceważ jego problemów, 8. miej czas dla dziecka, mu 9. 10. 11. 12. pamiętaj dziecku też wolno popełnić błąd, pomóż mu go naprawić, doskonal swoje umiejętności wychowawcze. Naucz dziecko podstaw prawidłowej komunikacji, porozmawiaj z nim o potrzebie bycia akceptowanym w grupie i o różnych sposobach zwracania na siebie uwagi, ustalcie, które z nich są dobre, a które mogą być niebezpieczne dla zdrowia a nawet życia, 13. pomóż mu radzić sobie w sytuacji nacisku ze strony rówieśników, znajdźcie sposoby skutecznego odmawiania, 14. wskaż skuteczne sposoby radzenia sobie ze stresem, lękiem, gniewem, 15. pomóż dziecku dobrze czuć się ze sobą: zauważaj i doceniaj to co robi dobrze i pomagaj mu dostrzec jego słabe i mocne strony. Do czynników, które pośrednio są odpowiedzialne za zachowania agresywne młodych ludzi zaliczamy brak czasu wolnego dla własnych dzieci- Coraz częściej obserwuje się „efekt nieobecności” jednego lub obojga rodziców. wzorowanie się na agresywnych obrazach z telewizji i z kaset video przez stymulację wyobraźni, odrzucanie dotychczasowych autorytetów przez młodzież i jednoczesny brak poszukiwanych przez siebie wzorców pozytywnych nieumiejętność negocjowania i radzenia sobie ze stresem, przenoszenie nierozwiązanych problemów dorosłych na dzieci i młodzież ciągłe podkreślanie praw dziecka a nie zwracanie uwagi na odpowiedzialność, obowiązki, zadania z tego wynika, że(dziecko ma prawa, a nie ma obowiązków), pogarszającą się sytuację ekonomiczno- społeczną wzrost bezrobocia-czas wolny jest często złym doradcą; brak napięcia, nuda, poczucie bezradności jest powodem do zdobycia pieniędzy na dziś i teraz, by móc „zabawić się”, narastającą frustrację w polskim społeczeństwie powodującą wzrost emocjonalnej agresji w codziennych stosunkach międzyludzkich. Ogromny wpływ na zjawisko agresji i przemocy w szkole ma nauczyciel. Jego rola polega na stworzeniu bezpiecznej atmosfery, w której uczniowie mieliby okazję dobrze poznać się i przedstawić swoje oczekiwania. To nauczyciel stwarza okazję do budowania więzi między uczniami, do ustalenia wartości i norm klasowych, do budowania wysokiej samooceny ucznia.Co może jednak zrobić nauczyciel, jeśli nie jest wspierany w swych wysiłkach przez rodziców? Tam , gdzie matka i ojciec nie mają szacunku u dziecka i dla dziecka, trudno się dziwić, że nie ma ono respektu dla dorosłych i ich wymagań. Często rodzice lekceważą sygnały płynące ze szkoły, zapatrzeni w swoje dziecko, nie widzą niebezpieczeństwa. Dopiero gdy sprawy przejmuje policja czy prokuratura, następuje przebudzenie. Przecież miał wszystko! Dlaczego? Taki spokojny, normalny młody człowiek! To najczęściej powtarzające się pytania. Pracując na co dzień w szkole, zastanawiam się, czy rzeczywiście młodzież i dzieci są agresywni bardziej niż kiedyś? Jedno jest pewne i my dorośli musimy zdać sobie z tego sprawę. Roli rodziców nie zastąpi żadna szkoła, Kościół czy państwo. Instytucje mogą jedynie dopełnić ich pracę, ale nigdy jej nie zastąpią. Dlatego wydaje mi się, że to właśnie jednostki, wobec których proces wychowawczy nie przynosi rezultatu powinny być traktowane w sposób adekwatny do ich zachowań. Tymczasem mamy bezkarność w domu, bezkarność w szkole, bezkarność wobec prawa. Uczeń agresywny, wulgarny, mający kontakt z alkoholem, narkotykami i światem przestępczym, nie podlegający kontroli domu rodzinnego, powinien zostać wyrzucony ze szkoły. Praktycznie taka możliwość nie istnieje, co więcej- usunięcie w praktyce oznaczałoby dalszą jego demoralizację. Szkoła nie dysponuje żadnymi sankcjami. Najgorsze oceny nie są dla takiego ucznia problemem. Równie bezradna jest policja. Kolejny kontakt młodego przestępcy ze stróżami prawa przestaje robić na nim większe wrażenie. Jeśli rozpad tradycyjnej rodziny nie zostanie powstrzymany, szkoła nie wypracuje skutecznych metod działania, a prawo nie wykaże konsekwencji, możemy spodziewać się brutalizacji życia młodzieży. Chodzi tu oczywiście o jednostki, które wymykając się spod kontroli będą przesłaniać obraz młodych. Nie lamentujmy więc nad młodzieżą, tylko dajmy jej możliwość rozwoju we właściwej atmosferze domu rodzinnego bez możliwości przejmowania złych wzorców. Apel do rodziców My, wasze dzieci, gorąco Was prosimy o Kulturę Słowa. Wydaje nam się, że czasem o tym zapominacie. Dziwicie się zapewne, o co nam chodzi. Dziwicie się i oburzacie, kiedy słyszycie, że młodzież przeklina Szokuje Was, kiedy robią to dzieci. Czy zastanawialiście się nad przyczynami tego zjawiska Przyczyn jest wiele. Wokół nas toczy się życie. My, dzieci i młodzież, jesteśmy wrośnięci w środowisko. Wszędzie nas pełno: w szkole, na ulicy, na podwórku, w domu. Nie zawsze j A my widzimy i słyszymy wszystko. Widzimy, jak się zachowujecie, słyszymy, jak rozmawiacie Nie chcemy Was oskarżać – chcemy Was prosić. Prosimy Was kochani rodzice: Dajcie nam dobry przykład kulturalnego zachowania się w różnych sytuacjach. Przynajmniej w naszej obecności rozmawiajcie ze sobą kulturalnie. Nie przeklinajcie i nie używajcie „brzydkich” słów w naszych domach. NIE KRZYCZCIE NA NAS – PO PROSTU ROZMAWIAJCIE Z NAMI, WYSŁUCHAJCIE NAS SEKTY A NASZE DZIECI Zbliża się okres wakacji, wyjazdów z domu, nawiązywania nowych znajomości, przyjaźni, rodzenia się nowych związków. Z jednej strony to czas zabawy i beztroski, z drugiej, to okres wzmożonej działalności różnego rodzaju organizacji i ruchów religijnych, które potocznie określa się mianem sekt. Bardzo często ich nazwy nie zdradzają prawdziwego celu, gdyż ukryte są pod szyldami stowarzyszeń lub fundacji. Wielu z nas uważa, że nigdy nie dałaby się zwerbować do sekty. Uważamy również, że nie grozi to naszym dzieciom. W rzeczywistości nie zdajemy sobie sprawy, kiedy zaczyna się nasze wkraczanie do sekty. To samo dotyczy wkraczania do sekty naszych dzieci. Jak pokazuje doświadczenie, nie ma uprzywilejowanej grupy społecznej, która łatwiej daje się zmanipulować . Do sekt trafiają osoby z wykształceniem podstawowym jak i z tytułami naukowymi, biznesmeni, ludzie polityki , znani aktorzy i sportowcy, gospodynie domowe a nawet osoby konsekrowane. Każdy z nas jest potencjalnym kandydatem do stania się wzorowym członkiem organizacji, poprzez którą tracimy nasze dzieci, rodziny- sekty. Warto zwrócić uwagę na to, że osoby trafiające do sekt, czynią to pod wpływem dobrych i szlachetnych przesłanek. Przecież szukają tego, co dobre. Dopiero po czasie, kiedy jest już za późno, pojawia się zakłamanie, cynizm, rozczarowanie, tragedia. Dlatego, aby zapobiec tym tragediom, obserwujmy nasze dzieci i pomagajmy im przetrwać problemy dnia codziennego. Sygnały ostrzegawcze, czyli na co należy zwrócić uwagę w zachowaniu naszych dzieci, a co może zapowiadać kontakt z sektą: nagłe zmiany nastroju i aktywności spadek zainteresowania ulubionymi dotychczas zajęciami grupa nowych, nam nie znanych znajomych pogorszenie się ocen, wagary, konflikty z nauczycielami częste przebywanie poza domem, późne powroty lub też noce poza domem kłamstwa, wynoszenie wartościowych przedmiotów z domu tajemnicze, krótkie rozmowy telefoniczne, nagłe wyjścia z domu konflikty z domownikami zmiana systemu wartości u dzieci odejście od dotychczasowej wiary nowy styl ubierania się. Wyniki ankiety przeprowadzonej w naszej szkole wróciły uwagę na dosyć częste kontakty naszych uczniów z papierosami i alkoholem. Wyniki ankiety wymuszają na nas podjęcie natychmiastowych działań, mających na celu wyeliminowanie papierosów i alkoholu z życia naszych dzieci. Jest to praca dla całego środowiska: pracowników szkoły, rodziców i pozostałych mieszkańców naszej społeczności. Wszyscy musimy zwrócić uwagę na to co robi młodzież i jak się zachowuje również poza domem i szkołą. W wielu wypadkach zaskakuje niefrasobliwość rodziców, którzy wiedzą i podejrzewają, że dziecko ma kontakt z papierosem lub alkoholem, nic nie robią w tym kierunku aby to zmienić. Próby palenia papierosów i picia alkoholu podejmują już coraz młodsze dzieci. Często dzieje się tak dlatego, że nie kontrolujemy spotkań towarzyskich naszych pociech, dajemy im zbyt dużo swobody, obdarzamy zaufaniem na wyrost. Chcemy wierzyć, że taki problem naszych dzieci nie dotyczy, że one tego nie robią. Nic bardziej mylnego. Dziecko potrzebuje kontroli i wparcia dorosłych. Presja rówieśników bywa tak duża, że wielu ulega pokusie. Nie dopuszczajmy więc do sytuacji, że młodociani pozostawieni są sami sobie i nikt z dorosłych nie interesuje się tym, jak takie zabawy wyglądają. Kontrolujmy też powroty naszych dzieci do domu. Wcale nie tak trudno zauważyć czy dziecko paliło papierosy albo piło alkohol. Wystarczy tylko chcieć o tym wiedzieć i rozmawiać z dzieckiem. Komputer W XXI wieku trudno wyobrazić sobie codzienne życie bez komputera. Maszyna ta pomaga nam w wielu dziedzinach. Koputer jest urządzeniem pożytecznym ale wykorzystywany o niewłaściwych celów staje się zagrożeniem jak nóż obosiecznym narzędziem. „Nożem można kogoś zabić, nożem można kroić chleb” - trzeba więc wiedzieć, jak z niego korzystać. Dostęp do komputera czy Internetu jest już powszechny. Jak każdy środek masowego przekazu zaczyna wywierać istotny wpływ na psychikę szczególnie młodego pokolenia.Można się od niego uzależnić tak samo jak od alkoholu czy narkotyków Niesie ze sobą zagrożenia takie jak: izolowanie się od innych ludzi, wystarcza mu komputer lęk przed kontaktami z innymi ludźmi odczuwanie ciągłego przymusu do grania lub poruszania się po Internecie, jest to dla niego niezbędne jak jedzenie i picie rozładowanie wszystkich napięć przez maszynę narażanie się na kontakt z nieodpowiednimi osobami (wielokrotnie rodzice kupują swojemu dziecku drogi sprzęt, finansują jego podłączenie do sieci i na tym zainteresowanie się kończy. Wszyscy są zadowoleni, rodzice - bo pozbyli się kłopotu, dziecko - bo dostało do ręki teoretycznie przez nikogo nie kontrolowane medium. Rodzice pewni bezpieczeństwa swojego dziecka nie zdają sobie sprawy, że internetowy kolega ich syna może być 50- letnim pedofilem, wielokrotnie karanym za zgwałcenia nieletnich, a koleżanka członkinią sekty ) Kiedy powinniśmy czuć się zaniepokojeni? - Gdy dziecko cały swój wolny czas podporządkowuje pracy w sieci, Gdy obserwujemy narastające zaangażowania dziecka w długotrwałe przesiadywanie przed ekranem komputera, Gdy dziecko dociera do stron o treściach niepożądanych (pornografia, sekty, szowinizm, rasizm, terroryzm), Gdy zauważymy, że dziecko unika kontaktów towarzyskich i komputer zastępuje mu zwykłe kontakty z rówieśnikami, Gdy dziecko ożywia się jedynie przed komputerem, ma problemy z koncentracją, śpi nerwowo, budzi się w nocy. Gdy dziecko zatraca poczucie dystansu między wykreowanym przez komputer światem a rzeczywistością. Aby temu zaradzić stosujmy kilka prostych zasad: najpierw obowiązki, później komputer, zadbajmy o odpowiednie i częste towarzystwo rówieśników (w towarzystwie trudniej wpaść w komputerowy nałóg), nakłaniajmy dziecko do aktywnego poznawania świata poprzez udział we wspólnych zabawach, grach czy wycieczkach na świeżym powietrzu, nie pozostawiajmy dziecka samego sobie – samotność i brak odczuwalnej miłości to przyczyny wielu problemów. „Narkotyki w szkole” Żyjemy w XXI wieku. Na całym świecie młodzież stoi w obliczu zagrożenia. Niestety - najczęściej dzieje się to w szkole. Wiele młodych ludzi wpada w nałogi przez towarzystwo w którym przebywa. Koledzy namawiają do tego „pierwszego razu”- spróbuj, po tym poczujesz się lepiej. Większość osób robi to tylko dlatego by nie wyróżniać się ze swojej paczki – „Co tam, oni biorą, dlaczego ja mam być inny/a, warto spróbować przecież nic mi się nie stanie? No i po tym pierwszym razie z pewnością będzie następny. Aż w końcu wpada się w nałóg, który w krótkim czasie prowadzi do zmian psychicznych, osłabienia własnej woli i do degradacji społecznej. Chociaż zagrożenia wynikające z narkomani są dobrze znane, młodzi nadal wikłają się w ten wyniszczający nałóg. W skutek przedawkowania co roku traci życie tysiące młodych ludzi. Jeszcze więcej umiera na AIDS. W sumie na świecie jakieś 22% nosicielami wirusa HIV są narkomani, którzy się zarazili, używając zakażonych igieł – przeczytajcie to dobrze drodzy uczniowie, z narkotykami nie ma żartów! Młodość to piękny czas dla każdego człowieka. Warto pamiętać, że trwa tylko „chwile”, a konsekwencje wybryków mogą ciążyć na nich do końca życia. Na co powinieneś zwrócić uwagę: Zwróć uwagę na zachowanie Twojego dziecka. Powinny zaniepokoić Cię wszelkie radykalne zmiany w jego sposobie bycia, a zwłaszcza: Huśtawka nastrojów, naprzemienne ożywienie i ospałość Nadmierny apetyt lub brak apetytu Porzucenie dotychczasowych zainteresowań Kłopoty w szkole: słabsze oceny, konflikty z nauczycielami, wagary Izolowanie się od innych domowników Zamykanie się w pokoju, niechęć do rozmów Zamykanie swojego pokoju na klucz, akcentowanie potrzeby prywatność Częste wietrzenie pokoju, używanie kadzidełek i odświeżaczy powietrza Wypowiedzi zawierające pozytywny stosunek do narkotyków Zmiana grona przyjaciół, zwłaszcza na starszych od siebie Krótkie rozmowy telefoniczne prowadzone półsłówkami Późne powroty lub nagłe wyjścia z domu Bunt, łamanie obowiązujących w domu zasad Kłamstwa, wynoszenie wartościowych przedmiotów z domu, Powtarzające się zgłaszanie przez dziecko zagubień lub kradzieży przez rówieśników drobnych sum pieniędzy Kłopoty z koncentracją, Zmiany w porach spania Nadmierne reakcje na krytykę lub niewielkie nawet niepowodzenia Wygląd zewnętrzny Nowy styl ubierania się Szybkie wychudzenie lub nagły wzrost masy ciała Przewlekły katar, krwawienie z nosa, Zaburzenia pamięci oraz toku myślenia, Przekrwione, łzawiące oczy, nadmiernie zwężone lub rozszerzone źrenice nie reagujące na światło, Bełkotliwa, niewyraźna mowa Brak zainteresowania swoim wyglądem i nieprzestrzeganie zasad higieny, Słodkawa woń oddechu, włosów, ubrania Ślady po ukłuciach, ślady krwi na bieliźnie, "gęsia skórka". Może to być sygnał, że w grę wchodzić mogą narkotyki. Ostrzeżeniem może być również używanie przez Twoje dziecko kropli do oczu (jeśli wiesz, że ma zdrowe oczy). Co zrobić żeby pomóc? 1. 2. 3. 4. 5. Rozmawiaj z dzieckiem o alkoholu i narkotykach. Naucz się wysłuchiwać swoje dziecko i zastanów się dlaczego się po narkotyki bądź alkohol Pomóż dziecku nie licz na to, że problem sam się rozwiąże Pomoż dziecku zbudować jasny system wartości Bądź dobrym modelem i przykładem 6. Pomóż dziecku radzić sobie w sytuacjach nacisku ze strony kolegów. 7. Ustal jasne zasady dotyczące alkoholu i narkotyków i konsekwentnie ich przestrzegać 8. Zachęcaj dziecko do rzeczy zdrowych i twórczych 9. Porozmawiaj z rodzicami innych dzieci 10. Stosuj zasadę ograniczonego zaufania- staraj się zawsze wiedzieć, gdzie jest i co robi Twoje dziecko. Co zrobić , gdy dziecko ma już za sobą pierwszy kontakt ze środkami uzależniającymi: Nie możesz: Wpadać w panikę Udawać ,że to nieprawdą Usprawiedliwiać dziecka szukać winy w sobie lub w złym towarzystwie Wierzyć zapewnieniom dziecka, pisać usprawiedliwień nieobecności w szkole spowodowanych złym samopoczuciem po zażyciu środków, spłacać długów dziecka poddawać się Należy też wspomnieć o bulimii i anoreksji......... CO ROBIĆ KIEDY TRUDNOŚCI WYCHOWAWCZE SĄ FAKTEM? Podstawowym warunkiem jest: posiadanie gotowości udzielenia pomocy, ieskuteczne jest grożenie, straszenie lub wygłaszanie kazań! O wiele łatwiej jest nie dopuścić do rozwoju nieprawidłowych objawów niż korygować już istniejące zaburzenia. Często okazuje się bowiem, że objawy są już utrwalone i osiągnęły wysoki stopień zaawansowania. Warto wtedy pamiętać o placówkach, do których możemy się zwrócić z prośbą o pomoc. – Poradnia Psychologiczno – Gminna Komisja ds. Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, – Ośrodek Interwencji Kryzysowej – W sytuacjach naruszeń prawa, przypadkach rażącego zaniedbywania obowiązków rodzicielskich o pomoc należy prosić Policję. Osobom zainteresowanym swoją pomocą służą także pracownicy telefonów zaufania: 0801-199-990 Narkotyki-Narkomania 0800-14-00-68 Pomarańczowa Linia- problemy dot. alkoholu 0800-200-02 Niebieska Linia dla ofiar przemocy 0 prefiks 22 622-50-01 AIDS Obecnie w szkołach trwają prace nad budowaniem szkolnych programów profilaktyki systemowej. Mają one na celu wypracowanie takich sposobów postępowania z dziećmi i młodzieżą, które będą zapobiegać i chronić je przed wszelkimi przejawami niedostosowania społecznego. Dzieci i młodzież nie mogą same organizować sobie wolnego czasu według własnej woli, ponieważ za swoje działanie ponoszą ograniczoną odpowiedzialność prawną, lub nie ponoszą jej w ogóle. Czas wolny dziecka musi podlegać w bardzo dużym stopniu pewnym rygorom ustalonym przez dorosłych i ich nadzorowi. Wybór wolnego czasu przez młodzież podlega wielu restrykcjom, co wynika z zależności materialnej od dorosłych. Dzieci i młodzież są też zależne od rad i zaleceń starszych. Mają większą wolność od ograniczeń społecznych i nakazów, i mniejszą niezależność w podejmowaniu decyzji. Organizatorzy czasu wolnego mają dwa zadania: - stwarzanie możliwości wypoczynku, rozrywki, rozwoju - ukierunkowanie potrzeb i ukształtowanie nawyków właściwego spędzania czasu wolnego Brak własnych doświadczeń warunkuje nie zawsze prawidłowy wybór między tym, co dobre, a co złe - potrzeby dzieci często nie są akceptowane przez dorosłych. Nawet zabawa to odpowiedzialny wybór formy spędzania czasu wolnego. Rytm pracy i odpoczynku dziecka jest inny niż dorosłych. Różnicą jest też odmienność oczekiwań dotyczących przyszłości. Problem zagospodarowania czasu wolnego jest niezwykle istotnym zagadnieniem w życiu każdego młodego człowieka zagrożonego współczesnymi patologiami. Warto więc nam wychowawcom, nauczycielom, oraz rodzicom poświęcić choć godzinę, by pomóc młodym ludziom organizować czas wolny i nauczyć ich samodzielnego organizowania wypoczynku w sposób dający im satysfakcję a także chroniący przed zagrażającymi patologiami. Kiedy zapytano młodych rodziców, czego im najbardziej brakuje do szczęścia, większość odpowiedziała: czasu dla naszych dzieci. Szkoła może wspomóc rodzinę w systemie wychowawczym ale jej nie zastąpi. Rodzice ponoszą odpowiedzialność za opiekę i wychowanie dziecka i nie są zwolnieni z niej nawet wówczas, gdy posyłają dziecko do szkoły. Zarówno szkoła jak i rodzice maja wspólny cel: towarzyszenie dziecku w jego rozwoju i właściwe wspieranie tego rozwoju Autor mgr inż. Maria Zając